Gereformeerde bond doet
mee met bezinning
Ex-Kamerlid roept op
tot trouw aan de paus
Küng gaat desnoods naar de rechtbank
Trouw
Ondanks fundamentele bezwaren tegen Samen op Weg
UIT DE KERKBLADEN
Een ongelukkige
zelfmoord
VANDAAG
VOORBIJGANGERS
VRIJDAG 4 JANUARI 1980
TROUW/KWARTET
2
Van een onzer verslaggevers
ZEIST Op de predikantenconferentie van de gereformeerde bond in de
hervormde kerk heeft studiesecretaris ds C. den Boer de gereformeerde-
bondskerkeraden opgeroepen, zich niet afzijdig te houden van het voorberei
dend en bezinnend werk van de „Samen op Weg"-beweging. Dit ondanks de
grote bezwaren, die de gereformeerde bond tegen dit samen-op-weg-gaan van
hervormden en gereformeerden heeft.
Ons hervormd-zijn verplicht
ons om mee te doen in een
werkelijk fundamentele be
zinning. aldus ds Den Boer.
En Juist omdat de eenwording
zich vooral op het plaatselijke
vlak zal moeten afspelen, die
nen de kerkeraden tot een we
zenlijke verkenning van el
kaar te komen in de gemeen
ten. Mocht deze verkenning
niet tot erkenning leiden, dan
dient zij er in elk geval toe,
om het zwaartepunt van de
beslissing over fusie van bel
de kerken op het grondvlak te
laten vallen, betoogde hij.
Witte plekken
Tot nu toe zijn Juist de streken, waar
de gereformeerde bond hetgezicht
van de hervormde kerk bepaalt, de
witte plekken op de kaart van de
..Samen op Weg"-beweging van de
hervormde kerk en de gereformeerde
kerken. Op de gezamenlijke synode
zitting van belde kerken ln oktober
was ai te merken, dat de gereformeer-
de-bonders zich bij de bezinning niet
langer afzijdig wilden houden. Maar
het betoog van ds Den Boer op de
zeer druk bezochte predikanten ver
gadering van gisteren onderstreepte
wel de verklaring van het hoofdbe
stuur van de OB van vorige maand,
dat de bonders meedoen met grote
tegenzin.
Eenheid van kerken (zeker van gere
formeerde origine) ls een kostbaar
goed, aldus ds Den Boer, maar zijn
prognose van de nieuwe SOW-kerk
gaf hem niet veel moed te geloven,
dat deze nieuwe kerk aan bijbels en
confessioneel gehalte zou winnen. HIJ
kon ln deze Samen-op-Weg-beweglng
dan ook niet de stem van God horen.
Maar als de unie van de twee kerken
straks toch een feit wordt, wat moe
ten de bonders dan doen? Ds Den
Boer kon en wilde daar nu nog geen
uitspraak over doen. Meedoen ln de
fusie vond hij ln principe verkieslij
ker dan afscheiding (want dat ls het
enige alternatief). „Maar of deze ver
kieslijke weg begaanbaar ls, zal zeker
ook ln sterke mate afhangen van de
ons gelaten vrijheid om naar Gods
Woord en met eer en geweten ln de
geünieerde kerk te leven. Onze roe
ping om hervormd te zijn en te blij
ven valt ons zwaar genoeg. Of wij
zwaarder lasten moeten en kunnen
dragen, dat weet Ood," aldus ds Den
Boer
Zorgwekkend
De gereformeerde bond ziet ln belde
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hooldfedacteu» Jenre Tamminga
Ouecteur mg O Posima
HOOFDKANTOOR
PoVDus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat t3t Amsterdam
PoslQ"o 66 00 00
Bank Ned C'ed.eibanK
Rtkanmgm 23 00 12 574
REGIO ROTTEROAM/DORORECMT
Postbus 940
3000 AX Rotterdam
te' 010-t 15588 (abonnementen
en bezorging)
tei 010-115588 (redactie)
tel 115700 (mtsMend voor
advertenties)
WesttXaak 4
Rotterdam
REGO OEN MAAG'lElOEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
