POPOP
DEPLAAT
)onner zou niet durven
vinnen van gigant Euwe
Baantje van jurylid
is niet gemakkelijk
«*■*11 ja
a
De Kerstzegels van
de Ver. Staten
x
k
m
1
m
B
AEU
m
A
E
m
A
A
I
1
A
I
Q
9
9
9
0
0
g|
0
e
b
P
0
0
9
5
RDAG 24 DECEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
31
r9an'fcnkle MiUer
(leermdaag is het een bijzondere
ig. Men gelieve hierbij aan
treffen de laatste aflevering
i mei 1977 van vrolijke ru-
_,_1ek en dat betekent naar
ld gebruik de publlkatie van
!t lijstje met de twintig bes
platen van het afgelopen
ar. In de pers zijn al diverse
in dergelijke lijstjes ver-
ipoeihenen. Men moet zich daar
>oral niet door in verwarring
vooiten brengen. Slechts het on-
datiorstaande rijtje heeft de
ledkeuring van tal van in-
anties en deskundigen. De
:st is namaak.
De
aar eerst nog het volgende. Bij
►t einde van een jaar past een
op de ontwikkelingen.
fp'eHenaangaande mag dan niet on-
•rmeld blijven het relatieve door-
eken van allerhande jeugdige en
lak ook zeer luidruchtige muzi-
mten, die onder de verzamelter-
en „punk" en „new wave" de aan-
op het gevestigde popwezen
jbben ingezet. Bij eerdere gele-
"bnheden hebben we daar al eens
»n paar opmerkingen over ge
laakt. Opmerkingen, waarbij wel-
:ht een zekere reserve opgevallen
il zijn.
■eze reserve is nog steeds aanwe-
g. Het moge te waarderen zijn,
at het ongecompliceerde speelple-
er weer een kans krijgt en dat ook
leer mensen een kans krijgen om
at te beleven én te aanhoren: Je
unt weer gewoon een groepje op-
Ichten, als je daar trek in hebt, en
door
Willem Jan Martin
met een paar wrakkige versterker-
tjes in een achteraf-zaaltje voor
vrienden en kennissen een hoop
herrie gaan staan maken. Te waar
deren is ook, dat men daarbij zijn
heil zoekt in eenvoudige drie, vier-
accoorden-structuren en in meer of
mindere mate te leen gaat bij de
helden van weleer, die toch ook
zonder allerlei gesynthetiseer,
„cross-overs" en machinerie van
hier tot oneindig prima muziek wis
ten te fabriceren.
-Maar netzomin als het wiel zou
moeten worden afgeschaft, heeft
het zin het bestaan van ingewikkel
de apparatuur te ontkennen of te
legeren. Mits goed gebruikt en niet
Is (ingewikkeld) doel op zichzelf
gehanteerd, kan men tot hele aar
dige resultaten komen, en juist
daaraan ontbreekt het de nieuwe
golf nog wel enigszins. De hele be
weging heeft nog te zeer het karak
ter van puur verzet (hoe gerecht
vaardigd op een aantal punten
Randy Newman
ook), waardoor zij nog niet toe is
aan een voldoende uitgewerkt, el-
gen muzikaal gezicht. Incidenteel
komt men tot aardige resultaten,
maar de beweging als geheel moet
zichzelf nog bewijzen. Dit kan
slechts gebeuren, als men een en
ander zijn gang laat gaan en niet
achter elke gitaar de revolutie
meent te moeten ontwaren. Het
komende Jaar kan wat dit alles
betreft meer helderheid ver
schaffen.
Voor het moment zij tenslotte op
gemerkt, dat alle Jonge heethoof
den tezamen niet hebben kunnen
verhinderen, dat het lijstje voor
1977 nog zeer wordt gedomineerd
door allerhande „oude" mannen en
vrouwen, al heeft het mij moeite
gekost om een paar van die knapen
buiten de deur te houden. Voor het
goeie zal voor hen straks een aparte
en gloednieuwe categorie „Veelbe
lovend 1977" worden geopend.
