Laatste oproep van Beyers Naudé
Hopen op weer eens een dikke paus
Personalia
Nieuwe
boeken
Frère Roger maakt zijn
'brief' in Breda bekend
Tweede geheime fonds
van bisschop Simonis
Peildatum
hervormde
statistiek
1 januari
VANDAAG
NBG benoemt
twee algemene
secretarissen
Open gesprek
in Berlijn
VOORBIJGANGERS
Trouw/Kwartet
LONDEN De .ingeperkte" leider van het vroegere Christelijk Instituut in Zuid-Afrika, dr. C. F.
Beyers Naudé heeft in een laatste oproep, voorafgaand aan zijn banning order, aan de christenen
in Europa gevraagd op te houden met de „economische uitbuiting van onze zwarte broeders",
maar hun strijd om echte waardigheid in een rechtvaardige samenleving te steunen".
De oproep werd op de band vastge
legd voordat op 19 oktober de
spreek- en bewegingsvrijheid van de
christelijke leider in Zuid Afrika be
perkt werd De band Is naar Enge
land gebracht en daar door de BBC
gepubliceerd.
Naudé oordeelt dat de gevesUgde
kerk in Zuid-Afrika door haar ver
deeldheid inzake de rassenkwestie
niet in staat is leiding te geven. Hij
meent dat de strijd om gerechtig
heid in zijn land zal voortgaan on
danks de maatregelen die het doel
hadden de dialoog tussen de rassen
te verbreken.
De kerk bevindt zich volgens dr.
Naudé in de diepste crisis. „Zij is
diep verdeeld Inzake de rassenkwes
tie. Zij die zich christen noemen be
zitten tegengestelde opvattingen en
streven tegengestelde doelen na.
Binnen dezelfde kerk worden blank
en zwart van elkaar gescheiden ge
houden. De gevestigde kerk blijkt
machteloos als gevolg van deze on
opgeloste spanning. Zij is niet in
staat met een stem te spreken en is
daardoor onmachtig een voorbeeld
te geven en Zuid-Afrika's volk de
weg te wijzen uit onrecht en discri
minatie."
„Onder de geestelijken en de leken
van onze kerken zijn goddank men
sen. al ls hun aantal gering, die be
reid zijn op te komen voor gerechtig
heid en die in naam van Christus
willen werken aan de bevrijding,"
aldus dr. Naudé. Hij vervolgt: „Nooit
is de behoefte voor christenen van
alle rassen, kleur en klasse in Zuid-
Afrika aan de vorming van een belij
dende kerk groter geweest dan nu."
Volgens dr. Naudé is de crisis in de
kerk zo ernstig geworden, dat de
geloofwaardigheid van de kerk en
haar boodschap op het spel staat.
„Deze zal beoordeel worden aan de
hand van de vraag: Wat is het getui
genis van de kerk in woord en daad
tegen de rassenpolitiek van dit
land?"
Naudé zegt ddat de kerk in Zuid-
Afrika opgewekt moet worden en
moet erkennen dat zij haar vereen
zelviging met het lijden en de hoop
van miljoenen moet verklaren, die
streven naar bevrijding van de
apartheid. „Anders wordt zij terzijde
gelegd als een klinkende cimbaal."
Actief verzet
Dr. Naudé doet een beroep op chris
tenen in Europa op zo'n wijze te
getuigen dat zij de Zuidafrikaanse
christenen sterken. „Geliefde broe
ders en zusters", zegt hij. „wat jullie
doen of verzuimen te doen heeft di
recte invloed op onze problemen,
onze angst en onze hoop. Wij doen de
volgende oproep aan jullie op basis
van ons gemeenschappelijk mens
en christen-zijn: Lever actief verzet
tegen rassenonrecht in jullie eigen
land en in het onze voordat het te
laat ls. Help de discriminatie te ver
slaan door middel van Jullie toeris
ten, journalisten, zakenlieden en ar
beiders. Ga niet voort met de econo
mische uitbuiting van onze zwarte
Beyers Naudé
broeders, maar steun hun strijd om
echte waardigheid ln een rechtvaar
dige samenleving. Lever weerstand
aan de ideologische ban van onze
blanke broeders, die in hun geest
verslaafd zijn aan de apartheid. Help
hen door te breken tot de vrijheid.
