Uiteenlopende reacties voor
leefgemeenschap Pieterburen
Tekening van een lezer
de aanpikkelateur van de brug
OUW Commentaar
p3ndvolgers: rechtvaardigheid (1)
Na vrijspraak voor ouders die kinderen thuis hielden
ndvolgers: rechtvaardigheid (2)
si"
'Impuls' houdt
vast aan plan
eigen dorp
Minister moet
bemiddelen in
zaak chauffeur
Voedselhulp wel in Mali aangekomen
TURK-SE" KNOOP
it
ijzersterk
in ere (2)
luchtje
ISDAG 25 APRIL 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
H^t eerste gezicht lijkt er veel
in het standpunt van het
t, om een salariskorting
te voeren bij het personeel
ij esubsidieerde instellingen en
dheidszorg, de rond 480.000
u jamde trendvolgers. Deze
c olgers plegen immers de
keling van de salarissen van
Ie ambtenaren op de voet te
i. Waarom zou daarop nu
s een uitzondering moeten
gemaakt, nu er 0,3 tot 0,7
it wordt gekort op de half-
;se salarisstijging van amb
le
ips<
e Mkl
ode lt(
tn
dii
In
ara
weift
Jd
ndi"
974
j |UI
C n
4 w
?uz^a;
ten
Eejz<
die»,!
i is
t
idere beschouwing rammelt
mentatie van het kabinet
aan alle kanten. De salaris-
overheidspersoneel volgen
de CAO-lonen in het be
ven. In de ombuigingsnota
'81 noemde het kabinet
jaar twee argumenten voor
e)rting bij de ambtenaren op
sief volgen van de CAO-
Het kabinet noemde „voor-
tekerheid van rechtspositie"
ibtenaren, en voorts ook dat
aren van eenzelfde bruto
ng als de CAO-lonen toch
meer overhouden, doordat
naren minder sociale pre-
betalen. Dit zijn de enige
nten die het kabinet in Be-
1 voor de korting heeft aan-
rd.
der eze argumenten gelden ech-
or de trendvolgers slechts in
eringe mate of zelfs in het
niet. De „zekerheid van
iositie" is voor grote groe-
eva endvolgers nauwelijks groter
porOor CAO-werknemers in het
de sleven. Trendvolgers kun-
s elke andere werknemer in
worden ontsla-
tegenstelling tot echte amb--
in. Nu al worden daadwerke-
ierkrachten onvrijwillig ont
slagen, doordat scholen worden
gesloten vanwege teruglopend
leerlingenaantal. Mede doordat
grote aantallen leerkrachten de ko
mende jaren de opleidingsinstitu
ten zullen verlaten, wordt het drin
gen om een teruglopend aantal
arbeidsplaatsen. Het „actieplan
voor de werkgelegenheid in het
onderwijs," dat minister Pais on
langs heeft gelanceerd, lijkt ons
bepaald geen bewijs voor de „ze
kerheid van rechtspositie" van de
leerkrachten die toevallig geen
echte ambtenaren zijn. Zekerheid
van rechtspositie is ook al een heel
betrekkelijk begrip voor werkne
mers in het algemeen maatschap
pelijk werk en gezinszorg, waar uit
gebrek aan subsidiegelden in elke
kabinetsperiode wel een tijdje een
personeelstop van kracht is. Of
voor de gezondheidszorg, waar
een ziekenverzorger/ster blij mag
zijn als hij of zij na de opleiding in
aanmerking komt voor een plaats
je. Als het om zekerheid van
rechtspositie gaat, zijn voor de
meeste groepen trendvolgers de
verschillen met de echte ambtena-,
ren groot, en de verschillen met
CAO-werknemers in het bedrijfs
leven slechts klein.
