Remonstranten spartelen soms tegen
Praag zoekt nieuwe contacten
met kerken in het westen
Wat kan er toch tegen
poliovaccinatie zijn?
Uit brieven van lezers
rv
Bijbelse
namen in
Israël in
VANDAAG
VOORBIJGANGERS!?
VRIJDAG 30 JUNI 1978
TROUW/KWARTET
2 RIJ
door A. J. Klei
Remonstranten spartelen altijd een beetje te
gen, wanneer Je hun voorhoudt, dat zij het
meest sjleke kerkgenootschap van ons land
vormen Maar als Je bijvoorbeeld weet (en lk
weet het sinds een dag of wat), dat de in 1878
gestichte Groningse remonstrantse gemeente
pas in 1908 een diaconie kreeg en dat niet
omdat arme gemeenteleden om hulp hepen
maar omdat er goed aan te verdienen viel
als Je dit weet. kun Je toch moeilijk staande
houden dat de remonstrantse broederschap
overloopt van „kleine luyden
Het verhaal over het wonderlijke einde van een
diaconieloos tijdperk haal ik uit het boekje,
dat de remonstrantse gemeente te Groningen
liet verschijnen ter gelegenheid van haar hon
derd-Jarig bestaan. Het heet: ..Arminianen in
Oroningerland" (voor wie z'n kerkgeschiedenis
helemaal kwijt is: we mogen remonstranten
ook arminianen noemen, naar de zeventiende-
eeuwse Leidse theoloog Arminius. die aan de
wieg van de broederschap heeft gestaan). Dit
84 pagina's tellend gedenkschrift opent met
een bijzonder boeiend historisch opstel van
mevrouw dr. C. E. s Jacob-Visser
Mevrouw s'Jacob vertelt dat er ook ..kleine
luyden" (zijzelf gebruikt deze aanduiding» wa
ren onder de enkele honderden, die in 1878
onder aanvoering van dominee B. J. C. Mossel
mans uit de hervormde gemeente van de stad
Groningen traden en een remonstrantse ge
meente gingen vormen. Maar de sociaal-econo
mische samenstelling van de nieuwe gemeente
was toch zó. dat zij het dertig jaar lang zonder
diaconie kon stellen In 1908 liet een ingezetene
van Oroningen een aanzienlijk bedrag na aan
de diaconieën van negen met name genoemde
kerkgenootschappen. Daaronder was de re
monstrantse gemeente, maar de remonstran
ten konden hun deel van het legaat niet krij
gen, omdat zij geen diaconie In de zin der wet
Ds. B. J. C. Mosselmans
hadden. Zij hebben toen haastig, een paar
maanden na de dood van de erflater, een
diaconie overeind gezet.
Nu kende, eerlijk gezegd, de Groningse remon
strantse gmeente wèl een „Gasthuis- en Onder
steuningsfonds". maar dat was er pas gekomen
in 1887, toen de gemeente bijna tien jaar oud
was. Daarom doet dit fonds, met hoeveel vrien
delijke nadrukkelijkheid dr. s'Jacob het ook
onder onze aandacht brengt, niets af aan mijn
onbevangen kijk op de sjiek der remon
stranten.
De uittochten aan de rechterkant van de her
vormde kerk In de vorige eeuw (afscheiding en
doleantie, waaruit gereformeerde kerken en
gereformeerde gemeenten van verschillende
snit zijn ontstaan) genieten meer bekendheid
dan de kleine uittredingen ter linkerzijde. Nu
hebben de laatste ook geen machtige bewegin
gen teweeggebracht. Kort voordat dominee
Mosselmans en de zijnen de Groningse her
vormden vaarwel zegden, hadden in Amster
dam de gebroeders Hugenholtz de vaderlandse
kerk verlaten en een „vrije gemeente" gesticht,
welke thans een enigszins verpieterd bestaan
leidt. En wat de arminianen in Groningerland
betreft, die gaan tegenwoordig arm in arm met
de vrijzinnige hervormden, teneinde op de
been te kunnen blijven.
