5
"linke opkomst
Rhodesië
Zware kritiek op
minister Dajan
ie geesten scheiden zich in Khomeini's Iran
Leven in Kampala
weer wat normaler
•latie voor Algerijnse gevangenen
Bonn protesteert
in Oost-Berlijn
tegen persbreidel
Na uitlating over Golan
Luchtverkeer in
Frankrijk ontregeld
Amin nog steeds spoorloos
gating ex-president Ben Bella verwacht
Bom IRA doodt
vier agenten
Inleiding ongeluk
Harrisburg bekend
uit archief NRC
Honderden doden
in Nicaragua
Zeven doden bij
treinongeluk
in Schotland
iDAG 18 APRIL 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
er
ni
Jj BURY (AP, Reuter, UPI) De belangstelling voor de
isn :ingen in Rhodesië is boven verwachting groot. Gister-
kfli vroeg stonden lange rijen voor de stemlokalen en bij
pnjbiele stembureaus.
cijfers over de opkomst zijn
leifckend. maar buitenlandse
1 «teers en Journalisten meldden
e opkomst van de 140.000
ro «chtigde blanken en 2.8 mil-
Pi arten ZIJ kiezen een parle-
•4ar de blanken 28 zetels zullen
en de zwarten 72. Vorige
bben de blanken hun stem al
cht voor de „blanke" zetels,
mogen nog eens stemmen
zwarte afgevaardigden. Ook
blanken in Rhodesië voorlo-
enschap houden over de vei-
ta- roepen. de rechterlijke
n8|n het ambtenarenapparaat,
ch
Uriottisch Front verzet zich
verkiezingen omdat zij niet
enjtot zwart meerderheidsbe-
talet front heeft aangekondigd
°n>het werk te stellen om de
igen te verstoren, maar giste-
1 het betrekkelijk rustig.
Is
dotebureaus zouden zijn aange-
onder dat er slachtoffers vie-
et iade van enige omvang werd
V0Jht. Maandag voerden guer-
lers een geslaagde raketaan-
een olieopslagplaats in Fort
in het midden van Rhodesië.
^ndgloren
^ochtendgloren werden giste-
oitenlandse waarnemers en
300 journalisten naar ver-
De waarnemers zijn voor het meren
deel niet in opdracht van hun regerin
gen gekomen, maar op persoonlijke
titel. Gordon Bryant, een parlements
lid van de Australische Arbeiderspar
tij zei dat de Verenigde Naties voor de
moeilijkste beslissing in hun geschie
denis zouden komen te staan, als de
verkiezingen succesvol verlopen. De
VN. als ook de Verenigde Staten en
Groot-Brittannië staan tot nu toe af
wijzend tegenover de stembusstrijd
in Rhodesië.
Veel zwarten weigerden te praten met
de buitenlandse waarnemers en jour
nalisten. naar het heet uit angst voor
wraakacties van guerrillastrijders.
Besloten is af te zien van registratie
van de stemgerechtigden. Om kritiek
daarop voor te zijn heeft de Rhodesi-
sche regering laten weten dat ook in
landen als Mozambique en Angola,
die het Patriottisch Front steunen, de
stemmers niet geregistreerd worden.
In Rhodesië kan iedereen boven de
achttien jaar die zich kan identifice
ren nu zijn stem uit brengen. Om te
voorkomen dat dubbel wordt ge
stemd zijn de stemmers verplicht bei
de handen in vloeistof te dompelen
die een voor het oog onzichtbare vlek
achterlaat, die onder speciale lampen
wel te zien is.
Een Rhodesische commando-eenheid
theeft in de nacht van maandag op
plaatsen op het Rhodesi- dinsdag een half uur lang een woning
:land gevlogen, om het ver- va" zwarte nationalistische guerrilla-
- - - strijders in een voorstad van Lusaka
met machinegeweren beschoten. Vier
dagen nadat Rhodesische grondtroe
pen de woning van de zwarte guerril
laleider Joshua Nkomo verwoestten.
