commentaa
de historie in bordspelletjes
Breuk (1)
Breuk (2)
lievig ot«n poort in /aheran..
VVD-oogst (1)
VVD-oogst (2)
Drs G. (1)
Agenda
Drs G. (2)
wonder
muizenadem
druppel
feilloos
INSDAG 4 DECEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
FNV-voorzitter Wim Kok heeft het kabinet op gede
cideerde toon laten weten dat hij niet van plan is om
al in dit stadium mee te werken aan een poging om de
breuk van de werknemers en werkgevers in de
Stichting van de Arbeid te lijmen. Tegelijkertijd
heeft hij laten doorschemeren dat hij niet ongenegen
is om op een voor hem geschikter tijdstip het
mislukte gesprek met de werkgevers voort te zetten,
ook al verwacht hij dan van die kant een hint om de
impasse te doorbreken.
Nu de weigering van de FNV om naar Den Haag te
gaan ook CNV-voorzitter Harm van der Meulen
moest verstek laten gaan kennelijk meer met het
verwarrende uitnodigingsbeleid van de minister van
sociale zaken te maken heeft, dan met de onwil om
een lijmpoging te ondernemen, kan in ieder geval
worden vastgesteld dat de breuk in de stichting niet
definitief is. Er zijn nog lichtpuntjes en minister
Albeda zal daar ongetwijfeld dankbaar op inspelen.
Hij heeft zelfs opnieuw belastingverlichting genoemd
als mogelijkheid om de looneis van de FNV naar
beneden te drukken.
Aan de andere kant hebben de werkgevers gelijk
wanneer zij bezwaar maken tegen de manier van
onderhandelen van de FNV: Deze vakcentrale is het
overleg ingegaan met een looneis van twee procent
plus toeslagen voor vuil en onaangenaam werk en dat
bleek in het overleg een harde, onwrikbare eis te
zijn. NCW-voorzitter Van Eijkelenburg heeft dat
niet ten onrechte een vreemde manier van onderhan
delen genoemd. Gebruikelijk is immers dat een
onderhandelaar wisselgeld op zak heeft. Toen de
zaak op barsten stond, bleken de FNV-onderhande-
laars met een zeer krap mandaat te werken. Zij
hadden weliswaar in het overleg hun eis dat al in 1980
een begin moest worden gemaakt met het doorbre
ken van de 40-urige werkweek, laten vallen, maar'
tegenover die souplesse stond dan ook een reeks
arbeidstijdverkortende maatregelen plus de toezeg
ging van de werkgevers, dat er na-'80 wel degelijk te
praten zou zijn over een verdere herverdeling van de
arbeid.
De achtergrond van dit alles was het eenstemmige
oordeel van werkgevers èn werknemers dat het zeer
moeilijk zal zijn om binnen afzienbare tijd de gehele
beroepsbevolking alsmede de aanwas daarvan in de
volgende jaren, aan werk te helpen. Het feit dat de
Nu moet ook worden gezegd dat het buitengewoon
triest zou zijn wanneer zou blijken dat het centrale
loonoverleg definitief op de klippen zit. Werkgevers
en vakbeweging waren elkaar zeer dicht genaderd en
het zou diep treurig zijn wanneer een manifest
gebrek aan soepelheid en schimmige ruzies over
interpretatieverschillen de totstandkoming van een
akkoord onmogelijk zouden maken. Daarvoor zijn
de belangen die op spel staan te hoog.
Dit klemt te meer omdat de werkgevers wisten dat
Kok behalve twee procent loonsverhoging dringend
een minimum aan speelruimte nodig heeft om het
meer strijdbare deel van zijn achterban in het gareel
te houden. Zo opzienbarend kan dat voor de werkge
vers niet zijn geweest, want juist ondernemers zijn er
als de kippen bij om hun problemen op de werkvloer
af te kopen met geld. De manier waarop zij bijvoor
beeld in de vleeswarenindustrie het matigingsbeleid
van de vakbeweging in de wielen hebben gereden, is
daar een duidelijke illustratie van.
vakbeweging opnieuw de noodzaak wil onderschrij
ven van een beperkte loonontwikkeling en dat de
werkgevers willen erkennen dat een betere verdeling
van de bestaande werkgelegenheid door middel van-
arbeidstijdverkorting en het bevorderen van deeltij
darbeid onontkoombaar is, duidt op een eenstem
migheid waaraan het de laatste jaren vaak heeft
ontbroken. Juist omdat er van harde onderhandelin
gen in de bedrijfstakken alleen misère is te verwach
ten voor de niet-werkenden en voor degenen die dat
in de toekomst nog zullen worden, kan er uit deze
mislukking maar één conclusie worden getrokken:.
