logere BTW op aardgas
ichadelijk voor economie
Rorento
Er is iets mis aan het valutafront
ABN Bank
Toekomst Veneta wankel
H:U
Vraag onze man in Abu Dhabi.
Produktie
iets hoger
jrof. Odell: 'besluit is inconsequent,
Rationeel en kortzichtig'
FINANCIËN EN ECONOMIE
Gasunie wil geen Algerijns gas
aandeelhoudersrekeniiig
Zeer ingrijpende maatregelen onafwendbaar
EG-commissie zeer
somber over staal
Textieloverleg
Genève weer
op lange baan
Invoering opslag debetrente.
„Bedachtzame belegger'
zeiden ze van de heer Bergsma.
Totdat ze hoorden wat
voor rendement hij maakte.
Ook niet iets voor u,zo'n
Amro Obligatie-beleggingsrekening?
DAG 9 DECEMBER 1977
flTERDAM Het besluit van de regering het aardgas door de verhoging van de BTW
izienlijk duurder te maken en de export er van ai te remmen, is inconsequent, irrationeel en
:uigt van grote kortzichtigheid. Uiteindelijk zullen deze maatregelen er toe leiden, dat de
derlandse economie zwakker wordt in plaats van sterker, zo schrijft dr. P. Odell. hoogleraar aan
Erasmusuniversiteit in Rotterdam, in het Engelse vakblad Petroleum Economist. Odell meent
vendien dat de aardgasvoorraden in Nederland veel groter zijn dan officieel wordt aangenomen.
Trouw/Kwartet P 17 - RH 21 - S 19
advertentie
Rotterdamse hoogleraar wijst er
dat een van de motieven achter
gasbesluit van de regering het
ven is de gulden wat minder
rk te maken om zo de concurren
tie van de industrie ten op-
ite van het buitenland te verbete-
n. Vanuit dat standpunt bezien is
f volgens Odell „volslagen incon-
;nt," dat de BTW op energiedra-
verhoogd wordt van vier tot
ittien procent. Het directe en indi-
effect zal zijn, aldus de hoogle-
dat de kosten van de industrie
jer worden, onder meer doordat
vakbeweging compensatie zal ei-
voor de hogere kosten, waardoor
concurrentiepositie slechter
It.
zo stelt de Nederlandse rege-
het verhogen van de prijs is
Ëoeld om het energieverbruik af te
men. Odell geeft toe dat dit mis-
opgaat, maar hij noemt ook
redenering inconsequent, om-
kt zij geen rekening zou houden
jet een belangrijke economische
namelijk dat winst het grootst
als gebruik gemaakt kan worden
goedkope grondstoffen. Nu
it het er op neer, aldus de hoogle-
ROTTERDAM - De Nederlandse
Gasunie voelt weinig voor de aan
voer van Algerijns aardgas per pijp
leiding en blijft de voorkeur geven
aan transport per tanker in vloeiba
re vorm. Aanvoer per pijpleiding
wordt in theorie mogelijk in 1984 of
1985 omdat dan een pijpleiding ge
reed komt tussen de Sahara en de
Noord-Italiaanse stad Bologna.
Deze verbinding kan aangesloten
worden op de nu reeds bestaande
leidingen in Europa, waardoor Sa-
hara-gas rechtstreeks naar Frank
rijk, Zwitserland, Oostenrijk, West-
Duitsland en Nederland gepompt
kan worden. Voor de Gasunie is het
echter de vraag of deze methode
goedkoper is dan het vervoer van
vloeibaar gas per tanker.
Daarnaast wijst men erop, dat de
bestaande leidingen tussen Neder
land en Italië volkomen Noord-Zuid-
gericht zijn en dat het een kostbare
zaak zou zijn daarin verandering te
brengen. Bovendien meent de Gasu
nie dat vervoer per tanker veel flexi
beler is dan per pijpleiding. Er zijn
tal van plaatsen in West-Europa,
waar vloeibaar aardgas aan land ge
bracht en opgeslagen kan worden,
zodat er geen gevaar is dat men
plotseling zonder gas komt te zitten.
