Albeda wil pauze
voor loonafspraken
Harde botsing
tussen Moskou
en Washington
m/v
Kiesuwkado
i
Nkomo later naar Rhodesië
Tito ziek
Om ingrijpen kabinet te voorkomen
'Vrouw is vrij in beroepskeuze'
;se/J
Trouw
Invallende dooi
HET WEER
Komst op verzoek Britten uitgesteld
P\ Meubelfabriek
5r Oisterwijk
toonaangevend in eiken
Zwolse politie
krijgt feestdas
Wereld in ban
van goudkoorts
Bij grens meer
buitenlanders
tegengehouden
Actievoerders
gooien Yonhoff
taart in gezicht
Trouw
Voor mensen
Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
Lees een krant met ovtrtmgmg: TrOUW
I
I
I
I
I
I
I
Trouw
38STE JAARGANG NR. 10841 - VRIJDAG 4 JANUARI 1980
Vanuit het zuiden en westen invallende dooi. In het oosten en noorden eerst
nog kans op ijzel, sneeuw en regen.
Morgen en overmorgen: eerst kans op regen, later terugkeer van de vorst.
Morgen: Zon op: 8.47 uur; onder: 16.40 uur.
Maan op: 20.17 uur; onder: 10.22 uur.
LOSSE NUMMERS 65 CENT
PAGINA 2:
Gereformeerde Bond
doet mee met
'Samen op Weg'
PAGINA 3:
Hoofden van scholen
hebben hel te druk
PAGINA 4:
Nieuwe films
PAGINA 5:
'Gericht schrijven' in
plaats van opstel
PAGINA 7:
Sandinisten voorkomen
breuk met kapitalisten
PAGINA SPORT:
Mensen in de sport
PAGINA ECONOMIE:
Produktschap: Prijs
graan kan hoger
PODIUM:
CDA moet wezenll|ke
discussie hervatten
De tijdelijke taak In
Libanon
Okke Jager over brede
schouders
PAGINA SERVICE:
Rubrlak toeritme, stript,
feuilleton, puzzel, radio- en
tv-programma't, weeroverzlcht
PAGINA 2:
Beuker roept op
tot trouw aan paus
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Minister Albeda (Sociale Zaken) wenst een loonpauze van drie
a vier maanden. In die tijd zouden regering en sociale partners (vakcentrales,
werkgeversverbonden) moeten komen tot afspraken over lonen en arbeids
markt.
WASHINGTON, MOSKOU (Reuter, AP, AFP) Met het
verzoek aan de Senaat de behandeling van het SALT II-
akkoord stop te zetten heeft de Amerikaanse president Carter
de betrekkingen met de Sowjet-Unie onder zware druk gezet
in verband met de bezetting van Afghanistan. Het Kremlin
reageerde op Carters stap direct door de president oorlogs
zuchtig en boosaardig te noemen.
Carters stap ging gepaard met een
mededeling van het ministerie van
defensie dat de Verenigde Staten hun
militaire aanwezigheid in de Indische
Oceaan zullen vergroten. Bovendien
werd in Londen bekend gemaakt dat
de Britse minister van buitenlandse
zaken, Lord Carrington, in verband
met de Russische interventie in Af
ghanistan. bezoeken zalbrengen aan
Oman, Turkije, India en Pakistan. De
Veiligheidsraad van de Verenigde Na
ties zal waarschijnlijk vandaag al in
spoedzitting bijeen komen om zich
over de situatie in Afghanistan te
beraden. Dit gebeurt op verzoek van
westelijke, Afrikaanse, Aziatische en
Latljnsamerikaanse staten.
Fel en snel
Het Kremlin reageerde uiterst snel en
fel op Carters maatregel. De Sowjet-
Unie veroordeelde die als een kwaad
aardige reactie op de Russische hulp
aan Afghanistan. Politieke waarne
mers spraken van de hardste reactie
van het Kremlin op een maatregel
van een Amerikaanse president in de
laatste acht jaar.
Moskou suggereerde openlijk dat
Carter het SALT-akkoord niet langer
wil en in Afghanistan een goede aan
leiding ziet van het akkoord af te
komen. In zijn brief aan de leider van
de democratische fractie in de Se
naat, Robert Byrd, schrijft de presi
dent echter dat het niet zijn bedoe
ling is het akkoord helemaal te
schrappen, maar het alleen op te hou
den totdat er duidelijkheid komt met
betrekking tot de Russische bedoe
lingen.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken legde uit dat het uitstel van de
ratificering van SALT-H niet moet
worden gezien als een bestraffing van
de Sowjet-Unie. Het is alleen wel dui
delijk dat door de Russische inval in
Afghanistan een geheel nieuwe situa-
Ue geschapen is, maar hij voegde
daaraan toe niet bereid tezijn ,,een
doodsbericht voor de ontspanning te
gaan schrijven". Waarnemers zijn er
nu in ieder gevalover eens dat de
Russische president erin geslaagd is
een verbinding tot stand te brengen
tussen het 8ALT-II akkoord en het
totale proces van ontspanning. De,
Amerikaanse president heeft tot dus-'
verin zijn pleidooien voor het ak
koord steeds onderstreept dat dit
twee zelfstandige grootheden waren.
