Minder vraag naar
kleuterleidsters
JOHN DENVER LPs
föiÉt-
Actie voor mensenrechten in Rusland
Nederhorst wordt
gesplitst verkocht
Meerkeuze toets
is op z'n retour
Ontsnapping door
personeelsgebrek
ItC/l
I
Jansen (PPR):
CDA pleegt
kiezersbedrog
'Werkgelegenheid in onderwijs op keerpunt'
Noodkreet Rotterdamse parketwacht
Verblijf in cel
$)olitiebureau
eei S onverantwoord'
fDHN DENVER
NIEUWSTE LP
GROOTSTE SUCCESSEN
Van Thijn (PvdA): Geen sprake van inmenging
Rita
jVRIJDAG 4 MEI 1979
TROUW/KWARTET
DEN HAAG PPR-lijstaanvoerder
jio Jansen heeft het CDA gisteren
jeschuldigd van regelrecht kiezers-
jedrog' bij de Europese verkiezingen.
Hij is tot deze zware aantijging geko
men na een vergelijking van de Ne-
lerlandse en Duitse uitgave van het
verkiezingsprogram van de Europese
Volkspartij (EVP), waarvan het CDA
|de Nederlandse poot vormt.
Volgens Jansen blijkt uit de Duitse
vertaling, dat de EVP kiest voor de
ozet van tactische kernwapens, zoals
le neutronenbom. In de Nederlandse
ütgave wordt deze uitspraak naar de
nening van de radicaal verhuld. Daar
taat dat „de slagkracht van de con-
entionele strijdmacht bepalend zal
ijn voor de aanwendingsdrempel
an tactische kernwapens."
Volgens de PPR-voorman zou uit
deze uitspraak moeten worden begre
pen dat er nog een keuze moet wor
den gemaakt. Uit de Duitse vertaling
blijkt echter, aldus Jansen, dat die
keuze al is gemaakt. Daar staat vol
gens hem. dat ..de slagkracht van de
conventionele middelen de inzet van
atoomwapens vereist".
Jansen meent, dat D'66 zich met haar
Europees program verwijdert van de
milieu- er. derde wereldbeweging en
dicht nadert tot VVD en CDA. Hij*
trekt deze conclusie uit een vergelij
king van de Europese verkiezingspro
gramma's van PvdA. CDA. WD, D'66
en PPR
De PPR-lijsttrekker verwacht, dat de
„groene lijsten" in de verscheidene
EG-landen te zamen hooguit vijf van
de 410 zetels in het Europees parle
ment zullen halen. Hij wil samen met
deze groeperingen een ..nieuw groen
front" vormen, dat zich onder meer
zal verzetten tegen de ontwikkeling
van kernenergie.
e.
n
r-
t* fan onze Haagse redactie
3EN HAAG Als gevolg van een dalend leerlingental tot 1984 zullen tot 1984 zo n
lertienduizend kleuterleidsters en onderwijskrachten van lagere scholen moeten afvloeien, of
liet meer worden vervangen. Dat concludeert de commissie prognose kleuter- en basisonder-
rijs in haar vijfde rapport over de werkgelegenheidssituatie in het onderwijs. Het zogeheten
ictieplan 1978 van minister Pais heeft de commissie in de cijfers meegenomen.
folgens de commissie bevindt de
rerkgelegenheidssituatie van kleu-
erleidsters en onderwijskrachten
ich nu op een keerpunt Dat blijkt
lijvoorbeeld uit het feit dat ondanks
e schaalverlaging bij het kleuteron-
lerwijs van vorig jaar er nu achthon-
erd kleuterleidsters minder nodig
ijn. Dit is te wijten aan een daling
an het aantal kleuters met 33.000.
)e komende jaren zet dit proces zich
'te oort, zodat er bij ongewijzigd beleid
v. i 1984 zo n 3.500 kleuterleidsters
te- ninder nodig zullen zijn. In het lager
minderwijs is de daling nog sterker
'en opzichte van januari van het
orig jaar zullen er in 1984 bijna ne-
enduizend leerkrachten minder no-
jn.lig zijn. Voor het buitengewoon on-
te.lerwijs is de daling zevenhonderd
er-
fat het leerlingebestand betreft
leeft de commissie berekend dat er
ie. i 1984 330.545 leerlingen minder zul-
,esen zijn in het kleuter-, lager en bui
tengewoon onderwijs. Uitgesplitst
,n; ver de diverse onderwijssoorten ziet
t^leze daling er als volgt uit: kleuteron-
lerwijs 41 730 minder leerlingen, la-
er onderwijs 279.335 en buitenge-
an»oon onderwijs 9480.
ginder somber
Overigens tekent de commissie aan
dat de cijfers in het vijfde rapport iets
blinder somber zijn dan de prognoses
v^praarmee zij in december 1977 op tafel
kwam. Het overschot aan kleuterleid
sters was toen nog 9800 en is nu 7100
(een daling van 47 naar 40 procent).
