'Je moet altijd rekening houden met polio-epidemie' ^Lijstaanvoerder van CPN nag geen leerkracht blijven NAVO geeft antwoord op groei van Russische militaire kracht Het Brieschend Paard Dr H. Bijkerk, hoofd infectieziekten volksgezondheid: Inenten blijft noodzakelijk ielft van ouders voor handhaving Ontslag voor bestuur principieel Minister Scholten na bijeenkomst ministers in Brussel ftUDAG 19 MEI 1978 BINNENLAND Trouw/Kwartet 9 door Kees de Leeuw LEIDSCHENDAM „Zolang er gemeenten zijn in Nederland, loals op de Veluwe of de Zuid-Hollandse eilanden, waar de graad m vaccinatie tegen polio ver ligt beneden het landelijk gemid delde, moet je altijd rekening houden met de mogelijkheid van jen dergelijke explosie," aldus dr H. Bijkerk, hoofd van de ifdeling infectie-ziekten van het ministerie van volksgezond- leid. la een periode van rust in de jaren 974 tot en met 1976, waarin geen inkel poliogeval te melden was en rorig jaar, toen een Nederladner po-' k> opliep tijdens-een safari-tocht in tfrika, is het sinds Staphorst van 971 weer raak op de Veluwe. Tot nu oe zijn er. zo'n tien getallen van inderverlamming of poliomyelitis, oals deze besmettingsziekte offici- «1 heet gemeld, waarvan vijf in El- peet, twee in Uddel, twee in Scher- «nzeel en één in Garderen. Zes van deze kinderen in de leeftijd van één tot veertien jaar vertonen ichte verlammingsverschijnselen en >ij alle tien is van inenting tegen >olio nooit sprake geweest. Daar- laast worden nog een een meisje uit looglanderveen (gemeente Amers- oort) een jongen uit Woudenbert en «n 22-jarige vrouw uit Kootwijker- iroek verdacht van het hebben van ►olio. Al met al een trieste zaak, met name voor de getroffenen. Dr Bij kerk: „Dat kan ik alleen maar onder schrijven en we zijn druk bezig met onze vaccinatie-campagne, waarmee we op 11 en 12 mei zijn begonnen. In Uddel en Elspeet zijn alle inwoners van 26 jaar en jonger opgeroepen, maar ongeveer zestig procent Kwam een suikerklontje met polio-vaccin halen. Daarom wordt de campagne voortgezet, terwijl we nu ook in Kootwijkerbroek bezig zijn met een dergelijke actie." Polio is een virusziekte, die vooral kinderen in de leeftijd van twee tot vier jaar treft, maar ook oudere kin deren en jong-volwassenen tot 26 jaar daarboven is de kans vele malen kleiner lopen de kans be smet te raken, als ze niet zijn in geënt. Daarom is kinderverlamming eigenlijk een misleidende term. De verwekker het polio-virus komt via de mond binnen en vermenigvul digt zich in de darm. Niet iedereen die polio oploopt, krijgt overigens verlammingsverschijnselen die blij vend zijn. Vaak treedt er eerst koorts op, spoedig gevolgd door een ver slapping van de spieren of spiergroe pen, maar is het mogelijk dat een kind binnen enkele weken volledig herstelt. Het komt echter ook voor. dat de verlammingen gedeeltijk blij ven bestaan, terwijl in twee tot tien procent van de gevallen door be schadiging van hersencentra adem haling en bloedsomloop zo in gevaar kunnen komen, dat de dood erop volgt. Routine-inenting De laatste zeer grote epidemie had in Nederland in 1956 plaats, toen er sprake was van meer dan 2200 geval len van polio. Het jaar daarop werd toen een begin gemaakt met het systematisch inenten tegen polio met het zogeheten Salkvaccin, een dood polio-virus, dat in het lichaam wordt geïnjecteerd. In het vaccina tieprogramma werden alle kinderen, geboren in 1945 en later, betrokken en het resultaat was, dat ruim 87 proceft van de kinderen werd ingeënt. Nu heeft de vaccinatie tegen kinder verlamming een vaste plaats gekre gen in de routine-inenting van zuige lingen en oudere kinderen. Ze krij- gen een gecombineerde injectie te gen diferie, kinkhoest, tetanus en polio (DKTP) en difterie, tetanus en polio (DTP). De eerste krijgenze vier Exölosie keer in het eerste jaar en in het F vierde en negende jaar volgt