We zaten naast elkaar aan de perstafel
De Holocaust en ons Godsgeloof
Trouw
VOORBIJGANG
Conferent
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
„Een verzameling anekdotes over
prekende, Improviserende, moedi
ge. bange, vrolijke, droevige, ac
tieve. luie, boelende, saaie, arme
en rijke dominees en over luiste
rende, slapende, snoepende. la
chende. pronkende, graverende en
onzichtbare kerkgangersZó om
schrijft uitgeverij Zomer Keu-
nlng te Wagenlngen in een brief de
Inhoud van „Kerk in. kerk ult"„
een paperback van 14,90, waarin
twee van de vier boekjes die mijn
collega Henk de Jong schreef, ge
bundeld zijn. Bert Bouman teken
de een treffend omslag en binnen
in staan de tekeningen van Piet
Donkersloot, die al In de „losse"
boekjes te vinden waren Twee
van die illustraties staan hierbij:
één hoort bij 't verhaal van domi
nee Sap. die om zijn preek te actu
aliseren wat uit de krant ging
voorlezen en niet snapte waarom
de mensen moesten lachen, en één
die hoort bij 't hoofdstuk over de
kerkgaande gemeente
Voor deze heruitgave schreef ik
een Woord vooraf, dat ik nu in z'n
geheel laat volgen. Ik citeer mezelf
niet, omdat het gemak de mens
dient, maar omdat lk bij het
schrijven van dat voorwoord ge
probeerd heb. Henk de Jong zo
goed mogelijk te schetsen. Dit
schreef lk:
Jaren achtereen hebben Henk de
Jong en lk elkaar ontmoet op sy
nodes. christelijke toogdagen en
aanverwante bijeenkomsten. We
zaten naast elkaar aan de persta
fel. lk voor mijn krant (Trouw), hij
eerst voor provinciale dagbladen
en later voor het Centraal Week
blad. Henk de Jong is onverwacht
gestorven in 1973, dat is dus al
weer even geleden, maar lk denk
nog regelmatig aan hem terug.
Want telkens als ik voor een arti
kel een pakkend voorbeeld of een
treffende anekdote uit het verle
den nodig heb, raadpleeg ik een
van zijn boekjes: „Preekstoel op
preekstoel af", ,,'n Preek zus, 'n
preek zo". „Kerkbank ln. kerk
bank uit" en „Kerkeheren, Ker-
keknechten".
Ik mis hem ook, omdat ik nog
vaak tegen dingen aanloop ln en
om de kerk, waarover lk met hem
zou willen praten en waarover lk
meer zou willen weten. Hij wist
namelijk zo ongelooflijk veel. hij
was de grote man van de „kleine"
kerkgeschiedenis. Als Je met hem
in de trein zat, kon hij opeens
geanimeerd wijzen naar een vol
strekt onbekend dorpje, dat wij
voorbijvlogen, en dan begon hij
met zijn bedachtzame stem: weet
Je dat daar ln negentienhonderd-
zoveel een dominee stond die
en dan kwam er een prachtig ver
haal met tal van typerende bijzon
derheden over de man en zijn tijd,
zijn streek en zijn kerkelijke rich
ting.
De verhalen die hij zo maar aan je
kwijt wilde, die hij doorgaf in zijn
bijdragen aan kerkbladen, kran
ten en tijdschriften en die opge
tast liggen ln zijn boekjes, waar
van er nu twee herdrukt zijn: die
verhalen waren de vrucht van zijn
onvermoeibare naspeuringen.
Daarover gesproken, Henk de
Jong was een voortreffelijke
vriend, maar geen gezellige
vriend. Als we met een aantal col
lega's na afloop van een vergade
ring naar een café stapten voor de
nabetrachting, bleek Henk de
Jong meestal opeens verdwenen
te zijn. Hij was dan, zo werd je
naderhand gewaar, een kerk bin
nengestapt, naar een boekverko-
plng gegaan of een kerkhof opge
lopen, altijd gewapend met papier
en een paar stompjes potlood. Als
hij dan thuiskwam, vulde hij zijn
uitgebreid archief aan of zette hij
een paar nieuwe aanwinsten op de
zwaar beladen planken van de in
drukwekkende boekenwanden in
zijn werkkamer.
