Sjollema vraagt steun
voor de actie Namibië
Hoe de
tot ons
bijbel
kwam
ITit brieven van lezers
i
Jeugd niet onder indruk
als kerk meedoet aan acties
MARY JONES WALES
1 1800
Vier miljoen voor
geloofsverkondiging
in de derde wereld
Informatiefolder
voor Pinksteren
Zwitsers gaan in
Zuid-Afrika praten
UIT DE KERKBLADEN
Hier klopt
waarschijnlijk
heel veel niet
VANDAAG
Voorbijganger
Een vrijgemaak
actuarius zit
er nog niet in
,1 rB
uxr
MAANDAG 24 APRIL 1978
KERK
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
De actie, die de protestants christelijke jongerenorganisaties samen met de Novib, het Komitee
Zuidelijk Afrika en de Werkgroep Kairos zaterdag met een werkdag in Driebergen zijn begonnen,
heeft als doel de bewustwording Inzake Namibië in Nederland en het werven van geld voor de
bevrijdingsbeweging van deze Zuidafrikaanse kolonie, de Swapo. De actie zal enkele maanden
duren.
De Swapo is een bevrijdingsbewe
ging. waarin uitzonderlijk veel chris
tenen acUef zijn. Zij wordt door de
wereldraad van kerken via zijn pro
gramma tot bestrijding van de ras
senwaan gesteund. Drs. Boudewijn
Sjollema zette zaterdag echter uit
een dat het christelijk gehalte van de
Swapo niet de reden is voor de oecu
menische ondersteuning. „De
wereldraad steunt alle onderdruk
ten. Het feit dat in de Swapo zoveel
christenen zijn is hoogstens een ex
tra reden voor de hulp vanuit Ge-
nève."
Bezoek
Drs. Sjollema vertelde dat hij zojuist
bezoek had gekregen van Daniel
Tsjongarero, die als vormingslelder
van de zwarte lutherse kerk van Na
mibië de informatie van deze kerk
verzorgt en tevens verantwoordelijk
is voor de communicatie van de Swa
po in dat land. Kortgeleden kwam
Tsjongarero in de pers met een ver
klaring. waarin hij zei dat de Swapo
een communistische organisatie is.
Deze verklaring kwam tot stand na
hevige martelingen in een Zuidafri
kaanse gevangenis. Toen Tsjongare
ro werd losgelaten en zijn woorden in
de pers terugzag, herriep hij alles.
Hij is nu weer hersteld en kon naar
Europa reizen om daar opnieuw te
bevestigen dat zestig percent van de
Namibische bevolking, die bijna uit
sluitend kerklid is. tevens lid of sym
pathisant van de 8wapo is.
Namibië heeft een bevolking van cir
ca één miljoen mensen. Onder hen
zijn rond honderdduizend blanken,
van wie de Zuidafrikaanse boeren de
grootste groep vormen. Eind van dit
Jaar moet het land de een of andere
vorm van onafhankelijkheid krijgen.
De Zuidafrikanen willen dat het be
stuur dat eind van dit jaar aantreedt
alle wetten van de Zuidafrikanen
overneemt. De bestuursstructuur
wordt echter zodanig, dat voor elke
wetswijziging elke groep, de blanken
óf een van de twaalf etnische eenhe
den een vetorecht houdt Dit maakt
het vrijwel onmogelijk ook maar een
van de discriminerende wetten van
de Zuidafrikanen te veranderen.
De*e rutHieh is uitsluitend öestemd voor korte reacties op m deze krant gelezen
berichten artikelen en commentaren en met voor gedichten, open brieven, oproepen
oi reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te wordeni De
inzendingen voor deze rubnek dienen zo beknopt mogeii|k te zi|n De redactie behoudt
zien het recht van bekorting voor Het is ons helaas niet mogeli|k over elk geval
van bekorting o» meipiaatsing (doorgaans een gevolg van een te groot aanbod) te
corresponderen Bneven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw.
Postbus. 059. Amsterdam B«i publicatie worden naam en woonplaats van de
y.TinflO
Wereldraad
Aldert Schipper noteert in Trouw
van 19 april dat de stafleden van de
Wereldraad van Kerken er wat hope
loos onder worden dat elke koersval
van de dollar een programma min
der betekent. Het hangt er maar
vanaf met wie je praat. Inderdaad
gaat het om een aantal staffunkties
die op de vingers van twee handen te
tellen zijn. In hetzelfde cafetaria
hoor ik ook geweldige dingen.