In het geval van een pijpleiding be
staat die mogelijkheid wel, aldus de
Gasunie, als die slechts uit één buis
bestaat. Milieudeskundigen vinden
zoals bekend transport en op
slag van vloeibaar gas te riskant.
De heer R.R. Jager Gcrlings.
Direkteur van het ABN kantoor
in Abu Dhabi.
Nederlander, :oals vrijwel alle
managers van buitenlandse
ABN vestigingen. In 40 landen.
In de praktijk betekent 't, dat u
met iemand praat die uw bedrijf kent.
Dezelfde gedegen Nederlandse
zakenmentaliteit heeft.
Komt bij dat de heer Jager Gerlings uitstekend is ingevoerd
in Abu Dhabi. Het emiraat met 't hoogste inkomen per hoofd van
de bevolking. Allerhande projecten op 't gebied van wegen,
irrigatie, gezondheidszorg, etc. worden momenteel in hoog tempo
uitgevoerd. Anders gezegd: ook vop: de Nederlandse ondernemer
mogelijkheden te over.
Het adres van de heer Jager Gerlings is: Algemene Bank
Nederland, Sh. Hamdan Street, P.O. Böx 2720, Abu Dhabi.
Telex: 2401.
U kunt natuurlijk ook eerst kontakt opnemen met ons
hoofdkantoor, Vijzelstraat 32, Amsterdam.
Afd. Centrale Buitenlandse Kantoren, tel.: 020-293862.
ABN mensen staan op vele plaatsen in de wereld voor u klaar.
raar, dat het goedkope Groningse
gas „steriel" in de grond blijft, ter
wijl de economie de last te dragen
krijgt van dure energie.
De Nederlandse regering ziet het
groeien van de wereldhandel als de
advertenties
De belegging gericht op
rendement. Extra gemakkelijk gemaakt met een
rorentos voordelige "rekening-courant" in aandelen.
Documentatie? Stuur een envelop met Uw
naam en adres aan: rorento.
Antwoordnummer 1957 (525).
3000 VB Rotterdam.
Bellen kan ook:
010-650711 (toestel 157).
regelrecht rendement
oplossing van de economische crisis,
met als gevolg dat zij voorstander is
van een naar buiten gerichte econo
mie. „En dan komt zij met het be
sluit de export van aardgas af te
remmen Odell meent dat als
alle landen zo te werk zouden gaan,
het niveau van de wereldhandel eer
der lager dan hoger zou worden. „Dit
doordat deze kostbare grondstoffen
dan gebruikt worden voor relatief
onbelangrijke zaken: en in wat voor
positie zouden de Nederlandse ex
porteurs zich dan bevinden?"
Odell vindt het getuigen van grote
kortzichtigheid dat de Nederlandse
regering de eigen gasvoorraden bere
kent aan de hand van een „irratione
le" methode, namelijk door simpel
weg alle geschatte reserves in de nu
bekende velden bij elkaar op te tel
len („en daarbij niet eens in aanmer
king neemt dat dit soort schattingen
altijd bewust aan de lage kant wor
den gehouden"). Volgens de Rotter
damse hoogleraar is er niet de ge
ringste twijfel, dat de gasvoorraden
in het jaar 2001 vele malen groter
zullen zijn dan de 1.300 miljard ku
bieke meter, die de Nederlandse
Gasunie voorspelt. Dit vooral, om
dat als de prijzen stijgen, de voorra
den groter worden, als gevolg van
het feit, dat dan meer velden geëx
ploiteerd kunnen worden.
