Serie over kerkgeschiedenis
haalt heilige huisjes omver
Dóe het
Tien jaar Shaffy Theater
Vraag: Ooit gedacht aan wat
uw pensioen voorstelt?
Voorbeeld: Verkoopleider, 38 jaal
getrouwd, 3 kinderen en twee
keer van baan veranderd.
Neem 5 minuten voor straks.1
Garvey sherry.
Moeder
Courage
van Brecht!
in het
Gronings
Willem Duys stop 4
met tv-programm 1
„Voor de vuist wei
58 miljoen Nederlanders over rol van godsdienst
f KR pensioen-situatie.
Anne Marie Print;
met amateurs
Blazersensemble
terug uit Amerika
Veronica brengt
film Jan Cremer
op de televisie
Al 200jaar de lekkerste.
KUNST/RADIO/TELEVISIE
Katrien en
Moeke Keroazie in de
Groningse
Brecht-voorstelling
daagse kleren. Zij blijven ook bijna
altijd allemaal op het toneel, ook de
muziekmakers. of zij nu spelen of
niet. Als een scène uit is. of als zij af
gaan, stappen zij niet uit hun rol. Zij
houden alleen op met spelen maar
blijven wel dezelfde, nu in een of
andere ruststand. Mensen ergens uit
'een dorp, lijken zij.
Op het toneel is verder bijna alleen de
huifkar, zelf gemaakt ook. En een
dubbele ladder. „Jullie mogen daarin
zien wat je wilt", zei de acteur die de
voorstellingen in Amsterdam inleid
de ..Een verhoging, een heuvel, een
dak als je er maar geen ladder in
ziet" In de laatste scène, waarin
dochter Katrien een slapende stad
wakker maakt door hard op een
trommel te slaan, is het inderdaad
een dak, waar zij opgeklommen is.
In Amsterdam was er. anders dan in
de Groningse dorpen, waar de voor
stelling overigens zeer aanslaat,
waarschijnlijk vooral liefhebbers van
Brecht of van het toneel van Anne
Marie Prins komen kijken. Zij wa
ren zeer enthousiast. Met al die alle
daagse hulpmiddelen, met die na
tuurlijke saamhorigheid van een
groep mensen, die op een ontspan
nen. natuurlijke manier samen iets
spelen, blijkt Brecht het meest te
genieten.
Overigens heeft Klaas de Vries
deze voorstelling veel en goede,"
precies in de sfeer passende ni
geschreven Die van Paul Da >ro
bleek moeilijk aan te passen.
ten wel Dessau-eiementen in, wi
weer erg goed werkt.
HILVERSUM (ANP) - Willem
stopt binnenkort met het telt
programma „Voor de vuist weg1-*-,
heeft dat vrijdagavond bekes
maakt tijdens de directe uitzea
van dit programma. gi;
Op vrijdag 11 mei zal Duys vo<* d
laatste maal met „De Vuist" op
scherm komen. Hij heeft dit progi
ma dan ruim zestien jaar gebrac n
in;
Het initiatief tot dit einde van rk
programma, dat bijna altijd 1
kijk- en waarderingscijfers heelt t s
kreen, is Van Duys zelf uitgef
Duys wil een poosje afstand var.
medium televisie nemen. Wel S
hij plannen om in de toekomst 2i
een muziekprogramma op de I
terug te keren.
ADVERTENTIE
top
Kunst voor elke beurs in de
Oude Kerk Amsterdam
Ter plaatse kopen en meenem-
7500 werken van 500 kunst erv>>
KUNSTBEURS 31 maan t'm 6 m
Open van 10-7, zondag 2-6
..DINSDAG 17 APRIL 1979
door Riet Diemer
TROUW/KWARTET
ADVERTENTIE
Bij zijn eerste werkgever verdiende hij na
zeven jaar f30.000,-. Toen kreeg hij een interes-
KgjlS santere job. Na zes jaar had hij daar f55.000,-
salaris, maar ging weg omdat hij zich elders aan-
I zienlijk kon verbeteren.
Bij zijn derde baas verdient hij f80.000,-
(inclusief provisie). In totaal heeft hij sinds hij
I begon te werken recht op een bruto oudedags-
pensioen gekregen van f35.000,- per jaar,
W de AOW. Dat is in verhouding te weinig. Zijn in-
HH komen is namelijk wel toegenomen, maar door het
"SÜF wisselen van baan ontstond er een toenemende
Hft IM' - JËK achterstand in zijn pensioenopbouw en haalt hij
zeker de 70% van zijn inkomen niet (nü al komt hij t«
daarop zo'rl f7.500,- per jaar tekort!). Zo is dat di
.1 helaas. En zou zijn vrouw wel weten dat zij er et
V' 5 -:"i\ eventueel als weduwe ook niet bepaald roos-
V iv kleurig voor zou staan?
