Bacteriën
gaan nooit
met vakantie
Ambtenarenbonden leggen conflict bij
u Scherpe kritiek in Kamer op belastinginspecteurs
't is een filter,
't Blijft een Camel.
)ebat over Urenco
Den Uyl
rVD: volledige afgang in affaire koopsompolissen
iG
Eigenaar winkels
verdacht van
brandstichting
Gehandicapten
krijgen tijdelijk
voorrang bij
sollicitatie Rijk
Onderwijzer
begint actie
tegen balpen
Wieringa (NCBO) ontkent harde uitspraken over stakingsactie
Vondeling bedankt
2RIJDAG 30 JUNI 1978
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
ADVERTENTIE
y «n nnzp nnrlpmpnhirpriart.ip
an onze parlementsredactie
EN HAAG De Tweede Kamer heeft scherpe kritiek op de
srenigingen van belastinginspecteurs in de zaak van de
iopsompolissen. De VVD'er Joekes sprak gisteravond zelfs
in „een volledige afgang' nu gebleken is, dat niet meer dan
ir politici een omstreden koopsompolis hadden aange-
haft.
irons
s jeer
niets,
lar
is een
lijk
t. En dl
•n. Wat
j zulke
nhier
Om
en. lij
ehoort
tot
ben ze
i
:dorp
maar
ïhet
taat en
igaat
ing. Oi
)A-fractieleider Aantjes was milder
zijn oordeel. Niettemin zei hij dat
onzorgvuldig is gehandeld, waar-
tor „schade aan mensen is toege-
acht." De inspecteurs hebben te
oeg en te hard gesproken, zei Dol-
(PvdA).
aar aanleiding van een bericht in
il Parool vroegen de Verenigingen
in belastinginspecteurs en adjunct-
specteurs de Tweede Kamer dit
ar om een onderzoek. Niet de ge-
>nste parlementaire enquête, maar
commissie van drie bracht deze
ik aan het licht dat één minister
festerterp) en drie leden van de
weede Kamer in het bezit van een
lopsompolis zijn of zijn geweest.
n n
1)31 S|
rie van hen zijn inmiddels uit de
jtieve politiek verdwenen. De leden
m de Eerste Kamer worden nog aan
11 onderzoek onderworpen.
het debat over het onderzoeksrap-
rt noemde Joekes het gisteren on
gepast, dat „ambtenaren zich. buiten
hun bewindslieden om, rechtstreeks
tot de Kamer hebben gewend". Een
onbesuisde actie, aldus Joekes, want
ten onrechte is de indruk gewekt, dat
er iets verkeerd zit. Er is gevraagd om
niets minder dan een parlementaire
enquête, het zwaarste onderzoeks-
wapen."
Moraal
CDA-voorman Aantjes zei, wel begrip
te hebben voor de actie van de in
specteurs. Zij werken onder grote
spanning en moeten vaststellen, dat
de belastingmoraal verslechtert.
Juist daarom nam hij het de inspec
teurs kwalijk, dat zij aantasting van
die moraal ook onder politici veron
dersteld hebben. Volgens de socialist
Dolman hadden de inspecteurs, uit
hoofde van hun ambt, zorgvuldiger te
werk moeten gaan. Dat ambt „blijkt
een grote maatschappelijke kracht te
hebben", zei Dolman.
Aantjes en Joekes haalden ook uit
naar de Parool-journalist Van Wij
nen, die geschreven had over de aan
schaf van koopsompolissen door
achtendertig Kamerleden (voorna
melijk CDA'ers) en acht bewindslie
den. Volgens Aantjes onthult het on
derzoeksrapport „de lichtvaardig
heid van die beschuldigingen". Te
recht heeft Van Wijnen in zijn krant
excuses aangeboden, zeiden Dolman,
Aantjes en Joekes. Volgens de
VVD'er, zelf eens journalist, is Van
Wijnen ook volledig afgegaan. Het
rapport betekende in de ogen van
Aantjes „een ruim eerherstel", niet in
het minst voor oud-staatssecretaris
Van Rooijen die partijgenoten ge
ïnformeerd zou hebben over een na
derende wetswijziging. Die door de
Kamer aanvaarde wijziging bracht
de belastingvoordelen van de polis
sterk terug.