dan een herhalingsvaccln met DTP. stige redenen is een groot deel van de bevolking er tegen vaccinatie. Men ziet het als een gebrek aan vertrouwen in God en een aantas ting van zijn wil. De aanhangers van deze overtuiging treft men onder meer aan in de meest behoudende gelederen van de geref. bond binnen de Nederlands Hervormde Kerk en bij de Gereformeerde Gemeenten. Hoewel uit de statistieken blijkt, dat meer dan 95 procent van de Neder landse zuigelingen tegen polio is in geënt. is er toch van tijd tot tijd sprake van een explosie, zoals in 1971 in Staphorst, toen zich 39 geval len van kinderverlamming voorde den, waarvan vijf met een dodelijke afloop. Na die polio-uitbarsting steeg daar echter het inentingspercentage bij kinderen tussen nul en achttien jaar van rond de vijftig tot 82 en volgens dr Bijkerk hoeft men in deze gemeente niet meer zo snel te vrezen voor een nieuwe explosie. Anders ligt het in plaatsen als El- speet, Uddel, maar ook enkele dor pen op de Zuid-Hollandse eilanden, een stukje van West-Brabant en een gedeelte van het rivierengebied (Kesteren). Om principiële godsdien Dr Bijkerk: „Als in dergelijke - veel al besloten gemeenschappen een poliovirus komt, geeft dat al een explosie. In zo'n situatie spreken we bij het aantreffen van één geval van kinderverlamming al van een epide mie. Het is bij wijze van spreken een droog bos of kreupelhout, waarin maar een vonk terecht hoeft te ko men, wil er brand uitbreken en onze taak is het dan te blussen." Wat de overtuiging van deze mensen betreft, merkt dr. Bijkerk hij maakte ook Staphorst mee en schreef erover in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde dat hij hun argumenten kent, maar „be grijpen doe ik ze totaal niet. Ze zijn zo rotsvast overtuigd van hun eigen gelijk, dat ze uit de bijbel halen, dat ze nauwelijks nog voor een andere mening openstaan. Ik heb er diep medelijden mee, maar bovendien vind ik hen niet consequent, omdat ze wel veilig drinkwater tot zich ne men, zorgen voor een dak boven hun hoofd en niet wars zijn van andere preventieve maatregelen". Toch is hij geen voorstander van een verplichte inenting tegen polio. „Ik vind dat je rekening moet houden met mensen die er principiële bezwa ren tegen hebben. Dat zijn overigens niet alleen bepaalde gelovigen van de Veluwe, maar ook sommige antro- posofen. Boven dien heeft ook de Gezondheidsraad zich uitgesproken tegen verplichte inenting en erop gewezen, dat in andere landen hiermee geen bemoe digende resultaten zijn bereikt. In Frankrijk bij voorbeeld is het per centage niet-ingeénte kinderen veel hoger dan hier. Bovendien zou sommige Nederlanders kennende het verplicht stellen ervan wel eens weigeraars kunnen oproepen van een andere kant en ik heb er geen behoefte aan het paard achter de wagen te spannen". Feit blijft, dat het ministerie van volksgezondheid in de praktijk ge woon rekening houdt met het vóór komen van polio-explosies van tijd tot tijd. „Het is als gegeven min of meer geaccepteerd, al blijven we doorgaan met de mensen erop te wijzen, dat ze hun kinderen beter kunnen laten inenten." Het polio virus ligt voortdurend op de loer. waarbij we ook verdacht moeten zijn op import via buitenlandse werkne mers en adoptiebaby's uit landen met een lage inentingsgraad, aldus dr. Bijkerk. Omstreden Inenting op de Veluwe, maar niet alleen daar, blijkt nog steeds een omstreden zaak te zijn. Toch krijgen de principieel bezwaarden, die een dergelijke vaccinatie niet noodzake lijk vinden, op een zeker moment de rekening gepresenteerd, meent het hoofd infectie-ziekten. „En hoe triest het ook is voor de getroffenen, het enige positieve dat een dergelijke epidemie voor de Nederlandse bevol king met zich meebrengt, is dat deze zich bezint op de noodzaak de kinde ren tegen polio in te enten". Tijdens de polio-explosie in Elspeet in oktober 