Expositie van speelgoed is erg goed voor ouders tekening ren een lezer commentaar I rot/iv Het kind kijkt er anders tegenaan igere straffen voor overvallers Zeeuwse suikertaart eder blijve in zijnen staat' losbol buitenland werk en geld JRDAG 26 NOVEMBER 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet :esT4 ^nuari 1979 ^.jkorte kanttekening bij een 1 onderdeel uit het ontwerp- ^^rakkoord van CDA en de regeling van het abor- •^aagstuk. CDA en de VVD hebben week in hun akkoord de overgenomen van de over- :emming, die eerder tussen en CDA (tijdens moeiza- >nderhandelingen en met de van een speciaal opgeroe- informateur) was bereikt, rlijk is er dus op dit punt gewijzigd. Wie echter de naleest in het licht van de jzigde omstandigheden, zal Vlekken dat er praktisch ge- heel veel veranderd is. ^%as (en er is opnieuw) over- Jekomen, dat het kabinet zal •eren om vóór 1 januari 1979 wetsontwerp tot regeling de abortus bij de Tweede ler in te dienen. Mocht de ~Wting daarin niet slagen, dan •entueel de weg vrij voor een initiatief uit het parle- t. waarschijnlijk dat de [bereiding van een dergelijk ntwerp gemakkelijker zal pen in een kabinet van en VVD dan in een kabi- van PvdA, CDA en D'66. _V,is echter even waarschijnlijk een CDA-VVD-wetsont- p het in de Tweede Kamer •fenf wat moeiliiker za' hebben èch1 een door PvdA, CDA en echt6 voorbereid wetsontwerp. al i rie| CDA-VVD-regering zal op vertj uiterst kleine meerderheid vanje Tweede Kamer steunen en j kd en 1 Dat in de praktijk meer dan eens afhankelijk zijn van de stemmen van SGP, GPV, DS'70 en Boe renpartij. Dat is op zichzelf al niet zo'n aantrekkelijk vooruit zicht, maar wie het rigide stand punt van SGP, GPV en de heer Koekoek op het punt van de abortus kent, mag verwachten dat zij straks hun stem niet zul len geven aan een wetsontwerp over dit vraagstuk. Zelfs het ini tiatiefwetsontwerp Van Leeu wen/Gardeniers kon in septem ber 1976 geen genade vinden in de ogen van deze partijen. Zou nu opeens een dergelijk wets ontwerp met wat andere accen ten bij die partijen meer kans maken? Het is te verwachten dat bij de behandeling in de Tweede Ka mer een uiterst wonderlijk sa mengestelde oppositie ontstaat van links en uiterst rechts. En als dan ook nog een paar VVD'ers uit de boot vallen (toch niet zo'n vreemde veronderstelling in dit geval?) zit straks het CDA met een grote morele kater over een zaak, die deze partij terecht zo hoog zit. De kans om een zwaar wegende invloed te laten gelden op de inhoud van de uiteindelij ke wet heeft het CDA dan wel heel gemakkelijk laten glippen. Wij hebben even over de politie ke horizon heen gekeken en zo realistisch mogelijk afgewogen wat er ten aanzien van één be leidspunt nè 1 januari 1980 kan gebeuren. Dat is nodig bij het uitstippelen van beleid. Wij zijn daardoor niet vrolijker gewor den over het CDA-VVD-ak- koord. Een keuze uit hedendaags speelgoed door Jac. Lelsz ARNHEM In het gemeentemuseum te Arnhem, waar Pierre Janssen de scepter zwaait, gaat niemand op getipte zolen rond, of op gedempte toon sprekend. Zeker in deze weken vóór Sint Nicolaas niet, nu er de tentoonstelling „Speelgoed Nu" wordt gehouden. Dagelijks komen er honderden ouders om er ideeën op te doen met het oog op 5 december. Velen brengen hun kinderen mee die er zich best vermaken. Behalve het expositiemateriaal zijn er ook allerlei leuke dingen waarmee gespeeld mag worden van hobbelpaarden tot bouwconstructiedozen. Sommige kinderen zijn zo verdiept in hun spel dat men ze niet hoort. Anderen geven luidruchtig van