Geen interviews, maar registreren
ABN Bank
m rp
Hoe u fI.OOO,- koopt
voor maar f 618,16?
Wij helpen
met een Kasbiljet.
■M'.
Met z'n allen ziek zijn, een documentaire van Hans Koekoek
1
Even puzzelen
DONDERDAG 1 DECEMBER 1977
RADIO EN TELEVISIE
Trouw/Kwartet 4
door Jan van Galen
HILVERSUM Ziek-zijn in een ziekenhuis is een heel aparte
ervaring. Zodra men van de wegbrengers alscheid heeft genomen
is men geen burger meer, maar patient en dat is heel wat anders.
Ziek of niet, de pyama móet aan. de thermometer wordt gezet en
het enige stukje privé-terrein is het bed. Een ziekenhuis is een
bedrijf. Alles is afgestemd op één doel: de zieke mens weer beter
maken. De patiént moet het maar zien te plooien met de
machinerie van bet ziekenhuis, het verplegend personeel en de
artsen En natuurlijk zij met hem of haar
Ook al ondergaat men een simpele
operatie, men legt toch zijn ziel en
zaligheid in de handen van iemand
die )e nauwelijks kent De pautm
kan hopen dat zijn chirurg zijn vak
goed beheerst, maar hij komt er niet
onderuit hij is sterk afhankelijk van
het personeel en van de artsen. De
mensen om je heen worden lotgeno
ten. Maar ook de alledaagse dingen
als wassen, tempen, prikken, eten
zijn bepalende factoren voor het ont
staan van een heel ander wereldje.
Cineast-schrijver Hans Koekoek (38)
heeft dit ongeveer gebruikt als ba
sisthema voor zijn documentaire
Met z'n allen ziek zijn. die de NOS
vanavond op Ned. I om 22.05 uur
uitzendt
Toen hij eens een Interview vastleg
de over de gezondheidszorg In Ne
derland hoorde hij een geïnterview
de zeggen. .Jedereen ligt wel een of
meermalen van zijn leven In het zie
kenhuis". Een intrigerende zaak
vond Koekoek. Leuk om uit te wer
ken. Er moesten allereerst wel enige
barrières overwonnen worden. Zo
viel het niet mee een ziekenhuis te
vinden, dat de permanente aanwe
zigheid van een filmploeg wilde ac
cepteren. Er moest een geschikte af
deling gevonden worden en Hans
Koekoek en zijn assistente Henny
Aunch wilden zich eerst eens goed
verdiepen in de gang van zaken in
een ziekenhuis.
..Ik had geen idee hoe alles er nu
precies aan toegaat", zegt Koekoek.
..Het beste leek ons om ook een witte
jas aan te trekken en een paar dagen
to gaan werken tussen het personeel.
Radio vandaag
DONDERDAG 1 DECEMBER 1977
HILVERSUM I (SM mt
leniNCRV 07 00 Nm«f 07 02 Het levende
woord 7 08 (S) Te Deum Laudumu* gewij
de muziek 7.30 Nieuw*. 7.41 Hier en nu 7 55
(9» Vandaag donderdag, gevarieerd pro
gramma 24 Werk woord. 1.30 Nieuw» 8.36
Gymnastiek voor de huisvrouw 8 45 (S) Wie
weet waar Willem Wever woont1 vragen van
luisteraars 9 45 <S) Onder de hoogtcron.
10 30 Nieuws. 10 33 (S) In "t ulver. bejaar
den programma 12 00 (S) De Kiiima Hawai
ian» Show 12.15 Boer en tuinder 12 26
Mededelingen voor land- en tuinbouw 13 30
Nieuws 13 41 Hier en nu 12 55 (Sl Middag-
pauzedienst 13 is (S) NCRV Globaal, geva
rieerd programma (1530 Nieuws) 17.30
We hebben eten rondgebracht, bed
den verschoond, geholpen bij het
wassen van patlènten. Bij het opbeu
ren van een patiënt dacht ik dat die
man uit bed zou vallen. Wat is dit
een zwaar beroep zeg".
