Let op hoe ik
dat aanpak
Plaatselijke kerkeraad alleen bevoegd
NCSV legt nadruk op actualiteit Karl Barth
Veel bezoekers op zendingsdagen
Rhodesië trekt
aanklacht in
Landelijke vergadering buitenverbanders
WIJKPREDIKANT
Brits verzet tegen vrouw in het ambt
Met vakantie naar 't schoon Italia?
VANDAAG
Voorbijgangers
DINSDAG 2 MEI 1978
KERK
T rouw/Kwartel2
door Jac. B. Looijen
Nog steeds is er discussie gaande over de anti-missiewet, die
het parlement van Israël een tijdje geleden heeft aangenomen.
Het komt er op neer dat Je de gevangenis in kunt draaien als Je
probeert joden, die financieel wat aan de krappe kant zitten
over te halen tot het christendom door ze wat geld in handen te
spelen. Een zendeling, die zoiets doet is voortaan strafbaar.
Omgekeerd kan ook de jood worden veroordeeld, die het geld
in ontvangst nam.
Was die wet nu zo hard nodig?
Daarover kun Je van mening ver
schillen. Een andere vraag. Is het>
echt waar dat er zendelingen zijn
die met steekpenningen werken?
Ik moet eerlijk zeggen: Ja die zijn
er. althans ze waren er en ik heb
zelf gezien hoe zulke mensen het
evangelie ..verkochten". Op een
avond in Nazareth bijvoorbeeld.
Daar was ik naar toe gereden met
een man. die verbonden was aan
een bepaalde opwekkingsbeweging
in Engeland. Hij klaagde steen en
been over de christelijke priesters
en predikanten die dag in. dag uit
in Israël zaten te praten maar die
geen Jood bekeerden. HIJ zei: moet
Je opletten hoe ik dat aanpak.
Ooed, we komen terecht in een
flatgebouw op de zoveelste etage in
Nazareth. We werden ontvangen
door een Joods echtpaar uit Roe
menië en Je zag meteen dat die
mensen het niet breed hadden. In
tegendeel.
Overtuigen
Wat gebeurt er? Eerst een huiselijk
praatje. Toen pakte de evangelist
z'n zakbijbel en las daaruit een
hoofdstuk voor. Daarna volgde een
overdenking plus een gebed. Het
Joodse echtpaar knikte af en toe
Instemmend. We namen afscheid
en de evangelist legde zo in het
voorbijgaan enige dollarbiljetten
op tafel. Die werden in grote dank
aanvaard. De man werd hartelijk
uitgenodigd nog eens terug te ko
men. Kijk. zei hij toen we weer in
de auto zaten, zo laat Je nou zien
dat christenen mensen zijn, die de
daad bij het woord voegen. Wat ik
doe is niet getuigen. Maar overtui
gen. Ik kon op dat moment geen
verstandig woord meer zeggen. Ik
schaamde me diep en dacht, moet
het zo. Met een paar Amerikaanse
zilverlingen?
Wat wil nu de anti-missiewet in
Israël. Heel gewoon, gebeurtenis
sen zoals ik in Nazareth beleefde
strafbaar stellen. Is dat een actie
tegen de christelijke kerken in Is
raël? Nee, helemaal niet. zegt Wil
lem Zuidema. de medewerker voor
Israël van de gereformeerde kerken
in ons land. HIJ vertoefde met zijn
gezin geruime tijd in Israël en weet
dus wel wat daar aan de hand is.
Nee, vertelt Zuidema in het Gere
formeerde Weekblad van Kok in
Kampen het gaat niet om de gewo
ne kerken want die doen niet aan
zending onder de Joden. Waar het
om gaat en nu citeer ik: „zijn groe
pen van christenen, meestal van
protestantse huize, aie vaak op een
wat geëxalteerde wijze van hun ge
loof getuigen en die soms echt op
dringerig kunnen zijn. Ze worden
op grond van allerlei eindtijd-ver
wachtingen als het ware naar Is
raëli toegezogen. De beste georga
niseerde groeperingen kunnen in
derdaad over grote fondsen be
schikken. Zij kopen huizen en ves
tigen zich op allerlei plaatsen in
Israël."