BONN (Reuter) West-Duitsland
heeft geprotesteerd tegen de brei
del van de westerse pers in Oost-
Dultsland. Westerse journalisten
mogen daar geen interviews hou
den zonder toestemming van de
autoriteiten, en ze moeten elke
keer dat ze buiten Oost-Berlijn
gaan daarvan melding maken.
Het merendeel van de correspon
denten in Oost-Duitsland komt
uit het westelijk buurland, en de
maatregel is ook met name tegen
hen gericht. Vorige week hadden
Westdultse journalisten, onder an
dere door vraaggesprekken op
straat, ruim aandacht gegeven
aan de beperkingen die Oostduit-
se burgers zijn opgelegd om te
kopen in Intershops, waar vooral
luxe artikelen te krijgen zijn.
In Bonn wordt de persbreidel ge
zien als een schending van de ak
koorden van Helsinki, maar in
Oost-Berlijn wordt dit verwijt van
de hand gewezen. De Oostduitse
vertegenwoordiger in Bonn.
Ewald Moldt. is ontboden op het
ministerie van buitenlandse
zaken.
Een woordvoerder liet echter we
ten dat West-Duitsland geen te
genmaatregelen overweegt tegen
Oosteuropese journalisten die in
Bonn hun standplaats hebben. De
vooraanstaande sociaal-demo
craat Egon Bahr de man van de
toenadering tussen Oost- en West-
Duitsland had eerder geopperd
Oostduitse journalisten naar huis
te sturen. De woordvoerder van
buitenlandse zaken zei dat West-
Duitsland Juist wilde tonen dat
het een „volwassen" democratie
is. die vertrouwen heeft in zich
zelf.
Nh de verkiezingen te volgen,
ïlijj-
frft-Unie koopt
3 nium Jamaica
TON Reuter, - De Sowjet- Noodlanding
bereid aluminium te kopen Een straalvliegtuig van de Gabonese
Caraïbische eiland Jamaica, regering heeft een noodlanding ge-
>k Michael Maneley heeft dat maakt op het vliegveld van Victoria
„.bezoek aan Moskou laten we- Falls, vlakbij de grens met Zambia.
ha zijn afspraken gemaakt voor Het vliegtuig had eerst geprobeerd
ische samenwerking, zo zei om aan de Zambiaanse kant van de
lt er andere ook op.het gebied grens te landen, maar was daarbij tot
de' visserij, en voor de bouw van tweemaal toe vanaf de grond bescho-
l0fede cementfabriek. ten. Het vliegtuig, een Falcon, had
pp, drie bemanningsleden en zeven pas-
®gja zit door de tegenvallende sagiers aan boord. Volgens het leger
iten uit de export van alumini- communiqué was het op weg van
jvan suiker in grote economi- Gabon naar Nairobi toen het te kam-
iblemen. Vorig jaar besloot pen kreeg met brandstofgebrek,
d desondanks de speciale
ïlingshulp aan het land te Het toestel kreeg toestemming om te
omdat het inkomen per landen op het Zambiaanse Living
fan de bevolking boven de stone vliegveld, aan de overkant van
land gestelde norm liet. de rivier de Zambesi, die de grens
tussen Rhodesië en Zambia vormt,
igde Staten zijn huiverig maar werd tijdens de twee landings-
i aan Cuba vanwege de so- pogingen die het deed vanaf de grond
:he ideeën van premier Man- onder vuur genomen. De piloot vloog
Washington is over het eiland toen over de rivier heen en landde op
•n als een „tweede Cuba", het vliegveld van Victoria Falls.
JERUZALEM, TEL AVIV (UPI. Reuter. AFP) De Israëli
sche minister van buitenlandse zaken Mosje Dajan heeft
zware kritiek te verduren gekregen na een opmerking over het
mogelijk prijsgeven van de Golanhoogvlakte. Volgens de
radio in Israël is binnen het kabinet het vertrek van Dajan
geëist.