Lokatie
Voor de lokatie stelde het St. Antoni-
us Ziekenhuis in Utrecht zich uitein
delijk beschikbaar en konden de op
namen op de afdeling heelkunde be
ginnen. Op de zaal liggen ongeveer
twintig mensen. Een dichtbevolkte
eenheid, waar filmen niet mee viel.
Vaak liep er Iemand op een cruciaal
moment door het beeld, waardoor
lange shots onmogelijk werden. Van
de korte scenes heeft Koekoek toch
een goed lopend geheel kunnen ma
ken. Interviews zijn er niet gemaakt,
de beelden en de gesprekken tussen
de patiënten en het verplegend per
soneel moeten voor zich sprekea
Die opzet is niet alleen uit nood
geboren, maar bewust gekozen.
Hans Koekoek. „Het is alleen mijn
bedoeling geweest te registreren wat
ik waar nam. Aangezien bijna ieder
een wel eens In een ziekenhuis heeft
gelegen, moeten de plaatjes voor
zichzelf spreken en kunnen de dialo
gen herkenbaar zijn. Voor anderen
zal het een voorproefje zijn van een
komende gebeurtenis".
Die momenten van herkenning ko
men duidelijk naar voren bij het
bezoekuur, het afscheid, het recreë
ren (kaarten), conflicten tussen pa-
tienten en personeel, de depressies
voor en na de operatie, het optimis-
Nieuws. 17.32 Hier en nu. 18 00 (S) De kerk
vandaag. 18.19 P.P Uitzending van D"M.
18.30 Nieuw*. 18.41 <S) De wereld zingt Gods
lof. 19.35 (S) Leger des HeÜskwartier. 19.50
NCRV-Leerhuis, bijbellezing. 20.00 (S)
Draaischijf. 21 20 Eën. twee. uit de maat.
programma over onderwijs en opvoeding
21.40 Confrontatie, gesprekken- 22.00 De
eerste dag. 22.25 Zojuist verschenen, boe
kenrubriek. 22.30 Nieuws. 22.40 (S) Politiek
weekoverzicht 22.50 (S) Van onze corres
pondenten. 23 00 (S> Klanksnoer muziek
van Mozart 23.55-24 00 Nieuws.
HILVERSUM II (402 m en FM-kanalen)
AVRO 07 00 Nieuws 7 11 Ochtendgymnas
tiek 7 20 AVRO klok (08 00 Nieuw»; 08.11
Radiojournaal) 08 50 Morgenwijding NOS
09 00 Winkeldiefstal en beveiliging (1). docu
mentaire 09 35 Waterstanden. AVRO 9 40
Schoolradio. 10.00 Radio Lawaaipapegaai.
10.10 Arbeidsvitaminen: populair verzock-
platenprogr (11. Nieuws; 11.03-11 05 Radi-
Koekoek wil van naïviteit dan ook
niets weten. ,Jk merkte onder het
personeel een enorme arbeidsvreug
de. die zeker tweemaal zo hoog ligt
als bij andere bedrijven. Nu weet ik
wel dat er over de sociale achter
gronden in ziekenhuizen heel wat
valt te zeggen, maar nogmaals dan
moet je anders te werk gaan. Kijkers
moeten er zelf ook wat voor willen
doen. Ik heb reportages gemaakt
over de mensonterende leefsituatie
in Indonesië, over de problemen van
het ouder worden, de obstakels waar
Invaliden mee te kampen hebben,
stuk voor stuk allemaal bewogen do
cumentaires. Maar tv is tv en de
beelden moeten het in dit werk doen.
Vandaar dat er ook geen Interviews
zitten in Met z'n allen ziek zijn".
Speciaal vandaag
Hans Koekoek en Henny Au
ric h (links) tijdens de opname
in het St. Antonius Ziekenhuis:
registreren, geen interviews.
me bij het revalideren, de maaltijd,
en het innemen van de medicijnen.
