Guinness, Reichenfeld
en anderen over muziek
1
Veilingprijzen vanll
kunst en antiek
CNV-bond tegen
onderzoek bij EO
Onderzoek positie vrouwen bij NOS
Try
De besten waren niet altijd de eersten
Vrouwen wijzen
arbeidsbureau
op fout beleid
Verzoek niet op zijn plaats
Daar praat je
niet over
Ütoncn
£>\v5rti
1978: meer P
boektitels, L
maar daling
van verkoop?
Galerie De Raam
En dan nog
Akkoord over
landbouw-CAO
boek en
grammofoon-
platenhandel
Den Haag privacy
beter beschermen
VRIJDAG 6 APRIL 1979
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
door R. N. Degens
De enige componist zonder
neus was Josef Myslivecek, de
kleinste trompet ter wereld
(12.7 cm) werd gemaakt door
de Zwitser Karl Burn en het
grootste amateurkoor ooit
bijeengebracht bestond uit
40.000 man in het Vasco da
Gama Stadium in Rio de Ja
neiro waar het (in 1940) werd
gedirigeerd door de compo
nist Heitor Villa-Lobos.
En het eerste boek waarin deze en
dergelijke wetenswaardigheden zijn
verzameld, is het onlangs verschenen
Guinness Muziekboek dat werd sa
mengesteld door Cella en Robert
Dearling en Brian Rust. Dit Guln-
ness-team heelt conform de Jonge,
maar al wereldbekende Guinness-tra-
ditie ijverig gespeurd naar het lang
ste. kortste, eerste, laatste, oudste en
jongste dat tn de geschiedenis van de
muziek te vinden is Waaruit de lezer
desnoods voor zichzelf kan conclude
ren dat de besten niet altijd de eer
sten waren.
Doordat de grote hoeveelheid vermel
de wetenswaardigheden in plezierig
gecomponeerde hoofdstukken werd
ondergebracht Is het ook nog een
lekker leesbaar boek geworden waar
in de records en de curiositeiten orga
nisch in de tekst zijn verwerkt.
Zo is er In het hoofdstuk over de
instrumenten van het moderne sym
fonieorkest bij elk instrument een
korte vermelding van de oorsprong,
het tijdstip waarop het voor het eerst
in een orkest werd gebruikt, het eer
ste soloconcert dat ervoor geschreven
werd. en de symfonie waarin het in
strument voor het eerst een eigen
partij heeft Bij het onderwerp „mu-
ziekvervalsingen" wordt natuurlijk
Henri Casadesus niet vergeten Maar
toen het boek werd samengesteld had
Casadesus nog niet onthuld dat ook
Mozarts vioolconcert genaamd ..Ade
laide" door hem (Casadesus i is ge
componeerd Dat staat er dus niet in.
Ook zo n Guinness-boek kan natuur
lijk nooit helemaal bij zijn. Het is
toch al verbazingwekkend hoeveel
hier aan aardige wetenswaardighe
den bijeen is gebracht over om maar
weer iets te noemen, componisten
van koninklijke bloede, componisten
die doof. blind of krankzinnig waren
of vermoord werden, over eten in de
muziek, politiek in en om de muziek,
oorlog in de muziek, opera's waarin
de titelheld doodgaat, vrouwelijke
Jazzmusici, invloed van de media, en
wanneer de eerste muziekkritiek
werd geschreven
Liefdesbrieven
Dat was in 1722 in ..Musica Critica"
van Johann Mattheson. Precies 256
jaar daarna schreef Hans Reichen
feld zijn laatste kritiek als muziekre
dacteur van NRC Handelsblad Hij
ging met pensioen en omdat hij al
meer dan dertig Jaar over muziek had
geschreven was daar best wat bij dat
de moeite van het herdrukken waard
was Jammer genoeg is het bij maar
negentien voorbeelden gebleven; de
overige ruimte (bijna een derdevan
de pocket, die de mooie titel kreeg
„Schrijven over muziek kan eigenlijk
niet", wordt nu in beslag genomen
door bijdragen die door vrienden en
bekenden op uitnodiging werden ge
schreven. Aardig hoor, maar die bij
dragen zeggen meer over de auteurs
