Menselijke conflicten in de politiek
Dansfestival sluit'
op exotische wij^(
TROUW
Sartres Vuile Handen
Dubravka Tomsic:
Griegs Pianoconcert
glashelder vertolkt
FAMILIEBERICHTEN
X
ADVERTEERT
IN
jr
MAANDAG 28 NOVEMBER 1977
MC
door André Runen
AMSTERDAM De schrijvende Franse filosoof Jean Paul Sartre zegt van zijn toneelstuk „Les
maines sales", dat in de vertaling van Max Croiset door het Publiekstheater onder de titel „Vuile
Handen" gespeeld wordt, dat het geen politiek stuk is, wel een stuk over politiek.
De Vlaamse regisseur van de Am
sterdamse voorstelling, Jo Dua, on
derstreept dat het gaat om menselij
ke conflicten, zij het ontstaan door
politieke keuzes.
Het conflict hulst in eerste Instantie
binnen de jonge linkse intellectueel,
die de opdracht opgeëist heeft de
sterke leider van de „Partij van het
proletariaat" te doden, maar daar
pas toe komt als hij zijn Jonge vrouw
in de armen van de leider aantreft.
Sartre heeft daarom ook gedacht
aan de titel „Crime passionel".
Sterke man
Maar het conflict reikt natuurlijk
verder. In het comité, dat de partij
leidt, staan drie leden achter de ster
ke man. die langs democratische
weg in de regering wil komen, drie
andere, radicale leden willen de har
de lijn en besluiten daarom dat de
sterke man uit de weg geruimd moet
worden.
De Jonge linkse Intellectueel, die als
redacteur van de partijkrant op het
partijbureau werkt, eist die taak op,
omdat hij zich door een echte daad
solidair met de partij wil tonen. De
sterke man heeft een nieuwe secreta
ris nodig, een getrouwde student,
omdat die niet het huis uit hoeft om
zijn seksuele behoeftes elders te be
vredigen, wat gevaar kan opleveren.
HIJ en zijn jonge, politiek ongeïnte
resseerde vrouw nemen dus hun in
trek bij de sterke man en zijn twee
lijfwachten.
Het stuk is geschreven als een flash
back: in de inleidende scene is de
student vervroegd ontslagen uit de
gevangenis, waarin hij door de
moord op de politicus terecht geko
men was. Je weet dus, dat hij het
inderdaad gedaan heeft.
Zolang het stuk daarna duurt, zit Je
dus te wachten wanneer en hoe hij
het zal doen, wat natuurlijk een ster
ke spanning oplevert, die Sartre bo
vendien nog op verschillende manie
ren opvoert.
Hij heeft b.v. de toeschouwer uitvoe
rig laten zien, hoe de Jonge vrouw de
revolver in de koffer van haar man
ontdekt en nog net in haar bloesje
laat verdwijnen want zij is zeer
intelligent op het ogenblik dat de
student de lijfwachten binnenlaat,
die hun bagage komen doorzoeken
en het echtpaar fouilleren.
Menselijk conflict
De student heeft niet gezien, dat de
revolver veilig opgeborgen is, en pro
beert dus het doorzoeken van zijn
bagage te voorkomen, waardoor hij
zich in feite zelf verraadt, niet zozeer
in de ogen van de lijfwachten, als wel
in die van de sterke man zelf.
Maar goed. Een complicatie Is na
tuurlijk. dat niet alleen de student in
leite aie sterke man bewondert,
maar dat die jonge vrouw dat ook
doet ook een zeer menselijk con
flict.
De definitieve keuze doet de student
pas aan het slot, als we weer terug
zijn bij de begin-scène: de partij wil
hem nu liquideren, omdat hij de lei
der gedood heeft, want de partij
kiest nu de koers die de leider geko
zen had. Dit maakt de daad van de
student absurd, en die absurditeit
wil hij nu zin geven door met open
ogen zijn dood tegemoet te gaan.
