Tony vanVerre: Interviewer kun je misse Chileense cultuur uit periode Allende Edo de Waart opent Festspiele Bayreuth Luisteraars kennen de stem van de beste radiomaker niet Popgroep Blondie met professionele show Televisiedienst VARA: wordt gereorganiseerf i Kleine dansgroep gaat voor bij Kunstraad wil subsidies voor kleine dansgroepen Altviolist Aronowitz (62) overleden subsidieverlening Bewondering voor leven in Steentijd TV COMMENTAAR Koot en Bi naar USA ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1978 KUNST/RADIO/TEL^VISIE TROUW/KWARTET door Riet Diemer AMSTERDAM Woensdag ontving Tony van Verre de zilveren Reiss-microioon, omdat de radio- en televisiecritici zijn radioprogramma's „Tony van Verre ontmoet" de beste van het afgelopen jaar vonden. Daags daarna, in de lounge van het wolkenkrabber-hotel Eurocrest waarvoor auto's rijen dik hun loodgif uitbraken, vertelt hij wat zo n erkenning hem doet. Gezeten naast het winkeltje met Delftsblauwe souvenirs en ansichtkaarten met bollenvelden en molens is hij een heel eind van huis, dat in het Zeeuwse Middelburg staat, waar volgens hem het leven nog goed is. Over de Reiss-microfoon: „Zo'n prijs vind ik ontzettend belangrijk in je leven. Dat merk je aan de reacties van mensen die door jou worden be wonderd. Al die aandacht doet je ijdelheid bijzonder goed. De prijs is geheel onverdacht. Hij is niet com mercieel. zo van: we verkopen daar door meer platen en boeken. Integen deel hij komt van een stel lastige heren, critici, die zelf ook interviews schrijven." Het aandenken bestaat uit een zilve ren plaquette. Er bestaat geen zilve ren Reiss-microfoon als prijs, maar zou dat wel zo zijn dan had deze volgens de stellige overtuiging van Tony van Verre naar Bert Garthoff moeten gaan „omdat hij 23 jaar lang op constant niveau echt radio heeft gemaakt". Hij vindt dat in ons land veel te weinig prijzen worden uitgereikt. Een land als Amerika is daarin veel beter en hij geniet nog na van citizen-of the-week-price (burger-van-de-week- prijs) uit All in the Family, die Edith Bunker won omdat ze een man met mond op mond beademing redde. Ontwapenend als ze nu eenmaal is bedankte ze bij de uitreiking de man die de hartaanval had gekregen. Beledigen Tony van Verre wil wel iets kwijt aan het adres van „Hilversum" en omdat je niet zomaar met kritiek kunt ko men aanzetten als je net een leuke prijs hebt gekregen gebeurde dat in een interview dat zijn vriend Jan Blaaser hem zou afnemen. En zo stel de hij het volgende vast: „Als er een straf zou staan op het beledigen van luisteraars, dan zou tachtig procent van de Hilversumse programmama kers nu in de gevangenis zitten." Zijn volgende conclusie: „Mijn ma nier van werken bewijst dat je de interviewer kunt missen. De meeste programmamakers stellen zich ech ter op of ze de geïnterviewden kun nen missen. Ik ben er dan ook van overtuigd dat het merendeel het be treurt, dat je een talk-show niet in je eentje kunt maken." De keus wie deze ongezouten kritiek (goed Zeeuws, goed rond) aan hem ontfutseld liet hij op Jan Blaaser val len. Een van zijn belangrijkste argu menten: „Omdat hij een prima vak man is. Hij leest z'n tekst en kent die binnen drie minuten." Van Verre slaat vakkundigheid hoog aan. „Je wordt krankzinnig van het amateu risme. Hilversum is net het Leger des Heils. Daar kan iedereen bij." Zijn grote liefde voor radio maakt dat hij het betreurt dat het medium vaak zo slecht wordt gebruikt. Hij merkt ook dat televisiemakers jaloers kij ken. want je kunt als radioman in je eentje perfecter werken. Je hebt er geen staf van tientallen mensen bij nodig, zoals bij televisie. Hij vindt het dan ook sneu als je een maand aan een