lel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 07O-469445 (redacöe)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGO NOORO'OOST NEDERLAND
(uisluitend admim$trat>el
Postbus 3
8000 AA Zwotte
tel 05200 17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen:
Nr maand f tl.M
Pa» kwartaal SO.tS
Pa» half jaar 101.SO
Adverfenfiefarieven oo aanvraag
Teietoniscrie abonnementenopdracfiten
adressen boven)
Opgave lanvheberenten 9-19 30 van
maandag t m vn.dag Op zondag van 18-
20 uur leM 020 913456
Opgave m-n.-advertenties lei
020 936868 of schrrftei^ aan Mrm-Adv
•'deling postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzigingen uitsluitend schrrftekjk
san onze Amsterdamse adressen
kerken zorgwekkende verschijnselen
en verwacht, dat die in de Samen-op-
Weg-beweglng alleen maar sterker
worden. Ds Den Boer gaf enkele ka
rakteristieken van de toekomstige
„SOW-kerk", zoals hij haar noemde:
Een geminimaliseerde (hervorm
de) volkskerkidee ln combinatie met
een afgezwakte (gereformeerde) belij-
denlskerkldee. waarin de uitdaging
van de secularisatie domineert. Hij
vreesde daarvan een verdere uithol
ling van het geestelijk en kerkelijk
leven. Eneizijds voor de grote meer
derheid van de geünieerde kerk de
open-kerkgedachte (geen verplichte
geloofsbelijdenis voor doop en
avondmaal, grote Inbreng van basis-
en maatschappijkritische groepen,
grote openheid naar de geest van de
tijd en de r.-k. kerk), anderzijds groei
van groepsdenken als gevolg van ver
ontrusting.
De functie van de belijdenis zal er
op zijn best een zijn van „ln gemeen
schap metMisschien wordt het
waarheidsbegrip vlottender gehou
den en ontbreekt elke verwijzing naar
de belijdenis der vaderen. Het pluri-
formlteitsbeginsel overheerst. Een
leertuchtproces is ondenkbaar. Daar
tegenover zei ds Den Boer. dat de
belijdenis der Reformatie voor de ge
reformeerde bond onopgeefbaar is.
„Daarin zijn voor ons de klassieke
bijbelse antwoorden gegeven op uit
dagingen van toen en nu. WIJ wensen
ook nu nog onze hand in het vuur te
steken voor het twistgeding van
Dordt. Wij schuwen een minimalise
ring van het belijden, waardoor geen
sterveling meer weet wat kerk zijn
betekent. Daarom is tucht onmis
baar." De gereformeerde bond wil be
slist, dat er een kerkorde-artikel over
het belijden van de kerk komt, waar
in de belijdenis der vaderen als een
„gemeen akkoord" wordt bekrach-
NIJMEGEN (ANP) Het progressie
ve r.-k.-blad De Bazuin meent deze
week dat een kerkscheiding Juist niet
ten koste van alles vermeden moet
worden. Zolang ln de r.-k.-kerk geen
ruimte is voor mensen die niet tevre
den zijn met de beperkte wijze waar
op de roomse autoriteiten het evan
gelie Interpreteren moet men de mo
gelijkheid van zo'n schelding welbe
wust openhouden. Angst daarvoor
berust op de suggestie dat afschei
ding van zijn leider het ergste is wat
de christen kan doen.
tlgd. Een dialoog-kerk graaft haar
eigen graf, aldus ds Den Boer.
Het theocratische zal sterk worden
geduld ln maatschappijkritische zin.
De structuur van de geünieerde kerk
zal dienovereenkomstig zijn. Er zal
minder nadruk vallen op de zondagse
eredienst, minder nadruk op het
ambt. Het politieke spreken zal de
kerk steeds verder drijven naar iden
tificatie met bepaalde maatschappe
lijke en politieke stelsels, waardoor
de kerk haar eigen identiteit verliest.
