Tussen Ossewaarde en hervormde raad
Basisbeweging
wil geen nieuw
kerkinstituut zijn
Joop Rot verlaat
Dienst over Grenzen
Ruzie bisschoppen
remt roepingen
Trouw
U wilt zonder veel omhaal wassen en centrifu
geren, zo goed ais maar kan. Met een echte was
automaat en een aparte centrifuge, bij elkaar in één
toestel, dat jarenlang trouw en probleemloos al het
wasgoed brandschoon wast en perfekt droogt.
Kortom: een werkpaard. Dan is er maar één die hier
aan voldoet:
de AEG-TURNAMAT.
En zo heeft AEG voor
elkwasprobleem een
oplossing.
AEG laat je niet in de steek.
VANDAAC
Cassette nieuwe
altaarmissaal
-DONDERDAG 29 MAART 1979
TROUW/KWARTET
Van een onzer redacteuren
UTRECHT Voor het tweede congres van de basisbeweging
van kritische groepen en gemeenten in Nederland op 12 mei in
Amsterdam ligt een „eerste visie en program" ter tafel, waarin
gezegd wordt dat de basisbeweging in ons land zich plaatst in
joods-christelijke traditie en zich verwant voelt met de socia
listische beweging.
Nadrukkelijk wordt ln het vlsle-stuk
gezegd dat de beweging geen nieuw
kerkinstituut wil zijn. Het is een sa
menwerkingsverband van groepen
kerk- en maatschappijkritische chris
tenen die binnen de bestaande ker
ken willen werken
In het stuk wordt het ontstaan van de
basisgroepen geplaatst ln de Jaren
zestig vanuit een gevoel van machte
loosheid en uit verzet tegen de bu
reaucratische democratie ln het wes
ten en de autoritaire gezagsverhou
dingen ln Oost-Europa.
Zeer verschillend
In 1973 verscheen de eerste informa
tiebrief voor basisgroepen en kriti
sche gemeenten en dit leidde tot het
ontstaan van de Werkgroep Dienst
aan basisgroepen en kritische ge
meenten ln 1975. In maart vorig jaar
volgde na het eerste congres van de
basisbeweging een raad. waarin ver
tegenwoordigers van 41 groepen deel
namen. Deze raad bereidde de nu
gepubliceerde „visie" voor.
Or.der deze 41 groepen zijn zeer ver
schillende studentengemeenten, leef
groepen en kritische gemeenten met
een ervaring van vijf tot tien Jaar.
Sommige hebben een sterk protes
tante. andere hebben een katholieke
achtergrond De accenten liggen
soms op liturgische vernieuwing, dan
weer op politieke actie. Nu eens ko
men de groepen voort uit een kerke
lijk conflict dan weer zijn zij zomaar
ontstaan.
Bijbel centraal
De bijbel is een centraal punt in de
basisbeweging, zegt het visiestuk De
mensen van de basisbeweging heb
ben de bijbel met nieuwe ogen gele
zen en merkten toen dat de kerk vaak
ten onrechte aan de kant van de
njken en machtigen heeft gestaan.
Het visiestuk zegt het zo
..De voor rijken en machtigen veront
rustende boodschap van het evange
lie tot bekering en verandering om de
armen recht te doen. werd verruild
voor een statische theologie van de
schepping, die God garant stelde
voor de bestaande orde. Door een
eenzijdige en vermagerde interpreta
tie verkeerde het bijbelverhaal vaak
in zijn tegendeel, ondanks de niet
aflatende poging van mensen door de
hele geschiedenis heen om de oude.