Een hard stuk, dat met grote helder
heid en intensiteit onder regie van Jo
Dua gespeeld wordt, met overtuigen
de rollen in het bijzonder van Hans
Boswinkel als de sterke man, Johan
Oome als de weifelende student, Ma-
riêlle Fiolet als de Jonge vrouw, Jo-
sée Ruiter als een overtuigd partij
lid. Franck van Erven en Chiem van
Houwenlngen als de lijfwachten. Er
was een sober, sterk toneelbeeld van
Huub van Gestel, dat de helderheid
krachtig ondersteunde.
De première was zaterdagavond in
de Stadsschouwburg.
De beslissende schoten in „Vui
le handen": de student (Johan
Ooms) schiet.
AMSTERDAM Indien er
één pianoconcert Is. dat thuis
hoort in de serie Het Roman
tisch Pianoconcert, dan is het
wel dat in a kleine terts, opus
16, van Edward Grieg, dat vrij
dagavond in de Grote Zaal
werd uitgevoerd.
De 25-Jarige Grieg, nog maar kort
geleden uit Duitsland in zijn Noorse
vaderland teruggekeerd, had in dat
land met volle teugen de romantiek
ingedronken. Hij had daar Schu
mann. Mendelssohn, Chopin en last
not least Liszt, althans hun compo
sities, leren kennen.
Wat zou meer voor de hand gelegen
hebben, dan dat hij op zijn jeugdige
leeftijd zich een vlijtige navolger (zo
niet epigoon) van deze grote mees
ters had betoond?
Natuurlijk zijn in zijn Pianoconcert
door Jac. Kort
de sporen van zijn opleiding niet
volstrekt afwezig. Het zou een won
der zijn, indien dat wel het geval
was. Maar het is een bewijs van zijn
oorspronkelijke talent, dat hij in dit
jeugdwerk wel degelijk een eigen.
Noors geluid laat horen.
Ook dit keer was dit weer het geval,
nu de Joegoslavische pianiste, Du
bravka Tomsic, tezamen met het
Brabants Orkest onder leiding van
Hein Jordans dit pianoconcert ten
gehore bracht. Het applaus was har
telijk en langdurig, hetgeen voor een
deel was te danken aan de kordate
en sympathieke wijze, waarop deze
pianiste haar taak vervulde.
In het verstilde middendeel had ik
gaarne iets meer van de Chopin-
achtige poëzie gehoord, waardoor
dit adagio beroemd is, maar het
Brabants Orkest begeleidde welis
waar correct, maar ook niet meer
dan dat. Hetzelfde gold trouwens
van het gehele werk, voorzover het
de begeleiding aanging.
Vooraf was Matthijs Vermeulens
„Passacaglia en Cortège" uitge
voerd. Een werk uit 1930, waarvan
vooral het eerste deel de persoonlij
ke stijl van de componist duidelijk
demonstreert.
Na de pauze volgden de Enigma
variaties van Edward Elgar. Knap
gespeeld door het orkest en met veel
expressie. Maar het is wel tekenend,
Elgar te horen na Grieg. De laatste
heeft de Duitse invloeden omgezet
in een eigen idioom, terwijl Elgar
nog geheel vanuit de Wagner-sfeer
opereert. Dat is nu het verschil tus
sen de persoonlijkheid van de ene
componist en de andere.
door Hans W. Ledeboer
ROTTERDAM Met Laksh-
mi Viswanathan is het Rotter
damse dansfestival op een exo
tische, boeiende en heel sierlij
ke manier in De Doelen be
sloten.
Lakshmi Viswanathan studeerde li
teratuur aan de universiteit van Ma
dras. Bovendien heeft zij zich van
jongsaf bezig gehouden met de histo
rie van India, vooral met de dans
kunst. Zij kwam naar Europa met
even een bezoekje aan ons land in de
vorm van haar optreden in Rotter
dam. Maar dit was niet een volledig
afpprnnde voorstelline.
Wel een recital, of liever een demon
stratie van twee Zuldindische dans
stijlen: het streng klassieke, zeer
strak gedanste Bharata Natyam en
het vloeiender, misschien ons West-
Europeanen meer aansprekende Ku-
chipudi.