Bij het lager en buitengewoon onder-
>et|wijs ging het overschot aan onder
wijskrachten van 29.100 naar 19.200
(een daling van 55 naar 44 procent).
De commissie erkent dat het forse
A'aantallen zijn, maar spreekt toch van
een relatieve verbetering.
Het slechter worden van de werkgele
genheid in het kleuter- en basisonder-
wijs heeft blijkens de cijfers ook ge-
,d< yolgen voor het aantal studenten op
ln<
no
de opleidingen voor kleuterleidster
en de pedagogische academies
Bij de kleuterleidsteropleidingen
werden in 1977 negen procent minder
nieuwe studenten genoteerd en in
1978 veertien procent. Bij de pedago
gische academies daalde het aantal
nieuwe studenten met vijtien procent
mannen en vier procent vrouwen in
1977. Vorig jaar waren deze percenta
ges respectievelijk 25 procent en 19
procent. Als gevolg hiervan zullen er
volgend jaar uiteraard ook minder
studenten dan voorheen afstuderen
In 1983 zullen er volgens de commis
sie 661 minder kleuterleidsters afstu
deren dan dit jaar en aan de pedago
gische academies 1808 studenten
minder.
ADVERTENTIE
Sankyo houdt
uw herinneringen
levend.
Dierbare herinneringen blijven
bewaard Kostelijke momenten
kunt u steeds opnieuw beleven
Probleemloos filmen. Dankzij de
nieuwe serie Sankyo camera's
Naar keus: met of zónder geluid
Handzaam Kompakt. Fraai van
vorm. Zeer licht in gewicht
Technisch volmaakt Met Sankyo
filmt u nog makkelijker Nog mooier
brengt leven in beeld.
Nieuw: suoertronic-systeem.
Voor volmaakte geluidopname
en haarzuivere
opname-
snelheden
ITforxnontinqntoi Postbus 8396,1005 AJ Amsterdam.
SCHIPHOL De eerste van de vijftien F-16 toestellen, bestemd voor de
Koninklijke luchtmacht, heeft gisteren de eerste proefvlucht gemaakt. Het
toestel vertrok van Schiphol-oost, waar het door Fokker is gemonteerd,
voor een vlucht van een uur en twintig minuten. De eerste F-16 wordt 6 juni
officieel overgedragen aan minister Scholten van defensie.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Minister van Aardenne (economische zaken)
heeft de Tweede Kamer en de vakbonden laten weten, dat er
geen koper te vinden is voor de gehele groep Nederhorst-
bouwbedrijven. Van Aardenne wil uiterlijk 10 mei weten of er
nog meer gegadigden zijn voor de overname van onderdelen
van Nederhorst-bouw. Tot nu toe hebben zich zo'n veertig
belangstellenden gemeld, waaronder de gemeente Am
sterdam
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM - Het lager be
roepsonderwijs kent examens op
drie niveaus en alleen op C-niveau
worden landelijke examens afge
nomen Gisteren waren Neder
lands en Engels aan de beurt
Op de Calvijn-school voor lager-,
economisch- en administratief on
derwijs (leao) vertellen Onne Ste-
ketee, Rosa Bhagwandin en Marij
ke van Gelderen dat de Neder
landse tekst wel meeviel. Het was
een stukje over de jacht op vos
sen. overgenomen uit de Alkmaar -
sche Courant.
Dit jaar werden er veertien open
vragen gesteld en alle drie de kan
didaten vinden dat prettiger dan
de meerkeuzevragen Leraar Dick
van der Spoel is het daarmee eens
Hij is blij. dat ook voor andere
vakken het systeem van kiezen uit
vier voorgebakken antwoorden op
z'n retour is.
Engels was iets moeilijker, zeggen
Onne. Rosa en Marijke Vooral de
eerste twee stukjes waren pittig.