rode draad van de eerste christenge
meente weer op te pakken. Hopelijk
zal Ut blijken dat wij in hun spoor
zijn gegaan
Solidair
De basisbeweging wil solidair zijn
met ..alles wat verdrukt en geklei
neerd wordt" In het visiestuk worden
twee voorbeelden gegeven hoe bijbel
se grondwoorden op die basis hun
oorspronkelijke inhoud terugkrijgen
„Het bijbelse grondwoord .verzoe-
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Post ma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
tel 020-013456
latei 13006
Potato 66 00 00
Bsnh Nad Crad<etbank
RtHnmgnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
XI1000
REGIO ROTTEROAM/DORDRECHT
Posibus 948
3000 AX Rotterdam
tet 010-115586 (pbonnamanten
an barorgmg)
tel 010-it 5588 (radacba)
lal 115700 (oAsluAand voor
edwartwiies)
REGIO DEN MAAGaEIOEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
Parkstraat 22
Dan Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLANO
(uiisKxtend administratiei
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17030
Melkmarkt 58
Zwoite
Abonnementsprijzen:
Per maand 15.90
Per kwartaal 47.70
Per hall jaar f 95.40
Per taar 188.60
Advertentietarieven op aanvraag
adressen boven l
Oogave lam*eber<hten 9-19 30 van
m landag l m vntdag Op rondag van 18
20 uw tenet 020-913456
Opgave m.r. advenent.es tw
320-936868 o» schnttet* aan Mev-Adv
a'de»-ng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adteswvrpngen u-'akatend schnftelAk
aan orue Ameterdamse adressen
ning" is vaak gebruikt om tegenstel
lingen te ontkennen of toe te dekken,
om elke strijd en dus ook de klassen
strijd als niet christelijk af te doen.
Verzoening betekent echter mini
maal de opheffing van tegenstellin
gen en vereist de radicale inzet voor
een nieuwe maatschappelijke orde
En dat vanuit de .bekering', d wz. de
omkeer tot het nieuwe leven."
„Het bijbelse grondwoord .bevrij
ding'. .verlossing' betekent de uit-
tocht uit alle vormen van onrecht,
knechting en vernedering van de
mens. De bijbel mag niet gebruikt
worden om kracht bij te zetten aan
onderdrukking van armen, vrouwen,
negers. Joden. Palestijnen, of welke
groep mensen ook. Iedere generatie
christenen heeft de taak onder de
historische verhoudingen waaronder
men leeft, concrete stappen te zetten
ln de richting van het .Koninkrijk
Gods', de samenleving, waarin de ge
rechtigheid woont."
Socialisme
In de basisgroepen wordt de bijbel in
verband gebracht met de maatschap
pij. die men wil blootleggen op basis
van zijn keuze voor de armen in de
samenleving. De basisgroepen willen
hierbij gebruik maken van de kijk op
de geschiedenis, die ln de socialisti
sche beweging opgeld doet. In het
visiestuk wordt weliswaar vastge
steld dat de leden van de basisgroe
pen meest tot de middenklasse in de
samenleving behoren, die geneigd is
tot het kwaad van de „derde weg"
tussen liberalisme en socialisme,
maar het stuk stelt hoopvol vast dat
er daar een diepgaande bezinning
gaande is.
„Er zijn aanzetten gegeven voor de
emancipatie van de vrouw, het den
ken over nieuwe relatie- en woonvor
men en een betere verdeling en beste
ding van inkomens." zegt het visie
stuk. Het vervolgt: „In '68 kwam het
tot een krachtig verzet tegen autori
taire gezagsuitoefening door de over
heid. In bedrijven, ln het onderwijs en
ook in de kerken. Dit verzet vanuit de
„basis" gebeurde al snel in solidari
teit met bevrijdingsbewegingen in de
derde wereld, die vochten voor natio
nale zelfstandigheid en tegen ekono-
mlsche uitbuiting. Vele christenen,
die zich schaarden in deze „derde
wereldbeweging" hebben hieraan
hun politieke bewustwording te dan
ken. Begon het met de simpele maar
oprechte verontwaardiging over de
armoede in de derde wereld, via een
proces van strijd en studie ontwikkel
de zich een duidelijker politieke ana
lyse van de machtsverhoudingen iri
onze tijd," aldus het stuk.
Verband
In het visiestuk wordt een verband
gelegd tussen de grondstructuren ln
onze samenleving en die in de derde
wereld, die leiden tot uitbuiting van
de ene mens door de andere. Het stuk
wijst op misstanden als milieuvervui
ling en wapenwedloop, als gevolg van
de planloze toepassing van weten
schap en technologie. Het stuk pleit
voor een bondgenootschap tussen
een „doorgebroken middenklasse" en
de arbeidersbeweging.
De basisbeweging stelt zich ten doel
bij te dragen aan een beter functione
ren van de kerken in onze samenle
ving. Zij stelt vast dat de kerken
vroeger de bestaande verhoudingen
in de maatschappij rechtvaardigden.
