Ruzie CDA-jongeren
markim
Minder werkloze
schoolverlaters
'Verruiming van macht politie riskant'
VERSE
ALBERT HEI JN KOFFIE
De Bilt biedt twee dagen
uitkomst voor zigeuners
Elcoma wil
1000 banen
afschaffen
ARJOS-verklaring dolkstoot in rug"
Tarwe- en mats
lending naar
iahel-landen
Omgeving afgezet
na instorten oude
stadswal in Grave
elektrische treinen kompleet m6975
Straks landelijke politie-perskaart?
Recherche hoopt op herkenning van stem op bandje
'Zitting' in tram
Jongste kind van
zesling overleden
Gemeente probeert oplossing te zoeken
Vader omgekomen
bij vechtpartij
met zijn zoon
Hoge Raad acht
uitlevering van
Ier toelaatbaar
Rij 25 km méér
per volle tank.
MobilD de olie die
benzine bespaart.
Criminoloog Hoefnagels: behoefte aan kwaliteit groter dan aan kwantiteit
'Strafrecht is
een slag in
een vacuüm'
TOEN
ENSDAG 9 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
an onze parlementsredactie
iEN HAAG Binnen het CD JA, de jongerenorganisatie van het CDA, is onenigheid ontstaan
ver de verklaring die het hoofdbestuur van de AR-jongerenorganisatie ARJOS zaterdag heeft
Itgegeven over de opnieuw mislukte kabinetsformatie.
deze verklaring verwijt de ARJOS
lijijwel de PvdA als het CDA, machts-
llitiek denken belangrijker te vin-
tn dan de noodzaak om een duide-
;e verkiezingsuitslag om te zetten
een meerderheidskabinet.
laast verwijt het ARJOS-
ifdbestuur het CDA dat het met
handhaving van de kandidatuur
Andriessen voor een ministers-
it niet in staat is geweest dit
:htspolitieke denken ter wille
i. <r*n het landsbelang te doorbreken,
in
t it laatste nu is vooral de KVP-
hefcgeren behoorlijk in het verkeerde
ooeelgat geschoten. De KVP-jonge-
fan een onzer verslaggevers
(EN HAAG - Minister Pronk (Ont-
:elingssamenwerking) heeft be
lten 21.000 ton tarwe en maïs ter
ihikking te stellen aan vier Sa-
landen die zijn getroffen door
jersnóod. De hulp, waarmee een
ag van 8,5 miljoen gulden is
loeid, wordt gegeven in nauw
irleg met de voedsel- en
idbouworganisatie van de Vere
nde Naties (FAO) en het Wereld-
lselprogramma (WFP).
ren vinden de verklaring van de AR
JOS een dolkstoot in de rug van het
CDA, uitgerekend op de dag dat men
op het PvdA-congres ook al zo veel
kritiek over de moederpartij uit
stortte.
leii
graanleveranties zijn bestemd
Mauretanië, Senegal. Kaap
'erdie en Togo, die met zeer emsti-
e tekorten kampen. Aan Boven-
kefolta, Tsjaad. Niger en Gambia
heirordt al voedsel ter waarde van 5,6
daailjoen gulden verstrekt. Minister
st honk heeft voorts besloten ruim 6,2
nioiljoen gulden uit te trekken voor
baieuwe projecten, die meer zijn ge-
deicht op de oplossing van het voed-
vaelprobleem op langere termijn. Het
mtrootste bedrag, vijf miljoen gulden,
va uitgetrokken voor een program-
sp©a dat voorziet in de opzet en uit-
eoering van projecten ter bescher
mt diing van nationale gewassen en
ineogsten.
Rol voorzitter
Vooral de rol van de CDJA-voorzitter
Fred Borgman, die tot half novem
ber tevens voorzitter is van de AR
JOS, is daarbij voor een aantal
CDJA-jongeren van KVP-huize in
het geding. Men neemt het hem kwa
lijk tevoren geen contact opgeno
men te hebben over de verklaring
met het CDJA en de jongerenorgani
saties van KVP en CHU.
Volgens een hoofdbestuurslid van de
ARJOS was dit contact, gezien het
feit dat de formatie vrijdag mislukte
en het ARJOS-hoofdbestuur de za
terdag daarop al samenkwam en ook
vanwege de actualiteit, niet meer
mogelijk.
In kringen van de KVP-jongeren
noemt men dit een smoes. Zij acht
ten het heel goed mogelijk dat AR
JOS- en CDJA-voorzitter Borgman
vanuit de hoofdbestuursvergadering
zou hebben getelefoneerd met de da
gelijkse besturen van KVPJG en
CHJO.