Het tweede argument van het ka
binet voor de korting netto
meer overhouden uit eenzelfde
bruto loonstijging gaat in het
geheel niet op voor de trendvol
gers. Zij betalen immers exact de
zelfde premies als CAO-werkne
mers in het bedrijfsleven. Juist
daardoor kan het voorkomen dat
in een en dezelfde stad eenzelfde
functionaris 200 of wel 500 gulden
netto per maand meer verdient
wanneer hij werkt in een gemeen
telijke ziekenhuis, dan in een zie
kenhuis dat evenzeer volledig
draait op gemeenschapsgeld, maar
toevallig uitgaat van een of andere
stichting.
gededen dus om de salarispositie
kmbtenaren eens onder de
8 je nemen, en op alle onderde
kens te vergelijken met de
p van CAO-werknemers. Op
plaats hebben wij bij herha-
>epleit voor een dergelijke
„pakketvergelij-
i Daarbij zou naast het as-
zekerheid van rechtsposi-
e hik het pensioen moeten wor-
hU neegenomen. (De „commis-
stuc*eert h'er a' °P
de pensioenvoorziening overi-
voor echte ambtenaren
veel beter is dan voor veel
folgers, die hierin nauwelijks
1 Tjillen van de uiteenlopende
:entneestal minder gunstige pen-
n voorzieningen in het bedrijfs-
dan
idei
lur I
nd <t wij verwachten dat een
pakketvergelijking dui-
maken dat op een aantal
p de echte ambtenaar in een
E^Iige positie verkeert, is
de noodzaak te bezuini-
een korting van 0,3 tot 0,7
op de halfjaarlijkse salaris-
van echte ambtenaren
"~pnze mening te rechtvaardi-
m voorlopige maatregel. En is
lorting voor de groep van de
olgers juist niet te rechtvaar-
Zeker niet waar het hier
m een groep waarvan grote
;e*vaak niet veel meer verdie-
pn het minimumloon.
aarfn
fit o
cig is de verwachting gewet-
at de Tweede Kamer deze
In het kabinetsbeleid voor de
door Jan Sloothaak
PIETERBUREN De reacties op het feit dat ouders uit Pietersburen hun kinderen volgens
de Groningse kantonrechter straffeloos thuis mogen houden van school, zijn sterk uiteenlo
pend. De leefgemeenschap Impuls, waarvan de ouders deel uitmaken, krijgt zelf veel positieve
reacties binnen. Daarentegen heeft burgemeester M. F. Zuiderveen van de gemeente Eenrum
gemerkt dat anderen gepikeerd zijn.
'Intussen maakt de leefgemeenschap
zich sterk om zijn al eerder aangekon
digde plan voor het stichten van een
eigen dorp er ondanks planologische
belemmeringen door te drukken. Het
laatste weekend van mei heeft de
leefgemeenschap een bijeenkomst
met mensen die geïnteresseerd zijn
erbij komen wonen. Het is de bedoe
ling dat men zich massaal laat in
schrijven als woningzoekende in de
gemeente Eenrum.
Reacties
Vorige week bepaalde de kantonrech
ter in Groningen dat Simon Ghajes
en Mark Lester hun kinderen thuis
mogen houden omdat de wet dit toe
laat. wanneer ouders het niet eens
zijn met de richting van het onder
wijs in hun directe omgeving. Voor
radio Noord heeft de ex-minister Van
Kemenade, onderwijsspecialist van
de PvdA, inmiddels gezegd Kamer
vragen aan minister Pais te overwe
gen. De ouders van de betrokken kin
deren en de andere leden van „lm-
puls" geven hun kinderen zelf les. De
uitspraak van de rechter dat dit mag.
heeft volgens de heren Ghajes en
Lester overal in Nederland veel los
gemaakt. Er zijn zowel schriftelijk als
telefonisch reacties binnen gekomen.
Een groep van tien Amsterdamse ou
ders met vijf kinderen die tegen de
leerplichtige leeftijd aanzitten, komt
vrijdag naar Pieterburen. Deze ou
ders willen zich laten voorlichten
over de vraag of zij hetzelfde kunnen
doen. Een schriftelijke gelukwens
kwam er bijvoorbeeld van de „Werk
gemeenschap Driegeleding van het
sociale organisme" te Moerkapelle.
die gewaagt van een „belangrijk pre
cedent". Veel telefoontjes houden
volgens Ghajes ook kritiek in op het
huidige onderwijs.