Om gods wil en omwille van de hele
mensheid, laat ons niet alleen in
onze strijd om vrijheid en de vervul
ling van onze echte menselijke waar
digheid."
ADVERTFNTiF
FIJNE BOEKJES
om zeM te hebben, om een Je moeder
ie geven of aan Ie dochter, of $an een
goede vriendof aan aan eenzame
die Je nauwelijks kent
Hans Bouma
De hemel op aarde
Meodromen met Jesaja
Dromon zijn bedrog. Meestal Is dit waar.
Maar niet altqd Dromen kunnen ook heel
reéei zijn Er bestaan ook dromen, waar
mee je met bedrogen uitkomt Een aan
stekelijk voorbeeld van deze bezielde
droom vond Hans Bouma in Jesaia 65
17-25 het visioen ven de nieuwe hemel
en oe nieuwe aarde In een reeks korte,
meditatieve aantekeningen probeert hij
Jesaia in zijn droom op de voet te volgen
Meedromend met de profeet, valt hij van
de one verrassing in de andere. Vanuit de
tekst openen zich werkelijk ongekende
uitzichten En hoe hoopgevend en mspi-
rorend zijn deze uitzichten voor het leven,
dat we hier en nu in deze wereld hebben
te leven'
88 pag Paperback f 13,50
ISBN 90 6240 0178
B TekJer
Als tot verstandlgen
gesproken
Het ontbreekt ons m de chnstelijke ge
meenschap nogal eens aan de nodige
wijsheid om als broeders en zusters met
elkaar om te gaanom in moeilijke
situaties een God# weibehagelijke beslis
sing Ie nemen om bi| verschil van
gevoelen elkaar metterdaad naar evan
gelische normen te bejegenen Deze
wi|Sheid kan ons ten deel vallen door met
oen zachtmoedig hart aandacht te schen
ken aan en gehoorzaam in praktijk te
brengen wat de Heer ons voorhoudt In
zijn Woord Deze pastorale notities willen
daaroi) behulpzaam zijn. Honderd korte
artikelen raadgevend, onderrichtend,
waarschuwend, bemoedigend, gericht op
de christelijke levenspraktijk
95 pag Paperback 1650
ISBN 9062400167
Ds Jac J Rebel
Aan de hand tan
Dit boekje bevat een keus uit korte toe
spraken d.e Ds Rebel hield voor de
N C R V -rubriek „Op de man af (Evan
gelisch commentaar bij de tijd). Ze wer
den gehouden aan de hand van situaties,
voorvallen, conflicten m onze wereld, de
eigen samenleving (maatschappelijk of
poli' ok) ot de kerk.
Oe bedoeling van de auteur is om via
korte flitsen - aan de hand van het
Evangelie onze gedachten op gang te
brengen en ons te helpen nu zèlt onze
weg te vinden temidden van andere erva
ringen. ontmoetingen, cnses.
63 pag Paperback f 12.50
ISBN 9062400191
Een goede boekverkoper
uitgeven in voorraad of kan
bestellen. U kunt óók
de uitgever bestellen:
Wytse
Benedictus
Antwoordnummer 1000
Hilvorsum
(géén postzegel)
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Poslbus 101
Parkstraat 22 Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Poslbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Breda (ANP) Prior Roger van de oecumenische gemeenschap
van Taizé komt volgende week zaterdagavond naar Breda, waar
hij ln de veilinghallen „De Brief aan alle Generaties" wereldkun
dig zal maken, waar hij in de afgelopen tijd in Hongkong aan
heeft gewerkt, samen met een internationaal Jongerenteam.
