Laat de ouderlingen
er bij gaan zitten
Pastoraat en huwelijk
'Persoonlijke samenspreking'
met blanke Zuidafrikaanse kerk
Uit brieven van lezers
Amerikaanse kerk
dankt hervormde
kerk
VANDAAG
Voorbijgangers
DINSDAG 15 NOVEMBER 1977
KERK
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN t- De brede moderatuur (het bestuur) van de
Nederduitse gereformeerde kerk (blank) van Zuid-Afrika heeft
het moderamen van de gereformeerde synode in Nederland
uitgenodigd voor een „persoonlijke samenspreking'' en wel zo
spoedig mogelijk. Het gereformeerd synodemoderamen heeft
deze uitnodiging aanvaard.
Dit werd gisteren bekendgemaakt in
de gereformeerde synode. De samen
spreking zal vóór 14 maart plaatsvin
den. In oktober 1978 zal de algemene
synode van de Nederduitse gerefor
meerde kerk besluiten al of niet de
relatie met de gereformeerde kerken
-ln Nederland te verbreken. Ook de
gereformeerde synode in Nederjand
moet volgend Jaar beslissen hoe de
correspondentie met de kerken in
Zuid-Airika verder moet gaan.
Bezwaar
De synode ging gisteren stilzwijgend
akkoord met deze „persoonlijke sa
menspreking". Alleen de vertegen
woordiger van de jongerensynode
Leo Euser maakte bezwaar onder
meer uit oogpunt van solidariteit
met het moderamen van de her
vormde kerk dat in Zuid-Afrika niet
werd toegelaten.
Wel sprak de synode bij de behande
ling van het rapport van deputaten
oecumene buitenland uit dat de ge
reformeerde kerken in hun contac
ten met de verschillende kerken in
Zuid-Afrika al het mogelijke moeten
doen „om elke schijn van mede
plichtigheid aan het apartheidssy
steem te vermijden".
Vandaag zal de synode spreken over
de bezwaren tegen het besluit van
de vorige synode om de aanbeveling
op te schorten van het speciaal
fonds van het anti-racismeprogram
van de Wereldraad van Kerken.
Dominee Ensslin
Leo Euser bracht gisteren ook het
spreekverbod ter sprake dat de
evangelische kerk van Württemberg
heeft opgelegd aan dominee H. Ens
slin inzake de dood van zijn dochter
Gudrun in de Stammheim-gevange-
nis in Stuttgart. Gebrek aan vol
doende informatie over deze zaak
gaf de discussie een wat moeilijk
karakter. Uiteindelijk werd besloten
deputaten op te dragen in hun con
tacten met de leiding van de kerk
van Württemberg de bezorgdheid
van de synode ter sprake te brengen.
De synode nam gisteren afscheid
van dr P. G. Kust die 22 jaar deel
heeft uitgemaakt van het deputaat-
schap oecumene buitenland en die
de laatste twee jaar als secretaris ad
interim vier dagen per week aan dit
werk besteedde.
De Nieuwe Zijds-Kapel in Amsterdam als moskee.
Deze ruOneh is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
benefit en. artikelen en commentaren, en niet voor gedichten, open brieven, oproepen
of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te worden) De
inzendingen voor deze rubriek dienen zo beknopt mogeli|k te zijn. De redactie behoudt
zich het recht van bekorting voor. Het is ons helaas met mogeli|k over elk geval
van bekorting of metplaatsing (doorgaans een gevolg van een te groot aanbod) te
corresponderen Brieven adresseren aan: Secretaris hoofdredactie Trouw,
Postbus, 859. Amsterdam. Bij publicatie worden naam en woonplaats van de
schrijver vermeld.
Weer mislukt (24)
Allerwegen hoort men dat er geen
alternatief is, en het gaat niet met
de WD. De meerderheid zou te krap
zijn. Men vergeet dat er ook nog
kleine partijen in de kamer zitten
waarop ook gesteund kan worden.
