kecuties in an gaan door Amnesty strijdt niet alleen ver van huis Acht jaar Amin:driehonderdduizend doden Thatcher belooft grote schoonmaak Irritatie tussen Israël en Egypte duurt voort Schietpartijen in noorden Israël en zuiden Libanon iurwerkfabriek in Pakistan tploft: minstens 50 doden Partij Smith wint alle blanke zetels jh doodde zelf mensen' 'Andere richting voor Engeland' Rampbus ;s verschijnt dag nog niet Referendum in Egypte 19 april d in Washington: negen doden TRDAG 12 APRIL 1979 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 nd| tl] [AN (Reuter, UPI) De voormalige minister van vjandse zaken van Iran, Abbas All Khalatbarl, is giste- schtgesteld door een vuurpeloton, nadat hij door een sche rechtbank ter dood veroordeeld was. Met hem njweer tien andere hoge functionarissen van het regime sjah doodgeschoten. ertoces tegen Khalatbari stelde 1 huldigde dat de sjah persoon- rscheldene personen had U1 eerd toen hij aan de macht st zei dat de Verenigde Staten 'a naken hadden gehad met het anlnds beleid van Iran onder de dat de vorst gedreven werd enbelang en niet door het d» an zijn land in zijn contacten 5t<| ihington. Khalatbari gaf toe 16 in het verleden fouten had .n en vroeg de rechtbank om 3ti |e. Desondanks werd hij ter oordeeld en terechtgesteld, he tic dienst e tien andere terechtgestel- r onden zich generaal Hassan n, een vroeger hoofd van de de geheime dienst van de was verantwoordelijk voor cifatie en verbanning van aya- lomeini vijftien jaar geleden. anfhet proces zou de generaal st laatst toe het beleid van de '8 iedigd hebben, el laatste hoofd van de SA- eneraal Nassir Moghadam, ;ren terechtgesteld. Hij Ie zomer van het afgelopen r de sjah benoemd als opvol- [generaal Nematollah Nassiri, Idellijk na het begin van de werd terechtgesteld. Met uiteren van Moghadam heb- voormalige hoofden van de het leven verloren. Het eer- tl van de SAVAK generaal Bakhtiar, werd in 1970 door van zijn dienst op bevel van lermoord, nadat hij was over- naar Irak. e terechtgestelden bevonden irts generaal All Nesjat. de laatste opperbevelhebber van de kei zerlijke garde, Abdullah Riazi, veer tien jaar lang voorzitter van de Maj lis, het Iraanse parlement. Mansour Rouhani, een voormalig minister van landbouw en senator Gholam Reza Nikpay, voormalig burgemeester van Teheran die opdracht gaf tot het ver wijderen van de illegaal gebouwde huizen in de hoofdstad met behulp van bulldozers. Pakistan De Iraanse leider ayatollah Khomeini heeft gisteren een brief geschreven aan de Pakistaanse leider Zia-oel Haq, waarin hij stelt dat beide landen goede onderlinge betrekkingen die nen te hebben in verband met de wereldwijde islamitische solidariteit die alle grenzen overschrijdt en die de moslemwereld verenigt op een ma nier waarvan geen enkele buitenland se mogendheid kan dromen. Khomei ni constateert dat. sedert buitenlan ders zich met de islamitische wereld bemoeien, zij erin geslaagd zijn de islamitische landen tegen elkaar uit te spelen. Van een onzer redacteuren In het „Jaarboek van de politieke gevangenen" van Amnesty International, de internationale organisatie die zich inzet voor politieke gevangenen, ben je altijd sneller klaar met de opsom ming van landen die er niet in staan dan met die. welke er wel in staan. Als land kun je er maar beter niet in staan, hoewel de voorzitter van het internationaal hoofdbestuur. Thomas Hammarberg. in zijn in leiding bij het boek zegt dat de lijst van honderdelf landen niet zonder meer als een zwarte lijst gezien moet worden. ..Bepaalde landen worden genoemd, omdat zij belangrijke stappen onderno men hebben tot bescherming van de rechten van de mens voor de toekomst". Maar het jaarverslag 1977—'78 geeft weinig reden tot vreugde, want, gaat de voorzitter verder, „toch