dan over Hans Reichenfeld. Wiens
eigen ontboezemingen hem overigens
duidelijk genoeg karakteriseren. Het
zijn in feite allemaal liefdesbrieven
aan de muziek van een terzakekundig
en tegelijk bewogen schrijvende mu
ziekminnaar. Waarschijnlijk de laat
ste van dit in de journalistiek uitster
vende ras. Maar zeker niet de eerste
de beste
Rondreis
Schrijven over muziek mag dan ei
genlijk niet kunnen, het wordt nog
steeds overvloedig gedaan. Ook met
het doel andermans geschrijf beter te
kunnen begrijpen. Vandaar dat er
boeken verschijnen zoals „Het Mu
ziekboek". Ondanks de afschuwelijke
ondertitel „rondreis door de wereld
van de muziek in woord en beeld." die
een loos kijkboek doet vermoeden,
geeft dit boek veelzijdige informatie
over muzikale zaken. Het is in zes
hoofdstukken ingedeeld die zowel de
technische, de artistieke als de socio
logische aspecten van het verschijn
sel muziek behandelen Niet alleen de
westerse muziek len daarvan weer
niet alleen de „serieuze") maar ook de
buiten-Europese muziek komt er in
aan de orde. Soorten, geschiedenis en
functie van muziekinstrumenten
worden uitgebreid behandeld. Er zijn
begrijpelijke uiteenzettingen over ge
schiedenis en werking van radio en
grammofoon, over de bouw van con
certzalen en operatheaters, en er zijn
alfabetische overzichten met compo
nistenbiografieën. verklaringen van
technische termen en karakteristie
ken van muziekinstrumenten.
Niet het eerste
Je moet bij een zo veelomvattend
boek dat maar 191 pagina's telt. niet
eens in de verte aan volledigheid den
ken. Maar dat er voor een leek bij
zonder veel interessante, goed gese
lecteerde informatie met zeer veel
uitstekend illustratiemateriaal is bij
eengebracht, moet worden erkend.
Het is een vertaling van een Engelse
uitgave waaraan meer dan dertig spe
cialisten meewerkten, die elkaar be
hendig in de kaart hebben gespeeld.
Aan de Nederlandse editie werkten
mee Jaap Geraedts. Marijke Marce-
naro-Huygens. Willem Vos en A. Teu-
nis als eindredacteur
Het is zeker niet het eerste, en ook
niet het beste boek over dit onder
werp. en daarom zal het nooit in een
Guinness-boek over muziek vermeld
Tweejaarlijkse informatie in boekvorm
Illustratie bij Muziek van het Verre Oosten in „Het Muziek
boek".
worden. Maar goed gebruikbaar is Meulenhoff Nederland BV, Amster-
het wel. dam. 182 blz. prijs 22,50.
Celia en Robert Dearling: Het Guin
ness muziekboek. Uitg. Unieboek
BV. Haarlem 255 blz. prijs ƒ35.
J. (Hans) Reichenfeld: Schrijven
over muziek kan eigenlijk niet. Uitg.
Het Muziekboek. Rondreis door de
wereld van de muziek in woord en
beeld. Uitg. Zomer en Keuning, Wa-
geningen. 192 blz. (formaat 24 bij 30.5
cm.) prijs 59,50.
Af en toe worden krantenle
zers geconfronteerd met de
hoge prijzen die op veilingen
voor kunst en antiek worden
betaald. Dat betreft dan uit
sluitend de recordprijzen van
bijzonder zeldzame en derhal
ve heel dure stukken.
Prijzen die op aspirant-kopers eerder
afschrikkend dan aantrekkend
werken.
Wat minder zeldzame maar toch
fraaie en waardevolle stukken op
brengen kan men alleen te weten
komen door het bijwonen van derge
lijke veilingen. De meeste mensen die
zich daarvoor interesseren zijn niet in
staat zich op deze wijze op de hoogte
te stellen.
Daar is nu wat op gevonden. Het
tweemaal per jaar te verschijnen
boek „Kunst- en antiekveiling" zal
een nagenoeg compleet beeld geven
van wat er op veilingen in Nederland
en Vlaams België werd aangeboden
en wat ervoor werd betaald, inclusief
de verschuldigde kosten.