tv-documentaire hebt gewerkt en de mensen zeggen dat ze het niet leuk vonden. Zelf werkt hij een week aan zijn programma „Tony van Verre ont moet" Radioluisteraars kennen zijn stem niet en ze weten ook niet hoe hij eruit ziet. Dat hij zelf niet in zijn program ma's is te horen is geboren uit nood zaak. „Ik vond dat ik de vragen niet goed genoeg kon stellen, dat ik haper de en ik ben toen op het idee geko men mijn stem uit de banden weg te knippen en de geïnterviewdeij zelf de vraag te laten herhalen". Zo zijn de monologen ontstaan van bekende Nederlanders, terwijl Joop Koopman voor commentaar zorgde. Eenzaam In de rij van gesprekken maakte de serie met Ko van Dijk, ook al toen die bij zijn leven werd uitgezonden, veel indruk. Niet in de laatste plaats op Van Verre zelf. Hij zegt hem te heb ben uitgenodigd, toevallig in een peri ode dat Ko behoefte had om te pra ten. Hij was erg eenzaam, had last van zijn heup en heeft het niet goed kunnen verwerken dat zijn huwelijk was stukgelopen en vooral dat hij zijn twee kleine kinderen, Peter-Jan en Kees, daardoor minder zag. Op emotionele wijze sprak Ko daar in de programma's herhaalde malen over. Hij sprak vaak over zijn twee kleine jongens, die later nooit zouden weten wat voor vader ze hadden ge had of over hoe hij toneel speelde. Het boek van Tony van Verre over Ko van Dijk, dat deze week uitkwam begint dan ook met deze woorden: „Dit boek is voor Peter-Jan en Kees. Van hun vader. Dat spraken Ko en ik af in december 1977. voordat we be gonnen aan het opnemen van een aantal gesprekken voor een radiose rie. „Het moet een boek worden voor m'n jongens", zei ie „dat ze later een beetje weten wie die vent geweest is. die hun vader was." Bij het boek behoort een grammofoonplaat met de stem van Ko van Dijk in verschil lende toneelfragmenten. Oorspronkelijk durfde Van Verre na Ko's overlijden niet tot uitgave over te gaan, omdat hij niet aangezien wilde worden als een profiteur van de gelegenheid. Toen bleek echter dat Ko zelf al overal over dat boek had verteld. Tony van Verre, sinds 41 jaar, een geboren en getogen Zeeuw, die Am sterdam van vandaag met zijn ver keerschaos vijandig vindt geworden, is na een paar jaar rondzwerven, te ruggekeerd naar Middelburg, zijn va derstad, waar hij zoveel wortels heeft. Daar ontvangt hij de personen die hij voor zijn gesprekken-serie „Tony van Verre ontmoet" uitnodigt. Ze blijven er meestal een paar dagen en nach ten. „Ik besteed veel tijd aan eten en drinken en ik kan prima koken en mensen verwennen." Hij vindt dit de meest praktische manier, want hij kan moeilijk bij de mensen zelf gaan logeren. Na een paar dagen zouden de familieleden wel gaan zeggen: wat moet die vent hier. Het gevaar dat de geïnterviewde be is t iinet-1 i bewi joten bij een goed glas wijn en zijn de re prestaties te loslippig zul den ziet hij niet. „Ik ben daai uit. Ik betwijfel of het pubi st leuk vindt. Na twee jaar zou ar geen klanten meer kunnen kr jrd wc verbaas me dat Bibeb nog alug sen kan vinden." k. ma tei arom left. kabii ,vo Hij is echter weer wel gestreeli de vraag hoort: „Hoe komt q Jitiek- ze vertellen aan jou meer dan ander". Hij sprak met Gerard 1 Bertus Aafjes, Simon Car: Sylvain Poons, Albert Mol, Ajlde zi. G. Schmidt, Ko van Dijk. Jan en Geert van Oorschot. M voor zijn keus kan hij niet ge; |p r\ gaat een beetje af op je eigen 'c gierigheid, 't Is nog net als j zestien was. 