Amerikanen voor en
tegen de 'luchtzak'
m
AUTOBIOGRAFIE SiccodeJong
Perzen gaan nieuwe
Peugeot 305 bouwen
Hogere land
bouwschool
in Dronten
uitgebreid
Hoger vermogen
voor Vauxhall
Cavalier
Luxere Fiat 127
en andere A 112
Kamerlid wil andere
directiestructuur
ziekenhuis UvA
Jongen verongelukt
■AUTOVERZEKERING
INDIEN TOP NO CLAI
IM
GELD NODIG
BEL OF KOM EVEN LANGS
INT. TRADE TRAVEL HOLLAND
vertrouwd geld lenen
Vertrouwd geld lenen
Tempo Financieringen
Rotterdam-010-822653*
GELD
Voigt
Sinds Jaar en Dag
Geld
ALL-in TRADE
Telefonisch geld lenen
Bel 010-384412
Finadass Vastgoed BV
GELD LENEN?
Mens durf te lenen
Bel 03497-2444*
ZATERDAG 3 DECEMBER 1977
TROUW/KWARTET H 21
\ï-v
De discussie over de luchtzak
in Amerikaanse auto's wordt al
met een kwestie als abortus
vergeleken. De gemoederen
worden namelijk in de V.S. zeer
verhit, wanneer het gaat om de
vraag of de industrie elke auto
dient te voorzien van een lucht
kussen, dat automatisch ge
vuld wordt bij botsingen om in
fracties van seconden de auto
inzittenden op te vangen. Voor
standers zeggen dat hierdoor
jaarlijks negenduizend men
senlevens gered worden. Te
genstanders menen dat met
autogordels minstens hetzelfde
effect tegen lagere kosten be
reikbaar is: indien men de gor
dels maar draagt.
De luchtzak-kwestie is niet nieuw. Al
tijdens Nixon waren maatregelen in
de maak om deze beveiliging in 1976
verplicht te stellen. Er volgde echter
steeds uitstel en tijdens de regering-
Ford leek het er op dat daarvan
afstel zou komen. De regering-Carter
heeft echter de zaak opnieuw aange
pakt om de simpele reden, dat nu 95
procent van de Amerikaanse auto's
van gordels voorzien is, doch slechts
één op de vijf automobilisten daar
van gebruik maakt.
Afgelopen zomer kwam de Ameri
kaanse minister van Vervoer, Broek
Adams, met een plan om de knoop
door te hakken. Per 1 oktober 1981
zou de luchtzak verplicht worden
voor grote auto's, een jaar later voor
middenklassers en compact aers,
weer een jaar later voor subcompac-
te wagens en mini's. Aldus het wets
ontwerp, dat door het Congres in
eerste instantie niet afgestemd is,
maar nogmaals in behandeling kan
komen. Verder kan het Hoogge
rechtshof het wetsvoorstel nog aan
vechten, bij voorbeeld als de autofa
brikanten de zaak daarbij aanhangig
maken.
Argumenten
De discussie laait namelijk steeds
hoger op tussen uitgesproken voor-
en tegenstanders van het wetsont
werp. Tot de voorstanders behoren
de regering met de instanties, die op
veiligheidsgebied werkzaam zijn, de
grote verzekeringsmaatschappijen
en de actiegroepen onder aanvoering
van de „consumerists" van de be
faamde advocaat Ralph Nader. Tot
de tegenstanders behoren de auto
mobilistenorganisatie AAA, de auto
fabrikanten en enkele andere onder
nemingen en onafhankelijke onder-
zoek-instellingen.
De discussiepunten zijn deels zake
lijke argumenten, deels principiële
opvattingen. Men kan zich afvragen
hoever een overheid mag gaan met
de burgers tegen eigen risico's te
beschermen. Veronderstel dat zo'n
luchtzak door een technisch defect
opblaast, als een boksbal onder het
dashboard vandaan schiet en daar
door een aanrijding ontstaat
Automatisme
De kostenkwestie is ook niet louter
en alleen rekenwerk. In hoeverre im
mers mag je kosten door ongevallen
afwegen tegen kosten voor een be
veiliging middels luchtzakken, afge
zien nog van de vraag of dat prak
tisch te doen is? En dan is er ook nog
het argument of men de automobi
listen. die nu gewoon hun gordel
omdoen, moet laten betalen voor
medemensen die dat vertikken.