hun enthousiasme blijk. Nooit eerder hebben we zo'n vrolijke, lawaaierige speelgoedwinkel gezien. En dit alles in de onmiddellijke nabijheid van vitrines met Chinees, Japans en Eu ropees porselein en omringd door een reeks tentoonstellingen, o.m. schilderijen van de Engelsman Mi chael Leonard, die geen olieverf ge bruikt maar snel drogende acryl en zo tot doekjes komt. die iets „foto grafisch" hebben, maar tegelijk een heel bijzondere atmosfeer, waardoor de gewoonste dingen een poëtisch aroma verkrijgen. De tentoonstelling „Speelgoed Nu", die tot en met 4 december duurt, wordt niet alleen met het oog op het komende Sinterklaasfeest gehou den. Hep is een reizende expositie, die samengesteld is door de Nationa le Speel Raad. Reeds twee keer eer der werden tentoonstellingen geor ganiseerd van hedendaags speel goed, in 1965 in Amsterdam en in 1970 in Groningen. De expositie, waarom het nu gaat, trekt in het seizoen '77-'78 het hele land door. Hoewel niet speciaal op Sint-Nico- laas afgestemd, bevat zij dok menige goede wenk voor de inkopen, die in deze dagen gedaan moeten worden, en het is dan ook geen wonder dat de belangstelling in het gemeentemu seum te Arnhem bijzonder groot is. De Schoolmeester Was het niet De Schoolmeester die in de vorige eeuw een gedicht schreef onder de titel „De dankbare zoon"? De Schoolmeester studeerde aan vankelijk theologie, maar week we gens schulden uit naar Engeland, waar hij een jongenskostschool over nam. Genoemd vers begon aldus: Ik ben een zeer gelukkig kind, Wanneer men dit bedenkt: Mijn vader is mijn beste vriend, Die mij schier alles schenkt, Zijn afgedragen zomervest, Zijn oude broeken, en de rest; Maar dat weet Moeders naaister best. Op de tentoonstelling „Speelgoed Nu" kan men leren, wanneer men het nog niet wist, dat de tijden wel een beetje veranderd zijn. Te gulle Sin terklazen (resp. vaders en moeders) moeten maar niet op al te veel dank baarheid rekenen. Veel kinderen worden bij gelegenheden Sint Ni colaas, op hun verjaardag, als de ouders terugkomen van een reisje enz. overladen met geschenken. Het speelgoed blijft dan in een hoek liggen. Bij de gevers leidt dat tot teleurstelling. Maar die is niet te recht. Geven is een kunst. Prof. drs. Wilhelmina J. Bladergroen, hoogleraar aan de R U. te Gronin gen, die adviezen gaf voor de opbouw van de tentoonstelling, zegt: „Spel is de wijze waarop het kind zich met zichzelf en met de wereld verstaat. Met het nog hulpeloze lichaam ont moet het eerst de moeder, dan de eigen handjes en voetjes, daarna de dingen. De hand gaat grijpen, de ogen gaan zich richten, de ontmoe ting wordt tot leren kennen en her kennen, tot leren doen en handelen. Experimenterend ontmoet het kind de wereld, waarin het leven zal, die het moet leren beheersen en waarin het steeds meer zijn rol, zal moeten vervullen." Belemmeringen Spel is even belangrijk voor de ont wikkeling als voedsel voor het li chaam. Jammer dat er zoveel spel- belemmerende factoren zijn: de eta gewoning, het voortrazende verkeer, de grote hoeveelheid aandacht voor de televisie, het druk bezette leven van de ouders. Dit tekort aan spel- mogelijkheden werkt ook remmend op de taalverwerving. En op het denken in verhoudingen, veraf, dichtbij, kort en lang. Het leven met de dingen in de ruimte is belangrijk. Reizende tentoonstelling van de Nationale Speel Raad 1977-1978 ig- stri mulSTERDAM Het gerechtshol imsterdam heeft gisteren de 25- ee I. B. en de 27-jarige R. O. ■■■lordeeld tot drie jaar gevange- itraf wegens een gewapende "val op het