Maar nu eerst het lijstje. Opgelet:
1. „Full House" Frankie Miller
2. „Little Criminals" Randy
Newman
3. „Dancer With Bruised Knees"
Anna Kate McGarrigle
4. „Night Moves" Bob Seger
The Silver Bullet Band
5. „Little Bit At A Time" Jerry
Riopelle
6. „Shiver In The Night" Andy
Pratt
7. „Stick To Me" Graham Par
ker The Rumour
8. „Karla Bonoff" Karla Bonoff
9. „Manorisms" Wet Willie
10. „Slowhand" Eric Clapton
11. „Sweet Forgiveness" Bonnie
Raltt
12. „Islands" The Band
Anna Kate McGarrigle
13. „Nothing But A Breeze" Jes
se Winchester
14. „Book Of Dreams" Steve
Miller
15. ..Rough Mix" Peter Towns-
hend Si Ronnie Lane
16. „Time Loves A Hero" Little
Feat
17. „Show Time" Ry Cooder
18. „Natural Pogressions" Ber-
nie Leadon Si Michael Georgiades
19. „Sympatico" The House
Band
20. „Show Some Emotion" Joan
Armatradlng
Hier dicht tegenaan opereren dan
in de afdeling „Veelbelovend 1977"
de volgende vertegenwoordigers
van het „nieuwe geluid":
1. „Yachtless" Tyla Gang
2. „No More Heroes" Stranglers
3. „Young Loud And Snotty"
Dead Boys
4. „Tom Petty The Heartbrea-
kers Tom Petty
5. „The Count Bishops" Count
Bishops
6. „Rocket To Russia"
Ramones
7. „Never Mind The Bollocks"
Johnny Rotten Si The Sex Pistols
The Band
Ziezo. Dat waren dus de lijstjes.
Rest ons voor deze laatste afleve
ring van het jaar nog het geven van
een kort overzicht van de platen,
die in het bijzonder deze week niet
voor plaatsing aan de top in aan
merking kwamen. Dat betreft dan
allereerst „Lcvon Helm And The
RCO All-Stars" (ABC Records AA-
1017) de eerste soloplaat uit de ge
lederen van The Band. Helm is
ongetwijfeld een gezellige Jongen
en is hier af en toe best aansteke
lijk in de weer met dezelfde bonki
ge „rock-and-roll" als hij die eerder
bij the band hielp fabriceren. Over
de hele linie echter mist de plaat
voldoende variatie, terwijl ook het
tempo op een goed moment te laag
komt te liggen om de aandacht tot
het einde toe gevangen te houden.
Leuke ogenblikken kent ook de
„new wave" formatie Earth Quake,
maar zij wisselt toch op haar de
buut „Leveled" (Beserkley 530054)
heldere en krachtige popsongs af
met een dusdanige hoeveelheid oe
verloze onzin, dat ook hier plaat
sing er niet in zat. Volgende keer
wat meer consistentie, mannen.
Verder „Draw The Line" (CBS
82147) door Aerosmith. Betonnen
Jongens, maar van het betere soort.
BIJ alle „heavy" gitaargeweld
wordt de muzikale lijn niet uit het
oog verloren. Toch niet helemaal
mijn kopje thee, maar het is ook
niemand echt al te raden. Aeros
mith dus.
En dan nog de absoluut kanslozen,
ofwel de welbekende reservebank.
Daarop deze week ruimte voor Jess
Roden en „The Player Not The
Game", Barefoot Jerry en .Bare-
footin", „Funk Beyond The Call Of
Duty" door Johnny Guitar Watson,
een overzicht van de activiteiten
van de overleden gitarist Paul Kos-
soff („Koss"), „Waitin' For The
Night" van The Runaways, „Blank
Generation" door Richard Hell
And The Voidolds, en tot slot Neer-
lands snelste groep Vitesse met een
elpee van dezelfde naam. Tot vol
gend Jaar.
in ik een paar Jaar geleden Euwe
frviewde, verliep een gedeelte van
I gesprek als volgt: „Mijnheer
Ve. u heeft van de meeste Neder-
dse schakers wel eens een partij
loren. Van Prins, van Mühring,
I Cortlever, van
„Maar nog nooit van Donner!"
„Precies, dat wilde ik u vragen,
e komt dat?"
