Russische christenen willen weg
Reorganisatie van
oud-katholieke kerk
Kerk in Angola is
volkskerk geworden
3
I
Uit brieven van lezers
Ex-Pravda-joumalist Arkadi Polisjtjoek:
B| UITGEVERSMAATSCHAPPIJ J. H.
KAMPEN
KOK
Nederlandse missionaris
Rassenintegratie op
scholen in Namibië
Wereldraad van
kerken naar India
Argentijnen komen
naar Friesland
Kerstactie van
'Mensen in nood'
VANDAAG
VOORBUGANGEI
n
WOENSDAG 21 DECEMBER 1977
KERK
Trouw/Kwartet
=<NS
y De reden dat duizenden leden
van de pinkstergemeenten en
baptisten willen emigreren, is
de ervaring van zestig jaar wre
de vervolging van diep gelovige
christenen.
Ik heb een groot aantal gezinnen van
baptisten- en pinkstergemeenten
ontmoet. Ieder gezin heeft zijn eigen
lange geschiedenis van vervolgin
gen: l\un grootvaders, grootmoeders
en vaders kwamen om in kampen.'
De kinderen werden van de ouders
afgenomen en kwamen terecht in
internaten en kindertehuizen.
Ten tijde van Stalin was het gewoon
te om voor het geloof in Christus
iemand tot 25 jaar te veroordelen en
in de toestanden van de Archipel
Goelag (eilanden van kampen) stond
dit gelijk met de doodstraf. Onder
het regime van Chroesjtsjow werden
de straftijden korter en de behande
ling wat zachter. De liberalisering
had slechts betrekking op de hechte-
nlstermljnen. Momenteel kunnen ge
lovigen veroordeeld worden tot een
straf van drie of vijf Jaar. wanneer zij
tenminste veroordeeld worden op ar
tikelen die betrekking hebben op de
religie, maar de sowjetautoriteiten
geven er de voorkeur aan om volgens
andere artikelen van het strafwet
boek te berechten, waarbij de men
sen in staat van beschuldiging wor
den gesteld over iets wat niet be
staat. zoals dat bijvoorbeeld het ge
val was met dr. Michael Stern. De
gelovige kan veroordeeld worden op
ieder willekeurig artikel en hij kan in
een psychiatrische inrichting wor
den opgesloten.
Een andere wens tot emigreren, waar
de autoriteiten zich koppig tegen
verzetten, bestaat hierin dat het
voor hen onmogelijk is om in vrij
heid Christus te belijden. In de offi
ciële wetten van de USSR van heden
staat absoluut ondubbelzinnig ge
schreven. dat het gelovigen verbo
den is hun kinderen tot achttien Jaar
in de religieuze geest op te voeden.
Stuur een kerstgroet naar gevange
nen in Rusland." Met deze vraag
heeft de Europa-commissie van
(o.a.) de hervormde kerk en de gere
formeerde kerken dezer dagen een
lijst gepubliceerd met vijftig namen
van godsdienstige en politieke ge
vangenen in de Sowjet-Unie.
Hierbij publiceren wij het verhaal,
dat de Russische publicist Arkadi
Polisjtjoek vertelde aan Henk Wol
zak (Oost-Europamedewerker van
het algemeen diakonaal bureau van
de gereformeerde kerken).
Polisjtjoek werd in 1930 geboren. Na
zijn studie filosofie aan de universi
teit van Moskou was hij vanaf 1954
werkzaam in de journalistiek. Hij
publiceerde in de Prawda en Izwes-
tia en sprsak voor radio en televisie.
Ruim tien jaar was Polisjtjoek ver
antwoordelijk redacteur van het tijd
schrift „Aziatica Sjewodnja" (Azië-
kunde Vandaag), een sociaal-poli
tiek wetenschappelijke uitgave van
de Russische academie van weten
schappen. In 1973 nam hij uit eigen
beweging ontslag. Zijn communisti
sche overtuiging kreeg de nekslag na
de inval van de Russen in 1968 in
Tsjechoslowakije en trad hij uit de
communistische partij. Ook trad hij
uit de Russische journalistenbond
en diende een aanvraag in om te
emigreren. Vanaf 1974 nam Arkadi
Polisjtjoek deel aan de beweging van
de rechten van de mens in de USSR.