Voor de gegevens werd medewerking
verkregen van ongeveer 25 veiling
huizen in Nederland en België. Het
eerste deel van dit bijzonder fraai
uitgevoerde boekwerk (formaat 25 bij
34 cm.) is zojuist verschenen. Op 239
pagina's zijn van de geveilde voor
werpen (schilderijen, porselein en
aardewerk, meubelen, klokken, glas.
kristal, koper, wapens enz.) de om
schrijvingen (in het Nederlands en in
het Engels) uit de veilingcatalogi op
genomen. Er staan ongeveer 1400 fo
to's in. In dit eerste deel zijn de gege
vens vermeld van veilingen die L,
tweede helft van 1978 zijn gehoill1
Het volgende deel zal over de e
helft van 1979 informeren.
„Kunst- en antiekveiling 1979"
I is samengesteld door Ellere(
Long, Janna Stuurman-Aalbers,] 0|
nold Stuurman. Het is een uitje 2
van Seleccion Publishers te 2nf
Per deel is de prijs 42,50. W'
zich op abonneert betaalt ve ei
gulden per deel. ta?
ide
Omslag met illustraties van dé z,
van „Kunst en Antiekveiling"
ADVERTENTIE
Sankyo houdt
uw herinneringen
levend.
Dierbare herinneringen blijven
bewaard Kostelijke momenten
kunt u steeds opnieuw beleven
Probleemloos filmen Dankzij de
nieuwe serie Sankyo camera's
Naar keus met of zónder geluid
Handzaam Kompakt Fraai van
vorm Zeer licht in gewicht
Technisch volmaakt Met Sankyo
filmt.u nog makkelijker. Nog mooier
brengt leven in beeld.
Nieuw: suoertronic-systeem.
Voor volmaakte geluidopname
en haarzuivere
opname-
inelheden
tTfoiyconunanloj Postbus 6396,1005 AJ
UTRECHT (ANP) Vrouwen van de
actiegroep „Vrouw en werk" hebben
gisteren in een gesprek met de direc
teur van het Utrechtse arbeidsbureau
aandacht gevestigd op het feit dat
het arbeidsbureau te weinig doet aan
de nadelige positie van vrouwen op
de arbeidsmarkt. Zij hebben hun
grieven ln een brochure uitgewerkt.
De brochure Is samengesteld aan de
hand van een enquête onder ruim
honderd vrouwen die bij het arbeids
bureau staan ingeschreven
De algemene conclusie is dat de ar
beidsbemiddeling voor vrouwen ge
kenmerkt wordt door een grote mate
van passiviteit. Ook worden vrouwen
soms door vooroordelen van de kant
van het arbeidsbureau en de werkge
vers bij het zoeken naar een baan
afgeremd
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM De Dienstenbond CNV. die zich onder meer
inzet voor omroepmedewerkers, is het niet eens met de actie
van een werkgroep van ontslagen EO-medewerkers. De werk
groep wil een onderzoek naar het personeelsbeleid van de EO,
bij welke omroep de afgelopen tien jaar veertig personeelsle
den aan de kant zouden zijn gezet.
Bijgaande houtsnede is een
van de illustraties uit „Daar
praat je niet over het eer
ste nummer van de zeventien
de jaargang van „Gesprekstof
fen voor jongeren", een uitga
ven van Ecclesia/De Horstink
(postbus 400, Amersfoort, prijs
los nummer 3,50; jaarabon
nement 9,-). Tot de onderwer
pen die hierin behandeld wor
den, behoren: zelfmoord, abor
tus, euthanasie. Nóg een uitga
ve van De Horstink:„5 voor
half 11", een bundel van over
wegingen voor de KRO-micro-
foon van pastoor A. C. Raad-
schelders (78 pag., prijs 5,90).
ADVERTENTIE,
van hoge
kwaliteit
Permanente verkoopexpositie elke
do. en za. van 10-12 u. en van 2-4 u.,
op vrij.av. van 19-21 u. en op andere
tijden na afspraak. 03404-12285.
's avonds 17586.
]lmnoi£aicrk
rn&na
Slotlaan 128 Zeist-Holland
Er zijn mensen die zeggenje
kunt er wel EEN DAG rond
awalen-in de oud-Holtandse
toonkamers van
Antiek
Hoogendoorn
Zildstraat 63, Aalsmeer
ie kijkt er de ogen uit, en de
prijzen zijn laag te noemen.
