doptiekind krijgt inspraak
Weg haalt Over-Betuwe uit isolement
Groep boze ouders
legt verkeer stil
extra verstandig met energie
lóet toch haalbaar zijn:
ebruik minder warm water fai
?amer wil absoluut verbod castraties
P^pa wat is dat voor
een ding?
De Koning krijgt het
moeilijk met begroting
SI
nister komt met wetsvoorstel
^psychiatrische inrichtingen
ijR-Kamerlid stelt
;gen over
"nwapenbeleid
Voor verspreiding
pamfletten tegen
Joden veroordeeld
Geen meerjarencijfers op tafel
Man verongelukt
Minister-president Van Agt zal nieuwe verbinding in gebruik stellen
ïmand je laat
zakken
Van groot
belang voor
Nijmegen
Distributie van
Kamerdebatten
via geluidslijn
CAO-besprekingen
koopvaardij mislukt
CPN-bestuur wil
stopzetting van
kerncentrales
NSDAG 25 APRIL 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
onzer verslaggevers
ERK Een groep ouders van
igen op een basisschool en een
rschool in de buurtschap Ap-
issen Nijkerk en Barneveld,
gisteren ongeveer drie kwar-
^J\mg het plaatselijke verkeer
y kegd. Met hun actie wilden de
Sts het gemeentebestuur van Nij-
ertoe dwingen fietspaden aan
gen langs de weg die Nijkerk
a Jarneveld verbindt. Volgens
l die weg voor fietsers zeer
UJrlijk.
ders menen dat hun kinderen.
die viermaal daags met hun fiets
over de betrokken weg naar school
rijden, evenzovele malen aan ernstig
levensgevaar worden blootgesteld.
Volgens hen is er op de weg de laat
ste jaren een groot aantal ongeluk
ken gebeurd, in enkele gevallen met
dodelijke afloop. Ten minste twee
schoolkinderen zouden daarbij zijn
verongelukt.
Hoewel het gemeentebestuur van
Nijkerk de ernst van de situatie in
ziet, zullen er niet eerder dan in 1982
fietspaden langs de weg worden aan
gelegd. Onder meer de provincie zou
onvoldoende medewerking verle
nen. De provincie stelt op haar beurl
dat de gemeente verkeerde procedu
res volgt bij het indienen van de
plannen voor fietspaden.
De ouders eisen dat de fietspaden, of
ten minste een deel daarvan, vol
gend Jaar al worden aangelegd. Ze
hebben aangekondigd de komende
dagen met hun actie te zullen door
gaan.
twonze parlementsredactie
HAAG Minister De Ruiter van justitie is bereid om op voorstel van D'66 bij adoptie
ren vanaf twaalf jaar inspraak en vanaf vijftien jaar een beslissende stem te geven.
dit gisteren in het Kamerde-
^Vr het wetsontwerp dat de zo-
'~ide stiefouderadoptie moge-
akt. Het parlement stemt in
grote lijnen met dit wetsontwerp in.
Verdeeldheid is er over enkele voor
waarden.
De minister kondigde aan, dat hij in
de loop van dit jaar een wetsvoorstel
zal indienen dat het horen van min
derjarigen boven de twaalf jaar ver
plicht stelt in alle zaken die het gezag
ADVERTENTIE
er onze parlementsredactie
iel HAAG In psychiatrische ziekenhuizen mogen niet
kser castraties, sterilisaties en hersenoperaties worden uit-
'a®terd. Ook elektroshocks mogen niet meer worden toege-
ae Slechts in een enkel geval, wanneer er sprake is van
s ste noodzaak mag zoiets nog gebeuren.
kwam naar voren dat in verscheidene
psychiatrische ziekenhuizen nog ge
regeld sprake is van dit soort ingre
pen, die later niet meer te herstellen
zijn.