In feite is het financiële probleem
vrij eenvoudig. Er zijn Individuele
kerken en zelfs gemeenten in de VS
die een veel groter budget hebben
dan de Wereldraad- Als de lidkerken
bijvoorbeeld gedurende de gebeds
week voor de christelijke eenheid
zouden besluiten een collectie per
Jaar te bestemmen voor de Wereld
raad. dan is de Wereldraad uit de
zorgen.
Daarnaast zijn verhoogde bijdragen
vla steungroepen en gemeenten voor
speciale programma's een goede kor-
tetermijnoplossing. Maar dat is niet
genoeg. Langzamerhand weten
plaatselijke gemeenten dat het we
reldraadswerk deel van de verant
woordelijkheid van de gemeente is.
Ik droom van een Jaarlijkse actie
Kerkbalans voor de Werelraad. Niet
alleen particulier initiatief van
steungroepen kan wonderen doea
Maar ook een actie van Nederlandse
kerken kan wonderen doen. Dan
moeten de Amerikaanse en andere
Europese kerken ook over de brug
komen.
Utrecht Ds P. P. van Lelyveld
Huizum
De heer Klei citeert in „Trouw" van
12 april een advies van „Kerk en
ereld". het blad van de vereniging
an vrijzinnige hervormden. Dit ad
vies luidt: voor een „echt" vrijzinni
ge preek kun je nog terecht in het bij
Leeuwarden gelegen Huizum.
Het vroegere dorp Huizum is uitge
groeid tot een grote stadswijk Leeu-
varden-zuid. Hier staan vier her
vormde predikanten, van wie er één
uitgesproken vrijzinnig is. twee uit
gesproken rechtzinnig, terwijl de
vierde wel als vrijzinnig predikant is
beroepen, maar sinds enkele Jaren
geen prijs meer stelt op deze aandui
ding. Hervormd Leeuwarden is onze
nabuurgemeente, zodat er binnen de
stad Leeuwarden dus twee hervorin-
de gemeenten zijn. In hervormd
Leeuwarden is een vacature, ont
staan door het vertrek van dr. Ort,
die een vrijzinnige predikantsplaats
vervulde. Een beroepingscommissie
is daar nu bezig met het zoeken naar
een nieuwe voorganger.
Deze commissie zoekt naar een pre
dikant voor een bepaalde wijkge-
meente. Een beroep werd uitge
bracht op ds. van der Leun uit Apel
doorn, die voor dit beroep bedankte
Vanwaar nu plotseling die bemoei
zucht van de doopsgezinde ds. van
der Kam en het blad „Kerk en we
reld"? Omdat genoemde beroeps
commissie het advies had gegeven
tot het beroepen van een rechtzinni
ge dominee? Heeft een bepaalde
wijkkerkeraad hiertoe niet het
recht?
Waar blijven we nu met onze veelge
roemde integratie der modaliteiten?
We zijn toch de richtingen-kerk te
boven? Of misschien toch niet hele
maal? Of helemaal niet?
Leeuwardcn-Huizum
H. KL Stautener
Bij de tot standkoming van het nieu
we bestel is de bevrijdingsbeweging
Swapo geheel buitengesloten. Het is
een onderonsje geweest van de blan
ke vertegenwoordigers, een groep
door de Zuidafrikanen benoemde
stamhoofden en enkele traditionele
leiders. Ook de laatsten vertegen
woordigen het volk niet
Voorwaarde
Indien de Swapo blijvend buiten de
nieuwe politieke orde wordt gehou
den dreigt in Namibië een bloedbad.
„Onze solidariteit moet dat bloed
bad voorkomen", vertelde drs. Sjol
lema. „Een rechtvaardige herverde
ling In Namibië is een voorwaarde
voor de vrede. De kerken moeten
echter bescheiden zijn. Zij kunnen
de problemen in Namibië niet oplos
sen, maar zij kunnen wel een bijdra
ge tot die oplossing geven". Drs.
Sjollema wees er op dat de bevrij
ding van Namibië een tweezijdig
proces is. „Wij moeten ook bevrijd
worden, namelijk van schuld en
angst en tot respect en vertrouwen
in elkaar. Onze bevrijding hangt sa
men met die van de Namibiërs. Wij
.moeten bereid zijn daarvoor een
prijs te betalen. Wij moeten de bril
van de blanke heerser afleggen en de
bril van de zwarte verdrukte op
zetten".