Henk de Jong was een kerks en
vroom mens, maar hij liep niet in
het gareel: hij was eigenlijk opzijn
zachtzinnige manier een dwarslig
ger. Zijn geloofsbeleving was zeer
ruim en veelzijdig. Hij kon even
opgetogen vertellen over een ui
terst vrijzinnige dienst met een
dominee die alleen uit de oude
psalmberijming liet zingen, met
veel „deugd" erin, omdat hij de
gezangen te „christelijk" vond, als
over een weekbeurt van een oud-
gereformeerde oefenaar, met veel
verzuchtingen en vervloekingen.
Als het maar echt was. Zijn sterk
gevoel voor wat authentiek is,
heeft meegebracht, dat Henk de
Jong op zeker moment de kerkelij
ke Journalistiek verliet, althans
voor wat zijn broodwinning be
treft. Hij kon er niet langer tegen,
mee te maken hoe op kerkelijke
vergaderingen met veel vertoon
van stichtelijke woorden dikwijls
zo „werelds" geredeneerd en ge
handeld werd. Een beetje triest en
ook een beetje verontschuldigend
zei hij tegen me: „Als ik dit werk
langer doe, loop ik kans heiden te
worden." Hij ging toen schrijven
voor periodieken in de textielwe-
reld, maar zodra een persconferen
tie van, zeg maar, wolfabrikanten
achter de rug was, vloog Henk
weer naar een kerk, een verkoping
of een kerkhof. In wat hij daar op
een zerk, een vergeelde bladzij of
een wandbord aantrof, lag zijn
hart.
Ik hoop dat de boekjes van Henk
de Jong zoveel aftrek vinden, dat
ook de beide andere herdrukt
worden.
door dr. S. Gerssen
Elie Wiesel vertelt over drie
gevangenen, die in een con
centratiekamp werden opge
hangen. Er was ook een klein
jongetje bij. Toen bij alle drie
de strik om de hals gelegd
werd verluchtte iemand, die
achter Wiesel stond: „Waar is
Ood? Waar is Hij?" De gevan
genen moesten langs de gal
gen marcheren waaraan de
drie slachtoffers hingen te
bungelen. De twee volwasse
nen waren al dood, maar het
koord van de derde bewoog
nog. Het lichaam van het jon
getje was te licht om de strik
dicht te kunnen trekken.
Meer dan een half uur heeft het ge-
duurd, dat hij daar hing te spartelen
tussen leven en dood en al die tijd
moesten de medegevangenen het
aanzien Weer klonk achter wiesel
(Zelf toen nog een kind) de vraag:
..Waar Is Ood nu?" En Wiesel zegt:
„Binnen ln mij hoorde lk een stem
antwoorden Waar HIJ la? HIJ Is hier
HIJ hangt aan deze galg Jur-
gen Moltmann, die dit verhaal citeert,
voegt er aan toe. dat dit het enige
antwoord Is. dat zich niet aan blasfe
mie schuldig maakt Ook een chris-
waarin opgenomen: Oe Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
Posious 059
1000 AW Amsterdam
te» 020-913456
leie. 13006
Postgiro 66 00 00
P.inh Ned Crediefbar.k
Rekeomgnt 23 00 12 574
REGIO ROTTEROAM DORORECHT
Post&us 949
3000 AX Rotterdam
tei 010-115568 i Abonnementen
en bezorging)
te» 010-115588 (redacnel
te» ii5700(m
advertenties)
Rotterdam
REGIO DEN HAAG-LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
Parkstraat 22
Oen Haag
REGO NOORD'OOST-NEDERLAND
Itfts'u'tend admm«strafie)
8000 AA Z*C"e
ter 05200-17030
Melkmarkt 56
Abonnementsprijzen:
Per maand 15 90
Per kwartaal 47.70
Per hall jaar 95.40
Per jaar 188.60
Adrrtrttomfneeen op aanvraag
abonnementenoodrac r>ten
U«e adressen boven:
Opgave iam*eber<Nen 9-19 30 van
maanoag tm vr*3ag Op zondag »an 18-
20 uur t^et 020-913456
Opgave mm-advertern-es i*
020-936868 o» seSra*e'«« aan Mm.-Adv
alde'-ng pos'bus 433
1000 AK AMSTEROAM
Adreswirg-ngen uiWurtend schrtnekjk
aan rvwe Amsterdamse adressen
ten moet niet denken dat hij over
„Ood In Auschwitz" anders en diep
zinniger mag spreken dan zo.