'jf '5 minuten voor straks' is een verhel-
W 1 Mk v derend boekje met nog èndere voor
beelden en een checklist voor uw eigen
Lees dit gratis boekje even
goed door cn vul de checklist
samen met uw verzekeringsadvi
seur in. Dan weet u wat u op dit
moment aan pensioen verwachten
kunt en of het mee- of tegenvalt
Uw adviseur heeft het boekje
in voorraad. Vraag het bij hem aan
of bij Bureau Voorlichting Verze
kering, Antwoordnummer 89 Den
Haag, of bel 070-6147 31, toestel
123.
5 "Straks
voor straks
Pübhkane Bureau Voorlichting Verzekering, Den Haag
Het was oorspronkelijk de bedoeling
van Henk Suér. chef informatieve tv-
programma s van de NOS. dat er
twee programma's gemaakt zouden
worden ,,De protestanten en hun
herders" en „de rooms-katholleken
en hun herders" geheten. Dat was
dan om het evenwicht te bewaren
Scenarioschrijver Gerard Soeteman
„Het zit nog heel diep. Tegenover
iedere verbrande paap moest min
stens een vermoorde protestant
komen
De plannen werden gemaakt toen de
Britse serie De Christenen hier werd
uitgezonden Daarin speelde de Ne
derlandse situatie hoe interessant
ven karakter ook natuurlijk geen
rol. Het ging om een onderwerp van
wereldformaat. Daarom werd toen al
beloofd dat Nederland en zijn gods
dienst een aparte plaats zou krijgen
na „58 miljoen Nederlanders en
Dat werd uitgesteld tot na de herha
lingen en dat had ook wel iets te
maken met spreiding van uitgaven.
Veel stof
van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het Shaffy Theater bestaat tien jaar. Om dit te vieren wordt er 20, 21 en 22
april een symposium gehouden onder het motto „Ontwikkeling in de podiumkunst en
praktisch theaterbeleid; een inspirerende relatie of onverenigbare grootheden".
in de provincie zijn voorzieningen ge
troffen waar de „Shaffy"groepen
maar ook andere gezelschappen die
niet in de provinciale schouwburgen
aan bod komen terecht kunnen.
Zoals gezegd, de theologie heeft men
terzijde laten liggen, hoewel dat
moeilijk was. want juist een verande
ring van het godsdienstig beleven
leidt vaak tot een andere opstelling in
de maatschappij. Daarbij kan wor
den gedacht aan de Wederdopers in
de zestiende eeuw, de Afscheiding in
de negentiende, de verzuiling. Ter
wijl. zo wordt in de inleiding van de
serie gezegd. „Het geloof van mensen
niet zichtbaar is te maken evenmin
de kracht of de blijdschap die men uit
het geloof kan putten. Wat je wel
kunt laten zien is de invloed van het
geloof op de samenleving en de in
vloed van de samenleving op het ge
loof."
Misstanden
Er zullen wel wat orthodoxe opvattin
gen een stevige
knauw krijgen. En daar zorgt dan de
eerste aflevering, die van vanavond,
voor wanneer het gaat over De Mid
deleeuwen tot de Hervorming (22.09
tot 22.55 uur op Nederland I). Afbeel
dingen illustreren de misstanden die
een tijdlang onder de geestelijkheid
in de Katholieke Kerk hebben ge
heerst: kerkelijke machtswellust en
zedenverval onder de kloosterlingen.
De tijd werd rijp voor hervormers als
Luther en Calvijn.
Het tweede programma behandelt de
staatskerk en de godsdienstige min
derheden in de zeventiende en acht
tiende eeuw, het derde geloof en soci
ale vraagstukken in de negentiende
eeuw. het vierde het werk van de
negentiende-eeuwers in het begin van
de twintigste eeuw die tot de verzui
ling op elk gebied leidt. Het vijfde en
laatste programma gaat over de reac
tie op de verzuiling na 1945: eenheid,
afbrokkeling, versplintering, hergroe
pering en bezinning.
De vijf programma's, die steeds op
dinsdagavond worden uitgezonden,
zijn geregisseerd door Jan Bosdriesz.
De wetenschappelijke supervisie be
rust bij prof. dr Th. van Tijn. Verder
werkten mee prof. dr O. J. de Jong en
prof. dr J. A. de Kok, allen verbonden
aan de Rijks Universiteit te Utrecht.
Godelieve van de Heyde zorgde voor
research en Denise Tania voor de
produktie.
AMSTERDAM Anne Marie
Prins heeft onder auspiciën
van de Groninger Stads
schouwburg opnieuw met
Groningse amateurspelers
een erg goede voorstelling ge
maakt, dit keer van Brechts
„Mutter Courage und ihre
Kinder", door Harm Jan Tuin
in het Gronings vertaald on
der de titel „Moeke Ke
roazie".