In Hongkong woonde frire Roger en
zijn team op een voor de visserij
ongeschikt geworden boot en in een
hut op palen. In een brief uit Hong
kong schreef frère Roger: „WIJ laten
ons doordringen door de levensom
standigheden van de armen en pro
beren zo tegelijkertijd strijd een aan
bidding te verwezenlijken. Het is na
melijk gevaarlijk een oproep te doen
tot solidariteit met de armen, om
gerechtigheid te roepen, maar daar
bij ln een fauteuil te blijven zitten.
Hij die zegt maar niet doet maakt
Iets wezenlijks ln zichzelf kapot."
De oecumenische gebedsdienst ln de
Bredase veilinghallen vormt het
hoogtepunt van het internationale
ontmoetingsweekend ln deze stad,
die daartoe met pasen van dit Jaar
door frère Roger ls aangewezen. Het
weekeinde vormt de afsluiting van
cijn tweede reis naar het Verre Oos
ten. Tot nu toe hebben al zo'n 1500
mensen uit heel West-Europa zich
voor dit weekend gemeld. Er wordt
rekening mee gehouden dat het uit
eindelijk aantal bezoekers nog aan
zienlijk hoger zal liggen, omdat de
Taizé-traditie een volledige vrijheid
van komen en gaan kent en inschrij
vingen daarin eigenlijk niet goed
passen. De deelnemers aan het
weekend worden ondergebracht bij
gastgezinnen. Vanaf volgende week
vrijdag worden zij opgevangen ln het
gebouw de „In-kom" en worden zij
Ingedeeld in groepen. In iedere groep
zullen ook twee of drie Bredanaars
zitten die optreden als gastheer. De
ROTTERDAM (ANP) - Het dioce
saan bestuurscollege van Rotter
dam, bestaande uit bisschop Simo
nis, de vicarissen generaal drs. R.
B&r en dr. W. van Paassen en de
algemeen econoom drs. H. van de
Ven spreken vandaag over het be
staan van een tot dusver onbekend
fonds van bisschop Simonis, de
thans ongeveer vijf Jaar bestaande
Adrianus-stichting, welke gelden be
heert. die aan mgr. Simonis zijn ge
schonken en die bestemd zijn voor
liefdadige doeleinden.
De sUchtlng staat geheel los van de
flnancièn van het bisdom. Dit heeft
de woordvoerder van mgr. 8lmonis
gisteren meegedeeld.
De bisschop maakt geen deel uit van
het stichtingsbestuur. Ook liet mgr.
Simonis weten dat de diocesane fi
nanciële adviescommissie het be
staan van de Adrianusstlchting vol
strekt legitiem acht. Verder heeft de
bisschop verklaard „dat er absoluut
geen andere stichtingen bestaan
waar de bisschop bemoeienis mee
heeft", aldus de mededeling van de
woordvoerder.
Maandag had mgr. Simonis op vra
gen vanuit het diocesaan financieel
beraad het bestaan van het fonds
vertrouwelijk aan het beraad meege
deeld. Voorzitter van het bestuur ls
mr. L. Berger, die enige maanden
studiesecretaris van de pastorale
raad van het bisdom is geweest en
die thans theologie studeert in het
Zwitserse Fribourg. Binnen het fi
nancieel beraad van het bisdom
wordt betreurd dat het opnieuw een
geheim fonds betreft. Begin 1977
werd bekend, dat mgr. Simonis de
Bemardusstichting had opgericht,
waaruit hij ln 1975 en 1976 twee ton
had betaald aan het seminarie van
mgr. Gljsen te Rolduc, waar ook een
aantal priesterstudenten uit het
Rotterdamse bisdom hun opleiding
ontvangen. Deze stichting wordt
voor het eind van dit jaar geliqui
deerd. De gelden worden overge
boekt op het bisdom met dien ver
stande dat de bisschop zeggings
kracht houdt over de giften die voor
een speciaal doel zijn geschonken.
Van het bestaan van de Adrianus
stlchting was ook het bestuur van de
diocesane pastorale raad niet op de
hoogte. In februari komt de raad
voor het eerst weer bijeen en in april
worden de financiële stukken van
het bisdom besproken. De algemeen
econoom van het bisdom. drs.H. van
de Ven, verklaarde evenmin voor
maandag iets te hebben afgeweten
van de Adrianusstlchting.