geeft dit jaarboek een treurig beeld van de systema tische schendingen van de rechten van de mens in de meeste landen van de wereld. Mensen worden ge vangen gezet om hun mening, ge vangenen worden gemarteld en zelfs geëxecuteerd." Het jaarboek maakt melding van nieuwe methoden van onderdruk king. In steeds meer landen wor den andersdenkenden in psychia trische klinieken opgesloten en zo'n systeem van detentie biedt de gevangenen nauwelijks of geen kansen in beroep te gaan. zichzelf te verdedigen of op een legale ma nier actie tegen hun „behande ling". of beter gezegd gevangenne ming te ondernemen Het gaat dan over Oost-Europa, waar steeds meer landen het Sowjet- Russische voorbeeld volgen. Relatief nog steeds ver van ons bed. „maar," vervolgt Thomas Hammarberg. „in West-Europa is men geneigd terrorisme tegemoet te treden met strenge anti-terro- risten-wetten. die op zich zelf de weg naar schendingen van de mensenrechten zouden kunnen openen. Gevangenen werden m eenzame opsluiting afgezonderd of in speciale, maximaal beveilig de. cellen ondergebracht," En dan zijn we plotseling wel bij zonder dicht bij huis, want in dit verband wordt ook Nederland ge noemd. Het gaat dan over de drie RAF-leden. Knut Folkerts. Chris- toph Wackernagel en Gerd Schneider, die in eenzame opslui ting werden gehouden en daarte gen zes weken in hongerstaking gingen. In een brief aan minister van justitie Job de Ruiter (13 maart 1978) schreef Amnesty International ..dat langdurige af zondering nadelige gevolgen kan veroorzaken op de geestelijke en lichamelijke gezondheid van elk individu en dat dit doorgaans een wrede en onmenselijke behande ling is." Nadat de gevangenen toe stemming hadden gekregen el kaar volgens een goedgekeurd plan te bezoeken beëindigden zij hun hongerstaking. Natuurlijk staat dit geval niet in vergelijking tot de vijftienduizend „vermisten" en vermoorden in Ar gentinië en de massale slachtpar tijen in het Oeganda van Amin of het Cambodja van Pol Pot. Maar toch, als land kun je er maar beter niet in staan Overigens zegt het juarboek dat het niet de taak van Amnesty is een soort ranglijst van de „ergste schenders van de rechten van de mens" op te stellen. Wel ziet de organisatie het als haar taak de leden van de Verenigde Naties te houden aan een belofte, namelijk de eerbiediging van de beginselen van de Universele verklaring van de rechten van de mens. zoals die door diezelfde Verenigde Naties is aangenomen. Amnesty Interna tional blijft een noodzaak, zij het een bittere Het jaarboek is schriftelijk te be stellen bij Amnesty International, postbus 61501. 1005 HM Amster dam. Het kost tien gulden. JV li d< (Reuter) De hoop dat het >to n bekendste dagblad van En gs „The Times" aanstaande idt weer zou verschijnen werd ■sle de bodem ingeslagen. De on- uw elingen tussen de directie en va onden gaan nog steeds door v jroberen het geschil bij te n. at de sluiting van de Times tui nday Times op dertig novem- nsi t veroorzaakt. h ordvoerder van de directie ?re de gisteren niet erg optimis- bi zijn. „Er liggen nog heel wat vei heden voor ons." Hij voegde oe dat de directie niet langer t is al het personeel, dat van- ?bo sluiting ontslagen is. weer in g i nemen, wanneer de krant op en nog niet kan verschijnen eri in| ;even van de Times werd ge toen er met de vakbonden ?er ereenstemming kon worden de over automatisering, het uit- van wilde stakingen en het i van een teveel aan perso- b< gin maart zijn de onderhan- i hierover begonnen, na be- ■■Hig van de Britse minister van Albert Booth. LONDEN (Reuter. UPI) Margaret Thatcher, de leider van de Britse conservatieven, heeft gisteren beloofd dat zij, als zij de algemene verkiezingen van 3 mei wint. als premier de grootste politieke schoonmaak van na 1945 zal