BW Toen stortte zijn wereld in SOCIAAL BERECHT Plan Buikhuisen in Niemand merkt toch iets an stakende referendaris?' IP3 discussie Acties geslaagd Voor VRÜ&^STA\ GAA' ove'S™ gere ambtenaren moesten zorgen voor protest US! \RTE1 maken ;eerde RDAG 24 JUNI 1978 BINNENLAND TROUW/KWARTET Sla spijkers met koppen, word lid van het CNV! Samen sta je sterk! Bel 030-94! 041. lyI V/S Chr»lel|>k Nationaal Vakverbond Utrecht. Ravellaan I Postbus 2475 5ÏTNAAR —w EEN - AMBTENAAR FLO*? WIEGEL schriftartikel voor onderzoek van bio logische naast psychologische en so ciologische factoren als een „blun der". „Naar aile waarschijnlijkheid." verzuchtte hij ook nog, „brengt dit type onderzoek ons weinig verder bij het zoeken naar de oorzaak van cri minaliteit." Bevoogding Ondanks zijn bedenkingen en zijn twijfel sprak Schuyt niet (zoals bij voorbeeld prof. dr. H. Bianchi) zijn veto over de plannen van Buikhuisen uit. Wel vond hij dat de nieuwe hoog leraar daarover nog te weinig mede deelzaam was geweest en nodigde hij hem uit eerst „een goed wetenschap pelijk gefundeerd theoretisch model" te ontwikkelen. „Dit voorstel zweemt naar bevoog ding," voegde hij er aan toe, „en dat is het natuurlijk ook. Maar de procedu re op zich is niet zo veel verschillend van het tegenwoordige gebruik, dat men voor onderzoekplaatsen en -gel den een doortimmerd voorstel doet." Daarbij wees hij er op dat het door Buikhuisen zelf lange tijd geleide We tenschappelijk onderzoek- en docu mentatiecentrum van het ministerie van justitie vaak onderzoekaanvra- door Leo Kleyn gen terugstuurt, als de wetenschap pelijke basis onvoldoende is. Aan het slot van zijn artikel merkte Schuyt nog op dat met de komst van Buikhuisen „de band met de huma nistische wortels van de criminologie- beoefening in Leiden (wordt) losgela ten." Als gevolg daarvan, zo voorzag hij, zou een wetenschappelijk betoog wel eens plaats kunnen maken voor „politieke propaganda." Met zijn verwijzing naar het door Nagel op gang gebrachte „medisch- sociaal criminologisch onderzoek" werpt Buikhuizen zijn opponent in zijn gisteren verschenen reactie op dit punt onkunde voor de voeten. Op andere verwijten van Schuyt reageert hij uiterst aangebrand. Veelzeggend is het motto dat hij zijn weerwoord meegeeft: „Wat baat het sprak de lepelaar. Ze lezen slecht en alleen wat ze het beste uitkomt". Verband Buikhuisen legt er („in tegenstelling tot wat wel gesteld wordt") de nadruk op dat hij niet van plan is „de biologi sche benadering in plaats van de so ciaal-wetenschappelijk te stellen". Daarbij wijst hij erop dat „de laatste jaren bij herhaling is aangetoond dat er een verband bestaat tussen het activatieniveau van het autonome ze nuwstelsel en het plegen van de licten". In deze passage schrijft hij verder: „Wel lijkt het mij, evenals Schuyt, van belang om na te gaan hoe men sen met een dergelijk laag activatie niveau zich zullen ontwikkelen. Niet allen zullen immers delinquent wor den. Op het belang van dit soort analyses wees ik al in 1966 tijdens mijn oratie" (bij zijn benoeming tot hoogleraar in de criminologie in Gro ningen, red.). Op grond van het aangetoonde ver band tussen zenuwstelsel en crimina liteit meent Buikhuisen „dat het ge rechtvaardigd is om te stellen dat het de moeite waard is om uit te zoeken in hoeverre een biosociale benadering ons inzicht in het ontstaan van crimi naliteit kan vergroten". Over de inhoud van zijn onderzoek laat Buikhuisen ook de lezers van het Nederlands Juristenblad in het onze kere. Het door Schuyt verlangde „model" wordt niet aangereikt, en er door een onpartijdige derde ge schiedt". Verontrustend Behalve Buikhuisen heeft ook dr J. J M. van Dijk op de kritiek van Schuyt gereageerd. Van Dijk, hoofd van de afdeling