Omkoperij
Zuidema vertelt van een man, die
met hem in Jeruzalem een taal
school volgde. Hij had een toeris
ten-visum. Was dat visum verlopen
dan ging de man even naar Cyprus
en kwam weer terug voor een nieu
we periode. Om hebreeuws te le
ren? Nee. om de joden te vertellen
dat Jezus de Messias was. Totdat,
zo zegt Zuidema, niemand meer
luisterde... Of er sprake is van veel
omkoperij door zendingsmannen
met dikke portefeuilles vol dollars
weet Zuidema niet precies. Hij be
twijfelt het. Maar was de anti-mis
siewet betreft? Och. zegt Zuidema,
als Je last hebt van vliegen, koop je
een vliegenvanger. Misschien is
deze wet een vliegenvanger.
Fanatiekelingen
Nu ja, die vlieg hadden ze wat mij
betreft daar in Nazareth gerust mo
gen vangen. Een paar dagen na het
incident was ik bij dr Yona Malachl
te Jeruzalem. Hij was secretaris
van het ministerie voor godsdienst
zaken. Ik vertelde hem van m'n
belevenissen in Nazareth. Hij zei,
och het is niets nieuws. Wij leven
nu eenmaal in een land dat door
gelovigen van allerlei religies als
heilig wordt beschouwd. Gevolg?
Dat wij een magnetische aantrek
kingskracht hebben op religieuze
fanatiekelingen en dat brengt z'n
problemen met zich mee. En wat
onze sociale problemen betreft, zo
als met dat gezin in die flat te
Nazareth? Nu. die problemen wil
len we liever zelf oplossen.
Maar nogmaals: was er nu echt een
anti-missiewet nodig? Terwijl ik dit
schrijf brengt de postbode me een
stuk vanuit Israël. Daarin zegt de
orthodoxe-joodse hoogleraar R. J.
Zwi Werblowsky: nee. die wet is
fout en we moeten proberen er zo
gauw mogelijk van af te komen.
Een volk, zoals het Joodse volk, dat
zichzelf respecteert moet er maar
tegen kunnen, dat hier en daar wel
eens een christelijke beunhaas van
uit een of andere secte opduikt.
ADVERTENTIE
fietsgekken.
ze rijden vrij rond
dankzij 4.999 fietsenmakers
SALISBURY (Reuter; De Rhode-
sische regering heeft de aanklacht
tegen drie rooms-katholieke geeste
lijken ingetrokken. Zij zouden pam
fletten hebben verspreid waarin
werd opgeroepen tot verzet tegen
het blanke minderheidsbewind.
Openbare aanklager Christopher
Glaum zei gisteren het niet in het
belang van Rhodesië zou zijn het
proces voort te zetten, ..met het oog
op recente ontwikkelingen in het
land."
Hij doelde daarmee op de vorming
van een overgangsregering, waarin
blanken en gematigde zwarten sa
menwerken. Ondertussen blijven de
moeilijkheden binnen het interimbe
wind, na het ontslag van de zwarte
minister van justitie. Byron Hove,
voortbestaan. De uitvoerende raad
van de regering kwam gisteren in
een bijzondere zitting bijeen. In die
raad zitten de blanke minderheids-
premier Smith, en de zwarte voorma-
nenn Chirau, Moezorewa en Sithole.
Moezorewa eist de onmiddellijke te
rugkeer van de ontslagen zwarte be
windsman.
Van een medewerker
WEZEP Op de vierde zitting van de landelijke vergadering
van de gereformeerde kerk vrijgemaakt (buitenverband), die
zaterdag j.l. te Wezep gehouden werd, ging het onder meer over
de kerkenordening en de zaak van de opleiding van aanstaande
predikanten.
kan ook het gezag over de gemeente
niet aan anderen worden overgedra
gen" De moeilijkheid zit dan na
tuurlijk in het aangeven van het
gezag van landelijke besluiten. De
vergadering hoopt de bespreking op
de volgende zitting af te ronden.
Op de vorige zitting was een voorstel
aan de orde geweest om de binnen-
verbandse synode tot een gesprek
uit te nodigen. Nu werd een uit
spraak aangenomen, dat men meen
de dat de breuk ..ongeoorloofd en
onverantwoord" was en ia, maar dat
men liever eerst contacten op plaat-
•elljk vlak zag.