Het Tweede-Kamerlid Arie van der
Hek (PvdA) stak de hand ln eigen
boezem door op te merken dat ook in
zijn partij de solidariteit met de on
derdrukten beperkt bleef tot woor
den, toen deze mensen zich bevrijd
den. „Opkomen voor de bevrijdings
beweging betekent dat je bereid
bent ook hier structuren te veran
deren".
Van der Hek noemde het hypocriet,
wanneer mensen zich beijveren voor
de bevrijding van de onderdrukten
ver weg. maar weigeren thuis hetzelf
de te doen. Hij wierp de vraag op of
de Nederlanders bereid zijn, bijvoor
beeld schade te doen aan multinatio
nale ondernemingen, die van de
apartheid profiteren, wanneer het ri
sico bestaat dat deze multinationals
terugslaan. Hij vindt het noodzake
lijk dat de Nederlandse regering
Shell op het matje roept, die nog
steeds doorgaat olie aan Rhodesië te
verkopen.
De honderden deelnemers aan de
werkdag luisterden ln het begin van
de zaterdagochtend nog naar de Na-
mibiër David de Boer en naar Aart
Mak, een theologisch student, die
kortgeleden als „verspieder" een
aantal weken ln dat land rondreisde.
In de middag konden de deelnemers
aan de dag in kleinere groepen de
Inleiders van de ochtend aan de tand
voelen. De dag werd besloten met
een optreden van de Namibische
zanger Jackson Kaujewa, die ook
's ochtends al gezongen had over een
bevrijd Namibië. De dag werd geor
ganiseerd door de hervormde jeugd
raad, de Nederlandse lutherse jeugd
bond en het Landelijk centrum voor
gereformeerd Jeugdwerk.
Mary Jones. Illustratie op omslag van „Hoe de bijbel tot ons kwam".
HAARLEM - Wie de bijbel leest
vraagt zich wel eens af hoe we nu
precies aan dit boek zijn gekomen.
Hoe is het ontstaan? Hoe is het met
dit boek verder gegaan? Wie in de
geschiedenis duikt ontdekt een ver
haal vol onverwachte wendingen.
De student ln de theologie Abr. He
ringa, die op het Nederlands Bijbel
genootschap de heer J. J. Kijne helpt
bij de geschiedbeschrijving van het
vertalen van de bijbel in het Neder
lands sedert de Statenvertaling,
heeft in kort bestek deze geschiede
nis van de bijbel beschreven.
In een boekje Van 32 pagina's, geti
teld: „Hoe de bijbel tot ons kwam"
vindt men de ontstaansgeschiede
nis, hoe de tekst in de oudheid werd
vastgelegd, later door monniken
werd overgeschreven en uiteindelijk
werd gedrukt. Men leest erin over
papyrussnippers, de boekrollen van
Qumran, middeleeuwse handschrif
ten en wiegedrukken.
Maar het verhaal gaat verder. De
lezer krijgt ook inzicht in het wereld
wijde vertaalwerk, leest iets van de
geschiedenis van de bijbelgenoot
schappen (inclusief het beroemde en
welhaast weer vergeten verhaal van
Mary Jones) en ontdekt dat veel
mensen de bijbel nu voor het eerst in
handen krijgen.
Het boekje is onder meer bedoeld
voor het godsdienstonderwijs op
middelbare scholen en voor de ker
kelijke catechese. Het bevat een uit-
.slaande landkaart, die laat zien waar
de verschillende plaatsen liggen die
worden besproken. Deze kaart is ook
als wandkaart in het formaat 60 x 85
cm, te verkrijgen om in een klaslo
kaal of catechisatiekamer op te
hangen.
DEN HAAG Dank zij het werk
van AMA, de adviescommissie missi
onaire activiteiten, hoort men missi
onarissen niet meer, zoals vijf jaar
geleden, klagen dat men in Neder
land overal terecht kan voor sociale
projecten, maar dat men voor pro
jecten op het gebied van pastoraat,
kerkopbouw, evangelisatie en ge
loofsvernieuwing nergens een open
deur vindt. Aldus constateert de ad
viescommissie missionaire activitei
ten in haar jaarverslag over 1977.