Hoe gevaarlijk het is af te gaan op
officiële cijfers meent Odell te kun
nen aantonen door te wijzen op ver
gissingen in het verleden. In 1967
stelde de Gasunie dat de produktie
van aardgas nooit hoger zou kunnen
worden dan veertig vijftig miljard
kubieke meter per jaar, te meer daar
men er van uitging dat de totale
voorraad ongeveer duizend miljard
kubieke meter bedroeg.
In beide gevallen zat de Gasunie
vijftig procent te laag, als men uit
gaat van de nu als juist geponeerde
cijfers. Volgens Odell zijn ook die
getallen echter veel te laag.
Uit dit alles trekt de Rotterdamse
hoogleraar 'de consequentie, dat de
Nederlandse economie door toedoen
van de regering geschaad zal worden
en dat de omringende landen gedu
peerd worden, doordat een goedkope
grondstof wordt „verspeeld". „De
man in de bijbel, die zijn talent be
groef in plaats van er mee te woeke
ren, kreeg ze uitgemeten van zijn
meester: en precies hetzelfde zal ge
beuren met diegenen in Nederland,
die het beleid uitstippelen, als ze op
deze manier doorgaan."
HILVERSUM Het voortbestaan van Veneta, de Verenigde Nederlandse Tapijtindustrie, is
onzeker. Het bedrijf bevindt zich in een uiterst wankele positie. Tot deze conclusie komen
commissarissen en accountants in het jaarverslag.
Uit de stukken over het op 30 juni
afgesloten boekjaar blijkt dat het
verlies van 4,4 miljoen groter was
dan de nog aanwezige financiële re
serves van 2,7 miljoen. De rest van
het verlies is ten laste van een nieu
we rekening gebracht.
In de afgelopen drie boekjaren is
totaal 7,9 miljoen verloren. Daar
door is de toestand zo kritiek, aldus
de directie, dat dit ongetwijfeld zal
leiden tot zeer ingrijpende maatrege
len, tot welk alternatief ook wordt
besloten. Als zekerheid voor de door
de bankier verstrekte leningen 3,4
BRUSSEL (ANP) - De staalindu
strie in vrijwel alle negen lidstaten
van de Europese Gemeenschap
werkt momenteel op niet meer dan
60 procent van de maximale capaci
teit. De leveringen van ruwstaal blij
ven in het laatste kwartaal van dit
jaar nog 20 procent beneden de
vooruitzichten, zo heeft de Europese
Commissie meegedeeld. De produk-
tieramingen waren al eerder, naar
beneden, herzien tot 32 miljoen ton.
In het eerste kwartaal van dit jaar
zal naar schatting niet meer dan 30
miljoen ton staal geproduceerd wor
den. Volgens de Commissie zal de
werktijdverkorting bij de staalbe
drijven nog toenemen.
De staaluitvoer van de EG is sinds
begin 1977 sterk gestegen. Deze ligt
nu op het gemiddelde niveau van
1974, maar de prijzen zijn 40 tot 45
procent lager dan destijds. De Euro
pese Commissie verwacht een zeer
moeilijk eerste kwartaal van 1978.
Slechts door zeer strenge anti-crisis
maatregelen zullen de moeilijkhe
den kunnen worden overwonnen.
min) en het krediet in rekening-cou
rant 3,8 min) is hypotheek gege
ven op het onroerend goed te Hilver
sum en zijn de voorraden en de han
delsvorderingen verbonden. Voor
een lening van 2,5 miljoen door de
Nationale Investeringsbank is ook
onroerend goed In hypotheek
gegeven.
PHILIPS zal over 1977 een onver
anderd interimdividend uitkeren
van 60 cent per aandeel van 10. De
NV Gemeenschappelijk bezit zal tot
een gelijke uitkering overgaan.
FRIESCH-GRONINGSCHE Hy
potheekbank verwacht een ruim 40
procent hogere brutowinst dan de
50,6 miljoen van 1976. Toen werd
netto ƒ24,5 miljoen verdiend. Op
grond van het resultaat wordt voor
gesteld het dividend op de volgestor
te aandelen van 10 te verhogen van
2,88 tot 3,30. De houders van aan
delen van 1.000 (waarvan 20 pro
cent gestort) krijgen 282 (220).