Want bij de huidige discussie om
trent de luchtzak komt duidelijk
naar voren, dat daartoe geen nood
zaak bestaat als iedereen zijn gordel
maar omdoet.
Het is zelfs zo, dat minister Adams
niet letterlijk pleit voor de luchtzak
of „air bag", maar voor automati
sche botsbeveiligingen. Daaronder
zou men de gordel kunnen rekenen,
die met een automatisme om de au
tomobilist gesloten wordt bij hét in
stappen.
Maar de minister wil met de lucht
zak toch ook heupgordels in auto's
laten dragen, omdat een luchtzak
alleen bij een frontale botsing helpt.
En waar hij over gordels naast een
atuomatische beveiliging spreekt
bedoelt hij wel degelijk de luchtzak.
De heupgordel omdoen wanneer een
luchtzak in de auto zit, roept echter
de vraag op: waarom dan niet
zoals in Europa de automatische
driepuntsgordel en het gebruik déér-
van verplicht stellen?
Het antwoord is, dat van een derge
lijke maatregel in Amerika weinig
uitwerking worden verwacht en dat
de minister de discussies te lang
vindt duren. „Teveel mensen zijn
onnodig gewond of gedood in botsin
gen waar passieve beveiligingssyste
men hen hadden kunnen redden. Ik
kan niet met een goed geweten ver
der zinloos uitstel toelaten", aldus
minister Adams.
Begin juli kondigde hij zijn wetsont
werp aan, waarop de gezaghebbende
krant Wall Street Journal met een
commentaar kwam op de „half-velli-
ge auto" door te stellen dat de lucht
zak veel kost en relatief weinig ople
vert. De verzekeringsmaatschappij
Allstate reageerde met een adverten
tie in de krant door het tegendeel te
beweren.
Uiteraard wordt de auto-industrie
als belanghebbende partij verweten
geen objectieve mening te hebben,
omdat luchtzakken de auto's duur
der maken en de autoverkoop in de
jaren tachtig kunnen belemmeren.
Maar Wall Street Journal viel ook uit
tegen Allstate door er op te wijzen,
dat dure reparaties, wanneer de
luchtzak geraakt wordt bij een aan
rijding een excuus vormen voor pre
mieverhogingen van verzekerings
maatschappijen.
Naar aanleiding van de Allstate-ad-
vertentie kwam ook het te Washing
ton gevestigde bedrijf Economics
and Science Planning Ine, dat vaak
het Congres adviseert, in het geweer.
Dit bedrijf stelt toch voor het dragen
van gordels verplicht te stellen, te
meer omdat het effect van de lucht
zak niet aangetoond is.
In de jaren 1974, 1975 en 1976 heeft
General Motors driehonderdduizend
auto's met een luchtzak ten bedrage
Een test met de luchtzak op een
stootslede in het laboratorium
van General Motors te Detroit.
Linksboven de start, rechtsbo
ven een dertigste secondè na de
botsing, linksonder twee dertig
ste seconde nadien en rechtson
der na vier dertigste seconde,
waarbij de inzittende alweer
naar achteren komt: de luchtzak
heeft dan zijn werk gedaan.
van 225 dollar (bijna 600 gulden)
willen verkopen als accessoire, maar
slechts elfduizend automobilisten
waren bereid dat bedrag er voor te
betalen. Met de elfduizend auto's
van GM hebben zich een honderdtal
aanrijdingen voorgedaan, waar de
luchtzak niet ongunstig uit naar vo
ren komt. Doch dit aantal, dat ver
schilt naar aard, wordt wetenschap
pelijk te gering geacht om er al zinni
ge conclusies aan te verbinden.
Ford had daarom aangeboden in de
modellen voor 1980 en 1981 eveneens
als „optie" luchtzakken aan zijn
klanten aan te bieden, maar trok dit
aanbod in toen minister Adams met
zijn wetsontwerp kwam. Henry Ford
II schreef de minister in een brief
met zijn tests gestopt te zijn, omdat
eerst uitgezocht moet worden of de
luchtzak wel tegen autogordels op
weegt en of het publiek de luchtzak
wel accepteert. Bovendien, aldus
Ford: „is het ook zaak dat we eerst
mogelijke alternatieve systemen uit
werken."