En wanneer de anti-revolutionairen
in het CDA dit alles zouden inzien,
n.l. welke gevaren op het spel staan
en met hen de kleine partijen zich
als een geheel zouden opstellen, dan
is wellicht de genoemde regeerzucht
en macht van de PvdA in te dam
men. Misschien ten spijt van de heer
Borgman en vele anderen, die me
nen dat ziel en zaligheld alleen af
hangt van de PvdA.
Hilversum M. N. Looije
door prof. dr W. H. Velema
De schrijver van de overweging
„Vandaag" brengt in het nummer
van 2 november het werk van de
Bond tegen het vloeken ter sprake.
Dat gebeurt naar aanleiding van een
tekst, die deze Bond op vele halte
borden van het Amsterdamse open
baar vervoer heeft laten aanbrengen.
Daarop is reactie gekomen via een
telefoontje De schrijver van „Van
daag" is op die reactie ingegaan in de
krant van 9 november uitvoerig werd
genoemd, beperken we ons tot de
centrale zin daaruit.
Het bestuur van deze Bond is dank
baar voor aiie aandacht, die aan zijn
werk wordt besteed. Die dankbaar
heid vermindert niet. wanneer er kri
tiek is op het werk van de Bond. Van
kritiek kunnen we leren en daarmee
willen we graag onze winst doen.
In de zojuist bedoelde overweging
worden echter enkele dingen gezegd,
die tot een weerwoord, resp. tegen
spraak nopen. Daarom is het be
stuur de redactie van Trouw erken
telijk voor het feit. dat langs deze
weg officieel in de krant kan worden
gereageerd.
Het punt waar het om gaat is: wat is
vloeken? De schrijver suggereert.
dat de Bond met zijn tekst zou stel
len: „Dat het uitspreken van het
woord God of God in verbinding met
een verwensing bij uitsluiting vloe
ken is."
Dit laatste kan men uit de tekst, die
luidt: „God hoort u Vloek niet"
niet afleiden. Er zijn ook andere vor
men van het misbruik van Gods
Naam. die afgekeurd dienen te wor
den Te denken valt aan het feit, dat
mensen Gods Naam gebruiken om
hun eigen plannen door te zetten.
Dan is het gebruik van Gods Naam
niet minder dan een vloek. Ik herin
ner aan het „Gott mit uns" op de
koppels van de soldaten van Hitler.
De schrijver vervolgt de zojuist geci
teerde zin met: „Er Is al meermalen
op gewezen dat vloeken iets heel
anders Is." Deze uitspraak impli
ceert dat bij het uitspreken van het
woord God of God in verbinding met
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wfcautstrut 131
Tel. 020-913456
Teles 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. ZwoQe
Tel. 05200-17030
een verwensing bij uitsluiting geen
vloek Is. Op dit punt verschilt het
bestuur van de Bond tegen het vloe
ken met de schrijver van mening
Wij verstaan onder vloeken het ge
bruik van Gods Naam in strijd met
de bedoeling, waarmee die Naam ge
geven is. Dit betekent dat steeds
wanneer die Naam zonder eerbied
wordt gebruikt, zonder de bedoeling
om God aan te spreken of eerbiedig
over Hem te spreken, zonder het
verlangen om Hem aan te roepen of
te eren dat er dan gevloekt wordt.
Alle onachtzaamheid, klakkeloos
heid en nonchalance bij het gebruik
van Gods Naam, achten wij in strijd
met de levensregel die God gaf. Hier
mee is niet elke vorm van misbruik
van Gods Naam aangewezen van
misbruik van Gods Naam aangewe
zen. Er is wel iets zeer wezenlijks
mee gezegd ten aanzien van het der
de gebod.
Wanneer wij ons tegen het vloeken
richten, hebben wij niet het gevoel,
dat wij proberen onze handen
schoon te houden, om die van een
ander vuil te mogen noemen. Dat er
in verband met ons werk vanuit
dit gezichtspunt aan de farizeeër
herinnerd wordt, laten we ter beoor
deling over aan de lezers.