Twee van de vier verhaaltjes gin
gen over criminaliteit. In eén daar
van wordt de vraag gesteld, of er
niet minder gewelddaden ge
pleegd zouden worden, wanneer
omstanders vaker ingrepen
De Calvijn-school in Amsterdam-
west is één van de ongeveer hon
derdvijfentwintig leao-scholen in
ons land De twee hoofdrichtingen
hier zijn kantoor en winkel Een
flink deel van de leerlingen vindt
na het examen ook een baan in die
sectoren
Een grote groep leerlingen gaat
echter na het examen naar
vervolgopleiding Het percentage
dat doorleert wisselt sterk, vroe
ger was het meestal de helft, vorig
jaar was de animo voor andt r.-
scholen ineens minder, maar dit
jaar heeft de meerderheid weer
plannen voor verdere studie Ma
rijke bijvoorbeeld wil overstappen -
naar de derde van de mavo. Onne
hoop in de vierde klas van de
n. terecht te komen en Rosa
gaat straks naar de middelbare
economische en administratieve
school
Vakkenpakket
Bij de toelating tot een vervolgop
leiding hangt veel af van je vak
kenpakket Marijke heeft bijvoor
beeld Duits. Engels, handelsken
nis, Nederlands kantoorpraktijk *T
en maatschappijleer Alleen de Z
eerste vier vakken kan zij op de
mavo overnemen Dat betekent,
dat zij met twee vakken van voren
af aan moet beginnen Onne en
Rosa zitten iets gunstiger voor de
doorstroming, omdat zij ook wis-
kunde in hun pakket hebben
Uit de gegevens die leraar en de
caan Dick van der Spoel jaarlijks
verzamelt blijkt, dat degenen die
na hun examen werk gaan zoeken,
betrekkelijk snel een baan vinden
Slechts een enkeling moet langer
dan drie maanden zoeken De
meesten komen op een kantoor
terecht Dat kan vartéren van tele
fonisbreceptionist tot administra
tief medewerker
Een opvallend gegeven is, dat er
elk jaar enkele oud leerlingen zijn
die minder dan het minimum
jeugdloon verdienen Van der
Spoel stuurt dan een briefje om
hen op dat onrecht te wijzen
De Tweede Kamer had. via een mo
tie-Van der Hek (PvdA) aangedron
gen op verkoop van Nederhorst-bouw
als geheel. Van Aardenne heeft de
Kamercommissie voor economische
zaken gisteren gezegd, dat de motie
niet uitvoerbaar is. Bij de vakbonden
leeft nu de angst, dat er arbeidsplaat
sen verloren gaan bij zwakke Neder-
horst-bedrijven. die niet verkocht
kunnen worden. Volgens Kamerlid
Van der Hek moet de minister er naar
streven, dat ook ..minder sterke delen
van Nederhorst-bouw" verkocht wor
den
De minister probeert in elk geval
het bedrijf in Gouda aan één koper te
slijten. Multibouw. waartoe.een aan
tal zwakke bedrijven hoort, zal „in de
grootst mogelijke delen verkocht
worden", zo is de bedoeling
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De ontsnapping van een 41-jarige gedeti
neerde uit het gerechtsgebouw aan de Noordsingel in Rotter^
dam is een rechtstreeks gevolg van het schreeuwende tekort
aan personeel bij de parketgroep van de Rijkspolitie. v
Volgens een woordvoerder van de maakt moeten worden. Het admini
parketwacht Is de personeelsbezet
ting momenteel „bijna onverant
woord" en zijn soortgelijke ontsnap
pingen in de toekomst haast onver
mijdelijk.
Er is een chronisch 'gebrek aan Vast
personeel, waardoor veel overuren ge-
ADVERTENTIE
^Amsterdamse artsen
'an een onzer verslaggevers
htlMSTERDAM Het verblijf in het
1 i ellenhuis aan het hoofdbureau van
jolitie in Amsterdam is medisch on-
erantwoord. Dit rapporteren drie
risen van de Amsterdamse OG en
ID aan hun dienst. De medici moe-
en regelmatig arrestanten bezoeken
p het hoofdbureau die verslaafd zijn
an heroïne. Het drietal meent dat
ooral verblijf van langere duur in de
ellen gevaren met zich mee kan
rengen voor de lichamelijke en gees-
igtlelijke gezondheid. Er is sprake van
ïervuiling, gebrek aan licht en lucht.
Contacten met andere arrestanten en
ewaarders zijn minimaal. Door per-
oneelstekorten komt er van luchten
■1 weinig.
«fl
-er artsen wijzen op het risico van
rai slfmoordpogingen als gevolg van
ee ingdung verblijf in de kleine ver-
Ti aarloosde cellen.
