Haagse hervormde historiën ALLE GELDZAKEN Schevenings Verzets Front maakt dreigende geluiden CDA-Voorschoten wil Jubileum Koninklijke Stallen opgeluisterd met paardenboek „gezonde doorstroming" V NUTSSPAARBAN Vlaggetjesdag gaat toch door Seinpostduin: gemeente doet toezeggingen Richtlijnen van regering bij vliegtuigkaping Acht jaar geëist wegens doodslag DS'70 in Den Haag legt nadruk op stadsvernieuwing KIEZEN VOOR DE RAAD 'Houdt de CPN in de raad' Kort Nieuws ro Puur gemakkelijk, al uw geldzake in één hand. SpareiP lenen, beleggen en 'verzekeren. Voor all E kunt u terecht bij dep Spaarbank op maar liefst 80 kantoren,waar men u met goede raad en snelle service steeds van dienst is. VRIJDAG 19 MEI 1978 REGIO DEN HAAG Trouw/Kwartet IIJC Van een onzer verslaggevers SCHEVENINGEN - Naast slecht weer zouden deze zomer ook andere elementen het seizoen van toeris tisch Scheveningen grondig kunnen bederven. Onder de naam Scheve nings Verzet Front heeft zich een aktiegroep aangediend, die er naar eigen zeggen veel heil in ziet het leven van met name Duits spreken de toeristen zuur te maken. Het ver- zetsfront heeft inmiddels de verant woordelijkheid op zich genomen voor het bekladden van Duitse auto- DEN HAAG - Vlaggetjesdag 1978 gaat zaterdag 27 mei defi nitief door Secretaris Kats van het Comité Vlaggetjesdag heeft dit donderdag in Den Haag gezegd. Het feest stond op losse schroeven omdat er nog steeds een vangstverbond op haring is in de Noordzee Er bestaat echter goede hoop dat de EEG-visseriJvergadering volgende week in Brussel, als nog haringvangst zal toestaan. bussen en het herhaaldelijk ingooien van ruiten bij het informatiecen trum van de bouwmagnaat Bredero aan het Gevers Deynootplein. Ver der zou sabotage zijn gepleegd aan vrachtauto's van dezelfde maat schappij (.die dit overigens ontkent). Voorwaar een optreden dat men in Scheveningen niet snel zou ver wachten. Voor het verzetsfront is de maat ech ter vol. „We zijn tot dit soort acties overgegaan, omdat wij geen enkel vertrouwen meer in b. en w. van Den Haag hebben. Jarenlang heeft de Scheveningse bevolking op een de mocratische manier van haar onge noegen blijk gegeven. Maar de ge meente bleef doof. er wordt gewoon doorgebouwd. Natuurlijk niet voor de Scheveningse bevolking, we we ten tenslotte allemaal voor wie het Casino, het Vrije Tijds Centrum en zovoort gebouwd worden", aldus een publikaUe van het SVF. Het front eist van de gemeente Den Haag dat er geen huis wordt ge sloopt. geen weg wordt aangelegd „of wat dan ook" zonder dat uitvoe rig overleg met de aktiegroepen is gevoerd. Het SVF verzet zich tegen sloop en dringt aan op renovatie. Waar dat niet mogelijk is moet socia le woningbouw worden gepleegd. SCHEVENINGEN Eén van de eisen van hel SVF is dat er in Scheveningen niet meer ge sloopt, maar gerenoveerd moet worden. Waar renovatie niet mogelijk is, dient sociale wo ningbouw te komen. En aan die eisen lijkt de gemeente Den Haag nu tegemoet te komen. Gisteren had wethouder Kar- don (stadsontwikkeling) een ge sprek met de inspraakgroep Seinpostduin, het Werkverband Opbouw Scheveningen en het Bewoners Beraad Renbaan kwartier. In dit gesprek, dat ging over het veelomstreden be stemmingsplan Seinpostduin, heeft wethouder Hardon de be wonersorganisaties belangrijke toezeggingen gedaan. Het be stemmingsplan wordt sterk ge wijzigd. Nadere bijzonderheden worden vandaag bekendge maakt, maar de gemeente is in ieder geval teruggekomen van een ruimere badplaatsontwik keling ten koste van betaalbare woningen in Scheveningen. DEN HAAG Het 100-jarig jubileum van de Koninklijke Stallen aan de Hogewal in Den Haag is gistermiddag gevierd met de verschijning van het nieuste boek van