's Woensdagmiddags gesloten!
ènl
SBK Amsterdam
Amstel 3U (bij de Munt)
020 - 23 92 15
Marktstraat 33
Ravenstein
Tel. 08867 - 2835
Guido Reyerman
schilderijen en gem.
technieken
8 april tot 4 mei '79
woensdag t/m zaterdag
10.00-17.00 uur
zondag 14.00-17.00 uur
Volgens de directeur van het Utrecht
se arbeidsbureau legt de brochure in
een aantal gevallen de vinger op de
zieke plekken bij de arbeidsbemidde
ling HIJ erkende dat het arbeidsbu
reau soms de voorkeur uitspreekt
voor een man boven een vrouw bij het
vervullen van een bepaalde vacature. AdVGCtGFltiG
Daar zouden dan wel zwaarwegende
motieven als „het kostwinnerschap"
achterzltten, aldus de directeur
De voorzitter van de Dienstenbond.
P.M. de Wit. meent dat het verzoek
tot onderzoek (gedaan bij de stlch-
tingsraad van de EO) niet op zijn
plaats is. Hij wijst er onder meer op
dat alle ontslagen (op één geval na)
zijn afgewikkeld op een wijze waar
mee de betrokkenen schriftelijk In
stemden. Ook zou een aantal mensen
een behoorlijke afkoopsom hebben
gekregen. Tenslotte zou zijn afge
sproken geen mededelingen over de
zaak te doen
In Tussen Toen en Toe
komst herhaalt de NCRV Jan
van llillo's programma over
de op 22 december 1943 in het
IJsselmeer neergekomen Ame
rikaanse bommenwerper.
Ned. 1 21.55
Brandpunt is geheel gewijd
aan de situatie in de kerncen
trale van Harrisburg.
Ned. ZZZ.00
Over het leven van Moluk-
kers in Nederland gaat Frank
Zichems film van het KNIL in
de knel.
Ned. 1/23.00
De BRT vertoont de gedra
matiseerde BBC-documentai-
re Bent u dr. Herrema?
Belgie 2/20.15
Tot de gasten van Jacques
van Kollenburg behoren de In
donesische journalist Mochtar
Lubis en de pas van een reis
naar zijn geboorteland Indo
nesië teruggekeerde Neder
landse schrijver Olof J. de
Landrll.
Hilv. 1 15.00
Dr Prome-NOS-manifesta-
tie In het Utrechtse Muziekcen
trum Vrrdrnburg wordt recht
streeks uitgezonden.
Hilv. 2/20.09
De Wit zegt nu dat hij de situatie bij
de EO beslist niet anders vindt dan
die bij beginnende omroepen Overi
gens heeft de Dienstenbond CNV
twee jaar terug moeilijkheden gehad
Een overzicht van het werk dat
Armando van begin Jaren vijftig tot
heden maakte is tm 6 mei ln het van
Abbemuseum in Eindhoven te zien
Het accent van de tentoonstelling ligt
op de schilderijen en tekeningen na
1970 maar als inleiding wordt het
werk getoond dat hij maakte onder
invloed van de Cobra-beweging en de
Experimentelen tussen 1950 en 1965.
In hetzelfde museum zijn eveneens V
m 6 mei beelden en reliëfs van Jan
Maaskant te zien. Maaskant werkt
binnen de traditie van het contructi-
visme. De geometrische vormen van
zijn werk worden echter niet via logi
sche systemen maar op basis van
persoonlijke, intuïtieve beslissingen
gecombineerd.