Dan zijn er ook de bekende kreten
van de verpleegsters als „Was het
lekker". Even doorzetten meneer!",
„Niet geknoeid?", „Even de broek
naar beneden", „Gebit al uit?" en
„Goed zo. goöeeed zó!".
Koekoek heeft het bewust bij het
registreren gelaten en zich niet kri
tisch opgesteld. „Mij interesseert al
leen wat ik zie, dat wil ik overbren
gen. Wil je het feilen blootleggen,
dan moet je heel anders te werk gaan
en dat ligt mij niet zo. Ik werk veel
voor het NOS-journaal en voor de
actualiteiten-rubrieken. Bij produk-
ties die ik zelfstandig maak prefereer
ik een andere werkwijze. Er zit trou
wens best wel kritiek in. maar die
moet de kijker er zelf uithalen. Zo
zegt een dokter bijvoorbeeld tegen
een patiënt „Als u het beter weet,
had u zelf arts moeten worden" of
„De patiënt heeft het maar goed te
vinden".
ojournaal). 11.30 Rondom twaalf. 12.15
Sportpanorama. 13.00 Nieuws. 13.11 Radio
journaal. 13.25 Beursplein 5. 13.30 'n Mid
dagje AVRO: muziek, informatie en service.
(16.00 Nieuws; 16.03 Radiojournaal). 17.00
13-SpeciaaL jeugdprogr. DE VRIJE GE
DACHTE 17.40 Lezing. AVRO. 17.55 Mede
delingen. 18.00 Nieuws. 19.11 Radiojour
naal. IKON: 18.30 Kleur informatie en com
mentaar over zaken van kerk en samenle
ving. AVRO: 19.00 Aspecten, kunstrubnek.
20.00 NMieuws. 20 05 (S) Radio Kameror
kest met zangsoliste klassieke en heden
daagse muziek. In de pauze 21.15-21.45 (S)
Ludwig Alois Friednch von Kochel en an
dere katalogisanten, lezing. 22.15 Salzbur-
Bpr Festspiele 1977: klass. kamermuziek.
OS. 23.00 iS) Met het oog op morgen, met
om 23.05 Actualiteitenoverzicht radio-tv
23.10 De krant van morgen. 23.20 Den Haag
vandaag. 23.52 Yoga. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III <445 m en FM-kanalen)
TROS 7.02 (S) Met Peter gaat het beter. 9.03
De NCRV vertoont het tv-
spel Een fout in het kadaster.
Rients Slippens bewerkte hier
voor het gelijknamige boek van
Marie-Sophie Mathusius. In de
hoofdrollen: Ina van Faassen,
Ton Kuyl, Henk Rigters en
Henni OrrL
Ned. 2/20.25
Karei Appel is de gast in TV-
Privé.
Ned. 1/20.40
Met i'n allen ziek is een do
cumentaire van Hans Koekoek
en Henny van Aurich. Drie we
ken verbleven zij met patiënten
in een zaal van het St. Antoni-
usziekenhuis te Utrecht.
Ned. 1/22.05
In Hier en Nu een in het
geheim opgenomen reportage
uit Chili, de kabinets(in)forma-
tie en een behandeling van de
VTaag of Nederland actie-moe is.
Ned.2/22.20
Dietrich Fischer-Dieskau
zingt (in een programma van de
Saizburger Festspiele) liederen
van Franz Schubert.
Hilv.2/22.15
(S) De Hugo van Gelderen show. 11.03 (S)
Gerard de Vries draait op verzoek. 12.03 (S)
Boter, Klaas en prijzen 14.03 (S) Polderpop-
parade. 16.03 (S) De Europarade. NOS:
18.03 De vakaturebank. 18.10 (S) NOS-maal.
TROS 19.02 (S) Poster. 20.02 (S) Ferry
Maat s Soul Show. 22.02 (S) Sesjun. 23.02 (S)
Close-up. 0.02 (S) De Hugo van Gelderen
show. 1.02-7.00 (S) De nachtwacht
HILVERSUM IV (FM-kanalen) KRO: 7.00
Nieuws. 7.02 (S) Badinerie. Kamer- en or
kestmuziek. 9.00 Nieuws. 9.02 (S) Aan woor
den voorbij. 9.10 (S) Solo. Nieuwe Platen.