Het vertrek van een aantal „modernen" uit de
hervormde kerk vond zijn oorzaak vooral hier
in. dat sinds de jaren zestig van de vorige eeuw
gewone gemeenteleden meer te vertellen kre
gen bij de verkiezing van kerkeraadsleden en.
in 't verlengde daarvan, bij het beroepen van
predikanten. Dit bracht namelijk mee dat in
grote steden de confessionelen aan het roer
kwamen. Amsterdam beriep Abraham Kuy-
per, met alle gevolgen van dien, en in Gronin
gen bleef dominee Mosselmans als enige mo
derne predikant over. met als gevolg dat hij
begeerde „het knellend keurslijf van dogma of
kerkleer weg te werpen".
Dominee Mosselmans en zijn medestanders
gingen niet de kant uit van „de vrije gemeen
te". welke zich duidelijk als buitenkerkelijk,
tenminste als niet exclusief christelijk, aan
diende; zij wilden deel uitmaken van een kerk
genootschap. Uit deze voorkeur moeten we
niet afleiden, dat de jonge remonstrantse ge
meente van Groningen er toch nog een paar
orthodoxe trekjes op nahield. Dominee Mos
selmans zei het zo: „Wie onzer denkt en be
kreunt zich nog om de wonderen en de godheid
van Christus en de verzoening en zoovele ande
re leerstukken meer?" Doop en avondmaal
werden beide afgeschaft (hierin is de Groning
se gemeente door geen zustergemeente nage
volgd) en je kunt je afvragen, waar de wens
vandaan kwam om toch bij een kerkgenoot
schap te horen. Stellig heeft meegespeeld, dat
je in die tijd niet straffeloos als buitenkerkelij
ke te boek kon staan.
Tot zover uit en naar aanleiding van het waar
devolle verhaal van mevrouw s'Jacob in „Ar
minianen ln Groningerland". Verder is er een
bijdrage van dominee D. G. van Vreumingen,
die vroeger de Groningse remonstrantse ge
meente diende, over de periode tussen 1953 en
1978. Hij verhaalt met beminnelijke openhar
tigheid hoe remonstranten minder geneigd zijn
geworden, zich te koesteren in eigen vrijzinnig
gelijk, en meer genegen, preken aan te horen
die niet louter vrijblijvende stichtelijkheid
bieden.
De tegenwoordige voorganger der Jubilerende
gemeente, dominee C. Beukman, leverde twee
artikelen voor dit gedenkboekje. In het eerste
houdt hij zich bezig met de vraag, waar de
(Jonge) mensen die rüet meer ln de kerk komen,
geestelijk onderdak hebben gevonden, ln het
tweede met „Werkmethoden van christelijke
gemeenschappen". Ook zijn opstellen kunnen
„Arminianen in Groningerland" van nlet-Gro-
ningse en niet-remonstrantse lezers veizeke-
ren. De in het boekje opgenomen foto's laten
bedroevend duidelijk zien hoe (ook) remon
stranten in staat zijn, een voornaam kerkinte
rieur te laten veranderen in een doorsnee mo
derne zaal, compleet met de gebruikelijke plas
tiek.
Deze laatste opmerking neemt niet weg dat lk
„Arminianen in Groningerland eennee, 't
woord „sjiek" zal ik niet nóg eens gebrui
ken voornóóm boekje vind, dat ik hartelijk
aanbeveel. Het is te krijgen door 9,20 7,50
voor het boekje en 1,70 voor portokosten) te
storten op giro 879200 t.n.v. Rem. Gem. Gro
ningen.
Van een medewerker
JERUZALEM De
modenamen zijn er in
Israël uit. Bijbelse na
men zijn weer in trek.
Een opinie-onderzoek
onder de soldaten van
het Israëlische leger
heeft dat nog eens aan
getoond. Voor jongens
is de naam Jozef het
meest geliefd, gevolgd
door David, Mosje (Mo
res), Avraham en Ya'a-
cov (Jakob).
Ook werden de soldaten
ondervraagd welke
voornaam zij een meisje
zouden geven. Geen
Moniques, Brigittes en
Desirees. Een andere
modenaam voert de top
aan. De Israëlische sol
daten vinden Rina een
mooie naam. Zij werd
gevolgd door de bijbelse
namen Rachel, Esther,
Sara, Mirjam, Ruth en
Hanna. Maar voor meis
jes is er wat meer varia
tie. Ook de Kanaaniti-
sche naam Anat werd
voor haar bekoorlijk ge
vonden en natuurlijk
Mazal (Geluk).