In oktober van het vorige jaar werd
hij voor vijftien dagen opgesloten
vanwege deelname aan een demon
stratie in het presidium van de Op
perste Sovjet. In die tijd raakte hij
in nauw contact met vertegenwoor
digers van verschillende pinkster
en baptistengemeenten, die strijden
voor het recht op het vrij belijden
van hun geloof en het recht op emi
gratie. Op 8 augustus van dit jaar
werd Polisjtjoek gedwongen om de
Sovjet-Unie te verlaten. Bij zijn ver
trek overhandigden vertegenwoordi
gers van pinkstergemeenten uit ver
schillende delen van de USSR hem
een machtiging om hun belangen in
het buitenland te vertegenwoor
digen.
De autoriteiten hopen hiermee het
kind tot op die leeftijd op te voeden
zoals het hun past. Voor diepgelovi
ge gezinnen is dit een tragedie zon
der uitweg.
Ook Is het verboden evangelisatie
werk te doen. Gelovigen die zich
verplicht voelen Christus op deze
aarde te prediken, kunnen onder
deze voorwaarden niet leven en be
staan. Toch gaan zij door met Hem
te verkondigen, ook prediken zij
Christus in gevangenis, kamp en
psychiatrische Inrichting. Tevens
hebben de autoriteiten liefdadigheid
verboden. Behalve dat dit van grote
geestelijke waarde is, heeft dit ook
een grote materiële betekenis omdat
de leden van de pinkstergemeenten
en ook de baptisten in de regel grote
gezinnen van tien, elf en meer kinde
ren hebben.
Op 26 juni van dit jaar heeft een
grote groep gelovigen 3500 men
sen een brief geschreven aan de
Russische president en partijleider
Leonid Brezjnew, waarin ondermeer
staat: „Wanneer de geest waarin de
Helsinkl-akkoorden gesloten wer
den, geen bedrog is, geen armzalig
stukje papier, geeft dan vanaf uw
hoge post instructies aan alle uitvoe
rende organen en Instanties ons ver
der niet te martelen en in vrede te
laten gaan, laat dan alle hinderpalen
en belemmeringen opruimen voor
onze uittocht uit het land."
Het aantal christenen die willen emi
greren wordt steeds groter. De auto
riteiten zijn hierover zeer verontrust.
Zij willen nu door provocateurs de
beweging van binnenuit bewerken.
In de stad Nachodka verrichten me
dewerkers van de KGB (Russische
veiligheidspolitie) „verzoenend"
werk onder de gelovigen, waarbij ge
oogd wordt de discriminatie stop te
zetten als zij van emigratie afzien.
Zelfs heeft de KGB een Comité ter
verdediging van de rechten van de
gelovigen opgericht. Zij bezoeken de
gelovigen en proberen de kinderen
ertoe te bewegen met hun ouders te
breken door hun een woning, oplei
ding en goed werk te beloven. Ook
worden vervalste brieven van geëmi
greerde gelovigen voorgelezen.
Hierin worden de verschrikkingen
beschreven van het kapitalistische
paradijs en de vervolgingen waar
aan gelovigen zijn blootgesteld.
Tenslotte stuurt de regering haar
agenten met de bijbel in de hand
onder de gelovigen.
Op het ogenblik ligt de nadruk op
het systeem van boeten. Overal wor
den de gelovigen om beboet: omdat
zij zich niet laten registreren, om
gebedsbijeenkomsten in hun wonin
gen enzovoort. De gelovigen hebben
het toch al arm en wanneer je dan
nog bedenkt dat ze veel kinderen
hebben, is het duidelijk dat dit een
middel is om ze gewoon door honger
klein te krijgen. Een andere vorm
van repressie is het uit elkaar jagen
van de mensen bij begrafenissen,
bruiloften en gebedsbijeenkomsten
en ook zij worden beboet. Het
wreedste wapen dat wordt gehan
teerd is het met geweld afnemen van
kinderen van de ouders.
Deze rubnek is uitsluitend bestemd voc korte reacties op m deze kranl gelezen
berichten artikelen en commentaren. en met voor gedichten, open boeven, oproepen
ot reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te worden) Oe
inzendingen voor deze rubnek dienen zo beknopt mogeli|h te zi|n Oe redactie behoudt
zien het recht van bekorting voor Het is ons helaas met mogeli|k over elk geval
van bekorting o» metpiaatsmg (doorgaans een gevolg van een te groot aanbod) te
corresponderen Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw.