Ook anderen
Ds Den Boer had er een hard hoofd in
of het de gereformeerde bond zal luk
ken, deze ontwikkelingen bij te stu
ren. Wel stelde hij met nadruk vast.
dat ook anderen ln belde kerken de
bezwaren van de bond ln meerdere of
mindere mate delen.
De voorzitter van de gereformeerde
bond, ds L. J. Geluk uit Zwolle, zei in
zijn openingswoord dat de prediking
het brandpunt is en dient te blijven
van al het werk van de predikanten.
„WIJ, dominees, hebben op de preek
stoel de mond van God tot de mensen
te zijn. De moderne mens kan de
bediening der verzoening net zo min
missen als de mens van vroeger. Wij
hebben de vastheid en betrouwbaar
heid van het goddelijk Woord te ver
kondigen," aldus ds Oeluk, die het in
dit verband betreurde, dat de bijbel
in de huidige theologie al meer wordt
onderworpen aan het menselijk le
vensgevoel.
De conferentie werd bijgewoond door
de praeses van de gereformeerde sy
node, ds A. C. Hofland.
Klaas Beuker
Van een onzer verslaggevers
RIJSWIJK Met de bijzondere synode van de Nederlandse bisschoppen in het vooruitzicht
wil de Rooms Katholieke Partij Nederland opnieuw de aandacht op zich vestigen De partij
van Klaas Beuker keerde in 1977 niet in het parlement terug. Beuker heeft nu met het oog op
de synode de actie op touw gezet „Trouw aan de paus". Deze actie bedoelt niet het inzamelen
van gelden voor een gratis abonnement voor de paus, maar wil tegenwicht bieden tegen de
„strijd tegen Rome". De initiatiefnemers van de actie zeggen: „Een ware hetze tegen de paus
en de curie die hem bijstaat in zijn zware taak de kerk te besturen is in Nederland op gang
gekomen."
Daartegenover wil de actie een „prin
cipiële en totale trouw aan de paus
van Rome" stellen: zij roept alle
katholieken van Nederland op om
hun trouw te betuigen via een hand
tekeningenactie. Het resultaat zal
worden aangeboden aan de nuntius
in Den Haag, de Vaticaanse autoritei
ten en de Nederlandse bisschoppen
die dan ln Rome zitten.
wordt het benoemingsbeleid ln het
bisdom Haarlem niet door de bis
schop geleid, maar ln feite geheel
uitgevoerd door de „afgevallen pries
ter" Joop Landsdaal.
De eerste maatregel die Rome neemt
is het aanstellen van meer bisschop
pen: kleinere bisdommen die weer
gemakkelijk door één man bestuurd
Beuker verwacht dat er stevige maat- kunnen worden in plaats van dooi:
regelen zullen genomen worden en
dat acht hij ook de hoogste tijd. Het
bisschoppelijk gezag is volgens hem
en de zijnen verdwenen omdat de
bisschoppen ln te goed vertrouwen
alles uit handen gegeven hebben. Zo
een reeks van raden, commissies, vi
carissen en leken.
De actie verwacht verzet tegen de
komende beslissingen en wil dit ver
zet bij voorbaat neutraliseren. Dat er
meer bisschoppen benoemd zullen
worden is al geruime tijd voorwerp
van veel gegis en discussie. Bisschop
Bluyssen, wiens bisdom als eerste op
de lijst staat om gesplitst te worden,
liet deze week in Elsevier weten voor
alsnog weinig heil te verwachten van
zo'n onderneming en de dekens van
het bisdom Haarlem hebben hun chef
Zwartkruis per open brief dringend
vereocht in elk geval te zorgen dat
Rome geen benoemingen meer via de
achterdeur uitvoert.
