ascinerende avond met
sjechows 'Platonow'
West land Utrecht
UNST
Studie naar problemen
van Nederlandse Antillen
Internationale
concoursen
Kamerorkest wil
niet opgaan in
Residentie Orkest
vee workshop-premières van Werkcentrum Dans
afgifte
7pandbriefbiljetten
aan toonder In coupures
van 1.000,- en 10.000,-
Resultaat werkbezoek Van der Stee
Huishoudbeurs
dicht na brand
Centrales gaan
overschakelen
op stookolie
Geen werk meer voor
honderd man bij
Akzo (Zout) Chemie
ITET DAG 24 APRIL 1978
TROUW/KWARTET 9
r André Rutten
5TERDAM Het Publiekstheater heeft zaterdagavond in de Stadsschouwburg de première
•ven van de door Hans Croiset geregisseerde voorstelling van „Platonow", het eerste van
on Tsjechow bewaard gebleven toneelstuk, vertaald door Chiem van Houweningen en Ton
roorstelling die om half acht begon omdat zij lang duurt (tien voor half twaalf uit), valt een
•Ie keer ook wat lang. Maar niettemin is zij op zoveel manieren zo verbazingwekkend boeiend,
het einde eigenlijk te vroeg kwam.
i Tsjechow (1860-1904) was nog
twintig jaar toen hij dit stuk
lef. Zijn definitieve manuscript
verscheurde hij omdat een be-
aliilde actrice het niet ë°ed vond.
ingeh m 1923 werd een vroegere versie
t onju gepubliceerd. Daardoor is het
die
chter
gelei
dan ide maar oolc menselijke. De
wordt
et de
mens
Hij
m als
dt.
na de
ïrhoui
i VOOI
iding
h ntact
<f iel
stuk
n ma
ikelljk
jweliJI sl
dan
loeven
irantw
dens h
beide
oordin
ist teg
word
zaak
ït and
hele v
rind
nderv»
geste el
b
kc
jliekstheater brengt première
zoals al zijn latere stukken
onder handen geweest van de
itische censuur, die blijkbaar
'alleen kritische elementen
Tsjechow is nu aan het woord.
:t hem hebben Hans Croiset en
nedewerkers de spelers, maar
in eerdere fase ook andere ge-
olden een levend contact mee
te krijgen dat in de zaal op een
cige manier herkenbaar is. Je
in de zaal bij mensen betrok-
bij de onderlinge verhoudingen
de hele maatschappelijke situ-
waarin zij verkeren, en dat alles
en zo genuanceerde en gevari-
jkhe e manier zo overtuigend gedaan,
die atmosfeer om je heen is en
je precies 'begrijpt en aanvoelt
V die mensen in hun situatie erva-
Maar merkwaardiger wijze zon-
dat het je beklemt. Want de
- stelling is ook zo, dat er toch een
lapalde afstand blijft. Zij blijft hei-
overzichtelijk en verschaft in-
in hoe en waarom het zich zo
fikkelt.
RIJSWIJK In Toulouse zal van 1
tot 7 oktober het 24e Internationale
Zangconcours worden gehouden.
Deelname staat open voor zangers
en zangeressen, geboren tussen 1 ja
nuari 1945 en 31 december 1958. Aan
melding vóór 15 september bij het
secretariaat van het Concours Inter
national de Chant, Thétre du Capito-
le F 31000 Toulouse (France),
waar ook inlichtingen kunnen wor
den verkregen.
Van 23 tot 29 juni zal in Treviso het
5e Internationale Zangconcours
„Toti dal Monte" worden gehouden.
Op dit concours zullen hoofdrollen
uit de opera „Cavalleria Rusticane"
van Pietro Mascagni en „Pagliacci"
van Rugero Leoncavallo moeten
worden vertolkt.
De vertolkers van Santuzza, Turid-
du. Nedda en Canio moeten geboren
zijn na 31 december 1942 en die van
Lola, Peppe en Silvio na 31 decem
ber 1947.
Aanmelding tot 6 juni bij Segretere
dell'Ente Teatro Comunale Con-
corso per Cantati Treviso (Italia),
waar ook inlichtingen kunnen wor
den verkregen.