„Impuls" zelf vindt het huidige on
derwijs te veel „maatschappij-beves
tigend". de leden willen hun kinderen
opvoeden voor een andere maat
schappij. „Het onderwijs van thans is
niet afgestemd op het belang van het
kind maar op dat van de maatschap
pij." Volgens de leider van Impuls.
René Kres, hebben ouders van de
„officiële" scholen niet méér zeker
heid dat hun kinderen beter aanslui
ting vinden bij de maatschappij dan
die van Impuls. Hij meent dat de
Impuls-kinderen wellicht eerder ge
neigd zullen zijn zich te specialiseren
in bijvoorbeeld alternatieve genees
wijzen. terwijl andere kinderen min
of meer in de geijkte straatjes worden
gedrongen.
Afwijzend
De reacties die bij het gemeentehuis
van Eenrum binnengekomen zijn.
zijn daarentegen sterk afwijzend. „De
mensen reageren in de geest van:
voortaan houd ik mijn kinderen lan
ger thuis voor de wintersportvakan
tie". aldus burgemeester Zuiderveen.
..Men begrijpt in feite wel dat het om
verschillende zaken gaat. maar hinkt
toch aan tegen het feit dat de Impuls
kinderen gewoon thuis mogen blijven
terwijl anderen beboet worden als ze
hun kinderen twee dagen te lang
meenemen naar de wintersport Ik
merk een algemeen gevoel van wat
de rechter heeft beslist zal wel klop
pen. maar die wet klopt toch niet"
Hij verwacht dat de rechterlijke uit
spraak in Groningen ertoe zal leiden
dat meer mensen, die zich er in het
verleden bij neerlegden dat hun kin
deren naar school moesten, nu per
spectief zien.
Gesterkt door het succes in de
school-kwestie heeft een delegatie
van Impuls eergisteren een gesprek
gehad met burgemeester Zuiderveen
over de mogelijkheid een eigen dorp
te stichten. De bijeenkomst van eind
mei met geïnteresseerden uit heel Ne
derland. zal volgens René Kres moe
ten uitmonden in een zo massaal mo
gelijke inschrijving van woningzoe
kenden. Op de vraag of dat ertoe zal
leiden dat de gemeente positief rea
geert op het verzoek voor een speci
aal dorp. zegt burgemeester Zuider
veen: „Het inschrijven als woningzoe
kende is niet voldoende om een huis
te krijgen. Daarbij komen ook zaken
als economische binding en het
reeds-inwoner-zijn van deze gemeen
te aan de orde." Impuls overweegt
daarom de geïnteresseerden zich dan
René Kres, de leider van „Im
puls"
eerst in caravans in de gemeente te
laten vestigen.
Volgens burgemeester Zuiderveen is
het in feite een zaak van de gemeen
teraad. Het oestemmingsplan zou bij
voorbeeld moeten worden gewijzigd.
Bovendien zal de provincie Gronin
gen dan ook nog het streekplan moe
ten aanpassen. Hij is van mening dat
het vooral gaat om de vraag of men
sen met een leefwijze als die van
Impuls passen in het patroon van de
maatschappij zoals die zich in Pieter
buren manifesteert.
Overigens wil Impuls desnoods uit
wijken naar een andere plaats in Ne
derland. als de overheid daartoe mo
gelijkheden biedt. „Onze eerste keus
is echter Pieterburen en daar richten
wij ons dan ook op", aldus René Kres.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het Tweede-Kamerlid
Ed Nijpels (VVD) heeft gistermiddag
een telegram gestuurd naar minister
Van der Klaauw. die een driedaags
bezoek brengt aan Joegoslavië. Nij
pels vraagt daarin aandacht voor de
isolering van Theo Frerichs (31) uit
Deurne. Frerichs is vrachtwagen
chauffeur en was in november van
het vorig jaar betrokken bij een dode
lijk ongeval in Joegoslavië. Hij werd
veroordeeld tot drie jaar gevangenis
straf.