Het is te betreuren dat men bij de
halteplaatsen in de tekst schrapt en
op de borden knoeit. Met welke tekst
kan dat echter niet gebeuren? Elk
station met affichereclame geeft er
voorbeelden van te zien.
Moet het nu zo? Is de vraag aan het
slot. Kun je het Evangelie niet op
een andere manier brengen? Stellig
kan dat en gebeurt dat. Die andere
manier ontslaat ons niet van de taak
om duidelijk te maken, dat het
Evangelie ook bepaalde dingen tot
de mensen te zeggen heeft, die door
mensen zelf niet verwacht worden.
Daartoe behoort ook het wekken
van eerbied voor de heilige Naam
van onze God en verzet tegen het
gruwelijk misbruik van die Naam.
De onbekende schrijver van „Van
daag" zegt, dat hij het streven van
onze Bond nooit zo heeft kunnen
delen, al vermoedt hij, dat hij wel
fout zal zijn. Inderdaad! Gelukkig
zijn er de laatste tijd steeds meer
mensen, die het werk willen steunen.
Onze penningmeester te Den Ham
(Ov). giro 85.20.91 weet daarvan
mee te praten. Hoe meer steun we
ontvangen, hoe groter onze activitei
ten kunnen zijn; hoe sterker we de
geboden strijd tegen het vloeken
kunnen voeren.
Ik sluit af met een zin die men op één
van onze uitgaven in kaartvorm kan
vinden:
Vloeken is:
uit den boze U beledigt er God
mee
a sociaal U kwetst er medemen
sen mee
onfatsoenlijk U verlaagt er uzelf
mee
Wees verstandig zeg wat anders.
Prof. dr. W. H. Velema te Apeldoorn is
voonitter van de Bond tegen het
vloeken.
DRIEBERGEN Maandag heeft
de hervormde synode in Driebergen
kennis genomen van uitingen van
dank van de kant van de kleine,
vroegere hervormde kerk van de
Verenigde Staten (RCUS): cheques
en plaquettes. Besloten werd te rea
geren met een antwoord-dankbrief,
te ondertekenen door alle aanwezige
synodeleden, afgevaardigden van
ruim vijftig hervormde classes in
ons land.
De Amerikaanse dank geldt de Ne
derlandse hulp bij het tot stand
brengen in de achttiende eeuw van
de RCUS, Inmiddels opgegaan in de
Verenigde Kerk van Christus (UCC).
In de classicale vergadering (regio
naal samenwerkingsverband) in
Philadelphia was dr. A. H. van den
Heuvel, de algemeen secretaris van
de hervormde kerk, vorige maand
aanwezig bij de herdenking van de
eerste synode van de RCUS, 230 jaar
geleden.
In de beginjaren 1747-1793 werd aan
de RCUS hulp verleend vanuit de
classes Rotterdam en Amsterdam
en de synodes van Noord- en Zuid-
Holland. Dr. Van den Heuvel kreeg
de correspondentie met beide Ne
derlandse classes mee, plus twee ko
peren plaquettes op notehout met
het zegel van de kerk.
Eén daarvan is bestemd voor de
Indonesische raad van kerken in Ja
karta. Naar de Indonesische kerken,
die ook een mede Nederlandse voor
geschiedenis hebben, gaan de mate
riële giften van de RCUS. Dr. Van
den Heuvel overhandigde namens
deze kleine Amerikaanse vroegere
hervormde kerk een cheque van der
tigduizend dollar en een van vijf
tienduizend dollar (samen ongeveer
110.000 gulden) aan synodepraeses
ds. G. Spilt, die ze doorgaf aan de
voorzitter van de hervormde raad
voor de zending, dr. A. J. Lamping.