>t. iveede Kamer heeft dit gisteren
tejem uitgesproken bij de stem-
in over moties die werden inge-
tijdens een spoeddebat van en-
■■toeken geleden. Het debat ging
%bver de onthullingen die waren
■Jn in een rapport van de com-
ï-Van Dijk. Die commissie be-
nieuwe wetgeving voor. die de
spositie van psychiatrische pa
in moet veilig stellen. In dit
bpige rapport van de commissie
en
HAAG Het PPR-Kamerlid
Èans wil van premier Van Agt
lister Van der Klaauw (buiten-
fe zaken) nadere informatie over
- ftderlandse voorstellen, gedaan
fe Amerikaanse vice-president
ale, over het toekomstige kern-
ö-beleid van de NAVO en over
K^uropees-Amerikaans overleg
reiver.
^amerlid heeft zich met vragen
èide bewindslieden gewend en
heert of de Amerikanen aan de
rlandse positie in de discussie
kernwapens belang hechten, zo-
- aldus de 'vragen omdat de
lewapening in ons land zo in
ssie is als omdat de besluitvor-
in ons land invloed heeft op de
g van de Bondsrepubliek,
wil Waltmans weten of ons
feen vaste zetel wordt gegeven in
Ucleaire planninggroep van de
D. Nederland is met de andere
t Navo-landen bij toerbeurt lid
le nucleaire planninggroep, die
•eek in Florida vergadert over
dernisering van de tactische
•kernwapens. Verwacht wordt,
hinister Scholten van defensie
foorstel om Nederland perma-
iij dat overleg te betrekken in
ia nader aan de orde zal stellen.
EN (ANP) De Bestuurscom-
le Noorden des lands heeft in een
aan de ministers van economi-
Izaken en van volkshuisvesting
pmtelijke ordening gevraagd om
oiciële steun voor een versnelde
rjering van het nationaal isolatie-
jin het noorden van het land.
ommissie wijst daarbij op de
'ge effecten van een snelle aan-
de economie en de werkgele-
in de noordelijke regio. Het
te scheppen aantal arbeids-
en kan, volgens de commissie,
minste 1150 worden geschat.
De progressieve fracties hadden in
een andere motie gevraagd om een
absoluut verbod op dit soort praktij
ken. Het CDA had in eerste instantie
slechts om uiterste terughoudend
heid gevraagd, maar met steun van
de WD ging het CDA ook over tot
een verzoek tot absoluut verbod,
waarin slechts ruimte is voor die ge
vallen die ook de commissie Van Dijk
redelijk acht. Zo zouden bij voor
beeld bij hartstilstand wel elektros
hocks mogen worden toegepast. Als
therapie moet er in de ziekenhuizen
van af worden gezien.
Ook een motie van mevrouw Be-
ckers-De Bruijn (PPR) waarin zij
vroeg om verbetering van voorlich
ting aan patiënten en bij de regering
bepleitte om eens initiatieven te ne
men tot het geven van een formele
status aan patiëntenraden, kreeg in
stemming van de hele Kamer.
Een motie van de WD om nu eens
haast te gaan maken met de afhande
ling van de BOPZ de Wet bijzonde
re opneming psychiatrische zieken
huizen kreeg de hele Kamer achter
zich. Bovendien zou vooruitlopend op
die wet nu al moeten worden begon
nen met verbeteringen van de rechts-
positie van de psychiatrische patiënt.
De BOPZ moet de sterk verouderde
krankzinnigenwet van 1884 gaan ver
vangen. Men is al vanaf het begin van
de jaren vijftig bezig om een nieuwe
wet voor te bereiden. Het ziet er voor
alsnog niet naar uit dat er veel schot
zit in het gereedkomen van die wet.
ADVERTENTIE
in oi
t wil
■Sopluii '5'O uoa jttojif ap ui qliyj usputa uauunq Evom hSi/fd/ azsp <Jo
pjOO.niUD J31f 3ZJDD.V SJjpSOUl U3 SJjpV.I UOO lJ0qU3UUtq \J3lA3(l
'QMOOMINV
over hen betreffen. Hij zei er geen
bezwaar tegen te hebben dat bij
adoptie hierop wordt vooruit
gelopen.