Frère Roger.
ontmoeting wordt die dag voortgezet
op de gastadressen en andere plaat
sen, zoals gezinnen, religieuze com-
munauteiten en dergelijke, paro
chiële groepen, maatschappij-kriti
sche groepen (bijvoorbeeld COC,
KWJ, Amnesty International) en
hulpverlenende groepen (maat
schappelijk werk, ziekenhuizen, op
vang buitenlandse werknemers en
dergelijke).
Aan deze opzet is meegewerkt door
alle kerken in Breda. De zaterdag
wordt geheel besteed aan het con
tact, de discussie en de bezinning.
Om 19.00 uur vangt de gebedsdienst
in de veilinghallen aan. Daar is
plaats voor een kleine zevenduizend
personen. Naast frère Roger zal daar
ook blsschp Ernst van Breda als
vice-voorzitter van de raad van ker
ken het woord voeren. De zondag
wordt gebruikt om in de ca. honderd
gespreksgroepen in te gaan op de
„Brief aan alle Generaties" en op
andere zaken. Om 15.30 uur wordt
het weekend afgesloten met een
dienst ln de Grojie Kerk in Breda.
Het weekend is voorbereid op 400
plaatsen in Nederland en 200 in
Vlaanderen. In Breda wordt nu al
gesproken van de belangrijkste ge
beurtenis in deze, aan grote evene
menten al zo rijke stad, van de laat
ste dertig jaar.
Overleden De heer G. J. H. Allnk,
oud-voorzitter van de vervoersbond
NW, op 67-jarige leeftijd overleden.
Hij begon zijn loopbaan in 1928 als
leerling-machinist bij de spoorwe
gen. Vervolgens werd hij kaderlid en
bezoldigd bestuurder van de ver-
voersvakbeweging. Bij het veertig
jarig bestaan van de personeelraad
van NS, waarvan hij twaalf jaar
voorzitter is geweest, werd hij be
noemd tot ridder. Hij was ook ge
meenteraadslid in Nijmegen en
tweede voorzitter van de Nationale
Woningraad.
HAARLEM Het hoofdbestuur
van het Nederlands bijbelgenoot
schap benoemde per 1 december dr
A. de Kuiper (47) en ds W. van Galen
(33) tot algemene secretarissen.
Dr De Kuiper zal in het bijzonder
belast worden met de beleidsvoor
bereiding en hij zal de contacten
tussen hoofdbestuur en organisatie
behartigen. Hij zal tevens een kleine
studieafdeling leiden, die plannen
voor de toekomst moet ontwikke
len. Ook blijft hij verantwoordelijk
voor het vertaalwerk. Ds Van Galen
wordt belast met de dagelijkse lei
ding van de organisatie.
ADVERTENTIE
.METZLER.
bril: ieders oogmerk!
Van een onzer verslaggever
DEN HAAO De herziening van de
hervormde kerkelijke statistiek vor
dert. Als peildatum voor de komen
de enquête onder de plaatselijke ge
meenten is 1 januari 1978 gekozen.
De hervormde kerk is een van de
weinige kerken, die geen nauwkeuri
ge landelijke ledenstatistiek hebben.
De gereformeerden b.v. kunnen pre
cies opgeven, hoeveel leden het afge
lopen jaar Jehova-getuige geworden
zijn, of gemengd gehuwd zijn of belij
denis gedaan hebben en hoeveel
rooms-katholieken zijn toegetreden.
Dat de hervormde kerk dat niet kan,
en zelfs op geen stukken na weet,
hoeveel leden zij precies heeft, hangt
natuurlijk samen met haar kerkop
vatting. waarbij de grens tussen wie
wel en wie niet lid van de kerk is,
bewust vaag gehouden wordt.