Postbus, 859, Amsterdam. Bi| publicatie worden naam en woonplaats van de
schrijver vermeld
(ADVERTENTIE)
Hannie van Leeuwen
(7)
Mevrouw Van Leeuwen gaat de AR-
vertegenwoordiging in de Kamer
verlaten, na eerder de heer Ad
Schouten. Hun openheid, eerlijk
heid en trouw worden waarschijn
lijk verkeerd'begrepen. En toch
wij. als achterban In het gewone
volksleven moeten het Juist van
déze mensen hebben. Mevrouw Van
Leeuwen waarom verlaat u nü de
Tweede Kamer? U kunt ons dit niet
aandoen omdat velen vertrouwen in
u stellen! Waarschijnlijk denken ve
len met mij er net zo over om de
oprechtheid te handhaven binnen
de A.R. partij! Een groot voorbeeld
voor ons is de heer Van Agt, die.
door zijn eerlijkheid en openheid
door velen (ook voor degenen die het
CDA niet zagen zitten, maar tóch op
hem stemden) als een oprecht Chris
ten wordt beschouwd. En juist nu
laat de A.R. partij, bij monde van
enkele. A.R. Kamerleden het èfwe-
ten! Juist nu, in deze tijd, moeten
wij toch ons program binnen het
CDA wéAr makan: „Niet bij brood
alléén Ik wil hierbij Mevrouw
van Leeuwen opwekken en tevens
óók Ad Schouten: „Kom terugg in
de strijd! Wij hebben u nodig!
Zuidlarcn C. Wicringa-de Haan
Hannie van Leeuwen
(8)
Het wordt nu toch wel hoog tijd dat
de heren aan de top van onze ARP
zich terugtrekken en gaan genieten
van een welverdiende rust. Een van
onze beste krachten In de Kamer
werken ze de deur uit en stellen zich
op ais flinke gedogers die de schuld
over het mislukken van de bespre-
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4, Rot
terdam
Tel 010-115588 (red)
Schledamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv).
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den
Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
kingen met de PvdA naar de men
sen uit KVP en CHU schuiven. Flink
hoor. Ik schaam me dat ik lid van de
ARP ben. Mevrouw Van Leeuwen, u
moet toch maar blijven om deze
heren regelmatig op hun vingers te
tikken. En dan wel graag met
kracht.
Nieuw-Lekkerland A. C. Baardman
Hannie van Leeuwen
(9)
Als een Kamerlid besluit van baan
te veranderen, doen bepaalde men
sen pogingen haar op dat besluit te
laten terugkomen. Deze mensen ma
ken zich niet alleen schuldig aan
vrijheidsbeknotting, zij geven Han
nie van Leeuwen ook nog het gevoel
een onverantwoordelijke beslissing
te nemen.
Laat haar zelf beslissen wat ze wil,
daar Is ze capabel genoeg voor!
Leiderdorp R. H. M. Weggen
Hannie van Leeuwen
(10)
Met verbazing en wrevel heb lk ken
nis genomen van de beslissing van
mevrouw Hannie van Leeuwen om
zich terug te trekken als lid van de
Tweede Kamer. Haar opmerkingen
over het beleid binnen de ARP ko
men mij onjuist voor. want wie ach
teraf nog eens rustig het beleid van
de verschillende partijen met be
trekking tot de kabinetsformatie be
ziet, moet toch tot de overtuiging
komen dat de ARP (in tegenstelling
tot bijvoorbeeld de KVP) zeer cor
rect gehandeld heeft. Zou de werke
lijke reden van mevrouw Van Leeu
wen niet zijn dat zij boos is op de top
van de ARP, omdat deze haar niet
heeft voorgedragen voor een minis
terspost? Wanneer dit laatste Juist
Is. doen we er vermoedelijk beter
aan om haar met stille trom te laten
vertrekken in plaats van allerlei ac
ties te starten teneinde haar te be
wegen op haar besluit te doen terug
komen.
NU IN DE BOEKHANDEL! VOOR 0E KERSTDAGEN
Hans Bouma (samenstelling)
EEN KIND IS ONS GEBOREN
200 bladzijden,
geborlden24,75
Een verrassende verzameling gedichten,
liederen, verhalen en overdenkingen over
de betekenis van het Kerstfeest. Gekozen
door Hans Bouma uit het werk van: J. J.