Bij stiefouderadoptie gaat het om
adoptie door de stiefouder en één van
de natuurlijke ouders. Volgens het
wetsontwerp kan de andere natuurlij
ke ouder de adoptie tegenhouden.
Deze ouder heeft een absoluut veto
recht.
Krachtig verzette de minister zich
tegen een voorstel van de WD, dat
op steun van de PvdA kan rekenen,
om dit vetorecht aan een termijn van
ten hoogste twee jaar te binden.
Daarna zou. evenals in gewone adop
tie-gevallen. de rechter moeten be
slissen.
De liberaal Nijpels voerde als argu
ment aan. dat voorkomen moet wor
den dat adoptie wordt tegengehou
den door een ouder die uit wraakge
voelens zijn gescheiden vrouw wil
treffen. Het gaat toch om het belang
van het kind, zei hij.
Last
Voor de minister weegt echter zwaar
der, dat een ouder in dat geval door
echtscheiding definitief zijn kind kan
verliezen. „Dat legt een zware last op
een mislukt huwelijk," zei hij. Boven
dien wees hij er op. dat een vergelij
king met gewone adoptie niet opgaat,
omdat in die gevallen een kind niets
meer van zijn ouders heeft te ver
wachten.
Geen bezwaar had de minister tegen
een WD-voorstel om bij stiefoudera
doptie een omgangsregeling te tref
fen voor de andere natuurlijke ouder
en kind. Binnen enkele weken zal hij
een voorstel bij de Kamer indienen,
dat het omgangsrecht na echtschei
dingen regelt.
De minister was ook bereid een WD-
voorstel over te nemen om bij stiefou
deradoptie, evenals bij gewone adop
tie, de voorwaarde te stellen dat het
echtpaar vijf jaar getrouwd is. Op dit
punt mag geen rechtsongelijkheid
ontstaan, aldus de WD.
De WD vroeg de regering in een
motie om een nota op te stellen waar
in het beleid inzake adoptiezaken uit
de doeken wordt gedaan. Volgens de
liberaal Nijpels ls het beleid thans
onduidelijk, terwijl er in het land
grote onvrede bestaat over de huidige
gang van zaken. Hij wees er op, dat de
wachtlijst van ouders die een kind
willen adopteren 4500 verzoeken telt.
Minister De Ruiter bestudeert nog de
mogelijkheid om adoptie door één
persoon mogelijk te maken. Met een
grondige herziening van het familie
recht, die nodig is om adoptie door
ongehuwde paren mogelijk te maken,
wil hij niet te hard van stapel lopen.
Hij deed op dit punt geen concrete
toezeggingen.
AMSTERDAM (ANP) De politie
rechter in Amsterdam, mr. F. H. J.
ten Kroode, heeft de Amsterdammer
W. P. veroordeeld tot 1500 gulden
boete, waarvan de helft voorwaarde
lijk en vier weken voorwaardelijke
gevangenisstraf. De veroordeling was
overeenkomstig de eis.
De verdachte stond terecht omdat hij
in mei vorig jaar ongeveer 200 pam
fletten met anti-semitische beledigin
gen had verspreid in de Amsterdamse
wijk „De Pijp". Zo vermeldde hij on
der meer, „dat Joden smerige misdrij
ven pleegden". De verspreiding van
de pamfletten getuigt van een grieze
lige verblindheid en groezelige ge
dachten. waarin overtuiging door
klinkt." aldus de officier. Op de vraag
van de rechter, of P. zijn daad be
treurde. antwoordde verdachte „dat
weet ik niet".
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister De Koning van ontwikkelingssamen
werking zal er hard aan moeten trekken wil hij de komende
jaren niet in financiële moeilijkheden komen. Dat bleek
gisteren in de Tweede Kamer, die zich bezig hield met een
tweetal moties over de financiering van de begroting voor
ontwikkelingssamenwerking.