schilder/tekenaar Rien Poortvliet „Het Brieschend Paard" is de titel van het omvangrijke werk. Enkele honderden pagina's paarden. In alle standen, onder alle omstandigheden. Met veel aandacht voor achter grond en berijders ol begeleiders Belangrijkste evenement op de bij eenkomst. die door honderden geno digden werd bijgewoond, was de overhandiging van het boek van een deel van de Koninklijke familie. Eerst was prins Bernhard aan de beurt. Daarna kwamen twee in ou derwetse klederdracht gestoken he rauten de ontvangstzaal binnenrij den. Eén van hen bleek Prins Alexander te zijn. Prinses Beatrix en Prins Claus completteerden later het gezelschap en kregen als alle geno digden een exemplaar van het in leren kaft gestoken platenboek. De Koninklijke familie is door Poortvliet ook afgebeeld. Natuurlijk tijdens Prinsjesdag, de gebeurtenis waar men bij de Stallen het gehele jaar naar toewerkt. Poortvliet voelde zich bij dit Oranjegebeuren zo be trokken. dat hij vorig jaar zelf als lakei naast de gouden koets liep en trots de deur van het rijtuig voor de Koningin mocht openhouden. Hem wordt dan ook door sommigen een overdreven Oranjegezindheid toege schreven. Op een persbijeenkomst vóór de uitreiking van zijn boeken sprak de kunstenaar dit tegen. Hij sloeg niet zo gauw op hol. Maar een grote eer vond hij het wel Van onze parlementsredactie DEN HAAG De Nederlandse rege ring zal gekaapte vliegtuigen, die toestemming tot landen op één der Nederlandse luchthavens vragen, niet weigeren. Die beleidslijn volgt de regering ten aanzien van gekaapte vliegtuigen, zo verklaarden de ministers De Ruiter (justitiei en Tuijnman (verkeer en waterstaati gisteren in een vergade ring van enkele commissies uit de Tweede Kamer De Nederlandse re gering heeft in internationaal ver band steeds aangedrongen op alge mene afspraken dat gekaapte vlieg tuigen. bijvoorbeeld bij benzinege brek het landen niet wordt gewei gerd of onmogelijk gemaakt, in het belang van de veiligheid van de pas sagiers DEN HAAG De officier van justi tie bij de rechtbank In Den Haag. mr W. van Veen. heeft donderdag we gens doodslag acht jaar gevangenis straf met aftrek van het voorarrest geelst tegen de 29-Jarige E W uit Den Haag In het buurtcentrum De Spil aan de Noordpolderkade bracht de verdachte op 20 februari van dit jaar de 17-Jarige Pieter Willem Kok uit Den Haag met een messteek om het leven. Volgens het gerechtelijk laboratorium is het slachtoffer in enkele seconden tijd doodgebloed, omdat de hartslagader was geraakt Het motief voor de steekpartij was de vraag of de tuindeuren van het buurtcentrum moesten worden ge sloten of geopend Officier van justi tie mr Van Veen noemde de steek partij een ruzie om niets met duide lijke agressie van de zijde van de verdachte Raadsman mr M Roet hof bepleitte voor zijn cliënt respec tievelijk onmiddellijke invrijheid stelling. vrijspraak, ontslag van rechtsvervolging of een gecombi neerde straf. Pleiter baseerde zijn pleidooi op de persoonlijkheid van het slachtoffer, die hij omschreef als „dreigend en agressief" De recht bank wijst 30 mei vonnis De Koninklijke Stallen honderd jaar. Met de bouw ervan werd in 1876 begonnen in de z.g. Princessetuin. Het gebouw moest eind 1878 worden opgeleverd, maar de voltooiing duur de tot in 1879. De gevelsteen met het jaartal 1878 was toen reeds ge plaatst. Het stallencomplex beslaat ruim 100 meter in het vierkant en herbergt naast de stallen, koetshuizen, zie kenstal. apotheek, hoefsmederij, een grote binnenmanega en nu ook een garage die binnenkort wordt uitge breid. Vroeger stonden ruim 100 paarden in de stallen, maar dit be stand ls thans uitgedund tot zo'n 20 koets- en enige rijpaarden. In het gala-koetshuis