Als het er op aan kwam stelden zij
zich reactionair op
Wereldraad
In het visiestuk wordt Marx gelijk
gegeven dat religie opium van het
volk was Naast deze aanpassing was
er in de kerkgeschiedenis ook een
kritische tendens Genoemd worden
de dopersen en in de recente geschie
denis de Bekennende Kirche In de
huidige kerk noemt het stuk:
De Wereldraad van Kerken, met
name zijn anti racisme programma
en het helaas rAoeilljk van de
grond komende anti-militarisme
programma, het I.K.V., I.K.V.O.S
Pax Christi. Aktie Nieuwe Levens
stijl, Kerk en Vrede. Solidaridad en
het DISK. Het Landelijk Pastoraal
Overleg ln haar moedige stellingna-
me van oktober 1978. de werkgroep
homoseksxualiteit en de kerken, de
feministische-theologische werkgroe
pen. de Open Kerk Beweging, en de
Beweging Christenen voor het Socia
lisme
door Aldert Schipper
Deze maand heeft mevrouw Joop Rot, directeur van Dienst
over de Grenzen (DOG), afscheid genomen van het eigen
arbeidsbemiddelingsbureau van de protestante kerken in
Nederland. Zij heeft sinds 1962 voor tussen de acht- en
negenhonderd vacatures bij kerken en andere instellingen in
de Derde Wereld Nederlandse krachten gevonden, van wie er
nu nog 125 in 25 landen aan het werk zijn.
Mevrouw Rot komt uit Delft. Ze heeft
een aantal jaren na de oorlog in Indo
nesië gezeten, hielp daarna Indische
Nederlanders bij hun emigratie naar
de Verenigde Staten, werkte bij de
hulporganisatie van de Wereldraad
van Kerken ln Genève en kwam ten
slotte bij het toen nog nieuwe bureau
van DOG terecht. Ze is in die 16 Jaar
bijna vergroeid met de DOG en ze
vertelt daarom liever over haar werk,
dat zij nu loslaat, dén over zichzelf.
De meeste mensen, voor wie zij heeft
bemiddeld, vertrekken voor een
periode van een Jaar of twee, drie.
Ongeveer een vijfde van de mensen
doet nog eens een tweede termijn.
Een enkeling blijft tot tien Jaar han
gen. De mensen die Dienst over de
Grenzen aan een baan helpt komen
niet ln dienst van DOG. maar treden
in dienst van de Instantie overzee.
DOG houdt wel contact met deze
mensen. Dat contact bestaat onder
meer uit de verzorging van rondzend
brieven. De laatste jaren zorgt DOG
ook voor de sociale voorzieningen
van de uitgezonden mensen.
Tekening van Wim Hessles uit het pas verschenen boekje van
prof. dr. E. Schillebeeckx „Basis en ambt", dat hij schreef in
samenwerking met de Basisbeweging van kritische groepen
en gemeenten in Nederland (uitg. Nelissen, Bloemendaal).
DEN HAAG (ANP) De Interdiocesane Stichting voor Ker
kelijke Roepingen, die namens de bisschoppen moet zoeken
naar kandidaten voor het ambt in de rooms-katholieke kerk,
lukt het niet succes te krijgen met haar werk. Dat komt
volgens een brief van de stichting aan de Nederlandse bis
schoppen door de verdeeldheid onder het episcopaat. Een
tweede oorzaak is dat de kerk in de samenleving steeds meer
als een randverschijnsel wordt gezien.
Grote familie
De voorzitter van de commissie is
bisschop Zwartkruis van Haarlem.
Hij heeft de brief van de stichting
niet ondertekend, omdat hij tevens
lid is van het episcopaat, waar de
brief aan is gericht. Het actieplan van
de Nederlandse bisschoppen dateert
uit 1973. Het werd opgesteld op ver
zoek van de curie-congregatie voor
het katholiek onderwijs ter voorbe
reiding op het internationaal roepin
gencongres. dat eind 1873 in Rome is
gehouden.
Het actieplan geeft verschillende mo
gelijkheden aan om aan de bevorde
ring van de roepingen voor het pries
ter- en kloosterleven te werken, Een
van die wegen, welke uitdrukkelijk
wordt genoemd, is de versterking van
de geloofwaardigheid van de kerk op
alle niveaus in haar spreken en han
delen.
