Herbebossing enorme kluif tekening van een lezer rouw commentaar ~^|agiairs >6 Littekens nog jaren zichtbaar in bosbrandgebied Arnhem nfortuinlijke treinpassagiers in ,val' - Ifet helpt j al jaren Tij hoest? PDTTER'SJgf UN IA Uw rijst is helemaal weg van schelvisroUen met ananas. Guur met storm ïa's, opa's en kleinkinderen grapje dienstbode grafstem puzzelaar IAG 15 NOVEMBER 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet ijks lopen zo'n honderddui- jongeren stage bij bedrijven (stellingen. Op zichzelf is dat goede zaak. Tijdens hun stage ien leerlingen kennis maken het latere beroepsleven. De tussen school en praktijk t er kleiner door. Om die re- :ou je wensen dat alle leerlin- x>k die van mavo-havo-v.w.o., tijd stage zouden lopen. üg as zijn niet alle stages even il. Veel stagiairs worden mis- ;t als goedkope arbeidskrach- Ze helpen bij gezinnen in de touding. ze dweilen de vloeren kenhuizen. ze knappen in fa- ;en de klusjes op en draaien in naatschappclijk werk mee als n ze gediplomeerde krachten. siert de ministers Boersma en Kemenade dat ze in het voor iet hun stage-nota een poging agd hebben hier verbetering in frengen. Ze willen de stage tot onderdeel van het leerproces ■Tkn. De stagiair is dan niet lan- rerknemcr. maar gewoon leer- W En dus heeft hij geen recht op Wl,, rergoeding. iLitten wel een paar haken en ^4 aan dit plan. Om te beginnen in veel bedrijven en insteliin- ioeilijk de stage zo te organise- *tyat de leerling buiten het eigen arbeidsproces blijft. En het is aag of dat gewenst is, want het ekkelijke van stages is juist dan je zo kennis maakt met de echte beroepspraktijk. Een tweede probleem is de finan ciering. Stageplaatsen kosten geld, zeker als de begeleiding van stagi airs beter wordt. Omdat bedrijven wel enig voordeel van stagiairs heb ben is het niet onredelijk dat zij daar zelf aan meebetalen. Maar kan de overheid onbeperkt onderwijs kundige eisen stellen aan stagever- lenende bedrijven zonder zelf finan cieel verder over de brug te komen? Tenslotte is er het probleem van de stage-vergoeding. Bij de meeste sta ges (niet alle) zal de leerling ook enig economisch nuttig werk doen. Mag hij daarvoor een beloning ont- vangen? De regering meent dat pro- duktieve arbeid van stagiairs wel betaald moet worden, maar dan niet rechtstreeks aan de stagiair. De beloning van de produktieve arbeid zou gestort moeten worden in een stagefonds, waaruit dan onderwijs kundige voorzieningen ten behoeve van alle stagiairs betaald kunnen worden. Het is begrijpelijk dat werkende jongeren bang zijn dat de stage zo toch weer ontaardt in een vorm van gratis arbeid. Behoort het niet tot de kennismaking met de praktijk dat zij voor hun arbeid ook enige beloning ontvangen? Niet zoveel als volleerde arbeidskrachten, geen echt minimum-loon, maar toch iets meer dan het zakcentje waarmee nu steeds meer werkgevers hun stagi airs afschepen? door Jac Lelsz LINGEN (ANP) - Twin- treinreizigers en een hoofd- iducteur van de Nederland- Spoorwegen zijn de maan- igochtend, gisteren, zeer on- rtuinlijk begonnen. Zij vie- n gezamenlijk in een ruim Er*n meter diep gat, dat was maakt op het perron van- d arlingen. Over het gat lag (eliswaar een vlonder, maar begaf het onder het ge- icht van de reizigers. et incident gebeurde om on eer half acht in de morgen. vlak nadat de trein uit Leeu warden in Harlingen was bin nengelopen. Op het perron was het tamelijk druk met de in- en uitstappende reizigers. Volgens een woordvoerder van de spoorwegen