postkantoor Tussen- r in Amsterdam-Osdorp. De -iitbank had hen in eerste aanleg -ivjffen van vier en drieënhalf haar elegd. Het tweetal maakte bij de overval op 1 februari 125.000 gulden buit. Tevens beroofden zij een in het post kantoor gevestigde collecteur van de staatsloterij van 10.000 gulden. B. en O. werden een maand na de over val bij toeval aangehouden op het moment dat zij opnieuw een Am sterdams postkantoor wilden over vallen. Twee illustraties uit de catalogus die de tentoonstelling begeleidt. Voorzijde van de catalogus In wezen de grondslag voor rekenen en wiskunde. De Engelse speelgoeddeskundige Edward Newmark merkte eens op: „Bijna iedereen, sprekend over speelgoed, begint met de vraag: Wat is er voor nieuws op de markt? Hier op antwoord ik steevast: De kinde ren, de kinderen zijn nieuw. Als u hierbij stilstaat, waarom is er dan nieuw speelgoed nodig? Het oudste speelgoed is nieuw voor de kinde ren..." Specialisten zijn het daar voor een deel mee eens. Er bestaan speelgoederen, die onverwoestbaar blijken, honderd jaar of langer meedraaien, bijvoorbeeld „Mens er ger je niet". Ook een bekend schilde rij van Pieter Breughel de Oude laat zien dat tientallen spelen na eeuwen nog worden beoefend, al zijn de vor men wat veranderd. Geen tierlantijnen Dankzij allerlei processen (o.m. lig gend op het gebied van de fabrika- getechniek en op het terrein van de opvoedingsmethoden) is er een Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859, Naam en adres aan achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. V eea/maal, AMDÏRMAAL...verkocht! HET WEER door Hans de Jong Dit weekend zou het gaandeweg iets rustiger worden. De noor denwind vertoont de neiging verder af te nemen, terwijl de kans op zonnige perioden vooral morgen groter wordt in het bin nenland. „Bij ons zal de laatste bui nog wel niet gevallen zijn", aldus de medewerker in Middel burg. „Als De Bilt over afbuien gaat praten, begint het hier juist goed!" Onze „natuurman" op Walcheren genoot gistermiddag al met volle teugen van de impo sante buienwolken met brede en donkere hagelstrepen, die van uit het noorden binnen dreven. Dat gebeurde na het doorkomen in de hogere lagen van belang rijk drogere arctische lucht. Tussen de buien door was een zeer intens blauw zichtbaar ge worden. „In het voor- en najaar doet zich hier soms een toestand voor die je als suikertaart kunt omschrijven. Na buien van ha gel of sneeuw, daalt de tempera tuur dan juist genoeg om een dun wit laagje achter te laten, die het landschap een fraai wit achtig uiterlijk geeft. Volgt er een nieuwe bui, dan verdwijnt het wit aanvankelijk weer door het iets opleven van een wat zachtere wind van zee. de kans op opklaringen doet toenemen. Van woensdag af wordt de aanvoer van zachtere Zo'n suikertaart-toestand speelt atlantische lucht in uitzicht ge- zich uiteraard af wanneer de wind niet te hard uit de noord tot noord-noordoost hoek neer komt en de temperatuur niet al te ver meer van het vriespunt af is. Uit het noorden komende buien krijgen blijkbaar door stuwing tegen de duinen van Goeree en Schouwen dermate een kick dat ze over Walcheren een beetje extra geactiveerd worden. Tijdens de maandag jl. gevallen natte sneeuw is er op een bepaald ogenblik in Zierik- zee een laag geweest van 7 cm (mini-contentinentale invloed) anders dan in Veere, waar maar weinig lag (meer maritiem: zee invloeden). Dat het weer in de loop van het steld, maar of er dan ook regen van betekenis zal vallen is nog volkomen onzeker. De Ameri kaanse computerkaarten