Het PvdA-Kamerlid Pronk had een
motie Ingediend waarin hij de minis
ter vroeg met meerjarencijfers op ta-
fel te komen om aan te geven hoe hij
zijn begroting de komende jaren
denkt te gaan financieren. Achterlig
gende gedachte van de motie ls dat er
op de begroting steeds meer uitgaven
gaan drukken die er eigenlijk niet op
thuishoren, zoals rentesubsidies e.d.
Die rentesubsidies zijn een gevolg
van het feit dat er in het verleden
nogal fors is geleend op de kapitaal
markt tegen commerciële rentes. Dat
geld werd weer tegen .zachte rentes"
doorgeleend aan de ontwikkelings
landen. maar het verschil met de oor
spronkelijke (hogere) rente moet uit
de jaarlijkse begroting komen. De
„zuivere" begrotlngsgelden komen
hierdoor beduidend in de knei. Het
kabinet wil daarom proberen aan de
rentesubsidies een halt toe te roepen,
en ze zo mogelijk terug te dringen.
Steviger positie
Pronk wilde met zijn motie bereiken
dat de minister voor de komende
jaren zou aangeven hoe hij die onei
genlijke uitgaven zou terugdringen.
Als hij dat met meerjarencijfers zou
onderbouwen, dan zou dat zijn onder
handelingspositie tegenover de mi
nister van financiën verstevigen, re
deneerde het PvdA-Kamerlid.
Bij een debatje hierover begin deze
maand liet De Koning echter weten
dat hij zich voor de komende jaren
niet op cijfers wilde laten vastprik
ken vanwege de slechte economische
situatie. Een vorig jaar door de Ka
mer aanvaarde motie, waarin even
eens om die cijfers werd gevraagd,
kon hij daarom niet uitvoeren, zei hij.
Gisteren diende Pronk opnieuw een
motie in. waarin werd betreurd dat de
minister eerder gedane toezeggingen
om met meerjarencijfers te komen,
niet gestand wilde doen. De motie
werd echter door de Kamermeerder
heid verworpen.
Subsidies terugdringen
Wel aanvaardde de Kamer een motie
van het D'66-Kamerlld mevrouw Bis-
schoff. waarin de regering wordt ge
vraagd het uiterste te doen om de
rentesubsidies terug te dringen door
vermindering van het aandeel op de
kapitaalmarkt.
Ook ging de Kamer akkoord met een
motie van Van Dijk (CDA) en Waal-
kens (WD), waarin wordt gevraagd
de rentesubsidies zo mogelijk voor
1980 te verminderen. De minister zeg
de toe dat hij zich „zeer zal inspan
nen" om dit te proberen.
Hij liet verder aan de Kamer weten
dat er voor 1980 een bedrag van 37
miljoen gulden nodig zal zijn om de
rentesubsidies te stabiliseren, voor
1981 82 miljoen, voor 1985 287 miljoen
en voor 1990 593 miljoen.
RHENEN (ANP) De 36-Jarlge typo
graaf H. van dei' Meijden uit Wage-
ningen ls gistermorgen bij een ver
keersongeval om het leven gekomen.
Op weg naar zijn werk In Rhenen
raakte hij met zijn auto van de weg
en botste tegen een boom. Over de
ooizaak van het ongeluk is nog niets
bekend, aldus een politewoord-
voerder.
ADVERTENTIE
Fijne schotel gebakken vis met gember
Snijd 700 g gelileerde vis in stukjes, zout ze
k en bak ze in weinig olie. Fruit in aparte pan
11 gesnipperde u). 1 teentje knoflook, 1 tomaat.
F 1 appel en 3 gembernootjes. Bestrooi dit
vervolgens met wat kerrie. 1 flinke lepel
bloem en voeg al roerend zoveel water toe tot
een gebonden massa ontstaat. Giet deze over de
vis en laat het geheel enkele minuten zachtjes
stoven. Garneren met sla en schijven sinaasappel.