10 00 (S) Saizburger Festspiele 1977. Wiener
Philharmoniker en piano: klassieke muziek.
11 30 (S) Liederen voor alt en piano. 1Z00 (S)
Rondom verrassingen. 14.00 Nieuws.
14.02 Spektakel. 14.30 (S) Kollage van alle
daags cn zeldzaam. 15.30 (S) Ceremoniële,
rituele en magische muziek. 16.00-17.00 Bij
voorkeur. Verzoekplaten.
NEDERLAND 1
11.00-11.90 «H100-14.M NOB/NOT:
18.15 TILEAC: Eenheid
18.45 NOS 0« Fat»MH*ram
18.56 Journaal
18.04 troa; O» man van zes tnëioen. tv-sane
19.50 Simonskoop
20.10 O moader. wat het haat comady-sarie
20.40 TV-Pflva
21JS NOS: Journaal
22.05 Mat z'n alan ziek zijn. reportage
22.50 Joumaal
NEDERLAND
18.45 NOS: Paspoort: informatie voor
10.10 Mi
19.35 De Dik Voormekaar Show
20.00 NOS: Journaal
20.25 NCRV: Een hout in het
21.20 Tien Tsin, topvanété
21JO De familie Bellamy, tv-serie
22.20 Hier en nu
23.00 Standpunt
23.10 NOS Joumaal
ADVERTENTIE.
Dat kan met ABN Kasbiljetten.
Dat zijn waardepapieren aan
toonder met een hoge rente.
Ze zijn te koop bij elk ABN-
kantoor, zonder problemen.
Er zijn 5 soorten Kasbiljetten
met een looptijd van ruim 2 jaar,
3 jaar, 4 jaar, 5 jaar en 6 jaar.
Bij aankoop is de rente
afgetrokken. Aan het eind van
de rit wordt f 1.000,- of
f 10.000,- uitbetaald, rente
inbegrepen.
Nevenstaande tabel toont u
wat een Kasbiljet kost.
Ditum van
Kasbiljetten
Kasbiljetten
Kasbiljetten
Kasbiljetten
Kasbiljetten
aankoop
einddatum
cindJatum
einddatum
einddatum
einddatum
I-K80
1-3-81
I-3-82
I-3-83
1-V84
drc 77
Rente 7%
Renre 7lA86
Rente 7l/5%
Rente
Rente 8%
Aankoop
Aankoop
Aankoop
Aankoop
Aankoop-
prijs
prijs
prijs
prijs
pnjs
1
858 79
79654
735.38
67579
61816
2
85895
796.70
735.5)
675.93
61829
5
859 43
797.16
735.97
676.35
618.69
6
859.60
797)2
73612
67649
618.82
7
859 76
797 47
73627
6766)
61895
8
85952
79763
7)642
67677
61909
Tusscnnjdse prijswijzigingen voorbehouden Vanzelfsprekend
dient u voor de ABN Kasbiljetten van f 10XXX).- bovenstaande pmzen te
vermenigvuldigen mei 10.
HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH
1241: Urenlang worstelde Smidje
Verholen tegen de sneeuwstorm in,
nu eens naar rechts gaande, dan
weer links afslaand. „Ik ik had al
lang thuis moeten zijn," klapper
tandde hij. „Dat hou ik zonder over
jas nooit vol. Dat gaat helemaal
fout, makkersIn de luwte
van een zware eik bleef hij even
staan, om zich heen speurend naar
mogelijk bekende aanknopingspun
ten. „Niks te zien alles is an
ders," mompelde hij even later. „Ik
ben goed verdwaald, en zo verloren
als een naald in een hooiberg. Jonge,
jonge, hoe kom ik hier óóit nog
levend uitDoch toen scheen
plotseling de redding nabij, want
ginds in de verte héél eventjes
maar flikkerde daar niet even
een lichtje? Ja daar blonk dat
lichtje wéér. om nu te blijven bran
den. Het was een tweetal vensters,
waarachter de een of andere per
soon lichten ontstoken had. „Ge
red!" zuchtte de smid opgelucht. „Er
op af. jongens. Waarschijnlijk een
daglonershut. of de woning van een
boswachter. Daar kunnen ze me de
weg naar Rijkhuyzen wijzen."