De gemeente als lichaam van
Christus, Reveilweek m.m.v. Jan Wil
lem van der Hoeven, Evert van de
Poll en Herman Goudswaard. 8-15
juli, Kontakt der Kontinenten, Soes-
terberg. Inl. en opg. tel. 03429-1318.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen ol reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over
het met plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas met corresponde
ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 059,
Amsterdam. Bi| publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld.
Door Rei nier Gosker
Koopsompolis (1)
Het valt met de belastingmoraal van
de heren politici dus nogal mee (ver
slag commissie koopsompolissen).
Iets anders is: Hoe staat het met de
nieuwsgaringsmoraal van de heren
Journalisten. Trouw doet deze uitglij
der van vooraanstaand Parooljourna
list van Wijnen wel erg gemakkelijk
af als „borreltafel" Informatie. Geen
spoor van kritiek op deze collega.
Waar blijft de geloofwaardigheid van
de journalistiek in dit land. Hoe moet
het publiek voortaan weten of we bij
onthullingen met borrelpraat of met
werkelijkheid te doen hebben. Van
Wijnen heeft m.l. de goede naam van
de Nederlandse journalist naar bene
den gehaald.
Slied recht
J. H. Bade
Vaccinatie (9)
Na duizenden jaren is men er einde
lijk in geslaagd deze afschuwlijlce on
natuurlijke ziekte te bestrijden. Voor
al in het nieuwe testament wordt de
onnatuurlijkheid van ziekte in het
geheel zo duidelijk gesteld wanneer
Jezus zich over de scharen ontfermt
en op staande voet tot genezing over
gaat. Hij kon het niet aanzien, de
ziekte was hem een doorn in het oog.
Natuurlijk stelde Hij voorop de om
mekeer naar het ware geloof. Alleen
deze ommekeer kan nooit een ab
stract idee zijn maar gaat vla de mens
die van vlees en bloed is. Vergeet men
de mens hierbij, dan wordt het on
menselijk.
Vlaardingen M. Lems
PRAAG Begin deze week werd Karoly Toth tot president
van de Praagse christelijke vredesconferentie (CVC) gekozen.
Karoly Toth, die sinds enige maanden het ambt van bisschop
bekleedt in de hervormde kerk in Hongarije, is 48 jaar en een
goede bekende in oecumenische kringen. Gedurende de afge
lopen zeven jaar heeft hij als generaal-secretaris de CVC
geleid. Zijn opvolger in deze functie is de Tsjechische predi
kant Lubonir Mirejovsky uit Tabor.
Naschrift redactie: Oeldt can Jour
nalisten hetzelfde alt teat fan appels QrhnklnnH
geldt. namelijk dat een rottend exem- acnoRlar,a
plaar een hele mand kan aansteken?
Koopsompolis (2)
Uw commentaar ten aanzien van het
rapport koopsompolissen heeft mij
teleurgesteld. Met geen enkel woord
wordt in dit commentaar gerept over
het feit dat het CDA ten onrechte is
beschuldigd; met geen enkel woord is
kritiek uitgeoefend op de acties van
de Journalist van Wijnen en de belas
tinginspecteurs Vanaf de eerste dag
na de verschijning van de brief van de
belastinginspecteurs heeft de heer
Aantjes namens het CDA aangedron
gen op een grondig onderzoek. Wij
hadden niets te verbergen en dat is
nu gebleken (zoals ook in het rapport
wordt beschreven). Waarom daar
niets over gezegd ln uw commentaar?
De commissie toont overduidelijk
aan dat alle geuite beschuldigingen
en verdachtmakingen laster zijn ge
weest, waarom daar niet op gewezen
ln uw commentaar? Met name oud-
staatssecretaris van Rooijen, die
brandschoon uit het onderzoek is ge
komen en die het onderwerp is ge
weest van schandelijke aantijgingen,
wordt met geen woord genoemd in
uw commentaar. Waarom toch?