Het Amerikaanse ministerie van de
fensie verklaarde dat de Verenigde
Staten momenteel niet direct streven
naar de vestiging van zelfstandige
Amerikaanse bases in de streek van
de Indische Oceaan en de Perzische
Golf, maar dat men wel bezig ls op
tijdelijke basis faciliteiten te krijgen
voor marine en luchtmacht. Oman,
Somalië en Kenia zouden hiermee in
principe al akkoord zijn gegaan, zo
werd daaraan toegevoegd.
Vervolg op pagina 7
Een gToep van 75 soldaten van Mugabes guerrillaleger op weg naar een van de verzamelpunten in
Rhodesië.
SALISBURY (Reuter, AP, AFP) Joshua Nkomo, een van de leiders van het Patriottische
Front komt zondag nog niet naar Salisbury. Ook zijn rivaal binnen het Front, Robert Mugabe
zal zijn komst waarschijnlijk uitstellen.
Volgens medewerkers van Nkomo
heeft deze zijn komst op verzoek van
de Britse autoriteiten in .Salisbury
een week uitgesteld. De reden van het
verzoek is dat de aanhangers van
bisschop Abel Muzorewa, de voorma
lige .warte premier, voor dit weekein
de een grote bijeenkomst in Salisbu
ry hebben belegd. De autoriteiten
vrezen vechtpartijen tussen aanhan
gers van beide zwarte leiders.
Nkomo's medewerkers zeiden dat hij
in ieder geval op een zondag in Salis
bury wil arriveren omdat hij dan de
meeste aandacht krijgt. De Frontlei
der kondigde gisteren aan dat zijn
vleugel onder de vlag van het Patriot
tisch Front de verkiezingen van eind
februari zal ingaan ook al wil Mugabe
een aparte campagne voeren. Vol
gens niet bevestigde berichten zullen
Mugabe en Nkomo elkaar komend
weekeinde in de Tanzaniaanse hoofd
stad Dar-es-Salaam ontmoeten om
over de verkiezingscampagne te pra
ten. Nkomo zei gisteren te hopen dat
zijn vleugel na de verkiezingen een
coalitie kan vormen met de Mugabe-
groep, ondanks het gescheiden op
treden.
De gouverneur van Rhodesië Lord
Soames heeft de guerrillastrijders op
geroepen zich voor komende nacht te
melden bij de vredesmacht van de
Gemenebest. In het Engels en in Afri
kaanse talen waarschuwde hij de
strijders dat ze anders als rebellen
zouden worden beschouwd. Tot gis
teravond hadden nog slechts ruim
vijfduizend van de naar schatting
zestienduizend zwarte strijders zich
gemeld. De Britse autoriteiten zijn
bezorgd over deze geringe opkomst.
De winter begint nu een beetje op gang te komen. Nadat de sneeuw al voor plezier bij de jeugd heeft
gezorgd, zijn gisteren al de eerste schaatsers gesignaleerd, zoals deze twee stoutmoedigen bij
Harderwijk langs de rijksweg Zwolle-Amersfoort.
DEN HAAG (ANP) De
Nederlandse vrouw heeft
de mogelijkheid buschauf
feur, treinbestuurder, vuur
torenwachter, havenloods,
verkeersleider op een vlieg
veld, piloot van de rege-
rings-friendship, chauffeur
van een minister of staats
secretaris. brugwachter,
sluiswachter of haven
meester te worden.
Minister Tuljnman van verkeer
en waterstaat heeft dit gisteren
meegdeeld aan de Tweede-Ka
merleden Van den Anker en Wuth-
rich-Van der Vlist (PvdA), die deze
lijst van beroepen hadden opge
somd ln schriftelijke vragen aan
de regering. Met deze Kamerleden
is Tuljnman wel van mening dat
opmerkelijk weinig vrouwen der
gelijke beroepen ook inderdaad
uitoefenen. De minister is dan ook
van plan na te gaan ln hoeverre hij
activiteiten kan ondernemen
waardoor meer vrouwen in deze
banen kunnen worden aangewor
ven en in hoeverre de bereidheid
om meer vrouwen in dergelijke
beroepen aan te stellen, naar bui
ten kan treden.