De Interdiocesane Stichting voor
Kerkelijke Roepingen constateert
echter in haar brief: „door tegenge
stelde uitspraken van leden van uw
conferentie" heeft de kerk aan geloof
waardigheid ingeboet, vooral bij jon
ge mensen en goedwillende
katholleken.Daarbij wijst de brief
ook op de houding van de bisschop
pen op de laatste zitting van het LPO.
waardoor aldus de stichting de
dialoog tussen bisschoppen en gelovi
gen dreigt afgebroken te worden.
De stichting merkt verder op. dat
door al deze factoren de kerk wordt
belet vanuit haar evangelische Inspi
ratie haar bevrijdende rol in de sa
menleving te spelen. Haar conclusie
luidt: „waar de kerk zo weinig inspire
rend en geloofwaardig haar missio
naire zending uitvoert, daar voelt de
stichting zich onmachtig de haar ge
geven opdracht om werkers in de
wijngaard des Heren te werven en te
roepen, zowel voor het bijzonder
ambt. als voor het religieuze leven als
voor tal van andere diensten in de
kerk. naar behoren uit te voeren".
Schoolwerkplan, voor leerkrachten
basisonderwijs m.m.v. H. Stolk. 6-7
april. Den Alerdlnck. Laag Zuthem
(tel. 05290-5411.
Gespreks- en vergadertechniek voor
kerkelijke kaderleden. 6-7 april, De
Klencke. Oosterhesselen (tel. 05248-
6511.
R.k. Nederland, dat tientallen jaren
aan de top stond van de roepingen
voor priesterschap en kloosterleven,
voelt de daling dan ook het sterkste.
De hausse in de ambtsverlating is
voorbij, maar de vergrijzing neemt
nog snel toe en daarmee ook het
sterftecijfer. Volgens het internatio
naal centrum voor sociaal-kerkelijk
onderzoek „Pro Mundi Vita" in Leu
ven heeft r.k. Nederland dan ook het
laagste vervangingscljfer van
Europa.
Tegenover de 80 sterfgevallen en 23
uittredingen onder de priesters van
de bisdommen stonden ln 1975
slechts acht wijdingen. Een vervan
gingspercentage van 7.7 procent. In
de andere Europese landen Is dit ver
vangingspercentage gemiddeld 46
procent, mede dank zij de twee grote
uitschieters Polen en Joegoslavië,
waar het vervangingspercentage
ruim 175 respectievelijk 160 is.
Het recruteren van kandidaten gaat
bij DOG nogal gemoedelijk. Me
vrouw Rot vertelt dat zij in die twaalf
Jaar talloze verhalen over het werk op
hogescholen en universiteiten heeft
gehouden. Dat levert geïnteresseerde
mensen op. Een andere bron van
nieuwe mensen wordt aangeboord
door diegenen die zijn teruggekeerd
en in hun omgeving vertellen over
hun ervaringen. De mensen die DOG
uitzendt vormen bijna een soort grote
familie. In de loop van de jaren zijn
hoogstens een man of 15 mislukt.
Meestal weet mevrouw Rot voor elke
vacature wel een passende kandidaat
te vinden. Een enkele keer, wanneer
het gaat om banen waarvoor een
hoge gespecialiseerde ervaring nodig
is. komt er eens een advertentie in
een krant. Maar de advertentie-afde
lingen van de Nederlandse kranten
zullen van DOG niet vet worden.
Joop Rot vertelt dat DOG al een
tijdje zoekt naar een kandidaat om
de post van directeur van een techni
sche school ln Ghana te vervullen. En
in Rwanda ls al een hele tijd behoefte
aan iemand, die leiding kan geven
aan het landbouwonderwijs in allerlei
soorten scholen. Hij moet eerst on
derzoeken wat voor soort landbouw
er nodig is, daarna een lesprogramma
Tweede kerkelijke r
brochure over
Europese verkiezingen
AMERSFOORT „De Europese
verkiezingen en verder is de titel
van een brochure die onder verant
woordelijkheid van de sectie interna
tionale zaken van de raad van kerken
in Nederland wordt uitgegeven. De
brochure, die midden april zal ver
schijnen beoogt kerken en haar leden
voor de Europese verkiezingen te in
teresseren en daarvoor basisinforma
tie te verschaffen.