Waarom geen woord gewijd aan hen
lie hebben getracht uit deze affaire
politieke munt te alaan? Het woord
.CDA" komt ln uw hele commentaar
rüet eens voor, evenmin als een oor-
leel over de reactie van de heer
Aantjes!
drs H. E vend Ijk
CDA-kamerlid
In het artikel van Aldert Schipper
„Rondom onze Middenzee" (Trouwe
28 Juni) wordt vermeld: „Schokland
is, nadat het als eiland in de polder
van zuidelijk Flevoland verdween, nu
tot overmaat van ramp ook gezlg ln
de grond te zakken!" Het laatste mag
dan wel waar zijn, maar het voorma
lig eiland Schokland is niet te vinden
ln zuidelijk Flevoland, doch ln de
Noordoostpolder.
Urk
Meindert W. Kramer
In zijn verslag over het werk van de
CVC in de jaren 1971-1978 ging Karo
ly Toth in op de stand van het theolo
gisch vredesonderzoek. Het over
zicht, dat hij schetste, mondde uit in
de stelling dat het oudtestamentisch
begrip „sjaloom" geen steun biedt
aan de gedachte die sinds eeuwen in
de christelijke kerk gehuldigd wordt,
dat vrede op aarde niet te realiseren
zou zijn. Kort en bondig formuleerde
Toth: „Wij moeten het ons inprenten,
dat vrede een haalbare kaart is."
In het kort memoreerde Toth de be
langrijkste ontwikkelingen in de be
weging De oecumenische contacten
met onder meer de wereldraad van
kerken. Pax Christ! en de conferentie
van Europese kerken, werden ver
sterkt. De CVC hoopt daarmee tevens
duidelijk te maken dat de beschuldi
gingen aan het adres van de CVC als
initiator van een „rode" tegen-oecu-
mene, ongegrond te zijn. „De CVC",
zo zei de nieuwe president, „is een
deel van de oecumene, niet meer en
niet minder. Wij zijn een verbindings
schakel tussen wereldlijk en geeste
lijk oecumenisme geworden". En
daarbij aansluitend herinnerde Toth
eraan dat de CVC sinds enige tijd als
niet-regeringsorganisatie bij de Vere
nigde Naties is aangesloten.
Tenslotte schilderde Toth de ontwik
keling van de CVC als een op Europa
geconcentreerde beweging die ln de
afgelopen drie Jaar veld gewonnen
heeft ln andere continenten. In Azië,
Afrika en Latijns-Amerika werden
continentale afdelingen opgericht,
waarmee de invloed van de derde
wereldlanden ln de CVC aanzienlijk
vergroot werd. De groei van de CVC is
niet overal zo stormachtig geweest
als in de derde wereld. Zonder er veel
ophef over te maken stelde Toth vast:
„Wij maken ons geen illusies, dat de
officiële kerken, met name die in het
westen, lid zullen worden van onze
beweging. „Maar", zo voegde hij er
aan toe, „wij wensen de dialoog met
hen op te nemen."
„Hoe kan deze dialoog in de toe
komst gestalte krijgen?"
Bisschop Toth: „Natuurlijk bestaan
er talloze contacten. Zo bestaat er
een goede verhouding tussen de her
vormde kerk in Hongarije, die als
kerk lid is van de CVC, en de protes
tantse kerken in Nederland. Ook via
de wereldraad van kerken ontmoeten
wij de vertegenwoordigers van de of
ficiële kerken in West-Europa. Maar
het zijn met name onze bijeenkom
sten in West-Europa die wij benutten
om met de officiële kerken in contact
te komen. Bij al deze ontmoetingen
vindt informatleultwisseling plaats,
en wij hechten er waarde aan de
kritiek op onze beweging voorgescho
teld te krijgen. Wij stellen het op prijs
de contacten met de westeuropese
kerken te verdiepen en wij nodigen
hen daartoe uit".
„Drie dagen geleden heeft het Neder
landse dagblad Trouw een brief ge
publiceerd van vier Tsjechische pre
dikanten aan de CVC. Het gaat in
deze brief over 11 Tsjechen, die op
dit moment In de gevangenis zitten.
Hoe reageert u op de publikatie van
deze brief?"
„Het is vervelend en onverstandig.
Natuurlijk zijn wij deze broeders niet
vergeten! Maar met het publiceren
van de brief zijn zij niet geholpen. Wij
zijn op dit punt gevoelig. En ook onze
regering reageert gevoelig op zoiets.