Basklarinettist Harry Sparnaay
zal 10 april ln Hamburg de wereldpre
mière spelen van Soirée Musicale
voor basklannet. vrouwenkoor en or
kest van de Nederlandse componist
Enrique Raxach Deze. in opdracht
van CRM en speciaal voor hem ge
schreven compositie, zal hij samen
met het Symfonie Orkest van de
NDR onder leiding van Peter
Keuschning uitvoeren
Voer deze. onlangs jereed gekomen,
compositie bestaat reeds veel belang
stelling ln binnen- en buitenland De
Nederlandse première zal plaats vin
den Januari 1980 door het Concertge
bouworkest onder leiding van Ed
Spanjaard
met de EO. onder meer over het per
soneelsbeleid. In het bondsorgaan
„Beginsel en bedrijf" werd op 15 april
1977, naar aanleiding van de weige
ring van een CN\-advertentie in het
EO-blad Visie, geschreven dat de
bond er alle moeite mee heeft om
normale contacten te onderhouden
bij het verrichten van zijn taak bij de
EO
„Kennelijk zijn de directeur en zijn
bestuurscollega's simpel gezegd
bang. dat er een bestuurder binnen
de deur komt. Wij vinden dat niet
alleen dom. we vinden ook dat een
bedrijf als de EO voorop zou behoren
te staan, als het gaat om goede con
tacten met het CNV", aldus „Beginsel
en bedrijf" in april 1977. Het blad
concludeerde toen dat de EO liever
eigen boontjes dopt en de bond zo
veel mogelijk buiten de deur wil hou
den. Naar gevreesd moet worden tot
schade van het bedrijf en zijn mede
werkers. aldus „Beginsel en bedrijf'
kunst
UTRECHT (ANP) - De werkgevers
en de Voedingsbonden FNV zijn het
in principe eens geworden over een
nieuwe CAO voor de 12.000 werkne
mers in de akker- en weidebouw en de
veehouderij. Deze CAO is volgens de
bonden maatgevend voor de totale
agrarische sector met circa 65.000
werknemers.
De nieuwe CAO omvat ondermeer
uitbreiding van de bestaande rege
ling voor vervroegd uittreden tot 63-
jarigen per 1 januari 1980, een loons
verhoging van driekwart procent, een
extra vakantiedag en verhoging van
de minima in de vakantietoeslag en
de prijscompensatie.
lenen sparen kopen
Kunst- en veilingzaaLC
T CENTRUM J
makelaars-veilinghouders irr.
roerende goederen
regelmatig vemngen van Kunst aniiek en inboe
dels voor onze clientele zoeken wi| obiecten voor
goed gehalte verkoopcondities op aanvraag ooK
voor ai uw taxaties inzake verzekennaen suc
cessie etc
tel. WMN4271
Nassau Dillenburgstraat 3
Deri Haag
I
AMSTERDAM (ANP) Hoewel jw
1978 meer titels op de boekenml
zijn verschenen, zijn er minder r\
ken verkocht dan in het jaar
voor. Dit blijkt uit onderzoek vai
Stichting Speurwerk betreffende
boek. In 1978 werden 32,8 mil|e
boeken verkocht tegen 34,3 in jiw
Voor het eerst in vele jaren. aldiL(
Stichting Speurwerk, gaf de gele
zet in 1978 geen stijging te zienua
omzet handhaafde zich op het ni gs
van 1977: 599 miljoen gulden. ch
De consument betaalde in 1978
een boek gemiddeld 18,25 guldef
gen 17,45 gulden in 1977. Voo^
procent van de aangeschafte bo^_
werd een prijs beneden het tie
betaald en voor 34 procent een
tussen de tien en de twintig gul
De boekhandel bleef, aldus de S
ting Speurwerk, ook in 1978 hel
langrijkste verkoopkanaal voor
ken. al verloor zij wat terrein. Va
32,8 miljoen verkochte boeken
in 1978 51 procent zijn weg naa
consument via de boekhandel
1977 54 procent), 16 procent (197'
procent) via boekenclubs, 8 (9)
cent via warenhuizen en 4 (2) pro
via de veizendboekhandel.
Van het totaal aantal verkochte
ken had 58 procent betrekkinj
„fiction" en 42 procent op „nor
tion". In geld uitgedrukt had
fiction het grootste aandeel:
procent.
Ruim de helft van het aantal
kochte boeken was gebonden. 15
cent was uitgevoerd als goedl
pocket of paperback en 31 procen
pocket of paperback. De gebor
boeken zorgden voor 68 procent
de omzet in geld.
van het Leger des Heils met een
ruime sortering bijbels, boeken
bij de bijbel, Leger des Heils- en
andere grammofoonplaten.
Geopend: maandag 1-5 uur,
dinsdag t/m zaterdag 9-5 uur.