'Les voor politici'
Aantjes zei wel, dat de aanschaf van
een polis door politici „uitsluitend
om fiscaal voordeel" laakbaar is. Hij
noemde geen namen. Uit het rapport
van de commissie blijkt, dat in elk
geval oud-minister Westerterp het
daarom begonnen is geweest. De
zaak koopsompolissen is volgens
Aantjes „een les voor politici: een
goed voorbeeld spreekt beter dan een
goed woord".
De socialist Dolman was blij, dat de
getallen uit het Parool-artikel „uit de
lucht waren gegrepen" maar hij zei
ook: „Ook vier is te veel". Hij bena
drukte dat politici temidden van an
dere burgers apart staan: „Zij maken
en handhaven wetten". Joekes wilde
in het midden laten „of het verstan
dig, laat staan fatsoenlijk" was, om
een koopsompolis aan te schaffen.
Voor zo een beordeling bestaan geen
normen, motiveerde de VVD'er.
imente
te
ie hier
in het
ngsie
laar
de
1 zover
tedoi
meer
snijdt
-acht
n.
zig
e toetsing op dat moment is voorbe-
>uden aan het kabinet, maar de
weede Kamer moet de gelegenheid
ijgen een debat te houden over de
irp ening van het kabinet op dat mo
kt. In feite is hiermee voor wat de
nnenlandse politiek betreft het de-
litieve moment van beslissing over
levering aan Brazilië doorgescho-
n naar een volgend kabinet, ofwel
iar de eerstvolgende kabinetsfor-
atie.
oldoende waarborg
at geeft voor de groep-Van Houwe-
igen in de CDA-fractie net voldoen-
waarborg dat er nog vóór de leve-
ig aan Brazilië uitzicht op waarbor-
n zal komen. De groep is daarmee
n „zekerheid van waarborgen" te-
ggegaan naar „uitzicht op waarbor-
n" voor het moment van de leve-
>g. Indien de gisteren gemaakte
Dbale afspraak inderdaad afgelo-
n nacht in de afwikkeling van het
vat hij jamerdebat zou worden geëffectu-
'aa6 rd. zou de groep-Van Houwelingen
et voor de moties van de oppositie
ïmmen. Die moties vroegen om het
jn van de levering aan Brazilië.
wat betreft de buienlandse poli-
is het echter nog zeer sterk de
lag of het vooruitschuiven van het
obleem effectief zal blijken te zijn.
politiek Den Haag werd er gisteren
g sterk aan getwijfeld of de Uren-
-partners Engeland en vooral West-
Jfuitsland akkoord kunnen gaan met
geclausuleerde „letter of intent",
brief waarin de exportvergunning
het vooruitzicht worden gesteld,
partners hebben altijd absolute
kereid gewild over de levering.
van
irdaar
in
e
De
ERSff,
sma
v. d.
O. H.
x L. J.
emeri-
i; vi
*Cpo
V. Dek
n (pas
van
rde: J.
IJssel-
rschie:
Doorn-
Lei-
nd. uit
lelijke
d. van
te
Gees.
?r-Kla-
kand.
ijk: H.
en.
Bege- j
jswijk
lan-
'an de
elo.
Vervolg van pagina 1
CDA-fractie werd er gisteren sterk
i gehecht dat het kabinet niet
st bij de partners aftast of de Ne-
randse clausule in de exportver-
nning haalbaar is. Men wil de part-
nu voor he blok zetten. Met het
lelijke risico dat die partnes zelf
entueel beslissen dat op deze basis
Urenco niet meer samen te werken
IL
partners moeten immers geza
menlijk geld op tafel leggen voor de
tbeiding van de ultracentrifugefa-
miicn- Almelo, en dan zonder dat
ht zekerheid bestaat dat de pro-
:,e|iktie van die fabriek ook inderdaad
Brazilië zou mogen worden afgezet.
ngeloofwaardig
de grootste oppositiepartij, de
'dA, werd het compromis tussen
binet en de CDA-fractie gisteren
ongeloofwaardig afgeschilderd.