Wij worden door de al druk bediscus
sieerde TV-film „Holocaust" met
deze schokkende zaken geconfron
teerd en het lijkt er op. dat deze film
eindelijk werkelijk zo'n confrontatie
teweeg brengt. Men kan zich afvra
gen: waarom geschiedde dat al niet
eerder, en: waarom door middel van
dit toch nogal geromantiseerd ver
haal? Misschien omdat hier het zware
blok van zes miljoen doden ln stukjes
levensgeschiedenis wordt omgezet,
omdat dat waarvan wij statistisch al
heel wat wisten ons wordt gepresen
teerd met het gezicht van levende en
gewone mensen zoals wij. Hoe het
ook zij: dat het nu zover is valt toe te
Juichen.
Men kan zeggen dat een mens, om te
kunnen leven, ook moet kunnen ver
geten. Met nog meer recht kan men
zeggen: het christelijke Westen kan
niet echt leven als het de Holocaust
(om deze Amerikaanse term voor de
Jodenvervolging nu maar over te ne
men) zou willen vergeten. Dat zes
miljoen doden onder ons present zijn
en dat wij door hun onontwijkbare
aanwezigheid getoetst worden in
onze aandacht voor de mens en voor
de schepping, in de manier waarin wij
over Ood spreken, in onze theologie
en ln ons kerk-zijn, dat is onze
enige kans om zinvol te overleven.
Als wij aan deze zes miljoen geen
recht op Inspraak gunnen worden
zij na eerst door Hitler te zijn dood
gemaakt. nog eens door ons doodver
klaard en de tweede misdaad ls even
levenverwoestend als de eerste.
Gewone mensen
Overigens moeten wij voorzichtig
zijn met te spreken over „de zes mil-
Tekening van Mart Kempers bij Job 13 vers 27: „Dat Gij mijn voeten in het blok zet(uit
de zgn. Mart Kempers-bijbel van het Ned. Bijbelgenootschap).
Een beklemmende vraag: wat bete
kent nog de eredienst als de doods-
schreeuw van Joodse medeburgers
niet werkelijk wordt gehoord? Inder
daad: een christendom, dat zich niet
waarmaakt in een daadwerkelijke
verbondenheid met het Joodse volk,
als het door de demonen tot hun
prooi is uitgekozen, verdient het niet
om ernstig te worden genomen, door
God niet en door de mensen niet. Dat
ls de strekking van deze bundel ach
ter alle onthullende en onthutsende
citaten: een christenheid die zich
eerst doof houdt en daarna tracht te
vergeten heeft geen toekomst. Of om
het met de woorden van de Ameri
kaanse rabbijn Irving Greenberg te
zeggen: „In de Holocaust sterft het
klassieke christendom om tot een
nieuw leven wedergeboren te worden.
Als dat niet gebeurt bestaat het sim
pel voort om voor God en voor de
mensen te sterven."