DE PLOEG (weverij) heeft in het
op 30 juni geëindigde boekjaar de
netto-winst verdrievoudigd van
170.000 tot 510.000. De netto-om
zet bedroeg 33,9 (32) miljoen. Groei
van de omzet wordt in de eerste
plaats gezocht in het buitenland; ge-
De Gedistilleerd Groep Neder
land, een volledige dochteronderne
ming van Heineken, heeft aan Aan
neming Maatschappij J. P. VAN
EESTEREN een onderdeel van
OGEM Nederhorst Bouw, opdracht
verstrekt voor de bouw van een dis
tilleerderij groepskantoor, poortge
bouw, energiegebouw, alcoholfa-
briek, hulpgebouwtjes en bijkomen
de terrein- en rioleringswerken op
een terrein in Zoetermeer.
Met de opdracht is een bouwsom
gemoeid van ca. 20 min. De bouw
tijd zal ongeveer 14 maanden in be
slag nemen.
werkt wordt aan een steviger positie
in Engeland. Orders zijn ook ontvan
gen uit het Midden-Oosten. Bij de
Ploeg werken 250 mensen.
AMEV verwacht dat de Jaarwinst
15 procent hoger zal zijn dan in 1976.
In de eerste negen maanden werd
49 (40,4) miljoen verdiend) bij een
omzet van 1,20 (1,07) miljard.
VERENIGDE GROFSMEDERIJ.
EN te Amsterdam sluit de poorten.
Voor de 25 werknemers zal ontslag
worden aangevraagd. Het bedrijfje
was gezamenlijk eigendom van Kon.
Grofsmederij in Leiden, VMF en
RSV.
GENeVE Het overleg in Oenève
over een nieuw multivezelakkoord is
voor onbepaalde tijd verdaagd. Dit
betelcent dat op 31 december wan
neer het huidige multivezelakkoord
afloopt er geen nieuwe overeen
komst zal zijn tussen de industrie
landen en de derde wereld. Het mul
tivezelakkoord regelt de textieluit-
voer uit de ontwikkelingslanden
naar de industrielanden.
Het overleg, dat plaatsvindt onder
auspiciën van het GATT (Algemene
overeenkomst inzake handel en ta
rieven) was in juli ook al eens vast
gelopen en toen verdaagd. In een
verklaring van de vijftig aan de con
ferentie deelnemende landen staat
dat zij „meer tijd voor studie nodig
hebben".
Het grote geschilpunt is dat onder
het lopende akkoord aan de ontwik
kelingslanden wordt toegestaan
hun export jaarlijks met zes procent
te vergroten. De Verenigde Staten
hebben daar weinig mee te maken
omdat ze eigen akkoorden hebben
met de derde wereld. Voor de EG-
landen is die zes procent echter on
aanvaardbaar veel. De EO-minis-
ters van buitenlandse zaken zullen
op 19 en 20 december het definitieve
mandaat vaststellen voor EO-on-
derhandelaar Tran Van Thin.
DEN HAAG De industriële pro
duktie in ons land is in oktober iets
minder dan één procent gestegen in
vergelijking met september. Hier
mee bleef de produktie nog een klei
ne twee procent onder het niveau
van een Jaar eerder.
In september lag de industriële pro
duktie nog een kleine vier procent
onder die van het vorige Jaar.
Dit valt op te maken uit de voorlopi
ge berekeningen van het cbs Het
door het cbs samengestelde index
cijfer van de gemiddelde industriële
produktie per dag, gecorrigeerd
voor seizoenbeweging, bedroeg voor
oktober 119 tegen 118 voor septem
ber; 12l voor oktober van het vorige
jaar en 122 voor september van het
vorige Jaar.