Puinhoop
Klaas Beuker acht trouw aan de paus
STUTTGART (ANP) Hans
Küng, de Zwitserse theoloog
wiens leerbevoegdheid is in
getrokken door het Vaticaan,
heeft van zijn bisschop op
dracht gekregen de katholie
ke theologische faculteit aan
de universiteit van Tübingen
te verlaten. Dit heeft een
functionaris van onderwijs in
de staat Baden-Würtemberg
bekendgemaakt. Küng is niet
voornemens hier gevolg aan
te geven.
De eis van mgr Oeorg Moser, bis
schop van Rottenburg, werd overge
bracht aan het ministerie van onder
wijs van Baden-Würtemberg nadat
zondag het besluit van het Vaticaan
was bevestigd. Professor Küng, die
de paus ervan heeft beschuldigd hem
te hebben veroordeeld zonder hem te
hebben gehoord, zei niet van plan te
zijn aan het verzoek van de bisschop
te voldoen. Hij achtte het optreden
van de prelaat buiten diens bevoegd
heid.
Bisschop Moser liet het ministerie
van onderwijs weten dat Küng zijn
functie moet opgeven omdat zijn fa
culteit zowel een kerkelijke als een
overheldsstatus heeft. Moser ls een
van de vijf Westduitse bisschoppen
die vrijdag met de paus hebben ge
sproken over de veroordeling van
Küng. „Professor Küng is daarom
verplicht zijn met de kerk verbonden
overheidsfunctie op te geven." aldus
de bisschop die het ministerie vroeg
een vervanger te zoeken in overeen
stemming met de bepalingen van het
Westduitse „Reichskonkordat".
Volgens Küng ls dit „een buitenspori
ge uitleg van de bepalingen van het
concordaat". Hij zei „zo nodig naar
de rechtbank te zullen gaan om uit te
maken of de uitleg van de kerk juist
is." Zelfs een katholieke faculteit is
een staatsinstelling, en niet een van
de kerk, aldus Küng.
In het Spaanse blad El Pais verklaar
de Küng dezer dagen dat Rome een
ghetto begint te worden waarin de
katholieke kerk zit opgesloten. De
Neue Zürcher Zeitung vindt het
vreemd dat Rome Küng niet meer
„katholiek" acht, maar meer protes
tant. De krant meent dat er de laatste
50 Jaar te veel gebeurd is aan gemeen
schappelijke strijd en denken om nog
zo te denken ln termen van wat op de
golfbaan kan, mag niet op het voet
balveld. „De els aan een dissidente
katholiek om dan maar gelijk protes
tant te worden, zoals men populair
een linkse dissident een enkele reis
Moskou aanbeveelt, getuigt niet al
leen van oecumenische tactloosheid
maar ook van gebrek aan historisch
inzicht". In Die Zeit vraagt H. J. Her-
bort zich nog af waarom al die groot
spraak over de dogmatische eendui
digheid van de kerk niet leidt tot een
even ondubbelzinnige stellingname
tegenover de afschuwelijkheden van
deze wereld. Volgens Herbort „wordt
de stopverf al gekneed" om.de ope
ningen van de kerk te dichten. De
protestantse theoloog Peter Beyer-
haus, een collega van Küng in Tübin?
gen, heeft verklaard het doceerver-
bod terecht te vinden omdat Küng'
zich niet aan de dogma's houdt. Bey-
erhaus benadrukte dat de veroorde
ling hem pijn doet en dat hij geen
leedvermaak heeft. Hij keurde overi
gens „de bevreemdende manier van
doen" van het Vaticaan in deze zaak
af.
door Aldert Schipper
In oktober van het vorig Jaar hing een
ongeveer vijftigjarige vader van zes
kinderen, Mostma William Sekole,
zich op in het huis. waar hij Jarenlang 0
al zijn spaargeld als tuinman in Jo- omakelllk
hannesburg ln had gestoken.
raad van kerken. En volgens de zwar
ten in de buurt is dat ook zo. De
blanke boeren gaan er op hun best
schouderophalend aan voorbij. Som
migen hebben al gevraagd het land
van de stam te mogen kopen: duizen
den hectaren prachtig bouwland
doen hen watertanden.