Studenten van de universiteit
in de Rhodesische hoofdstad
Salisbury betoogde gisteren
tegen de verkiezingen. Eén
van hen droeg een bord waar
op Cuba te hulp werd geroe
pen om „de rotte plekken in
Rhodesië weg te snijden".
PARIJS Het luchtverkeer in
Frankrijk en de Europese verbindin
gen die door Air France worden on
derhouden. zullen vandaag ernstig te
lijden hebben van stakingen. Wat Air
France betreft legt het grondperso
neel voor een etmaal het werk neer
om aan eisen voor hogere lonen en
betere werkomstandigheden kracht
bij te zetten. Vele middellange-af-
standsvluchten waarmee duizenden
vakantiegangers van Turkije, Grie
kenland, Oostenrijk, West-Duitsland
en Spanje naar huis zouden terugke
ren, zijn afgelast.
KAMPALA (Reuter. UPI, AP) Het openbare leven in de
Oegandese hoofdstad Kampala herneemt langzaam zijn nor
male gang na een week van onrust en plunderingen.
ERS (DPA, UPI, AP) President Chadli van Algerije
opnieuw gratie verleend aan elf politieke gevangenen,
(emers verwachten dat ook de vroegere president Ah-
Sen Bella spoedig in vrijheid zal worden gesteld.
fvangenen zaten vast wegens
men van samenzweringen te-
T onlangs overleden president
pienne. Drie van hen zijn offi-
"s meededen aan de mislukte
;ep van kolonel Tahar Zbiri,
mber 1967. Zbiri zelf wist in
de gevangenis te ontsnappen
wam naar Marokko. Hij heeft
geen gratie gekregen. Ook
j Omar Mellah, die tweemaal
d is veroordeeld, kreeg amnes-
jfwas het brein achter het kom-
h Boumedienne na afloop van
Ibinetsvergadering in 1968 te
(•en en te vermoorden.
Mgerijnse gevangenissen zou
i geen enkele politieke gevan-
.»er bevinden. Ben Bella, die in
1965 na een staatsgreep werd afgezet,
wordt niet als een politieke gevange
ne beschouwd. Hij heeft nooit een
proces gehad en staat sinds 1965 on
der huisarrest. In Algiers wordt ver
wacht dat binnenkort aan de bewa
king van de nu 63-jarige oud-presi
dent een einde zal komen. Voorwaar
de zou zijn, dat hij zich niet meer met
de politiek zal bemoeien.
Politieke waarnemers vermoeden dat
Chadli met deze gratie-verleningen
aan wil geven ernst te maken met zijn
politiek van „openbaarheid en natio
nale verzoening". De huidige presi
dent zou zelfs politieke ballingen, on
der wie Zbiri, toestemming willen ver
lenen naar het vaderland terug te
keren.
De nieuwe regering van president
Luie heeft oproepen gedaan aan de
bevolking het werk te hervatten, en
te helpen bij het opsporen van „colla
borateurs" van het afgezette regime
van president Idi Amin. De „gewone
mensen", aldus minister van defensie
Joeweri Moeseveni, kennen de ge-
zochten beter dan de ballingen die
pas zijn teruggekeerd in Oeganda.
De wegen van Amin zelf zijn nog
steeds duister. Aan de geruchten is
geen touw meer vast te knopen: hij is
in Libië, in de Soedan, In Zaire, hij is
dood, hij bereidt tegenacties voor,
enzovoort.
Pro-Amin troepen trekken nog steeds
plunderend en moordend door die
delen van Oeganda, die nog niet on
der controle zijn van het invasieleger.
De belangrijke weg naar de grens met
Kenia is nog steeds gesloten, omdat
daarlangs verspreid vereet wordt
geboden.
Met name brandweerlieden, zieken
huispersoneel, mensen in het onder
wijs en andere ambtenaren werden
opgeroepen weer aan het werk te
gaan. Voor veel ministeries zal dat
niet eenvoudig zijn. Na de val van
Kampala zijn de kantoren leegge
haald. evenals vrijwel alle winkels in
de Oegandese hoofdstad.
terwijl de Verenigde Staten hebben
laten weten dat de betrekkingen ge
normaliseerd zullen worden.