houden. „Ik zal Groot-Brittannië in een totaal andere richting duwen." zei Thatcher bij de presentatie van het verkiezingsprogramma van de Tories. De conservatieve leider zei dat het haar bedoeling is de rol van de rege ring terug te dringen en een klimaat te scheppen voor het particulier on dernemerschap. Het programma van de Tories belooft verlaging van de inkomstenbelasting en meer aan dacht voor kwesties van orde en ge zag. „De belans van onze maatschap pij is steeds verder ten gunste van de staat doorgeslagen," zei Thatcher. Het manifest bepleit een verandering van de belastingheffing van inkom sten naar uitgaven. Sommige gena tionaliseerde ondernemingen moeten weer naar de particuliere sector wor den overgeheveld en noodlijdende bedrijven hoeven niet langer op steun van de overheid te rekenen. Thatcher wil de ouderdomsuitkeringen wel ver hogen, maar is niet van plan extra geld uit te trekken voor andere socia le voorzieningen. De conservatieven willen veranderin gen aanbrengen in het vakbondswe zen, onder meer door het verscherpen van de controle op het posten bij stakingen, het opheffen van het clo sed shop-systeem (verplicht vak bondslidmaatschap als een bepaald percentage van het bedrijf is georga niseerd) en meer geheime stemmin gen als over een staking wordt beslist. Bergingsploegen waren gisteren druk bezig de slachtoffers te bergen van de ramp met een bus met school kinderen in de Noordwestspaanse stad Benavente. Het ongeluk blijkt nu aan 45 kinderen en vier volwasse nen het leven te hebben gekost. De bus reed in een bocht in de door regenwater gezwollen rivier de Or- bigo. Negen kinderen en een lifter wisten door de kapotte voorruit uit de bus te klimmen voordat deze naar de bodem van de 12 meter diepe rivier zakte. De schoolkinderen kwa men uit het stadje Vigo en hadden een reisje naar Madrid en Toledo gemaakt. CAIRO, JERUZALEM (Reuter. UPI) Ondanks een telefoongesprek tussen de Israëlische premier Begin en de Egyptische president Sadat gisteren, zijn de moeilijkheden tussen beide landen nog steeds de wereld niet pit. De Egyptische minister van staat voor buitenlandse zaken Boutros Ghali kritiseerde Begins mededeling dat Israël doorgaat met het bouwen van Joodse nederzettingen in de bezette gebieden BEIROET, TEL AVIV (Reuter. UPI, AP) Aan de noordgrens van Israël deden zich gisteren voortdurende schietpartijen voor tussen Israëlische militairen en de christelijke milities enerzijds en Palestijnse eenheden anderzijds. Israëlische vliegtuigen voerden bombardemen ten uit op het zuiden van Libanon Palestijnse guerrilla-eenheden vuur den raketten af op de in het noorden van Israël gelegen steden Kiryat Sjmona en Naharia. De Palestijnen lieten weten dat het hier een vergel dingsactie betrof voor de Israëlische luchtaanval van dinsdag op Pale stijnse kampen in het zuiden van Libanon. Volgens Palestijnse bron nen zouden de raketten veel slachtof fers hebben gemaakt en grote schade hebben aangericht. Volgens een Is raëlische militaire woordvoerder raakte slechts één vrouw gewond. Israëlische vliegtuigen bestookten gisteren voor de tweede achtereen- ILPINDI, WASHINGTON (Reuter. UPI, AP) Een ontploffing in de Pakistaanse hoofdstad Rawalpindi en rand in Washington hebben aan zeker 59 mensen het gekost. losie in Rawalpindi deed zich een vuurwerkfabriek in het van de stad. Door de kracht ontploffing werden twee ge verwoest. Een boerenkar en idere voertuigen werden onder istukken bedolven. Het aantal bedraagt volgens de politie iwalpindi 50 maar het wordt (gesloten geacht dat er hon- nog meer doden zijn. Zestig raakten gewond van wie twaalf ernstig. Het Pakistaanse staatshoofd Zia-oel Haq heeft het le ger ingeschakeld bij het reddings werk. De brand in een psychiatrisch zieken huis in Washington