De AMA waarin het centraal missie
commissariaat en het nationaal bu
reau der pauselijke missiewerken in
Den Haag samenwerken, ontving in
het tweede jaar van haar bestaan 562
aanvragen om steun voor projecten
op het terrein van geloofsverkondi
ging. 88 aanvragen werden afgewe
zen of werden teruggetrokken, 90
aanvragen werden doorverwezen
(met succes) naar andere instanties:
382 aanvragen werden door AMA
geholpen met een bedrag van ruim
vier miljoen gulden.
Het grootste deel van dit bedrag is
bijeengebracht door de Nederlandse
religieuzen. Het is duidelijk, aldus
AMA, dat deze vorm van hulpverle
ning in een behoefte voorziet.
DEN HAAG Zoals elk jaar met
Pinksteren hebben de zending van
de gereformeerde Kerken, de raad
voor de zending van de hervormde
Kerk en de gereformeerde zendings-
bond ln de hervormde Kerk weer een
gezamenlijke folder uitgegeven om
de gemeenteleden te herinneren aan
de zendingsopdracht van de kerken,
die in het Pinkstergebeuren gegeven
is. De gereformeerde zendingsbond
geeft ook nog een aparte folder uit.
Er zijn zendingsactiviteiten ln India,
Pakistan, Egypte, Afrika en Zuid-
Amerika. Voor de zending van de
gereformeerde kerken in Nederland
is 13.818.000 gulden nodig. Bij bui
tenlandse kerken zijn 42 zendings
werkers vanwege de gereformeerde
zending in dienst. De hervormde zen
ding heeft 9.600.000 gulden nodig.
Daar bedraagt het aantal zendings-
arbelders 58. De gereformeerde zen
dingsbond zond 22 werkers uit en
heeft er drie in opleiding. Daarvoor
is 4.500.000 gulden nodig.
Deze uitgave van het Nederlands
Bijbelgenootschap/Postbus 620,
Haarlem, kost 3,50.
UTRECHT De kerk zelf is strui
kelblok geworden voor het
godsdienstonderricht op de school.
Aldus dr. T. Simons, voorzitter van
de vereniging katechesedocenten, in
de jaarvergadering van deze vereni
ging zaterdag in Utrecht. De vereni
ging van katechese docenten be
staat tien jaar en telt 700 leden.
Het meedoen van de kerk aan acties
als voor Chili, Zuid-Afrika, neutro
nenbom, milieu, energie maakt op de
jeugd weinig indruk, zei dr. Simons.
Voor de jeugd is de kerk dan een van
de vele organisaties die ook haar
duit in het zakje meent te moeten
doen en met een grotere of kleinere
vertraging achter bepaalde zaken
aan loopt.
De vervreemding, de kloof tussen
kerk en jeugd, blijft even groot. En
door niet of niet voldoende in te
spelen op de eigen aard van de
schoolkatechese verspeelt men de
mogelijkheden, die dit (laatste?)
contactpunt met de jeugd nog biedt,
aldus dr. Simons.
Hij deed een klemmend beroep op de
kerkelijke leiders om te komen tot
collegiaal handelen en tot eenheid
van visie vooral op de katechese. Dr.
Simons constateerde echter een
vruchteloze polarisatie.
BERN (ANP) De Zwitserse evan
gelische kerkenbond wil met de Ne
derduitse Gereformeerde Kerk in
Suid-Afrika gesprekken voeren. Dit
is bekendgemaakt nadat een Zwit
serse kerkdelegatie na een reis van
drie weken naar Zuid-Afrika terug
keerde. De dialoog is voorbereid
door een kritische studie van de ker
kenbond over diens eigen synode
verslag „Menselijke betrekkingen
van de volken van Zuid-Afrika in het
licht van de Heilige Schrift".
De delegatie, die Zuid-Afrika be
zocht, had als opdracht na te gaan
welke Zuidafrikaanse kerken bereid
waren in dialoog te treden. Doel van
de dialoog moet zijn te .zoeken naar
een gemeenschappelijk getuigenis
van verzoening en gerechtigheid" er
zal een consultatie komen op natio
naal vlak met als thema „kerk en
sociale gerechtigheid".
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schledamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22, Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
In twee maandbladen komen we iets
tegen over wat genoemd wordt: ma
terialistische exegese (bijbeluitleg).