De meningsverschillen zullen alsnog aan de onder
handelingstafel moeten worden beslecht. Het kan en
mag niet zo zijn dat de werkgelegenheid terwille van
een halve procent loonsverhoging of minder nog
verder op de tocht wordt gezet.
Ook het door het CNV gesignaleerde gevaar dat te
hoge looneisen vroeg of laat de solidariteit tussen
werkenden en niet-werkenden zullen aantasten, is op
zichzelf al een voldoende argument om tot uiterste
zelfbeheersing op te roepen. Vast staat immers dat
alles wat zwak is uitkeringstrekker of bedrijfstak
het gelag zal betalen.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam'en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
PARLEMENTPARLEMENTAIRPARLEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEMENTEl
Redactie: Hans Goslinga bijdrage: Johan van Workum
VVD-fractielelder Rietkerk heeft
het niet gemakkelijk gehad dit na
jaar Keer op keer heeft zijn partij
moeten inleveren bij coalitiegenoot
CDA. of het nu gaat om het econo
misch beleid, Zuid-Afrika of de om
roep. Je zult Rietkerk dan ook niet
gauw op het televisiescherm of in de
wandelgangen in het Kamerge
bouw tegenkomen met een brede
lach op zijn gezicht.
Bij de algemene beschouwingen
over het regeringsbeleid voor 1980,
in oktober, oogstte Rietkerk voor
namelijk hoon of medelijden. al
naar gelang de gezindheid van de
toeschouwer. Het was CDA-fractie-
leider Lubbers, die de show stal.
Rietkerk wilde dat het kabinet een
bedrag van „500 tot 700 800 mil
joen" gulden alsnog zou bezuinigen
op de uitgaven voor 1980. Premier
Van Agt deed één voorwaardelijke
toezegging en een reeks vage belof
ten over studies en goede wil die
betracht zou worden. Waarna Riet
kerk kwam verklEuen, nota bene op
het spreekgestoelte, dat hij zijn
„500 tot 700 800 miljoen" binnen
had. Men had werkelijk met hem te
doen.
Vorige week leek echter voor Riet
kerk en zijn VVD de zomer aange
broken. De eerste oogst is binnenge
haald: 100 miljoen in 1980 wordt er
bezuinigd op kinderbijslagen, voor
namelijk door handhaving van de
bevriezing van de bijslag voor het
eerste kind. Het CDA wilde die be
vriezing ook wel. maar dan om de
opbrengst te gebruiken voor andere
verbeteringen in de bijslagen, met
name koppeling ervan aan de lonen.
Die loonkoppeling heeft het CDA
uiteindelijk ook gekregen. Maar die
kostte veel minder dan de bevrie
zing opbrengt. En de meerop
brengst is de eerste oogst van de
VVD.
Maar er komt misschien nog meer.
De weersvooruitzichten zijn gunstig
voor de WD. Voormalig KVP-frac-
tieleider Andriessen, nu minister
van financiën, heeft zich ontpopt
als de beste WD-minister van het
kabinet. Dat bleek toen vorige week
de belastingplannen van het kabi
net voor 1980 aan de orde waren in
de Kamer. CDA-Kamerlid Van
Rooijen, een verwoed cijferaar, had
uitgerekend wat voor tegenvallers
er nu al voor de begroting 1980 zijn.
een maand nog voordat het jaar is
begonnen: 230 miljoen gulden extra
belastingverlaging, 150 miljoen ge
deeltelijk uitstel verhoging
aardgasprijs, „enkele honderden
miljoenen" extra bijdrage aan de
EG. Kombrink (PvdA), Van Rooir
jens tegenspeler in het debat, dacht
zelfs dat die EG-zaak zo uit de hand
kon lopen dat een gat van wel een
miljard gulden ontstaat in de begro
ting 1980. Hoe had de minister ge
dacht die gaten te stoppen?