CINDU-KEY EN KRAMER leed
ook in het derde kwartaal verlies,
hoewel verhoudingsgewijs wat min
der dan in het eerste halfjaar. De
directie verwacht niet dat verlies
over heel 1977 nog ls te ontkomen.
Omzet over de eerste drie kwartalen;
296 (265) miljoen.
im een onzer redacteuren
IdSTERDAM Dollar ver
st verder terrein. Dollar in
rstel. Mark omhoog. Gulden
dieptepunt. „Slang" be-
eigd. Krantekoppen van de
atste dagen, die er geen twij-
over laten bestaan dat er
ts mis is aan het valutafront,
is sprake van valuta-onrust
i dat niet voor de eerste keer.
ir het allemaal om draait is de
k ollar. De Amerikaanse munt heeft
w n opzichte van de belangrijkste
(Uuta's in de wereld een peil bereikt
at sinds de tweede wereldoorlog
et meer is voorgekomen. Een ver-
e koersdaling lijkt niet uitgeslo-
i, hoewel er de laatste dagen enige
itering valt te constateren in de
egatieve waardering voor de dollar.
I'
u «tergrond van de waardedaling
■tor de dollar we hebben het al
ccr geschreven is vooral het aan-
inlijke tekort van Amerika in zijn
«del met het buitenland. Voor een
slangrijk deel het gevolg van im-
orten van olie ten behoeve van de
lergievoorziening in de VS.
t Amerikaanse regering is de re-
knte ontwikkeling van de dollar tot
«verre vrij laconiek tegemoet ge
sden Van enige steun aan de eigen
it is vrijwel geen sprake. Op zich
is dit wel verklaarbaar. De lage
koers van dit moment komt
;ijds de Amerikaanse uitvoer
ten goede (de Amerikaanse produk-
ten worden goedkoper), wat een po
sitieve invloed moet hebben op de
handelsbalans. Omgekeerd worden
goederen uit het buitenland (te den
ken valt aan Japanse produkten bij
voorbeeld) in Amerika duurder, het
geen een gunstige uitwerking moet
hebben op de binnenlandse bedrij
vigheid in de VS.
Duitse mark
Meer problemen biedt de onder druk
staande dollar voor een aantal Euro
pese landen. Met name voor Duits
land dat zijn munt, de mark, in waar
de heeft zien stijgen naarmate de
dollar verder het loodje moest leg
gen. Zo hebben bankkringen in
Duitsland er al op gewezen, dat de
koersdaling van de dollar, of de
koersstijging van de mark, een ge
vaar betekent voor de verdere groei
van de Westduitse export. En het is
nu eenmaal zo, dat als de export van
de Bondsrepubliek bij de verwach
tingen achterblijft dat gevolgen kan
hebben voor het zo broodnodige her
stel van de economische bedrijvig
heid in tal van industrielanden in de
wereld.
Een verkODend Duitsland ls name
lijk ook een kopend Duitsland. In dit
verband mag wellicht in herinnering
worden geroepen, dat het niet zon
der betekenis was dat tijdens de
jongste jaarvergadering van het In
ternationale Monetaire Fonds op
Duitsland (en op Japan) een beroep
werd gedaan om een bijdrage te leve
ren aan het economische herstel in
de wereld door meer produkten uit
andere landen te kopen.
Sprekende over de daling van de
dollar en de daaruit voortvloeiende
vraag naar „harde" valuta's als de
Duitse mark, de Zwitserse frank en
ook de Japanse yen is het goed ook
even stil te staan bij de „slang", het
Europese valuta-arrangement, dat
overigens inmiddels deze naam ten
onrechte draagt. Immers van de
„slang" maken alleen nog maar deel
uit West-Duitsland, Nederland, Bel
gië/Luxemburg, Noorwegen en De
nemarken.
In deze slang wordt de dienst thans
uitgemaakt door de Duitse mark.