De Europese Gemeenschap heeft Oe
ganda alle steun toegezegd bij de
ontwikkeling van het land. In een
telegram aan de nieuwe regering zei
Europees commissaris Claude Cheys-
son (ontwikkelingssamenwerking)
dat de Gemeenschap dikwijls had
geprotesteerd tegen schendingen van
de mensenrechten onder het oude
regime in Oeganda. Hij bracht echter
ook in herinnering dat de Europese
steun waaronder veel voedselleve-
ringen nooit is gestaakt.
Optimistisch
President Chadli.
Toch is de Britse gezant Richard Pos-
nett optimistisch over de wederop
bouw van de Oegandese economie.
„Een klein beetje hulp zal grote resul
taten afwerpen", zo zei hij. Groot-
Brittannië is het eerste westerse land
dat de nieuwe regering heeft erkend.
NE WRY (Reuter. AP. UPI) Bij een
bomaanslag in Noord-Ierland zijn gis
teren vier politiemannen om het le
ven gekomen. Twee collega's en vijf
burgers raakten gewond.
DE bom, die zat verborgen ln een
duiker onder een weg, explodeerde op
het moment dat er een politieauto
met de vier agenten over reed. De
wagen vloog dertig meter de lucht in.
De gewonden waren mensen die zich
tijdens de ontploffing in de buurt van
de duiker ophielden.
De Ierse Republikeinse Leger IRA
heeft zich verantwoordelijk gesteld
voor de aanslag. Deze maand zijn er
al negen doden gevallen door aansla
gen van de IRA.
De uitspraken van minister Dajan
over de Golanhoogten hebben in Is
raël enorme beroering veroorzaakt.
Van verschillende kanten werd giste
ren aangedrongen op ontslag van de
minister.
Aanleiding hiertoe zijn uitspraken
van Dajan in een gesprek met Joodse
bewoners van de Westelijke Jordaan-
oever, afgelopen zondag. Op een
vraag over de toekomst van de Israë
lische nederzettingen ln bezet gebied
antwoordde hij dat Israël ln de toe
komst de Golanhoogten mogelijk af
zal moeten staan in ruil voor vrede
met Syrië. Later bevestigde Dajan
deze stelling voor de radio, door er op
te wijzen dat „als er onderhandelin
gen komen en de Syriërs ons dwingen
te kiezen tussen de Golan-hoogten en
vrede, zal de regering een besluit
moeten nemen".
Een van de weinige positieve reacties
op de uitlatingen was afkomstig van
Elias Freij, de burgemeester van
Bethlehem op de Westelijke Jordaan-
oever. HIJ noemde het standpunt „re
alistisch" en zei te hopen dat Dajan
te zijner tijd een zelfde standpunt ln
zou nemen over de Westelijke Jor-
daanoever.
Twee weken geleden had Dajan zich
al laten ontvallen dat vrede met Syrië
de volgende stap op weg naar een
allesomvattende regeling voor het
Midden-Oosten zou moeten zijn.
Palestijnse acties
De uitlatingen van Dajan vielen in
Israël extra moeilijk door de reeks
Palestijnse acties van de laatste da
gen. Gisternacht schoten Israëlische
troepen zes Palestijnen dood, die pro
beerden het land binnen te dringen.
In het vuurgevecht in het grensdorp
Zarit kwam ook een Israëlische sol
daat om het leven. Het was de derde
maal binnen twee dagen dat Pales
tijnse guerrillastrijders probeerden
het land binnen te dringen.
In Brussel is gisteren bekend ge-
BALTIMORE. HARRISBURG (UPI)
In de Amerikaanse kerncentrale
bij Toledo (Ohio) deed zich anderhalf
jaar geleden een storing voor die bij
na overeenkwam met het begin van
het ongeluk in Harrisburg. Dat heb
ben verslaggevers van het televisie
station WJZ uit Baltimore opgediept
uit het archief van de Commissie voor
toezicht op kerninstallaties (NRC).