In principe zijn er drie mogelijk
heden:
gaten niet stoppen, wat betekent
dat het financieringstekort hoger
wordt;
belastingen of sociale premies
verhogen;
compenserende nieuwe bezuini
gingen doorvoeren.
Andriessen koos onverbiddelijk
voor het laatste. „Het is de enige
weg." zei hij op de van hem bekende
hoge toon. „Het kabinet is niet van
plan gaten te laten ontstaan of te
veroorzaken die niet langs deze weg
kunnen worden opgelost." Zoals ge
zegd zijn de vooruitzichten voor de
WD gunstig. Na de kinderbijslag
liggen er bezuinigingen van 600 mil
joen of meer in het verschit.
Nu wil de WD niet bezuinigen en
kel om het bezuinigen. Het doel is
dat daarvoor verlagingen van belas
tingen en premies voor burgers en
bedrijven mogelijk worden. Wat dat
betreft passen dus wel de onderwer
pen kinderbijslag, extra belasting
verlaging en uitstel gasprijsverho-
ging in het WD-straatje. maar niet
de EG-tegenvaller. Bij dat laatste
gaat het immers om hogere uitga
ven voor het een, die gecompen
seerd zullen moeten worden met
lagere uitgaven voor iets anders.
Maar ook zonder die EG-zaak komt
Rietkerk vrijwel aan zijn „500 tot
700 800 miljoen."
Er is een punt dat Rietkerks oogst
nog kan doen bederven. Dat zijn
meevallers op de rijksbegroting.
Dan kan Andriessen immers zijn
gaten stoppen zonder nieuwe bezui
nigingen te hoeven afkondigen en
zonder en daar gaat het om het
financieringstekort te hoeven op
rekken. Nu hebben zich zulke mee
vallers de afgelopen jaren steeds
voorgedaan. Het financieringste
kort viel dan dus achteraf steeds
mee. Voor 1979 werd in september
dit effect geschat op 1800 miljoen
gulden. Voor het eerst heeft An
driessen nu dit effect verwerkt in
zijn begroting, maar slechts ten
dele. Voor volgend jaar ls 1250 mil
joen verwerkt. Als volgend jaar al
les net zo loopt als dit jaar, zou er
dus een meevaller van ruim 500
miljoen uit de bus rollen.
Als het zo gaat lopen, zou Rietkerk
dus precies achter het net komen te
vissen. Zo erg zal hij dat overigens
niet hoeven vinden. Zijn uiteindelij
ke doel van lastenverlichting is dan
via kinderbijslag, extra belasting
verlaging en minder gasprijsverho-
ging toch al binnen. Als dan achter
af de uitgaven wat meevallen, is dat
eigenlijk mooi meegenomen.
Vertegenwoordigers van de CHU zijn
lieden die zonder spreken reeds de
redelijkheid en de braafheid uitdra
gen. Hadden zij in de afgelopen ze
ventig jaar van het bestaat van de
Unie hun mond gehouden, hun in
breng zou er niet minder om zijn
geweest. De CHU staat voor het veel
al welgestelde hervormde deel van
het Nederlandse protestantisme.
Geen volk dat hard van stapel loopt:
landadel, bemiddelde boerenstand en
burgerij.
Op CDA-bijeenkomsten kost het
geen moeite de Unieganger eruit te
halen. BIJ zo'n gelegenheid dit voor
jaar in Zutphen belandde tijdens de
lunch een als baronesse ogende dame
aan een tafel waar enkele verslagge
vers de positie van staatssecretaris
Haars bespraken in verband met de
kwestie van de Turkse christenen
Toen het gesprek even hoog opliep,
vroeg zij: „U bent zeker van de Ar-
jos?" (het onvermijdelijk antwoord
was: „En u ongetwijfeld van de
CHJO")
Brave, bedaagde lieden, die op rusti
ge wijze eenheid van volk en natie
nastreven en derhalve nooit, zoals
Kuyper en zijn „kleine luyden", hun
kracht in het isolement hebben ge
zocht al houden ze als enige politie
ke partij hun Unieraadsvergaderin
gen achter gesloten deuren. Je vindt
ze, kortom, eerder bij de AVRO dan
bij de NCRV.
Je hoeft in de Unie maar een beetje
van politiek te weten om er een voor
aanstaande rol in te spelen. Voor de
meeste CH-Kamerleden was de rege
ring er altijd om ermee in de pas te
lopen en slechts met vriendelijke vra
gen te hinderen.