criminologisch onderzoek van het Wetenschappelijk onderzoek en documentatiecentrum van het mi nisterie van justitie, werd dooi Schuyt eveneens op de korrel geno men, vanwege de manier waarop hij de plannen van Buikhuisen in een weekbladartikel verdedigde. Van Dijk, van „Arrogante Alwetend heid" beschuldigd, ontkent dat hij de vrees voor biosociaal criminologisch onderzoek als „Staphorst-mentali teit" heeft bestempeld. Zijn verweer snijdt inderdaad hout: Schuyt blijkt wat onzorgvuldig gelezen te hebben. In zijn reactie wijst Van Dijk er zelf op dat bij een „preventieproject" in Denemarken met behulp van een sco- ringssysteem van alle kinderen in be paalde wijken het delinquentie-risico wordt vastgesteld, waarna de poli tie een hulpverleningsaanbod aan de ouders doet. wanneer de score van een kind boven een bepaalde grens uitkomt. Na op dit „verontrustende Deense voorbeeld" gewezen te hebben, schrijft hij: „Het voorgenomen onder zoek van Buikhuisen kan een aanlei ding zijn om over dergelijke toepas singen van wetenschappelijk onder zoek een discussie te openen". Vervolg van pagina 1 Het hoofdbestuur van de Nederland se Christelijke Bond van Overheid spersoneel heeft verontwaardigd ge reageerd op de beschuldiging van ABVA-woordvoerders dat NCBO voorzitter W. Wieringa bij minister Wiegel van binnenlandse zaken zou hebben aangedrongen op het nemen van disciplinaire maatregelen tegen de stakers. De NCBO noemt deze beschuldiging pertinent onjuist Ver der wijst de christelijke bond op de afspraak tussen alle betrokken amb tenarenbonden om elkaar bij eventu ele acties van welke aard ook niet voor de voeten te lopen. Zo heeft de bond zijn leden dringend geadviseerd zich te onthouden van elke activiteit, die de spanningen onder het betrok ken personeel zou kunnen verdroten Het hoofdbestuur van de 1400 leden tellende Bond van Technisch Perso neel bij de PTT heeft zich tijdens een spoedvergadering in Eindhoven fel gekeerd tegen de ambtenarenacties In een verklaring zegt het hoofdbe stuur dat de ABVA, de Vervoersbon- den FNV en de KABO zich kennelijk op politieke gronden niet hebben ge houden aan de afspraken die eerder zijn gemaakt door de vijf ambtena- rencentrales. Die afspraken komen er op neer dat alleen tot actie zou wor den overgegaan, wanneer zou blijken dat de ambtenaren „dubbel gepakt" zouden worden. Om dat te kunnen beoordelen zouden de regeringsvoor stellen worden afgewacht. De bond van Technisch Personeel wijst erop. dat die voorstellen tot nu toe niet bekend zijn. „De actievoerende orga nisaties proberen nu onder andere door intimidatie en het verstrekken van onjuiste informatie het overige loyale personeel onder druk te zet ten", aldus de verklaring. De bond kondigt aan zich met alle ten dienste staande middelen te zullen verzetten indien te zijner tijd blijkt dat de ambtenaren inderdaad „dubbel ge pakt" worden. In de petiktie. die het Algemeen Co mité Overheidspersoneel maandag tijdens de demonstratie in Den Haag aan de regering wil aanbieden, vra gen de zes actievoerende bonden met klem aantasting van de werkgelegen heid in de overheidssector, de onder wijssector en de welzijnssector, ach terwege te laten gezien de hoge wer kloosheid in Nederland. Verder dient de overheid zich volgens de ACOP te onthouden van voorstelen, die de l.l miljoen ambtenaren tot een speciale bezuinigingspost maken, omdat het kabinet bij een dergelijke handelswij ze op een oneigenlijke wijze de rol als overheid zou vermengen met de rol als werkgever. De ACOP vraagt de Kamer opnieuw pas een standpunt over de bezuinigingen in te nemen, nadat deze voorstellen in een open en reëel overleg met de ambtenarenbon denzijn doorgepraat. Toen de vrouw overleed, stortte de wereld van haar