WD was in het overleg tussen
binet en regeringsfractie na lang
rzelen akkoord gegaan met de ge-
zen opzet.
het overleg dat gisternacht en gis-
■en tussen de regeringsfracties en
t kabinet werd gevoed waren het
»ral de groep-Van Houwelingen en
inister Van der Klaauw van Buiten-
ïdse Zaken die de beide uitersten
irmden. Van der Klaauw heeft op
Ijwel het laatse moment aange-
lerd dat het geen zin meer had om
gaan onderhandelen met de part-
rs en heeft ook voorgehouen dat
t koppelen van een voorbehoud
n de „letter of intent" grote risico's
et zich meebracht.
in der Klaauws afwerende houding
vooralook ingegeven door het
It dat het ambtelijke apparaat van
ütenlandse zaken er volstrekt geen
meer in ziet om in de Urenco-
ak opnieuw contact met de part-
rs-regeringen te zoeken.
In CDA-kring werd gisteren overi
gens het voorbehoud, dat in de brief
moet worden gemaakt, verschillend
beoordeeld. Die beoordeling varieer
de van de stelling dat het voorbehoud
een keiharde voorwaarde is, tot dat
het voorbehoud betekent dat Neder
land slechts een intentie uitspreekt.
In de fractie-top werd gisteren ge
steld dat het voorbehoud precies het
midden houdt tussen een voorwaarde
en een intentie.
Intiatief-ontwerp
De PvdA-fractie diende gisteren het
al eerder aangekondigde initiatief
wetsontwerp in dat erin vooreiet dat
exportvergunningen voor alle prolife-
ratie-gevoelig materiaal voortaan on
derhevig wordt gemaakt aan goed
keuring door het parlement. Volgens
de PvdA moet daaronder ook vallen
de exportvergunning voor de levering
van verrijkt uranium aan Brazilië.
Dat wil de PvdA bereiken door in het
initiatiefontwerp een terugwerkende
kracht te laten gelden. Volgens dé
eerste ondertekenaar van het wets
ontwerp, het PvdA-Kamerlid Ter
Beek, houdt de indiening van het
wetsontwerp alleen al in dat de rege
ring verplicht is om in de „letter of
intent" een clausule op te nemen,
namelijk dat indien het wetsontwerp
wordt aangenomen de export van het
uranium afhankelijk zal zijn van het
uiteindelijk oordeel van de Kamer.
In de fractie van het CDA bestaat
sympathie voor de strekking van het
door de PvdA ingediende initiatief
wetsontwerp.
Van een onzer verslaggevers
ZUIDBROEK De politie heeft de
22-jarige H. T. in het Groningse Zuid-
broek aangehouden op verdenking
dat hij zijn eigen winkels in brand
heeft laten steken. Hij zou dit hebben
laten doen door twee eveneens gear
resteerde mannen, A. W. (41) uit Zuid
broek en H. V. (28) uit Hoogezand. In
de nacht van 14 op 15 mei brandden
de beide tegenover elkaar staande
winkels van T. af. Deze werd al vrij
spoedig aangehouden maar weer vrij
gelaten wegens gebrek aan bewijs.
Dat bewijs is er volgens de politie nu
wel. T had de mannen overgehaald
zijn beide winkels voor een vergoe
ding van duizend gulden aan te ste
ken, Het was hem te doen om het
verzekeringsgeld. T. wordt er boven
dien van verdacht al eerder panden
die zijn eigendom waren in brand te
hebben laten steken.
De goedkope retourtjes naar de VS trekken nog steeds honderden, vooral jongeren, passa-
giers, die er graag vele uren wachten voor over hebben om een vliegbiljet te bemachtigen.
Velen van hen brengen zelfs de nacht door op Schiphol.
ADVERTENTIE
Maar u wel.
Neem daarom desinfekterende
Unicura zeep mee.
Opgewassen tegen
binnen-en buitenlandse bacteriën.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Gehandicapten zullen
tijdelijk voorrang krijgen bij hun sol
licitatie naar een betrekking bij de
overheid. De Tweede Kamer ging gis
teravond akkoord met een motie van
de Partij van de Arbeid, die stelde dat
de overheid als grootste werkgever
van het land het voorbeeld moet ge
ven aan het bedrijfsleven.