„Donner speelde in tegenstelling
de anderen tegen mij op winst.
je met zwart remise wilt vermij-
dan moet Je wel eens iets geks
in en dan kun Je verliezen. Daar
ik gebruik van gemaakt, maar ik
et ook zeggen: zijn stijl ligt mij
l Oh. nee hoor, ik speelde niet
iclaal beter tegen hem, omdat hij
nner was. In Nederland heb ik
enlijk nooit zo veel concurrentie
lad." Een aardige mengeling van
iplaatste bescheidenheid en een
;ond gevoel voor de realiteit, die
nerkingen van Euwe. Natuurlijk
"i ik later ook aan Donner ge-
lagd waarom hij in al die partijen
hij tegen Euwe heeft gespeeld er
ar nooit in is geslaagd er ook
,ar eentje te winnen. „Winnen van
n gigant?" zei Donner. „Ik zou
jt durven."
ee jaar geleden, als extraatje bij
VAS-ASC-vierkampentoemooi,
en ze voor het eerst in jaren toch
er tegenover elkaar aan het
laakbord. Tot dan hadden ze in
1 totaal zestien partijen met el-
ir gespeeld en beroemd is het
ipje van Euwe: „De onderlinge
md is ongeveer gelijk. Ik heb er
&t gewonnen en Hein heeft er acht
nise gemaakt." Maar nu moest het
toch van komen, nu zou Donner
!h eindelijk gebruik kunnen ma
li van het leeftijdsverschil, dat
armate de jaren verstreken zwaar-
r zou gaan wegen, zo dachten de
ischouwers bij het VAS/ASC-toer-
bi. In een zenuwachtig sfeertje be-
n de partij aldus:
t. Donner zwart: Euwe
Ü2-d4 d7-d5, 2. c2-c4 d5xc4, 3. Pgl-
Pg8-f6, 4. e2-e3 a7-a6, 5. Lflxc4 el-
6. 0-0 c7-c5, 7. a2-a4 Pb8-c6, 8.
Il-e2 Lf8-e7, 9. d4xc5 Le7xc5. 10.
e6-e5?
Euwe te winnen? Maar Donner zag
de eenvoudige winstgang niet als
hij hem wel gezien zou hebben, zou
hij waarschijnlijk niet hebben dur
ven voeren en speelde tot ieders
afgrijzen: 11. h2-h3. Nadat Donner
zijn zet had uitgevoerd, vroeg Euwe
die inmiddels zijn vergissing had in
gezien of zijn tegenstander nog naar
Lf7x had gekeken. Dat bleek niet het
geval en de partij verzandde nu snel.
in remise.
11. 0-0 12. Pbl-c3 Pc6-d4 13.
Pf3xd4 e5 xd4 14. Pc3-d5, Pf6xd5 15.
Lc4xd5 Lc8-e6 16. Ld5xe6 f7xe6 17.
De2-d3, Lc5-a7 18. Lcl-d2 Ta8-c8 19.
Tfl-cl Dd8-d7 20. b2-b3 h7-h6 21.
Tclxc8 (wit wil al helemaal niet
meer dan remise) 21. Tf8xc8 22.
Tal-cl Tc8xcl 23. Ld2xcl b7-b5 24.
a4xb5 a6xb5 24. Lcl-d2 e6-e5 remise.
Euwe-Donner
zevende matchpartij 1956
I. c2-c4 Pg8-f6. Pgl-f3 g7-g6 3. g2-g3!
Lf8-g7. 4. Lfl-g2 c7-c6 5. 0-0 0-0 6. b2-
b3 Pf6-e4 7. d2-d4 d7-d5 8. Lcl-b2 a7-
a5 9. Pf3-d2 Pe4x2 10. Pblxd2 d5xc4.
II. Pd2xc4 Pb8-d7 12. d4-d5 Lg7xb2
13. Pc4xb2 c6xd5 14. Ddlxd5 Pd7-b6
15. Dd5xd8 Tf8xd8 16. Tfl-dl
Td8xdl 17. Talxdl Lc8-e6 18.
Lg2xb7 Ta8-a7 19. Lb7-c6 Ta7-c7 20.
Lc6-e4 Kg8-g7 21. Kgl-fl g6-g5 22.
Kfl-el Pb6-d7 23. Le4-d5, Le6-f5 24.
Pb2-c4 Pd7-f6 25. Pc4-e3 Lf5-c8 26.
Ld5-c4 e7-e6 27. f2-I3 Pf6-d7 28. Lc4-
b5 Pd7-e5. 29. Pe3-c4 Pe5xc4 (Wit
heeft een pion veroverd, maar erg
gemakkelijk om te winnen is het
niet. Het beste was nu geweest 30.