De acceptatie door de consument is
van veel belang. Al eerder hebben
automobilisten voorzieningen om
het starten van de auto te verhinde
ren, wanneer men geen gordel*
droeg, onklaar gemaakt. Velen
zelfs chef-ontwerper prof. Ernst Tia-
la van Volkswagen hebben al ge
zegd dat je maar het beste eerst dt
luchtzak uit de auto kunt verwijde
ren, wanneer je die gekocht hebt mei
zo'n ding er in. Het is immers buiten
gewoon vervelend, wanneer dat ding
al bij een- klein aanrijdinkje (bij
voorbeeld bij parkeren) het wagenin
terieur binnendringt. Wie niet rechl
op z'n stoel zit en wie een bril draagl
kan ook bij een echte botsing lelijk
bezeerd worden door de luchtzak
die verder met een afschrikwekken
de knal wordt opgeblazen. Dergelij
ke argumenten, het feit dat eigenlijk
de weerzin om gordels te dragen aan
de luchtzak-wet ten grondslag zou
liggen, de kostenkwestie (bij hon
derd miljoen auto's gaat het om vijf
tig miljard gulden of de helft van de
Nederlandse staatsuitgaven in een
jaar) en de principiële kansen van de
zaak zullen in Amerika nog wel wat
stof doen opwaaien.
In het kader van de plannen om Iran
een sterke eigen auto-industrie te
verschaffen heeft het grootste Perzi
sche autoconcern Iran National be
sloten tot een akkoord met Peugeot.
Door dit akkoord kan Iran National
de produktie van 100.000 auto's per
jaar opvoeren tot 200.000. De bijko
mende honderdduizend wagens zul
len van het nieuwe Peugeot-model
305 zijn.
Iran National bouwde reeds de Pey-
kan, een auto die gebaseerd is op de
Sunbeam 1500. Bovendien hadden
de Perzen een akkoord gesloten met
Renault, waardoor de kleine Re
nault 5 thans in Iran gebouwd wordt.
Het nu direct met Peugeot gesloten
contract overtreft echter qua om
vang beide andere Europese projec
ten: er is een som van een miljard
gulden aan investeringen mee
gemoeid.
Het contract staat los van dat met
de Perzische Citroën-vestiging, die
tien jaar geleden opgezet werd en
20.000 Méhari's per jaar maakt. Re
nault begon eind vorig jaar de pro
duktie, welke op den duur eveneens
tot 100.000 eenheden moet worden
opgevoerd.
Iran National zal zelf Peykan-moto-
ren voor de Peugeot 305 gaan ma
ken. Voor de fabricage levert Peu
geot technische hulp en een zeer
klein aantal onderdelen. Dit vraagt
in Frankrijk werk voor tweeduizend
man. In Iran zal de overeenkomst
met Peugeot tienduizend nieuwe ar
beidsplaatsen opleveren.
De produktie van de 305 moet eind
volgend jaar beginnen.
General Motors heeft zwaardere ver
sies uitgebracht van het model
Vauxhall Cavalier. Dit is de van de
Duitse Opel Ascona afgeleide wa
gen. die voor het Britse GM-merk in
Antwerpen wordt gebouwd. Het mo
del heeft een kenmerkend „Engels"
front, dat voor de Vauxhall Chevet
te ontw rpen werd.
Tot nu toe leverde GM de Vauxhall
Cavalier alleen met 1250 cc-motor,
maar daar zijn thans een-1600 cc en
een tweeliter bijgekomen. Deze mo
dellen hebben resp. 75 en 100 DIN-
pk vermogens, waaraan de onder
stellen van de wagens zijn aange
past. De prijzen zullen beginnen bij
rond vijftienduizend gulden.
Fiat heeft een luxere versie van het
model 127 uitgebracht, die tevens
voorzien is van een voorruit van
gelaagd glas Bijzonderheden aan
deze Fiat 127-900 L zijn verder ver
stelbare rugleuningen, hoofdsteu
nen en rolgordels, een knipperlicht
installatie en achterruitverwarming.
De wagen wordt in Nederland gele
verd voor 9 924 gulden; een achter
klep kost 742 gulden extra.