De première ervan is al een tijdje
geleden geweest, er is ook meermalen
in stad en provincie Groningen ge
speeld. maar vorige week waren ze in
de Engelenbak in Amsterdam en ook
de volgende maanden worden er nog
vele voorstellingen in diverse plaat
sen gegeven. Altijd in het Gronings
Anne Marie Prins heeft onderhand
nogal wat ervaring met Brecht en
met de Groningse en andere
amateurs. Het aardige is niet alleen,
dat zij Brecht steeds eenvoudiger en
daardoor raker behandelt, maar voor
al ook. dat zij haar spelers tot zulke
uitstekende prestaties brengt. Uitste
kend omdat er in hun spel nooit iets
gedwongen, aangeleerd of krampach
tig aandoet Integendeel, zij spelen
op een authentieke, eigen manier en
altijd raak
Hun kleren, voor deze voorstelling
gemaakt en ook aan de tijd van het
stuk de Dertigjarige Oorlog. 1618
HILVERSUM In aansluiting op de heruitzending van de documentaire serie over de
geschiedenis ,,58 miljoen Nederlanders en..." begint de NOS-televisie vanavond met de
eerste van vijf nieuwe programma's over de rol van de godsdienst in het leven van de
Nederlanders Om door de bomen het bos te kunnen blijven zien hebben de makers zich
beperkt tot religie en de praktische doorwerking ervan in de maatschappij.
Van puur theologische opvattingen,
veranderingen daarin, ontwikkelin
gen daarvan, hebben zij zich verre
gehouden En dat is maar beter ook.
want er zullen toch al genoeg heilige
huisjes omver worden geworpen.
Toch is het de samenstellers geble
ken bij het vooraf bestuderen dat
twee programma's bij lange na niet
voldoende waren om de vergaarde
stof te verwerken. Gerard Soeteman
zegt nu nog te knarsetanden dat zo
veel materiaal opzij is gelegd omdat
er genoeg voor vijftien delen geweest
Een middeleeuwse afbeelding van de satan.
zou zijn Een soort gulden midden- vijf afleveringen van elk vijftig
weg is bewandeld en het resultaat is minuten.
Tijdens het symposium zal onder
meer worden gediscussieerd over de
taak van de schouwburgen en die van
de schouwburgdirecteur, de plaats
van het Jeugdtheater: het beleid van
de gemeente Amsterdam ten aanzien
van theateraccommodatie en over de
taak van de critici
Sinds 1968 voorziet het Shaffy Thea
ter in een behoefte waar schouwbur
gen niet aan toe komen. Het is een
platform voor groepen die nog in ex
perimentele of ontwikkelingsfase zit
ten en niet de kans krijgen ln schouw
burgen op te treden. Dat komt ener
zijds omdat schouwburgen op lange
termijn plannen en anderzijds omdat
schouwburgdirecteuren veelal een za
kelijk in plaats van artistiek beleid
voeren Op deze podia zijn vaak risi
coloze en gerenommeerde produkten
te zien waar ook het abonnementen
systeem. dat uitgaat van het principe
van vraag en aanbod, debet aan is
Steve Austen, die tien Jaar geleden
het Initiatief nam (hij heeft zich sinds
kort teruggetrokken uit de leiding
van het Shaffy) ging ervan uit dat
ontwikkelingen op die manier stag
neerden. HIJ wilde inspelen op recen
te theaterontwikkelingen en nieuwe
groepen de kans geven ideeën uit te
Speciaal vandaag
J. J. de Bom v/h De Kinder
vriend. het wekelijkse pro
gramma van Wieteke van
Dort. Joost Prinsen en Aart
Staartje*. Nrd. 2,1 B.59
Expeditie naar de eenzaam
heid is een Duitse natuurfilm
over voormalig Australisch
Nieuw-Guinea
Ned. i "20.10.
De scheiding heet het vier
de deel van Edward en mrs.
Simpson
Ned. 2-20.27
In de Engelse serie tv-spe-
len vanavond Winners and
Loosers, dat afkomstig ia uit
Nieuw-Zeeland
Ned. 2/21.42
In VARA-Visie een uitvoe
rig gesprek met de directeur
voor oorlogsdocumentatie, dr.
L. de Jong. die met pensioen
gaat. Verder een interview
met dr Duitser Sebastian Haf-
ner, die onlangs een boek over
Hitier heeft geschreven.