Doe meer met vis omdat 't zo lekker is^
Productschap voor Vis en Visproducten. 's-Gravenhage
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Op 30 mei komt er een eind aan het isolement, waarin de Over-
Betuwe, gelegen tussen Rijn en Waal, in zekere zin tot nu toe nog altijd
verkeert. Minister-president Van Agt opent dan tussen Valburg en Ressen
tien kilometer van rijksweg 15, die Rotterdam met het oosten des lands
verbindt. Het weggedeelte, waarom het hier gaat, ligt tussen twee klaverbla
den, namelijk dat bij Valburg en dat bij Bemmel. Het klaverblad bij Valburg
is zells een van de grootste van Nederland, ongeveer te vergelijken met het
verkeersplein Oudenrijn.
i Fleurop bloemist overbrugt
lor u alle afstanden in 130 landen.
kirop inter flor3
lat garant voor
toioemengroet I
Dmginne-
tit 15S
Ham Den Haag
De A15, die overigens in ooste
lijk richting nog niet voltooid
is (vooral het nog aan te leg
gen stuk Ressen-Babberich
wordt als een heet hangijzer
beschouwd) vormt een be
langrijke schakel in de totale
ontsluiting van de Betuwe.
Enerzijds zullen de verbindin
gen tussen het midden en het
westen van Nederland erdoor
worden verbeterd, anderzijds
zullen de verbindingen tussen
genoemde gebieden en het
Duitse Roergebied er wél bij
varen.
Via het te openen weggedeelte
wordt de A 15 aangesloten op
rijksweg 52, de verbinding
Arnhem-Nijmegen. Speciaal
ook voor Nijmegen zal het
nieuwe wegvak van veel be
lang zijn omdat deze stad nu
een directe verbinding krijgt
met de randstad Holland Ook
voor het tussen de rivieren
gelegen centrum van tuin-
bouwcultuur, voor de verdere
ontwikkeling van de industrie
en voor de steeds in betekenis
toenemende recreatie is het
nieuwe weggedeelte belang
rijk.
Het nieuwe wegvak verbindt,
zoals gezegd, twee klaverbla
den met elkaar. Bij het klaver
blad Valburg kruisen de rijks
wegen 15 en 75 elkaar. Bij het
klaverblad Bemmel wordt
aangesloten op rijksweg 52
(Arnhem-Nijmegen). maar de
hoofdrijbanen van rijksweg 15
lopen daar nog niet Rijksweg
15 zet zich daar tijdelijk voort
als een enkelbaans weg. Door
althans één baan van rijksweg
15 aan te leggen, heeft men
het enorme nieuwe velling-
complex. voortgekomen uit
een grootscheepse fusie, op
het landelijk net van auto
snelwegen aangesloten. Het
gebied geniet nationaal en
zelfs internationaal bekend
heid als fruit-, groenten- en
potplantencentrum.
Milieugevoelig
Aanleg van het weggedeelte
Ressen-Babberich van de A 15
is niet voor 1990 te verwach
ten. Het moet gerealiseerd
worden in een „zeer milieuge
voelig" gebied. Aanvankelijk
stond het hoger op het priori
teitenlijstje. De enkelbaans-
weg naar de veilinghallen tus
sen Bemmel en Huissen ls in
bepaald opzicht als een com
promis te beschouwen.
Er is voor rijksweg 15 een be
plantingsplan ontworpen dat
rekening houdt met het weid
se karakter van het Gelderse
rivierenlandschap. Het is een
oude streek waar eens de fron
ten van de Romeinen liepen;
wegrestauranten uit die antie
ke tijd zijn nog aanwezig. In
aanmerkelijk recentere tij
den, namelijk de tweede we
reldoorlog. is er heel wat ge
beurd, de mijnoprulmings-
dienst heeft er heel wat grana
ten en andere projectielen
moeten opruimen voordat
met de wegaanleg kon worden
begonnen.