Door de aanhoudende stijging van
deze muntsoort wordt het voor de
overige slanglanden steeds moeilij
ker de koersontwikkeling van de
Duitse mark te volgen. En dat moe
ten deze landen nu juist wel op
grond van de gemaakte afspraak,
dat de waarde van de ene munt ten
hoogste 2,25 procent mag afwijken
van de andere ten opzichte van een
overeengekomen spilkoers (midden-
prijs). Het ls tegen deze achtergrond
dat bij voortduring aanpassing
stemmen opgaan om te komen tot
een zekere aanpassing van de onder
linge koersverhoudingen in de
slang. In Brussel, waar de ministers
van financiën van de slanglanden
deze week bijeen waren is echter
geen beslissing op dit punt geno-
aovertentie
In verband iner de recente opslag van 1% op de
stijging van de tarieven op debetrenre voor kredieten
de geldmarkt zal met ingang in rekening-courant worden
van 9 december 1977 een ingevoerd.
HOLLANDSCHE BANK-UNIE
men. Zij zagen de slang direct nog
niet in groot gevaar verkeren en
daarom werd besloten alles voorlo
pig nog maar bij het oude te laten.
Vooral Denemarken was erop tegen
nogmaals een waardevermindering
van zijn kroon te moeten onder
gaan. En Nederland zou. naar ver
luidt, een devaluatie (kunstmatige
waardevermindering) van de Belgi
sche frank (hèt zorgenkind in de
slang) ongaarne zien, bevreesd als
ons land is voor een verslechtering
van de concurrentiepositie van de
binnenlandse Industrie.
Wat een devaluatie van onze eigen
gulden betreft, tal van deskundigen
hebben de laatste tijd het vóór dan
wel tegen daarover uitgesproken.
Toch moet wel worden vastgesteld,
dat een dergelijke stap voor ons
meer na- dan voordelen met zich zou
brengen, dit vooral gezien tegen de
noodzaak van de bestrijding van de
inflatie. De dagen, dat onze gulden
tot de harde valuta's mocht worden
gerekend liggen achter ons. ons
aardgas ten spijt.
Intussen ls echter het overschot op
onze betalingsbalans veranderd in
een tekort terwijl er de laatste tijd in
het buitenland nogal wat ongunsti
ge publikaties zijn verschenen over
de economische situatie in ons land.
Tegen die achtergrond moet de lage
re waardering van de gulden op de
valutamarkten worden gezien. Wie
van zijn dollars af wil. zal niet bij
voorkeur zijn toevlucht zoeken in
onze gulden met alle nadelige gevol
gen vandien voor de koersontwikke
ling van de gulden binnen de slang.
Toen de heer Bergsma destijds met het Amro
Obligatiefonds in zee ging, had hij daar zo z'n
redenen voor. Hij had eerder al wat
bcleggingservaring opgedaan; de zekerheid van
participeren in het Amro Obligatiefonds stond
hem daarom wel aan. Dat betekende dat de
Amro voor Bergsma streeft naar een hoge
uitkering met zo min mogelijk risico.
Ook dc verdere loop van zaken kwam
Bergsma goed uit. Storten cn opnemen naar
eigen inzicht, met een minimum van f 50,-. Van
elke mutatie een keurig overzichtelijk afschrift
met waardebcrekening ontvangen.
Als vroeger iemand zich wel *ns wat
laatdunkend uitliet over z'n „bedachtzaamheid",
had Bergsma daar heus wel z'n antwoord op.
Maar nu heeft hij een standaardmanier om
iemand wat dat betreft 't zwijgen op te leggen:
hij toont gewoon het rcndcmentpcrcentagc over
't afgelopen jaar. En eerlijk gezegd heeft 't hem
zelf ook wel een beetje verrast, die ruim 81
Kwam neer op een uitkering van
f 12,40 per participatie op jaarbasis
Die Bergsma overigens automatisch j
heeft laten hcrbclcggcn door Amro.