De centrale is volgens de daar gesta
tioneerde inspecteur van de NRC
voor twee weken stilgelegd om de
overeenkomsten te bestuderen. Door
correct Ingrijpen van het bedienings
personeel had het blijven hangen van
een klep ln september 1977 niet tot
ernstige gevolgen geleld. Het ln fe
bruari verschenen officiële rapport
over de storing waarschuwde dat wel
licht enkele meetinstrumenten niet
goed hadden gewerkt. De centrale bij
Toledo Is. evenals die bij Harrisburg,
gebouwd door Babcock Wilcox.
Bij Harrisburg wordt sinds zaterdag
een wat verhoogde concentratie ra
dio-actief jodlum-131 in de lucht ge
meten. De oorzaak is volgens woord
voerder Karl Abraham van de NRC
niet precies duidelijk, maar de waar
den blijven onder de normen van de
gezondheidsautoritelten. De technici
zijn nog steeds bezig met het afkoe
len van de reactor. Volgens een opi
niepeiling onder inwoners binnen zes
tien kilometer van de centrale vindt
één op de drie mensen dat de centrale
definitief gesloten moet worden.
maakt dat de twee Palestijnen. die na
de aanslag op het vliegveld Zeven-
turn werden gearresteerd, de op
dracht hadden zoveel mogelijk Israë
liërs te doden. Bij de aanslag raakten
slechts twaalf mensen licht gewond.
De Palestijnse bevrijdingsorganisa
tie PLO liet gisteren weten niets met
de aanslag te maken te hebben.
Hoofd commigsie
De Israëlische regering heeft minister
van binnenlandse zaken Yosef Burg,
die deel uitmaakt van de nationale
religieuze partij, benoemd tot hoofd
van de zes leden tellende commissie
die met Egypte zal onderhandelen
over een eventuele Palestijnse auto
nomie. Burg's benoeming geschiedde
op aanbeveling van premier Mena-
chem Begin en werd goedgekeurd
door een 11 man tellend comité dat
de onderhandellngscommissie zal
controleren tijdens de besprekingen.
Het onderhandelingsteam zal verder
bestaan uit: de minister van buiten
landse zaken Mosje Dajan, minister
van defensie Ezer Welzman, minister
van Justitie Samuel Tamlr, minister
van landbouw Ariel Sharon en de
minister zonder protefeuille Moshe
Nisslm. De Nationale Religieuze par
tij is tijdens de vredesonderhandelin
gen altijd een voorstander geweest
van de „harde lijn". Dit ook het voort
bestaan van de Joodse nederzettin
gen in de Gazastrook en op de weste
lijke Jordaanoever zeker te stellen.
De benoeming van Burg heeft ge
ruchten doen ontstaan dat Begin het
tijdens de vredesonderhandelingen
met Egypte op een akkoordje heeft
gegooid met de 12 zetels sterke religi
euze partij (NRP) in ruil voor hun
steun aan het Egyptisch-Israëllsche
vredesverdrag. In regeringskringen is
dit echter ontkend. De eerste bespre
kingen over de Palestijnse autonomie
moeten een maand na de officiële
ratificatie van het vredesverdrag be
ginnen.
Ons commentaar staat op pag. 5.
MANAGUA (AFP) Bij de gevech
ten van de afgelopen dagen ln Nicara
gua zouden enkele honderden doden
zijn gevallen. Volgens ooggetuigen is
de stad Estell, waarom zware strijd is
geleverd door regeringstroepen en
sandinistlsche opstandelingen, gro
tendeels verwoest. De stad heeft vier
dagen lang onder een zware beschie
ting met mortieren en raketten
gelegen.
De regering gaf op dat er zeventig
doden onder burgers en militairen
waren, maar het sandlnistlsch bevrij
dingsfront zei in een communiqué
dat zijn strijders 120 regeringsmllitoi-
ren hadden gedood.
GLASOOW (UPI, AP) BIJ een fron
tale botsing tussen twee personen
treinen bij het Schotse station Pais
ley zijn gisteren minstens zeven men
sen om het leven gekomen. Meer dan
zestig mensen raakten gewond.