In hoger beroep is zijn straf met een
iaar verminderd. Afgelopen weekein
de heeft de vrouw van Frerichs een
Drief van haar man ontvangen waarin
deze schrijft over te zijn gebracht
Nijpels (VVD):
iaar een andere gevangenis. Hij mag
?een naar hem gezonden voedsel
neer hebben en alleen nog maar post
;n bezoek ontvangen van zijn naaste
familieleden. Ook zijn hem al zijn
bezittingen afgenomen.
Volgens de reclassering van het Leger
des Heils zegt de ambassade in Bel
grado van niets te weten. Volgens de
advocaten en de reclassering is de
schuld van Frerichs nooit bewezen.
In het telegram vraagt Nijpels aan
Van der Klaauw om contact op te
nemen met de verantwoordelijke Joe
goslavische bewindslieden en daar
mee te bewerkstelligen dat in de om
standigheden verandering komt. In
schriftelijke vragen die vandaag aan
minister Van der Klaauw gestuurd
worden vraagt Nijpels wat de minis
ter bereikt heeft in Joegoslavië, of de
gegevens over de slechte behandeling
juist zijn en of er verbetering is geko
men in de behandeling.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De vierduizend ton
Nederlandse voedselhulp, bestemd
voor het Sahelland Mali. is niet zoek
geraakt maar begin dit jaar in de
Malinese hoofdstad Bamako aange
komen. Dit antwoordt minister De
Koning van ontwikkelingssamenwer
king op vragen van het Tweede-Ka
merlid Knol (PvdA).
Woordvoerders van de Malinese over
heid hadden eerder tegenover Trouw
verklaard dat de vierduizend ton
mais nooit was gearriveerd. Volgens
De Koning echter heeft het wereld
voedselprogramma (WFP) ervoor ge
zorgd dat de mais vanuit de haven
stad Dakar in Senegal per trein naar
de hoofdstad van Mali werd vervoerd
Mali ligt niet aan zee. waardoor het
transport bemoeilijkt wordt. Het
land is bovendien erg arm en kan de
transportkosten niet betalen. Vol
gens minister De Koning werd daar
om indertijd besloten voor het trans
port extra geld uit te trekken.
Overigens verklaart de minister niets
te voelen voor een door Nederlandse
militairen uit te voeren transport,
zoals België dat wel heeft gedaan.
Dat zou te duur zijn. Bovendien heeft
Nederland geen militaire vliegtuigen
die daarvoor de geschikte capaciteit
hebben, aldus de Koning.
trendvolgers zal bijsturen. De Ka
mer debatteert over de „voort
gangsnota Bestek '81". De kwestie
met de trendvolgers speelde ook al
in het najaar in het debat over de
eerste bestek-nota.
D'66 diende toen een motie in
waarin werd uitgesproken dat een
salariskorting „niet, of althans niet
in dezelfde mate, toegepast be
hoort te worden" op de trendvol
gers. Dat tussenzinnetje met „al
thans" was speciaal op verzoek van
het CDA ingelast. De CDA-fractie
stemde dan ook voor de motie.
Dat deze helaas toch werd verwor
pen, kwam doordat de motie naar
de mening van de PvdA te positief
was over een eventuele korting bij
de echte ambtenaren, waardoor de
PvdA heeft tegengestemd.
Dat neemt niet weg dat de voorne
mens van het kabinet inzaken de
trendvolgers ingaan tegen het ge
voelen van de meerderheid in de
Tweede Kamer. Wij kunnen ons
niet voorstellen dat die meerder
heid er thans anders over denkt
dan in het najaar. Het gaat hier
immers om een principiële zaak
van rechtvaardigheid. Alleen met
argumenten die niet ingaan tegen
gevoelens van rechtvaardigheid bij
de burgers, zal het kabinet erin
kunnen slagen een ombuigingsbe-
leid aanvaardbaar te maken in de
samenleving. Een ombuigingsbe-
leid dat niet stoelt op zulke argu
menten, zal vroeg of laat vastlopen
in een moeras van protest en te
genwerking.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
ADVERTENTIE
Vanaf 26 april
een absoluut rekord in de filmgeschiedenis
gelijktijdig in meer dan 60 steden.