bevinden zich de Gouden Koets, de Glazen Koets, de Crème Calèche en nog vele andere rijtuigen, die regelmatig bij officiële gébeurrtenissen de poort uitrijden. VOORSCHOTEN - De woning bouw in Voorschoten moet vooral worden gericht op een gezonde doorstroming binnen de gemeente, waardoor kan worden voorzien in de vraag naar goedkope huurwo ningen voor minder draagkrachti- gen. Dit brengt dan ook mee dat vooreerst moet worden gebouwd voor eigen bewoners. Aldus het CDA-Voorschoten in haar gemeen teprogram 1978-1982. De partij wenst verder het landelijk deel van de gemeente te beschermen tegen niet-agrarische vestigingen en voor deze agrariërs de mogelijkheid van bedrijfsuitbreidingen open te hou- den.De christen-democraten drin gen in het program aan op een ongelijkvloerse kruising met de spoorbaan en een snelle aanleg van de spoorweghalte „De Vink". Het CDA meent verder dat het vanda lisme in het dorp bestreden moet DEN HAAG De Haagse afdeling van DS'70 kent een zeer hoge prio riteit toe aan de stadsvernieuwing. De partij meent dat de bevolking van de betreffende gebieden ten nauwste betrokken dient te zijn bij de voorbereiding van de plannen. Nieuwbouw moet in overwegende mate afgestemd zijn op de draag kracht van de oorspronkelijke be woners. De partij dringt aan op een krachtiger beleid van de gemeente op het gebied van volkshuisves ting. Een luxe-dorp in zee hoeft niet van DS'70 die wel maatregelen wil len ter bescherming van het woon gebied Scheveningen. DS'70 is voorstander van het be trekken van de bewoners bij de voorzieningen voor en de vormge ving van de eigen woonwijk. Ge vraagd wordt bovendien naar enke le experimenten voor een reële be slissingsbevoegdheid voor wijk raden. De partij is voorstander van een aanzienlijke verhoging van de vei ligheid van de kwetsbaarste ver keersdeelnemers en verzet zich te gen de bouw van massale verkeers- werken die de stad ontsieren, zoals bij voorbeeld de Koekamplus. Het secretariaat van DS'70 is gevestigd aan de Broekslootkade 46 in Den Haag. worden door meer voorzieningen aan te brengen in de verschillende wijken. Het CDA wil bij voorbaat geen enkele fractie uitsluiten bij de onderhandelingen tot vorming van ee college in Voorschoten. Wel meent de partij dat er een college tot stand moet komen, dat steunt op een beleidsprogram. Voor meer inlichtingen kan men zich wenden tot postbus 63 in Voorschoten (01717-6504). Verkiezingsagenda FORUM RIJSWIJK De Sociëteit VIO, onderdeel van de stichting gereformeerd jeugdverband in Rijswijk, organiseert vanavond om 8.30 uur een politieke praatavond in de Licht der Wereldkerk. Steen- voordelaan 364 in Rijswijk. Forum leden zijn mevrouw Ginjaar (Twee de Kamerlid VVD). Rien Alink (PPR-raadlid Rijswijk). Klaas de Vries (ARJOS voorzitter) en Den nis van der Waals (PvdA-lid Provin ciale Staten). CDA ZOETERMEER In de Gonk achter de kerk op de hoek StationsstraaVKarel Doormanlaan in Zoetermeer is vanavond om acht uur een bijeenkomst van het CDA Zoetermeer. Aanwezig zijn Auke de Vries en Herman Kaiser. Het CDA is eveneens te vinden met stands in de Dorpsstraat en bij het winkel centrum Meerzicht tijdens de koopavond. VVD VOORBURG De WD-afde- ling in Voorburg heeft voor van daag een verkiezingsdag georgani seerd voor scholieren van het Dal tonlyceum aan de Aronskelkweg in Voorburg, 's Avonds is de campag nekaravaan te vinden in Essen- steijn. VVD VOORBURG De VVD-afde- ling in Voorburg heeft voor van daag een verkiezingsdag georgani seerd voor scholieren van het Dal tonlyceum aan de Aronskelkweg in Voorburg, 's Avonds is de campag nekaravaan te vinden in Essen- steijn. PSP RIJSWIJK In het gebouw Pax aan de Van Vredenburchweg 52 in Rijswijk is zaterdagmorgen