De Autoblanchi A 112 van Fiat heeft
een nieuw front, een verbeterde inte
rieuruitrusting en voor de Elegant-
uitvoering een 48 DIN-pk 965 cc mo
tor gekregen. De prijs van dit model
bedraagt in standaarduitvoering
9.552 gulden, verstelbare leuning en
achteruitverwarming inbegrepen.
DRONTEN (ANP) „Was
vroeger het overgrote deel van
de studenten aan de hogere
agrarische scholen nog afkom
stig van land- en tuinbouwbe
drijven, de belangstelling komt
nu vanuit alle lagen van de
bevolking." Dit zei minister A.
van der Stee bij de opening van
de uitbreiding van het gebou
wencomplex van de christelij
ke hogere landbouwschool in
Dronten.
Het genoemde feit bevestigt volgens
minister Van der Stee de maatschap
pelijke betekenis van het vakgebied,
dat steeds ruimere gebieden op de
juiste wijze van beroepskrachten
kan voorzien. Toch moeten we op
korte termijn ondereoeken waar nog
meer toepassingsgebieden voor
landbouwonderwijs zijn te verwach
ten en welke behoeften op de ar
beidsmarkt voor deze gebieden zul
len moeten worden opgevuld", aldus
Van der Stee.
De minister vond dat het bestuur
van de Christelijke Boeren en Tuin
ders Bond geen onverantwoorde risi
co's heeft genomen met de stichting
van de school. Niet alleen in de ver
taling van haar levensovertuiging in
levensstijl en benadering van de
maatschappelijke vraagstukken,
had het bestuur en de directie een
eigen gezicht gegeven aan de school
in Dronten, maar ook inhoudelijk en
qua onderwijskundige inrichting, al
dus de minister.
Van Ede
De christelijke hogere landbouw
school in Dronten is in 1957 door het
bestuur van de CBTB gesticht en in
1968 van Ede naar Dronten ver
plaatst. De school bevindt zich op
een terrein van 160 hectare, geeft
onderwijs aan 450 A 500 studenten,
en bezit een internaat voor 275 leer
lingen. Verder heeft de school een
schoolboerderij van 150 hectare voor
akkerbouw en rundveehouderij ten
dienste van de praktisch landbouw
kundige vorming en een kleinvee-
bedrijf met 350 kippen, vijftig var
kens, twintig stuks mestvee en vijf
schapen, eveneens ten dienste van
de praktische vorming.
De uitbreiding van de school (kosten
3,5 miljoen gulden) was noodzakelijk
geworden door uitbreiding van de
opleiding van een drie- naar een vier
jarige cursus en uitbreiding van het
aantal studenten van 350 naar 450
leerlingen. De school bezit ook een
eigen lerarenopleiding (zestig perso
nen) die een derdegraads bevoegd
heid kunnen halen ten behoeve van
het lager agrarisch onderwijs of het
HAVO. De school in Dronten heet
ook wel de Drieslag.
DEN HAAG (ANP) - Kamerlid Nij-
hof (DS'70) meent dat het overwe
ging verdient te komen tot een kwa
litatief andere directiestructuur bij
het Academisch Ziekenhuis van de
Universiteit van Amsterdam. Hij
zegt dit in schrijftelijke vragen aan
minister Van Kemenade (onderwijs)
over de begrotingsoverschrijding bij
dit ziekenhuis. Volgens Nijhof is nu
bestuurlijke druk vanuit het depar
tement geboden om te komen tot
geëigende maatregelen. In de vra
gen wijst hij er op dat de posities
van medisch directeur en van ver
pleegkundig directeur van het zie
kenhuis reeds langdurig vacant zijn
of door ziekte door waarnemers
worden vervuld, terwijl sinds kort
ook de algemeen directeur door
ziekte zijn functie niet kan ver
vullen.
Van een onzer verslaggevers
ZWIJNDRECHT De achtjarige
Robin Bronscheer uit de Ruys de
Beerenbroeckstraat in Zwijndrecht
is gistermiddag toen hij plotseling
de weg overstak door een taxi uit
Hendrik Ido Ambacht gegrepen. Op
weg naar een ziekenhuis in Dor
drecht is de jongen die enig kind van
de familie Bronscheer was aan zijn
verwondingen overleden.
Verkeersongeluk
NAALDWIJK De 69-Jarige me
vrouw I. A. Kruithof is donderdag
middag in haar woonplaats Maas
dijk in het verkeer omgekomen. De
vrouw stak plotseling de weg over
en werd door een personenbusje
overreden.