Dus niet de traditionele opbouw
van een volledige Indische avond,
geen opening met wierook en bloe
menoffer of sluiting met de diep nij
gende groet aan de goden. Wel speci
fieke. formele Bharata Natyam-ope-
ningsdansen, wel uitleg over de bete
kenis van de Mudra's (tot in details
voorgeschreven handgebaren) en
over de inhoud van de dans.
Indische dans is volstrekt episch. Er
worden verhalen mee geïllustreerd,
die tegelijk met de dans in dicht
vorm worden voorgedragen. Deze
verhalen spelen zich af in de goden
wereld of liever in de wereld, waarin
een bepaalde incarnatie van de god
heid in aanraking komt met onze
mensenwereld.
Want in wezen is de Hindoe-gods-
dienst mono-theïstisch: de vei
lende god-figuren zijn gestaltè j
carnaties van dezelfde godheif*
De strofen van deze gedanste i
len, afgewisseld met refreine! g
puur dans zijn die behalve dolt
muziek eenvoudig worden bef
door hardop tellend de maat a
ven. Opening en slot van een
stelling ook van Lakshmi W"
nathans recital zijn op de*
manier als de refreinen puur datH
tuositeit. 1
De gebaren van het Bharata N^e
mogen dan zeer strak zijn gesty^
zij zijn in ieder geval helder e
voor de westerse toeschouwer 1
pelijk. vooral na de uitleg vPc
danseres.
Dat geldt nog meer voor het rf®
pudi, waarin Lakshmi Viswanjh
na de pauze optrad. Ligt in het
rata Natyam het accent volle®
de handen en armen, wordt hE
chaam daarin volstrekt strak gob
den, hebben de voeten en benzi
zoverre een ondergeschikte ro)l£
de passen het ritme aangeven ei h
ondersteunen, in het Kucha
danst het gehele lichaam meecl
soepele bewegingen, ogen, hoof
les is op een heel expressieve irfle
in actie. ei
Ook aangegeven in haar kostrf
voor de pauze een prachtige gq1
sari met donkere rand, na de i
een veel kleuriger geheel: we«
een gouden sari maar nu metF
groen, lichtblauw, oranje en w£
er in.
Minder streng geplooid dan
Bharata Natyam. Lakshmi V*
nathan treedt geheel alleen op. m-
haar boeiende dansvoordracht,1
sierlijkheid en haar hoge maten
virtuositeit weet zij gemakkelijk
toneej volledig te „vullen". ;ei
aa
kunnen van maandag tol en me! vrijdag
telefonisch van 9 00-19 30 uur opgegeven
worden op nummer 020-9134S6.
Op zondagavond Is dit alleen mogelijk van
16.00-20.00 uur.
geboren
25-11-T7
TJALLING
zoon van
Piet Cleveringa
en
Meini Blom
broertje van
Jelmer
Clarissenhof 15
Duivendrecht
Van harte gefeliciteerd
Oma Bilthoven
Marieke, Peter, Ar
jan, Gerke. Inge, Co-
rine, Michelle. Dirk-
Jan en Marjolijntje.
Met onze ouders
A. Bakker
H. Bakker-Ernsting
hebben wij in de familiekring het fee van hun 50-jarig
huwelijk gevierd, dankbaar aan God die hen door de
zorgen van 1976 heen voor elkaar en voor ons heeft
gespaard.
De kinderen
Corr.adres:
A. Bakker,
„De Kimme".
Beemsterstraat 546, Amsterdam.
„Tc Zal eeuwig zingen
van Gods goedertierenheén
Psalm 89:1
In zijn Heer en Heiland ontslapen onze geliefde
vader, schoonvader en opa
Alexander Boers
weduwnaar van Elisabeth van der Sar
op de leeftijd van 83 jaar.
's Gravenzande:
A. Boers
M. W. Bocrs-van Mensch
C. van der Sar-Boers
J. C. van der Sar
A. Boers
J. P. Boers-van de Ende
klein- en achterklein
kinderen
Naaldwijk. 26 november 1977
„De Naaldhorst", Middelbroekweg 4
Corr.-adres:
Boerenlaan 10,
Gravenzande
Vader is opgebaard in de rouwkamer van de
„Ontmoetingskerk". Anjerlaan 47 te Naaldwijk,
alwaar gelegenheid is tot condoleren op maandag
avond. 28 november van 7.30-8.30 uur.