achterblijvende man in. Psychisch kon hij het verlies van zijn echtgenote niet verwerken. Gekweld door zware depressies en door een onvermogen om boven zijn verdriet uit te ko men, bleef hij achter. Later zou de psychiater zeggen dat een dergelij ke ineenstorting, gezien zijn persoonlijkheid structuur eigenlijk wel te verwachten was. Maar daar had de man geen boodschap aan. Hij bleef thuis, deed niets, en wachtte af. Dat duurde een paar maanden. Toen liet de sociale verzekerings arts hem weten, dat hij weer aan het werk kon. Zijn ziekengelduitkering werd beëindigd. De man protesteerde, maar hij ging niet aan het werk. Op aanraden van zijn arts zei hij tegen zijn werkgever dat hij van zijn verantwoordelijke kantoorbaan afwilde in ruil voor wat lichtere administratieve werkzaamheden. Maar dat lich tere werk was er niet. De werkgever zette de man op non-actief en wendde zich tot het Gewestelijk Arbeidsbureau met het verzoek om een ontslag- vergunning. De ontslagvergunning werd ver leend en een jaar na het overlijden van zijn vrouw stond de man op straat. Zonder werk. Hij had weliswaar een maand eerder aan het gewes telijk arbeidsbureau om werk en aan de bedrijfs vereniging een WW-uitkering gevraagd, maar hij kreeg nul op request. Dat is veel te laat, liet de bedrijfsvereniging weten. U komt niet voor een uitkering in aan merking, want door uw weigering uw werk te hervatten, draagt uw werkloosheid geen onvrij willig karakter. De man ging tegen die beslissing in beroep, maar hij verloor zijn zaak. Opnieuw zocht hij het hoger op en zo werd zijn WW- door Huub Elzerman aanvraag ter beoordeling aan de centrale raad van beroep voorgelegd. Het gaat erom, zei de centrale raad, of de man na het ontslag door zijn werkgever recht heeft op een uitkering. Maar het antwoord op deze vraag is afhankelijk van de twee-ledige vraag of hij onvrijwillig werkloos was en zo ja of hij in voldoende mate heeft getracht zijn werk te behouden of werk te verkrijgen. Met andere woorden: Is de werkweigering van een jaar gele den zodanig verwijtbaar dat aan zijn werkloos heid het onvrijwillig karakter moet worden ontzegd? Voor de man was het antwoord op de vraag of hij niet onvrijwillig werkloos was uiteraard zeer belangrijk. Iemand die door eigen schuld zonder werk zit. krijgt geen WW-uitkerlng. Pas wanneer de werkloosheid een onvrijwillig karakter draagt, wordt er uitbetaald. De centrale raad vond in dit geval niet beslissend, dat de man op grond van de ziektewet niet langer ongeschikt was tot het verrichten van zijn arbeid. „Er zijn immers bijzondere omstandigheden denkbaar zei de raad. waaronder de betrokkene in rede lijkheid niet valt te verwijten, dat hij zijn werk niet hervat. Ook wanneer daar een hersteld- verklaring aan vooraf gaat Doorslaggevend voor de centrale raad was uiteindelijk het oor deel van de psychiater. Deze man zei dat het buitengewoon moeilijk was om na zon lange tijd het proces speelde drie jaar na het overlijden van de vrouw te recon strueren wat er nu allemaal precies over de arbeidsongeschiktheid van de man was gezegd. „Ik heb de stellige indruk, zei de psychiater dat zijn arts hem destijds niet geschikt vond voor zijn werk. Hij heeft er op aangedrongen dat de man lichter werk zou krijgen. Op zijn advies is er ook een maatschappelijk werkster ingeschakeld om door verbetering van de arbeidsomstandig heden werkhervatting mogelijk te maken. Ver der ligt er een al eerder uitgebracht psychia trisch rapport, waaruit blijkt dat de man zeker bereid was om aan het werk te gaan. maar dat hij te kampen had met depressies, een nerveuze uitputting en een zeer gebrekkig verwerkt rouw proces. In de loop van het Jaar trad er een verbetering in. doch er was geen sprake van een