voor donderdag laten zien dat Neder land dan binnen het beheer zal liggen van een hogedrukgebied boven de Alpen en de Balkan met uitloper tot over zuid Ne derland. Verwachte wind: Tus sen noord en west. Wanneer later al of niet verjongd de At lantische oceaan op gaan, rich ting IJsland of zuid Groenland. deze prognose uitkomt zal het ^dUN™ skromin^n de™ wste shids de vin Hp stichting van die stad - voor na nieuw novemberrecord van de T regen te halen, maardit moet allemaal nog. Door bemiddeling van Jan Vis ser in Marken kreeg ik inzage van de maandverwachting voor weekend wat droger wordt is de de Verenigde Staten geldig tot verdienste van een hogedrukzó- midden-december. Daarin staat ne van de Faröer tot Portugal, te lezen dat het noordoostelijk die even voor een adempauze deel van noord Amerika een ge- zorgt. In de nacht en ochtend middeld boven normale tempe- wordt het vooral kouder met ratuur zou krijgen, het zuiden en kans op 1 tot 3 graden vorst in zuidwesten ongeveer normaal, het binnenland. Daarna (maan- in Canada wordt, uitgezonderd dag is het woord aan een volgen- in het uiterste noorden, meer to «Ji aMl. Htrllnieii 10.W-21JU, Dd«)l de storing uit Jan Mayen die neerslag verwacht dan volgens hoogwater inunsia 2> november, vu» naar het zuid-zuidoosten koerst schema: Die gebieden liggen sinten 316-is 28. Hanngviieuiuuien (opnieuw buien), en deze wordt dan ook binnen het bereik van 3 2^15'9; 52f'7 ,®c!levejVn1 gevolgd door een rug van hoge- voortdurend nieuwe naar het K? iSï-if.S: iftiL aifSïlSui druk uit het westen die dinsdag oosten jagende depressies, die os 13 26 240 mm regen. Vermeld staat dat paraplu's kapot sloegen on der het regengeweld. Philadel phia kreeg op 8 november: 100 mm etmaalregen, de zwaarste etmaalregen voor november op dit station. Op 9 november was het in Wooldland Park, Colora do in een poolstroming al -23.3 graden Celsius. HOOGWATER zondag 27 november. Vlia- singen 2.40-14 51, Hanngvheülulzen 2 57-15 08. Rotterdam 4.52-16.54. Schevenln- gen 3 59-16 10. IJmuiden 4.32-1643. Den Hel- stroom van nieuwe speelgoederen op gang gekomen naar kinderland. Voor verantwoord speelgoed heeft de International Council for Child- rens Play twaalf vuistregels ver strekt. Enkele daarvan zijn: Speel goed moet de fantasie niet alleen voldoende ruimte laten, maar ook prikkelen tot zelf doen. De grootte van het speelgoed moet in overeen stemming zijn met de leeftijd van het kind. Kleinere kinderen hebben grotere blokken, bouwstenen en au tomodelletjes nodig dan oudere kin deren. De vorm van het speelgoed moet eenvoudg zijn, vrij van nodelo ze tierlantijnen. Grappige en grotes ke vormen wekken wel het en thousiasme van volwassenen op. Het kind beleeft zijn omgeving ern stig en ziet haar niet als een karika tuur. De veiligheid van het speel goed moet zijn aangepast zowel aan de leeftijd van het kind als aan het doel waarvoor het is bestemd. Een diaserie verschaft de ouders, die een bezoek brengen aan de tentoon stelling „Speelgoed Nu", die geo riënteerd is op kinderen van 0 tot 8 jaar, een aantal waardevolle tips. Wie wil, kan er iets van opsteken, hoe ver men als pedagoog ook ge vorderd is. Een cadeautje met Sin terklaas en bij andere gelegenheden ligt voor de hand, maar laat men niet vergeten dat het in de eerste plaats het kind zelf is dat bepaalt wanneer het aan bepaald speelgoed toe is. Oplettende ouders komen daar wel achter. Door hun voortdu rend contact met het kind kunnen zij waarnemen wanneer het aan of ander stuk speelgoed behoefte heeft. Dat jongetjes graag