Pasen bij 'onze jongens' in Libanon
iMS A
'Feest-van-hoop in hopeloosheid, liefde in een tijd van haat'
wtzuBzira |gg|
r
APRIL 1979*
TROUW/KWARTET 13
■REPORTAGE*
door Huib Goudriaan
Pasen bij de soldaten
■Libanon. Het is net zo
nog kouder hier hoog in
lergen, ais gedurende de
te Nederlandse Paasdagen
t heb gekend. Een grauwe
snijdende wind en af en toe
onnestraal. Een vertroosting
i dat ik na het opstaan op de
e Paasdag moeizaam uit
gerslaapzak kruipen, oprij-
'an het veldbed in de kale
r met slecht gepleisterde
n een warme kop thee
aangeboden. En nog wel van
iuridisch adviseur van het
rlandse VN-bataljon in de
van luitenant-kolonel (nee,
|eloof niet in autoriteiten,
I het was me nog nooit over
tel.
|et L. P, Dietz, maakt de indruk van
ferstrooide academicus en scharrelt
kinals de „maten" en de andere offi-
die in dit van de Franse Unifil-
iren overgenomen huis logeren op
•aasmorgen wat slaperig rond in de
h. Hij loopt in kamerjas en griept
iet brood, dat hard als beton ligt
tapeld in een plastic zak. Een vraag:
Br eieren?" „Nee, je bent hier niet bij
\rs." Dat is duidelijk, want moeders
Ie keuken ordelijker hebben ge-
dels is ook marechaussee le klasse
assen (24) opgestaan. Hij schrok om
lur wakker, moest immers jongens
liden die op vakantie zouden gaan
Israël (later blijken ze te worden
iestuurd door de rechtse militie, die
n buffer tussen Israël en Unifil op-
Maassen bedacht om acht uur
log. dat hij pas om half tien moest
iBren en sliep dus door tot negen uur.
nu kwart over negen loopt hij
lauwe VN-shawl en gepoetste schoe-
I „kranig" en op z'n paasbest rond.
>d
Bin J. Korthuis van de bataljons-
ïhting is ook wakker geworden en is
iet te spreken over het brood. Hij
ipert: „Wie gaat er even naar de
r om de hoek de warme broodjes
r uit het raam kijk zie ik, op een met
Lt en bloemen bedekte helling, een
uch geklede boer de deur van zijn
1 opendoen, waarna wel vijftig gei-
•kkerend naar buiten stormen. Dan
hij e€n ezel en roept hiermee bij mij
ij bels beeld op. Over geiten gespro-
Ie geitekaas uit Cyprus (een Unifil-
ekking) smaakt best op het harde
Maar mijn gastheren zouden wel-
inders willen dan de eeuwige snack
|k of geitekaas; bij voorbeeld pinda-
Bn hagelslag.
I voor sommigen anders gegaan dan
prwacht, en niet alleen met de boter-
het wat erop. Dienstplichtig soldaat
Koel uit Bussum vertelt later: „We
hier allemaal. Ik ben hierheen ge-
Voor avontuur en om mijn werk te
Bis monteur, maar we hebben samen
ie overste drie kwartier onder vuur
^n. want je krijgt infanteristenwerk
Bn. 's Morgens om acht uur begin ik
lonteur, en na die werkdag is het
Denken sommigen hierbij aan de dood,
zaterdag voor Pasen, van een Franse Uni-
fil-offlcier die zomaar werd beschoten in
zijn auto, aan de dood. dinsdag daarvoor,
van bewoners van het Palestijnse kamp in
'Tyrus dat werd gebombardeerd, of aan de
dood. enkele weken geleden, van een
meisje in een naburig dorp dat werd om
gebracht door haar familieleden omdat ze
in Beiroet zich aan prostitutie had ver
kocht? Dominee lijkt op deze gedachten
in te haken. Hij zegt: „Dood en geweld zijn
hier heel gewoon, denk aan het bombarde
ment in Tyrus, dat velen van ons hebben
gezien. Het Paasverhaal staat hier haaks
bovenop, het lijkt op een droom uit het
verleden. Toch heeft het iets te maken
met ons in Libanon, maar het blijft een
holle klank als we niet zien dat het
binnenin ons moet beginnen."
Hij besluit met de zegen en we zingen het
slotlied: „Zegen ons Algoede, neem ons in
uw hoede en verhef Uw aangezicht over
ons en geef ons licht." Een Pasen, een
feest van de opstanding waarbij de dood
minder abstract is en misschien ook de
opstanding? dan anders.
verkleden en begint het wachtdraaien en
patrouillelopen in de nacht."
Beroepskorporaal R. Spee uit Schipborg
geeft tegengas. Hij zegt: „We zijn hier
allemaal in een bepaalde functie gekomen
en je had toch op je vingers kunnen natel
len. dat je wacht zou moeten lopen? Er is
een ontzettend personeelstekort, daar
kom je toch niet onderuit? In Nederland
denken ze dat het hier een soort vakantie
is, maar het is hier juist ontzettend zwaar.