Feest
De officiële opening van het
nieuwe weggedeelte, waarvan
de aanleg waarvan 65 miljoen
gulden heeft gekost, gaat met
een reeks feestelijkheden ge
paard, waarbij de provinciale
Gelderse WV in Arnhem
coördinerend optreedt. Ze
worden voorbereid door het
comité „Van klaverblad tot
klaverblad", onder voorzitter
schap van Val burg 's burge
meester, mr. C W. Labree.
Een der belangrijkste initia
tieven is een presentatie van
de bedrijvigheid in dit gebied
(agrarisch zowel als industri
eel). Geprobeerd zal worden
onder meer in het Europoort-
gebied. belangstelling te wek
ken bij het bedrijfsleven voor
eventuele vestiging in de
Over-Betuwe.
In de Tweede Kamer werd
gisteren tijdens het debat
over ontwikkelingssamen
werking een motie van Su
zanne Bischoff (rechts) aan
genomen. Op de foto minister
De Koning van ontwikke
lingssamenwerking, in ge
sprek met zijn voorganger
Jan Pronk (op de rug gezien)
en mevrouw Bischoff.
DEN HAAG (ANP) Vanaf oktober
zullen de Tweede-Kamerdebatten in
het hele land te beluisteren zijn. Doo/
de PTT ls een systeem van geluldsllj-
nen ontwikkeld waardoor het gespro
ken woord in 's lands vergaderzaal
over het gehele land kan worden ge
distribueerd. De Tweede Kamer heeft
de exploitatie in handen. Iedereen die
voor de benodigde apparatuur een
kastje met een luidspreker in aan
merking wil komen, kan zich bij de
Tweede Kamer opgeven. De aanslui
tingen worden door de telefoondis
tricten verzorgd, aldus de heer Van
der Kruk. chef huistelefoons van de
directie van het telefoondistrict Den
Haag
Kamervoorzitter Vondeling zal het
landelijke luldsprekernet 2 mei op
een persconferentie in het Kamerge
bouw introduceren, zo heeft de afde
ling voorlichting van de Tweede Ka
mer meegdeeld.
Van onze soc.-economische redactie
ROTTERDAM Het centrale over
leg over een nieuwe koopvaardlj-
CAO voor de grote handelsvaart en
de zeesleepvaart is beëindigd, zonder
dat werkgevers en werknemers tot
overeenstemming zijn gekomen. Het
voornaamste breekpunt is volgens de
Federatie van werknemersorganisa
ties in de zeevaart (FWZ) de weige
ring van de reders om voldoende ga
ranties te geven voor de werkgelegen
heid aan boord van schepen. Ook is er
geen akkoord bereikt over een rege
ling voor vervroegde uittreding.
AMSTERDAM (ANP) Het partij
bestuur van de CPN vindt, dat de
kerncentrales bij Borssele en Dode-
waard moeten worden stilgelegd
Toepassing van kernenergie in een
land als Nederland brengt namelijk
onder de huidige omstandigheden
„ontoelaatbare gevaren en risico's
met zich mee", aldus een verklaring
van het bestuur w
De gebeurtenissen in Hamsburg en
het bekend worden van andere onge
vallen met kerncentrales hebben aan
getoond, dat „groeiende onrust over
en verzet tegen onaanvaardbaar ris
kante atoomavonturen" gerechtvaar
digd is, aldus de verklaring. Alle tot
nu toe gemaakte risico-berekeningen
blijken een slag in de lucht te zijn.
Dat geldt in versterkte mate voor de
opslag van nucleair afval, schrijft het
CPN-bestuur.
Volgens de verklaring ls er sprake
van een „onverhulde Westduitse
chantage, geïnspireerd door belang
hebbende militaire en kapitaalgroe-
pen. om de toepassing van kernener
gie in Nederland uit te breiden".
„Als u mijn opstel over de vakantie
te kort vindt, dan komt dat omdat de
vakantie zelf te kort was