Het is niet de manier, waarop wij met
deze problemen omgaan. Het was
onze zorg om de vijfde AlehristeliJke
Vredesconferentie tot een succes te
maken. Dat is ln elk opzicht gelukt,
en zoiets blijft niet zonder gevolgen,
ook niet ten aanzien van zulke pro
blemen. Ik weet niet of men dit in
West-Europa begrijpen wil, maar ook
daarvoor zou het contact met de
Westeuropese kerk van belang kun
nen zijn".
„Op een van de persconferenties ont
stond een discussie over pluralisti
sche opvattingen binnen de CVC. U
heeft toen geantwoord dat het ging
om een nieuwe ontwikkeling."
„Dat klopt. Wij willen het pluralisme
niet bevorderen, maar zolang ons
doel, namelijk het bewerkstelligen
van vrede en gerechtigheid, er niet
door geschaad wordt, zijn alle bijdra
gen van belang. Zo is de inbreng van
de Latijns-Amerikaanse theologen de
start van een nieuwe ontwikkeling
geweest. Het gaat hier om een theolo
gie, die de politieke en economische
werkelijkheid in LatiJns-Amerika
verwerkt heeft. Wij kunnen van deze
theologie veel leren, maar het kan
niet gaan om een globale theologie."
„Het ging de Latijns-Amerikaanse
theologie om meer dan respect. Zij
stelden een discussie over de metho
de van de theologie aan de orde.
Toch is deze discussie niet of nauwe
lijks op gang gekomen."
„De confrontatie tussen de vertegen
woordigers van de verschillende con
tinenten is binnen de CVC nog maar
net begonnen. Het is een van de posi
tieve ervaringen van deze conferentie
geweest. En ook deze ervaring is rich
tinggevend voor de komende jaren,
met name voor de theologische werk
groep van de CVC."
Ons commentaar staat op pagina 5
door A. Verkuyl
Den HAAG
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wtbautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM;
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4, Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schledamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22, Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE'ORONINGEM:
Posious 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
8edert jaren heb ik belangstelling
voor de samenhang geneeskunde en
geloven. En ik ben van mening, dat
het ook een arts niet al te gauw
geraden is. kritiek uit te oefenen op
gewetensbeslissingen van zijn patiën
ten. Ik weet wel. dat dat nauw luis
tert. Maar aan de andere kant mag
ook de arts uiting geven aan zijn
gewetensnood, mag en moet hij soms
mensen naar anderen verwijzen om
dat hij niet aan hun verzoek of eis
kan tegemoet komen. En soms is het
hem geraden te getuigen van zijn
inzicht en te proberen anderen van
een. zijns inziens verkeerde, weg af te
houden. Momenteel is de vraag aan
de orde. wat de ..antivaccinatie-men
sen'bezielt, of hun inzicht volledig
gerespecteerd moet worden en of hun
meningen de toets van een kritiek
kunnen doorstaan, die zowel met de
medische gegevens als met de bijbel
se boodschap wil rekening houden.
Naar mijn overtuiging is dat niet het
geval in deze kwestie.
Verantwoordelijkheid
Je beroepen op historische ontwikke
lingen. eens gelegde verbanden enz.,
zoals dat nu gebeurt ln publikatles
van de gereformeerde gemeenten, als
men b.v. wijst op het gevaar van de
poliovacclnatie in het verleden, is
mijns Inziens weinig relevant Het
gaat erom wat hier en nu ln deze tijd,
bij de huidige stand van zaken, onze
verantwoordelijkheid is tegenover
Ood. onszelf, onze kinderen, de ande
ren. En dan kan ik gewoon niet be
grijpen. dat Ood mensen aanspoort
om maar risico te nemen voor hun
kinderen, terwijl Hijzelf mensen de
wijsheid gal die ertoe kan leiden, dat
zo'n risico vermeden kan worden. La
ten we wel wezen: we zijn. om zo te
zeggen, de hele dag bezig ons leven en
onze gezondheid veilig te stellen, en
we laken degenen die deze waarden
moedwillig in de waagschaal stellen.
Wat is er tegen, als we dat ook doen
als het gaat om gevallen, waarin le
ven en gezondheid naar mensenbere
kening veilig gesteld kunnen worden
door een prik of een „suikerklontje
met vaccin"?