zodanig evenwicht dat de man in staat kon worden geacht zijn werk te hervatten Hij bleef aangewezen op licht werk. Uit psychiatrisch oogpunt was de man zelfs drie jaar na het overlijden van zijn vrouw nog niet de oude. Voor de centrale raad was hiermee het pleit beslecht. De man kreeg vanaf het moment dat hij door zijn werkgever was ontslagen, een WW-uitke ring. De demonstratie van maandag in Den Haag za, volgens een woordvoer der geen invloed hebben op de post verwerking in Amsterdam. Met de bonden is afgesproken dat slechts tien procent van de postemployees aanwezig kan zijn. „Dat is niet meer dan redelijk", aldus de PTT. „Onze mensen hebben donderdag al de aan zet gegeven voor de actie. Als het postdistrict maandag weer niet be hoorlijk zou kunnen werken, zou ons bedrijf dubbel gepakt worden". In de schaduw van de stakingen in de grote steden, bleef de actie van de busmaatschappij ENHABO in de Zaanstreek. Ook die reed gisteren niet uit, zodat ook de gemeente Zaan stad verstoken bleef van openbaar vervoer, doordat de chauffeurs zich hadden aangesloten bij de Amster damse acties. ENHABO is voor het grootste deel eigendom van de ge meente Amsterdam, en de chauffeurs worden ook volgens ambtenaren- schalen betaald „Het lag voor de hand dat de ENHABO als enige streekbusmaatschappij het werk stil- legde," zegt een woordvoerder van de Vervoersfederatie, die verder niet aan acties deelnam. In een aantal gevallen legde streek buschauffeurs zich er mopperend bij neer dat zij wel moesten rijden van de bond. „Onze leden moeten de demon stratie maandag maar beschouwen als hun uitlaatklap", aldus de Ver voersfederatie. De acties in Groningen bleven be perkt tot het openbaar vervoer. Ook daar bleef alles rustig. Een demon stratie trok slechts tweehonderd man. Aan de voet van de reus op de Dam, nestelden zich gisteren stakende Amsterdamse ambtenaren met hun spandoeken. ADVERTENTIE nd, g< shavei rdam, een te voor huis Ar tol rijen, en forse ande j orhave mstwe mtrapi iet rijk voor h ilp aai st die HAAG Op initiatief prof. mr. W. H. Nagel op het criminologisch uut van de Leidse uni- eit al enige tijd een uit- e: id medisch-sociaal cri- logisch onderzoek ge- 1 en. Daarbij wordt, via t tische analyse, nage- of en in hoeverre de ver- 1 lde medische en sociaal- ischappelijke gegevens e pecifieke relatie met het (criminele) gedrag ver- „Vroegtijdige signale- van potentiële delin- ie", heet dat onderzoek. aang n V" het bevol uwen. kwijze eeftH2_ subsidi lat me gemef de eilai len m< :en. In ingen het oes te ver het dat moetei rifouten irijft dr. W. Buikhuisen, opvol- n Nagel als hoogleraar in de ologie en de penologie in Lei- het gisteren verschenen num- het Nederlands Juristen- Iet artikel van Buikhuisen is actie op een aanval van de rechtssocioloog prof. mr. I. M. Schuyt op de plannen van ïwe Leidse hoogleraar. In het nds Juristenblad van 27 mei Schuyt dat Buikhuisen eerst ens uit de doeken moet doen beoogt met zijn plannen bio- onderzoek naar de achter van criminaliteit te verrich- rorens in Leiden aan de slag te ie n Schuyt schaarde zich met zijn beden kingen in het koor van degenen die de stormbal hieven, toen bekend werd dat de wetenschappelijk adviseur van de minister van justitie aan zijn benoeming tot hoogleraar de voor waarde had verbonden dat zijn on derzoek zich ook tot mogelijke biolo gische oorzaken van crimineel gedrag zou uitstrekken. Louter sociaal-we tenschappelijk onderzoek, zo was het motief van Buikhuisen, had de crimi nologie op een dood spoor gebracht. In zijn artikel, „Veroordeeld tot cri minaliteit?", betoogde Schuyt dat het uiterst riskant is de oorzaken van crimineel gedrag in lichamelijke ken merken te zoeken. „Biologische ei genschappen kunnen gezien