Met nieuwe moed zette hij er de pas
in en hoe meer hij in de buurt van
die twee vensters kwam, hoe duide
lijker het werd. dat het om heel iets
anders ging dan om een eenvoudige
woning. Langzaam maa^ zeker
doemden de contouren van êeh gro
te ridderhofstede uit de sneeuw
jacht op. „Een kastéél!" zei de smid
verbijsterd. „Ik heb nooit geweten,
dat er in de buurt van het Rijkhuy-
zer Bos nog een kasteel te vinden
was!" En toen liep hij de slotbrug
over. op weg naar de poort
FERD'NAND
m
1
u.
01-9
gg
- 153 -
„Het zal lang duren, voor wij weer zo
met zijn alles bij elkaar zijn, Luit. Ik
betwijfel of het ooit nog zal gebeu
ren, want vandaag of morgen barst
de bom. Maar dat weet u ook wel."
„Ja, Simon, ik weet het. maar ik
vermoed dat Ian en Whiz het niet
weten en dat de tweeling het alleen
een mooi excuus vindt om in de
weekends met ballons te spelen.
Heb jij een idee wanneer het ge
beurt?"
„Nee. maar lang kan het niet duren.
Die gek van een Hitier kan eenvou
dig niet ophouden."
„Wat doe jij, als het zover komt?"
..Ik zal me maar bij het voetvolk
aansluiten; de RAF is mij te la
waaiig."
„Als het zo ver komt. zou je het dan
prettig vinden, als Rachel hier
komt? Zij is per slot van rekening op
de boerderij opgevoed en zij zou
Rumble en mij prima kunnen hel
pen. Vraag je het haar?"
„Graag, Luit." hij keek iets opge
wekter. Hij zag Rachel met hun kof
fer aankomen en zei alleen nog: „Tot
kijk. Luit. Als wij allemaal zestig
worden zoals u. mogen wij ons ge
lukkig prijzen." Simon en Rachel
reden met de tweeling en hun vrou
wen mee in Andy's enorme slee.
Toen namen Ian en Whiz afscheid en
liepen ook Mary en Rumble naar
huis.
„Zo," zei Claire, „dat hebben wij
weer gehad, laten wij hopen tot
Kerstmis." Hij sloeg zijn arm om
haar heen. „Laten wij dat hopen. Ik
vind het fijn, als zij er zijn, maar ik
vind het ook best, als zij weer weg
gaan." Hij zei dit, omdat hij wist,
dat zij hetzelfde voelde en het alleen
bevestigd wilde zien. Hij twijfelde
aan een reünie met Kerstmis. Elke
oorlog was altijd begonnen, als de
oogst binnen was.
Toen Hitier begon met zijn dreige
menten tegen Polen, riep Paul al
zijn pachters en anderen bij elkaar;
hij legde hun zijn uitgewerkte plan
nen voor samenwerking uit. die nog
veel verder gingen dan die tijdens de
eerste wereldoorlog. Het dal zou één
commune worden, onder het be
stuur van Brissot, Honeyman, Ha
rold Codsall, David Pitts. Willough-
by. Palfrey en hemzelf. Hij had de
landbouwconsulent Felton ge
vraagd de vergadering bij te wonen.
Felton was diep onder de indruk en
belde Paul later, of die hem wilde
helpen soortgelijke communes op te
zetten in naburige dalen.
Op 23 augustus belde Simon hem
op: „Ik geloof, dat het zover is.
Luit", en toen Paul zei, dat hij de
hele dag weg was geweest om Rum
ble bij de oogst te helpen en dat
Claire met John weg was geweest,
zodat zij geen nleuws-bulletin had
den gehoord, zei Slmon verbitterd:
De Boekerij Baarn'
„Duitsland en Rusland hebben een
non-agressie-pact getekend. Luister
maar naar het volgende bulletin en
bel me dan terug. Maar wel van
avond, want morgen ben ik weg."