Vervoers bonden
DEN HAAG De verkiezingen voor
de ondernemingsraad van de H.T.M.
hebben een verrassende overwin
ning opgeleverd voor de Vervoers-
bond C.N.V. De bond steeg van drie
naar zeven en is daarmee de groot
ste vertegenwoordiger van de bon
den in de ondernemingsraad gewor-
dea Dit vooral ook omdat de Ver-
voersbond F.N.V. terugviel van elf
naar zes vertegenwoordigers.
Cal. Waarla
WA CASCO
WA
200.- eigen rbiko
geen eigen réiko
t' re
6.000
403.20
175,20
7.000
429.—
183,-
8.000
ƒ449.40
186,60
9.000
480.—
190,80
10.000
ƒ501,60
205.20
11.000
538.20
ƒ219.—
12.000
555.-
ƒ219.—
13.000
596,40
228,—
14.000
ƒ615.—
228,—
15.000
ƒ641-
231.—
16.000
ƒ681,60
254,40
17.000
720.60
257,40
18.000
ƒ741,60
257,40
19.000
778,80
263,40
20.000
800.40
263,40
ƒ21.000
ƒ841,20
281,40
ƒ21000
873,60
ƒ281,40
23.000
906.--
ƒ281,40
24.000
938,40
ƒ281,40
25.000
970,80
ƒ281,40
Assurantiekantoor
Polman Ringnalda
Oodemanstraat 423
's-Gravenhage, tel. 070-006150
DE GELD - BEMIDDELAAR
5 THEOD.C. STOKMAN
Leeuwendaallaan BO-RijSv^k-tel. 99.48.65
r** k.
II n
REKENT HET TOT ZIJN BELANGRIJKSTE
TAAK VOOR U DE JUISTE KEUS TE
MAKEN UIT DE VELE AANBIEDINGEN
bel nog'vandaag om morgen alles te weten
dan is het snel geregeld!
Wij bemiddelen in alle soorten financieringen zoals
bouwkredieten
tweede hypotheken
thuis-westkredieten
overbruggingskredieten
bedrijfsfinancieringen enz.
afl. per mnd looptijd 24 mnd.
100,41
194.97
7 291.00
384.75
I 478,50
7 2 000,—
4000-
6 000
8.000.—
7 10.000-
Na een telefonische afspraak komen onze buitendienst-mede-
werk(st)ers graag bi| u langs voor hel geven van nadere
Informatie
Badhuisweg 4a, Scheveningen
tel.: 070-546943, telex 31260
ma/vrij van 9.00 tot 19.00 uur, za. van 10.00
tot 20.00 uur en do. tot 21.00 uur.
A. A. K. Krediet
HYF>OTHEKEN-FlNANCIERINGEN-PER$.-
LENINGEN, tel. 070-830114-854957
Kantoor: Kon. Wilhelminalaan 382-364 Voorburg
Privé: Van Zegwaardstraat 350 Voorburg
OIREKT GELD NODIG?
Nu bellen tel. 010-21.66.74, Ass. en fin. bemidd.
OSSEWEIJER,
Zilverdistel 3, Rotterdam-Ommoord. Vandaag gebeld,
morgen geld. Geen inf. bij werkgever, kwijtschelding bij
overlijden.
Ook voor al uw verrekeringen en hypotheken.
Autoverz. tegen zeer lage premies. Spec, tarieven voor
zelfstandigen.
Gratis thuisbezorgd- Lopende leningen geen bezwaar-
Geen behandelingskosten- Kwijtschelding bij overlijden-
Ook 2e hypotheken snel geregeld
Enige voorbeelden-
f 5.000-is48 x 136 - /20.000.-»s 96 x 318-
710 000 -is 72 x 199 725 000. is 120 x 343
715 000 is 72 x 293.- 735 000 is 180 x 399.
Andere bedragen en looptijden mogch|k.
Door de overheid erkende kredietbank
Ook 's avonds en in de weekends
SNEL GOEDKOOP EN GEMAKKELIJK
Binnen enkele uren geregeld, goedlopende leningen
geen bezwaar, wij verschaffen u moeiteloos een hoqur
krediet met ongeveer hetzelfde maandbedrag.