Voorkomen
In ons hele leven speelt de preventie,
een wel oppassen voor kou vatten,
voor overbelasting, stress, geen over
maat in eten en drinken enz. enz. een
rol. maar ook de secundaire preven
tie: de penicilline-lnjectie bij een pas
beginnende longontsteking kan ern
stig ziek worden of zelfs de dood
voorkomen. Mag dat? En als iemand
een ongeval heeft gekregen, zal de
verpleging alles doen om te voorko
men. dat zo iemand gaat doorliggen,
infecties krijgt enzovoort. Mag dat?
Natuurlijk! Zover mij bekend, heeft
men in gereformeerde-gemeentekrin
gen nooit gepropageerd om deze vor
men van preventie niet toe te passen.
En terecht natuurlijk.
De Bijbel heeft ook op enige plaatsen
in niet mis te verstane woorden ge
zegd. hoezeer iemand verantwoorde
lijk ervoor is. dat ongelukken voorko
men worden. Je mag een blinde niets
in de weg leggen (Lev. 19:14). En als
een eigenaar weet dat zijn rund stotig
is en hij laat het maar zo en dat rund
doodt iemand, dan wordt hij met de
dood gestraft (Ex. 21:29). Als iemand
een huis bouwt en nalaat een borst
wering te bouwen en iemand valt
eraf. dan heet dat bloedschuld (Deut
22 8) Waar ligt toch het essentiële
verschil? Ik vermag het niet in te
zien. Toch niet een spuitje ais
zodanig?
Salk-vaccin
Enige cijfers en feiten, zoals deze uit
nemend zijn weergegeven in een arti
kel van dr. Huisman in Medisch Con
tact van 23 Juni 1978, wil lk hier
doorgeven. Ter voorkoming van kin
derverlamming kan men gebruiken
het vaccin dat men in kan spuiten en
bestaat uit geïnactiveerd poliomyeli
tis vaccin (IVP). Dat bevat de met
formaline geïnactiveerde (ln hun
groei gestuite) pollovirussen van de
drie bekende typen I, II en III. Na
1965 heeft in Nederland niet één met
dit vaccin geïmmuniseerd kind kin
derverlamming gekregen! Dit vaccin
wordt meestal gelijk met difterie- en
kinkhoestvaccin toegediend. Er zijn
geen complicaties van betekenis be
kend op miljoenen vaccinaties. Er
kleeft één bezwaar aan: je kunt het
alleen goed gebruiken in landen waar
tenminste tachtig procent van iedere
Jaarklasse gevaccineerd wordt. De
onttrekkers of op andere wijze niet-
gevaccineerden kunnen een gevaar
voor andere niet-gevaccineerden op
leveren. Ze vormen de zwakke plek in
de beschermende wal. En als er er
gens een gemeenschap is. waar velen
niet gevaccineerd zijn (ze genieten
echter als het ware van de bescher
mende wal van gevaccineérden om
zich heen!) en er komt daar polio-
vaccin binnen, dan slaat dit virus
onverbiddelijk toe. Zelf maakte ik
polio-gevallen mee van ongevacci
neerde volwassenen, die naar landen
als Tibet trokken!
Dit alles betrof het Salk-vaccin: onge
vaarlijk dus, maar niet-gevaccineer-
den blijven gevaar lopen door „wilde"
virussen en brengen anderen ln ge
vaar polio te krijgen.
Sabin-vaccin
Het vaccin van Sabin (het
suikerklontje) bevat verzwakte, le
vende poliovirussen, die geslecteerd
zijn op afwezigheid van virussen die
het zenuwstelsel aantasten. Ook weer
van de drie bekende soorten. Het
voordeel van dit vaccin is, dat het
immuniteit in de arm opbouwt, wat
van belang ts om In een gemeenschap
de circulatie van het poliovirus te
onderbreken. Ook vele anderen wor
den ongemerkt en ongewild geïmmu
niseerd door ongemerkte en ongewil
de besmetting met ontlasting-deel
tjes van gevaccineerden.
Een enkele maal treden er echter
toch verlammingsverschijnselen op
bij de geënten. maar dat risico is zeer
klein: 1 op 11.5 miljoen gevallen ln
Amerika! Het risico van besmetting
van buiten bij niet-gevaccineerden is
eindeloos veel groter, zoals deze epi
demie al wel leert!