„Lieve tijd, de oorlog is toch nog
niet uitgebroken."
„Nee, maar dit betekent vast en
zeker mobilisatie."
„Ik bel je." Paul luisterde naar het
nieuws, dat werd gesproken op een
toon. alsof het sport-commentaar
was. Hij liep naar de telefoon, ineens
voelde hij zich doodmoe na een
werkdag van twaalf uur.
„Wil Rachel nu komen?" vroeg hij.
„Of wacht zij tot het echt gebeurt?"
„Zij is al aan het pakken. En nu
moet ik maar afscheid nemen. Ik
weet niet, waar ik aan mijn einde
kom en of ik ooit nog zal kunnen
bellen. Ze zeggen, dat zij ons naar
het vasteland sturen als een soort
vredesmacht; iets zotters heb ik
nooit gehoord. Past u goed op Ra
chel?"
„God zij met je, waar je ook heen
gaat," zei Paul hees en legde haastig
de hoorn neer. Hij geloofde niet aan
voorgevoelens, maar nu had hij het
voorgevoel, dat hij Simons stem
nooit meer zou horen. Misschien die
van de anderen, maar niet die van
de zoon van Grace.
HOOFDSTUK TWINTIG
I
Tegen half zes in de ochtend van 31
mei 1940 kwam Paul te voorschijn
uit het oude café De Krabbenfuik;
Henry Pitts, die hem zou vervangen
kwam al aanrijden. Met zijn ouder
wetse geweer en zijn enorme hoed
zag hij er net uit als de Boeren in
1900.
Hij riep: „Je bent vroeg, Henry, ik
verwachtte je pas om zes uur."
Henry sprong van zijn pony; „Ik
werd wakker van die vliegtuigen;
het was eigenlijk te vroeg om op te
staan, maar te laat om nog te gaan
slapen. Ik ben er maar uitgegaan en
heb thee voor mezelf gezet."
„Ik was net van plan dat te gaan
doen, maar aangezien jij er al bent,
ga ik maar. Ik ga even bij Francis
kijken. Het is heel rustig geweest,
alleen die hoogvliegende machines."
„Wie is er in het café?"
„Alleen Robbie Eveleigh. Stuur hem
om zeven uur maar naar huis. Er zal
nu wel niets meer gebeuren."
Wordt vervolgd
Horizontaal. 1. keukengerei. 5. afge
lopen, 10. schelk. element. 11. ergens
voor uitkomen. 13. metaalsoort. 15.
Rode Kruis (afk.). 16. schikking. 20.
tevens, 22. koor. 23. van de leeftijd
(afk. Lat.). 25. meer in Finland. 26.
plaats In Limburg. 27. bevel, 28. niet
dicht opeen staande. 30. meisjes
naam, 31. geheel en al. 34. voor
voegsel, 35. rivier in Italië. 37. naar
een vaste regel, 41. muzieknoot, 42.
lasten. 43. oliehoudend zaad.
VerticaaL 1. waterplant met genees
krachtige wortel. 2. ik (Lat 3.
plaats in Zeeland. 4. leraar (afk 5
scheik. element. 6. riviertje op Su
matra. 7. scheik. element. 8. sarrend,
9. werktuig van de goudsmid, 12.
oprolbaar zonnescherm. 14. hevige
stormwind. 17. gewichtje. 18 soort
klein kanon (Indn.), 19. namiddag
(Z.N.), 21. schenden. 24. theesalon.
29. drietenige struis. 32. wild zwijn.
33. bergplaats, 34. Ik (Lat.), 36. ge
bergte op Kreta, 38. muzieknoot. 39.
bevel, 40. staat boven drukwerk.
Oplossing vorige puzzel
1. spalier, 2. vitrine, 3. passant, 4.
portier. 5. stemt, 6. erratum. 7.
eenzaam.
SISTRUM