Via Jakarta zal met dit geld vrou
wenwerk In Indonesië en hulp aan
politieke gevangenen worden bekos
tigd.
door Jac. B. Looijen
een vrouwtje, dat langs een weg in
New Delhi zat met allerlei oude spul
letjes. Ik kocht van haar een fraai
bewerkte koperen tabaksdoos. Ze
vroeg me, komt u uit Nederland? Ik
antwoordde: jazeker. Toen vroeg ze:
kunt u me iets geven uit Nederland?
Want, zo zei ze, ik wil graag iets
hebben van het land. waarin ik in
m'n volgende leven wil zijn en dat is
Nederland. Ik had een stuk of wat
ballpoints van de NCRV in m'n tas
en ik gaf er haar een. Ze was er
dolgelukkig mee. Als ze in haar vol
gende leven ooit Nederlandse wordt,
zal ze zich vast aanmelden bij de
NCRV.
Intussen: de ontmoeting met dit
vrouwtje, was een typische kennis
making met het hindoeïsme. De hin-
doe's geloven in reïncarnatie, dat is
de zielsverhuizing. Als je slecht leef
de wordt je na je dood misschien
veranderd in een straathond. Leefde
je goed, dan staat je een betere toe
komst te wachten. Voor dat vrouwtje
Thans zijn er. zoals gezegd, meer dan
40.000 hindoe's in ons land. Ze zijn
vermoedelijk geen lid van de NCRV.
Maar de vraag is wel, en dat geldt
ook voor de moslims: kennen we hen
een beetje? Het is de vraag, die de
zending dit najaar aan de orde stelde
in tien bijeenkomsten in allerlei
plaatsen. Wil je de hindoe's en de
moslims leren kennen, dan moet je
met hen praten en dan valt meteen
het mode-woord: dialoog.
Dat woord wordt nogal omstreden
door mensen, die zomaar rechttoe-
rechtaan het christelijke evangelie
willen verkondigen aan die mensen,
die andere heilige boeken op hun
plank hebben staan. Staat daar
soms iets in, wat ook voor ons we
tenswaardig is? Zodra je die vraag
Verzet tegen Lutherse zending onder joden
DENVER De Lutherse Missouri
synode, de meest „rechtzinnige" van
de drie grote lutherse kerken in de
Verenigde Staten, heeft het plan op
gevat evangelisatie speciaal onder
joden aan te moedigen. De gemeen
ten van dit kerkgenootschap zouden
zich de komende twee jaar moeten
„toerusten tot doeltreffend getuige
nis aan joodse mensen".
Sheldom Steinhauser, een van de
regionale directeuren van de joodse
anti-smaad-liga in Amerika, noemt
het plan „schokkend en ernstige
verwarring oproepend". Hij verzet
zich tegen deze zending, waar tal
van andere kerken welbewust van
zijn afgestapt, omdat deze volgens
hem neerkomt op de gedachte, dat
als joden Jezus de Messias niet aan
vaarden, zij blind of halsstarrig zijn.
door prof. dr. C. H. Lindijer
Clinebell is een vooraanstaand pastoraal
theoloog in de Verenigde Staten. Hij do
ceert zijn vak aan de theologische school
van de Methodisten in Claremont in Cali-
fornië. Hij is bekend als schrijver van een
standaardboek over het pastoraat en van
boeken over o.a. alcoholisme, groepswerk
en huwelijk.
De laatste jaren legt hij bij het pastoraat vooral
accent op de groei, op de ongebruikte mogelijk
heden van de mens die tot ontplooiing gebracht
kunnen worden. Hij gaat hiermee in de lijn van
de humanistische psychologie, van mannen als
Abraham Maslow. Clinebell richt zich niet in de
eerste plaats op het verleden van de mens, en op
datgene wat verkeerd bij hem zit, maar op wat
goed en veelbelovend is.