worden als gegevenheden, die in verschillen de richtingen ontwikkeld (kunnen) worden," schreef hij. En: „Mensen zijn niet veroordeeld tot wat dan ook door hun biologische, psychofysiolo- gische of sociale condities. Sommi gen maken iets van hun aangeboren of sociale handicap, anderen brou wen er minder van." Hij wierp Buikhuisen voor de voeten „denkfouten" te hebben gemaakt, verweet hem „wijsgerige en weten schapsfilosofische naïviteit", en be stempelde diens pleidooi in een tijd- 1 idigj bezetti igische' KTHAI :etters I chooirfTERDAM „Wij zijn er eigenlijk wel blij mee", verklaar- g-sprelsteren een functionaris van de Amsterdamse politie t ochtend- en avondspits ondanks uitvallen van tram, fn metro zonder veel problemen waren verwerkt. „Het telf rustiger dan normaal. We kunnen dus alleen maar den zijn". takingsdag heeft niet de verwachte chaos gebracht. De lerdamse, Rotterdamse,Utrechtse en Groningse bevol- hebben het gebeuren gelaten over zich heen laten komen ih goed voorbereid op mogelijke problemen. Toch luisterden zo'n acht- negen duizend man naar de bondsbestuur- ders. Het gaf een bonte verzameling van uniformen te zien: de blauwe Van het vervoerbedrijf, de grijze van de posterijen, de zwarte van de brand weer (die niet staakte, maar hand- en spandiensten verrichtte in de vrije tijd) en de groene werkkleding van publieke werken. vak de staking ruim van te voren varjngekondigd kon iedereen tij- itregelen treffen. De Rotter- |secretaris van de Kamer van idel en Fabrieken de heer heb de indruk dat veel be de situatie zo georganiseerd 1 dat zij een aantal mensen jg een vrije dag konden geven de anderen er is vandaag (en post het wat kalmer aan doen. Wat er zou gebeuren igen van te voren bekend: een 1 bedrijf houdt daar dus reke- tee. Zo heeft het schoonmaak- dat normaal onze kantoren rhtend onder handen neemt, de donderdagavond daar- jbruikt." 26111 huis gehaaid ge winkelbedrijven in de ste- het openbaar vervoer „plat wiskun hebben het personeel met riP „nJ/ervoer van huis gehaald. De Tdamse Bijenkorf had eigen en expeditieauto's ingezet t vervoer van het pesoneel. Bij RO-Bank had men gisteren p npva iifoken niet al te scherp te letten 9 te laat komen. Een Rotter- winkelier: „Wij hebben onze van dih zelf opgehaald. Eigenlijk is Wetho strijd met het wegvervoers- :opie di ent, maar als je een eigen zaak iet drie verkoopsters die alle- 1 één buurt wonen moet je ze Anders kun je je winkel wel Maar er is ook winkelperso- >men fietsen. Onze fietsenkel- t de speciale mooie glijplank is aren weer in gebruik." en wandelen het enige alter voor wie geen auto kan be- gen, was gisteren met de vele uien geen pretje. De hoofdin- ir van de Rotterdamse ver- itie Gerrand, die veneals zijn damse collega's tevreden te- t op de stakingsdag: „Ik heb Idag heel wat totaal verregen- de fietsers en bromfietsers gezien. Met diemensen heb ik medelijden." Blokkade De ambtenaren van de Amsterdamse dienst van Publieke Werken, die zich gisterochtend voor het Amsterdamse Wibauthuis verzamelden, schuilden onder afdakjes terwijl een ABVA-ver- tegeriwoordiger gezeten in een jeep via de megafoon hen moed insprak. Enkele werkwilligen stonden, met de aktentas in de hand, aan de overkant gereed om zodra de stakers weg wa ren het werk op te nemen. Maar daar was op gerekend: toen de stoet zich richting Dam in beweging zette, bege leid door plensbuien en vrolijke mu ziek, bleef een kleine kern achter om te zorgen dat niemand op zijn bureau kwam. Dat was lijnrecht in strijd met het beleid van de bond, die werkwilligen geen strobreed in de weg wilde leg gen, zolang al het materieel maar binnen de poort bleef. Eén telefoontje van de stakingsleiding was voldoen de om de blokkade op te heffen. Maar toen