Het christelijke westen is geestelijk
gesproken niet zo veilig als het lijkt:
het heeft meer dan geografische bete
kenis, dat Buchenwald vlak bij Wei-
mar (de stad van Goethe) ligt.
Morgen wordt in veel kerken g
uit de berichtgeving van Luca:
aanzien van de eerste Christel)
gemeente te Jerusalem. Altijd
boeien die verhalen. Veel chris
willen weten hoe het begonnen i
Hoe deden ze het toen? De geg
zijn summier, maar zetten wel
denken. Er wordt verteld dat z<
bijeenkwamen om te bidden, tj
te breken, om te leren van de
apostelen en om bij elkaar te zj
gemeenschap te beoefenen. I
ons dan 't meest intrigeert is d
telkens terugkerende mededelf
over hun verhouding tot het
persoonlijk bezit. Morgen leze^
b.v. en er was niemand d
van zijn bezittingen zijn eigeni
noemde, integendeel, zij bezatf
gemeenschappelijk", en met*
daarna: „Met kracht en klem l(
de apostelen getuigenis af van|
verrijzenis van de Heer Jezus
genade rustte op hen allen"
(Handelingen 4; 32-35). Een haj
stukje tekst dat al menigeen v'
hoofdbrekens gekost heeft. Hd]
een weerbarstige mededeling.
massief rotsblok waar we tot
met houten hamertjes op heb#
geslagen in de gedachte dat erf'
manier wel water uit zou stronf
Eén ding spingt uit dit berichtr
relatie: eigendom en opstandii
Blijkbaar hebben die met elk»
maken. Eigendom en dood, da!
vertrouwd. Grootmoedig maki
ons ervan af en zeggen: Je kun!
toch niet meenemen. Maar: eis
en opstanding? Het wordt lastT
Niet dat je 't nu ineens wel kuif
meenemen, maar het woord j?
opstanding suggereert dat er
terugkomt. Je bent je eigendoij.
kwijt. Je moet er wat mee. Iet^r;
maken heeft met de verrezen fie
Nu begint het pas spannend tejt
worden. Wat is zijn betekenis, f
de kracht van zijn opstanding|r
wijze waarop met ons aardse hk
omgaan? Persoonlijk en same^
ADVERTENTIE
WOORD EN GEE$t
maandblad tot bevordeu
v.h. geref. kerkelijk levt'
Proefnrs. Weimansweg
Rotterdam-24, tel. 010-84)
joen": dat kan gemakkelijk een ab
stractie worden, zoiets als het getal
oneindig waar wij weinig mee weten
aan te vangen en dat wij daarom
maar laten liggen. WIJ moeten het
omzetten in een reeks biografieën
van gewone mensen, van moeders en
van kinderen, van mensen, die van
het leven hielden en van elkaar en die
niet mochten leven omdat ze joden
waren.
Ik kreeg zojuist een boek op mijn
bureau onder de titel „Erinnern nicht
vergessen", dat is uitgegeven door de
werkgroep „Joden en Christenen"
ADVERTENTIE
Amsterdam, april 1979
Aan onze vrienden en
relaties!
Graag stellen wij u in kennis van het volgende.
Door de toenemende omvang van onze aktiviteiten is professionalisering van
onze organisatie noodzakelijk geworden. Als gevolg hiervan zal de Unie
..School en Evangelie" op 24 april a s. een eigen bureau openen dat gevestigd
wordt m het bekende pand van het Nederlands Bijbelgenootschap op de
Herengracht te Amsterdam
Wi| verzoeken u vriendelijk alle voor ons bestemde kor respondent ie vanaf die
datum te adresseren aan:
Bureau Unie „School en Evangelie"
Herengracht 366
1016 CH Amsterdam
Wanneer u inlichtingen wenst kunt u terecht bij:
Mevr. W. M. Ridderbos-de Rooi)
voor informatie over buitenlandse projekten: 020-724275 (zoals vanouds!)