Toch probeert deze kerk wat meer
inzicht te krijgen in haar ledenver-
loop, omdat dat belangrijk kan zijn
voor het kerkelijk beleid. Daarom
stelde het moderamen van de syno
de vorig jaar een begeleidingscom
missie voor de statistiek in. Deze
commissie heeft Inmiddels een ver
beterde versie van de vragenlijst sa
mengesteld.
De respons van de plaatselijke ge
meente op de enquête van 1 juli 1976
was niet overal even groot. Bij de nu
komende enquête hoopt men dit met
behulp van de provinciale bureaus te
verbeteren.
CONFERENTIES
KERSTGASTENDAGEN
Paterswolde, vormingscentrum
De Drieklank, 23-28 december. The
ma: „Is er nu wel plaats, en voor wie
dan?" Voor mensen van 25 Jaar en
ouder. Opg. tel. 05970-2700.
Driebergen, hervormd pastoraal
centrum Hydepark, 22-27 december.
Opg. tel. 03438-4041.
Doorn, F. D. Roosevelthuis, 21-28
december, voor ouderen en alleen
staanden. Opg. tel. 03438-5124.
Hierden, De Essenburgh, 24-26
december, voor ieder van 30-60 jaar.
Opg. Alg. Diak. Bureau Geref. Ker
ken, tel. 033-43244.
Oosterhesselen, De Klencke, 24-
26 december, voor ieder van 30-60
jaar. Opg. Alg. Diak. Bureau Geref.
Kerken, tel. 033-43244.
Texel, Bloem en Bos, 23-29 de
cember. Thema: „Hoe leren wij de
vrede?" Voor 18-30 jaar. Opg.
Doopsgez. Vredesgroep, tel.
075-165954.
Maarssen, Emmaus Priorij, 24-27
december. Opg. tel. 03465-61678.
Cadzand, oecumenisch vormings
centrum Hedenesse, 24-27 decem
ber, met apart programma voor
meekomende kinderen. Opg. tel.
01179-1654.
BERLIJN (ANP) Opener dan. ooit
heeft de zogeheten Beriljnse Confe
rentie van Europese katholieken
zich uitgesproken over Europa, ont
wapening en solidariteit. De afgelo
pen dagen zijn 250 katholieken, on
der wie vele priesters, religieuzen en
enkele Oosteuropese bisschoppen,
afkomstig uit 26 Oost- en Westeuro-
pese landen, in Berlijn bijeen ge
weest voor hun zesde conferentie,
sinds de groep in 1964 werd opge
richt onder het motto „vrede door
vertrouwen en verdragen". Onder de
zeven Nederlandse vertegenwoordi
gers waren de pater dominicaan dr.
Karl Derksen en PPR-politicus drs.
Michel van Winkel, benedictijn. De
Berlijnse Conferentie is het katho
lieke Europese gespreksforum naast
de meer protestants Praagse Vre
desconferentie.
Het slotdocument noemt de ontwa
pening een cis van deze tijd.
„Slechts in een wereld die bevrijd is
van de lasten van de bewapenings
wedloop kunnen de knellende socia
le problemen van de mensheid wor
den opgelost".
De slotakte van Helsinki is volgens
de Berlijnse conferentie een vredes
ontwerp. dat uitvoering verdient.
„Slechts in een politiek klimaat dat
bevrijd is van de overblijfsels van de
koude oorlog kan het nieuwe gezicht
van Europa worden gevormd, een
kontinent van veiligheid, samenwer
king en sociale vooruitgang".
Slechts een krappe meerderheid
sprak zich uit voor het recht om
gewetensbezwaren te hebben tegen
de militaire dienstplicht. In Oost-
Europa is deze zaak nog allerminst
aanvaard. Alleen ln Oost-Duitsland
bestaat voor gewetensbezwaarden
de mogelijkheid van vervangende
dienstplicht, die bestaat in het bou
wen van militaire objecten.
door ds. F. Mooi
Bi) uitgeverij De Boekerij te Baarn
verschenen de volgende boeken:
llondr nachten, oorlogsroman van
K Plónges (220 blz - 24 90) en Ah
het hart hunkert, roman van C.