Het is voor een gehandicapte extra
moeilijk om aan een baan te komen,
stelde het Kamerlid Knol, als zij een
school- of beroepsopleiding hebben
voltooid. De gehandicapte heeft
daaraoor een flinke achterstand. Om
die in te lopen zou men voorlopig
eerst gehandicapten moeten aanne
men. tenminste als zij aan de functie-
eisen voldoen.
De Kamer nam gisteren de nota over
het revalidatiebeleid aan. Onder
meer stelde men daarbij vast. dat er
in de toekomst twee maal per dag
nieuwsuitzendingen voor gehoorge
stoorden op de televisie moeten ko
men.
Dat zöu op het ogenblik van de
dag moeten zijn, wanneer nu het test
beeld wordt uitgezonden. Verder
dient de minister van CRM een on-
dereoek in te stellen naar de moge
lijkheden om Nederlandse televisie
programma's ter wille van doven en
slechthorenden te ondertitelen.
Voorts werd de regering gevraagd,
eigenaars van huizen verplicht te
stellen om maatregelen in woningen
te laten treffen, waar gehandicapten
wonen. De overheid subsidieert die
aanpassingen.
'Op school vulpen'
WADDINXVEEN (ANP) De
onderwijzer A. L. M. Boer is in
Waddinxveen een actie begon
nen om in het nieuwe school
jaar de balpen van de lagere
school te weren. Hi wil dat de
kinderen op school voortaan
met een vulpen met patroon
vullingen schrijven.
Voor zijn streven heeft de heer
Boer de hulp van ouders en zijn
collega's van de wijkschool St.
Jozef ingeroepen. Hij vindt het
niet langer verantwoord dat
kinderen balpennen hanteren:
zij moeten nog leren schrijven
en zich nog een handschrift ei
gen maken. De heer Boer heeft
bijna vijf maanden vijftien
.leerlingen uit de derde klas van
zijn school met een vulpen la
ten schrijven en hij kwam tot
de conclusie dat deze meisjes
en jongens over het algemeen
beter, netter en duidelijker zijn
gaan schrijven. Door het ge
bruik van de vulpen worden
het ordelijk denken en het ka
rakter van het kind volgens de
onderwijzer bovendien gunstig
beïnvloed.
De heer Boer vindt dat voor
een beter handschrift op de
kleuterschool reeds vinger- en
handoefeningen moeten wor
den gedaan. In de eerste helft
van het eerste leerjaar van de
basisschool zou het kind met
een fijnschrijvende viltstift
moeten schrijven, terwijl voor
de rest van de schoolperiode
een goede vulpen met patroon
vullingen moet worden ge
bruikt.
Bejaardenhuis In het artikel over
het conflict in het Hengelose bejaar
denhuis Ten Anker, gisteren in deze
krant geplaatst, stond abusievelijk
dat de directrice, mevrouw G. Sikke-
ma, veertien dagen geleden in die
functie ging werken. Dit had men
zal het wellicht begrepen hebben
moeten zijn: veertien jaar geleden.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Een smeulend conflict tussen de twee grootste ambtenaren
bonden is gisteren voorlopig bijgelegd. Het betreft de FNV-bond ABVA
(voorzitter Jan Dutman) en de CNV-bond NCBO (voorzitter Wabe Wieringa).
De ABVA organiseerde de stakingsactie en de demonstratie van ambtena
ren in Den Haag. De NCBO was tegen deze acties.
I- llrn. kpn Je die weneer, Sic zo naar
li( te kijken?"
Het conflict was ontstaan
naar aanleiding van uitlatin
gen van Wieringa in deze
krant, vorige week twee da
gen voor de ambtenarensta-
king. Wieringa toen in Trouw:
„Staking is voor een ambte
naar geen wettig middel. Ik
verwacht dan ook dat de
overheid het ambtenarenreg
lement zal toepassen. Dat
kan -disciplinaire strafmaat
regelen inhouden. Wij wach
ten af welke strafmaatrege
len er tegen de stakende amb
tenaren worden genomen."
Naar aanleiding van onze pu-
blikatie werden Wieringa en
het NCBO overspoeld met
verwijten van ABVA-zijde.
De NCBO zou optreden als
staking8breker, pleegde ver
raad aan de zaak der ambte
naren. en Wieringa zou minis
ter Wiegel van binnenlandse
zaken hebben verzocht om
strafmaatregelen tegen sta
kende ambtenaren.