De rouwdienst zal D.V worden gehouden in de
aula van de algemene begraafplaats te 's Graven
zande op dinsdag 29 november om 2.00 uur, waar
na de bijzetting in het familiegraf zal plaats
vinden.
Noch de langdurige en liefdevolle verpleging,
noch de intensieve zorg van doktoren in het Aca
demisch Ziekenhuis te Leiden mochten balen
voor onze kleine
Bastiaan Jan
Zoon van Atie en Jan van Loon
bropertje van Ronald en Walco
Hij is 5 maanden geworden.
„Daar boven juicht een grote schaar van Kinde
ren voor Gods troon"
Amersfoort
T. Meijer-Kraan
S. Meijer
C. J Koelé
Kerkwijk, 24 november 1977
„Ik heb u bij uw naam geroepen, gij
zijt Mijn"
Jesaja 43:1
Na een langdurig, moedig gedragen lijden over
leed in het Bleuland ziekenhuis in Gouda mijn
geliefde zus, mijn toegenegen vriendin en onze
lieve tante
Jozina Catharina Eilander
op de leeftijd van 67 jaar
Aalsmeer:
T. J. E. Maarse-Eilander
Gouda:
M. Dorrestijn
neven en nichten
Gouda, 27 november 1977
Statensingel 11
Correspondentie-adres:
Stommeerkade 17. Aalsmeer
De overledene is opgebaard in de rouwkamer van
het Bleuland ziekenhuis, ingang Büchnerpad.
Condoleancebezoek daar woensdag 30 november
van 19.00-19.30 uur.
De rouwdienst zal gehouden worden op donder
dag 1 december om 14.00 uur in de aula van de
begraafplaats „IJsselhof" te Gouda, waarna de
teraardebestelling zal plaatshebben.
Na de begrafenis is er gelegenheid tot condoleren
in de aula van de begraafplaats.
Van ons is heengegaan, bereidt tot de ontmoeting
met zijn Heer onze God, mijn lieve man, onze
vader en opa
Nicolaas Alexander van de Linde
op de leeftijd van 61 jaar
„Wat we'hier te lijden hebben, weegt
Tiiet op tegen de glorie, die God ons te
zien zal geven."
Rom. 8: 18
Bussum:
T. van de Linde-
Pieket Weeserik
Cees van de Linde
Ineke van de Linde-Rabbering
Danny
Raymond
Patricia
Nel van de Linde
Amstelveen:
Lex van de Linde
Lilian van de Linde
van Bemmelen
Bussum. 26 november 1977
Marcomweg 33
De overledene is opgebaa'rd in de rouwkamer van
De Jager, Brinklaan 132 te Bussum.
Condoleancebezoek aldaar dinsdagavond van
20.15 uur tot 21.15 uur. De rouwdienst, te leiden
door de weleerwaarde heer Ds. J. H. Alderse
Baas, zal worden gehouden op woensdag 30 no
vember a s. 's middags om 14.00 uur in de Gerefor
meerde Kerk, Wilhelminaplantsoen te Bussum.
waarna de begrafenis omstreeks 15.00 uur zal
plaatsvinden op de algemene begraafplaats aan
de Nwe. Hilversumseweg te Bussum.
Getuigend en gezongen van de glorie die onze God
ons te zien zal geven is van ons heen gegaan, onze
geliefde broer en oom
Nicolaas Alexander van de Linde
Den Haag:
J van Duin-van de Linde
D. van Duin
Haarlem:
W. van de Linde
P. E. W. van de Linde-Mulder
Epe:
G. van de Linde
C. van de Linde-Dollman
Bussum:
C. van de Linde
M. van de Linde-Schaftenaar
Huizen N.H.:
J van de Linde
F. van de Linde-Doedcns
neven en nichten
Bussum, 26 november 1977.