De wanhoopsdaad van Sekole haalde
de pers. omdat de secretaris van de
Zuidafrtkaanse raad van kerken, bis
schop Desmond Tutu, hem noemde
als een van de slachtoffers van het
apartheidsbeleld. Premier Botha
mag de wereld dan doen geloven dat
de apartheid dood ls. deze heidense
ideologie bestaat nog steeds en eist
net als tevoren zijn mensenoffers.
Sekole had een van de aardigste huis
jes ln het dorp van hoofdman Makga-
to, niet zo ver van Pietersburg in
Transvaal. Er woonden tot voor kort
500 tot 600 gezinnen. Maar wie er nu
komt. treft er een klein Phnom Penh
aan. Een waarnemer van de raad van
kerken beschrijft het dorp alsof er
een bombardement heeft plaatsge
had. Alleen de muren van de huizen
staan nog overeind. De deuren en
ramen zijn er uit genomen. Men kan
de ruïnes nog herkennen van enkele
grotere gebouwen, een paar kerken
en scholen, waar tot voor kort op
zondag de diensten werden gehouden
en waar de 740 schoolkinderen dage
lijks op de banken zaten Het lijkt
alsof er een oorlog heeft gewoed,
schrijft dr Wolfram Kistner van de
Op die hectaren wonen nu nog de
Batlokwa's. een stam met twee
hoofden Edward Machaka en Geor
ge Ramokgopa, een oud hoofdonder
wijzer. Het land ziet er smakelijk uit.
Er graast gezond vee. De zon wordt er
weerkaatst ln sappige stroompjes,
rapporteert Bob Hitchcock van de
Rand Daily Mail. Hitchcock was de
eerste Journalist, die ontvangen werd
door hoofdman Ramokgopa. sinds
deze hoorde dat zijn 45.000 mensen en
de 35.000 mensen van stamhoofd Ma
chaka stonden op het lijstje van te
verwijderen zwarten uit het blanke
gebied. Hij kwam daar toevallig ach
ter, toen in 1977 bleek dat het gebied
van de Batlokwa's niet was opgeno
men in het „thuisland" Lebowa. De
consequentie was dat de 80.000 men
sen zouden moeten verhuizen naar
een 100 kilometer noordelijker gele
gen gebied tussen Bochum en Vivo in
het noorden van Transvaal.
Dor
De beide stamhoofden voelden er
niet voor. Daar bij Bochum is het
veld dor. Veel van de mannen uit de
stam werken nu ln het op vijftig kilo
meter gelegen Pietersburg of Louis
Trichardt. Dat zou voorbij zijn, als zij
eenmaal bij Vlvo zouden wonen. Daar
is geen werk te vinden. Het gevolg
zou zijn dat de mannen en de meisjes
die ln de hulshouding werken ln het
vervolg intern zouden moeten gaan.
met alle ellendige gevolgen die het
langdurig van-huis-zijn voor de gezin
nen heeft. De Batlokwa's herinner
den zich, hoe zij ln 1945 en 1958 ook al
eens zij het slechts enkele kilome
ters moesten verhuizen en dat ze
toen geen cent schadevergoeding
kregen.
Oeorge Ramokgopa protesteerde bij
de regering tegen de verhuisplannen
en hij vroeg juridische steun aan de
raad van kerken. Dit verzet van hun
stamhoofd gaf de Batlokwa's nieuwe
moed en Hitchcock zag dan ook heel
wat zwarten bezig met het verbeteren
van hun woninkjes op het gebied
waar hun voorouders 200 Jaar geleden
zich hadden gevestigd.
Anders
In het dorp van stamhoofd Makgato
ging het anders. Makgato's vader had
lang geleden al eens geprotesteerd
dat zijn stam te weinig land had.