Annet Nieuwenhuyzen als de generaais-weduwe en Jules Croiset als (de
schim van) Platonow in de gelijknamige voorstelling bij het Publiekstheater.
vjderwijzer
betrekkelijke afstandelijkheid
It voor een belangrijk deel be
door der precieze en enigszins
rote uitbeelding van de vele zeer
inlopende karakters. Zij werken
aaldelijk humoristisch en zelfs
isch en het tragische in één situ-
do£t een bijzonder verhelderend
;ctief ontstaan. Tsjechow zeif
daar ook alle mogelijkheden
want hij laat heel wat alcohol
uiken en daar worden mensen
laaldelijk zeer dronken van. Er
it niet geschroomd dat ook zeer
tuigend te spelen, waarbij er
zozeer komische acts ontstaan,
el vlagen absurdistisch toneel,
veel onthullen over wat er in
mensen omgaat, zonder dat zij er
raad mee weten.
Platonow is in dat stukje wankelen
de menselijke samenleving van
slechts enkele tientallen jaren vóór
de revolutie de centrale figuur, een
welbespraakte, nuchter denkende
onderwijzer, die de vinger op zeer
vele plekken legt. Hij lijkt de sterke,
de wetende figuur, aan wie velen zich
vastklampen, maar hem, omdat hij
een geladen gevoelsmens is. én van
drank houdt, meesleuren in hun
moeilijkheden, die hij ook niet kan
oplossen.
Met hem als centrale figuur zie je
dus een hele wereld onafwendbaar
instorten. Mogelijk is dat zo fascine
rend herkenbaar, omdat je ook in
onze samenleving wel het gevoel
hebt, dat zij aan het instorten is.
Toch maakt de voorstelling beslist
niet somber. Niet dat Tsjechow weet
wat er gedaan had moeten worden.
Hij laat wél zien, dat de adel verarmt
en in verval raakt, omdat de maat
schappelijke functie van de vroegere
heersende klasse vervallen is. Zij
sleurt daarin mee de officieren, de
ambtenaren, de doktoren, de onder
wijzers althans voorlopig. Hij laat
ook zien, dat de onderste laag van de
samenleving, de vroegere lijfeigenen,
kleine boeren, vooral in de handel
naar een nieuwe maatschappelijke
functie toegroeien. Maxim Gorki
(1868-1938) zal dat in zijn stukken
aanscherpen. Bij Tsjechow is het al
lemaal aanwezig, maar in een kleine
menselijke samenleving rond een
vervallend landgoed, een samenle
ving waarin iedereen iedereen kent
en altijd al gekend heeft. Niettemin
een weerspiegeling van de wijdere
samenleving.
Er wordt in deze voorstelling in een
verrassend eenvoudig maar doeltref
fend decor van Herman van Elteren
verheugend goed gespeeld Annet
Nieuwenhuyzen, Sigrid Koetse, Celia
Nufaar, Jules Croiset (Platonow),
Joan Remmelts, Lex Goudsmit, Al-
bert Abspoel, Johan Ooms, Hugo
Koolschijn, Carol Linssen, Pieter
Lutz, Laurens Spoor, Jan van Royen.
een )r Hans W. Ledeboer
ITTERDAM De jonge danser John Wisman van het Werk-
itrum Dans is voor zijn debuut als choreograaf meteen hoog
de toren gaan blazen.
tal „injecterende" akkoorden, bepa
lend zowel voor muziek als dans. Als
debuut interessant, met al direct in
het begin een solo in heel scherp
allegro. Vanzelfsprekend een mu-
ziek-ballet, maar ook een bewegings
etude, waarin belangwekkend is, dat
Wisman dansers ook durft te laten
stilstaan zonder beweging. Een klein
beetje virtuositeit, een beweeglijk
duet, dat overgaat in een veel „zach
tere" passage. Enige motieven wat
lang uitgewerkt, zodat tegen het
gevoelde niet voor muzikaal
betreden paden, er moest een
tuk komen met speciaal daar-
gecomponeerde muziek. Daar-
zorgde de even jonge violist
Boesschoten. Het produkt van
beiden heet „Injecties" en het
kcentrum Dans presenteerde het
t kader van de „workshop"-
rstellingen in het Piccolo
ater.
de naam wordt bedoeld een aan-
eind de aandacht dreigt te verslap
pen. Een abrupt „open" slotakkoord,
zowel voor muziek als dans. Boes-
schoten speelde zelf zijn vioolmu
ziek.