Buskes, Gabriël Smit, Tom Naastepad,
Guillaume van der Graft, Okke Jager, Mi
chel van der Plas, Godfried Bomans, Wim
Ramaker, Jacoba M. Vreugdenhil, Jaap
Zijlstra, Muus Jacobse, C. Rijnsdorp, Ad
den Besten en vele anderen.
Een rijk geschakeerd boek (groot formaat)
met fijnzinnige illustraties van Otto Dicke.
Verkrijgbaar in de boekhandel
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM De oud-katholieke kerk van Nederland heeft In
haar onlangs in Hilversum gehouden synode een aantal belang
rijke besluiten genomen tot reorganisatie. De autonomie van
bisdommen en parochies is doorbroken en voortaan wordt de
kerk beschouwd als één geheel.
AKEN (KNA) „De kerk in Angola is vandaag levendiger dan
vóór de onafhankelijkheid Uit de Portugese koloniale kerk is
een Angolese volkskerk ontstaan." Met deze woorden omschrijft
de Nederlandse missionaris Gottfried de Kinderen de kerkelijke
situatie in Angola.
Aalsmeer
dr. W. Maarse Nxn
Verschil
In Trouw van 16 december las Ik dat
ds. De Wit met toestemming van
zijn kerkeraad in de r.k. kerk zou
preken. Weet genoemde dominee en
zijn kerkeraad niet dat er grote ver
schillen zijn omtrent kerkregering.
sacramentsleer, vagevuur, en niet te
vergeten Mariaverering? Weten zij
niet, wat de kerk omtrent deze din-1
gen in de bijbel nader verklaart en
in de drie formulieren van eenheid
belijdt?
Lisse A. van '1 Voort
Meer brieven
op pagina 10
Pater de Kinderen, die Afrika-advi-
seur is bij de internationale r.k. mis
siewerken „Missio", is op uitnodi
ging van de Angolese regering drie
weken in Angola geweest. Hij noemt
de situatie van de kerk in Angola,
waar nog steeds de burgeroorlog
woedt, kritiek. In de strijdgebieden,
waarde kerk nog pastoraal werk kan
doen. moet soms één missionaris
voor veertigduizend gelovigen zor
gen. Het kerkelijk werk moet in gro
te delen van het land uitsluitend
door katechisten worden gedaan.
Opvallend Is hoe openlijk de christe
nen voor hun geloof uitkomen, aldus
pater De Kinderen. Bij grote groe
pen van de bevolking is de kerk de
enige hoop in de huidige situatie.
De regering is volgens de Nederland
se missionaris uiterst voorzichtig in
WINDHOEK (ANP) Particuliere
scholen in Namibië hoeven zich niet
meer te houden aan de wetten be
treffende de rassenscheiding. Deze
beslissing heeft de Zuidafrikaanse
regering genomen na een conflict
van een jaar met de r.k. kerk. Deze
stelde aan het begin van het vorig
schooljaar haar scholen, die tot nu
toe alleen voor blanken toeganke
lijk waren, open voor niet-blanke
scholieren. De overheid zette de sub
sidies stop. maar de r.k. kerk hield
vol. In de mededeling over de legali
satie van het r k. initiatief staat ech
ter wel duidelijk, dat de overheid
alleen subsidie betaalt voor de blan
ke leerlingen.
haar benadering van de kerk. Zo is
op het laatste partijcongr-es van de
MPLA nog eens uitdrukkelijk ge
steld, dat er in Angola godsdienst
vrijheid is en dat men verwacht, dat
de religie op natuurlijke wijze zal
uitsterven. Als vijandig ervaart de
bevolking volgens pater De Kinde
ren de anti-godsdienstige propagan
da van de in Angola aanwezige Cu
banen. Van de tienduizend Cubaan
se „experts" in Angola zijn duizend
leraren, die op de scholen onder
meer het marxisme als verplicht vak
onderwijzen.
Conferenties
Religieus groeiklimaat, over groei
en verstikkings-factoren voor de re
ligie, 14-15 januari, Den Alerdinkc,
Laag Zuthem (tel. 05290-541.