een door de PSP-Rijswijk georga niseerd politiek ontbijt. Tijdens het ontbijt kan kennis worden ge maakt met de standpunten van de PSP, die worden uitgelegd door Annelies Maarse, Wiebe van der Jï'jll en Frans Wulffers. Haagse communisten: DEN HAAG Op basis van de uitslagen van de provinciale sta tenverkiezingen dit Jaar, zou de nieuwe gemeenteraad er anders uit gaan zien. Eén van de partijen die wellicht het veld zou moeten rui men is de Communistische Partij Nederland. Daarom gaat de afde ling Den Haag van deze partij de verkiezingen in met de leuze: „Houdt de CPN in de raad". De rol die de CPN in het Haagse politieke gebeuren vervult is vol gens de partij veel groter dan haar ene zetel (bezet door lijsttrekker Kees IJmkers) zou doen vermoe den. „De CPN treedt in de raad en de wijken op voor versnelde stads vernieuwing met voor arbeiders be taalbare woningen. Het is steeds de CPN die initiatieven neemt voor het behoud van werk: bij Vrede- stein, Philips data systems, Stan dard Elctric, de Scheveningse vis serij en voor de stopzetting van de spreiding van de PTT." De CPN merkt in haar verkiezings programma verder op dat zij zich vaak als enige tegen de golf van tariefsverhogingen verzet, die jaar lijks over de mensen komt. Vele communisten zijn actief in de be langenstrijd: in actiegroepen in de vakbeweging, tegen de neutronen bom enz. Het is de CPN die opkomt voor de rechten en belangen van het gemeentepersoneel, voor meer peuterspeelzalen en clubhuizen en voor beter onderwijs in arbeiders wijken. Daarom, aldus het pro gramma van de communisten, moet de CPN in de Haagse raad blijven. Het CPN-programma is te verkrijgen aan de Prinsengracht 60 in Den Haag. Mededelingen over bijeenkomsten of gebeurtenissen in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen op 31 mei kunnen gezonden worden naar Dagblad Trouw, regio-redactie, post bus 101 in Den Haag ter attentie van de rubriek „Kiezen voor de raad". door W. F. Stafleu De uitgever belooft wel op de flap datToebes' boek „de historie van de Haagse hervormden" bevat, maar dat is natuurlijk overdreven. De schrijver zelf noemt zijn werk terecht veel bescheidener: schetsen over een aantal willekeurig gekozen onderwerpen. Maar die eenentwintig stukken over Haags kerke lijk leven in de loop der eeuwen geven dan ook op sympathieke, zorgvuldige en onderhoudende wijze een goede indruk van wat zich heeft afgespeeld rondom de oude kerken van de binnenst?'* Er is alleen al over die kerken veel te vertellen, en Toebes doet het des kundig en als een gids die met liefde op allerlei wetenswaardigheden wijst. De Grote Kerk natuurlijk voorop, waar in 1566 een beelden storm woedde die keurig en ordelijk tevoren met de heren van het Hof van Holland was geregeld. De Kloos terkerk. waar in diezelfde tijd paar den gestald waren en kanonnen wer den gegoten. De Nieuwe Kerk met zijn prachtig bewaard gebleven kap constructie van Pieter Noorwits, handelaar in koloniale waar en meester timmerman. De neogotische manege die na de woelige dagen van de Aprilbeweging van 1853 door de koning aan de kerk cadeau werd gegeven en deswege Willemskerk ging heten alleen de muren staan nu nog overeind, en menigeen heeft er goede herinneringen aan vanwege de jeugddiensten, of de uitvoeringen van de Mattheuspassie. Coryfeeën Toebes vertelt niet alleen over die kerken. Een groot aantal predikan ten passeert de revue, en Den Haag heeft heel wat coryfeeën gehad. Een Uytenbogaert, voorman der Remon stranten; een Molenaar, die zoveel ongezouten kriUek over het arme hoofd kreeg toen ontdekt werd dat hij anoniem een brochure geschre ven had tegen koning Willem I en het Reglement der kerk. Een kanselre denaar als Dermout, een