heeft het slech te weer van de afgelopen da gen voor het gebeuren gezorgd. Regen zou het zand, waarop de vlonder rustte, hebben wegges poeld. Slechts een vrouwelijke reizi ger liep lichte verwondingen op aan haar enkel. JS ARNHEM Met het herstel van het landschap ten noorden van Arnhem, dat juli 1976 door een van de grootste bosbran den werd geteisterd die ooit in Nederland plaatsvonden, staan de bosbouwers voor een enor me kluif. Zij worden geconfron teerd met een kaal gebied van vierhonderd hectare, waar een ontbladeringsoorlog lijkt te hebben gewoed en waar voor de herbebossing een aantal zeer ongunstige omstandighe den zal heersen. De factoren, die het er voor de bos bouwers niet eenvoudiger op maken, zijn: extreme klimatologische om standigheden, een voedings- en vochtarme bodem, gevaar van ver wildering, de invloed van water/ wind/erosie en het optreden van de zogenaamde koffievuurtjeszwam. Bovendien zal de hand-op-de-beurs min of meer als parool gelden, an ders gezegd: zowel voor herbebos sing als toekomstig onderhoud is eis dat de kosten acceptabel behoren te zijn. Ook met het oog op het laatste zal de bebossing grotendeels bestaan uit houtsoorten, die onder de gegeven omstandigheden een redelijke kans hebben tot wasdom te komen. Dat houdt in dat de komende tientallen jaren het bos voor het overgrote deel zal bestaan uit grove den en in min dere mate uit uitheemse soorten, on der meer lariks. Na een of meer generaties zulleb de pinus-soorten voor een belangrijk deel door andere houtsoorten kun nen worden vervangen. Inbeperkte mate, namelijk op minder arme groeiplaatsen zal de inlandse eik nu al worden aangeplant. Op wat rui mere schaal is er plaats voor de berk. Sommige struiksoorten, zoals lijster bes, zullen er in beperkte hoeveelhe den komen. De bedoeling is om op basis van geleidelijkheid te komen tot een gedifferentieerd half-natuur- lijk milieu. Het gebied zal voor 25 procent bestaan uit open heide ter reinen, waartoe de loofhoutopslag stelselmatig wordt verwijderd. On geveer 75 procent van de ruimte is bestemd voor gesloten bos. Een ter rein van vier hectare is gereserveerd voor spontane bosontwikkeling. Een deel van het enorme gebied dat herbebost moet worden. Droogte De bosbrand die vorig jaar op de morgen van de zevende'juli bij het Roosendaalse Veld ontstond (waar van de oorzaak niet is komen vast te staan, er werd ook rekening mee gehouden dat deze was aangestoken) was aanvankelijk van beperkte om vang. Zij had echter desastreuze ge volgen. Dat kwam door het uitzon derlijk droge zomerweer, waarmee op de fatale dag zich een harde oos tenwind paarde. Er was zo'n geweldige hitte-ontwik- keling dat grote hoeveelheden lucht werden aangezogen. De vlammen bereikten hoogten tot veertig meter. „Vuurbollen" sprongen zonder aan wijsbare oorzaak telkens tientallen meters vooruit. Roetwolken waren tot op honderd kilometer afstand zichtbaar. Voor dit geweld vormde de rijksweg Arnhem-Apeldoorn geen enkele barrière. Toch was men het vuur om vier uur die dag al meester. Dankzij de inzet van zeer vele brandweerkorpsen, mi litairen en burgers en dankzij het feit dat de wind ging liggen. Dankzij ook een tachtig hectare grote stormvlak- te, die het vuur grotendeels insloot. Intussen was vierhonderd hectare natuurschoon in een trieste, zwarte vlakte herschapen, waarin duizen den boomstammetjes zich geblakerd en grotesk aaneenrijden. De bodem die zich sedert de heide-ontginnin- gen had hersteld en verrijkt, verloor overwegend zijn