Tweede
De tweede „workshop"-première was
„Ritomello" van Lenny Westerdijk,
bekend door haar dansloopbaan bij
Scapino, het Nederlands Dans-Thea-
ter en het Britse Ballet Rambert.
Haar muziek: Concerto in D voor luit
en strijkorkest van Vivaldi. Ritomel
lo als muziekterm betekent „terug
keer", dus een thema, dat telkens op
een andere manier in de beweging
wederkeert. Ook hier een muziekbal
let. Een heel mooie harmonische op
bouw met zelfs „melodieuze" dans.
Bewegingen,' die mooi worden over
genomen, een heel krachtig gedanst
mannenduet. Soms wat romantisch,
maar altijd fleurig en boeiend. Voor
de dansers niet altijd even gemakke
lijk maar heerlijk om er in te werken.
Ook hier een abrupt slot, dat even
verrast, maar de toeschouwer blij
achterlaat. De aankleding echter
wat saai met de eenkleurige gele
kostuums.
Als algemene indruk: er is in het
Werkcentrum Dans heel hard ge
werkt en dat is te zien aan de techni
sche en artistieke prestaties van de
dansers, die duidelijk boven de mid
delmaat geraken.
Hypotheekbank nv
Met ingang van 21 april 1978 stellen wij verkrijgbaar
(Effectief rendement 7,25%)
Looptijd 5 jaar.
Hoofdsom plus rente is ook eerder opneembaar:
opklimmend van 4'/.% na 2 jaar tot na 5 jaar.
Volgens samengestelde interest.
Verkrijgbaar bij uw adviseur voor verzekeringen of belastingen en
onze kantoren.
Tegelijkertijd is de afgifte van onze 8% pandbriefbiljetten
gestaakt.
Kantoren door het gehele land.
Hoofdkantoor: Amsterdam. Suiphalistraat I
020 - 252525, Ut. 41 cn 42.
AMSTERDAM - Het met opheffing
bedreigde Nederlands Kamerorkest
voelt er niets voor te worden inge
lijfd bij het Residentie Orkest. Het
NKO heeft dit laten weten in reactie
op een nota van B. en W. te Den
Haag, waarin samenvoeging van de
twee ensembles wordt voorgesteld.
Het college verwacht dat door deze
ingreep het NKO althans gedeelte
lijk intact zal kunnen blijven „met
behoud van eigen identiteit".
Het voortbestaan van het Kameror
kest is weer twijfelachtig geworden
sinds minister Gardeniers van CRM
heeft aangekondigd dat zij de nota-
„Orkestenbestel" van haar voorgan
ger Van Doorn in grote lijnen zal
navolgen. Daarin is voor het NKO
geen plaats ingeruimd. De kamer
muziek wordt gezien als onderdeel
van het „takenpakket" van de grote
orkesten.
Het NKO noemt de suggestie van B.
en W. sympathiek, maar wijst deze
toch van de hand: „Er is voor de
minister geen enkele reden de subsi
die aan het NKO stop te zetten. De
belangstelling voor kamermuziek is
de laatste jaren sterk toegenomen.
Het is dus niet meer dan logisch dat
de grote orkesten dit onderdeel over
laten aan een gespecialiseerd ensem
ble." Het NKO is wel bereid als zelf
standig element te worden opgeno
men in de concertseries van de grote
orkesten. „In die zin valt er over
samenwerking met het Residentie
Orkest te praten," aldus de reactie
van het Nederlands Kamerorkest.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Nog deze zomer zal een werkgroep worden
ingesteld ter bestudering van alle problemen van de Nederlandse
Antillen niet alleen de problemen van de verhouding tussen de
Antillen en Nederland, maar ook de problemen van de verhou
ding tussen de zes eilanden van de Nederlandse Antillen onder
ling en Nederland.
Dit is besloten aan het slot van
het oriënterende werkbezoek,
dat minister Van der Stee de
afgelopen weken aan de Neder
landse Antillen heeft gebracht.
Het besluit werd genomen tij
dens een bijeenkomst in Wil
lemstad van de centrale Antil
liaanse regering, minister Van
der Stee en een delegatie van
het Arubaanse eilandbestuur.
Minister Van der Stee zei zaterdag
op Schiphol bij zijn terugkeer dat de
problematiek doorzichtiger is gewor
den: ze is volgens hem uit de slogan-
sfeer gehaald. Daarom mag. meent
hij. het bezoek als een succes worden
gezien.