In Voorlopig (postbus 3150, 2601 DD
Delft) legt Jan Bonsen uit, wat daar
mee bedoeld wordt. Jan Bonsen is
docent voor de lezing van het Nieu
we Testament aan de agogisch-theo-
logische opleiding van de KTHU
(katholieke theologische hogeschool
Utrecht) te Huls ter Heide En in
Wending (p/a Boekencentrum, post
bus 84176. 2508 AD Den Haag) staat
een opstel over materialistische exe
gese van de Delftse hervormde aca
demiepredikant Rochus Zuurmond.
De bij deze rubriek afgedrukte teke
ning van Albert Hahn nemen we
over uit Voorlopig.
Jan Bonsen neemt in zijn artikel „De
bijbel gaat echt ergens over" het
verhaal uit Marcus 2 vers 15 tot 17
als voorbeeld. De farizeeërs verwij
ten Jezus dat hij eet met tollenaars
en zondaars. Jan Bonsen:
„Zo laat dit kleine verhaal ons iets
zien van de maatschappij waarin het
is ontstaan: een maatschappij waar
in sommigen verdrukt worden en
anderen verdrukken. Maar vooral:
we zien hoe Jezus' praktijk is in die
maatschappij. Hij eet met die als
zondaars gelden. Daarmee door
breekt hij een maatschappelijk ta
boe. Zijn praktijk is subversief (on
dergronds revolutionair). Terwijl de
schriftgeleerden er nu niet in slagen
dit te begrijpen, laat Jezus ook 2len.
wat hij doet: zijn praktijk is er niet
voor hen die zich in het heersende
systeem gerecht noemen, maar voor
die dat heersende systeem zondaars
noemt Voor Jezus zijn het degenen
die verdrukt worden.
De materialistische lezing probeert
langs zulke wegen te ontdekken,
waar Jezus en de eerste christenen in
de maatschappij van toen voor ston
den. Dat werk is niet gemakkelijk,
want behalve een nauwkeurige le
zing van de tekst is er ook een verdie
ping ln de maatschappij van toen
voor nodig. Maar het is wel nodig. En
al gauw wordt zichtbaar, hoe de bur
gerlijke lezing van het evangelie die
tekst heeft verdraaid, zodat het alle
maal niet te onfatsoenlijk zou klin
ken: de tekst is gefatsoeneerd. De
scherpe kanten zijn er afgehaald.
Maar ook zouden we er oog voor
kunnen krijgen, welke subversieve
betekenis er zit in zulke woorden als
geloof, hoop en liefde. Geloof zou
bijvoorbeeld kunnen blijken te zijn:
een heel bepaalde manier van zien,
zoals Jezus de zondaars zag. in
plaats van: een manier van niet-
zien."
Achtergrond
Hier volgt een fragment van het op
stel van dominee Zuurmond ln
Wending:
„De 'materialistische exegese' is al
leen maar te begrijpen wanneer we
haar zien tegen de achtergrond van
ervaringen in basisgroepen, kriti
sche gemeenten en arbeidersparo
chies in Zuid-Amerika en Zuid-Euro
pa. De bijbel was daar net als in de
Reformatie bij ons het enige gees
telijke wapen tegen een clerus die
gemene zaak maakte met de heer
sende klassen. Té precies paste de
gangbare kerkelijke en academische
uitleg van de bijbel in de praxis van
de heersers. Niet alleen wanneer die
exegese direct inspeelt op bestaande
machtsverhoudingen (bijv. bij
Matth. 22:21 en Rom. 13). maar ook
door de niet geringe Indirecte steun
die een gevestigde orde ontvangt
wanneer haar publieke moraal (bijv.
inzake gezin en eigendom), haar poli
tieke vocabulaire („vrijheid", „vre
de". „welzijn", „recht", „staat") en ln
zekere zin haar gehele Idealistische
denkstructuur (noemde Nietsche
niet met een zeker recht het chris
tendom „Platonisme voor het
volk"?) voortdurend van een zoge
naamd bijbels fundament wordt
en zonder veel gewetensbezwaar als
„onhaalbaar" aan de kant gezet?
Hier klopt iets niet, hier klopt waar
schijnlijk heel veel niet „Mate
rialistische exegese" is dus geen lou
ter academische kwestie, kan dat
ook niet zijn. Naar haar intentie is
het exegese die bewust gaat staan op
de plaats waar de armen en verne
derden staan; met alles wat dat pas
toraal en wetenschappelijk met zich
meebrengt."