met pop pen spelen en meisjes met auto's is helemaal niet erg, maar het moet niet worden opgedrongen. En voorts, laat men nooit op de meest ongelegen ogenblikken roepen dat het kind „de rommel" (dat is dan het speelgoed) moet opbergen. Het kan zijn wereld in elkaar doen storten. Voor een kind bestaater geen onder scheid tussen spel en emst. ADVERTENTIE CENTRUM VOOR INFORMATIE EN DOCUMENTATIE-CIDI Twee nieuwe uitgaven over hoogst actuele zaken: J. Verschoor: Israel en de Staten van Zwart Afrika F4.75 A. Agsteribbe: Antizionisme, Antisemitisme /3,25 Orginele studies over fundamente le onderwerpen. Men besteld door overschrijving van het verschuldigde op gironr. 3219484 van CIOI, Oen Haag ie indaag weer een verzameling n ipevige, vrolijke, verbazingwek kende en andere opvallende berich- n, die samen een beeld geven van lijnfct er een halve eeuw geleden, in n i/vember 1927, in de „Nieuwe ■tsüagsche Courant" stond. De vori- eef* keer zijn we niet toegekomen min de toen gebruikelijke koppen )on>ven berichten en aan adverten ties, dus daar beginnen we ditmaal ?n#e. iet »oral als het om ongelukken en tskdaden ging. waren die koppen ak Rk zo uitvoerig en beeldend, dat 00 het bericht zelf haast niet meer za We te lezen „Dodelijk ongeval >n 1 een brug. Door de tram ont- lepofd De Chineezenmoord De ie#od met een hakbijl. De trouw !«n een dier. De vreugde eens ,t ^nd.s Een gevaarlijk sinjeur. Sifoe hij zijn driften botvierde. Ti dievenbende op het spoor. De spelen, die schoenen bleken te Een vreeselijke vondst. Een vermorzeld lijk op den spoorweg. Ontzettend liefdesdrama. De dader pleegt zelfmoord. Beruchte rij- wieldieven gesnapt. De man met de doorgeloopen hielen. Raadse lachtige branden. Een brandgraag bed". „Een ieder blijve in zijnen staat, En mijde. wat hem toch niet staat. En elke staat brengt met zich mede, Zich degelijk en correct te klee- den!" Een slagzin uit de tijd dat artiekelen in advertenties nog in wijdse bewoordingen werden aan geprezen en waarin, althans in onze jaren zeventig-ogen, alles belache lijk goedkoop was: een velours jas je voor jongetjes van drie kostte 1,90, een schapenwollen wagen vacht 5.40. een paar „waschleder handschoenen voor Dames en He ren" 2.75. Villa's in Wassenaar: 9809. Zuiver wollen dekens kos ten 4,90, fluwelen dameshoeden 1,90. Een „vertrekkend Indisch Heer biedt zijn keurige Winterjas ter overname aan. voor 25, gekost ƒ75, enkele keeren gedragen", en een ander zijn eiken orgel, „wegens aanschaffing van Radio". Huispersoneel was volop te vinden. Ze boden zichzelf ook aan: „Er biedt zich aan een nette chauff- mec., g.g., vrij van sterken drank en v.g.g.v." De werkgever stelde aller lei eisen: „Een nette Diensbode ge vraagd, goed kunnende koken, en van beslist Chr. beginselen, van goed get. voorz.". Of: „Gevraagd: Hollandse werkster, met zeer goede mongelinge getuigschriften, die geen kinderen heeft". Met die laat ste is iets aan de hand. Die past wel in het tijdsbeeld van de jaren twin tig, maar is ons gestuurd door een lezer uit Lexmond. Hij vond 'm eind oktober van dit jaar in het bij hem in de buurt verschijnende blad „De Vijfheerenlanden". DUITSCHLAND - Een huweüjk geweigerd. Door ex-keizer Wilhelm. De gewezen keizer heeft zijn toe stemming geweigerd voor het hu welijk, dat zijn 62-jargie zuster prinses Victoria von Schaumburg- Lippe van zins is te sluiten met den 23-Jarigen(!l heer Zoubkow, een persoon, die naar wat wij van hem lazen, een losbol van het zuiverste ras moet zijn. De verloving van de levenslustige oude dame had in