Naar aanleiding van deze ver
wijten gaf het NCBO een ver
klaring uit, waarin werd mee
gedeeld dat het een leugen
was als zou Wieringa de mi
nister hebben aangespoord
tot strafmaatregelen. Voorts
werd meegedeeld dat het
NCBO zijn leden dringend
had geadviseerd zich tijdens
de acties van FNV-ambtena-
ren te onthouden van activi
teiten die de spanningen, die
bij een staking toch al optre
den, zouden kunnen vergro
ten. De verwijten van ABVA-
zijde gingen niettemin door.
Gisteren zaten Dutman en
Wieringa echter weer zij aan
zij in een gesprek met minis
ter Wiegel over de overlegpro
cedure over de bezuinigingen.
Na afloop gaven beide voor
zitters samen een persconfe
rentie. ABVA-voorzitter Dut
man zei daar dat Wieringa
hem had meegedeeld dat het
dagblad Trouw hem Wie
ringa woorden in de mond
had gelegd die bij niet zo had
gesproken. Voorts zou Wie
ringa Dutman hebben gezegd
dat hij nimmer met iemand
De voorzitten van ABVA en NCBO deelden gistere* mee dat
hun bonden de afgelopen weken flink groeien. De ABVA
ontving in juni tot nu toe 600 bedankjes, maar daar staan 3600
nieuwe leden tegenover. Vorig jaar juni moesten ruim 1200
ambtenaren als ABVA-lid worden afgevoerd. Een van de
bedankers van de laatste dagen is dr Vondeling, voorzitter
van de Tweede Kamer, die rond zestien jaar lid is geweest
van de ABVA, zo lang hij een overheidsfunctie heeft bekleed.
Hij zou het niet eens zijn met de stakingsacties van de ABVA.
van Trouw had gesproken
over de onderhavige kwestie,
en dat hoe dan ook de citaten
in Trouw volstrekt onjuist
waren.
Wieringa zelf sprak hierin gis
teren Dutman niet tegen. Hij
betoogde dat in het vuur van
de strijd wel eens „bepaalde
zaken wat worden overdre
ven. Daarna moeten de brok
jes weer aan elkaar worden
gelijmd." De NCBO-vooreit-
ter sprak de hoop uit dat de
vijf centrales van ambtena
renbonden nu weer gezamen
lijk op zullen trekken in de
strijd tegen onwenselijk ge
achte bezuinigingen op amb
tenarensalarissen. Dutman.
die vorige week had gezegd
samenwerking met de NCBO
niet meer zo te zien zitten, zag
ook nu nog „duidelijk ver
schillen" in opvatting tussen
beide bonden. Op 11 augus
tus zal daarover verder wor
den gepraat.
Geen blaam
Eerder deze week had NOBO-
secretafis De Jong tegenover
onze krant verzekerd dat de
betrokken Trouw-redacteur,
die vorige week met Wieringa
het bewuste gesprek had
Wabe Wieringa
„geen enkele blaam treft." De
Jong heeft over deze kwestie
een artikel geschreven ten be
hoeve van de NCBO-weekbla-
den van volgende week.
Daarin schrijft De Jong: „Wij
hebben in Trouw kenbaar ge
maakt dat wij de zin van sta
king (door ambtenaren) niet
inzien, terwijl voorts is ver
klaard het niet uit te sluiten
dat tegenover ambtenaren,
die activiteiten in deze zin
zouden ondernemen, discipli
naire maatregelen genomen
zouden kunnen worden. Dat
inzicht ontleenden wij aan
een circulaire van de minister
van binnenlandse zaken van
20 juni. Er is dus geen sprake
van geweest dat wij de minis
ter op een bepaald spoor zou
den hebben gezet."
De NCBO-secretaris schrijft
verder dat de NCBO graag de
samenwerking met de ABVA
voortzet, maar er zijn wel
grenzen. De NCBO gaat nog
steeds ervan uit dat reëel en
open overleg met minister
Wiegel over de bezuinigingen
mogelijk zal zijn. Pas wan
neer dat niet mogelijk blijkt,
is voor de NCBO de tijd voor
acties aangebroken. „Wat nu
aan acties is ontwikkeld, ach
ten wij niet in overeenstem
ming met de regels die tussen
sociale partners (werkgever,
werknemers) in acht geno
men moeten worden. In de
samenwerking ABVA-NCBO
is een deuk ontstaan. Wij
hebben dat niet gezocht.