Dr Huisman zegt, dat in landen met
matige vaccinatietoestand het vaccin
van Sabin de voorkeur verdient. Bij
hoog-gevaccineerde landen (als Ne
derland is; 95 procent geïmmuniseer-
den onder de kinderen) het 8alkvac-
cin (de injectie dus).
Het 8alkvaccin is recentelijk nog
weer veel verbeterd en dit verbeterde
vaccin zou. mits men daartoe bereid
is, in de kringen van niet-gevaccineer
den een uitkomst kunnen betekenen.
Het Sabin-vaccin bewijst echter ook
zeer goede diensten.
Wil men daar niet aan. dan is het
enige mogelijke; niet oververmoeien,
uiterste hygiëne. Maar deze maatre
gelen hebben nog nooit een explosie
tot stilstand gebracht.
Herhaling
Tenslotte: de huidige epidemie is be
trekkelijk mild; geen sterfgevallen,
geen heel ernstige verlammingen.
Maar het had veel erger kunnen zijn
en dat kan zomaar weer gebeuren! De
argumenten om je kinderen daarvoor
niet te beschermen, moeten wel heel
erg deugdelijk zijn. Ik kan èn als
A. Verkuyl
christen èn als arts de argumenten
van de tegenstanders van deze vacci
natie niet deugdelijk achten. Ik vind
bovendien, dat de leiding van deze
bevolkingsgroep niet nu mag zeggen:
„het is een heel tere zaak. zoek het
zelf in de binnenkamer maar uit."
nadat ze zoveel jaren de schare heb
ben voorgehouden, dat vaccinatie uit
den boze was. Mijn bedoeling is niet,
mensen in de schuld te drijven. Nie
mand had deze epidemie voorzien.
Maar nu deze eenmaal is (en het is
niet de eerste die juist deze bevol
kingsgroep treft), moet men zich be
zinnen, op wat nu. maar ook straks, te
doen staat.
De heer A. Verkuyl. revalidatie-arts,
is oud-directeur van het revalidatie
centrum De Hoogstraat te Leersum.
an
EN
ere
dof
an
er
ha
DA-i
zijl
raeh
roee
tar
it I
t
spe
ir
•nsi
n C
OM DE WETHOUDER
Je zou het zo niet zeggen, maar ons
stille dorp is in rep en roer. Als je er
overdag doorheen komt zie je niets.
Hoogstens hier of daar een paar
mensen in gesprek, maar dat is een
vertrouwd beeld. Ogenschijnlijk
heerst er rust. maar het broeit. En daC^
zal voorlopig nog wel zo blijven. Wat
is het geval? Er zijn, zoals in alle
dorpen ln ons goede land.
gemeenteraadsverkiezingen
gehouden. Nu gaat dat hier bij zulke
verkiezingen niet tussen de grote
landelijke partijen. We kennen hier
lijsten met particuliere namen. Om
maar wat te zeggen: lijst Damen, lijstfck
Lathouwers enz. Bovendien behoort »eS(
ons dorp met twee andere samen tot (ree
één gemeente, het is meer een pop;
kerkdorp. In het verleden hebben ze
hier altijd goed samen kunnen
werken met het naburige kerkdorp
dat wel groter is dan ons dorp. maar
weer aanmerkelijk kleiner dan het
dorp waar het gemeentehuls staat enj
de burgemeester woont. En nu gaat
het om de wethoudersverkiezing. Oi
dorp schijnt bij de laatste
verkiezingen met 97 opgekomen
zijn om maar vooral duidelijk te
maken dat we de wethouder die hier
woont willen houden. Dat kon in het
verleden ook altijd door de kongsie
met het kerkdorp hiernaast. Maar
daar ligt nu het venijn. De mannen
van dat dorp hebben op een enkele
uitzondering na gekozen voor de
samenwerking met het
burgemeestersdorp. En dat heeft
kwaad bloed gezet. Het is nu al zover
dat de slager uit H., het bewuste doi
waar het verraad zit, hier niet meer
hoeft te komen. Het probleem snijdt
diep in ons dorpsleven. Alles wacht
op begin september, want dan
worden de wethouders gekozen.