Een eerste sprekersronde werd ge
houden rond liturgie Uitgebreide
documentatie lag ter tafel met be
trekking tot vooral de keuze van een
psalmberijming en liederen. Men
was van mening dat het voor een
besluit hierover al erg laat was: er
zijn inmiddels vier berijmingen kan
didaat om gebruikt te worden.
Men probeert te komen tot het aan
nemen ..akkoord van kerkelijk sa
menleven". waarvan nu twee artike
len aan de orde kwamen die hande
len van de bevoegdheid van meerde
re (dat is: regionale of landelijke)
vergaderingen. Trefwoord bij deze
bespreking was de naam van profes
sor P. Deddens. voormalig hoogle
raar aan de vrijgemaakte hoge
school. Men wil in de kerkenorde
ning het principe van Deddens ver
werken. dat in feite alleen de plaat
selijke kerkeraad de bevoegdheid
heeft de gemeente te besturen.
En dat daarom een besluit van een
meerdere vergadering bekrachtiging
van de gemeente behoeft voor het
rechtsgeldig is. „Zoals iemand niet
zichzelf tot ambtsdrager maakt, zo
Opleiding
Uitgebreid kwam de zaak van de
opleiding van aanstaande predikan
ten aan de orde. Op het ogenblik is
de situatie, dat studenten aan ver
schillende opleidingen studeren,
maar dat door de kerken de theologi
sche hogeschool van de christelijke
gereformeerde kerken te Apeldoorn
wordt geadviseerd.
Vanwege de bultenverbandse ker
ken wordt er daarbij begeleiding ge
geven onder leiding van de predikan
ten H. de Jong en H. Smit te Baren-
drecht. De vergadering benoemde
naast deze beide predikanten nog ds.
O. Mooiweer te Enschede tot derde
begeleider.
Ds. W. O. Visser te Utrecht presen
teerde het jaarverslag van de bege
leiding. Van de kant van voorstan
ders van het Nederlands Gerefor
meerd Seminarie kwamen ernstige
bezwaren tegen het werk van de be
geleiding. De kritiek behelsde voor
namelijk dat naar de mening van de
spreker de wetenschap in alle be
staande theologische opleidingen
heerst over de Schrift en dat hieraan
door de begeleiders niet voldoende
tegenstand zou worden geboden.
Het Nederlands Gereformeerd Semi
narie is een stichting die op particu
lier initiatief is ontstaan en die tot
een eigen opleiding voor de buiten
verbanders wil komen.
Ds. Visser deelde verder mee dat de
raad op verzoek van de theologische
hogeschool te Apeldoorn een voor
dracht had gedaan voor de aanstel
ling van een docent voor de voorop
leiding aldaar. Dit resulteerde in de
benoeming van drs. G. J. Vrijmoet te
Zwolle, die de benoeming inmiddels
heeft aanvaard.
De volgende zitting van deze verga
dering is gepland op 3 Juni aan
staande.
DE KERKERAAD VAN DE GEREFORMEERDE
KERK VAN DEVENTER
wil graag via deze weg in contact komen met predikanten die in principe
belangstelling hebben voor de bestaande vacature van
Via een telefonisch verzoek aan de voorzitter van de beroepingscommissie kunnen
belangstellende predikanten in het bezit komen van schriftelijke informatie over de
vacante wijk en de gemeente. Reacties worden uiteraard vertrouwelijk behandeld.
Gehoopt wordt dat dan een verder contact zal verlopen via persoonlijke gesprekken.
Namens de beroepingscommissie,
De voorzitter:
I. de Jonge. Oerdijk 30. Schalkhaar, tel. 05700-22930
LONDEN In de anglicaanse kerk
is een verontruste groep opgericht,
die samenwerking met evangelicals
en katholieken zoekt in een poging
vrouwen uit het priesterschap te we
ren. De groep heet: Broederschap
van verontruste anglicanen. De op
richter is dr. Lynn Millar uit Chisle-
hurst. De Britse groep houdt ver
band met een gelijksoortige groepe
ring in de VS, die steun geeft aan de
beweging van conservatieve anglica
nen, die uit de anglicaanse kerk in
dat land getreden zijn. De Britse
broederschap acht de aanstelling
van vrouwen als priester een hinder
nis voor eenheid met Rome. De
anglicaanse synode zal dit Jaar be
slissen over de toelating van de
vrouw.
van een medewerker
..De beweging los-van-Barth Is begonnen voordat werkelijk
begrepen is welk een revolutie er In het levenswerk van Karl
Barth is geschied en welke beslissingen er gevallen zijn waarach
ter de gemeente van Christus pver de gehele wereld niet meer
terug kan."