Diakonale informatiedagen, VOOr
diakenen en geïnteresseerde ge
meenteleden. met name over de dia
konale vakantieweken, werelddia-
konaat en opzichzelfstaanden, 14 en
28 januari. De blije wereld, Lunte-
ren. Inf. alg. diak. bureau, tel. 033-
43244.
Training groepspastoraart VOOr
pastores. 16-20 januari o.l.v. prof. dr.
J. Firet en drs. G. P. Van Dam, Ernst
Sillemhoeve. Lage Vuursche. Inl. en
opg. tel. 020-5485448, (theol. fac. VU).
Pastoraat in de .alles mag" maat
schappij, voor predikanten met hun
gezinnen m.m.v. R. van Dam, prof.
dr W. H. Velema en mevr. M. E.
Tigchelaar-De Bruin, 3-5. januari op
De Hezenberg, Hattem (Tel. 05206-
1648)
Dc bisschoppen zullen niet meer elk
bisdom besturen, maar gezamenlijk
de hele kerk. Aartsbisschop Kok van
Utrecht en bisschop Van Kleef van
GENEVE De wereldraad van ker
ken heeft een team naar India ge
zonden. Leden van het team zijn rev.
dr Kenneth Slack (direkteur van
christian aid, christelijke hulp, Lon
den), ir Nico Keulemans (van het
algemeen diakonaal bureau van de
gereformeerde kerken in Nederland)
en Stanley Mitton van de wereld
raad van kerken.
Het team heeft tot opdracht naar de
mogelijkheden om de hulpverlening
voor herstel en wederopbouw zo ef
fectief mogelijk te laten verlopen.
Daartoe zullen contacten worden
gelegd met de nationale raad van
kerken In India, verschillende leden-
kerken en kerkelijke hulpverle
ningsorganen.
Het is de bedoeling dat een duidelijk
beeld verkregen wordt van wat de
wereldraad van kerken kan doen.
Het valt derhalve nu reeds te ver
wachten dat er binnenkort een
nieuw verzoek van de wereldraad
van kerken komt om bijdragen voor
de hulpverlening aan de door cy
cloon en vloedgolf getroffen gebie
den. Inmiddels heeft het kerkelijk
hulpverleningsorgaan van de raad
van kerken in India het voedselpro
gramma uit kunnen breiden tot 45
centra, ten behoeve van honderd
duizend mensen.
Van een onzer verslaggevers
LEUSDEN tfan 9 februari tot 11
maart komt een delegatie van de
gereformeerde kerken in Argentinië
op bezoek in Nederland. De delega
tie komt in de eerste plaats om de
verhouding met de gereformeerde
kerken hier te bespreken. De Neder
landse en de Argentijnse gerefor
meerden verrichten namelijk geza
menlijk zendingswerk in Argentinië.
Omdat het speciaal de kerken in
Friesland zijn, die zich met de zen
ding in Zuid-Amerika bezighouden,
zal de kennismaking met de Friese
kerken verder een belangrijk onder
deel van het programma zijn. De
Argentijnen zullen vier weken bi
vakkeren in Beetsterzwaag, samen
met ds. en mevrouw C. G. Vermei
den. die volgend jaar voor zendings
werk naar Argentinië gaan. Classis-
gewijze krijgen dan alle kerken van
Friesland (en dan ook niet alleen de
gereformeerde) de gelegenheid,
grondig met de Argentijnse delega
tie van gedachten te wisselen.
Haarlem brengen hun rechten in in
het college van drie en (titulair) bis
schop Jans van Deventer krijgt zeg
genschap in alle zaken. De drie zul
len het werk in portefeuilles verdelen
en zich laten bijstaan door de voor
zitters van de synodale raad en de
generale thesaurie, namens hun col
leges, en door vertegenwoordigers
van de geestelijkheid.
Bisschoppen en pastoors krijgen
hun honorarium voortaan uit een
algemene kas. Dat komt erop neer,
dat alle kerkelijke ambtsdragers in
dienst zijn van de hele kerk en dat
eigenlijk geen parochie meer een ei
gen pastoor heeft.
Op de achtergrond staat de financië
le toestand van deze kerk, die vol
gens het blad „De Oud-Katholiek"
'somber' is. De inkomsten uit levend
geld zijn in 1976 niet of nauwelijks
toegenomen. Tenzij de offervaardig
heid van alle kerkleden toeneemt,
staat volgens het blad het voortbe
staan van de kerk op het spel.