heeft zeker negen mensenlevens geëist. Er zijn zes ge wonden. Het drie verdiepingen tellen de gebouw was niet voorzien van brandtrappen of rookspeurders. De brand werd ontdekt door omwonen den. Het gebouw stond toen al zo in vlammen dat de meeste van de 22 patiënten ingesloten zaten. Een aan tal moest van de bovenste verdieping springen om het vege lijf te redden De Roemeense regering heeft een commissie van onderzoek gevormd, die moet bekijken onder welke om standigheden de brand in een waren huis in de hoofdstad Boekarest is uitgebroken. Volgens officiële Roe meense persbureau Agerpres is de brand veroorzaakt door zeer nalatige lassers, die in het gebouw één van de liften repareerden. Er zou toén een zuurstoffles zijn ontploft. volgende dag steden en dorpen in het zuiden van Libanon. Volgens oogge tuigen scheerden de vliegtuigen he vig schietend over de stad Damour, 24 kilometer ten zuiden van de hoofd stad Beiroet. Ook de Zuidlibanese stad Nabatijeh. een van de Palestijn se bolwerken in dit gebied, werd be stookt. Deze berichten werden echter tegen gesproken door het Palestijnse pers bureau WAFA. Volgens de berichten van dit persbureau zouden de Israëli sche vliegtuigen verdreven zijn door afweergeschut. Wel gaven de Palestij nen toe dat drie vluchtelingenkam pen door de Israëlische artillerie wa ren bestookt. Hierbij zouden vijf ge wonden zijn gevallen. Het aantal slachtoffers zou beperkt zijn geble ven omdat de bevolking van de kam pen van tevoren op de hoogte was van de Israëlische aanvallen. De Libanese minister van buiten landse zaken Foead Boetros deelde gisteren mee. dat de details van de Israëlische -aanvallen ter kennis wa ren gebracht van de Libanese verte genwoordiger bij de Verenigde Na ties. Deze zal de berichten in een informatieve nota voorleggen aan de Veiligheidsraad, zo werd meegedeeld Pasen De veiligheidsmaatregelen in het noorden van Israël zijn aanzienlijk verscherpt na de beschietingen. Alle verloven van militairen en politie in dit deel van het land zijn ingetrok ken. Dit komt nogal hard aan bij de Israëli's die gisteravond begonnen zijn met de viering van het Paasfeest, de herdenking van de Joodse uittocht uit het Egypte van de Farao's. In verband met het Paasfeest zijn mo menteel zo'n 100.000 buitenlandse toeristen naar Israël gekomen, tien procent meer dan vorig jaar Een regeringswoordvoerder in Jeru zalem verklaarde gisteren dat er se dert de sluiting van het vredesak koord met Egypte elf terroristische aanslagen waren gepleegd, waarbij zeven mensen om het leven kwamen en 169 personen gewond raakten. Hij zei dat van Israël niet verwacht kan worden dat het met de handen in de schoot blijft zitten als onschuldige burgers om het leven gebracht worden Premier Begin pakte gisteren de tele foon om Sadat op te bellen over een uitlating van minister Ghali. Deze verklaarde dat na de ratificatie van het vredesakkoord tussen beide lan den de grens nog vijftien maanden gesloten zal blijven. Sadat bevestigde dat de grens in mei open gaat. zoals eerder was afgesproken. Begin en Sa dat kwamen verder overeen hun ont moeting in de nu nog door Israël bezette Egyptische stad El Arisj met één dag uit te stellen: van 27 naar 28 mei. Dit uitstel houdt verband met de Joodse sabbat Steun President Sadat heeft gisteren in een rede voor de Egyptische radio en tele visie bekend gemaakt dat op 19 april een referendum zal worden gehouden over het vredesakkoord met Egypte De voornaamste reden hiervoor lijkt te zijn gelegen in de behoefte van Sadat om aan de Arabische wereld duidelijk te maken dat hij de steun van vrijwel de gehele bevolking ge niet. Egypte zal zich ook kunnen uit spreken over een voortijdige ontbin ding van het parlement In Egypte heerste gisteren enige irri tatie over een