En: „Dat velen, die van Barth van
daan komen nu acUef geëngageerd
zijn in de socialistische beweging en
zich de marxistische theorievorm el-
gen trachten te maken is geen mode
gril. maar heeft alles met de zaak zelf
van doen."
Deze beide stellingen waren te horen
op de conferenUe ter gelegenheid
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wlbautstraat 131
Tel. 020-913458
Telex 13008
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schledamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAO/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/ORONÏNOEN:
Postbus 3
Melkmarkt 58. Zwolle
TeL 05200-17030.
van het zesUende lustrum van de
Nederlandse Christen 8tudenten
Vereniging op 28 en 29 april JL op
Woudschoten bij Zeist. Ongeveer 150
merendeels „oud-"leden van de
NC8V waren daar verzameld rond
om het thema „De revolutie in Chris
tus en de maatschappelijke plaats
van christenen". Centraal stond de
uitdaging van de theologie van Kari
Barth, naar aanleiding van de uitga
ve door de NCSV in Nederlandse
vertaling van diens zogenaamde
Tambacher voordracht „De christen
in de maatschappij" uit 1919 meh
een actueel commentaar daarop van
prof. Friedrich-Wllhelm Marquardt
uit West-Berlljn. Deze laatste was
aanwezig bij de presentaUe van zijn
boek en hield ter conferentie ook een
referaat
Voor hem gaf ds Frans Breukelman
van de universiteit van Amsterdam
de toonzetting van de con/erenUe
aan Door de ervaringen van het „Re-
voluUonszeitalter", waarin het kapi
talisme sinds 1914 verkeert zo be
toogde hij, kwam Barth tot het besef
dat de oude linies in de christenheid
het niet meer houden. De weg terug
naar de liberale theologie is afgesne
den, zo goed als die naar Thomas en
zelfs helaas die naar CalviJn.
Nodig was een theologische revolu-
Ue. formuleerde Barth in de jaren
twintig. En de inhoud daarvan kon
geen andere zijn dan de ontdekking
van de radicaliteit van de revoluUe
van God.
Barth brak daarmee met de eeuwen
oude traditie in de christelijke theo-
vol pracffl en prabai
Geniet ervan, maar geel ook iets terug.
Steun hel ..Retofmelonjch Centrum Italië
(Er a nodig 165 000) Stort uw bidrage op giro 901 000 van
Stichting In de Rechte Straat Ie Velp. met vermelding mci
logie om het bijzondere van Chris
tus' openbaring te plaatsen binnen
een algemeen raam van het natuur
lijk besef over de toestand van mens
en wereld. Dit was het geval geweest
in het systeem van Thomas van
Aquino. Daar wordt de centrale pro
blematiek van de mens die ópwaarts
de weg naar het heil moet gaan.
gesteld binnen een welgeordende
hiërarchische kosmos. De genade is
dan niets meer dan hulpmiddel voor
de mens die wel wil, maar niet kan.
Bij nader toezien blijkt deze hiërar
chie tegelijk weerspiegeling en sank-
tionering te zijn van de hieërar-
chisch geordende feodale middel
eeuwse maatschappij.
Mens centraal
Doch ook in de protestante leertradi
tie is in toenemende mate de mens
centraal komen te staan. De mens
ontwikkelde zich daarin vanuit de
nog ongeschonden, natuurlijke para
dijselijke staat door de zondeval
naar de genade in Christus die som
mige speciaal uitverkorenen deel
achtig worden. Deze denkstructuur,
welke niet meer kosmisch maar his
torisch is, zet in bij de algemene
mensheid maar eindigt bij een kerk
waarin het slechts om het zieleheil
van enkelen gaat en waarin ieder
apostolair uitzicht op de wereld ont
breekt. Hiermee wordt bij nadere
analyse een typisch burgerlijke
maatschappijvorm weerspiegeld en
bevestigd.