1966 zat op een zondag morgen een man in zijn invalidenwa gentje voor het kerkgebouw van de Gereformeerde Gemeente. Het was de toen 31-jarige Willem de Oraaf, die zelf precies tieh Jaar eerder door polio werd getroffen en sindsdien verlamd door het leven gaat Hij zat daar als een zwijgend protest met op z'n knieen een bord. Daarop stond te lezen. „Ik smeek u, doe dit uw kinde ren niet aan". Het is een tekst die ook nu nog bijna twaalf jaar later allerminst aan actualiteit heeft ingeboet ke ,Het ns Willem-Alexander hoog te paard als heraut, als was hij zo weggereden uit Rien Poortvliets boek brieschende paard", dat gisteren aan Prins Bernhard werd aangeboden. fan onze onderwijsredactie 'ILBURG Ongeveer de helft van de ouders van de leerlingen an de rooms-katholieke basisschool Hazennest in Tilburg zijn et er niet mee eens, dat de onderwijzer Barteld Hartstra in fwachting van zijn ontslag geen les meer mag geven. Het -1 j estuur van de stichting heeft hem geschorst omdat hij lijstaan- oerder van de CPN in Tilburg is en hij weigert zich terug te ekken en te bedanken als lid van de CPN. k t meningen over de schorsing en >1 t komende ontslag zijn duidelijk rdeeid. Hartstra is een goed onder lij jzer. Dat is voor veel ouders het Belangrijkst. Zij vinden de politieke piraties van de ónderwijzer en zijn sttrekkerschap van de CPN geen (zwaar. Vele andere ouders hebben etd hter gedreigd hun kinderen van hooi te nemen, omdat zij erop lan, dat zij rooms-katholiek onder is krijgen, dat niet door een com- lasst inistische onderwijzer gegeven e hui n worden. Jt bestuur van de stichting, waar- i de school uitgaat, staat ook op standpunt. De heer A. van Hout, «zitter van het stichtingsbestuur. dat het aanbod van de school is ADVERTENTIE Motobccane. Fietsen op z'n Frans. om katholiek onderwijs te geven. De ouders verwachten dat aan deze doelstelling wordt voldaan. Principe Ook als verreweg het grootste deel van de ouders voor handhaving van de onderwijzer zou zijn geweest, dan had het bestuur toch besloten tot schorsing. De heer Van Hout: „Wij zouden niet op grond van het tellen van ouders een ander besluit hebben genomen. Het gaat om een princi piële kwestie." Op de vraag of in dit veronderstelde geval het principe van de democratie in gedrang zou zijn gekomen, ant woordt de voorzitter dat het bestuur in de eerste plaats verantwoordelijk is voor het geven van het rooms- katholiek onderwijs. Overigens wijst de heer Van Hout erop, dat het bestuur van de stich ting democratisch is samengesteld en alle geledingen, de ouders, de patores en het personeel erin zijn vertegenwoordigd. Bovendien zijn in deze kwestie het oudercomité van de school en het personeel geraad pleegd. Als het ontslag van de communisti sche lijsttrekker is geregeld, wil het bestuur graag verantwoording afleg gen tegenover de ouders van de leer lingen van onderwijzer Hartstra. Zwolle Ongeveer twee jaar geleden heeft zich in Zwolle bij het voortgezet christelijk onderwijs eveneens een ontslag voorgedaan van een commu nistische docent. Een meerderheid van de ouders heeft zich toen in een vergadering voor het ontslag uitge sproken. De heer Van Hout zegt, dat een der gelijke democratische raadpleging in Tilburg niet mogelijk was, omdat de school uitgaat van een stichting en niet van een vereniging, zoals in Zwolle. Onder het bevoegd gezag van het stichtingsbestuur vallen in Tilburg acht basisscholen en tien kleuter scholen. De communistische lijsttrekker in Tilburg had aanvankelijk aan de ba sisschool een tijdelijke aanstelling. Toen hij een vaste benoeming zou krijgen, werd het bestuur op zijn lidmaatschap van de CPN geatten deerd. Om toch zijn aanstelling te krijgen, bedankte hij voor de CPN. Het bestuur zag toen geen reden om hem na dit bedanken geen vaste aanstelling te geven. „Wij dachten," aldus voorzitter Van Hout, „dat