Lc4xa4 en wit zal uiteindelijk moe
ten trachten met zijn b-plon op te
marcheren) 30. b3xc4 e6-e5! 31. Kel-
d2 (Beter was: 31. Td3 Le6 32. Ta3
Ta7 33. c5 Tb7 34. Ta5x La2x 35. c6
Tb6 36. c7 Le6 37. La6 Tc6 38. Te5x)
31Kg7-f6 32. Kd2-c3 Kf6-e7 33.
f3-f4 g5xf4 34. g3xf4 Tc7-c5 35. Tdl-
11 e5xf4 36. Tflxf4 Tc5-h5 37. h2-h4
Lc8-e6 38. Kc3-d4 Ke7-d6 39. e2-e4
Th5-e5.
(zie diagram II)
SCHAKEN
in) 41. e4xf5 Le6xf5 42. Lb5-c6! (zo
wordt de loper die lange tijd buiten
spel heeft gestaan, geactiveerd) 42.
Te5 el 43. Tf4xf5 Tel-dlt 44.
Kd4-c3 Kd6xc6 45. Tf5xa5 Tdl-clt
46. Kc3-b3 Tcl-blt 47. Kb3-c2 Tbl-
hl 48. Ta5-h5 Thl-h3 49. a3-a4 Kc6-
b6 50. Kc2-b2 h7 -h6! (nog een laatste
poging) 51. Th5xh6t Kb6-a5 52. c4-c5
Ka5xa4 53. c5-c6 Ka5-b4 54. Kb2-c2
en hier gaf Donner wat te vroeg op.
Hoewel de stand gewonnen is, blijkt
het niet eenvoudig. Wits beste ma
nier: 54. Tc3+ 55. Kd2 Tc5 56.
Tg6 Kc4 57. Ke3 Kb4 58. Kd4 en
wint. Of: 54. Tc3+ 55 Kd2 Tc4
56. h5 Tc5 57. Ke3 Kb5 58. Td6! Th5x
59. c7 Tc5 60. Td5 en wint. (Analyse
Tijdschrift KNSB-1956.)
DAMMEN
Vandaag voor de laatste maal werk
stukken uit de partijprobleemwed-
strijd van het negende Suikerdam-
toernooi.
zwart (12)
l6
(zie diagram 1)
UB EiA A
a
It
J
1
A
I
IÜAO
«2«
-
o
P„
3
Sj
3
3
9
0
5
Wit: 16, 27. 28, 30, 32, 34, 35. 37. 38 en
39. (10 schijven).
Zwart. 7,12.13,14,18.19,21.23.24 en
25 (10 schijven).
Wit wint door 1. 27-22 18 x 27 2. 34-29
24 x 31 3. 16-11 25 x 43 4. 11x2 27 x 38 5.
35-30 23 x 32 6. 30-24 19 x 30 7. 2 x 48!
Eerder gepubliceerd in het Elseviers
Weekblad d.d. 12-7-1969.
De volgende diagramstand is van de
hand van derde prijswinnaar M. van
RoolJ. Net als de derde prijs was het
motto van dit probleem „cream".
zwart (14)
beslist niet zo gemakkelijk is als het
zich in eerste instantie laat aanzien.
Integendeel, het is een van de meest
ondankbare baantjes die je kunt
krijgen, want goed doe Je het natuur
lijk nooit Tenminste, volgens de
„buitenwacht", maar persoonlijk
ben ik van mening, dat de waarde
ring voor een Jury wel eens wat hoger
mag liggen, want het is een ver
schrikkelijk karwei.
zwart (14)
hielden de voorbijgangers hun
em in. Wat was nu tegen: 11. Lf7xt
|7x 12. Dc4t? Dat won toch een
ik? Zou Donner er nu eindelijk na
rtig jaar in slagen een keer van
Het ziet er naar uit dat wit er niet
meer doorheen komt maar toch is
er nog een methode: 40. La6 Tc5 41.