strooisellaag en ge deeltelijk zijn humus. De aan het bos aangepaste flora en fauna zijn niet terug te vinden. Opstanden van zes tig jaar werden in enige minuten vernield. Het was een ramp waarvan nog tientallen jaren de littekens zichtbaar zullen blijven. Er gaan ook jaren overheen voordat het grof wild zich weer in deze contreien zal ver tonen. Burgemeester en wethouders van Arnhem gaven inmiddels de Heide Maatschappij Nederland BV op dracht voor het maken van een her inrichtingsplan. Er werd een werk groep opgericht, waarin ook Staats bosbeheer, CRM (het rijk is de be langrijkste subsidie-verstrekker) en de recreatiegemeenschap Veluwe zijn vertegenwoordigd. De maatrege len. die uit de bus kwamen, zijn gericht op een harmonische aanslui ting bij de vele aangrenzende na tuurgebieden. Het streven is door houtproduktie van bij voorkeur in heemse soorten de kosten van in standhouding te bestrijden. Er zul len gelegenheden worden geschapen voor rustige vormen van recreatie, zoals wandelen, fietsen en paard rijden. De klimatologische omstandigheden van de brandvlakte beperken de mo gelijkheden voor aanplant sterk. Op de kale vlakte zal zich eik noch beuk. maar ook geen naaldhout-bomen als douglas of fijnspar kunnen handha ven. Voor het overgrote deel kan alleen gedacht worden aan grove den en berk. De rest zou te veel te lijden hebben van wind. droogte, vorst en hitte. Een van de natuurlijke vijanden, waarmee de bosbouwers ook te ma ken kunnen krijgen, is de koffie vuurtjeszwam. Dat is een opvallende schimmel, die massaal na bosbrand kan optreden. De zwam ontwikkelt zich uit sporen, die door vruchtlicha men in voorafgaande jaren werden afgestoten. De kieming vindt plaats na een temperatuurschok van 35 tot 45 graden Celsius. Jong boompjes sterven er massaal door af. Dat wil zeggen: als het terrein geïnfecteerd is. ADVERTENTIE Of het nu een schaal aardappelen is of een schaal rijst. Macaroni of aardappelpuree... Zo gauw ie kennis hebben gemaakt met vis is er geen houden meer aan. Toscaanse makreel of makreel in 't groen. Gebakken schelvisfilet met gember of wijting op z'n Italiaans. Kabeljauwfilets a la douce France of makreel Hawaii. Gekookte schelvisrolletjes met peterseliesaus of gegrilde schol... als ze eenmaal verkikkerd zijn op vis, dan is er geen houden meer aan. En geef ze eens ongelijk. Doe meer met vis, omdat't zo lekker is. Produktschap voor Vis en Visproduktcn, Javastraat 2b, Den Haag. •keningen, bij voorkeur in liggend formaat. Naam en adres aan achterzijde sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859, vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. HET^ WEER door Hans de Jong Weerrapporten Zaterdagmiddag om vier uur kwamen de prognosekaartjes van Bracnell. Van die kaarten viel af te lelden, dat zich dins dagmorgen vroeg een uit Labra dor afkomstige depressie bij zuidwest-Noorwegen zou bevin den, uitgediept tot 954 millibar. Tegelijkertijd zou zich op de Oceaan een hogedrukgebied van 1033 millibar bevinden van het zeegebied ten westen van Portugal tot ten westen van Groenland. Aangezien de Engel se computers bepaald niet dom zijn, heb lk enkele contactperso nen, met name geïnteresseerden in het storm(vloedjonderzoek daarvan op de hoogte gesteld. Waterstaatman Folkert IJnsen in Stiens en uw weerman kwa men tot de conclusie, dat er voor de eerste dagen van „volgende weekeinde" met name dinsdag, wel wat te gebeuren stond. Het weertype met hogedrukcentrum op circa 45 graden noord, 17 west bij gelijktijdig lagedruk