Zo is achttien eeuwen lang de theolo
gie een concordaat aangegaan met
de algemeen geldende opvattingen,
is de verkondiging ongevaarlijk ge
maakt door haar aan te passen aan
de heersende ideologie. De openba
ring werd getemd tot huisdier van de
bestaande orde.
God met ons
De revolutie in de theologie van
Barth bestaat nu hierin, dat niet
meer vanuit een algemeen begrip
van kosmos en geschiedenis alles
zijn plaats krijgt, maar dat in de
hoogst bijzondere geschiedenis van
Israël en Jezus Christus, in de revo
lutie van God-met-ons tegen het ver
stand kan worden uitgezien naar de
bevrijding van de hele mensheid. De
grote dogmatische leerstukken ko
men daarom bij Barth niet meer aan
de orde als rangen in de feodale
kosmos, of als tijdperken in een bur
gerlijk geschiedsbesef, maar als ge
zichtspunten waaronder men de éne
revolutie van God moet bezien.
Zowel bij de behandeling van „de
christen in de maatschappij" als in
ds'kerkelijke dogmatiek komt onder
gelijke gezichtspunten steeds de
eenvoud van de Naam Emanuel,
God met ons. ter sprake.
Is nu deze ontdekking van de revolu
tie van God ook weer weerspiegeling
en bevestiging van een revolutionai
re orde? Nee. aldus Breukelman, de
schrift blijft ook kritisch tegenover
de betrokkenheid van christenen in
de bewegingen van het huidige tijd
perk van revolutie.
Maar even dringend geldt: wie het
getuigenis van God's revolutie hoort
kan zich niet meer onbetuigd laten
in het zoeken naar gelijkenissen van
die revolutie.
Een voorbeeld: christenen dragen de
herinnering met zich dat er bij die
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM/UTRECHT De rechterflank van de gereformeerde gezindte hield gisteren
traditioneel zijn zendingsdagen. Op de zendingsdag van de gereformeerde gemeente in Hilversum
werd meegedeeld dat deze kerk van 80 duizend leden in 1977 twee-en-een-half miljoen gulden
bijeenbracht voor de zending.
De 10.000 aanwezigen in de Expo-hal
voegden daar 89 duizend gulden aan
toe in de collecten die gisteren ge
houden werden. Bovendien kon ds.
K. de Gier namens het deputaat-
schap blJzoAgere noden nog eens 623
duizend gulden overhandigen aan
ds A. W Verhoef die namens de
gereformeerde gemeenten in Noord-
Amerika deze zendingsdag bijwoon
de Dit geld is bestemd voor de her
bouw van een school van Nederland
se emigranten in Chilliwack (Cana
da» die enkele maanden geleden is
afgebrand.
Ds. P Blok en ds. Th. van Stuyven-
berg vertelden over hun bezoekrei-
zen aan de zcndlngsvelden in respec
tievelijk Nigeria en Zuid-Afrika.
Voor beide terreinen zoeken de gere
formeerde gemeenten er een predi
kant bij Ds A. F. Honkoop en ds. A.
Vergunst zijn momenteel op het oud
ste zendingsterrein van de gerefor
meerde gemeenten op bezoek in het
binneland van West-Irian. De Jeugd
verenigingen gaan een actie voeren
voor motorfietsen die nodig zijn bij
het werk in Zuid-Afrika Zendings
arts R 8choonhoven uit Nigeria be
nadrukte in zijn toespraak dat
woordverkondiging en dienstbetoon
in de zending niet te scheiden zijn.
Het gaat om de totale mens.
In de Irene-hal in Utrecht waren 7500
oud-gereformeerden, mensen van de
gereformeerde gemeenten in Neder
land en van sommige hervormde ge
meenten (zoals Ouddorp en Stap
horst) op de zendingsdag van de
Mbuma-zending De collecten van
deze dag brachten 122 duizend gul
den op. Met de meegebrachte op
brengsten van plaatselijke acties
grote ordeverstoring, toen de maagd
zwanger ging van de ene Zoon, er één
heel speciaal karwei, namelijk het
redden van het volk van zijn zonden,
op geen ander lag te wachten dan op
de Messias, terwijl Hij geen ander
werk kon doen dan deze Messiaanse
daad. Wie de verkondiging heeft ge
hoord van deze eenheid van persoon
en werk van Jezus Christus, kan het
niet meer uithouden in een wereld
waarin voor honderdduizenden geen
werk is. waarin het werk dat er is net
zo goed door anderen kan worden
verricht. Dan moeten we wel in ver
zet komen tegen een kapitalisme
waarin arbeidskracht vervangbaar
en werkloosheid aan de orde van de
dag is.