ADVERTENTIE
AEG
AEG- TELEFUNKEN Nederland N V
Aletta Jacobslaan 7.1066 BP Amsterdam
teleloon 020-5116333
door drs Jan H Kroon
De discussie naar aanleiding van de
verklaring van de hervormde raad
van kerk en school zou de indruk
kunnen wekken, dat er op niet-con-
fessioneel gebonden scholen op grote
schaal godsdienstonderwijs wordt ge
geven. Zoals Ossewaarde in zijn arti
kel van 23 maart JL al heeft vermeld,
blijft het echter bij uitzonderingen
Er is thans slechts sprake van een
redelijke hoeveelheid godsdienstles
sen op de openbare lagere school en
de openbare pedagogische acade
mies Maar bij het openbaar voortge
zet onderwijs komt dit vak op bijna
geen school voor
De bestaande lerarenopleiding ten
behoeve van het godsdienstonderwijs
leidt haar studenten of men nu wil
of niet dus 'oljna uitsluitend op
voor het confessioneel onderwijs. Als
de interpretatie van Ossewaarde. die
ik deel. juist is. waarin verondersteld
wordt dat de hervormde raad pleit
voor een opleiding van godsdienstle
raren aan een algemene nieuwe lera
renopleiding ten behoeve van het
openbaar onderwijs, dan lijkt me. ge
zien het beperkt aantal mogelijkhe
den voor het vak godsdienst bij het
openbaar onderwijs, deze gedachte
wat voorbarig.
Ook al zou er wel voldoende vraag
zijn naar vakleerkrachten godsdienst
bij het openbaar voortgezet onder
wijs. dan kan ik nog niet warm lopen
voor het plan om hiervoor een specia
le opleiding te creëeren. Vanuit de
huidige opvattingen op het gods
dienstonderwijskundig gebied is een
dergelijke opleiding niet verdedig
baar We zien de laatste jaren een
duidelijke ontwikkeling om gods
dienstonderwijs als een schoolvak te
laten functioneren, waarin het gaat
om geestelijke vorming en oriëntatie
Het wil geen kerkelijk onderricht
zijn. hetgeen inhoudt dat het noch
kerkelijk noch confessioneel gebon
den is.
In dit licht bezien is de taak van een
lerarenopleiding voor het godsdienst
onderwijs om de a.s. leraren vakin
houdelijk en vakdidactisch voldoen
de kennis en vaardigheden te laten
verwerpen, opdat zij vanuit hun ge
vormde visie op het vak binnen de
identiteit van een bepaalde school
vorm zullen geven aan het gods
dienstonderwijs.
Mijn verhaal lijkt aan te sluiten bij de
opvatting van Ossewaarde geen
splitsing in opleidingsinstituten ten
behoeve van het confessioneel onder
wijs enerzijds en het niet-confessio-
neel onderwijs anderzijds Maar ik wil
er dan wel een voorwaarde aan ver
binden namelijk dat de deelnemende
organisaues in een voorbereidings
commissie eaof bestuur uit alle gele
dingen gerecruteerd dienen te wor
den. Helaas is dat thans niet het
geval. Ik zal dit toelichten aan de
hand van een tweetal kanttekenin
gen bij het door Ossewaarde geschre
ven artikel.
De bestaande opleiding aan de VU
VU (Vrije Leergangen/Vrije Universi
teit) sectie godsdienst heeft natuur
lijk wel degelijk een binding met de
Vrije Universiteit. Er bestaat immers
een contactcommissie, waarin zitting
hebben leden van de wetenschappe
lijke staf van de theologische facul
teit. De taak van deze leden is om
borg te staan voor de kwaliteit van
het onderwijs op de lerarenopleiding.
Gezien de gedachte, die Ossewaarde
ontwikkelde, nl. geen confessionele
binding met de VU zou het in de lijn
der mogelijkheden moeten liggen om
in de contactcommissie ook personen
op te nemen, die andere instellingen
vertegenwoordigen, daar de genoem
de faculteit toch voornamelijk in re
latie staat met de gereformeerde ker-
samenstellen en dan de leraren voor
de aanstaande onderwijzers aan de
pedagogische opleiding begeleiden.
Dat alles moet ook nog in het Frans
gebeuren. Er wordt in heel Europa
naar zo iemand gezocht.
Voordat mevrouw Rot met pensioen
ging, lukte het DOG nog contact te
krijgen met Mozambique. Ze is er een
beetje trots op. dat de regering van
Mozambique aan haar bureau vroeg
te bemiddelen voor mensen in ver
scheidene sectoren; de eerste Neder
landse leraren zijn inmiddels voorge
dragen aan de regering van dat land.