Cookson (221 blz 24 90)
„Zie Je nu weler is nog niets veranderd!"
Deze ietwat triomfantelijk uitdagend gespro
ken woorden zijn de laatste tijd nogal eens
gericht tot mensen die zich Inzetten voor de
oecumene En daarin klinkt dan door de
Uchtverholen ironische vraag: „Waar blijf Je
nu met Je oecumenische ontwikkeling? Als de
bisschoppen spreken, dat wordt alles weer
netjes op het oude rijtje gezet: de priester ls
weer de echte autoritaire en hiërarchische
uitvoerder van het kerkelijk gebeuren, brood
en wijn worden wezenlijk veranderd, enzo
voort En als de paus in Rome zich uitlaat
over Nederland, is hij alleen maar bezorgd, en
het ontgaat hem blijkbaar helemaal en
niemand maakt het hem duidelijk wat hier
werkelijk gebeurt vanuit een evangelische
inspiratie, hoe mensen hier op een nieuwe en
authentieke manier hun katholiek christen
zijn beleven en vorm geven, vol overgave en
toewijding, en hoe vreugdevol dat is en
hoe verdrietig het is. als dat alleen maar
vanuit de verte negatief beoordeeld, of mis
schien niet eens gezien wordt."
Ik merk. dat ik bij het formuleren van de
laatste zin in een heel ander geestesklimaat
ben terechtgekomen dan dat van de ironische
vraagstellers, die zeggen „Zie je nu wel
De mensen die zich op die manier uiten, zijn
namelijk degenen, die het eigenlijk ook maar
goed vinden, dat er niets is veranderd, want
ze willen in de grond van de zaak geen veran
dering Het is veel rustiger en veiliger als alles
mooi blijft zoals het altijd althans sedert de
reformatie is geweest En daar zorgen de Opwelling
bisschoppen heel netjes voor. En dat is dusr
goed'
Paus Johannes
hij uiteraard een fel bestrijder van is weer
ln ere ls hersteld, zodat hij met recht en reden
anti-papist kan blijven Zo ingewikkeld zit
ons arglistig hart in elkaar.
Er schijnt een zeer orthodoxe hervormde do
minee te zijn, die indertijd bij de benoeming
van mgr. Simonis als bisschop van Rotter
dam de Here Ood in de openbare eredienst
heeft gedankt, dat er in de r.k. kerk in ons
land nu eindelijk eens weer een échte bis
schop was Zo kan deze man dan nu de Heer
danken, dat de transsubstantiatieleer waar
Laat ik eerlijk bekennen, dat ik ook bijkans
was uitgegleden op het smalle pad van de
oecumene. Bij het lezen van de bisschoppelij
ke vermaningen naar aanleiding van de con
cept-nota van de raad van kerken in Neder
land over avondmaal en eucharistie en over
het ambt. voelde ik een moment in mij een
boze opwelling rondspoken die zei: „Hou er
maar mee op Al dat praten en overleggen
en samenwerken loopt stuk op de harde reali
teit van de onbekeerlijkheld der kerken en
niet alléén van r.k. kerk. Het streven naar
meer onderling begrip en naar een samen
dieper verstaan van het evangelie in onze
situatie van nü, het moeizaam verworven
wederzijds vertrouwen, de zorgvuldig opge
bouwde contacten, de echte vriendschap
moet dat alles nu ontkracht of althans be
dreigd worden door uitspraken van de pries
terlijke hiërarchie, die de dingen willen vast
leggen in oude formules en fixeren op al lang
verlaten standpunten
Bezinning
Als Je zo'n opwelling een poosje gekoesterd
hebt. ga je je verstand gebruiken en je afvra
gen: „Is dit wel terecht en is het wel juist om
je zo door je gevoelens te laten meeslepen?"
De weg van de oecumene gaat niet over rozen.