De treinen reden met matige snelheid
tegen elkaar op het zelfde spoor, dat
door computers wordt gecontroleerd.
Pas vijf uur later, toen de wrakstuk
ken uit elkaar waren getrokken, ont
dekten reddingsploegen dat naast de
twee machinisten ook nog een aantal
passagiers om het leven was
gekomen.
IC.
bflerman Amelink
ti ftreden van de Iraanse mi-
vi van buitenlandse zaken Ka-
aranjabi is het sprekendste be-
lot dusver van de scheiding
n eesten die zich in Iran aan
ndoltrekken is. Het is de schei-
fn ussen democratisch en niet-
tcratisch, tussen het primaat
e religie en het beginsel van
htókssoevereiniteit.
te!
i wee fundamenteel verschillende be
et )gen van het openbare leven zljr
g*tijd verhuld gebleven. Het afgelope:
ïrd gekenmerkt door een intensieve
tei egen de sjah, die zich nu eens met
S^dan weer met zachte middelen in het
1 oogde te houden. De strijd tegen zijn
1 lappij vergde zoveel energie, dat
niet aan toekwam zich bezit te
met eikaars motivering. Democra-
n religieus verzet streden hand in
Hoe kunstmatig dit bondgenoot-
'as. begint nu duidelijk te worden
Nerpelijk
lini heeft er nooit enig misverstand
ten bestaan dat hij democratie een
?rwerpelijke regeringsvorm vindt als
ime van de sjah „Democratie, dat is
sten, en daarmee willen we niets van
ebben. Wij willen niets van het Wes-
van de anarchie die daar heerst."
Sanjabi
schreef de religieuze leider. Khomeini heeft
het ideaal van de islamitische republiek
voor ogen. een staatsvorm waarin de religie
de regels voor de samenleving bepaalt en
waarin de religieuze leiders het laatste
woord hebben
Na het vertrek van de sjah is Khomeini met
groot enthousiasme in Iran binnengehaald
Hij was de verpersoonlijking van het vereet
tegen de sjah door zijn jarenlang in bal
lingschap met grote volharding gevoerde
strijd tegen de sjah. Niet iedereen stond
toen even duidelijk voor ogen wat Khomei
ni met Iran van plan v/as. Wie al twijfels had
over Khomeini's plannen, deed er beter aan
die maar achter de kiezen te houden.
Het vereet tegen de sjah heeft echter ook
steeds een democratische component ge
had. Deze werd gevormd door het Nationale
Front, dat onder leiding stond van Karim
Sanjabi. Het vereet van deze beweging
kwam voort uit onvrede over het voortdu
rend vertreden van alle democratische spel
regels onder het sterk persoonlijke bewind
van de sjah. Van democratisch tegenspel
was nauwelijks sprake. Martelingen en poli
tieke moorden waren schering en inslag van
het systeem. In de tijd van de sjah is de
huidige premier Bazargan een tijd lang
voorzitter geweest van de Iraanse commis
sie voor de rechten van de mens.
Toedekken
Toen Khomeini terug kwam verenigden het
religieuze en democratische vereet zich. Ka
rim Sanjabi werd minister van buitenland
se zaken en Bazargan premier. Ze kwamen
in de ministerraad te zitten naast figuren
die een minder democratische lijn voorston
den. Het vorige maand gehouden referen
dum over de invoering van een islamitische
republiek moest de eventuele tegenstellin
gen verder toedekken. De bevolking, die
tamelijk eensgezind was in het vereet tegen
de sjah. moest één blijven.
Tcch leidde de toetreding van leden van het
Nationale Front al in een vroeg stadium tot
dc oprichting van het Nationaal Democra
tisch Front, onder leiding van Matin Dafta-
ri. De leden van dit front zijn van oordeel
dat de bevolking bij het referendum geen
keus heeft gekregen. Ze hadden tenminste
de keus willen laten gaan tussen een islami
tische republiek en een islamitische demo
cratische republiek. Omdat die keus er niet
was, adviseerde het front niet aan het refe
rendum deel te nemen.