Glimlachend vertelt zij dat de rege
ring in Mozambique niet eens zoveel
waarde hecht dat de kandidaten zui
ver in de leer van het marxisme zijn,
als ze Nederland verlaten. „Dat leren
we ze hier wel" had een vertegen
woordiger van de volksrepubliek Mo
zambique gezegd.
Het contact met de instellingen over
zee is in de loop van de jaren veran
derd. Vroeger werd hier uitgemaakt
wat goed voor de derde wereld was.
Toen is er een tijd gekomen dat de
bescheidenheid geen grenzen kende.
„Nu zeg je: er moet een gesprek zijn.
We zijn gelijke partners. Het mooie
daarbij is dat DOG zo klein is", zegt
mevrouw Rot. „De mensen overzee
hoeven niet bang te zijn dat wij hen
zouden bedreigen. Neem nou zo'n
land als Zambia. Het is voor ons een
concentratieland, maar er zijn toch
niet meer dan een stuk of vijftien
door DOG bemiddelde mensen aan
het werk."
Een sceptisch mens vraagt zich af of
het veel zin heeft een paar jaar in zo'n
vreemd land te werken. Mevrouw
Rot: „Degenen die door ons uitgezon
den zijn. vormen een slag mensen die
niet graag grote woorden over zich
zelf horen. Maar hun werk is wel
degelijk belangrijk. Bovendien ls het
goed dat Nederland op de hoogte is
van de derde wereld. Dat kan onder
meer doordat onze mensen terugke
ren en vertellen over hun ervaringen.
Wij hebben dan ook graag dat ie
mand iets achter zich heeft, zoals een
kerk of een school De schoenmaker
hier in het dorp weet nu een hele boel
over Soedan, omdat zijn zoon daar
werkt".
Voordat de mensen worden uitgezon
den kunnen ze eerst weekends mee
maken en daarna volgen ze een drie
weekse cursus in het Hendrik Krae-
mer Centrum in Oegstgeest. In die
cursussen werken vaak mensen mee.
die zelf uitgezonden zijn geweest.
Mevrouw Rot laat dit alles nu los.
Eerst wil ze nog eens samen met haar
vriendin Kik Soetekouw een reis naar
Afrika maken, waar ze tijdens haar
werk voor DOG te weinig aan toe
gekomen is. Het zal wel moeite kos
ten om niet meer elke dag naar
Utrecht te reizen. Maar Joop Rot is
bescheiden genoeg om te weten dat
het werk zal doorgaan. En zijzelf
praat alweer over haar nieuwe werk
voor Wilde Ganzen en in de hervorm
de gemeente in Blaricum waar ze
ouderling is.
Hartelijker
Dinsdagavond jongstleden. De
actualiteit en rubriek van de Var
ten einde. De heer Brugsma kon<
dat einde aan met ongeveer deze L
woorden: en dan krijgt u nu i
iets hartelijkers te zien en te hort
daarmee doelende op het tweede j<
van het feest ten bate van de
hartstichting. Afgezien nu van d<
vraag of je om mensen awarm te 1
maken voor hulp aan huh naaste
door hartklachten in moeilijkhe<
'zijn geraakt een songfestival moi ei
geven, het wüs hartelijker ondan c
het muzikale geweld. Wat was er^3
voorafgegaan? De bekende
dioxyne-affaire in Amerika.
Veteranen uit de Vietnam-oorlog
vertonen of bij zichzelf of in de
kinderen die zij na hun diensttijt
verwekt hebben ernstige
ziekte-verschijnsel. Jonge manni
liggen in korte tijd voor de dood
Anderen moeten leren leven met
bepaald soort uitslag. Kinderen
worden zwaar verminkt geboren.
Trieste gevolgen van „agent Oi
een alle leven verdelgend middel
in grote hoeveelheden over het
Vietnamese land uitgespoten is.
officiële autoriteiten willen er nii
van weten. Ze voorzien bij het
geringste toegeven aan deze klacr
een schadeclaim die ontwrichter
kan werken. Duizenden heeft dit
getroffen en als al die duizenden
recht en wet in de hand om hun
schadevergoeding zouden komei
vragen zou het einde zoek zijn. p
Vandaar intimidatie. bedreigingL
hen die zich ermee bezighouden
alle verdere criminele praktijker
waarvan met name officiëke
instanties zich kunnen bedienei
ze werkelijk in het nauw komen.