In afwachUng van de behandeling
van deze materie in het kabinet
heeft minister Tuljnman een aan
tal voorbereidingen getroffen. Hij
heeft meer aandacht gevraagd
voor deeltijdarbeid bij de over
heid, een departementale werk
groep „deeltijdarbeid" ingesteld,
en alle diensten van zijn departe
ment (verkeer en waterstaat) ver
zocht meer vrouwen te benoemen
in adviescolleges en vertegen
woordigingen. Daarnaast worden
de (deel)nota's personeelsbeleid
bijgesteld of aangevuld met
emancipatie-aspecten. In het
voorjaar van 1980 organiseert de
PTT een meerdaagse conferentie
over deeltijdarbeid „fulltime/
parttime" bij deze dienst voor
personeelsfunctionarissen
Bovendien is de minister bereid in
beginsel mee te werken aan ge
richte voorlichting aan meisjes ln
het onderwijs inzake de opleiding
voor dergelijke beroepen.
BELGRADO (UPI) De Joegoslavi
sche president Tito is gisteren in het
ziekenhuis van Ljubljana opgenomen
voor een onderzoek van de bloedva
ten in zijn benen. Volgens het officië
le persbureau Tanjug deed de 87-
jarige president 'dit op advies van een
commissie van artsen.
Tl to had de jaarwisseling met enige
hoge staats- en partijfunctionarissen
gevierd in zijn jachthuis ten noord
oosten van Belgrado. Aan een feeste
lijk dinet laat in de avond hield hij
een rede. Blijkens het televisiejour
naal liep hij wat onzeker, maar zag hij
er goed uit.
De Joegoslavische leider heeft in zijn
lange leven niet veel te klagen gehad
over zijn gezondheid. In de herfst van
1976 leed hij enige tijd van een lever-
aandoening. Voorts heeft hij nu last
van ischias, een pijnlijke zenuwont
steking in het onderdeel van de rug.
Vorige maand trad Tito op als gast
heer bij de jaarlijkse jachtpartij voor'
buitenlandse ambassadeurs in Bel
grado.
ADVERTENTIE
Als de sociale partners vol
gende week niet blijken te
voelen voor zo'n loonpauze en
afspraken, dreigt „onherroe
pelijk" een loonmaatregel,
ook al vindt Albeda zo'n
maatregel „eigenlijk te grof
en te simpel".
Minister Albeda zegt dit In een ge-
sprek met de vakbondskrant van de
FNV. Volgende week donderdag
spreekt een delegatie uit het kabinet
opnieuw met de sociale partners over
de nieuwe economische vooruitzich
ten. Die zijn, vooral door de Jongste,
onverwacht hoge stijgingen van de
prijs van ruwe olie, nogal somber.
Gisteren al heeft het kabinet zich
beraden over zijn opstelling voor het
gesprek van volgende week. Voordien
is er nog uitgebreid politiek beraad,
bleek uit mededelingen van premier
Van Agt, gisteren op zijn wekelijkse
vergadering.
Zo is er daags te voren woensdag
dus een extra vergadering van het
kabinet over het nieuwe loongesprek.
Voorts is er „een buitengewone verga
dering" van enkele onderraden van
de ministerraad. En ten slotte worden
de fractieleiders van de regeringspar
tijen, Lubbers (CDA) en Rietkerk
(WD), betrokken in „politiek over
leg" met de ministers die zijn betrok
ken bij de uitvoering van Bestek '81.
deelde Van Agt mee. Met name dit
laatste consultaties met de fractie
leiders uit het regeringskamp komt
doorgaans niet al te vaak voor en
alleen bij belangrijke beleidszaken.
Albeda zegt ln de vakbondskrant dat
het loonakkoord. dat begin december
net niet tot stank kwam. op dit mo
ment al een te duur akkoord was
geweest.(De FNV wilde begin decem
ber een loonstijging van meer dan
twee procent naast prijscompensatie
niet uitsluiten, terwijl de werkgevers
vonden dat twee procent een absolu
te bovengrens zou moeten zijn in
1980. Op dit meningsverschil ketste
het akkoord uiteindelijk af.) Het bij-
na-axkoord bevatte naast prijscom
pensatie een loonsverhoging van een
procent voor ledereen. Extraverho
gingen zouden daarnaast mogelijk
moeten zijn voor vuil en onaange
naam werk (herstructurering van be
loningsverhoudingen).
Vervolg op pagina 3
ZWOLLE (ANP) De politie ln
Zwolle gaat dit jaar in verband
met het 750-jarig bestaan van
de stad een stropdas dragen
met een opdruk die betrekking
heeft op het Jubileum. Dat mag
eigenlijk niet, maar de Zwolse
politie gelooft niet dat de klei
ne wijziging in de officiële
dienstkleding haar de das om
zal doen. „Voor dit feest, dat
een Jaar lang Zwolle op zijn
kop zet. mogen we best een
beetje ludiek zijn," redeneren
de politiemensen.