Exegeten
voorzien. Een belangrijke hermeneu
tische (uitlegkundig, red.) ontdek
king werd hier gedaan, de exegese is
„verburgerlijkt", ze is onder het be
slag gekomen van de heersende ideo
logie die de ideologie is van de heer
sers, en ze merkt het niet eens. Hoe
anders moet men allerlei inconse
quenties verklaren? Waarom werd
wel het recht op eigendom uit de
bijbel afgeleid, maar werd over
tekstten als Matth. 6:24 „Gij kunt
niet God dienen en Mammon",
Matth. 19:24 „Een kameel gaat ge
makkelijker door het oog van een
naald dan een rijke ingaat in het
Koninkrijk van God" en Jac. 5:1 vlg.
heengelezen? Terwijl toch Oude en
Nieuwe Testament vol staan met dót
soort woorden. En is het niet won
derlijk dat exegeten de eeuwen door
de homoseksualiteit o.a. met een be
roep op Leviticus 18 heftig hebben
veroordeeld, maar dat de wetgeving
over het Sabbatsjaar en het Jubel
jaar, een paar hoofdstukken verder
(Lev. 25), door vrijwel iedereen tot
joodse „ceremonie" werd verklaard
de waarheid
Het tweede begrip dat in dit B
inhoudsvolle ik-woord van Jezus
staat is „waarheid". Het ls in ons
westers denken een bekend begrip REC
Mensen zoeken naar waarheid, u de
Waarheid kan staan tegenover r(jt <J
leugen en dan bedoelen: de
werkelijke stand van zaken. erdag
Waarheid kan ook een tegenstelli: 1
vormen met schijn. De schijn is di anua
de buitenkant; dieper |derdj
doorgedrongen zien we de waarhe erjng
De grote waarheid is hetdoel van h00]
wijsbegeerte en de wetenschap in ering
algemeen. Het is die moeite die vra
mensen zich getroosten om de ercon
werkelijkheid onder herkenbare voorw
begrippen en woorden voor te c
stellen. Wat Jezus bedoelt heeft m m(
dat alles wel te maken maar gaati
toch boven uit. Het is een unieke
waarheid die Hij op 't oog heeft. H
is de waarheid van wie God is vooi syn 0
de mensen en wie de mensen zijn er dr
voor God en wie de mensen voor roon
elkaar zijn. Waarheid ligt in de bij [erwij
vlak tegen betrouwbaarheid aan. traaj
Het is nooit een in formule gebrac! ^eb
werkelijkheid, maar het omvat vej s
meer. Het omvat ook datgene ndsia
waarop te vertrouwen valt. God is to cj
waar. betrouwbaar. Jezus is de iver(
waarheid. In het luisteren naar H« ^rlii
komen we niet alleen achter de w; r de
werkelijkheid van ons leven dj
tegenover alle valse schijn, maar kenb;
wordt ons ook de grond aangebod ,0ien-
waarop ons leven kan staan. Maai
die waarheid is een persoon. Iema |angrj
die wij kennen van toen Hij bij on djscu
was. Zoals Hij daar rondging en
genas en mensen uit de droom vai twe
hun lot en uit hun vrezen en uit hi
angsten hielp, dat is waar, dat is C ,f dr
bij ons. Zoals Hij zijn leven aan he jerWi
onze verbond en daarvoor tenslot fjt, sc
zijn leven overhad, dat is het echt n het
waarvan we het moeten hebben. mmmmm
de waarheid wil weten over God.
moet bij Hem zijn. Hoe machtig is p v.
God? Zo machtig, dat Hij onder o
kan zijn als een weerloos kind. als
een te beschermen en te bespotte
man, als ie'mand die we kunnen
nemen en doden. Hoe wijs is Godf
Zo wijs dat Hij die man bij ons lies
komen en zijn verhaal onder ons I
levendig hield om er tot op vanda
mee bezig te zijn zodat we ons nie
meer wijs hoeven te laten maken
over dingen die niet anders kunni
en over weet ik wat voor onheil dj n or
er altijd zal moeten blijven. Hij h<
ons uit de droom. Hij is de waarhe
dl a
IOL1
erali
louw
linet
D da
htjes
Aangenomen naar Amsterdam (st irtzet
Beroepingswerk
GEREF. KERKEN
.pred.) B. J. Rootmensen te Valke 5
waard; naar Borger: D. J. de Lang ,rbee
Boven-Hardinxyeld.