Ineens wordt het hele deftige
apparaat van directeuren en
ondergeschikten één grote
samenzwering van tegen in het
gekomen mensen. Een trieste zal
Onhartelijk, onmenselijk. Eén v{*
gevolgen van zo'n oorlog die de
gemakkelijk vergeten. Bedrogen^
mensen moeten ook na de oorloc,
maar terzijde van de legertros erf'
volstrekt in de steek gelaten sterf
Waar beginnen we toch telkens v
aan?
VOORBUGANGE!
beroeping s werk
NED. HERV. KERK ei
Aangenomen naar Oldebert: A
van Kooy te Oost-Flevoland (fr
gem. Dronten); naar Haren: (toezPt
J. J. v.d. Waal te Nijmegen. ir
b
Bedankt voor Valkenburg -
(toez.): J. v.d. Schee te Heilooj
men.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Hoek: G. Kleijn, kail
Zwolle; te Eemdijk en Broek op
gedijk: F. J. van Hulst, kanl
Nagele.
Ds J. C. Hamel
Op 81-jarige leeftijd is overledej
lutherse emeritus-predikant J. Cl
mei te Monnikendam. Hij wet
1953 predikant van de luthersj
meente Monnikendam (tevens I
prediker in Amsterdam-Noord)
ging in 1962 met emeritaat. Vooi
had ds. Hamel een ongewone
baan. Hij was o.m. missionair p
kant in het voormalige Nederli
Oost-Indië, werd in 1938 voort
van de synode der Moluks Pr|
tantse Kerk op Ambon en stonl
de oorlog te Soerabaja en MalaJ
Ds. G. J. H. Gijmin
ijminl
ijn 66ste
ken. Alleen op deze wijze kan er een
instantie ontstaan, die garant staat
voor een zo'n breed mogelijke oplei
ding voor godsdienstleraren ten be
hoeve van het confessioneel en niet-
confessioneel onderwijs. Hetzelfde
geldt voor een goed service-instituut,
dat zou moeten worden opgericht,
ten dienste van het gehele gods
dienstonderwijs. Maar het plan. dat
Ossewaarde lanceert om in samen
werking met de Unie School en Evan
gelie en de Ned. Prot. Chr. School
raad tot oprichting te komen, garan
deert onvoldoende een zo'n breed mo
gelijk gedragen begeleldings instel
ling Ook hierbij zullen andere instan
ties dan alleen maar typische verte
genwoordigers van het prot. chr. on
derwijs betrokken moeten worden
Drs. Jan H. Kroon is directeur van
het Interkerkelijk Overleg in
Schoolzaken IKOS Amsterdam. Met
zijn bijdrage willen we thans de dis
cussie besluiten.
Een paar dagen voor zijn
jaardag is overleden de Rotterd;
hervormde emeritus-predikant
H. Gijmink. In september 1946 ra
ds. Gijmink naar Rotterdam el
bleef daar tot zijn emeritaat, dat)
verleden jaar werd verleend. Tev
had hij te Nieuw- en Sint Joost)
gestaan. Ds. Gijmink was land
bekend als voorstander van d|
Zuid-Afrika gevoerde politiek
aanzien van de apartheid. Hij
oprichter en later voorzitter va
Nederlands-Zuldafrikaanse Wei
meenschap. welke in ons land i
voor begrip voor het Zuidafrikaj
regeringsbeleid. In 1959 was hij
paar maanden waarnemend pl
kant van de Nederlands-sprek
gemeente te Johannesburg val
Nederduits Hervormde Kerk in 1
Afrika. Op uitnodiging van deze I
gemeenschap heeft hij later een I
nee door Zuid-Afrika gemaakt el
terugkeer in woord en geschrifd
zijn bevindingen verhaald. Ds.
mink werkte in de bezettingstijdl
aan Gemeente-opbouw en was ri
oorlog o.m. betrokken bij de Nl
landse werkgemeenschap „Kerl
nieuwing door levensvernieuwinl
DEN HAAG (ANP) Op inil
van bisschop Bluyssen heeft dl
derlandse Sint Gregorius-verei
een cassette uitgebracht, waarod
gezangen zijn opgenomen, die 11
nieuwe altaarmissaal zijn algedi
Voorgangers, cantores. koor ei
meenschap zingen, begeleid
Bernard Bartelink aan het orgé
volledige orde van dienst met tol
ging van alle prefaties voor bijzi
re gelegenheden.