Afwikkeling bij u thuis, geen informatie bij werkgever.
Kwijtschelding bij overlijden.
Ie en 2e hypotheken tot 140%.
Enkele voorbeelden
7 2500.-30 103 - 7 12.500.- 60 274
7 4500 - 36 155.- 7 15.500. 60 337
7 5500.-48 149 7 20.000 - 120 258
7 7500.-48 199 7 40 000.- 120 505
7 50 000. 120 x 629.
7 9500. 60 - 210.
Andere bedrogen en looptijden mogelijk.
100°o financiering voor auto's, boten en caravans.
bemiddelingskantoren
Zwiindrecht Roosstraat 82
Tel. 078 94499
san de lopende band
1e en 2e hypotheken
Persoonlijke leningen
Bemiddeling onroerendgoed
Alle verzekeringen
Snelle behandeling
Financieel Adviesbureau
GARANTIE VOOR ZEKERHEID
Bel: 070-604473-658334
of kom langs,
Sweelinckpleln 57
Den Haag
binnen enkele uren geregeld, bij u thuis gebracht,
geen informatie bij uw werkgever,
overname lopende leningen mogelijk.
5 000 48 x 136.
6 000 48 161
8 000 48 x 212
10 000 60 v 221.
15 000.- 60 x 327.-
20.000.-120 x 258 -
25 000.- 120 x 320.-
30.000 -120 x 382 -
Postbus 647, Pernis.
Let op ons gewijzigde toriel
Wi| verzorgen snel en discreel een ien nq
Enige voorbeelden
Netto in handen
5 000 60 11J 95 of 96 00
9 000 60 193 95 of 96 f37 4
10 000 60 i 214 40 of 96 151 60
12 000 60 255 45 of 96 160 15
Andere bedragen en looptijden mogchjk
Bij ons betaalt u geen administratie-, contractkosten
of iets dergell|ks.
Bi) vervroegde aflossing krijgt u een deel van de rente
terug.
Kwijtschelding bi| overlijden.
Rente fiscaal aftrekbaar
J. M. Prins, gevolmachtigde voor de Orechtstreek
Onrust 16. Zwijndrecht. tel 078-27992.
Ook voor hypotheken in Nederland en Frankrlfk.
HYPOTHEEK SERVICE
te 2e 3e cn tophypothekon op basis van annuïteit imeax en
levensverzekering
Vraag gratis computervera»
l gratis compuiervergekjfeini
GELD SERVICE
10 000 IS 60(220- of 96(167- of I80«tt7
1 20 000 is 60.431 - o> 96.333 of 180.240-
25 000 is 60.539- of 96.416- of 180.300
Tussenliggende bedragen en looptijden ook mogelijk Voo» be
middefcng bei ol schnjf
RUITEN SERVICES
(MAAR DAN WEL 8IJ EEN VERTROUWD ADRES)
Nationaal Financierings Kantoor
Niet voor niets de grootste
Wi| verzorgen elke lening zeer discreet. Voor iedereen In loon
dienst of zelfstandig Voor elk doel. door u zeil io bepalen Geen
informatie geen behandelingskosten Kwijtschelding bi| overlijden
tot 7 20 000 meegcdoki
Per»oonii|k* leningen tol 80 maanden
Woningverbeteringen tot 96 maartdon
Bootflnanclerlngen tot 120 maanden
Leningen met eigen hute tot 180 maanden
2e hypotheek tot 30 jaar
IEDER GEWENST BEDRAG VANAF 1000 HOGELIJK
ENIGE VOORBEEIOEN
3 000 - 48 f 8S 06
7 3 500 60 83 69
7 10 000 96 1 '64 18
MSOOO 120 2*S0
20 000 180 7 235 00
U heeft een lopende lening
en wilt toch opnieuw geld?
Geen enfcrf coWcem Wi| ver si rekken u een me uwe icmng naast
ol mei verrekening van de lopende lenmgen Eventuoel over een
langere toopti-d u betaart dan meestal hetzelfde maandbedrag ais
u gewend was en neen toch opmeww geld m handon
INFORMEER EENS VRIJBLIJVEND
Kantooruren van 8 30 tot 21 00 uur zaterdag tot 12 00 uur
Nationaal Financierings Kantoor
N.F.K. B.V.. Oosteinde 99. Scherpenzeel (GM.).