Ds Ian Paisley
De democratische Unionistenpa
van de Ierse predikant Ian Paii ij
wil verhinderen, dat de Britse tel
siemaatschappij BBC op 23 apri
Carrickfergus bij Belfast opnar
maakt van de nationale voorroi
voor de wedstrijd „Spel zonder gi B
zen". Het spel is in strijd met b:
gebod van de zondagsheiliging,
meent dominee Paisley. Om dezel p
reden heeft de door deze partij ~b
heerste gemeenteraad van Cr nne
avon het houden van de wedst d e
verboden. De partij heeft voor"
mende zondag demonstraties ai
kondigd bij het sportpark van
rickfergus, waar de wedstrijd
speeld wordt.
ze t
het
er
gef
elopc
A al
duidi
linir
vee
d<
We laten hier nu nog het slot van het
artikel van dominee Zuurmond
volgen:
„Exegeten zijn meestal specialisten.
Zij weten over het algemeen weinig
van wijsbegeerte en literatuurweten
schap. laat staan van politieke eco
nomie en ideologie-kritiek. Bewust
of onbewust kiezen zij voor een be
paalde manier van leven en voor een
bepaalde wetenschappelijke school
en houden die na een tijdje voor de
enig mogelijke en enig wetenschap
pelijke. Objectieve criteria voor „we
tenschappelijke exegese" zijn echter
moeilijk te geven ais men zichzelf
niet wil bedriegen. Een werkelijk we
tenschappelijke aanpak kan m.L
slechts hierin bestaan, dat de exe
geet zich van zijn parti pris (voorin
genomen standpunt, red.) bewust is
en zich op het al of niet verantwoord
daarvan zijn voortdurend kritisch
laat ondervragen. Vanuit de teksten
zélf; dat is al meer dan een halve
eeuw het hermeneutisch program
van Karl Barth, ln Nederland voort
gezet en toegespitst door K. H. Mis-
kotte en F. H. Breukelman. Vanuit
de kennis die is opgedaan van de
samenleving en zijn ideologische
mechanismen; dat is de laatste jaren
steeds duidelijker aan de orde ge
steld door Barths leerling Helmut
Gollwitzer. Bij de joodse marxist
Ernst Bloch en bij de christelijke
marxist Fernando Belo vinden wij
wèl een sterke ideologie-kritische
uitleg van de Schrift, maar deze ide
ologie-kritiek wordt bij hen in veel
minder sterke mate dan bij Barth
c.s. kritisch begrensd door de Schrift
zelf."
ai 6 £7
ige
el we
iwat
eei
laan
I pro
i krit:
ituss
vinde
bonc
GRONINGEN Tijdens de ve it Cl
dering van de generale synode
de gereformeerde kerken vri
maakt in Groningen kwam de viferige
aan de orde of de indeling vai
acta (notulen) niet moet worden
anderd. Die indeling is tot nu
chronologisch geweest, maar ze twikk
systematisch kunnen worden. 0| igen
synode werd echter opgemerkt,
het een bijna onmogelijke taak
zijn voor de eerste scriba om >A all
werk naast zijn taak als gewoon everi
nodelid te blijven doen. opj
tden
Prof. J. Kamphuis wees erop. da^i bet
een techniek zou vragen, die
van een synode-afgevaardigde
mag verwachten. Dit zou een t
nisch gekwalificeerde functii
moeten zijn, bijvoorbeeld een i
rius met een vast bureau. Op^idel
moment zit dat er nog niet ii
prof. Kamphuis, maar op den
zouden de voorstanders ervan
schien gelijk kunnen krijgen.
fur
:dei
PvdJ
e Pvi
drei
Kar
el
be
In de gereformeerde kerken
maakt legt men sterk de nadru oZ
de plaatselijke kerk en de zgn. (gT,
dere vergaderingen. Een general lord-
node zoals die nu bijeen is, is vol ydA
het kerkrecht van deze kerken n orJa
een permanente bestuurslnsta ya,
Als de synode haar werk heeft ,ep.
rlphl £751 ot ïll nlfoon on Hrl«
richt, gaat zij uiteen en drie
later komt er wel een volgende Afaen
de. Zou men ooit een actuarius uitsc
een vast bureau benoemen, dar
men daaruit de conclusie trek „jjL
dat de gereformeerde kerken vi rd, b
maakt dit zien als een technir
zaak en de actuarius niet zien
beleidsbepalende functionariifc^j
andere reformatorische kerken 1
de actuarius wel een taak, dier
het beleid te maken heeft
afg«
gers
Aar
Raa
it
hsten
hi.
hi vt