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Op de goudbeur
zen, overal in de wereld is een comple
te chaos uitgebroken. Nadat de prijs
voor een ounce (31,1 gram) kort na
Kerstmis de psychologische grens
van 500 dollar 950) was gepasseerd,
kwam er gisteren ln een dag 75 dollar
bij, zodat ln Londen aan het einde
van de dag 634 dollar werd genoteerd.
In Amsterdam lag de advieskoers van
de goudfirma Drijfhout bijna 5000
gulden per kilo hoger dan woensdag.
De verkoopkoers was ƒ39.410 per
kilo, de aankoopprijs 38.710. Op de
zelfde dag, een Jaar geleden waren de
noteringen in Amsterdam 13.890-
14 290 per kilo.
Meer nieuws op pag. 11.
ZEVENAAR (ANP) De marechaus
see aan Nederlands belangrijkste
grensovergang Bergh-autoweg, heeft,
vorig Jaar ruim dertienduizend bui
tenlanders de toegang tot ons land
ontzegd. Dat ls vijftienhonderd meer
dan in 1978.
De geweigerde vreemdelingen
vooral Duitsers en ook wel Turken
hadden ln de meeste gevallen geen
geldige papleren, of te weinig geld op
zak.
Circa 23,5 miljoen personen passeer
den in 1979 Bergh-autoweg in ruim
zes miljoen personenauto's In 1978
telde de marechaussee 800.000 grens
passanten meer. Kapitein G. Nijboer
van de marechaussee wijt de daling
vooral aan de strenge wintermaan
den Januari, februari en maart
De topmaand vorig jaar voor Bergh-
autoweg was Juli met ruim vier mil
joen passanten. Het aantal vrachtau
to's. dat de grens in 1979 via Rijksweg
12 passeerde, was een half miljoen.
Ruim elfhonderd mensen werden aan
Bergh-autoweg in 1979 gearresteerd
vanwege nog uit te zitten gevangenis
straffen en dergelijke.
UTRECHT (ANP) De Utrechtse
politie heeft gisteravond ongeveer
veerig actievoerders vewijderd uit de
Stadsschouwburg in de Domstad,
waar burgemeester H. J. L. Vonhoff
een nieuwjaarsreceptie hield. Aanlei
ding was dat een van de actievoer
ders de burgemeester een slagroom
taart in het gezicht wierp.
De actiegroep was al geruime tijd
aanwezig in de receptiezaal. Rond
kwart voor negen liepen ze joelend
richting burgemeester en werd de
taart gegooid. Op dat moment ston-
der nog een rij van ongeveer honderd
mensen te wachten om Vonhoff een
gelukkig nieuwjaar te wensen. Dat
ging even later overigens gewoon
door. De burgemeester bleef, welis
waar met nog enigszins besmeurd ge
zicht en een vuil pak, handen
schudden.
De actievoerders deelden vlak voor
het gooien van de taart stencils uit,
waarop zij het doel van de actie uit
eenzetten. Zij wijzen er daarin op dat
het onjuist is dat het gemeentebe
stuur niets doet aan de ruimtenood
op het gebiedvan cultuurbeoefening
en huisvesting, terwijl er wel geld ls
voor feestelijke recepties.
De Utrechtse politie heeft volgens
een woordvoerder niemand van de
actievoerders aangehouden. Wel vie
len bij de ontruiming van de stads
schouwburg over en weer klappen.
Havenmeesteres voor halve dagen. Vuurtorenwacht
ster. Luchtverkeersleidster voor drie dagen in de week.
Het kan allemaal. Het ls via het ritueel der schriftelijke
kamervragen vastgesteld. Daar hebben wij een minister
voor. Hij is Tuljnman. Dat kan natuurlijk ook.
Boetseerset (A)
Hoelsccrklci met verf in 3 kleuren en
penseeltje Wordt zonder oven
menhiird
Schrocvedraaiersct (B)
iroie. kleine en kruisknpsthroeve-
dra.lier in éen I landgrccpjc mei
Authentiek Slavisch
kleedje (C)
mei fraai diermniiel Als onder
legger o I voor desier
4 Houten eierdopjes (D)
op sierlijk blankhoulen hang-
UllldIVI Ml vVII I UIMULIVV IJ1V IIIV1
....lUjCiraxhiinictTOor mlra «cmat pbnk* l»u" «ndtopenje als
garantie voor zathl gekookte eieren
Maak iemand abonnee op Trouw, hel ochtendblad mei een mei-
tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u een van deze kadoos naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
U w naam:
1 'w adres:
Postcode en plaats
-Giro:
-Tel:
Voor hel kwartaalabonnement gekit voor de eerste betaalperiode
een welkomstkorting van f7.50
Kado naar keuze: QA. DB. DC DD (aankruisen a.u.b l
lion in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw.
Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam
Of bel 020-659.388 (uitsluitend voor opgaven)
Voor bezorginfonnatie 020-915456