Mocht de deuk tot breuk lei
den. dan zullen wij de conse
quenties daarvan niet uit de
weg gaan," aldus Dé Jong.
Vervolg van pagina 1
Het plan-Den Uyl leidt
bovendien tot minder inflatie (3,5
procent per jaar, tegen ruim vier pro
cent in de „basis-projectie"), hogere
produktie in bedrijven, meer bedrijfs
investeringen. hogere bedrijfswin
sten, en met name ook een financie
ringstekort van de totale overheid
van niet meer dan 4,8 procent („basis
projectie" 4,5 procent) van het natio
nale inkomen. Minister Andriessen
van financiën en president Zijlstra
van de Nederlandsche Bank hebben
de laatste tijd verklaard dat dit finan
cieringstekort niet boven de vijf pro
cent zou mogen stijgen. Het plan-Den
Uyl blijft dus binnen deze veilige
grens.
Het Planbureau heeft het plan-Den
Uyl ook doorgerekend met een bezui
niging van zeven in plaats van vier
miljard gulden. Deze drie miljard ex
tra bezuiniging levert in 1982 slechts
een vermindering van de werkloos
heid op met 5000, terwijl de koop
kracht voor de modale werknemer er
slechts een kwart procent per jaar
beter van wordt. In een toelichting op
de cijfers benadrukte drs Den Uyl
van hoe ondergeschikte betekenis ex
tra bezuinigingen blijkbaar zijn voor
de werkgelegenheid.
'Gekanaliseerd'
Den Uyl denkt de vereiste inkomens
matiging niet alleen te bereiken via
minder „incidentele" loonsverhoging
(overwerk, extra promoties). Andere
mogelijkheden zijn: belastingmaatre
gelen, aftopping van prijscompensa
ties, nivellering via de sociale pre
mies. Niettemin acht Den Uyl een
geleide loonpolitiek, waarbij de over
heid tot in detail de loonvorming
voorschrijft, „onnodig en onge
wenst."
Den Uyl sprak over een „gekanali
seerde loonvorming", zoals ook het
kabinet-Den Uyl die de afgelopen ja
ren heeft gevoerd. Daarvoor is de
medewerking van de vakbeweging
nodig. Die zal daarbij voorwaarden
stellen, zoals dit jaar de APO's (ar
beidsplaatsen-overeenkomsten
„Helaas zijn de APO's niet opgepakt
door de werkgevers, en onvoldoende
gesteund door de regering," aidus
Den Uyl.
Den Uyl benadrukte de „maatschap
pelijke context" die zijn plan vergt.
„Ik denk niet dat het huidige kabinet
in staat is dit plan uit te voeren Maar
ik denk dat het kabinet evenmin het
plan dat het nu zelf heeft gemaakt,
zal kunnen uitvoeren, vanwege het
accent dat dit plan legt op de bijdra
ge van mensen met een sociale uitke
ring en van lager betaalden, bijvoor
beeld bij de bezuiniging op huursub
sidies."
Economenmalaise
Drs Den Uyl constateerde een malai
se onder de economen die tot nu toe
de economische sanering uitsluitend
willen laten verlopen via verlaging
van het kostenniveau van de bedrij
ven. Volgens Den Uyl is het internati
onale gebrek aan economische vraag
de belangrijkste reden waarom na de
inzinking van 1975 de economie zich
maar zo traag herstelt. Hij wees op
West-Duitsland: de inflatie is er af-
gunstwekkend laag. het financie
ringstekort van de overheid is er
klein, de regering is terughoudend
met overheidsuitgaven. En toch is de
werkloosheid er blijven stijgen, en
erger dan in Nederland.
De cijfers van het Planbureau over
zijn plan hebben Den Uyl de overtui
ging gegeven dat het heel wel verant
woord is de overheid zelf een vraag-
scheppende en arbeidscheppende rol
te laten spelen in de economie, door
bijvoorbeeld jaarlijks tienduizend ar
beidskrachten erbij aan te stellen in
de sector van overheid en gesubsidi
eerde in,stellingen.