Toen het nieuws bekend werd dat
Makgato en zijn mensen moesten ver
huizen, stemde het stamhoofd daar ln
toe. De meerderheid van de wensen
wilden echter blijven en van deze
onenigheid maakte het ministerie
van plurale betrekkingen gebruik.
Veertig tot vijftig gezinnen deden
vrijwillig aan de verhuizing mee, toen
eind september de vrachtwagens van
het ministerie kwamen voorrijden om
hun spullen op te halen. Degenen die
wilden blijven hielpen de willigen bij
hun verhuizing.
Aan het eind van die week merkten
de ambtenaren van het ministerie dat
lang niet alle mensen van plan waren
om vrijwillig te gaan. De volgende
week, op 1 oktober, kwamen zij terug
met een forse politiemacht, om de
overigen mee te nemen. Paniek brak
uit. Sommige mensen deden hun
hulsdeur op slot en vluchtten het bos
in. Anderen bleven achter de gesloten
deur zitten wachten op het onvermij
delijke. Enkele vluchtelingen werden
door de politie gepakt en stevig mis
handeld. 's Nachts keerden de vluch
telingen naar hun dorp terug om te
zien wat er van hun huisjes was over
gebleven. Ten einde raad vroegen ze
om onderdak bij de Batlokwa's, van
wie zij wisten dat die ook in verzet
waren gegaan.
Gekwetst
Hun gevoelens waren diep gekwetst.
Van vier mensen is bekend dat zij
stierven als gevolg van de verhuizing.
Mosima William Sekole hoorde in Jo
hannesburg van het gebeurde. Be
zorgd reisde hij naar Vivo om te zien
hoe zijn vrouw en kinderen het maak
ten. Zijn vrouw verwachtte echter dat
Mosima naar het dorp zou gaan en zij
reisde hem tegemoet. Eindelijk ont
moetten ze elkaar in het vernielde
dorpje. Ze besloten dat ze niet zouden
wachten tot hun huis ook door de
ambtenaren vernield zou worden. Se
kole zou dat werk zelf ter hand ne
men. Volgens verslagen over de ge
beurtenissen raakte Sekole bij deze
bezigheden zo van streek dat hij zijn
verstand verloor en zichzelf ophing in
het huisje, waar hij jarenlang al zijn
spaarcenten in had gestoken.
Blanke mensen verkopen gemakke
lijk hun huis om ergens anders te
gaan wonen. Maar zwarten zijn ge
hecht aan hun spulletjes. Ze zijn be
reid hun hele leven hard te werken
om hun spulletjes in orde te hebben
en zij willen niets liever dan hun oude
dag doorbrengen op de plek waar hun
mensen wonen.
tot het meest wezenlijke van de
roomse katholiciteit te behoren. Ge
hoorzaamheid en onderdanigheid,
geen kritiek: „Er is slechts één katho
liek geloof en slechts één katholieke
zedenleer waaraan alle katholieken
zich moeten houden."
De Nieuwsbrief van de RKPN, samen
met Confrontatie, Katholieke Stem
men, Waarheid en Leven en De Rots
de stem van behoudend rooms Neder
land, heeft geen goed woord over voor
de „puinhoop" waartoe de rk kerk in
Nederland vervallen is. De bekende
punten worden opgesomd: de pries
teropleiding heeft gefaald, er komen
geen nieuwe priesters meer en men
probeert de rk kerk tot een lekenkerk
om te turnen. Beuker tekent hierbij
aan dat op het ogenblik in Polen,
Spanje en Joegoslavië toekomstige
priesters al Nederlands aan het leren
zijn om hier als priester-gastarbeider
missionaris te worden ingezet
Geen rk media
Helemaal mis is het ook met het
godsdienstonderricht, waar eindeloos
gewauwel en vrijzinnigheid tieren. De
katholieke media en organisaties be
staan in feite niet meer, hebben in elk
geval hun katholieke identiteit verlo
ren. Het gezin wordt vaak niet meer
als hoeksteen van de samenleving
gezien, echtscheiding is „lopende-
bandwerk" geworden. De liturgie
blijft een samenraapsel van ongeoor
loofde experimenten, zelfs nu er zeer
precieze voorschriften zijn gekomen.