Clinebell past deze gezonde gedachten ook toe
op het huwelijk. Er zijn veel relaties die toch nog
niet worden wat ze zouden kunnen zijn. „Onder
de meeste huwelijken gaat een huwelijk schuil,
dat erop wacht te worden ontdekt en vrijge
maakt". Maar dit huwelijk zoals het zou kunnen
wezen. ligt vaak diep begraven onder vele lagen
van wrevel, wederzijdse verwaarlozing en beze
ring. Maar als men deze dingen ontdekt en met
elkaar leert bespreken, kan de relatie tot groei
komen kunnen „goede huwelijken beter wor
den". Het is volgens Clinebell o.a. de kerk, die via
pastoraat en groepswerk partners hierbij helpen
kan. De kerk moet een centrum zijn van perma
nente scholing en groei. Zelf heeft Clinebell (ook
samen met zijn vrouw) vanuit deze gedachten
gewerkt met echtparen, in zijn pastoraat en in
„huwelij ksgroeigroepen".
Groeigroepen
Anderhalf jaar geleden maakte ik in Amerika
mee hoe Clinebell een dag lang werkte met een
grote groep predikanten en hun echtgenoten om
hen te winnen voor theorie en praktijk van zijn
huweiijkgroelgroepen. Na een meer theologische
inleiding deed hij met deze grote groep commu
nicatieoefeningen en een zogenaamde „geleide
fantasie" (waarbij ieder zich met gesloten ogen
zat voor te stellen, dat hij op een mooie wel was
Dominee: Zeg Marie, ik vond het wel vreerad dat
Jan gisteren midden onder de preek wegliep.
Gemeentelid: Ach dominee, wilt u m'n man ver
ontschuldigen, hij heeft verschrikkelijk veel last
van slaapwandelen.
of in een kist zat). Enkele echtparen deden in dé
grote kring enkele oefeningen, die bij zijn metho-
de horen. Clinebell deed het alles op een hartver
warmende, open en bescheiden manier, die de
aanwezigen terecht enthousiast en open maakte.
Een van de oefeningen waar hij mee werkte is
deze, dat de partners eerst tegen elkaar uitspre
ken wat ze in elkaar waarderen en daarna waar
ze ten aanzien van de ander behoefte aan heb
ben. Om beurten spreken ze eerst tegen elkaar
de zin „ik waardeer in Jou" en dan de zin „ik heb
er behoefte aan dat jij". En ze vullen alles in wat
hun daarbij in de gedachten komt. Het is een
verrassing wat er gebeuren kan als partners
(eindelljk) zulke dingen tegen elkaar zeggen en
OECUMENE
Er wonen en werken in ons land thans veel meer hindoes dan remonstranten. Ook leven te midden
van ons tweemaal zoveel moslims als christelijke gereformeerden. Om een beetje secuur te zijn
geef ik een paar cijfers. Nederland telt minstens 40.000 hindoes en rond 16.000 mensen die behoren
tot de remonstrantse broederschap. Het zielental der christelijke gereformeerde kerken is ruim
71.000 en het aantal moslims meer dan 150.000.
Dit schrijvende moest ik denken aan was het: leven in Holland. Besef dan
wel goed wat je eigenlijk wilt, want
in Holland is het ook lang niet alles,
dacht ik, maar dat heb ik uiteraard
niet gezegd.
stelt, begint de dialoog, het gesprek
met hen, die anders geloven dan wij.
Ds A. Vos van het gereformeerde
Zendingscentrum te Leusden zei te
gen me: we moeten leren om nederig
te zijn. De thans afgelopen zendings-
dagen hadden als leuze: „Zending
doorbreekt grenzen." Ds Vos, die zelf
aan die dagen meewerkte, zegt lie
ver: het evangelie doorbreekt gren
zen. De vraag is niet meer of het
begrip dialoog aanvaardbaar is in
onze omgang met mensen die anders
gekleurd zijn dan wij en die anders
denken. Nederland is in betrekkelijk
korte tijd nogal veranderd. Buiten
landse krantenschrijvers hebben er
ook op gewezen en ze voorspellen
ons, dat we nog heel wat moeite
zullen krijgen met al die mensen van
verschillende kom-af, zowel wat
huidskleur als geloof en overtuiging
betreft. We hebben er het nodige al
van ondervonden. Kapingen en gij
zelingen bijvoorbeeld. Gaat dat zo
door of kunnen we elkaar ergens op
aanspreken?