Ned 222.10
De eerste aflevering van 58
miljoen Nederlanders en hun
Wereldkampioenschap IJs
hockey
Ned. 1-22.55
werken en uit te voeren. Het is ook
niet verwonderlijk dat het Shaffy de
bakermat is van groepen als Funhou-
se. Neerlands Hoop en Hauser Orka
ter. De leiding van 8haffy breidde
SCHIPHOL (ANP) Zonder Kees
van Kooten en Wim de Bie. die al
eerder ln ons land zijn aangekomen,
is het Nederlands blazersensemble
dit weekeinde uit Chicago op Schip
hol teruggekeerd. Het gezelschap
heeft een tournee van vier weken
door de Verenigde Staten en Canada
gemaakt. In totaal zijn zestien con
certen gegeven, waarvan vijftien met
het duo Koot en Bie
Hoboïst Werner Herbers zei op Schip
hol: „Het opvallendst, was het ver
schil in waardering. De Amerikanen,
blijken niet gewend aan het spelen
met klassieke muziek. Tijdens onze
voorstellingen zijn er wel mensen de
zaal uitgelopen. Met name in de klei
nere provinciesteden bleken de men
sen niet erg enthousiast voor onze
combinatie muziek en cabaret. Het
waren vooral de jongeren die onze
optredens en de conferences van
Koot en Bie bijzonder hebben ge
waardeerd". aldus Herbers.
De volgende grote tournee van het
Nederlands Blazersensemble zal vol
gend Jaar maart worden gemaakt
Dan reist het gezelschap naar Austra
lië. waarschijnlijk, aldus Herbers.
zonder Koot en Bie
HILVERSUM (ANP) De schrijver
Jan Cremer. die in de jaren zestig
bekendheid heeft verworven met het
toen gewaagde boek „Ik Jan Cre
mer". heeft zich nu ook op het medi
um film geworpen. Veronica zal op
woensdag 6 Juni het eerste produkt
van Cremer.. die tegenwoordig lid is
van de Royal Geographical Society
en als zodanig reisverhalen publi
ceert. op de televisie vertonen.
Het is de film ..The long white trail"
over de duizenden jaren oude en drie
honderd kilometer lange weg op
Groenland naar de oude viswateren
van de eskimo's. Cremer heeft met
een aantal vissers op de hondenslee
de weg gevolgd en heeft daarbij de
belangrijke rol van de honden tn wat
hij noemt „het eindeloze gevecht om
te ovc leven" en de relatie van de
eskimo tot zijn hondenkoppel vastge-
haar taken in de tien jaar geleidelijk
uit. Ze creëerde niet alleen een flexi
bele accommodatie met een kortlo
pende planning van twee maanden,
maar zag het ook als haar taak de
ontwikkeling van een bepaalde pro
duktie of gezelschap te begeleiden.
Vervulde zo'n groep eenmaal een zelf
standige functie binnen de nationale
toneelvoorziening dan hield de be
moeienis van het Shaffy op.
Constateerde het Shaffy daarnaast
een stagnering ln aanbod en ontwik
keling. dan nam zij zelf initiatieven
en zette eigen produktles op touw.
Het Shaffy-Theater beperkt haar ac
tiviteiten niet tot de hoofdstad. Ook
Uit de manier waarop het Shaffy haar
taken opvatte de afgelopen tien jaar
zou je af kunnen leiden dat een actief
artistiek schouwburgbeleid bepalend
kan zijn voor nieuwe ontwikkelingen
binnen het theater. De conclusies van
het symposium zullen uitwijzen of
daar nieuwe ideeën aan worden toe
gevoegd. Rond het symposium zijn
een aantal activiteiten gepland, die
voor iedereen toegankelijk zijn. Via
een gesloten televisiecircuit kan het
symposium gevolgd worden. Er zijn
diverse voorstellingen en vrijdag en
zaterdag is er vanaf 21 uur open huls.
Onder meer het Ponta Theater, Theo
Joling, Fanfare Sint Juttemis zullen
gedeelten uit hun voorstellingen pu
bliceren.
ADVERTENTIE
1780 1805 1830
1781 1806 1831
1782 1807 1832
1783 1808 1833
1784 1809 1834
1785 1810 1835
1786 1811 1836
1787 1812 1837
1788 1813 1838
1789 1814 18
1790 1815
1791 1816
1792 1817 1
1793 1818 1
1794 1819 1
1795 1820 1
1796 1821
1797 1822
1798 1823
1799 1824 1
1800 1825
1801 1826
1802 1827 I
1803 1828 1
1804 1829
1905 1930 1955
1906 1931 1956
1907 1932 1957
1908 1933 1958
1909 1934 1959
1910 1935 1960
1911 1936 1961
1912 1937 1962
1913 1938 1963
14 1939 1964
5 1940 1965
6 1941 1966
7 1942 1967
8 1943 1968
9 1944 1969
1945 1970
1 1946 1971
2 1947 1972
3 1948 1973
1949 1974
5 1950 1975
1951 1976
1952 1977
1953 1978
1954 1979