Croes tevreden
Betico Croes, de leider van de Aru
baanse partij MEP (die streeft naar
het losmaken van de banden tussen
Aruba en Curagao) is erg tevreden.
Hij noemde de werkgroep „een con
crete stap om gezamenlijk de onaf
hankelijkheid van Aruba te verwe
zenlijken."
Croes legde er in Willemstad de na
druk op dat er in de toekomst alleen
sprake kan zijn van een volkenrech
telijke band tussen Aruba en de an
dere eilanden, dus dat Aruba onaf
hankelijk zal zijn. Premier Rozendal
van de Antillen echter beklemtoon
de dat de werkgroep niet de onaf
hankelijkheid van Aruba zal voorbe
reiden.
Van de eilandbesturen uit de Antil
len was alleen Aruba vertegenwoor
digd bij de slotbesprekingen in Wil
lemstad. Het eilandbestuur van Cu
rasao had enkele dagen voor het
begin van de^slotbesprekingen ge
vraagd te mogen meedoen, maar
voor inwilliging van dit verzoek was
de tijd te kort en bovendien hadden
dan ook de andere eilanden bij het
gesprek moeten worden betrokken.
Uitvoerig overleg
Zowel minister Van der Stee als pre
mier Rozendal legde er echter de
nadruk op, dat niet met voorbijgaan
van de andere eilanden met Aruba is
onderhandeld. Er is uitvoerig en
langdurig overlegd over procedures,
die er in voorzien dat alle eilanden
volledig betrokken worden bij de
staatkundige ontwikkelingen in de
Antillen, aldus premier Rozendal.
Overigens houdt Betico Croes vast
aan de eerder door hem genoemde
datum van 18 maart 1981 voor de
onafhankelijkheid van Aruba. Tij
dens de rondreis van minister Van
der Stee heeft hij al gedreigd „goed
schiks of kwaadschiks" de onafhan
kelijkheid van Aruba op 18 maart
1981 te zullen realiseren.
NIJMEGEN (ANP) Een brand,
waarvan de politie vermoedt dat zij
aangestoken is, heeft in de nacht van
zaterdag op zondag zo zware schade
aangericht op de Nijmeegse voor-
jaars-huishoud-beurs. dat de organi
satoren gisteren besloten hebben de
beurs te sluiten. De beurs zou vol
gens de plannen tot en met dinsdag
open blijven. Het vuur heeft twee
houten hallen met stands en inven
taris verwoest. De inventaris be
stond voornamelijk uit huishoudelij
ke goederen
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Een aantal elektrici
teitscentrales gaat versneld over
schakelen van aardgas op stookolie
als brandstof. In het kader van het
energiebeleid waren al beperkingen
afgekondigd van de toekomstige le
verantie van gas aan grote stookin-
stallaties. Maar in overleg met de
ministeries van economische zaken
en van volksgezondheid en milieuhy
giëne heeft een aantal elektriciteits
bedrijven besloten, op korte termijn
over te schakelen in produktie-een-
heden waarvoor contractueel nog ge
ruime tijd aardgas ter beschikking
zou staan.
Dit blijkt uit de agenda voor de
vergadering voor de vergadering van
de raad van commissarissen van de
Samenwerkende elektriciteitspro-
duktiebedrijven (SEP). Omdat de
betrokken installaties gebruikt wor
den voor onderlinge leveranties tus
sen de bedrijven, moeten de daar
voor gehanteerde vergoedingen wor
den bijgesteld.
AMSTERDAM/DEVENTER - Akzo
zal de produktle van acetyleen en
van vinylacetaat-monomeer in haar
bedrijven in Europoort niet hervat
ten. Ook de produktle van citroen
zuur in Deventer wil het concern per
1 mei beëindigen, zo blijkt uit de
„Akzo Chemie Reporter".
Door de maatregelen zullen 60 ar
beidsplaatsen in de bedrijven in Eu
ropoort komen te vervallen cn 40
arbeidsplaatsen in Deventer. Akzo
zal proberen gedwongen ontslagen
te voorkomen
OOSTSTELLINOWERF Het der
tienjarige meisje Pietje Zijlstra uit
Oosterwold (gemeente Ooststelling-
werfis zondagmiddag in haar woon
plaats met haar fiets onder een auto
gekomen en overleden. Een zevenja
rig jongetje, dat bij haar achterop
zat, is zwaar gewond.