waren er nauwelijks werkwilli gen meer. Ook personeel van de Amsterdamse stadsreiniging kwam het kantoorge bouw niet binnen. Volgens een woordvoerder van de dienst was tach tig procent van het kantoorpersoneel komen opdagen voor hun normale dagtaak. Maar de deur was geblok keerd door een zware balk. De ABVA- leiding heeft daarvan niets ver nomen. Een ander zwak punt in de stakings organisatie in Amsterdam was de ver warring over het tijdstip van de de monstratie op de Dam. Toen ABVA- voorzitter Anton Wiegel besloot zijn speech te beginnen, waren nog vele ambtenaren rustig op weg naar de plaats van samenkomst. Zij bereik ten de Dam op het moment dat alles afgelopen was. Grappen Omstanders probeerden nog de be kende ambtenarengrappen gericht op hun vermeende luiheid, te lance ren. Maar bij de aanblik van zoveel vuilniszakkenophalers, postbezor gers. brandblussers, tram- en bu schauffeurs en stratenmakers, had dat weinig zin. Een postbeambte: „Mensen denken bij ambtenaren al tijd aan pennenlikkers achter een bu reau. Mensen die met een blanco pa piertje voor zich zitten en toch veel geld verdienen. Maar nu zie je dat het grootste deel van ons gewoon arbei ders zijn met een heel mager loontje." In de stakende steden viel hier en daar kritiek te beluisteren op het feit dat het vooral lagere ambtenaren wa ren die de staking moesten „trek ken". Een PTT-chauffeur vroeg op een demonstratieve bijeenkomst hoe veel mensen er waren met een inko men van meer dan 45.000 gulden. Slechts een paar vingers gingen de lucht in. „Zie je wel. het klootjesvolk moet het weer opknappen voor de hogere jongens," concludeerde hij. Uit Utrecht kwam een antwoord op de vraag waarom nu juist de lagere ambtenaren actie moesten voeren. ABVA-bestuurder Beek: „Niemand zou er iets van merken als de referen darissen een dag niets uitvoeren." Weer aan 't werk De bostbesteUers en -sorteerders in Amsterdam waren de eersten die gis teren weer aan het werk gingen. Gis termiddag om drie uur kwam het postverkeer weer op gang, om een normale gang van zaken vandaag mogelijk te maken. Of dat lukt is ook afhankelijk van de activiteiten van de andere postdistricten, zoals dat van Rotterdam waar tot gisteravond gestaakt werd. T7 schri s met sfeer ledige ïeldin rteerhal van Neerlands grootste postkantoor in Amsterdam bood vanaf donderdagavond tot Tiddag een verlaten aanblik. Geen brief werd er meer gesorteerd. mag, zo is wel duidelijk, ook niet op gerekend worden. De vraag van de Nijmeegse hoogleraar („onze rechts socioloog". noemt Buikhuisen hem liefkozend) hoe de nieuwe kennis zal worden toegepast, en of daarbij delin quenten zullen worden betrokken, wordt evenmin beantwoord. Wel blijkt uit de reactie van Buikhui sen dat er (in tegenstelling tot wat hij eerder in interviews zei) delinquenten aan zijn onderzoek te pas kunnen komen. Daarbij zal, belooft hij, de uiterste zorgvuldigheid in acht wor den genomen. Hij vindt het moeilijk nu al „concrete regels" te formuleren, maar hij is wel van plan „te werken met een begeleidingscommissie die bestaat uit mensen die geacht mogen worden over de ethische aspecten van het onderzoek te kunnen oor delen". Daaraan voegt Buikhuisen, „ten overvloede", nog toe „dat zowel voor het onderzoek, als voor de eventueel toe te passen behandeling moet gel den dat zij geschiedt op basis van vrijwilligheid en niet zonder dat de betrokkenen zijn ingelicht over wat er met hen gaat gebeuren en wat hiervan de consequenties zijn". En het kan, vindt hij, „daarbij aanbeve ling verdienen dat deze voorlichting Onze nieuwe baan. Apetrots zijn we d'r op. Al wonen we nu wat ver van vrienden en familie. We houden kontakt. Met ons autootje.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 9