Batfh en Marx
mee werd de penningmeester van
deze zendingsorganisatie gisteren in
totaal 230 duizend gulden rijker.
De Nederlandse stichting Mbuma-
zending steunt de zending van de
vrije presbyteriaanse kerk van
Schotland In Rhodesië. In 1977 werd
hiervoor 956 duizend gulden bijeen
gebracht. Dominee Aaron Ndebele
bracht de groeten van de gemeente
in Rhodesië over. In het grootste
deel van dit zendingsterrein zijn alle
scholen en het ziekenhuis nu geslo
ten onder druk van de politieke ont
wikkelingen. Maar de evangeliepre
diking kan nog steeds voortgang vin
den. zei hij. Verder spraken op deze
dag onder meer de Schotse dominee
Donald Campbell en dominee F
Mallan. De laatste vertelde over het
bezoek dat hij onlangs aan Rhodesië
gebracht heeft.
Prof. Marquardt gaf in zijn betoog op
zaterdag enkele voorbeelden van de
structurele overeenkomst tussen het
denken van Barth en dat van Marx.
1. Bij beiden gaat het om een afreke
ning met de gedachtengang die
loopt van het algemene naar het
bijzondere. Zoals Barth het bijzon
dere van de genade niet wil inkade
ren in een algemeen natuur-begrip,
zo heeft de jonge Marx in de rechten
van de mens. zoals de Franse revolu
tie ze afkondigde, bekritiseerd om
dat in feite onder de dekmantel van
recht voor éllen heel bijzondere rech
ten nl. het recht van de kapitaalbe-
zittende bourgeois op eigendom,
werden verdedigd. Daarentegen
meende Marx slechts door in te zet
ten bij het hoogst bijzondere belang
van de meest uitgebuite mens, de
proletariër, de algemene bevrijding
van de mensheid als perspectief voor
zich te kunnen gaan zien.
2. Marx heeft aangetoond dat pro-
dukten in het kapitalisme niet ge
maakt worden om de behoefte die ze
bevredigen, maar om wat ze als ruil
object op de markt waard zijn. De
traditie in de theologie, om de open
baring als algemeen aanvaardbaar
te verkopen en in te kaderen in de
natuurlijke rede handelt met de the
ologie in feite ook als zulk een ruilob
ject. Als Barth deze handelwijze in
de theologie verwerpt, bekritiseert
hij daarmee tegelijk de gang van
zaken op de kapitalistische markt.
Hij ontdekt daarentegen weer de ge
bruikswaarde van het evangelie voor
de kerk.
Een beetje vrij
Veel mensen hebben deze week een
beetje vrij doordat een aantal vrije
dagen zo dicht bij elkaar liggen dat
de andere dagen als snipperdagen
kunnen worden opgenomen, 't Lijkt
me enig om tot die ontdekking te
komen en dan te merken dat het lukt
om met elkaar er even op uit te
trekken. Een beetje vrij. Zo praten
we er over. En dat heeft z'n reden.
Zijn we anders dan niet vrij. zal een
diepe denker vragen, 't Zit niet goed.
hoor ik een vermaner al zeggen, als je
in je gewone werk niet vrij bent.
Daar kan ik het wel mee eens zijn en
tegelijk kan ik er ook best in komen
dat mensen zulke dagen beleven als
„een beetje vrij". Je kunt zin in je
werk hebben en het ook zonder
verdriet iedere dag weer doen en dan
toch het besef hebben dat je altijd
maar weer moet. Dat brengt onze
cultuur mee. Op een crematie sprak
ik een familielid van de oude
overleden man. Hij vertelde mij dat
hij een paar dagen voor de dood van
zijn familielid nog twee uur bij hem
had zitten praten. Hij voegde er iets
aan toe. Hij zei: wat jammer dat wij
daar nauwelijks meer de tijd voor
hebben. Ik denk, dat hij gelijk heeft.