't Is geweldig aL at, oe beroemde man of vrouw kum binet len, bij ze rondkijken en de praten." pre Sfeer gSJ De sfeer van het gesprek v, je de belangrijker dan de vragen.eft vC moment van het interview is f soon tegenover me de belan? or en interessantste ter wereld, ke m zelfs, dat er sprake is van een n het soort verliefdheid bij me. Ik 1 ook goed identificeren met di en in zijn huid kruipen zonda het merkt. Later hoor ik zei! emiei een beetje hun stem heb ov yl zal men, zoals bij Ko van Dijk ol t jaal Carmiggelt." or de Bijzondere toekomstplai Tony van Verre niet te hebl wordt op zondag 8 oktober, d( de 65e verjaardag van Card tussen half twaalf en twaall verigi Hilversum 3 een enkel gespn hem uitgezonden. Verder zijn een paar zondagen de gesp met Ko van Dijk in een herha beluisteren. rea I"!»15 e üe o vra er i ipaal ov< et wi isecu oetei chtsi m ge Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De geschiedschrijving over de regering van Salvador Allende, waaraan vijf jaar geleden op gewelddadige wijze een einde werd gemaakt, is voorlopig nog niet ten einde. Zo verscheen er dezer dagen een boekje over de ontwikkelin gen op cultureel gebied in de periode tussen 1970 en 1973, getiteld Cultuur In Chili. De samenstellers van het boekje, Max Arian, Jan Joost Teunissen en Klaas Wellinga, schrijven in de inlei ding dat er nog niet eerder een syste matische studie ls verschenen van de wisselwerking tussen de politieke ge beurtenissen en de culturele ontwik kelingen tijdens de regering van de Unidad Popular. Toch ls wat er toen gebeurde ook nu van belang voor de bestudering van de relatie tussen kunst en politiek. Het boekje maakt door middel van (ten dele al eerder verschenen) artike len en Interviews duidelijk welke sti mulerende ontwikkeling uitging van dé ingrijpende veranderingen tijdens het tijdperk-Allende. „Zonder dat er sprake was van overheidsdwang of Inperking van de individuele vrijheid van kunstenaars was er een wissel werking tussen massabeweging en kunst, kunstenaars die de problemen van de arbeiders, de werklozen, de landloze boeren, de vrouwen tot uit drukking trachtten te brengen en daardoor ook artistiek vaak nieuwe ROTTERDAM Ondanks het feit dat de groep Blondie. en in het bijzonder zangeres Deborah Harry, zich in een grote populariteit mogen ver heugen. was de grote zaal van de Doelen in Rotterdam don derdagavond niet helemaal uitverkocht. Weliswaar trof men hier en daar jonge tot zeer jonge fans aan, het over grote deel van Blondies aan hang gaat blijkbaar eerder naar de bioscoop dan naar de concertzaal. Blondie was de enige Newyorkse „new wave"-groep die onmiddellijk aansloeg in Europa en in het bijzon der Nederland. In Amerika laat het succes nog op zich wachten. Onge twijfeld zullen de gelaatstrekken van door Geert Kistemaker Deborah Harry en de publicitaire waarde de belangrijkste rol vervuld hebben bij de plotselinge opkomst van Blondie. Maar ook de energieke manier waarop het oudje „Denis" door de groep werd gepresenteerd droeg daartoe bij. Inmiddels heeft Blondie een derde lp uitgebracht, „Parallel Lines", waarop het ongepolijste geluid (de charme van de groep) door producer-hitma- ker Mike Chapman meer in de rich ting van voorspelbaarheid is gedrukt. Het concert straalde, ondanks de merkbaar gegroeide routine, een enorme portie enthousiasme uit. Een belangrijk aandeel daarin heeft de onvermoeibare drummer Clement Burke. Zijn spel heeft een volkomen eigen stijl, klinkt soms houterig, maar verenigt in zich originaliteit en betrouwbaarheid. Zijn werk is zeer bepalend voor het geluid van de groep. Ook het toetsenspel van Ja mes Destri is opvallend. Ten slotte zijn het Chris Steik's grillige compo sities en Debby Harry's krachtige vo calen die van Blondie een pure pop band maken. De groep maakt van de vijftiger-jaren-pop een goede combi natie met het zeventiger-jaren-geluid, die ook live uitstekend overkomt. Vaart Er werd een behoorlijk aantal nieuwe