M
ïei olgens hoofdinspecteur A J. Steen
ebfnderschrijft de politie het oordeel
n de gemeentelijke gezondheids-
enst. „Wij zijn zelf ook van oordeel
djéat de situaUe ver beneden maat is
d< ij wijst erop dat de politie al vijf
rdfar bezig is met modernisering van
cellenhuis. De tekeningen voor
odierbouwing en uitbreiding liggen
ad laar, maar het wachten is nog op
zi oedkeuring van het Rijk. aldus
n teen.
|d
rmeel mogen arrestanten niet lan-
déer dan vier dagen vastzitten op een
jei olitiebureau. Daarna moeten ze on-
rij ergebracht worden in een Huis van
aring. Volgens Steen is dat prak-
;et|sch echter niet te verwezenlijken
"isschien dat de Bijlmerbajes in de
•komst soelaas kan bieden, maar
srlopig blijft het moeilijk om arres-
iten door te laten schuiven."
dj#
titft de 50 cellen aan het hoofdbureau
rblijven veel vreemdelingen, al dan
i#et wachtend op uitwijzing Een
'eede grote groep vormen de heroi-
gebruikers
sfc
01 ^7* nccteAteH
verkoopadviesprijs 17,90
veftoopadviesprijs 25.-
stratieve werk wordt al goeddeels
door uitzendkrachten verricht Doof
de gebrekkige arbeidsomstandighf-
den is het ziekteverzuim erg groot
Verschillende medewerkers zijn al
overspannen en overwerkt naar huis
gegaan, aldus de zegsman Volgens
hem worden er koeien met gouden
hoorns beloofd, maar blijft de ver
sterking van het personeelsbestand
voortdurend uit 5,
Per 1 mei is een cursus parketwacht
begonnen Er was toegezegd dat daar
zes mensen voor de Rotterdamse
rechtbank aan mee zouden doen
Achteraf blijkt dit maar éen man tè
zijn. „Het Rijk vindt dat er bezuinigd
moet worden en wij zijn er de dupe
van", meent de zegsman
De gedetineerde zat in het huis va»
bewaring van Breda in voorarrest fn
afwachting van een strafzaak In Rot
terdam had hij In verband met een
huurgeschil een civiele procedure
aangespannen. De man was woens
dag voor de duur van de zitting over
gebracht naar de Noordsingel. Toen
hij van de rechtbank naar het kan
tongerecht zou worden overgebracht,
wist hij zich aan zijn bewaker te ont
worstelen. Door hel tekort aan perso
neel werd hij door slechts één parket
wachter begeleid
De man sprintte vervolgens naar de
uitgang van het gerechtsgebouw
waar een personenwagen met draai
ende motor en open portier klaar
stond. Hoewel het kenteken van de
wagen genoteerd kon worden, ont
breekt tot nu toe elk spoor van de
ontsnapte gevangene en zijn mede
plichtige(n) Het parket van Justitie
heeft voor de uit Moerdijk afkomsti
ge man een bevel tot opsporing en
aanhouding doen uitgaan
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Vier grote fracties van de Tweede Kamer hebben gisteren
bekend gemaakt dat zij officieel het Comité Olympische spelen en mensen
rechten hebben opgericht. Het Comité richt zich allereerst op de spelen in
1980 in Moskou. Men wil door middel van dialoog dat land wijzen op het feit
dat er nog altijd op grote schaal schending plaats heeft van de rechten van de
mens.
Het initiatief van het comité
is genomen door leden van
PvdA. CDA. VVD en D'66. die
in principe voor zich spreken
Gisteren werd echter gesteld
dat zij elk hun partij achter
zich weten.
Het comité wil invloed uitoe
fenen op de Sowjet-Unie om
de politiek van dat land voor
zover het om de mensenrech
ten gaat meer in overeenstem
ming te laten handelen met de
internationale verdragen,
waarin de mensenrechten zijn
vastgelegd Die zijn door Rus
land ondertekend
Het gaat om de behandeling
van groepen en personen die
in strijd moet worden geacht
met de universele verklaring
van de rechten van de mens,
en de slotakte van Helsinki.