van betekenis op weg van de Shetlands, richting zuid-Zwe den is een van de 13 luchtdruk- patronen die de Duitse onder zoeker H. Rodewald selecteerde als zijnde „Potentieel gevaar lijk" met het oog op een storm vloed in de Noordzee. Dit onderzoek strekte zich uit sedert 1881 en de bestudering omvatte 74 gevallen van storm vloeden. De publikatie hierover geschiedde ln het blad „Die Küste", 1965, jrg. 13, onder de titel „De voorgeschiedenis van stormvloedweertypen ln de Noordzee". Een drukverdeling als de huidige deed zich eerder voor op 7 april 1912, 11 Januari 1916 (Marken zwaar over stroomd) 31 januari 1935 en 16 oktober 1936. Er was dus echt wel iets aan de knikker om alert te blijven. De ontwikkelingen tot en met gisteren volgden in grote trekken dit computersche ma goed. Vóór een koufront, dat door een golf erin bij Landsend niet snel doorkwam, bleef het gisteren vanuit zuidwest tot west nog betrekkelijk rustig waaien, ech ter wel met enkele zware buien ln de ochtend ln Roosenburg en in de vooravond over Friesland vergezeld van knallend onweer Vandaag en morgen echter lig gen wij meer onder het vuur van stormbuien uit west tot noord west en dan zal ongetwijfeld het Noordzeewater teruggejaagd worden naar onze kusten. Met name zal dat zo zijn in zuidwest- Nederland en België, (dus in de trechter van de Noordzee). Maandag was de wind al bijzon der sterk boven het westelijk deel van de Britse eilanden met topscorer het vliegveld Prest- wick waar de wind 78 knopen behaalde zijnde 140 kilometer per uur. In onze omgeving zal met name ln de kustgebieden en buitengaats de wind het hevigst tekeer gaan in buien met kop pen van 7500 tot 8000 meter. Deze komen veelvuldig voor in een gebied dat de Britse eilan den in de Noordzee beslaat. Een strakke noordwestelijke tot noordelijke stroming van Arcti sche lucht is er verantwoorde lijk voor en kijk dus niet op van hagel en sneeuw. Blijkens de nieuwste Bracknell- prognosekaarten wordt het stormminimum woensdag met 958 millibar boven het Kattegat verwacht en donderdag met 965 millibar boven Finland. Maar dan zijn we er nog niet. Vanuit het westen nadert wel een uitlo per van het Azorenhogedrukge- bied, maar bij zuidoost Groen land zal donderdag vroeg alweer een nieuw minimum van 992 tot ontwikkeling komen, dat geka rakteriseerd wordt als „a break away centre": een doorbraakfi- guur, meteorologisch gezegd een afsplitsing. Dit wijst erop, dat de fase van enkele dagen met winterse buien later zal wor den gevolgd door hernieuwde bewolking en neerslag (regen eventueel voorafgegaan door sneeuw) bij een aanwakkerende zuidwesten wind. l'histoire se repete. Weer Max Neerslag temp 7-19 uur regenbui 12 S regenbui 12 5 onweer II 6 regenbui 10 14 regenbui 12 4 regenbui 12 9 regenbui 12 3 regenbui 11 11 geheel bew. 13 2 regen 14 4 regenbui 7 0,2 regen 20 0.6 zwaar bew 16 0 regen 6 3 geheel bew 15 e zwaar bew 12 i motregen 8 s regen 5 14 zwaar bew. 5 0.1 2 regen 5 geheel bew 4 0 zw aar bew 7 onbewolkt 17 0 licht bew 11 0 regen 10 6 licht bew. 18 0 onbewolkt 27 0 ha li bew 21 0 zwaar bew, 8 zwaar bew 17 0 regen 5 3 geheel bew 15 0.2 hall bew 19 0 zwaar bew 19 0 zwaar bew. 5 02 zwaar bew. 10 0 regen 5 7 zwaar bew. 20 0 Ucht bew 24 0 onbewolkt onbewolkt 22 0 Ucht bew 20 0.2 HOOGWATER, dinsdag 15 november Vlis- unfen 18-16 42 HanngvUeUlutzen 4 43 18 58. Rotterdam 6 28-18.58. Scheventngen 531 17 50 IJmuiden 8.11-18.30. Den Helder 10 14-22 49 Harlingen 0 14-12 30. DeliüJI 2 13-14.47 's en oma's? Dat zijn