het lidmaatschap een overblijfsel was uit zijn studententijd." Plotseling echter werd het bestuur verrast door de lijsttrekker van de CPN. De kwestie en de schorsing hebben in Tilburg veel reacties en ingezon den brieven in de plaatselijke pers uitgelokt. door Ferry Mingelen BRUSSEL „De NAVO is bereid een duidelijk antwoord te geven op de dreiging die de voortdurend groeiende Russische militairen kracht helaas voor ons betekent. De positieve opstelling van de NAVO-ministers van defensie tegenover het nieuwe lange-termijn- defensieplan is daar het signaal voor." Dit zei de Nederlandse minister van defensie mr W. Scholten gisteren na afloop van de eerste vergadering van de ministers in Brussel. Het plan, dat op de NAVO-top eind mei in Washington definitief zal wor den vastgesteld, heeft op tien be langrijke terreinen tot ver in de Jaren negentig verbeteringen voorgesteld. Deze zullen, voor zover Nederland erbij betrokken is. wegens de kosten echter niet allemaal uitgevoerd kun nen worden. Er moet nog uit gekozen worden wat wel en wat niet. „De totale uitvoering van de voorstellen lijkt onze financiële kracht te boven te gaan", zo was gisteren de voorlopi ge indruk van minister Scholten. Dit in tegenstelling tot de visie van de voorzitter van het militaire comité van de NAVO, de Noorse generaal Gundersen, die meende dat het plan wel binnen de momenteel voorziene jaarlijkse groei van drie procent van de defensiebudgetten kan worden uitgevoerd, mits die verhogingen maar een aantal jaren aanhouden. Minister Scholten wees er op dat het de eerste jaren erg moeilijk zal zijn om de aanbevelingen uit het lange- termijn-plan op te volgen. Voor de Nederlandse defensie ligt er voor de komende Jaren al zoveel vast dat het pas na een aantal jaren mogelijk wordt rekening te houden met de nieuwe prioriteiten. „Daarvoor is het dan ook het lange-termijnplan", al dus 8cholten. Defensieuitgaven Verschillende NAVO-ministers, on der wie de Nederlandse, benadruk ten dat aanvaarding van het plan niet automatisch betekent een aan vaarding van meer defensie-uitga ven dan nu voorzien. In Amerikaan se kring werd erop gewezen dat de NAVO nu al per jaar 165 miljard dollar (350 miljard gulden) uitgeeft. Dat is een afschuwelijk groot bedrag en het is niet mogelijk gezien ook andere noodzakelijke uitgaven het defensiebudget steeds maar te blij ven verhogen. Het gaat erom de be schikbare gelden doelmatiger te ge bruiken, zie men in Amerikaanse kring. waarde voor zo'n snelle operatie is wel dat van tevoren alles al klaar ligt om de troepen op te vangen, te trans porteren en van hun uitrusting te voorzien. Dat betekent onder andere dat die uitrusting, tanks enz, al in West-Europa ondergebracht wordt. Daarvoor zullen nieuwe opslagterrei nen moeten verrijzen. De kosten daarvan zullen, via de speciale NA- VO-pot voor dit soort zaken, over alle NAVO-landen verdeeld worden. Hoeveel dat precies gaat kosten is nog niet bekend. Ook een snelle uitbreiding van de Amerikaanse luchtmacht in West- Europa, zal in geval van een crisis veel sneller gaan plaatsvinden. Bin nen een week zal het aantal toestel len worden verdrievoudigd. Nu zijn er in West-Europa ongeveer 600 Amerikaanse jagers en bommenwer pers. ue iuchtmachtversterktngen zullen direct vanuit de VS naar Euro pa vliegen. Een andere belangrijke aanbeveling van het lange-termijn-plan, de invoe ring van een systeem voor vroege waarschuwing tegen vijandelijke luchtaanvallen (Awacs) ziet er wat positiever uit. De Italianen willen meer dan voorheen nu aan het pro ject bijdragen en ook is in de Franse houding wat meer soepelheid geko men. Het Nederlandse aandeel in dit vijf miljard gulden kostende project zal 140 miljoen bedragen. Definitieve beslissingen zullen echter pas later kunnen worden genomen, omdat on der andere het Westduitse parle ment problemen over Awacs