interview met premier SALISBURY (Reuter. UPI) Ian Smiths Rhodesische Front heeft, zoals al werd verwacht, alle 20 blanke zetels veroverd bij de verkiezingen van dinsdag. De overige acht blanke zetels zullen in mei worden bezet door Frontkan didaten. die door een speciaal kies college zullen worden aangewezen Eind volgende week volgende verkie zingen voor de 72 zwarte zetels in het nieuwe parlement van Rhodesië Rhodesische straaljagers hebben gis teren opnieuw een aanval uitgevoerd op doelen in Zambia Het ging hierbij om kampen van het Patriottische Front nabij de stad Luangwa. Van Zambiaanse zijde zijn nog geen me dedelingen gedaan over het aantal doden of gewonden maar in ieder geval is een Westduitse ontwikke lingswerker omgekomen. Zijn dood werd gisteravond meegedeeld door de Westduitse Ontwikkelingsdienst DED De Thodesische aanval is de derde binnen 36 uur. Bij de eerste aanval, op kampen vlakbij de Zambiaanse hoofdstad Lusaka, kwam een per soon om en raakten zes mensen ge wond. De tweede aanval, op kampen bij de stad Mulungushi, is alleen door Rhodesië genoemd. Noch Zambia noch het Patriottisch Front heeft er iets over meegedeeld. Begin dat in een aantal Israëlische kranten verscheen. Hierin verklaarde premier Begin dat de normalisering van de betrekkingen met Egypte van geen enkele invloed is op het neder zettingenbeleid van de Israëlische re gering. De vestiging van nederzettin gen in Judea en Samaria (de bena ming die Begin steeds gebruikt voor de westelijke Jordaanoever) en in de Gazastrook is noodzakelijk voor de veiligheid van Israël, aldus Begin, die daaraan toevoegde dat beslissingen over nederzettingen alleen door de regering genomen kunnen worden Egyptes minister Ghali verklaarde de uitlatingen van de Israëlische pre mier een gevaar voor het vredespro ces te vinden President Sadat is van pian in zijn land meer ruimte te geven voor de vorming van politieke partijen Ver wacht wordt echter dat het verbod op de vorming van religieuze en commu nistische partijen echter gehand haafd blijft De voornaamste kritiek op èadftts beleid komt van de com munlsten en de moslembroeder schap Sadat beklemtoont telkens dat men zich moet hoeden voor een vermenging van religie en politiek Sadat is voorts van plan „een verkla ring van de rechten van de Egypti sche burger" te laten opstellen door het Egyptische parlement Carter De Amerikaanse president Carter zet óp een persconferentie dat. de daden van terrorisme het Egyptisch-Israëli Sfhe vredesproces niet. kunnen stop pen Carter zei te hopen op een spoe dige opening van de grenzen tussen Israël en Egypte en op een uitwisse Ling van mensen tussen Israël en de Arabische wereld, aangezien dat kan bijdragen aan een versterking van het vredesproces De Amerikaanse minister van buiten landse zaken Vance zei gisteren dat de verzekeringen die de Verenigde Staten aan Israël hebben gegeven beschouwd kunnen worden als een psychologische steun in de rug en niet als een wederzijdse veiligheids overeenkomst Egypte heeft zich steeds verzet tegen de Amerikaanse verzekeringen aan het adres van Is raël en wilde zelf geen dergelijke Amerikaanse garantie De Amen kaanse garantie aan Israël houdt, we derzijdse consultatie in. in geval van schending van de vredesovereen komst door Hans Masselink „Ik wil je verzekeren dat ik erg veel van je houd. Als je een vrouw was zou ik met je willen trouwen, ondanks jé vele grijze haren. Maar omdat je een man bent, komt deze mogelijkheid niet in me op" it-voor-het-leven Idi Amin. Idi Amin. die na de val van Kampala be schouwd mag worden als ex-president van Oeganda, doelde met deze spottende uit spraak op president Nyerere van Tanzania. Op zijn beurt had Nyerere nooit een vleiend woord over voor de heerser van Oeganda. Juist deze Nyerere