monarchisitsche kringen vrijwat opzien gebaard. Een „eenvoudige japon" om zelf te maken: 10 was dc mode in 1927 en daarom stond het model op II no vember van dag jaar op de pagina „Voor de Vrouw". Een praktische jurk die je zelfs maar hoe hebben we niet kunnen vallen verkeerd- om kon dragen als het extra achter pand versltcn was. Terwijl Rusland eind 1927 de dood straf vervangt door vrijheidsstraf fen, besluit Duitsland juist de doodstraf te handhaven. Uit Peking wordt geseind, dat vol gens de Japanse radiodienst Tsjang Kai Sjek in Sjanghai ver moord zou zijn, maar bevestigd is het bericht niet. De Roemeense regering wil „de minnebrieven van kroonprins Ca rol publiceeren, in de meening. dat deze hem bij het volk in discrediet zullen brengen." Een delegatie onder leiding van aartshertog Albrecht is naar Neder land en België vertrokken om deze landen officieel te bedanken voor hun hulp aan de Hongaarse kin deren. In Turijn zijn twee bekende anti fascisten. vroegere afgevaardigden, gearresteerd op beschuldiging van samenzwering tegen Mussolini De Krupp-fabrieken. aldus een be richt uit Berlijn, zijn begonnen met de vervaardiging van roestvrij sta len kunsttanden. „Deze tanden zouden meer tegen de 'tijd des tands' bestand zijn dan gouden en zouden een heele omwenteling brengen in de kunsttandenfabri- cage." De proeven met een telefoonver binding tussen Londen en Wenen zijn zo goed geslaagd, „dat men eerlang de opening van een open baren dienst tusschen beide hoofd steden mag tegemoet zien." Op een congres van het NW over de werkloosheid wordt scherpe kri tiek geleverd op de grootste werk- geversorganisatie die heeft aange kondigd „dat de werkgevers de hand aan den ploeg zullen slaan om de loonen en lasten, die overigens op de industrie drukken, te verla gen en den werktijd te verlengen." Volgens een landelijke overeen komst krijgen de werknemers in de herenkledmgindustrie drie dagen vakantie als ze op 1 juli drie maan den. en zes dagen als ze zes maan den in dienst van hun werkgever zijn. Huisarbeiders (70 procent van de kleermakers) krijgen niets. De laatste ploeg werklozen (32 man) uit Utrecht is naar Overijsel vertrokken. Inclusief de drie eerder vertrokken ploegen zijn nu 104 Utrechtse werklozen in Overijsel tewerk gesteld. Mannen die in Duitsland willen werken wordt dringend aangera den. eerst bij de arbeidsbeurs in lichtingen in te* winnen over de te vervullen formaliteiten. Er wonen ln Emmen geen gezinnen meer, geschikt voor verhuizing naar Enschede, Van de gezinnen die er wel al wonen, zijn „de inwo nende Jongens en meisjes beneden de 18 Jaar tewerk gesteld in de textielindustrie, terwijl aan de hoofden der gezinnen voor drie Jaar arbeid is gegarandeerd in de werk verschaffing in Twente." Op 1 oktober 1927 verkeerden 61342 personen „ln het genot van een als vrucht hunner verzekering verkregen ouderdomsrente van 3 gulden per week". Een „genot" van zo'n 160 per Jaar, terwijl Je in die jaren pas over 800 per jaar inkom stenbelasting hoefde betalen. En zelfs dat was nog maar een schijn tje, want het gemiddelde inkomen van die belastingbetalers lag op ruim 2300. Een 18-Jarig meisje te Woerden werd bekeurd, omdat zij geen be lastingplaatje op haar flets had. ZIJ begon toen zo geweldig te vloeken, dat zij nog een proces-verbaal op liep wegens overtreding van het vloekverbod. Van 10 tot en met 30 oktober zijn terzake overtreding van de maxi mum snelheidsbepaling (30 km per uur) hier ter stede 65 processen- verbaal opgemaakt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5