De huidige politieke leidsman van de
CHU, drs Van Leijenhorst (51). heeft
zich sinds hij acht jaar terug, dank zij
een krachtige lobby van de rechter
vleugel, in de Tweede Kamer kwam,
net iets meer politicus getoond dan
de meeste van zijn geestverwanten.
Hij oogt even braaf en goedmoedig
als de Tolmannen, Wisselinken en
Van der Mei's, maar hij ls ook slim.
Een soort onderwijzersslimheid. Zo'n
leraar die met de blik op rechts ziet
dat ze in het linker deel van de klas
zitten te spieken.
Van Leijenhorst wist, dat Je Je. als Je
in de politiek vooruit wilt komen,
moet profileren. Onder het kabinet-
Den Uyl, toen de CHU in de oppositie
zat, wierp hij zich op als de verdedi
ger van de onderwijsvrijheid, welke
de toenmalige minister Van Kemena-
de zou bedreigen. In deze kabinetspe
riode tekent hij zijn profiel als bestrij
der van een liberale abortuswetge
ving.
Van Leijenhorst. hoor Je in CH-
kring. „is eigenlijk boven komen
drijven". Een alternatief is er niet.
De CH-minlsters in het kabinet.
Scholten en Beelaerts van Blok
land, gaan achtereenvolgens terug
naar de Raad van State en een
burgemeesterspost (voor Beelaerts
van Blokland heeft men Apeldoorn
op het oog) De drie staatssecreta
rissen van de Unie kwamen even
min in aanmerking Haars keert we
gens haar leeftijd niet meer terug,
Nooteboom wil, als het even kan. op
financiën blijven en anders gewoon
in de Kamer komen, en Van der
Mei, die zich op buitenlandse zaken
heeft verstopt, ls, aldus onze zegs
man. „voor en achter zijn naam een
vraagteken."
Van de zittende CH-Kamerleden
had Van Leijenhorst ook al geen
concurrentie te duchten. De mees
ten van hen behoren tot de nieuwe
lichting. Tenslotte is er nog het
„dark horse" dr Kruisinga, de voor
ganger van drs G als politiek leider.
Maar die zou het Uniebestuur koste
wat het kost van de kandidatenlijst
willen weren en naar een bankje in
de Senaat willen manoeuvreren
In politieke kringen meent men, dat
Van Leijenhorst zijn zinnen heeft
gezet op een ministerspost. Anders
dan Kruisinga destijds loopt hij
niet met deze aspiraties te koop.
maar geroutineerde waarnemers
menen de eerste aanwijzing gevon
den te hebben in het feit, dat hij
tegenover hem minder gunstig ge
zinde lieden in het politieke circuit
een glimlachdiplomatie is be
gonnen.
Op de Unieraad van komende zater
dag zal Van Leijenhorst gekroond
worden als de politieke leider van
d.' CHU. Het CH-bestuur heeft de
raad geadviseerd hem als nummer 1
op de kandidatenlijst van de Unie
voor de volgende verkiezingen te
plaatsen.
Als de Unieraad „Ja" zegt, hetgeen
zeker zal gebeuren, is het beklon
ken. De achterban komt daar dan
niet meer aan te pas. Deze procedu
re wordt, aldus Unievoorzitter Van
Leeuwen, al sinds jaar en dag in de
CHU gevolgd. „De wijze vaderen in
de Unie hebben dat gedaan, opdat
de eerste kandidaat dan kan mee-
adviseren over de overige kandida
ten." Een machtige positie dus.
De Tweede Kamer houdt waar
schijnlijk donderdag, voor het NA-
VO-beraad volgende week in Brus
sel, een debat over de modernise
ring van de kernwapens. Vandaag
ontmoeten de ministers van buiten
landse zaken en defensie de betrok
ken Kamercommissies over deze
kwestie. Na stemmingen over mo
ties o.a. over de kabel-tv. maakt de
Kamer het debat over de onderwijs
begroting af. Daarna komt de rege
ling voor gemoedsbezwaarden aan
de orde. gevolgd door een wetsvoor
stel over nieuwe bepalingen voor
het vaststellen van de huur van
winkels en de reparatiemaatregelen
in de belastingwetgeving Woens
dag is er een interpellatie van
CDA'er P. A. M. Cornelissen over de
Rotterdamse Willemsbrug en don
derdag kgmt in het vragenuurtje
o.a. de situatie ln zuidelijk Afrika
aan de orde.
PARLEMENTPARLEMENTAIRPARLEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEMENTEI
i m
Het is altijd riskant om met su
perlatieven te werken. Je weet
nooit zeker of de grootste, de
mooiste, de oudste of de jongste
dat echt zijn. en of er niet hier of
daar iemand iets nog groters en
mooiers heeft, of nog ouder of
jonger is. Dan wordt de overtref
fende trap. zo mooi en groot als ie
is. tot een domme fout terugge
bracht. Daarom is het maar goed
dat we een weekje geleden die
leuke bordspelletjes in een boek
(„Wie speelt er mee?") 4niet de
goedkoopste hebben genoemd.
In dat boek staan vijftien spellen
die samen 12,90 kosten, wat dus
op nog geen gulden per stuk
komt. Erg goedkoop, maar zie
zijn er nóg voordeliger, horen we
van uitgeverij Septuaginta in
Alphen aan den Rijn wat die
spelletjes overigens niet minder
leuk maakt. Septuaginta heeft
ook net een boek vol bordspelle
tjes laten verschijnen. Het heet
„De gans met de gouden eieren"
en kost bijna twee keer zoveel
24,501 als dat andere, maar er
staan dan ook wel 47 spellen in.
Omgerekend dus maar ongeveer
twee kwartjes per spel, en net als
dat andere boek helemaal com
pleet met zelf uit te knippen
fiches.
Nu we toch aan het vergelijken
zijn, kunnen we daar voor het
zelfde geld wel even mee door
gaan. In het tweede boek zijn, net
als in het eerste, de spelregels
duidelijk bij elk spel gezet. Het
tweede boek geeft bovendien bij
alle spellen een korte uitleg van
de herkomst, plus een pagina's
lang verhaal over het ontstaan
van al die soorten spellen. Het
zijn vrijwel allemaal afdrukken
van historische borden. Het gan
zenbord bij voorbeeld is een
17de-eeuwse gravure, een van de
weinige sobere wat kleur betreft
De meeste zijn uitbundige, veel
kleurige platen (precies als in dat
andere boek trouwens), waaron
der zelfs twee soorten mens-er-
ger-je-niet.
Veel spelletjes zijn karakteristiek
voor de tijd waarin ze gemaakte
zijn. De „inval in Europa" is een
oorlogsspel dat kort voor de Eer
ste Wereldoorlog, in 1910, is be
dacht en op de kaart van Europa
gespeeld wordt. Een kaart, waar
op dus Oostenrijk en Hongarije
nog één keizerrijk vormden, de
beide Duitslanden nog één waren
en Istanboel nog Constantinopel
heette. Het „beleg van Parijs'
(verschenen na de capitulatie
van Parijs voor de Pruisen in
1871) is gewoon een berd met
vakjes, maar „Rusland contra
Turkije" (naar aanleiding van de
Krimoorlog van 1853-1856) geeft
havens, oude zeilschepen, zand
banken en forten te zien ..Een
bizarre tocht naar het Chinese
rijk" is een 19de-eeuws loflied op
de technische vooruitgang, maar
alle Chinezen dragen nog staar
ten Een tijdsbeeld uit 1860 geeft
„kasteel Roarem". een Britse sa
tire op de levenswijze van de aris
tocratie. Tussen de overige, erg
gevarieerde spellen valt „Een dag
uit het leven van een muisje" op.
Geen gewoon spel. maar een
Franse les voor Engelse kinderen
van lang geleden. Aan de hand
van de plaatjes met Franse tekst
konden de kindertjes makkelijk
Franse zinnetjes begrijpen, en als
ze die dan nog niet snapten kon
den ze spieken met de vertaling
die bij de spelregels hoort.
Hoe dikker een boek. hoe - "«MUJ-
ker de pagina's te leggv...
zijn. en dat is dan ook net het
punt waarop het dikste spelle
tjesboek wat lastiger te hanteren
is dan het dunnere de lichte kar
tonnen fiches glijden onder het
spelen makkelijk van hun plaats,
en daar zullen verwoede spellet
jesliefhebbers dus iets op moeten
bedenken. Voor hen zal de keus
tussen beide boeken wel moeilijk
zijn, maar dat er vlak voor Sinter
klaas en midden in de donkere
dagen voor kerstmis zoveel !:»*us
is, is in elk geval mooi meege
nomen.