DEN BOSCH De kerstactie te
Den Bosch van de stichting Mensen
in Nood/Caritas Neerlandica richt
zich dit jaar op het werven van nieu-
wé sponsors voor hethulpprogram-
ma „Neem een kind voor uw reke
ning". Dit programma wordt mo
menteel ondersteund door achtdui
zend sponsors, die samen zorgdra
gen voor meer dan zeventig projec
ten voor het welzijn van kinderen in
de derde wereld. Hiervoor is tot nu
toe vier miljoen gulden besteed.
Een sponsor is iemand, die borg wil
staan of verantwoordelijk wil zijn
voor iets of iemand, en in dit geval
stellen de sponsors per maand,
kwartaal, half jaar of jaar een be
drag beschikbaar voor de verzorging
of opvoeding van een kind in de
derde wereld. Het is een adoptie-op-
afstand, een methode van adoptie
waarmee Mensen in nood het langst
ervaring heeft in Nederland. In het
kader van dit sponsorprogramma
steunt de stichting 34 projecten in
Azië, 12 in Midden- en Zuid-Afrika
en 28 in Afrika.
Bij de kerstactie wil de stichting
nieuwe sponsors werven. De Socute-
ra-uitzending-van 21 december zal
hieraan gewijd zijn. Op 2de kerstdag
zend de KRO-televisie via Ned. 2
een reportage uit over een van de
projecten uit het programma, na-
meljk het senden home in Manila,
een tehuis voor straatjongens. Tiel
luidt „Maandag loop ik toch weg".
Van de gelovigen die in psychiatri
sche inrichtingen zijn opgesloten
noem ik de baptiste Anna Wasiliewa
Tsjertkowa. Zij werd in 1928 gebo-,
ren en bevindt zich al vanaf 1972
alleen vanwege haar geloofsovertui
ging in een psychiatrische kliniek in
Tasjkent. Jonge dienstweigeraars
op grond van hun religie worden tot
vele jaren kamp veroordeeld. De ge
lovigen Boris Pertsjatkin en Wladi-
mir Stepanow worden met straf
rechtelijke vervolging bedreigd en
worden geterroriseerd. Een jager zei
tegen Pertsjatkin in de taiga: de
KGB heeft me bevolen op je te
schieten. De prediker Nikolai Koen-
nitso uit de stad Rowno wordt met
een veroordeling bedreigd, alsmede
de baptist Grigori Petrenko die bij
Riga woont in Letland. Op het ogen
blik is men een massale vervolging
begonnen in de kozakkennederzet-
ting Stanitsa Starotitrowka. Hier
wonen ongeveer honderd leden van
de pinkstergemeente. De kinderen
van deze gelovige christenen uit
deze nederzetting getuigen ondub
belzinnig over de tragische situatie
in hun gezinnen.
Het Westen kan de gelovigen in de
Sowjet-Unie helpen. Vergeet ze niet,
ook niet voor één dag. Dat is de
hoofdzaak. De huidige heersers van
Rusland interesseren zich meer voor
hun internationale prestige dan Sta
lin dat deed. Dit maakt het voor het
Westen mogelijk om dagelijks de
strijd te volgen voor geestelijke vrij
heid in de Sowjet-Unie, invloed uit
te oefenen op 4e bureaucratische
partij-oligarchie en het repressieve
apparaat ervan.
Op de dag dat u zal zwijgen en ons
vergeten, zullen de gepantserde
vuisten van het gezag gaan praten.
Wanneer bij voorbeeld de christelij
ke wereld rustig kerstfeest
viert, vinden er in de Sowjet-
Unie niet zelden nieuwe arres
taties plaats. y y
ul m
we
OVER KLAKKELOOS CITEREN
Dit weekend trof mij ergens een
artikel over verkeerd bij belgebrui
De schrijver had het over
„klakkeloos citeren". De
voorbeelden die hij noemde
rechtvaardigden deze kwalificatie
ruimschoots. Wat te denken van e^e
voorzitter van de Kamer van
Koophandel in Koblenz die naar
luiheid van werknemers" uithaalt
met een woord van Amos: „Het is i
met het feesten van de luilakken".