De ontbindende krachten beginnen nu ook
in de regering zelf toe te slaan. Sanjabi
diende al eerder zijn ontslag in, maar de
premier weigerde dat toen. Ook de minister
van Justitie, Assadollah Mobasjeri, een ad
vocaat met een democratisch verleden,
diende zijn ontslag in, nadat zijn voorstel
voor de Inrichting van de rechtspraak zon
der zijn medeweten ingrijpend gewijzigd
was. Premier Bazargan weigerde ook dit
ontslag. Dit keer heeft de premier Sanjabi
echter moeten laten gaan. Zijn aftreden
houdt er verband mee dat de liberale aya
tollah Taleghani van Teheran zich uit het
openbare leven heeft teruggetrokken, na
dat leden van de revolutionaire Khomeini-
comité's twee van zijn kinderen hadden
aangehouden.
De strijd tussen de democratische en de
islamitische denkrichting spitst zich mo
menteel op twee punten toe: het optreden
van de revolutionaire comité s die zich niets
gelegen laten liggen aan de regering en
alleen luisteren naar de bevelen van de
Islamitische Revolutionaire Raad, waarvan
de samenstelling nog nooit is bekend ge
maakt, en op de processen tegen de functio
narissen van de vorige maand.
De processen hebben niets meer te maken
met een democratische rechtsgang Ze
doen steeds meer denken aan de gang van
zaken bij de Franse revolutie, met dat
verschil dat de terechtstellingen nu niet
Ayatollah Taleghani
meer door de guillotine maar door een
vuurpeloton worden voltrokken De be
schuldigingen die tegen de functionarissen
van het oude bewind worden ingebracht
zijn veelal zo vaag. dat men zich er nauwe
lijks tegen kan verdedigen. Ze worden ter
dood gebracht omdat ze „corrupte mensen
van deze aarde" zijn of omdat ze „oorlog
voeren tegen God."
De aangeklaagden mogen geen advocaat
hebben, gesteld al dat Iemand het zou
wagen ze te verdedigen. Bovendien heeft
de veroordeelde geen recht om tegen een
vonnis in beroep te gaan, tenzij hij bij
verstek is berecht. De uitvoerders van deze
rechtsgang zijn trots op hun manier van
optreden, vooral omdat deze zo fundamen
teel verschilt van de democratische gang
van zaken, die toch maar een uitvloeisel is
van de decadente westerse cultuur
Dictatuur
Het vertrek van Taleghani en het aftreden
van Sanjabi maken duidelijk dat zij het
niet langer mogelijk achten mee te werken
aan de Islamitische republiek die de aan
hang van Khomeini voor ogen staat. Het
begint er steeds meer naar uit te zien dat in
Iran de ene dictatuur door de andere ver
vangen is. Het arme deel van de bevolking
ziet in de huidige gang van zaken nog een
welkome afrekening met het verleden,
maar met name onder de middenklasse
begint het vereet tegen de dreigende dicta
tuur van Khomeini toe te nemen. De recen
te demonstratie uit solidariteit met Taleg-
hani's verzet tegen de revolutionaire comi-
té's van Khomeini zijn de eerste aanwijzin
gen voor dit verzet
Het wachten is nu op het aftreden van
premier Bazargan. De afgelopen weken
heeft het daar al een enkele keer naar
uitgezien. Op verzoek van de premier
maakte Khomeini voor korte tijd een einde
aan de processen van de islamitische
rechtbanken. Na de hervatting van die
processen zei Bazargan het oneens te zijn
met deze wijze van berechting, al stemde
hij wel in met de bestraffing op zichzelf van
oud-medewerkers van de sjah (zoals het
doodvonnis van ex-premier Hoveida). Het
is niet te verwachter, dat hij nog erg lang
met de huidige praktijken genoegen zal
willen nemen. En wat moet Khomeini, als
de laatste figuur die nog enige matiging
aan de dag legt. vertrekt?