Hij klaagde daarna over de
veranderingen in onze samenleving
die alles zo jachtig en druk maakten.
Niemand heeft meer tijd. Vroeger
was het toch ondenkbaar dat je de
verjaardag van je broer niet kon
bijwonen. Ik denk dat vroeger de
mededeling: dan kan ik niet. want
dan is m'n zuster jarig, voldoende
was om een vergadering voorbij te
laten gaan, een andere verplichting
te verschuiven. Maar wij geven
prioriteit aan vergaderingen en
dingen die moeten. En voordat we
het weten zien we elkaar in jaren niet
meer. laat staan dat we eens
gelegenheid hebben om met elkaar
te praten, want 's zomers is Gerrit in
Italië en Kees, dat weet je, die is niet
uit z'n caravan te branden. Een
beetje vrij. Ook om zulke dingen te
bedenken.
Donovan
De 50-jarige Britse jezuïetenpater
Desmond Paul Donovan, die op 15
januari van dit jaar bij de r.k. missie
post Govera ten noordoosten van de
Rhodesische hoofdstad Salisbury
werd ontvoerd, zou zijn vermoord.
Dit heeft een missiezuster per brief
aan contacten in West-Europa mee
gedeeld. Van de kant van de Rhode
sische regering werd destijds gezegd,
dat pater Donovan door guerrilla
strijders was ontvoerd. De jezuïeten
orde in Londen heeft echter steeds
getwijfeld over de juistheid van de
officiële lezing, dat pater Donovan in
Govera was ontvoerd toen hij daar
de mis opdroeg. Volgens de jezuïeten
is pater Donovan nooit in Govera
aangekomen en moet hij dus onder
weg zijn ontvoerd. De jezuïeten be
twijfelden bovendien, dat guerrilla
strijders voor de verdwijning van pa
ter Donovan verantwoordelijk wa
ren. Eerder is bekend geworden, dat
speciale eenheden van het Rhodesi
sche leger, de zogenaamde selous
scouts, verantwoordelijk zijn voor
het ontvoeren en vermoorden van
burgers in Rhodesië en dat deze da
den dan door de regering worden
toegeschreven aan de guerrillastrij
ders.
Bourdeaux
Michael Bourdeaux, directeur van
Keston College bij Londen, een stu
diecentrum voor de relatie tussen
godsdienst en communisme, heeft
een boek geschreven over de r.k.
kerk in de Sowjet-republiek Litou
wen. Het boek is getiteld „Land of
crosses, the church in Lithuania
1940-1976". Het boek komt eerdaags
van de pers. Litouwen telt ongeveer
drieeneenhalf miljoen inwoners en
maakt sinds de tweede wereldoorlog
deel uit van de U.S.S.R. De situatie
van de r.k. kerk in Litouwen is nauw
verweven met het nationalistisch
streven van bepaalde groepen en po
litieke dissidenten. De r.k. kerk in de
Sowjet-Unie bestaat alleen in Litou
wen, Letland, Witrusland en de Oe
kraïne. Van overheidswege is wel ge
probeerd om de r.k. kerk op te heffen
en de roomskatholieken als gelovi
gen onder te brengen bij het Mos-
kouse patriarchaat van de ortho
doxe kerk.
P. van der Woude
De bekende pionier van de Pinkster
beweging in Nederland, de heer P.
van der Woude in Rotterdam, is za
terdag op 82-jarige leeftijd overle
den. Hij was meer dan veertig jaar
voorganger van de 'gemeente Gods'
in Rotterdam-Z. De heer Van der
Woude nam het initiatief tot de hui
dige broederschap van Pinksterge
meenten. de grootste organisatie op
dit terrein in ons land. Hij was jaren
lang secretaris van deze beweging.
Tot voor kort was hij nog actief in de
organisatie van de in augustus in
Den Haag te houden Pinkster Euro
pa Conferentie. Hij begaf zich tij
dens zijn leven op het terrein van de
verzorging van bejaarden en chro
nisch zieken en was lange tijd voor
zitter van de stichting die Huize Silo-
am in Rotterdam-Kralingen en
Poortugaal-Zalmplaat beheert.