songs gebracht, er zat flinke vaart in het programma en Debby's micro foontechniek bleek sterk te zijn ver beterd. Hoewel ze soms wat tekst kwijt was, of verkeerd inzette. Het publiek raakte in vuur en vlam en liet de band pas gaan, toen tijdens de tweede toegift (halverwege de uit voering van Iggy Pop's Funtime) Cle ment Burke van pure uitputting z'n drumstel onder zich wegschopte. Blondie bewees met dit concert een professionele show te kunnen bren gen, die, gebaseerd op een overdaad aan sterke nummers, flinke aantrek kingskracht op een breed publiek kan hebben. d »i to-- k< DEN HAAG - Voor elf dansgroepen wil de Raad Kunst subsidiëring van in t miljoen gulden. De kleine g die voor subsidie bij de minisl voorgedragen zijn: Eigentijd» (Koert Stuyf), Dansproductiel llf van Dillen), Multi Media (Bart aar Pentatheater (Rotterdam), Vftjji trum Dans (Rotterdam), Dal Oost-Nederland (Studio LPJ hem), Noord-Nederlandse Da| (Groningen), Bewegingsgrot Pauline de Groot, Krisztina d en Amy Gale. Deel van Chileens vignet. wegen vonden". In het boekje, dat 72 pagina's telt, wordt ingegaan op de manier waarop deze nieuwe vormen werden uitgewerkt in film. muurschil deringen, strips en het politieke lied. Verder wordt ook aandacht besteed aan de Chileense staatsuitgeverij Quimantü die onder Allende een te genstroom probeerde te zijn tegen de informatiestroom van rechts. Verder interviews met de filmregisseur Migu el Littin en een cultureel werker. Cultuur in Chili 1970-1973. veel illu straties. Te bestellen bij Chili comité Nederland, Minahassastraat 1, Am sterdam. Prijs 12,75 (inclusief ver zendkosten). IPSWICH (Engeland) De bekende altviolist Cecil Aronowitz is woens dagavond tijdens een concert in het- plaatsje Snape Maltings onwel ge worden en kort daama overleden. De 62 jaar geworden musicus was vooral bekend als kamermuziekspeler. Hij was jarenlang lid van het befaamde Pro Arte Strijkkwartet. Ook musi ceerde hij wel samen met zijn vrouw, een pianiste. Hij maakte plaatopna men met het Amadeuskwartet en met Yehudi Menuhin en Julian Bream. Aronowitz was van geboorte Zuidafrikaan. ROTTERDAM Edo de Waart, chef-dirigent van het Rotterdams Philhar- monlsch Orkest, is uitgenodigd om in juli volgend jaar de jaarlijkse Bayreut- her Festspiele te openen met een nieuwe produktie van Wagners „Lohen grin". De titelrol in een reeks van zeven voorstellingen wordt gezongen door Peter Hofmann, de regie heeft Götz Friedrich. De Waart is de eerste Nederlandse dirigent die bij de Bayreuther Festspiele optreedt. Hij dirigeerde „Lohengrin" eerder bij de Nederlandse Operastich ting. Vanavond, zaterdag 9 september, gaat in het Circustheater te Scheve- ningen onder zijn leiding Wagners „Tannh&user" (Nederlandse Operastich ting) in première. Oplossing op korte termijn nog niet gevonde HILVERSUM (ANP) Het dagelijks bestuur van de vi heeft besloten tot een reorganisatie van de televisiediensl besluit is genomen naar aanleiding van moeilijkhedei deze week tot uiting gekomen zijn bij VARA-visie ei programma van de ombudsman. De VARA heeft overleg gevoerd met de vakbond Mercurius en de Neder- Van onze Haagse redactie Den Haag Kleine dansgroepen zijn de eersten die geld moeten hebben. Groepen die de hoofdrol spelen in het Nederlandse dansgebeuren horen verder bij voorrang subsidie te krij gen. De raad voor de kunst heeft dat geadviseerd aan minister Gardeniers van cultuur, recreatie en maatschap pelijk werk. De raad vraagt een extraatje van 1,7 miljoen van de minister voor de dans kunst. Daarmee kunnen elf kleine dansgroepen het redelijk redden. Bij die gToepen gaat het om bij elkaar 75 kunstenaars Artistieke maatstaven hanteerde de raad bij de vaststelling