Wanneer ik wakend in de nacht
mijn geest bij XJ, Heer. laat vertoeven,
dan mag ik weer uw goedheid proeven:
Uw hulp wordt nooit vergeefs verwacht.
Waar zich Uw vleugels breed ontvouwden,
zing ik mij van mijn zorgen vrij.
Mijn ziel. Heer, is U zeer nabij,
door Uw hand word. ik vastgehouden.
Ps. 63:3
In een rotsvast vertrouwen op haar Verlosser,
Jezus Christus, ging naar haar Heiland onze lieve,
zorgzame moeder, groot- en overgrootmoeder
Trijntje Lamberts
sedert 23 februari 1974 weduwe van Hendrik
Klifman op de leeftijd van 75 jaar.
Wij wisten ons gedragen door haar gebeden. Zij
was voor ons een voorbeeld in de wijze, waarop zij
haar geloof beleefde. Door haar rijke geest had zij
het vermogen te staan in het heden en haar blik te
richten op de toekomst
Ane:
M. M. Fransen-Klifman
G. Fransen
Hardenberg:
H. Klifman
F. J. Klifman-de Jonge
Diffelen:
J. Heijink-Klifman
G. Heijink
Schoonebeek:
G. J. Klifman
J. Klifman-van der Woude
kleinkinderen en
achterkleinkind
Hardenberg. 25 november 1977
Weidehuisstraat 23
Correspondentie-adres:
H. Klifman
Stationsstraat 2 b, Hardenberg
De begrafenis zal D.V. plaatsvinden op woensdag
30 november a s. op de begraafplaats aan de
Scholtensdijk te Hardenberg/Heemse.
De rouwdienst, waarbij u wordt uitgenodigd, zal
worden gehouden in de Gereformeerde Kerk Hes
senweg te Heemse; aanvang 11.00 uur. Vertrek
naar de begraafplaats om 11.30 uur.
Gelegenheid tot condoleren maandag 28 novem
ber a.s. van 19.30-20.00 uur in het bejaardencen
trum „Oosthoorn" te Hardenberg/Heemse.
Eveneens voor de rouwdienst gelegenheid tot con
doleren.
„Jezus uw verzoenend sterven is het
rustpunt van mijn hart".
Gezang 14
In dit geloofsvertrouwen ging van ons heen, mijn
lieve vrouw, onze moeder en oma
Maart je Adriana.
Buitelaar-van den Berg
Zij is 70 jaar geworden.
De Lier:
P. Buitelaar
Brielle:
J. Mensink-Buitelaar
H. Mensink
De Lier:
M. A. Lievaart-Buitelaar
A. P. Lievaart
De Lier:
A. Buitelaar
M. W. Buitelaar-van Geest
De Lier:
A. Buitelaar
A. T. Buitelaar-van Buuren
's-Gravenzande:
J. van der Schee-Buitelaar
W. van der Schee
Krommenie:
P. Buitelaar
M. Buitelaar-van der Lugt
en kleinkinderen.
De Lier, 25 november 1977
Burg. Crezeelaan 22.
Gelegenheid tot condoleren: aan huis, heden
maandag 28 november en na de teraardebestel
ling in de aula van de alg. begraafplaats.
De dienst van Woord en Gebed wordt D.V. gehou
den dinsdag 29 november a.s. in de „Vredekerk".
Aanvang van de dienst om 14.00 uur waarna de
teraardebestelling zal plaatsvinden op de alg. be
graafplaats te De Lier, circa 14.45 uur.
Dan ga ik op tot Gods altaren
tot God. mijn God, de bron van vreugd
dan zal ik juichend stem en snaren
ten roem van zijne goedheid paren,
die na kortstondig ongeneugt
mij eindeloos verheugt.