Dra. T. M. Gilhuis
voor identiteitszaken (informatie: spreekbeurten): 020-732475
het bureau voor alle andere zaken:
020-243798 (onze direkteur. de heer B. Boon. en zijn assistente. Sonja
Kiburg. staan u graag té woord!)
Ons nieuwe bureau zal dus als het centrale adres optreden Bovendien
heeft het tot doel u van dienst te zijn bij (om enkele voorbeelden te
het organiseren van filmvoorstellingen
het geven van informatie over onze publikaties, zoals de Cahiers, het
Bulletin, het Schoolschrift en School Gospel (hebt u al een abonnement?)
het inrichten van een lektuurtafel op ledenvergaderingen, ouderavonden en
andere manifestaties
Kortom graag tot uw dienst' Met vriendelijke groet en hoogachting.
UNIE „SCHOOL EN EVANGELIE
Namens het Dagelijks Bestuur
Drs T M Gilhuis
voorzitter
W M Ridderbos-de Rooij
sekretaresse
van de Duitse Evangelische Klrchen-
tag" en dat bedoeld is om de uitzen
dingen van de „Holocaust" te begelei
den (uitg. Kaiser Verlag, München).
Het is een verzameling van allerlei:
officiële verklaringen, citaten uit boe
ken, fragmenten uit dagboeken, ge
dichten, etc. Het toont veel van dat
menselijk gezicht en spreekt over
kinderen, die plotseling door hun
vriendjes niet meer worden aangeke
ken en door hun leraar als lüeht wor
den beschouwd, over mensen die met
kloppend hart de komst van de post
bode tegemoet zien (drie keer per
dag), die een oproep kan brengen om
zich te melden, over joodse medebur
gers voor wie de deurbel tot een mar
telwerktuig werd, omdat de Gestapo
voor de deur kan staan, over mensen
in Warschau die de dood hun verlos
ser noemen, hun enige echte vriend.
Over dat alles en nog zo verschrikke
lijk veel meer gaat het in al deze
biografieën van mensen, die eens le
venslustige medeburgers waren. Al
leen door deze verhalen aan te horen
krijgt men toegang tot de Holocaust.
De Holocaust was de hel op aarde, zo
verschrikkelijk als het in apocalypti
sche beelden ls beschreven. En tot
deze hel geeft het verstand nauwe
lijks toegang: dat lukt alleen enigs
zins via de gevoelens, die de gevoe
lens van medemensen proberen te
peilen.
Draadjes
Bij het lezen van de Duitse bundel,
die ik noemde, viel mij opnieuw op
hoezeer de strik waarmee dat jonge
tje van Elie Wiesel en zoveel anderen
werden geworgd uit vele fijne draad
jes bestaat. Men kan de wortels van
het antisemitisme aanwijzen in racis
me en nationalisme en stellen dat de
rol van een verkeerde christelijke pre
diking daarbij niet mag worden over
schat. Wij moeten echter niet verge
ten, dat allerlei draadjes samen de
strik hebben gevormd en dat daartoe
ook de christelijke theologie en cate
chese inzake het Joodse volk hebben
bijgedragen.
Deze bundel bevat een hoofdstuk on
der de titel „Strikken des doods" en
daarin vindt men citaten van bv.
Chrysostomos („Wij moeten het
voorbeeld van de martelaren navol
gen, die de Joden haatten omdat zij
Christus lief hadden"), Luther („Wij
moeten met gebed en godsvrucht een
scherpe barmhartigheid uitoefe
nen"), Voltaire (die de kwade kanten
van o.a. David en Salomo breed uit
meet en dan zegt: „Ik ben de pedante
rie meer dan zat, die de geschiedenis
van zulk een volk gebruikt voor de
onderwijzing van de Jeugd").
In het koor van degenen, die het pad
naar de verschrikkingen van de Holo
caust hebben gebaand treft men zul
ke klinkende namen aan als die van
Hegel, Fichte, Karl Marx en Richard
Wagner.