En dat lezen we nooit in de kranten. Neem
dat patrouillelopen in de bergen. Om
voedsel aan te voeren voor de afgelegen
posten hebben we een kameel in dienst
genomen."
Een kameelhet is niet het enige dier,
dat het bataljon heeft beproefd voor ver
voer. Er is ook een ezel aangekocht, waar
over het gerucht de ronde doet dat ze in
verwachting is. Kapitein Korthuis van de
bataljonsvoorlichting: „Als motto van de
dag, lanceer ik vandaag: Wie heeft de ezel
zwanger gemaakt?" Noch de vruchtbaar
heid, noch het symbool van de vrucht
baarheid laten het bataljon in de steek,
want om half tien stapt marechaussee
Albert Driessen, die was verzocht even bij
de staf langs te komen, trots uit zijn jeep:
toch paaseieren! Gekregen van het ba
taljon.
Om half elf begint de kerkdienst, ingeluid
door klokgelui van een provisorische klok,
die door enkele soldaten wordt beslagen
met een soort hamer. Niettemin een wel
luidend geklank, evenals van het ouder
wetse harmonium dat door ds. H. Stam al
in Zuidlaren voor het vertrek werd „geor
ganiseerd", zoals dat heet. De grote leger
tent met klapstoeltjes stroomt vol met
ongeveer vijftig man. We zingen het eerste
lied begeleid door het harmonium:
scheurt het voorhang van de wolken
wordt Uw aangezicht onthuld
vaart de tijding door de volken
dat Oij alles richten zult:
Heer, dan is de dood verzwolgen
want de schriften zijn vervuld."
De dood
Veldpredikant Stam noemt dit Paasfeest
in Libanon „dat beetje feest van hoop in
hopeloosheid, van geloof in het ongelofe
lijke. van liefde in een tijd van haat."
„Appel"
Als we een glas drinken in de onderoffi
ciersmess horen we dat er om twee uur
appel zal zijn. Iets bijzonders? Antwoord
van iemand die het kan weten: „Nee, hoor
niks bijzonders." De mannen treden aan
op een open stuk terrein dat is omgeven
met van die tentjes waar je Arabische
koffie kunt kopen en van die afschuwelijk
opzichtig uitgevoerde wandkleden. Kapi
tein F. Boersma van de staf- en stafverzor-
gende compagnie houdt het kort. Hij ver
telt dat majoor Haddad van de rechtse
militie zich zal verzetten tegen de komst
dinsdagmorgen van de Libanese militai
ren. die het gezag van hun regering enigs
zins moeten herstellen. „Hij heeft alvast
alle wegen afgesloten. Dinsdag is het dag
X. Ik verzoek de pelotonscommandanten
een plekje te zoeken opdat, mochten er
mortiergranaten vallen, de mannen de
meeste veilige plaats hebben."
Zandzakken
In de loop van zondagmiddag rijden er
steeds meer vrachtauto's voorbij met
zand om zandzakken te vullen, terwijl de
genie op volle kracht werkt om schuil
plaatsen te bouwen. Majoor A. J. Poelhek
ken. commandant van de zogenoemde
aanvullingscompagnie van het bataljon,
zit gespannen bij een zend- en ontvangap
paraat. „We zijn erg benieuwd naar wat er
nu allemaal weer gaat gebeuren, dat weet
je hier nooit. We wachten maar af. We zijn
hier gekomen als vredesmacht, terwijl de
oorlog gewoon doorgaat en wij passief
erbij zitten. Ze schieten over ons heen.
Alleen de plaatselijke bevolking is dank
baar dat wij gekomen zijn en daar trekken
we ons dan ook aan op. Kijk. hier heb ik
een blok geitekaas. een pannetje melk.
Dat komt zo n man elke dag brengen. Uit
dankbaarheid. Maar het is wel een heel
vreemd land. Wij waren deze week in
Tyrus om te winkelen. Toen ging er een
begrafenisstoet voorbij van de Palestij-
nen, waarvan je wèl onder de indruk
komt. Het was een jongen, die bij de
bombardementen was omgekomen. Er
waren allemaal PLO-ers met wapens en
dat is te begrijpen, daar gaat het niet om
één verkeerde beweging
Eén verkeerde beweging is in Libanon
vaak voldoende 's Nachts, teruggekeerd
in het hotel in Beiroet, word ik opge
schrikt door een zware explosie. Pasen
1979 in Libanon. Het lijkt wel het feest van
de hopeloosheid.
BB A fci,
Ie soldaten luiden een geïmproviseerde klok
lat de paasdienst begint. Een hamer bewijst
lij goede diensten.
De Paasdag lijkt rustig, maar even later zal de
mededeling komen dat er plotseling appel gehouden
wordt.
Veldprediker H. Stam
Militairen verzamelen zich voor het bijwonen van de Paasdienst.