Unieke en ontroerende film
met nog nooit vertoonde opnamen.
We zijn er nog niet helemaal uit
met die (aan-)pikkelateur. Spre
ken de bouwers van een „aanpik
kelateur". Amsterdammers die
dan zo n prikheer in het plant
soen bedoelen zeggen uitslui
tend de „pikkelateur" te kennen.
Een Rotterdamse lezer heeft
nooit beter geweten dan een
„aanpikkelateur". en nu schrijft
ons een andere (68-jarige) Rotter
dammer. dat hij sinds zijn prilste
jeugd alleen maar van een „op-
pikkelateur" gehoord heeft.
Weer een totaal ander licht werpt
de Amsterdamse heer D. v. d.
Grift op de zaak. Hoewel hij eni
ge tientallen jaren met de bouw
in Amsterdam te maken had.
heeft hij in dat verband nooit van
een pikkelateur gehoord. Wel
heeft hij lang geleden Amster
dammers dat woord horen bezi
gen. maar dan bedoelden ze een
heel ander iemand: „De Amster
dammers gaven die betiteling
aan de bruggen-trekkers, en wij
voegden daar aan toe: met of
zonder diploma. Niet dat zo'n
man een vandaal was die moed
willig bruggen omver trok. zoals
de naam zou doen vermoeden.
Integendeel, op zijn eenvoudige
wijze bevorderde hij de welvaart
van onze stad: hij hielp handkar
ren. waarmee onze straten om
streeks 1910 rijkelijk gestoffeerd
waren, tegen hoge bruggen
„puisten", noemden we die op
te trekken. Hij was daarvoor uit
gerust met een lange haak. voor
zien van een tamelijk lang touw.
dat hij bij het trekken over de
schouder had gesjord. Daar was
ter bescherming een lap leer ge
naaid. die bij de uitrusting van de
bruggentrekker hoorde". Op het
hoogste punt van de brug werd er
gestopt en afgerekend. Tarief,
één cent. Op naar de volgende,
als die er tenminste was. „Want
je had in dat bedrijf vette en
magere bruggen. En zo'n vette
brug moest nog wel eens met de
vuist tegen indringers worden
verdedigd". Tot troost van de
bruggentrekker gaven de Am
sterdammers hem een wat wijd-
sere naam: de „aanpikkelateur"
Had zo'n aanpikkelateur er na
twaalf uur hard werken <van zes
tot zes) in weer en wind zijn dag
op een vette brug opzitten, dan
had hij die dag ongeveer 1.50
verdiend. Dat had hij dan al voor
een derde aan schoenzolen ver
sleten. ook al lapte hij zijn zolen
zelf. Een te karig loon. zelfs voor
die tijd. en dus verhoogden de
bruggentrekkers hun tarief met
100 procent tot twee cent. „Daar
om maakten velen geen gebruik
meer van hun diensten en zo suk
kelde de aanpikkelateur naar
zijn ondergang: die werd nog ver
sneld door de komst van de ge
motoriseerde bakfietsen die de
handkarren grotendeels verdron
gen. De aanpikkelateur ver
dween in Amsterdam van het to
neel. met nog veel meer gemoede
lijkheden. en de 'puist' werd weer
gewoon brug of hoge sluis ge
noemd".