sociaal be wogen mens als de hofprediker Van Koetsveld, of Van Gheel Gildemees- ter en Cramer, die het aan de stok kregen met de collectanten toen ze het collecteren met de „hengel" aan de kaak stelden. En in elke eeuw wel een Haagse predikant-dichter, van Vollenhove tot aan Maria de Groot toe, die in onze dagen de traditie redde, zoals Toebes vaststelt. Nog minder algemeen bekend is ver moedelijk het wel en wee van het Gezelschap der Broederen Ouderlin gen. Want zoals vroeger de dominee de zaken veelal bedisselden in hun „ministerie", zo gingen de ouderlin gen zich afzonderlijk organiseren, ongeveer van 1787 tot 1889. Ze had den hun uitjes, hun feesten, hun ambtskledij. En de kerkeraad was voor de verkiezing van ambtsdragers verdeeld in twee gelijke groepen, co lommen geheten, zeg maar: modali teiten, naar vaste afspraak. Pas sinds 1864 deden de ouderlingen huisbezoek: de drie door de overheid aangewezen ouderlingen waren hele maal vrijgesteld van kerkewerk. Van de diaconie beschrijft Toebes o.m. de belangwekkende sociale wo ningbouw aan het Om en Bij. Dan was en is er het college van collectanten, zelfstandig en pal- staand voor eigen rechten maar ook voor het welzijn der gemeente (De Sprinter ZOETERMEER - De Nederh Spoorwegen willen in de toek de Sprinter tussen Den Haageo VJ termeer zonder conducteurs rijden. Uitklapbare buitensj aan de stuurcabines moeten h< de machinist mogelijk makt deel van de taak van de conduAoe! over te nemen. Op het perron burg-Leidschendam zullen bc dien camera's met monitors wc geplaatst om de machinist te h( ht. bij het sluiten van de deuren. D igli wil met ingang van de komende ord terdienstregeling de sprinters j iki. toe zonder conducteurs laten ri use Tot 1 januari van het volgend|rd blijven de conducteurs hun tai oefenen: daarna alleen nog tij n de spitsuren en zo af en toe s ns zwartrijders op de bon te slingi bes [icu Milieubeheer LEIDEN De Werkgroep Milij ëp heer Leiden dringt er bij de 1 &ts van de Provinciale Staten van I Holland op aan de amendemeffow De Koning niet te steunen, wordt voorgesteld rijksweg 11 tiitij. Zoeterwoude en Bodegraven i an i streekplannen west en oost cMo; nemen. De werkgroep wil afwaqrtlji wat de resultaten zijn van een v lijke verbete rings variant. Milièjnn heer denkt daarbij aan een o roe ding om Zoeterwoude waarme vens de bus meer ruimte zal kr op de Hoge Rijndijk, het verbet^ van de verkeersveiligheid en g te maatregelen tegen geluidshii Ds Dijckmeester RIJSWIJK - Ds C. Dijckmet hervormd predikant te Rijs neemt zondag afscheid van zij meente. De predikant heeft functie aanvaard als assistent drs F. H. Breukelman, wetensi pelijk hoofdambtenaar van di meentelijke universiteit in Ara fan dam. Drs Breukelman is bezig het op schrift stellen van een B c,i se Theologie en ds Dijckme gaat hem daarbij assisteren. Hij lol voor een tijdje uit het ambt als na£ vol onthevene", met rechten al Jol een emeritus. Ds Dijckme kwam in april 1973 van Vret pr naar Rijswijk. nga L Stille Veerkade rmt DEN HAAG Het Buurtov mü Het Oude Centrum maakt ziet aait stig zorgen over de plannen diatei gemeente Den Haag heeft me gé aantal panden aan de Stille Ve n i de. Volgens het buurtoverleg vior gemeente de panden 10 toten nfreto laten slopen. Het Oude Cen dringt erop aan dat deze pa la: behouden blijven en dat de N wand hersteld wordt. In een ken. over de betreffende panden stelram buurtoverleg het gemeentebetote verantwoordelijk voor het ver sch terende vertrouwen dat in de itei groeit ten aanzien van het do »ld laten van het stadsbestuur, buurtoverleg voelt de handels van de gemeente als een provoi et Sloop brug DELFT - B. en W. van Delft v( ken de raad om in de volgende dering een bedrag