DanutnilM Tal. 020-2381Z1
DEN HAAG (ANP) In navol/"
van Amsterdam en Rotterdam is M
Den Haag van plan geen gegevenf
de burgelijke stand meer te verst rl
ken voor commerciële doeleinde^
B. en w. schrijven dit in een brief1
de raadscommissie voor algenf
bestuurlijke aangelegenheden. C
merciële instellingen kunnen nu
gegevens krijgen over pas-gebor
en aanstaande bruidsparen. D
voor hadden die instellingen
abonnement. Op 1 november lo
de laatste van deze abonnementei
door Riet Oiemer
HILVERSUM Bij de NOS wil men een grondig onderzoek
houden naar de positie van de vrouwelijke medewerkers
binnen het bedrijf. Informatie moet worden ingewonnen over
de vraag of binnen de NOS sprake is van ongelijke behande
ling van mannen en vrouwen. Mocht dit zo blijken te zijn, dan
zullen maatregelen overwogen moeten worden om deze situa
tie te verbeteren.
„Kunst als commentaar" is een
expositie die van 10 t/m 29 april in
Cultuurcentrum De Oosterpoort te
Groningen wordt gehouden. De expo
sitie toont twee manieren waarop
kunstenaars kritisch commentaar le
veren op politieke en maatschappelij
ke situaties. Hij kan gebeurtenissen
in inin of meer reelistisehe vormen
taal vastleggen of vorm geven aan de
maatschappelijke strijd zelf. De ex
positie is van maandag tm vrijdag
tussen 10.00 en 17 00 uur geopend en
zaterdag en zondag van 13.00 tot
17 00 uur
Bij het verzamelen van de gegevens
zal worden uitgegaan van vier terrei
nen: werving, honorering, vertegen
woordiging in beleidsstructuren,
ruimte voor taken buiten de beroeps
arbeid.
Voor dit onderzoek moet een speciale
medewerken ster) worden aangetrok
ken. die zich een jaar met dit werk
bezighoudt Gezocht wordt iemand
met onderzoektechnische ervaring en
inzicht in de problematiek van het
arbeidsvoorwaardenheid Voor een
dergelijke medewerker zou op dit mo
ment in de salarisbegroting geen
ruimte te vinden zijn.
Om toch aan geld te kunnen komen
voor een deskundige, wil men nu voor
subsidie aankloppen bij het ministe
rie van CRM, waaronder het emanci
patiebeleid valt. Daar heeft men een
bedrag apart gezet om experimenten
en onderzoeken in het kader van de
emancipatie te kunnen bekostigen.
Mocht het onderzoek en de realise
ring van een eventuele noodzakelijke
ombuiging langer dan een jaar duren
dan zou de deskundige die zich daar
mee bezighoudt betaald moeten wor
den uit de omroepgelden.
Aanleiding tot het onderzoek is de
enqüte Vrouwen in de Omroep ge
weest. die de afdeling Kijk- en
Luisteronderzoek in 1977 heeft ge
houden. Daaruit bleek dat in de lage
re salarisklassen meer vrouwen wer
den aangetroffen dan men bij een
evenredige verdeling tussen mannen
en vrouwen zou mogen verwachten.
Een effect dat sterker werd naarmate
de salarisklasse lager lag.
Uit de antwoorden bleek vervolgens
dat twee derde van de vrouwen nooit
heeft gesolliciteerd naar hogere func
ties, uit vrees het te moeten afleggen
tegen mannelijke collega's. Bijna de
helft is ontevreden over promotie
kansen. twee derde van de vrouwen
vindt dat er gediscrimineerd wordt in
carrière-mogelijkheden. De uitslag
bevestigde dat vrouwen binnen de
omroep meer achtergesteld werden
dan de mannen.
Vragen
Naar aanleiding van dit onderzoek,
dat werd verricht op initiatief van het
college van personeelsfunctionaris
sen van de NOS stelde het NOS-
bestuurslid mevrouw G. J. Strikwer-
da-van Klinken eind 1978 vragen over
de positie van de vrouw als werk
neemster in de Omroep Er vond een
gesprek plaats.
Waaruit bleek dat genoemd onder
zoek niet voldoende was om een be
leid uit te stippelen, omdat de verge
lijkingsmogelijkheid voor positie van
vrouwelijke mannelijke werknemers
ontbreekt. Men is nu echter zover dat
op papier is gezet welke vraagpunten
minimaal in een onderzoek moeten
voorkomen.
Mevrouw G. J. Strikwer
van Klinken