Tf2 Th5 42. Th2 Tc5 43. Thl en zwart
moet of de c-lijn opgeven - Th5, Lb7 -
of de vijfde rij verlaten, waarna
volgt 43 Tc6 44. e5t!) 40. a2-a3
(In tijdnood wacht Euwe: zijn zet
verandert niets principieels aan de
stelling) 40. 17-15?! (Zwart is te
ongeduldig om te wachten. De zet
lijkt niet slecht, maar er zit ten
gunste van wit „een toevalligheidje"
wit (12)
Het eerste probleem is gecompo
neerd door 8. P. Frolow uit Archan-
gelsk. Hoewel er een zeer verrassen
de wending in de oplossing zit, is het
toch niet zo bijster origineel. Wit
wint door 1. 31-27 22 x33 2. 16-11 28 x46
3. 47-41! 46 x 6 4. 35-30 24 x 44 5. 50x17 6x
30 6. 25xi! Het naar 6 brengen van de
zwarte dam is de verrassende wen
ding, maar voor de rest is het alle
maal wel bekend. Toch kreeg Frolow
voor zijn werk de tweede vermel
ding. De rest van de problemen die u
te zien krijgt, zijn door de Jury afge
keurd en ik zal er in het kort bij
vertellen waarom dit is gebeurd.
De volgende cijferstand is een afge
keurd probleem van niemand min
der dan Hans Vrolijk, u weet wel die
van Vrolijks vingervlugge varianten
en virtuoze verhandelingen uit het
uitstekende dammagazine De Vrien-
dendamkring. Jammer genoeg ont
dekte de allesziende Jury, dat zijn
inzending al in 1969 voor publlkatie
was vrijgegeven door W. Jurg.
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
0
p
9
Q
9
0
wit (14)
Oplossing: 1. 31-27 22x31 2. 26x37 17x
26 3. 37-31 26 x 28 4. 33 x 22 18 x 27 5. 36-31
27x36 6. 47-41 36x47 7. 50-45 47x33 8.
39 x 28 23 x 32 9. 45-40 34 x 45 10. 25xl4 9x
20 11. 44-40 45 x 34 12. 43-38 32 x 43 13.
48x6. Dat de Jury het over dit werk
stuk beslist niet eens was, moge blij
ken uit de waardering (5, 5, 5, 8).
HermeUnk vindt het vreselijk con
ventioneel en een ander jurylid
vindt: „Een geweldige, zij het wat
ouderwets aandoende constructie
om tot de eindslag 48x6 te komen,
die zich in de beginstand beslist niet
aftekent." Het zal u ondertussen wel
duidelijk zijn. dat het baantje van
jurylid bij een probleemwedstrijd
De eerste kerstzegels van de postad
ministratie van de Ver. Staten ver
schenen pas in 1962. Wanneer ik de
interessante aspecten achter deze
nog Jonge serie zegels in „Llnn's
Stamp News" lees, lijkt het me de
moeite waard zo vlak voor de feest
dagen de 16 emissies sinds 1962 eens
op een rijtje te zetten en nader onder
de loep te nemen.
Dank zij een dringend artikel in dit
toonaangevend filatelisten-week
blad van destijds om ook in de Ver.
8taten kerstzegels te gaan uitgeven,
werden de posterijen dermate met
petities en verzoeken overstroomd,
dat Washington zijn bezwaren, als
zouden dergelijke zegels bepaalde
groepen of seksen aanstoot kunnen
geven, op zij schoof en op 1 novem
ber 1962 de eerste kerstzegel in om
loop bracht. Deze eersteling twee
brandende kaarsen en een soort ad
ventskrans met rood lint sloeg
blijkbaar zo aan bij het publiek, dat
men halsoverkop een tweede oplaag
moest drukken. De zegels van 1963
werden opgesierd met een enorm
grote kerstboom, sinds president
Coolldge, het nationale feestelijke
kerstsymbool, met op de achter
grond het verlichteWitte Huis, de
ambtswoning van de president.
In 1964 was er een novum in de
wit (14)
Tenslotte nog het geweldige pro
bleem van mijn clubgenoot Waldo
Allar. In de laatste bondscompetitie
heeft hij nogmaals aangetoond, dat
hij tot de Nederlandse top behoort.
Zijn uitstekende partijen tegen Jan
sen en Scholma zijn daarvan het
bewijs en dit probleem, dat niet in de
prijzen viel, heeft dan ook een prach
tige oplossing. 1. 31-27 22 x 33 2. 43-38
28 x 46 3. 38-32 46 x 28 4. 36-31 26 x 37 5.