Daarbij staat de vrijlating
van politieke gevangenen
voorop
Het nationale comité streeft
ernaar zoveel mogelijk ver
wante instanties in het bui
tenland te bereiken, om sa
men met hen te komen tot een
internationaal comité Olym
pische spelen en de rechten
van de mens
Rechtstreeks
Het gaat er vooralsnog om dat
het comité via rechtstreekse
contacten met vertegenwoor
digers van de Sowjet-Unie tot
praktische resultaten komt in
concrete gevallen. Inmiddels
is de ambassadeur in Neder
land benaderd De ambassa
deur heeft de Kamerleden la
ten weten dat zij welkom zijn
voor een gesprek, zolang het
zo is dat zij als Kamerleden op
persoonlijke titel spreken.
Een andere doelstelling van
het comité is het geven van
informatie aan het publiek,
voor de spelen beginnen en
zonodig tijdens het gebeuren,
over de stand van zaken in
Rusland met de politieke ge
vangenen
Het comité wil ook praten met
de rechtstreeks betrokkenen
bij de spelen zoals NOC
NSF. bonden, sporters en
journalisten over de manier
waarop zij tijdens hun aanwe
zigheid rekening kunnen hou
den met de situatie in
Rusland
Verder wil het comité ook be
zoekers, supportersverenigin
gen en reisbureaus informe
ren. en overleg openen met
overheidsinstanties om steun
te vragen voor zijn activitei
ten en doelstellingen
Voorzitter van het comité is
Ed. van Thijn (PvdA), de heer
Hennekam is secretaris
(CDA), VVD'er Keja onder
houdt het contact met de
sportorganisaties en de heer
Brinkhorst (D'66) coördineert
de internationale contacten
De leden van het comité zijn
voor een groot deel Kamerlid
Verder zijn er veel namen uit
de sportwereld, zoals Enith
Brigitha. Anton Oeesink en
Paul Litjens, uit de culturele
sfeer onder andere Freek de
Jonge en Bram Vermeulen
van Neerlands Hoop. die vorig
jaar een actie startten tegen
de wereldkampioenschappen
voetbal in Argentinië, de
schrijvers Jan Wolkers. Simon
Carmiggelt, Karei van het
Reve en enkele Journalisten
Voorzitter Ed van Thijn
meent dat er bij de activitei
ten geen sprake is van inmen
ging in binnenlandse politiek
van de Sowjet-Unie Het op
komen voor mensenrechten is
volgens de bestuursleden een
zaak van universeel belang
„De actie richt zich niet op de
politieke situatie in Rusland,
voor zover de schending van
mensenrechten daar geen on
derdeel van uitmaakt", aldus
de heer Brinkhorst
De leden van het comité zien
deze actie als een voortzetting
van de actie van Neerlands
Hoop vorig jaar tegen de WK
in Argentinië Met dit verschil
dat het dit keer niet alleen om
Rusland gaat Ook na die spe
len zal men bij een volgende
manifestatie de rechten van
de mens. toetsen aan de situa
tie in het gastland
Huiver
Er bestaat nogal wat huiver
bij de sportbonden voor deze
actie Het gaat echter niet om
het boycotten van de spelen
De leden kiezen voor de dia
loog Enkele mensen die zijn
uitgenodigd lid te worden van
het comité hebben geweigerd
Daarbij kwam als een van de
argumenten naar voren dat
sport en politiek niet met el
kaar vermengd dienden te
worden Van Thijn „Wij ko
men die mensen straks nog
wel tegen, als we het contact
openen met de sportbonden
over richtlijnen die zij zouden
moeten aanleggen Maar ook
de sport dient zich open te
stellen voor dit soort politieke
zaken. De lyriek van de ver
broederingsgedachte gaat
hier niet meer op De ogen van
de wereld zijn gericht op zo'n
gastland Men kan er met om
heen dat deze manifestatie
ook zal worden gebruikt als
politiek stokpaard De politie
ke doeleinden bestaan uit een
verheerlijking van de situatie
in het desbetreffende land In
die zin ls politiek in de sport al
niet meer weg te, denken
DEN HAAG (ANP) - Het be
sluit van elf Kamerleden om
een comité „Olympische spe
len en mensenrechten" op te
richten, is volgens Dimitri
Ardamatski van het Russi
sche persbureau „Novosti"
een „regelrechte aantasting
van het olympisch handvest".
Deze actie is er op gericht om
de openbare mening te mis
leiden, om een verkeerde
voorstelling bij de mensen in
eigen land op te wekken en
opnieuw wantrouwen en vij
andigheid te zaaien en de
spanning tussen Oost- en
West-Europa op te voeren",
aldus „Novosti".
'Hoe zie ik er uit als bruid. Tnmrm"