Maar er zijn velen op die weg. Ook heel veel
trouwe leden van de r.k. kerk. In gesprekken
met r.k. vrienden merk je dat ze ook zeer
beslist op deze weg willen blijven. Het ls een
weg waarop ook eigenlijk geen terugkeer mo
gelijk en denkbaar is. En Je merkt dat ze
hopen en verwachten dat wij elkaar niet in de
kou laten staan. Zij hebben moed om verder
te gaan. Maar dan moeten we samen gaan en
solidair blijven en ons niet laten ontmoedigen
door zaken, die voor hen nog zwaarder wegen
dan voor ons.
Ik denk dat het verschrikkelijk belangrijk is,
dat de oecumenisch gezinden van alle kerken
elkaar vasthouden, niet de moed verliezen,
eindeloos geduld hebben en in volharding en
hoop verder gaan, wat bisschoppen of kerke
raden of synodes bij tijd en wijle ook voor
spaken in het wiel trachten te steken. Vérder
gaan, natuurlijk niet omdat oecumenisch be-
wogenen per definitie altijd gelijk hebben
tegenover voorzichtige of conservatieve of
autoritaire kerkelijke instanties, maar omdat
het een authentiek aspect van het kerk zijn is,
onlosmakelijk verbonden met het evangelie
van de ene Heer, om bij het volgen van Hem
samen op weg te zijn.
IN DE MIST
Mist is een natuurverschijnsel. Het
menselijk vervaardigbaar
equivalent heet: rookgordijn. Het
rookgordijn geeft slechts een
bepaald facet van de mist weer, nL
het ongunstige. Mist kan iets
vriendelijks hebben. De wereld
wordt klein, zeggen we, en dat is in
zekere zin ook zo. De wereld kan ook
wel eens te groot worden, te
onoverzichtelijk. Het grote geheel,
de grootschaligheid, zoals we dat
gehoorzaam aan de sociologie
noemen, kan ons verwarren. Maar in
de mist worden we even
teruggeworpen op onze kleine
wereld. De mensen die vlak om ons
heen leven krijgen grotere
betekenis, we zien de dingen die nog
zichtbaar zijn. De zichtbaarheid
gaat ook met ons mee in de mist.
Het geeft zelfs een veilig gevoel. Ik
mag even dichtbij huis blijven.
Maar dat neemt niet weg dat de mist
ook iets bedreigends heeft. We
horen het in de woorden van de
nieuwslezer als hij waarschuwt voor
de gevaren op de weg bij vijftig tot
honderd meter zicht. We moeten
onze snelheid matigen anders
komen er ongelukken van. Niet
alleen voor onszelf maar ook voor
de anderen die we nog niet zien,
maar die ineens voor ons kunnen
opdoemen op plekken waarop we ze
niet hadden verwacht. Mist kan iets
veiligs hebben, kan ook heel
onveilig zijn. Maar er is nog iets. Als
de mist langer duurt verengt onze
blik. We zien alleen nog wat dichtbij
is. Dat ls ook de bedoeling van de
mist die we zelf maken, het
rookgordijn. De vijand mag niet te
veel zien, hij moet kortzichtig
worden opdat wij met onze
voorbereidingen tot zijn
vernietiging ongestoord verder
kunnen gaan. Hiermee verengen wij
de blik van een ander. We laten hem
in de mist. Wat we zeggen is mistig
en onduidelijk omdat we iets te
verbergen hebben. Maar de tactiek
straft zichzelf, want ook onze eigen
blik wordt verkort. Waar mensen
zich van een soort mist omgeven
worden de grote dingen niet meer
gezien. Soms zelfs wordt daarvan
„hetgeen van de ander is" de dupe.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hierden: W. Verboom te
Waddinxveen; te Zeist (toez.): I.J.
Wisse te Wageningen; te Nieuw-Am-
sterdam (toez.): A.J. de Bue te
Scharnegoutum.
Aangenomen naar Lemmer: A. de
Boer, kand. te Utrecht: de benoe
ming tot bejaardenpastor (15.4.1978)
te Apeldoorn: H. Bakker, hulppredi
kant te Clllaarshoek; naar Waarde
(Zld): J.H. van Osch, kand. te
Utrecht.