48-42 37 x 48 6. 44-39 33 x 44 7. 49-43 48 x 39
8. 49x49 29 x 40 9. 35 x 2 23x34 10. 2x29
20-24 11. 29 x 20 15 x 24 12. 49-44. Een
verborgen afwikkeling, vooral door
de zetten 43-38-32, maar toch afge
keurd doordat de stand te weinig op
een partijstand lijkt.
FRANK DROST
Horizontaal. 1. plaats in N.H., 11.
wisselborgtocht, 12. zangstuk, 13.
vertragingstoestel, 14. soort hamer,
17. een der Cycladen, 18. voertuig,
18. voertuig, 19. zangvogel, 21. mo
torschip (afk.), 22. vruchtenat, 23.
bezitt. voornaamw., 25. wandversie
ring, 26. papegaal, 28. loot. 30. uit-
barstlngsmond van een vulkaan, 31.
gehalte eenheid van goud, 32. een
zekere, 33. broeibak, 35. bitter vocht.
37. boom, 39. voorkomen, 41. emi
nent (afk.), 43. omschrift van een
munt, 46. stoomturbine (afk 47.
Bretonse zang. 49. vaartuig. 50. on
heil aanbrengende godin. 51. einde,
53. ar, 54. plaats in Friesland.
Verticaal. 1. loods, 2. nakomeling, 3.
teken in de dierenriem, 4. sus loco
(afk.), 5. edelgas. 6. wild zwijn, 7.
uitroep, 8. zwaardvis, 9. gordel, 10.
nevens, 14. omslag, 15. viskorf, 16.
rivier, 19. slot, 20. wilskracht, 22.
rang, 24. koord van een speeltuig, 25.
lof, 26. woonboot, 27. soort bijl, 29.
aantal. 34. bekwaam, 36. ingedikt
vruchtenat, 38. zelfkant, 39. vaarwel,
40. stengel, 42. ben. 44. woede, 45.
water in Limburg, 46. boerderij, 48.
gebergte op Kreta, 50. Engels bier,
52. en andere (afk.), 53. sine dublo
(afk.).
Oplossing vorige puzzel.
Hor. 1. al, 3. para, 7. leng, 10. rib, 12.
markant, 15. Amer, 17. Lia, 18. ma,
19. Ida, 20. aar. 22. mat, 23. mee, 24.
de, 26. leder. 28. O.T., 29. dole, 31.
keten, 33. ar, 34. set, 36. e.a., 37.
Demer. 40. rail, 42. Po, 43. degen, 45
pk, 46.sar, 47. sen, 48. mis, 50. Ens,
51. in, 53. eer, 55. nota, 57. mortier.
60. rel, 61. peri, 62. neep. 63. la.
Vert. 1. ara. 2. limiet, 4. A.M., ral. 6.
aria. 7. la, 8. ent. 9. N.T.. 11. bede. 13.
kaal, 14. kat, 16. ra, 18. mare, 21. rek,
22. meta, 23. moed. 24. do, 25. els, 27.
deel. 29. dreg, 30. eer, 32. Noor, 33.
amen, 35. tap. 38. eden, 39. rem. 41,
ik, 42. pastel. 44. niet, 46. snor, 47.
sip, 49. sein, 50. en, 52. por, 54. ree, 56.
ala, 57. me, 58. r.L, 59. re.
Oplossing per briefkaart tot en met
woensdag a s. zenden naar Trouw/
Kwartet. Postbus 859 Amsterdam.
Linksboven vermelden: Weekend
puzzel.
De prijswinnaars xijn: de heer I. Poel
man, Oude Brinkweg 27, Haren; me
juffrouw Marjan Langhout, Leimui-
derdijk 108, Rijsenhout; de heer T.
v.d. Vliet, Pr. Mauritssingel 69,
Woerden.
postzegelgeschiedenis van de Ver.
Staten. Het eerste blokje van vier
zegels was met hulst, mistletoe,
kerstroos en tak met denneappel
versierd. Een bijna religieus onder
werp werd gekozen voor 1965: de
reproductie van een windvaan op de
Methodlstenkerk in Newburyport,
voorstellende de engel Gabrlël met
trompet; omdat aan de engel uitge
sproken vrouwelijke vormen te ont
dekken waren, ontspon zich een uit
gebreide discussie omtrent het ge
slacht van engelen.