Temeer daar dit woord omgekeen
slaat op het doen en laten van rijk)
grootgrondbezitters. Op die mani||
valt er in ons eigen wereldje ook n
wel iets kwijt te raken. De schrijv<|
zou op deze gelaakte wijze van
citeren de heer Van Agt (niet) will f
voorhouden „Hen allen trekt hij o.
met de haak, sleept ze in zijn net e
vergadert ze in zijn zegen"
(Habakuk). Na een intermezzo ovd
de TV-serie Het Christendom keer|
de schrijver dan terug naar het
klakkeloos citeren. Hij schrijft:.1
de dominees in Chili, die de letter J
van dit boek volgen en zich bewust
i zijn van de uitspraak van Paulus: I
1 „Geef de keizer wat des keizers is.'J
worden rijkelijk beloond in dit
ondermaanse." Terecht hekelt hij E
daarna de maatregel van Pinochetlj
om die voorgangers die het regime]
steunen bepaalde voorrechten te
geven, zoals speciale pasjes om in
ziekenhuizen, gevangenissen en
kazernes binnen te komen.
.Handelaars in goddelijk heil,'
noemt hij Pinochet en de zijnen. Nu
even over zijn eigen citaat. Mag ik N
even? Het woord is niet van Paulus!/
maar van Jezus. Ik vraag me af of
schrijver nu zelf niet klakkeloos .rd
citeert. Er gaat nl. iets aan dat
woord vooraf. De vraag is: mag je dl
keizer belasting betalen? Jezus laafo
zich een munt aanreiken en vraagt Vl
wat er op staat. Nou. dat is
duidelijk: de beeldenaar van de
keizer. Dus die munt is van de
keizer. Teruggeven. Maar ook op de
mens staat een „beeldenaar", die iy—
naar Gods beeld geschapen.
Daarom:en (geef) Gode wat
van God is," d.w.z. besef dat mensi
van God zijn. Hoe iemand zich dit
woord letterlijk bewust kan zijn en
dan toch Pinochet kan steunen is
dan geen vraag meer. Het zal
christenen onmogelijk zijn.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK n(
beroepen te IJsselstein: (deelgr
meente) F. J. Brinkman te Su[7
huizum. 1
Aangenomen
Hoogenkamp
ven: J. Bone
naar Holten:
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Mariënberg: W. TriefC
stra te Utrecht.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Enschede en te RheneC
C. Hegeman te Veenendaal.
It
Bedankt voor Krimpen a.d. IJssel:
van Vliet te Aagtekerke.
K
BAPT. GEMEENTEN th-
Beroepen te Stadskanaal-Zuid: te
Visscher te Veendam. Ite
fhc
lui
Ds. N. Willemse
Op 77-jarige leeftijd is overleden
N. Willemse, gereformeerd emeriti
predikant te Arnhem. Ds. Willem:
loopbaan als predikant voerde h(
achtereenvolgens naar Abcoui
(1926), Hoofddorp (1929), Roti
dam-Charlois (1932) en Arnhi
(1946 tot zijn emeritaat in 1965).
was daarbij zeer actief op het thi
front van de zending en als
stuurslid van het tractaatgeni
schap Filippus.
Prof. Hoenderdaal
b
lec
rd
Bij zijn afscheid als hoogleraar aa
het remonstrants seminarie te iT"
den heeft prof. dr. G. J. Hoenderds
zoals de traditie is aan
opvolger dr. E. J. Kuiper de troi
ring van Episcopius overgedrag*
Simon Episcopius was in de zesti<
de eeuw remonstrants hooglers
aan de Leidse universiteit. Het
scheid vond plaats tijdens een al^
mene vergadering van bestuur v
de remonstrantse broederschs
Prof. Hoenderdaal hield een re
.waarin hij de functie van het sei
narie als spil voor de geloofsgeme
schap onderstreepte. Hij gaf
overzicht van de theologie van
twintig jaar, dat hij hoogleraar
geweest. De voorzitter van de
monstrantse broederschap, drs.
K. Moree, overhandigde prof. Ho
derdaal als afscheidsgeschenk
studiefonds, dat gevormd is voor
nascholing van predikanten. De
brengst was ongeveer achtduize
gulden, maar men verwacht nog v
schillende giften. Secretaris-ge
raai mr. A. Mulder van het depar
ment van justitie deelde op de
ceptie mee. dat prof, Hoenderd
benoemd is tot ridder in de orde v
de Nederlandse leeuw.