Psalm 43:4
In volle verzekerdheid des geloofs is door zijn
Heer en Heiland tot Zich geroepen, mijn innig
gèliefde man. onze lieve vader en grootvader
Willem Eelderink
in de ouderdom van 84 jaar
Boskoop
J. Eelderink-Lips
H. I. Ambacht:
W. G. Both-Eelderink
J. Both
Jaap-Willem
Melbourne. Austr.:
H G. W. Eelderink
A. V Eelderink-Veerman
Jo-Anne, Wilma
Son:
A. M. P. Jongejan-Eelderink
D. Jongejan
Dirk-Willem, Marianne, Heieen
Boskoop, 25 november 1977
Wilhelminalaan 44
Geen bloemen geen toespraken
Er is dinsdagavond van 19.30—20.30 uur, in het
rouwcentrum. Gouwestraat 18, te Boskoop, de
gelegenheid tot condoleancebezoek.
De teraardebestelling is bepaald D.V. op woens
dag 30 november om 14.00 uur en zal plaatsheb
ben op de Nieuwe Algemene Begraafplaats aan
de Roemer te Boskoop.
Lucas 1813
Na een werkzaam leven in opdracht van zijn
Heere, is gestorven en verzameld tot zijn vaderen,
onze zeer geliefde vader, groot- en overgrootvader
Johan Jacob Timmer
Hervormd emeritus-predikant
sinds 25 augustus 1963 weduwnaar van
Aletta de Gier,
in de ouderdom van 8
jaar.
Psalm 26 8 (berijmd)
Amersfoort:
G. A. Timmer-Prins
Lunteren:
A. J. Timmer
A. B. Timmer-Dijkstra
Ermelo:
J. A. Timmer
J. Timmer-van Doom
Rhenen:
J. C. Timmer
E. Timmer-Verkaik
Woerden:
J. A. Zuijderduijn-Timmer
D. C. Zuijderduijn
klein- en achterkleinkinderen
Woerden, 25 november 1977
Oostsingel 12
Aan huis geen bezoek
Geen bloemen
De rouwdienst zal D.V. worden gehouden woens
dag 30 november a.s. om 1 30 uur n.m. in het
kerkelijk centrum „de Meent", Fred. Hendriklaan
18a te Woerden, waarna de1, teraardebestelling zal
plaatsvinden op de algemene begraafplaats aan
de Meeuwenlaan te Woerden om ca. 2.30 uur.
Na afloop van de begrafenis is er in bovenge
noemd kerkelijk centrum gelegenheid tot condo
leren.
Heden overleed te Katwijk aan Zee onze
zuster, schoonzuster en tante mevrouw
Z. Kool-Kranenburg
echtgenote van Ds W. Kool
iv
eb
nc
pi
L. A. Kranenburg-Jungerius
Rotterdam:
T. Kranenbifrg
P. Kranenburg
A. N. Kranen burg-van der Eijk
S. M. Giskes-Kranenburg
P. G. Giskes
Rotterdam, 23 november 1977.
Want wij weten, dat
indien de aardse tent.
waarin wij wonen,
wordt afgebroken,
wij een gebouw van
God hebben in de he
melen, niet met han
den gemaakt, een
eeuwig huis.
2 Cor. 5:1
Geheel onverwacht werd
uit de familiekring weg
genomen onze lieve zus
ter en schoonzuster
Maartje Adriana
Buitelaar-
v.d. Berg
op de leeftijd van 70 jaar
Honselersdijk:
J. Valstar-Buitelaar
T. Valstar
Den Haag:
G. Buitelaar-
Kwaadgras
's-Gravenzande:
V. Buitelaar
N. Buitelaar-
v.d. Berg
Maasdijk:
J. Koomneef-
Buitelaar
J. Koornneef
De Lier:
J. Buitelaar
S. C. Buitelaar-Key-
zer
A. v. d. Veen-Buite
laar
Australië Blacktown:
A. de Vries
S. de Vries-Raams
Maassluis:
J. van 't Hof-Buite
laar
De Lier, 25 november
1977
de
te
t
lef
£1
pe
k-
j<
le
t i
J
le
ik
t(
n.
n<
A
;e
ie
It
lr
Dankbetuiging se
Voor de vele blijken van medeleven en de belangst^
die wij mochten ontvangen na het overlijden vai^
geliefde man en vader
Klaas Kes
willen.wij allen langs deze weg u hartelijk dank zeM
Uit aller naam:
S. Kes-Kaars L
Marken, november 1977.
>0
ar.
ot