beverige, behoevende mensen, die de dag achter het raam tussen de niums door zitten te koekeloe- Zo denken kinderen maar zij alleen vaak over oudere Het Jeugd Rode Kruis :rt wat meer begrip tussen en oud te kweken. Vorig jaar (te het een muurkrant (samen |de Nederlandse Federatie voor lenbeleid) die „kinderen zijn en ouderen te oud" genoemd en als onderwerp de weder- 4e manier van denken over el- f had. Dit jaar is er weer zo'n irkrant „foto's kijken met en oma" bedoeld om de op de scholen aan het en denken te krijgen. Een vol bruine foto's van oma en kind en zwarte van kinde en met een oma en opa die over de Jeugd van tegen- Ee*oig praten. *r Raderend ln hun eigen foto- begint opa bijvoorbeeld .en o, doleren ir *n en *)t' VOl over het uiterlijk van zijn kleinkin deren: „Het zijn toch net wilden! En allemaal dezelfde kleren, zo'n broek, een spijkerbroek". Waarop oma terugkaatst: „Dan ben je ze ker vergeten hoe het was toen jij jong was. Heb ik je niet eens horen vertellen over dat matrozenpak?" En als opa dat toegeeft: „Zie je nu wel. Dat wilde Jij ook. Want dan hoorde je er pas echt bij. Zo is het met die kinderen ook. Ze willen net zulke kleren als hun vriendjes. Dat is nog altijd hetzelfde. Er is niet zoveel veranderd". En zo keuvelen ze over zakgeld en speelgoed, clubs, de brutaliteit van sommige kinderen, de ontevreden heid. de t,v.. de school, allemaal dingen die vroeger heel anders of er helemaal niet bij waren. Over oma, die op haar dertiende al achter de wastobbe stond en op d'r vijftiende een dienstje had van 's morgens acht tot 's avonds zeven, en daarna thuis nog eens de handen uit de mouwen moest steken. Over opa. die uit een gezin van veertien kin deren komt, een gezin dat 's avonds nog spelletjes deed: „Dat was toch hardstikke gezellig. Televisie was er nog niet. Die echte vreugde is weg. Dat mis ik nou in het hele leven. Het komt allemaal door die technische vooruitgang Oma denkt meestal milder over de jeugd dan opa. Dat komt misschien nog wel doordat zijn vaders handen nogal los zaten: „Als iets hem niet beviel, dan kon je een mep krij gen". Hoe ze er over denken is eigenlijk niet zó belangrijk. Het gaat er om dat kinderen in de klas er over aan de praat raken Mis schien lijken deze opa en oma wel op hun eigen grootouders. Of mis schien juist niet. De muurkrant die besteld kan worden bij het Jeugd Rode Kruis. Prinsessegracht 27, Den Haag, tel. 070-469595 - geeft allerlei suggesties voor zo'n gesprek, bijvoorbeeld: ben Je het met deze opa en oma eens? Worden kinderen tegenwoordig echt zo ver wend? Waren de dingen vroeger beter of slechter? De kinderen kun- nen eens over zulke dingen gaan praten met hun grootouders of met andere oudere mensen. Ze kunnen er ook een opstel over maken, of een tekening, of een opa of oma uitnodigen om er ln de klas Iets over te vertellen. Tot slot; wat die opa en oma van de muurkrant te zeggen hebben is niet bedacht door de samenstellers. Er hebben ook bewoners van Huize Bernard us in Amsterdam aan mee gewerkt en hun gedachten en me ningenzullen zeker in de muur- krant terug te vinden zijn. De dienstbode werkte in oma's jeugd (minstens) van acht uur 's morgens tot 's avonds seven uur. En xo zag ze er uit: met een kraakhelder schortje en idem mutsje. (Een illu stratie uit de muurkrant foto's kij ken met opa en oma"). Het Ierse plaatsje New Ross stond dit weekend op z'n kop: mevrouw Lillian Carter, de 79-jarige moeder van Amerika's president, zou op bezoek komen. Nu ze toch tien da gen ln de Ierse