Volgens Beuker wordt de hetze tegen
Rome vooral gevoerd door mensen
die bang zijn hun goedbetaalde baan
te verliezen als de paus gaat ingrij
pen. Dat dit gebeurt staat voor hem
vast en hij suggereert dat hij daar
voor over de beste bronnen beschikt.
Van de andere kant is nogal eens de
klacht gehoord dat Gijsen en de zij
nen over zo ontzettend veel meer ka
nalen en bronnen in Rome beschik
ken en dat dat heel wat effectiever is
dan een krummeltje meer aandacht
van de media.
Waarom moet er nog een synode ko
men als de maatregelen toch al klaar
liggen? Beuker: „Anders zou het mis
schien wat dictatoriaal overkomen."
UITGEDAAGD, DOOR WIE?
Wanneer in deze dagen ten aanzien
van wat in Azië zich afspeelt
gesproken gaat worden van een
uitdaging aan het westen, mag men
zich eerst wel eens afvragen, door wie
wij worden uitgedaagd. Het is te
kortzichtig om dan naar één kant te
wijzen. De gebeurtenissen in
Afhanistan mogen nog zo zeer aan die
van Tsjecho-Slowakije herinneren,
daarbij mag niemand eigen verleden
•vergeten. Niet om de wandaden van
anderen daarmee schoon te praten.
Wie dat achter deze regels zoekt,
begrijpt het niet. Maar het zal de
wereld niet helpen wanneer iedere
partij te allen tijde alleen overtuigd
blijft van eigen smetteloosheid. Ook
de toestanden in Iran hebben een
achtergrond. Wij schijnen allen er op
uit te zijn om onze eigen
bevoorrechte posities te willen
bevestigen en handhaven. Door wie
worden wij in deze dagen
uitgedaagd? Voor christenen is die
vraag duidelijk. Wj worden
uitgedaagd door Hem die van ons
verwacht dat wij alles op alles zullen
zetten om in deze wereld ten goede
aanwezig te zijn voor wie dan ook.
Voor mensen aan alle kanten van
welke gordijnen dan ook. De
dwaasheid dat mensen elkaar
opnieuw gaan uitmoorden zonder te
weten waar het eigenlijk om gaat,
eenvoudig verblind door eigen
situatie en standpunt, mag zich niet
opnieuw voltrekken. Dat is de
uitdaging. Hoe reageren wij op
gebeurtenissen die dit alles in de
waagschaal stellen? Lopen wij
vooruit op dingen die uit de
omstandigheden van vandaag
kunnen voortvloeien, dan lopen wij
gevaar met dat wat wij ons op die
manier indenken al meteen
vertrouwd te worden. Dan laten we
de werkelijke hoop en moed meteen
al liggen. Dit heeft niets met
idealisme en alles met een
evangelische zakelijkheid te maken.
De zaak waarover het volgens het
evangelie gaat is vrede op aarde. Ook
al brengen in dit tijdsgewricht
anderen die vrede in gevaar onze
daden zullen weloverwogen dienen te
zijn en onze wil om tot goede
oplossingen te komen dient
ongebroken te blijven. Angst en vrees
kunnen ons in nog groter gevaren
storten.