Hoezeer het de gemoederen bezig
houdt, merkte lk tijdens de
voetbalwedstrijden voor het
wereldkampioenschap. Tijdens de
pauze wisselden de gesprekken
onmiddellijk en werd „de kwestie"
aangesneden. H. had nu
aangekondigd met de mannen van
ons dorp te komen praten, maar daar
zagen ze hier niet veel ln. Ons dorp in
rep en roer. Ik kijk in de grauwe
herfstachtige sfeer naar buiten. De
harde wind. waarvan het weerbericht
sprak, komt al opzetten. Wat zal het
worden? De Vietnamezen mogen
Cambodja binnen gevallen zijn en
Brezjnew mag gezegd hebben wat hij
wil, voor ons is voorlopig één vraag
brandend; wordt SJef, onze man,
opnieuw wethouder, tot heil van ons
dorp, of niet?
Vf
inl
iti
roi
lat
ngc
Dg
gg
i2ic
tb
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hasselt: H. Talsma tejjj|J
Den Bommel; te Hoofddorp: H. v. d.k
Giessen te Wolvega. I k
Bedankt voor Oud-Beijerland: G. H.[ h
van Kooten te Delft. -
Afscheid op 2 juli van Jutrijp: L. J.y.
Huisman wegens vervroegd emeri
taat om gezondheidsredenen; vanL#
Rossum: N. W. v. d. Bent wegensL
emeritaat; van Wemeldinge; P. PostL,
ber. te Nieuw-Amsterdam. jra
Intrede te Loenen a.d. Vecht: W. Dek-L.
ker uit Sebaldeburen; te Leiden (pas-L
toraat dlakonessenhuis): H. B. van 'Lt^
Hof uit Honselersdljk; te Heerde: J.Lr
Voordouw uit Rotterdam - IJssel-jy
monde. L
GEREF. KERKEN
Afscheid van Rotterdam-Overschie:
Th. de Kok ber. te Epe; van Doorn
spijk: j. v. d. Reest ber. te Emlich- je
heim (Dtsld).
Intrede te NlJkerkerveen (tijdelijke
dienst): J. E. Brederveld em. van Lel
den; te Pesse: Tj. Hamstra, kand. uit
Kampen; te Barchem: (tijdelijke
dienst): J. G. Marseille em. pred. vanfH
Amsterdam-Slotervaart-Osdorp; te
Monster: L. A. J. Wolthuis uit Gees.
Aangenomen naar Zwartemeer-Kla-
zienaveen: L. van Wijngaarden, kand.
te Amstelveen (verb.ber.).
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Broek op Langedijk: H.
W. v. Egmond, kand. te Kampen.
Afscheid van Zaandam: J. Klamer
ber. te Meppel.
Intrede te Bunschoten: H. J. Bege-
mann uit Assen-Noord; te Rotter
dam-Oost: A. Veefkind uit Rijswijk t-
(zh). a;
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen de benoeming tot lan
delijk functionaris ten dienste van de
evangelisatie: J. Kievit te Ermelo.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Hoogvliet: D. Hakken
berg te Lisse.
Da T. Blanksma-
van der Zwaag
Op 54-jarige leeftijd is in een Rotter-1
dams ziekenhuis overleden mevrouw fe
T. Blanksma-van der Zwaag, predi-
kante van de doopsgezinde gemeente
te Rottevalle. Zij begon haar ambte
lijke loopbaan in 1949 te Tjallabert.
In 1955 ging zij naar de doopsgezinde
gemeente te Texel, waar zij na vier
jaar in verband met haar huwelijk
haar ambtsbediening neerlegde. In
1964 werd mevrouw Blanksma op
nieuw predikante en wel van de ge
meente van Twisk/Medemblik/Wie-
ringermeer. Vandaar vertrok da
Blanksma in 1970 naar Rottevalle. De
begrafenis is zaterdag te Plngjum.
Dr. G. C. Zieleman
Dr. G. C. Zieleman. leraar Nederlands
aan de christelijke scholengemeen
schap „Johannes CalviJn" te Rotter
dam-Zuid. over wiens proefschrift wij
ln ons blad van gisteren hebben be
richt, is met lof gepromoveerd tot
doctor in de letteren aan de rijksuni
versiteit te Leiden.