van 680.01 te trekken voor de sloopt v: Rotterdammerpoortbrug. De werd onlangs, bij het in bedi len van de Hambrug, buiten gesteld. De gemeente Delft wil plaats van de Rotterdammer^^ brug een nieuwe oevervoorz maken, dit naar aanleiding vafïAY overeenkomst tussen de ger"p en Delft. De kosten van voorziening zijn bij het melde bedrag inbegrepen. n a Haagse bom nepb<»ts1 DEN HAAG (ANP) De bom n ei Haagse politie vorige week do n w dag na een anonieme tip vond t Ar bioscoop Studio 2000 in het Ha h Congresgebouw blijkt een nep nt te zijn geweest. Dit heeft het oi ndj zoek van het gerechtelijk la torium in Rijswijk uitgewezen, gens een woordvoerder van de r se politie was de bom wel „bed I lijk echt". Dr. C. E. van Koetsveld F. van Gheel Gildemeester De Willemskerk omstreeks 1856 heer Vader, onvergetelijk koster van de Grote kerk, heeft de collectanten eens op stang gejaagd door op een late vergaderavond naar binnen te komen stuiven en te roepen dat hij nou wel eens naar bed wou). Dan waren er ooit de ziekentroosters, oud vaak, eenvoudig en nauwelijks be taald: als er pest uitbrak waren de predikanten van ziekenbezoek vrij gesteld. maar die ziekentroosters: niet. Een van hen was broeder Schuts, tweede helft zeventiende eeuw. een bevindelijk man die de genade duur verkocht. Aandacht Later kreeg het onderwijs van kerke lijke zijde meer en meer aandacht. Een pionier was meester Schaberg- het oude schooltje aan het Westein de is nog naar hem genoemd. En ds. Van Koetsveld, met zijn arbeid voor het buitengewoon onderwijs. De drankbestrijding in de arme wijken was dagwerk voor een predikant als de rijke dominee Huydecoper. Aan de ziekenverpleging zijn de namen van mevrouw Groen van Prinsterer en zuster De Bronovo verbonden. En de wezenzorg is al een heel oude vorm van Haags kerkewerk. Toebes' boek is bepaald geen ,chro- nique scandaleuse". daarvoor is hij veel te voorzichtig, maar met terug houdendheid vermeldt hij toch een aantal twisten, theologische en an dere, want die bepalen nu eenmaal mede de geschiedenis, ook de kerke lijke. De politiek speelde hier ook een rol. want zowel Oranjeklant als patriot beklommen de kansel, en tn de Grote Kerk heeft het Wilhelmus maar ook de Marseillaise geklonken. Nog een enkele greep uit het boek:er staat een mooie schets in over de totstandkoming van de psalmberij ming van 1773, want dat was voor een niet gering gedeelte een Haagse aangelegenheid. Gegevens De schrijver heeft zijn gegevens met deskundigheid en betrokkenheid bijeengegaard uit een respectabele hoeveelheid literatuur en uit de ker kelijke archieven. Het is nu wel dui delijk dat het verre van volledig is men zou meer willen lezen over late re ontwikkelingen; over de wijkge- meertten en wijkkerken in de stads uitbreidingen en de leegloop van onze dagen; over modaliteiten en oecumene; over het kerkelijk verzet in de oorlogsjaren; over nóg méér predikanten die ook in onze tijd zo'n stempel op de hervormde gemeente hebben gedrukt. Soms veronderstelt de schrijver ken nis van termen die voor veel lezers onbekend zullen zijn (synodus con- tracta. censura morum. approbatie bijv.). Een enkele keer staat er een slordigheid in (Cock in plaats van ds. De Cock, Prinsengracht voor Prinse gracht). Een echt gemis noem ik het ontbreken van een naamsregister en een verantwoording van de (overi gens rijke) illustratie. Niet te verge ten ls de prijs van 65 gulden een bezwaar. Toch wens ik het mooie boek gaarne in handen van iedere rechtgeaarde Hagenaar laat staan van elke hervormde Haagse hervormde historiën, door C. J. Toebes. Uitgave Europese Biblio theek, Zaltbommel, 349 bl*.. 65,-. t op !t eli fokke

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 6