Discussie
Nadat de mensen van Makgato, die
niet wilden verhuizen opgenomen wa
ren in de huisjes van de Batlokwa's,
ontbood commissioner Pieterse in
Pietersburg de twee stamhoofden bij
zich op het kantoor. Er ontwikkelde
zich een discussie, waarbij Pieterse
Machaka en Ramokgopa deed weten
dat zij de mensen van Matgato moes
ten wegsturen. De twee antwoordden
daarop dat zij hen als vluchtelingen
beschouwden. De Zuidafrikaanse re
gering geeft ook asiel aan de vluchte
lingen uit Angola en Mozambique,
zetten zij uiteen. Pieterse legde toen
uit dat het daarbij om Iets heel an
ders ging. Daar ging het om oorlog,
vertelde de Zuidafrikaanse regerings
vertegenwoordiger. „Maar de vluch
telingen, die wij hebben opgevangen
zijn ook oorlogsslachtoffers." zeiden
de stamhoofden daarop „Het enige
verschil is dat Zuid-Afrika wapens
heeft en wij niet", aldus de twee.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Tzum: G. J. Rebel, te
Weesp; te Vroomshoop: R. H. M. de
Jonge te Bruinisse; te Ochten: J. Wie
man te Vlaardingen; te Tletjerk
(toez.): in samenwerking metde geref.
kerk: T. Tijsma te Ootmarsum.
Afscheid op 6 jan. van Nieuw Loos-
drecht: T. Poot ber. te Zoetermeer;
van Nijmegen: L. J. Wesseldijk we
gens emeritaat.
Intrede te Burg (cl. Zierikzee): A. J.
Baas, kand. te Arnsberg (West-Duits-
land), waar hij werkzaam was als pas
tor in de Evang. Kirche te Westfalen);
te Winschoten: (ten behoeve van de
rechtzinnige modaliteit): G. G. J.
Schoonman, kandidaat te Zeist
(sinds 1 nov. 1976 geestelijk verzorger
van het verpleeghuis Albert Konings-
brugge te Utrecht); te Ruinen (part
time): T. J. v.d. Bij te Gasselte.
GEREF. KERKEN
Afscheid van Enschede: W. Kruys-
wijk wegens benoeming tot secretaris
voor het onderhouden van contact
met internationale oecumenische or
ganisaties; van Schoonrewoerd: J. W.
v.d. Linden ber. te Den Haag-Es-
camp.
Intrede te IJmuiden: B. de Boer te
Workum; te Oude en Nieuwe Wete
ring (sinds sept. 1979 reeds hulpdien
sten heeft verricht): H. J. G. Jaspers
Focks kand. te Oude Wetering; te
Akkrum: F. H. Weeda kand. te Win
terswijk.
Bevestiging te Franeker (zendings-
pred. voor Chili); J. H. de Wit kand. te
Oegstgeest.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Onnen: F. H. Folkerts,
kand. te Kampen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Wolphaartsdijk-Nieuw-
dorp: A. Moerkerken te Nieuw-Beijer-
land, die bedankte voor Mijdrecht.
Bedankt voor Franklin Lakes (USA),
Kalamazoo (USA) en Boskoop: J. J.
van Eckeveld te Zeist.
CHR. GEREF. KERKEN
Intrede op 11 jan. te Arnhem: A.
Dingemans te Utrecht.
BAP. GEMEENTEN
Afscheid van Den Haag: O. H de
Vries wegens studieverlof.
Kerkelijk graf ook
na zelfdoding
PARIJS (ANP) Het lijkt erop dat
de rk kerk zich voortaan niet meer
iemand zal veroordelen die een eind
aan zijn leven gemaakt heeft. Bij de
begrafenis van de Franse minister
Boulin zei de aartsbisschop Meziers
van Bordeaux: „In een recent verle
den benadrukte de kerk de objectieve
ernst van bepaalde daden door een
kerkelijke begrafenis te weigeren, bij
voorbeeld aan mensen die zich van
het leven hadden beroofd." Er ls geen
sprake van dat de leer betreffende op
opzettelijke zelfdoding is veranderd,
maar de kerk zou niet meer in alle
gevallen willen spreken van „onboet
vaardige zondaars", maar vaker van
mensen die sterk verlangen niet om
dood te zijn maar om anders te leven.