Ik begreep van ds Vos, dat ze in de
kerken druk doende zijn, daarover
na te denken. Twisten over de vraag
of je een kerkgebouw beschikbaar
kunt stellen voor een samenkomst
van moslims is, dunkt mij, zeer af
keurenswaardig. Zet de kerkdeuren
maar open en laten ouderlingen en
diakenen er bij gaan zitten als de
muzelmannen bezig zijn. Dat kon
best eens een aanknopingspunt zijn
voor een gesprek, ofte wel: de
dialoog.
Het heeft er een tijdje op geleken
alsof het zinnig zou zijn om
onderscheid te maken tussen een
politieke en een kerkelijke
oecumene. De laatste tijd zijn er
symptomen dat andere
onderscheidingen een groter rol
gaan spelen. In de kerkelijke
oecumene mag alles op het eerste
gezicht gunstig verlopen,
ondershuids en dat hebben o.a. de
laatste beslissingen van het
Nederlands episcopaat wel bewezen,
worden allerlei boten afgehouden.
De beslissingen ten aanzien van
eucharistie, priesterambt en
pausdom kunnen onmogelijk op
zichzelf blijven staan. Het overeind
laten staan van wat men noemt de
leer van de transsubstantiatie moet
op den duur z'n uitwerking hebben
en die kan voor de oecumene alleen
maar ongunstig zijn. Maar in de
politieke oecumene, zoals die
gestalte vindt in het CDA is het niet
zo dat alles glad verloopt. Het
voortduren van de moeilijkheden
bij het tot stand komen van een
nieuw kabinet zal steeds meer van
de tegenstellingen binnen deze
federatie boven water brengen.
Velen die indertijd aan het CDA hun 0
stem gaven omdat die en die er nog
opstond, al was het dan iemand op
de elfde plaats van de lijst, zullen
zich langzamerhand in de hoek van
de spijtoptanten gedrongen voelen.
Hoe lang kan dit nog duren? Er is
een andere onderscheiding die men
intussen beter in 't oog kan houden,
nl. die van een oecumene die alleen
maar op een formele oecumene uit is
en die oecumene, zowel politiek ais
kerkelij k die veel meer geestelij k
van aard is en streeft naar het
gestalte geven van een werkelijke
vernieuwing zowel in het publieke
als in het geestelijk-kerkelijke
leven. Daar zijn vaak andere
gezelschappen mee bezig dan die
waaraan men bij het noemen van
oecumenë meteen denkt. En soms
lopen ze dwars door elkaar heen.
Dat het om die laatste oecumene
van de geest gaat, zal duidelijk zijn.
De oecumene kan nimmer een doel
in zichzelf zijn.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Nieuwerkerk a.d.:v'
IJssel (buitengew. wijkgem. in wor-n<
ding): J. Rowaan laatstelijk doops
gezind predikant te Steenwijk-
Zwartsluis, wonende te Havelte, die
bedankte voor Koekange en Hasselt
(België).
Bedankt voor Harderwijk: J. Smit te
Hilversum.
et
V-,
leren bespreken. De uitgesproken waardering is
de basis voor hun gesprek, en het uitspreken van
onvervulde behoeften is uitgangspunt om te
bepraten wat men zou kunnen doen om op
(voorlopig) één concreet, niet te moeilijk punt
verbetering aan te brengen. Het is allemaal erg
gewoon en praktische. Maar huwelijken lopen
vaak vast op kleine, gewone dingen.