Nog meer
Zeker: er zijn elkaar tegensprekende
stemmen. Er is paus Pius XI, die in
1936 zei: „Het is voor de christenen
niet mogelijk om aan het antisemitis
me deel te nemen. Wij zijn in geeste
lijke zin semieten". Maar in hetzelfde
jaar merkte Eugenio Pacelll, die zijn
opvolger zou worden, op: „Jeruzalem
en zijn volk zijn niet meer de stad en
het volk Gods. Rome is het nieuwe
Zion". Er is een evangelische kerk,
die een woord van echte solidariteit
niet vinden kan of wil. Er er is de
Hesslsche kerk, die in 1890 ln een
brief aan de geestelijkheid opmerkt:
„Wij houden het deelnemen aan anti
semitische agitatie voor niet verenig
baar met de christelijke en ambtelij
ke verplichtingen van een geeste
lijke".
Beklemmend
Zeldzaam was zelfs in de kring van de
belijdende kerk in Duitsland een
stem als die van Helmut Gollwitzer,
die ter gelegenheid van de biddag
1938 (vlak na de Kristalnacht) zich
afvroeg: „Hoe zien wij eigenlijk God
als wij nu tot Hem komen en zingen
en de bijbel lezen, prediken, onze
zonden belijden, zo alsof wij er zon
dermeer op rekenen kunnen, dat Hij
er nog is en dat niet alleen maar een
ontzield godsdienstig bedrijf wordt
afgewikkeld?"
Wie?
De vertoning van Holocaust zal velen
schokken en dat is goed. Zelfs ons
Godsgeloof is voor die schok niet
veilig. Wie zal na de Holocaust nog
kunnen zeggen, dat niets tegen Zijn
wil en dat alles onder Zijn toelating
geschiedt? De meest vertrouwde
christelijke uitspraken lijken als
„verklaring" van dit continubedrijf
des doods verdacht veel op blasfemie.
Het meest godvruchtige lijkt mij de
schreeuw: Waar is God? Die
schreeuw horen wij telkens weer in
het relaas van de Holocaust. De mar
telaren om der wille van de ene en
enige Naam ln de 20e eeuw waren
vrijwel allen Joden en daarnaast en
kelingen, die aan de verborgenheid
Gods geleden hebben. Het enige com
mentaar op de Holocaust, dat werke
lijk iets zinnigs te berde brengt, is het
boek Job uit het Oude Testament.
Beroepingswerk f
NED. HERV. KERK
Beroepen te Scheveningen: 0
te Amsterdam; te Gieterveeii
J. A. van Sloten, kand. te Los^
dit beroep heeft aangenomen
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar HoogeveeL,
kema te Almelo (verb, ber.) 51
Bedankt voor Hallum: A. J. P
kamer te Wagenborgen: vooirl
zen: H. Lijesen te Rotterd||
drecht. 5
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Almelo: J. Ks'
Opheusden.
Bedankt voor Sprang-Capf
Hage te Rotterdam-West. L
GEREF. KERKEN (VRIJG.g
Beroepen te Zuidlaren: J. Nd
hart te Zwolle.
ii
ADVERTENTIE
JIJ EN
onder redactie wan ir. J v.d. Graaf en I. A. Koie
Een nieuw boek waarin 25 auteurs. schrijven over evenzoveel
waarmee jongeren vandaag Ie maken hebben.
Aan de orde komt bev JU EN
de Bijbel
je vnenden
j»
de
.Postbus 84176. 2508 AO 's-Gravonhaqe
Job
Men moet aan dit bijbelboek denken
als mensen bij het aanschouwen van
een jongetje, dat hangt te bungelen
aan de galg verzuchten: Waar is God?