maakt. De Westduitsers vinden dat zij er te veel voor moeten betalen. Zorgen om Afrika In Brussel bleek dat men zich op het NAVO-hoofdkwartier ernstige zor gen maakt over de ontwikkelingen in Afrika, niet alleen in Zaïre, maar ook de al langer durende Russische en Cubaanse aanwezigheid. De voor zitter van het militaire comité gaf desgevraagd toe dat, vanuit militair oogpunt gezien „het een voordeel zou zijn, indien de NAVO beter in staat zou zijn haar militaire belan gen meer buiten de huidige, in het NAVO-verdrag vastgelegde grenzen, te projecteren." Gundersen bena drukte echter daarbij, dat dit in de eerste plaats een politieke beslissing is. Minister 8cholten onderstreepte, dat politiek gezien het NAVO-stand- punt nog steeds niet veranderd is. namelijk dat het verdedigingsgebted niet bezuiden de Kreeftskeerkring zal worden uitgebreid. (ADVERTENTIE) Crisistijd Een belangrijk onderdeel van het plan is de Amerikaanse bereidheid de versterking van de NAVO-strijd- krachten in crisistijd aanzienlijk te versnellen. De NAVO hoeft dan min der benauwd te zijn over de korte reactietijd, de tijd die nodig is om alle troepen op de been te krijgen voor het pareren van een eventuele aanval. In het nieuwe strategische concept gaat men ervan uit dat de ai in West-Duitsland gelegerde troepen er vooral zijn om de eerste aanval af te slaan en zo de versterkingen de gelegenheid te bieden hun gevechts stellingen te betrekken. Vroeger duurde het wel twinig tot vijftig dagen voordat, voornamelijk per schip, de Amerikaanse verster kingen ter plekke konden zijn. In de nieuwe plannen, die overigens nog door het Amerikaanse congres moeten worden goedgekeurd, is voorzien dat het aantal Amerikaanse divisies, in West-Europa, nu vijf, bin nen veertien dagen verdubbeld kan worden. Dat betekent een verster king In die periode van zo'n 75.000 man gevechtstroepen, waarvan de eerste al op de tweede dag in West- Europa aankomen. Ze zullen met militaire, maar ook met gewone burgervllegtuigen naar Europa overgebracht worden. Voor- De nieuwste, fascinerende creatie van Rien Poortvliet Verschijnt medio mei a s. Royaal formaat 31 x 31 cm Omvang 240 pagina's, alle uitgevoerd in prach tige kleurendruk Gebonden uitvoering T •Prijs fó9,50 Voor verschijning reeds 100.000 exemplaren verkocht. Benut deze kans en maak 10 dagen lang een vrijblijvende kennismaking met Rien Poortvliet. Het Brieschend Paard: 'n uniek boek voor iedereen, voor jongen oud Het Brieschend Paard is méér dan een boek. het is een ode aan een van de nobelste vrienden van de mens: het paard Geïnspireerd door zijn twee I rouwe pony's schildert Poortvliet een breiend epo« van vele uiteenlopende paardenlevens. De on verschrokken helpers van de reddingsboot - bemanningen, de sl oere Zeetiw* trek- paarden, de trotse Friezen en de elegante paarden van de Koninklijke stallen die hi| als lakei van de Gouden Koets zeer nabij heeft mogen meemaken Maar ook het aloude ambacht zoals dc smid en de zadelmaker krijgen Poortvliet s be wonderende aandacht Rien Poortvliet: de meester! Met elke nieuwe uitgave bewijst Rien Poortvliet zijn meesterlijke gave met de tekenpen. Het Brieschend Paard is hier •V weer een overtuigend bewijs van. Reserveringsbon Zend mii Het Brieschend raard van Rien Poortvliet a f 0930 per ex. 10 dagen vnjWiivend ter inzage Betalt al in»; zal geschieden- G direct n ont vangg' Li m opeenvolgende nwandeliiksr U t 'minimaal f 10.-) Wanneer Het Bneschrnd Paard niet aan rrvjn verwacbhngen voldoet Uuur ik het hoek binnen 10dagen retour en hrhdan «een enkele verplichting meer. I Naam AJm. Woonplaats- Handtekening AjiikiVhen „al «1-rt.mml Zend nog geen grid. Doc deze bestelbon m oen open envelop (zonder po-Jzegel) en stuur deze vandaag mg aan Verzendboekhandet E/alo Antwoordnunvner JOJ Haartem ypjj

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 9