van de groe pen. Het gaat om de groep van Kurt Stuyf, dansproductie van Bianca van Dillen en Multi uit Amsterdam, het Pentatheater en Werkcentrum Dans uit Rotterdam, de dansgroep Oost- Nederland. Studio LP uit Arnhem, de Noord-Nederlandse dansgroep in Groningen en de Bewegingsgroep Din. Op Projectbasis stelt de raad voor te subsidiëren: Pauline de Groot en Krisztina de Chatel uit Amsterdam en Amy Gale uit Schiedam. Geen geld voor deze groepen vindt de raad fnuikend en belemmerend Speciaal vandaag De NCRV start de eigen zesde lige serie Als in het stenen tijd perk. Ned. 11S.59 Tussen Toen en Toekomst is een film van Jan van Hillo over prinses Beatrix en prins Claus. Ned. 1/19.25 Eigentijdse problemen en de gevolgen vormen het tbema van de Canadese speelfilm De man die alleen stond. Ned. 1/21.55 Onderwerpen in Televizier Ma gazine zijn: de Engelse reageer buisbaby en bet hernieuwde on derzoek naar de moord op Kennedy. Ned. 2'22.10 De BRT vertoont de eerste af levering van de door Jan Matter ne geregisseerde serie De col lega's. België 120.19 In het klassiek wensprogram- ma zijn o.m. opgenomen de Kerk- sonate nr. 15 van Mozart en Bachs Italiaans concert in F. Hilv. 2 20.05 Speciaal morgen Vesperviering in de Paas- kerk te Oss. NED. 1/17.00 Eerste aflevering van een serie over taalvaardigheid. Ned. 2/17.30 De AVRO brengt acht jonge dirigenten op het concertpo dium. Ned. 1/19.05 Burt Lancaster, Kirk Doug las en Rhonda Fleming spelen de hoofdrollen in de western Het revolvergevecht van de O.K.corral Ned. 1/20.15 In Opera-matinee zijn frag menten uit De Parelvissers te beluisteren. Hilv.4'12.30 De IKON wijdt een uitzen ding aan de thans veelbespro ken vraag Kinderen aan het Avondmaal? Hilv. 1/17.00 Voor geen goud zou ik gaan leven als in het Stenen Tijdperk. Het ver krijgen van een miezerig vuurtje kost je een paar lamme armen, pijn lijke vingers, een beroete kop en ademnood. Om pap te koken moet je eerst uit klei een pot kneden en bakken, boekweit verbouwen en oogsten en de geit melken. Wanneer je trek hebt in een geroosterd schol- etje, mag je niet even naar de vis- arinkel op de hoek maar dien je zelf uiken te vlechten. En dan zal er ook een bootje moeten worden ge naakt om bij de geschikte visgrond :e kunnen komen. Ondertussen loop je nog steeds in je nakie. Tenzij je uit hulden iets weet te fabriceren dat lijkt op een overjas en schoe nen. Daaraan valt echter pas te denken als je erin geslaagd bent een stenen mes. een naald van been en rijgdraad uit darmen te vervaar digen. Wie dit allemaal presteert en dat was zo'n drieduizend jaar geleden hier heel gewoon mag je echt geen wilde meer noemen. Een ver heffende gedachte. Onze voorvade ren ten tijde van het neolithicum waren geen primitieve, maar zeer inventieve mensen. Mensen met verbeeldingskracht. Als zij een idee hadden, vonden ze eerst het gereed schap uit om dat plannetje te kun nen uitvoeren. Zij bezaten meer fan tasie dan wij en hun natuurlijke handvaardigheden waren beslist groter. Tot die conclusie zult u ongetwij- eld komen, als u de televisieserie /olgt die een NCRV-ploeg heeft ge naakt van een serieus experiment. Serder heeft in onze krant een ver- laal gestaan over de poging om in ?en nog woest gedeelte van de Fle- vopolder het leven uit de late Steen- door Ton Hydra Scène uit Het Stenen Tijdperk tijd na te bootsen. Vanavond zijn de dapperen in levende lijve te aan schouwen. Tien volwassenen, vier kinderen, een „wolfshond" en een kudde mekkerende geiten. Leider was Roelof Horreüs de Haas. Met zo'n naam moet je wel belang stelling hebben voor het grijs verle den De verschijning van deze 73- jarige natuurminnaar past volko men in het ongerepte