Groei in huwelijksrelatie
Clinebell heeft over deze zaken een boekje ge
schreven, dat nu in het Nederlands is versche
nen. Het is de eerste uitgave in een welkome
Nederlandse serie boeken over pastoraat, die
uitkomt onder redactie van drs. Catharina J. M.
Halkes en ds. Maarten Blom. De auteur vertelt
ons in dit frisse, praktische boek over zijn open
en inspirerende visie op het huwelijk, over de
wijze waarop er groei in relaties kan komen, over
parengroepen, over groepen van hen die zich op
een relatie voorbereiden, over de verdieping van
huwelijken in de eerste jaren en over crisissen in
het huwelijk. De denk dat zowel mensen die zelf
in een relatie staan als degenen die zorg geven
aan mensen in hun relaties, iets aan dit boek
kunnen hebben. Pastores die erover denken om
zoiets als een huwelijksgroeigroep te beginnen in
hun gemeente, moeten het zeker lezen. Zo'n
Amerikaans boek is niet makkelijk te vertalen.
Ik heb, erin lezend, toch wel enige malen de
originele uitgave erbij gepakt. Maar de vertaler,
dr. Pieter van der Klei, heeft er toch een goed
stuk werk mee gedaan.
Boek en aanpak van Clinebell hebben de voor-
en nadelen van andere Amerikaanse pastorale
literatuur. Er is weinig theologie en theorie, en
daarnaast is er grote aandacht en zorg voor
mensen en een deskundige, praktische en con
crete benadering van de problemen.
Prof. dr. C. H. Lindijer, Luthers theoloog te
Amsterdam, bespreekt: H. J. Clinebell, Groei in
de huwelijksrelatie, Serie Woord en weg, uit
geverij De Toorts, Haarlem, 20,-.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Rotterdam-IJs-
selmonde: H. J. Bruning te Meppel;
naar Goes: K. W. Kakes te
Treebeek..
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Haarlem C.: drs J. Kruis
te Den Bosch; te Schiedam: B. de
Graaf te Utrecht N.
Bedankt voor IJmuiden-Beverwijk:
J. Kievit te Ermelo; voor Zierikzee:
J. Plantinga te Dronten.
GEREF. KERKEN VRIJG. B. V.
Aangenomen naar Deventer-Heino:
A. den Boer kand. te Apeldoorn.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Hoofddorp: J. Mol te
Rijssen.
BAPT. GEMEENTEN
Benoemd tot medewerker bij de
Haagse hervormde kinderhuizen M.
Cohen, half time predikant te Den x
Haag (per I jan. 1978).
Prof. dr.
C. van Leeuwen
DRIEBERGEN De hervormde sy- 8
node is in haar novemberzitting van
drie dagen akkoord gegaan met het
voorstel prof. dr. C. van Leeuwen,
gewoon hoogleraar aan de theologi
sche faculteit aan de rijksuniversi- i
teit te Utrecht, de opdracht te verle
nen tot het tevens geven van onder
wijs in de bijbelse theologie van het
Oude Testament. Dr. Van Leeuwen
is hervormd en sinds begin 1964 ver
bonden aan de R.U. te Utrecht. Met
ingang van 1 januari 1977 werd hij
gewoon hoogleraar, met name voor
het doceren van de wetenschap van
het Oude Testament en de geschie
denis van de Israëlitische gods
dienst.
De daarbij komende her
vormd kerkelijke opdracht (college
geven en tentamina afnemen) voor
ziet in de voortzetting van dezelfde
leeropdracht ten gunste van de as.
predikanten in de hervormde kerk
destijds verleend aan prof. dr. A. R
Hulst, die per 1 januari 1977 met
emeritaat ging. Voor een deel zal
prof. Van Leeuwen worden bijge
staan door dr. H. W. de Knijff, docent
vanwege de hervormde kerk te
Utrecht, die ook een gedeelte samen
vattende bijbelse theologie gaat
doceren.