Beroepbaar: F. Kalis, Echtenstein
535 te Amsterdam.
Afscheid op 10 december van Aalst-
Waalre: A. C. Schlingemann ber. te
Den Haag.
Intrede op 4 december te Bennekom:
R.A. Grisnigt uit Nieuwland (ZH).
Bevestiging te Amsterdam (opbouw
herv. gemeente ln Gaasperdam),
kad. W. F. Stoel aldaar.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Brussel (evang.
pred.): Th. Weerstra te 't Harde;
naar Wljhe: kand. Th. a. van Beye-
ren Bergen en Henegouwen aldaar.
Intrede te Geldrop: G. H. Harms Uit
Eindhoven.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Rilland Bath-Waarde:
A. Moerkerken te Nieuw-Beijerland.
Beroepbaar gesteld door de clasiis
Barneveld: C. Hegeman, em. pred. te
Veenendaal.
Bedankt voor Hilversum: J. Mijn-
ders te Ridderkerk.
REM. BROEDERSCHAR
Voorlopige laatste dienst te Amster
dam: J.J. van Hille (wegens ziekte
verlof).
Ds. J. Ml. Leendertz
Op de leeftijd van. bijna 92 jaar is
overleden ds J. M. Leendertz te
Haarlem. Van 1910 tot 1923 was hij
doopsgezind predikant op Wielin
gen. Vervolgens stond hij in Koog-
Zaandijk. Tenslotte diende hij 23
jaar, van 1927 tot zijn emeritaat in
1950, de gemeente te Haarlem.
Men kan ook redelijkerwijs nauwelijks ver
wachten, dat een eeuwenoude kerk met auto
ritaire structuren, die duidelijk een crisis
doormaakt in onze dagen, in zeer korte tijd
innerlijk totaal zal veranderen. Maar er is al
wel véél veranderd en de verandering gaat
dóór, in de kerken van de reformatie zo goed
als in de r.k. kerk. De bisschoppen en er zijn
nog heel verschillende bisschoppen dat is
één kant van de zaak. Er is echter ook een
andere kant: de kerk van de gelovigen, daar
waar kerk „gebeurt" aan de basis. En wat
daar gebeurt is evenzeer van belang en mis
schien veel wezenlijker dan het ongenuan
ceerd herhalen van oude dogma's.
En er is een paus Johannes XXm geweest
met een groot gezag over alle gelovigen! Prof. Verkuyl
Waarom zouden we zoals een katholieke 1
vriend van mij pleegt te zeggen niet mogen
hopen op weer eens een dikka paus na een
dunne?
Perspectief
Het klinkt een beetje als „na regen komt
zonneschijn," maar het is een manier om te
zeggen „er is hoop." Dingen die helemaal niet
konden gebeuren, gebeuren toch; het geloofs-
léven ls sterker dan het dogma; de letter
doodt, maar de Geest maakt levend. De we
zenlijke verbondenheid in Christus van men
sen die door hun geloof in Hem de oecumene
de bewoonde en te bewonen wereld in
het perspectief van het rijk van God hebben
ontdekt, is hechter dan alle leerstellige defini
ties en sterker dan de oermenselijke angst
voor alles wat anders is. het nieuwe, de toe
komst.
Daarom ls de hoop zo'n oecumenische deugd
en de moed en de volharding in alle teleurstel
ling en frustraties. Daarom zullen we ons ook
niet laten ontmoedigen door mensen die zeg
gen en denken en willen, of die oprecht vre
zen, dat er toch niets verandert.
Ds. Mooi is secretaire van de werkgroep Inter
kerkelijk Beraad Noord-Nederland.
De Amsterdamse mlssioloog prof.
dr. J. Verkuyl is gekozen tot Ud van
de raad van het Zuidafrikaanse In
stituut voor Rassenbetrekkingen in
Johannesburg. Hij vertegenwoor
digt in de raad Nederland. Het insiti-
tuut is een van de zeer weinige over
gebleven instellingen, dié 2ieh in
Zuid-Afrika nog tegen de apartheid
velzetten.