landschap. Voor de camera gaat hij zozeer in zijn oerbezigheden op. dat hij soms geheimzinnig aandoende klanken uitstoot. De magie van de natuur heeft trou wens alle leden van de groep stevig te pakken. Het is haast niet te geloven. I dat het stuk voor stuk hooggecivili- I seerde mensen zijn, zo reëel komen zij I in hun oerstaat op je af. Blijkbaar zijn we in staat duizenden jaren in de tijd terug te gaan. Weliswaar had de I groep zich daar drie jaar op geprepa reerd alvorens het experiment aan te durven. Maar plotseling ontdekte ik in het filmbeeld één man meer. Dit bleek regisseur Jan Pieter Visser te zijn, die, aangestoken door dat pure bestaan, zich ook even waagde aan het leven in de ochtendnevels van onze beschaving. Ik moet zeggen dat hij niet eens uit de toon viel. Ik heb gehoord dat tijdens dit experi ment het respect groeide voor de zo genaamde primitieve mens. U en ik ontkomen niet aan diepe bewonde ring voor de nabootsers. Wat een moed om zoveel verworvenheden en ontelbare gemakken achter je te'la- ten. Wat een inzet en geduld om de vaardigheden van eeuwen geleden te heroveren. En wat een sterke karak ters om de uitdaging van de natuur te aanvaarden en lange tijd vol te houden. De film geeft niet van het leven in de Steentijd maar van het experiment een zeer realistische indruk. Cineast Hans Simons had bovendien oog voor de ruige schoonheid van het land en de kleurschakeringen die door zon licht en de beweging van het water ontstaan. Sfeervolle opnamen zijn het resultaat. Om te voorkomen dat scherpe opmerkers in pen en telefoon klimmen, vertel ik erbij, dat ter verle vendiging van panoramabeelden ook is gefilmd in het Waddengebied. Goed aansluitend bij de sfeer is de muziek, speciaal voor deze serie ge maakt door de jonge musicus Kees Smit. De bekwame filmmontage is het werk van Elbert Verbrugge. Liefhebbers zullen het op prijs stellen dat de delen kort na elkaar worden vertoond. Dat is na vanavond op 11, 12. 21. 22 en 28 september. landse Vereniging van Journi Het dagelijks bestuur en dezi VJ organisaties hebben vastgestö hoe ernstig op zichzelf de symp! an c van het conflict bij VARA-visie Ombudsman zijn, het in feite ga 55 bredere structurele vraagst; nsj binnen de VARA en in het bijl n binnen de televisiedienst met financiële, programmatische al )je v sonele kanten. SSDl De VARA stelt zich voor dezei n a stukken in onderlinge samenhi t •bekijken en oplossingen aan ti rogl gen. Zo nodig zal externe hui; een organisatiebureau worden 1 lc^ trokken. Tijdens de voortgam het proces zullen de omroepto 0jg( voortdurend contact met hun n(je blijven onderhouden. Het is de bedoeling van de 1 f door middel van deze reorgai !jj| de deze week naar buiten get llPil problemen bij de televisiedienst 1 toekomst te voorkomen. Zoal kend, vroegen ombudsman Bom en adjunct-hoofdredactetl rie Prins van VARA-visie de db I televisie om ander werk, nmii niet langer konden samenwerk! Ingrid Harms, die bij beide pro ma's betrokken is. 5 Intussen is er voor de daardoo stane situatie nog geen oplosd vonden. „Er wordt thans ovq oplossing op korte termijn 1 VARA gepraat", aldus een f voerder. AMSTERDAM (ANP) Kee» Kooten en Wim de Bie zulle Nederlands Blazers Ensemble' zeilen op zijn eerstvolgende tt door de Verenigde Staten. Het! hier een rondreis van 19 maart! april volgend jaar, waarbij W semble onder meer New York, hington, Chicago en de Cat hoofdstad Toronto zal aandoet Over de bijdrage die Koot enÖ de concerten gaan leveren is n# duidelijkheid te verkrijgen, woordvoerder van het ensembl de slechts kwijt dat zij met dt voor „presentatie en bewaking len worden belast.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 4