Een bijzonder mooie „Madonna met
Kind" van de Vlaamse meester Hans
Memllnck prijkte in 1966 op de zegel.
Omdat de afbeelding op het kleine
formaat van de zegel onvoldoende
tot zijn recht kwam, verscheen de
zelfde reproductie in 1967 nog eens,
maar op een zegel, die tweemaal zo
groot was. In het zevende jaar (1968)
treffen we op de zegel weer van
groot formaat de aartsengel Ga
brlël aan, een detail van het befaam
de schilderij van Jan van Eijk „De
Verkondiging" (14e eeuw). Aan com
mentaren van het publiek, dat nu al
enkele Jaren religieuze onderwerpen
op de kerstzegels figureerden, kwam
men in 1969 tegemoet door een neu
traal schilderij van een onbekende
schilder „Winterse Zondag" uit te
kiezen voor de zegel. En toen staken
weer de „religieuzen" de teleurge
stelde koppen op. Het Post Office
Department nam toen het enig juis
te besluit: voortaan zowel een gods
dienstig .als een profaan onderwerp.
En zo zien we in 1970 naast een zegel
met de „Geboorte" van Lorenzo Lot
to (15e eeuw) een viertal zegels met
19e eeuwsrollend kinderspeelgoed.
En zo is het gebleven. In 1971 „De
aanbidding van de herders" van B.
Giorgione (15e eeuw) en een voorstel
ling ontleend aan de Christmas-carol
„Twaalf dagen van Kerstmis". „Ma
ria Koningin des Hemels", van een
onbekende Vlaming uit de 15e eeuw
en een vrolijke Santa Klaus, com
pleet met een zak geschenken, wer
den voor twee zegels van 1972 uitver
koren. Uit het onuitputtelijk arse
naal van geboorte-scènes van het
renaissance-tijdperk kwam van Raf-
faël: „Madonna met Kind" voor 1973
in aanmerking en daarnaast een
kerstboom vol lekkere dingen, een
ontwerp van ene Dolli Tingle, dat zij
in 10 dagen produceerde. Voor 1974
drie zegels: voor het religieuze onder
werp een altaarstuk uit de vorige
eeuw van een onbekende kunste
naar; voorts een winterlandschap
met arreslee, een litho van Currier en
Ives (1953); de derde zegel is een
novum: de eerste zelfklevende Ame
rikaanse zegel met de afbeelding van
de Vredesduif van een windvaan
naar ontwerp van George Washing
ton, die dat in 1787 op zijn huis
Mount Vemon liet plaatsen.
In 1975 weer een klassiek schilderij
„Madonna met Kind" van Domenlco
Ghirlandaio (15e eeuw). De profane
zegel toont een gezellige kerstkaart
uit 1878. Deze zegel is vervaardigd
met kam- en lijnperforatie. Overi
gens een bijzonderheid: op geen van
beide zegels zult u een waardecijfer
aantreffen. Dat vindt zijn oorzaak in
het feit dat op het tijdstip waarop
noodzakelijk met drukken diende te
worden begonnen, nog niet bekend
was of het tarief 10 of 13 c zou
worden. Men nam toen maar aan dat
iedereen wel wist dat de zegels voor
binnenlandse frankering bedoeld
waren. Dat bleek overigens een
illusie.
Een „Geboorte" van John Singleton
Copley (18e eeuw) en „Winters Tijd
verdrijf", een litho van Nathaniël
Currier (uit 1855) voor de zegels van
1976.
Tot slot de emissie voor 1977. Twee
kloeke, bijna vierkante zegels. Op de
„religieuze" zien we George Was
hington in gebed tijdens de onafhan
kelijkheidsoorlog te Valley Forge in
de winter van 1777/78, naar een schil
derij van J. C. Leyendecker gemaakt
voor de Saturday Evening Post in
1935. De profane zegel toont een
brievenbus op het platteland, vol
met kerstpost.
Een aardige verzameling met wat
achtergronden, die de beeldfllatelis-
ten zeker zullen interesseren. Met de
aanschaf van de hele collectie is nu
een bedrag van ongeveer 25 gld. ge
moeid. Prettige feestdagen.
J. J. M KIGGEN