republiek rondreist, wilde ze in één moeite door het huis van John F. Kennedy's voorvade ren bekijken en een kopje thee blij ven drinken. De notabelen van het dorp hadden zich dus op de grote dag in het beste hotelletje opgesteld, keurig opgedoft en met een fraaie toe spraak in de hand of het hoofd. Op het pleintje stond de fanfare met glanzend opgepoetste instrumen ten klaar om een muzikale hulde te brengen. De dominee en de pastoor hadden hun preekgewaad aange trokken en de politiechef had zijn belde veldwachters wat veilig heidsmaatregelen ln het hoofd ge pompt Een comité zou een pas send geschenk aanbieden: een handgebreld, echt Iers wollen Jasje, want het is ln deze contreien voor oude dames frisjes ln deze tijd van het Jaar. En de hotelhouder had met z'n witste tafellakens gedekt en de beste spijzen en dranken la ten aanrukken. Uit de wijde omge ving was het publiek toege stroomd. En zo wachtte ledereen ademloos op de dingen die komen gingen. Maar er kwam niets, in elk geval geen mevrouw Carter. Een paar te lefoontjes brachten de oplossing: mevrouw Carter zat een eind ver derop rustig bij haar gastheer tele visie te kijken en wist niets van een ontvangst in New Ross. De man die haar komst zogenaamd namens de Ierse VW telefonisch had aange kondigd, had kennelijk een grap willen uithalen, die bijna geslaagd was. Want nu het toch al zo'n bee tje feest was, moest het maar ge vierd worden ook, vond de hotel houder en trakteerde iedereen op gratis consumpties. En hoewel het natuurlijk een hele eer geweest zou zijn om de oude dame te ontvan gen, was het zo eigenlijk nog veel leuker, vonden de notabelen. zal dat overigens niet gaan, want de maker had zeil al uitgerekend dat de kampioen daar toch zeker drie tot vier maanden voor nodig zal hebben. Henri Blaise komt nu in elk geval in het beroemde Guin ness recordboek. Net op het moment dat hij op het punt stond wereldberoemd te wor den, is de Belg Henri Blaise in zijn woonplaats Luik overleden. De Belg had juist dezer dagen de laat ste hand gelegd aan 's werelds grootste kruiswoordpuzzel: acht jaar had hij er over gedaan om een puzzel van 25.000 vakjes in elkaar te zetten. Het raadsel is 1.10 bij 1.70 meter groot geworden; de 7748 om schrijvingen van de in te vullen woorden beslaan een boekje van 170 pagina's. De komende donder dag zou Blaise het wereldkampi oenschap puzzelen hebben geo pend, waar de deelnemers moeten proberen zijn levenswerk binnen de kortste keren op te lossen. Zo snel .Dit het een zootje is op Hilversum 3 weten we nu zo langzamerhand wel. Eén ding ergert me echter ln het bijzonder en dat zijn de regel matig terugkerende nieuwsuitzen dingen en verkeersberichten, die door hun stijl van presentatie vol komen uit de toon vallen bij het karakter van de zender. Op uiterst saaie wijze, liefst met een zo gedra gen mogelijke stem, worden deze berichten naar de luisteraars ge slingerd. Het wordt de hoogste tijd dat aan stijl en presentatie van deze programma-onderdelen eens gesleuteld wordt De kroon wordt echter gespannen door het dage lijkse programma „De vacature bank". waarin.roet een grafstem de diverse banen ln den lande worden opgesomd. Als Je het probleem van de werkloosheid wil aanpakken, doe het dan in elk geval niet op deze manier. De presentatie van het programma schrikt Je al af om op een van deze banen te sollici teren." (Mening van Robert Briel, eindre dacteur van de omroepgids Veroni ca, in zijn eigen blad).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5