Meestal zal het slecht aflopen
met iemand die van een 85ste
verdieping valt. maar de wonde
ren zijn de wereld nog niet uit:
zondag nog gebeurde het. dat een
29-jarige vrouw die expres van de
85ste verdieping van het New-
yorkse Empire State Building
sprong, door een windvlaag ge
grepen werd en maar één verdie
ping lager op een brede richel
teruggeblazen. Ze is met betrek
kelijk lichte verwondingen aan
heup en benen in een ziekenhuis
opgenomen Volgens de New-
yorkse politie is dat al eerder op
het 102 verdiepingen hoge ge
bouw voorgekomen. Vorig jaar
nog verloor een toerist uit Hawaii
zijn evenwicht op dezelfde 85ste
etage, vanwaar je over de stad
kunt uitkijken; ook hij werd door
de wind op diezelfde richel ge
blazen.
hoge hoed De ge hoed die
Abraham Lincoln droeg op de
avond waarop hij vermoord
werd. plus de toneelkijker die hij
voor het theater had meegeno
men, hebben samen op een vei
ling in New York ƒ70.000 opge
bracht.
Kan muizenadem de oorzaak van
een ongeluk zijn? Zeker Als Je
een stel muizen bij elkaar zet
gaat er gegarandeerd iets mis.
Vraag maar aan de bestuurder
van die vrachtwagen die in Ar-
lingsaas (Zweden) brokken
maakte. Die moest een paar hon
derd muizen voor dierproeven
naar een ziekenhuis in Qoten-
burg brengen. Misschien waren
de dieren doodsbang, in elk geval
merkte hij onderweg dat ze
„zwaar ademden" zoals hij de
rechter vertelde en dat de
raampjes er van besloegen On
der het rijden probeerde hij een
lap te pakken om de aanslag weg
te vegen, waardoor hij de macht
over het stuur verloor.
Voor wie met de beste wil van de
wereld geen leuke cadeautjes
weet te bedenken, meent een fo
tograaf in Engeland iets gevon
den te hebben. Hij kiekte deze
„druppel olie in een doorzichtige
kubus" die allerlei kleuren laat
zien als je er een tikje tegen
geeft. Hoewel je er verder niets
mee kunt doen vond de fotograaf
het een reuze origineel cadeau
idee, maar iedereen mag met
hem van mening verschillen.
Een redacteur „die in staat ls
feilloos Nederland te schrijven",
dat is toch wel wat veel gevraagd,
vindt de redactie van Ons Talen
instituut, het rubriekje in Ons
Concern personeelsblad van
Nijverdal-ten Cate dat keer op
keer de mislukte advertenties en
koppen uit kranten, bladen en
blaadjes weet te halen Die redac
teur die zo uitmuntend het woord
Nederland moet kunnen spellen,
vonden de taaispeurders in een
advertentie van het ANP. Verder
werd hun oog onder meer getrof
fen door deze. van een machine
fabriek die een toekomstig perso
neelslid werkelijk uitstekende
voorwaarden te bieden heeft:
een prima salaris plus een
I2e maand" En ook deze adver
tentie ls niet te versmaden: „Café
De Puinhoop is 1 week i.v.m.
herinrichting gesloten
w.c. Thomas Crapper, een
19de-eeuws Engels technicus aan
wie de uitvinding van het water
closet wordt toegeschreven,
krijgt geen blauw herdenkings
bord op zijn Londense woonhuis,
zoals Dickens. Van Gogh en nog
een kleine vierhonderd anderen.
Uit het register van patenten is
niet onomstotelijk komen vast te
staan dat onze moderne w c in
derdaad op zijn uitvinding geba
seerd is.
zoef De nieuwste trein in
Japan haalt sinds kort al 304
kilometer per uur en dat kan nog
wel meer worden, want ze blijven
er nog even mee experimenteren
De snelheidsmaniak zal ln de toe
komst dienst doen op nieuwe
spoorwegverbindingen tussen
Tokio en het noorden van het
land, en tussen de hoofdstad en
de kust.