Die vraag is vromer dan elk ant
woord, dat een christenmens beden
ken kan. Evenzeer als het epistel van
Jossel Rackower vlak voor zijn dood
geschreven, waarin hij vrijmoedig
spreekt tot God, van echte vroom
heid getuigt. Deze Jood in het bran
dende ghetto van Warschau twist in
zijn laatste ogenblikken met zijn
God. Hij is er zeker van tot het uitver
koren volk te behoren, want het is
onmogelijk dat God aan de kant van
de beulen en niet aan die van de
slachtoffers zou staan.
Hij durft het die God in het gezicht te
slingeren, dat Hij al het mogelijke en
onmogelijke doet om Hem zijn geloof
te ontnemen. Alles wordt vermoord:
de Joden en het recht en het geweten
en waar liggen in Godsnaam de gren
zen van Gods geduld? Maar in Hem
blijf ik geloven, ondanks alles, on
danks Hemzelf. „En dit zijn mijn laat
ste woorden, mijn toornende God:
het zal u niet gelukken."
De Holocaust stelt inderdaad de
Godsvraag vlijmscherp aan de orde.
En vanuit de Godsvraag de vraag
naar de mens en naar de verantwoor
delijkheid van mensen jegens elkaar.
Het enige dat ons redden kan, zegt A.
J. Heschel, is God en ons geloof in de
betekenis van de mens voor God. En
om met een woord van deze Joodse
denker dit artikel te besluiten: „De
kostbaarste gedachte van de mens is
God. maar de kostbaarste gedachte
van God is de mens".
Dr. S. Gerssen te Utrecht is secreta
ris van de hervormde raad voor de
verhouding van Kerk en Israël en
redactie-secretaris van „Ter Herken
ning", tijdschrift voor christenen en
Joden.
Bisschop Herme
Paus Johannes Paulus heeft»
zoek ingewilligd van de bisset
Tanjungkarang (Indonesia),
Nederland afkomstige Albert
link Gentiaras, op leeftijdsgri
mogen terugtrekken als biss]
zijn plaats heeft de paus benl
wijbisschop, de 43-jarige I
Henrisoesanto. Albert Hec
Gentiaras werd op 5 augustui j
Emmen geboren. Hij werd in
priester en in 1961 tot I
gewijd.
0
Zendingsdag gereformei
meenten, maandag 30 april
Expo-hal, Hilversum.
Ontvangen - verwerken,,
len, 25-jarig bestaan remif
vrouwencontact, donderdag
10.15 - 14.30, Pauluskerk, Va'
dorpplein 2, Gouda. Inf. en
01820-13104.
boekennic
uezer dagen verschenen
Or. J. C. van Oongen
DIAKONIA/CHARITAS
148 blz 17.90
Moh va tie tot dienen
Ceniraal staal in dit voortrefteii|>
ven boek de dienst aan de
in oekumemsch verband Een
predikanten, priesters diakenen
Jac. J. Rebel
STIL EVEN
2e druk. 112 blz 12 50
Vettig gebundelde dagopenmgj
sproken voor de NCRV-rado m d
Hei Levende Woord Elke b.|t>etO¥«
emd-gt mei een kon gebed Ecfflj
te stupes en tui weel waar hei l»|
aan schort (Oe Wekker)
Oa. Th Dellaman.
VOOR ZIJN TROON EN HIER BENf
76 blz I 9.90
Hel laaisie boekie van deze in 1977 L
predikant mol woorden van Iroost en ft
ging aan hen die alleen verder moeiA
hun gehelde gestorven is II
Moge dit geschrili vele treurenden t
vele troosters onderwazen aldus Pij
G Homg
O» G Maynen
ONOER VIER OGEN.
4e druk 64 blz 8 50
Oeze *e druk van d<i bekende boe4
hoe aanspreekbaar deze med.tar.ev4i,
fnqen over hel dageh|*s leven van eJ
ZM1 Ook nu nog fM
Verknftbaar >n de Doekhendel t.
(KÖ2] KOK KAM