heeft er voor gezoegd dat de ..president voor het leven" ten val kwam Veldmaarschalk Idi Amin Dada heeft met zijn aanval eind vorig jaar op buurland Tanzania zich definitief de haat van Nyere re op de hals gehaald Al bij de machtsover name in 1971, toen Amin president Milton Obote uit Oeganda verdreef, sprak Nyerere zijn twijfels uit over de nieuwe Oegandese leider Andere landen, met Engeland voor op. erkenden het bewind in Kampala ogen blikkelijk. Nyerere wantrouwde van het be gin af aan zijn ambtgenoot in het noordelij ker gelegen Oeganda De invasie in Tanzaniaans gebied ten noor den van de rivier de Kagera, waarbij vele burgers op gruwelijke wijze werden gedood, was voor Nyerere het bewijs dat alleen een tegenaanval de val van deze dictator kon bewerkstelligen. Met steun van Oegandese ballingen trok het goed bewapende Tanza- niaanse leger Oeganda binnen, zonder veel tegenstand te ondervipden. Overal sloten Oegandezen, de terreur van Amin beu, zich bij de invasietroepen aan. Slechts de ver overing van Kampala liet langer op zich wachten dan verwacht. Dankzij zijn Pales tijnse en Libische vrienden wist Amin het eind van zijn leiderschap nog enige tijd uit te stellen In 1971 greep Idi Amin de macht in Oegan da. Hij benoemde zichzelf direct tot veld maarschalk, nadat hij onder het Britse ko loniale bewind een gedegen militaire oplei ding had genoten. In het leger van het onafhankelijke Oeganda verwierf hij steeds meer macht. President Obote. die tijdens Amins bewind als balling in Tanzania woonde, probeerde Amin zoveel mogelijk aan zich te binden en bood hem steeds hogere rangen in het leger aan. Het baatte niet. Met behulp van hetzelfde leger ver dreef de militaire leider zijn eigen baas. Sedertdien heeft de nieuwe Oegandese pre sident op een nogal spectaculaire wijze zijn land geregeerd Mensen die hem niet bevie len moesten wijken, of werden vermoord Amnesty International schat dat er in Oe ganda zeker 300.000 mensen spoorloos zijn verdwenen. Amins minister van buitenlandse zaken On- doga. die te kritische geluiden liet horen, werd gedood. Volgens ritueel gebruik werd zijn lever uit zijn lichaam gehaald en opge geten. een oude gewoonte van de Kakwa- stam. waartoe ook Idi Amin behoorde (De filosofie erachter is dat de geest van de dode de moordenaar niet meer zal belagen na de moord.) Aartsbisschop Luwum werd door de Oegandese leider persoonlijk in de mond geschoten, toen hij weigerde een verklaring te tekenen, waarin hij zich achter diens beleid stelde Idi Amin werd steeds meer gehaat pn ge vreesd. In eigen land waagde niemand het zijn afkeuring over zijn beleid uit te spre ken. Buiten Oeganda gingen stemmen op iet-s te doen tegen Amin. De Organisatie van Afrikaanse Eenheid (OEAi was echter niet bereid Amin aan te pakken en stelde zich neutraal op. Alleen Tanzania en Zambia, belde lid van de OAE. hebben bij voortdu ring kritiek geoefend op de praktijken van Amin Zijn terreurdaden, zijn vaak dwaze, soms lugubere opmerkingen ..Hitler had gelijk wat betreft de Joden zijn opvliegend heid en zijn paranoïde gedrag zorgden er voor dat Amin zijn meeste vrienden kwijt raakte. Alleen de Libische leider Khaddaffl de Palestijnen en enkele islamitische lei ders beschouwden hem nog als bevriend staatshoofd Zij hebben zijn val echter niet kunnen voor komen. Ook zijn eigen intuïtie, die hem jaren heeft bijgestaan, hield Idi Amin niet op de been. Zeker twintig aanslagen opzijn leven en zijn leiderschap heeft hij overleefd Steeds weer wist hij zich uit de meest benar de situaties te redden. Nu is het de „onover wlnnelijke" niet meer gelukt zich staande te houden Hij laat een ontredderd land ach ter. economisch zwaar getroffen en onzeker over de toekomst.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 7