Tot zo ver de herinneringen van
de heer Van der Grift. Wie of wat
de aan-, op- of gewoon pikkela
teur ook (geweest) mag zijn. een
officiële benaming voor welk be
roep dan ook is het in elk geval
niet. In de boeken van het Ge
westelijk Arbeidsbureau in Am
sterdam komt geen pikkelateur
of wat er op lijkt voor. Onofficieel
kent iedereen hem haast wel als
opprikker van ongerechtigheden
uit plantsoenen en parken, maar
officieel heet zo'n man dan „reini
gingsmedewerker". Mochten er
lezers zijn die wellicht persoon
lijk een wegpikkelateur. uilpik-
kelateur, inpikkelateur. afpikke-
lateur of een ander soort pikkela
teur kennen, dan houden we ons
aanbevolen.
De eerste, echt draagbare vouwfiets waarmee ook iemand zonder
auto een eind op stap kan. is een ontwerp van de 30-jarige Londense
architect Juan Szumowski. Behalve dat je er op kunt fietsen kun je
het ding ook zo handzaam opvouwen dat je het als een koffertje mee
kunt dragen in tram, trein en bus, en het daarna eenvoudig onder je
bureau of bij de kapstok kunt stallen. Szumowski die met zijn
ontwerp de eerste prijs in de wedstrijd „fiets van de toekomst"
won, heeft uitgerekend dat zijn vouwfiets in massaproduktie goed
koper kan zijn dan het gewone, gangbare model. De tweede prijs
was voor een fiets met een gummiband in plaats van een ketting,
waar dus geen druppel olie meer aan te pas komt, de derde voor een
tweewieler die zichzelf door een druk op de knop opvouwt.
Een ijzersterk koppel vormen
Pim de Koster en Wiebe van
Klaarbergen uit Delft Geen wie-
ler-vedetten. maar fervente kla
verjassers Dat het duo vrijwel
niet kapot te krijgen is aan de
kaarttafel, is nu al bij verschillen
de kampioenschappen gebleken
Het afgelopen weekeinde deed
Pim de Koster (19) voor de eerste
keer met zijn maat Wiebe mee
aan de nationale kampioen
schappen van de Nederlandse
Klaverjasfederatie Ze wonnen
met maar liefst 40 punten voor
sprong op nummer twee „Beslist
geen kwestie van geluk", meent
Pim. „want iedere deelnemer
krijgt dezelfde, voorgestoken
spellen in handen". Het laatste
succes betekent tegelijk dat Pim
op 10 en 11 augustus present zal
zijn bij de wereldkampioen
schappen klaverjassen Klaver
jassers uit de hele wereld, onder
wie acht uit Nederland, zullen
dan aantreden in Krasnapolsky
in Amsterdam. Onder de Neder
landers bevindt zich uiteraard
ook Pims maat Wiebe die dan
alweer voor de derde keer mee
doet aan de strijd om de wereld
beker.
elk jaar sterker. De mannen daar
geven tenminste elk Jaar meer
geld uit om lekker te ruiken: in
1963 betaalden ze er samen zo'n
140 miljoen gulden voor. vijftien
jaar later al wel 800 miljoen, en
dit jaar zullen ze er naar verwach
ting nog 100 miljoen méér tegen
aan gooien Dat betekent dat een
Amerikaan alleen voor lekkere
luchtjes gemiddeld 150 gulden
per jaar uitgeeft.
Er zit een luchtje aan de Ameri
kaanse man, en dat luchtje wordt
De Franse regering heeft snel ge
reageerd op de opmerking van
het gaullistische parlementslid
Roland Nungesser. dat het rijk
het onderhoud van de villa La
Boisserie met alles er op en er
aan van de overleden president
De Gaulle voor zijn rekening zou
moeten nemen. De familie De
Gaulle kan de kosten onmogelijk
meer opbrengen. Behalve dat ze
een deel van de villa in Cqlom-
bey-les-deux-Eglises als museum
voor het publiek willen openstel
len. willen de nazaten van de ge
neraal ook zo'n driehonderd per
soonlijke bezittingen van de
vroegere president op een veiling
aan de man brengen Dat gaat
ook de Franse regering te ver;
een woordvoerder heeft meege
deeld dat onderzocht zal worden
op welke manier de veiling voor
komen en de villa behouden kan
worden.