In een toelichting op de uitspraak
GRAVE (ANP) Ongeveer twintig
meter oude stadswal in het Brabant
se Grave is gisteravond ingestort.
De rijkspolitie zette de omgeving af,
omdat uit een gebroken leiding gas
wegstroomde. Ook de elektriciteit in
de buurt was uitgevallen.
Volgens de politie is een stuk van de
rijweg aan de oude haven in Grave
weggezakt. De bewoners van een
bejaardentehuis aan de overkant
van de weg werden tijdelijk onder
gebracht aan de qchterkant van het
tehuis.
keI ADVERTENTIE
eü
fan onze parlementsredactie
lEN HAAG Het overlegorgaan
itie-politie-pers wil de ministers
binnenlandse zaken en justitie
i adviseren over te gaan tot het
ivoeren van een landelijke poiitie-
';aart.
it deze kaart wordt het joumalis-
p^n gemakkelijker gemaakt om
an(veral in het land bij optochten,
VOti
ADVERTENTIE
i
Hin
i I
••1
van het hoofdbestuur zei de ARJOS-
vooizitter zaterdag dat de ARJOS
vooral van het CDA als evangelische
partij verwacht had dat men gelet
op de immense belangen die op het
spel staan de minste had kunnen
en durven zijn.
In affaire Caransa
Fred Borgman
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse recherche beschikt over
een bandopname met de stem van
een van de ontvoerders van de za
kenman M. Caransa. Het is een
stukje van ongeveer een minuut uit
de onderhandelingen die zijn ge
voerd over het losgeld van tien mil-
joen gulden tussen de zaakwaarne
mer van Caransa en de ontvoer
ders.
Op het bandje geeft de ontvoerder
in het Engels opdracht iemand
naar het Beursplein hoek Papen
brugsteeg in Amsterdam te sturen
voor het afhalen van een brief met
instructies. Volgens commissaris
G. Toorenaar is de stem op het
bandje van een Amsterdammer.
Hij concludeert dat uit de wijze
waarop de straatnamen worden
uitgesproken. De politie heeft de
omroepen en radio Amsterdam ge
vraagd het bandje uit te zenden,
met de hoop dat iemand die stem
herkent.
Maurits Caransa heeft een belo
ning uitgeloofd voor aanwijzglngen
die kunnen leiden tot aanhouding
van zijn ontvoerders. Hij stelt hier
voor honderdduizend gulden enof
tien procent van het eventueel te
achterhalen losgeld beschikbaar.
Dit geldt ook voor personen 'die
meer kunnen vertellen over het
voedsel dat Caransa tijdens zijn
gevangenschap is verstrekt en de
goederen die zijn ontvoerders ge
bruikten en die waarschijnlijk kort
voor de ontvoering zijn gekocht,
zoals een cassetterecorder en een
chemisch toilet.
Juist toename bij jongeren onder de 19 jaar
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Voor werkloze schoolverlaters ontwikkelt de
werkloosheid zich vrij gunstig, maar voor andere jongeren is dat
niet het geval. Aan het eind van de vorige maand waren bijna
31.000 schoolverlaters werkloos, tegen 35.660 eind september.
demonstraties, rellen enz. hun werk
te doen. Tot nu toe wordt er slechts
met plaatselijke politieperskaarten
gewerkt. In andere gemeenten heb
ben journalisten daardoor soms
moeilijkheden bij het verkrijgen
van de nodige faciliteiten. Ook voor
de politie zelf brengt de grote ver
scheidenheid aan perskaarten veel
extra werk mee.
De president van de Amster
damse rechtbank, mr Borger-
hoff Mulder (rechts) hield giste
ren „zitting" in de tram. Hij
maakte een ritje over het traject
van de zogeheten Binnenring
dat een vrije tram- en fietsbaan
zonder doorgaand autoverkeer
moet worden rondom de Am
sterdamse binnenstad. Organi
saties van ondernemers hebben
een kort geding tegen Amster
dam aangespannen omdat de
aanleg van de Binnenring al
begonnen is, terwijl de Raad
van State zich nog moet uitspre
ken over de vrees van de onder
nemers dat de Binnenring het
stadscentrum moeilijker bereik
baar zal maken. Amsterdam
daarentegen beweert dat sneller
openbaar vervoer over de ring
de bereikbaarheid juist zal ver
beteren. Mr Borgerhoff hoorde
in de tram de bezwaren aan van
een tegenstandster van de Bin
nenring.
ROTTERDAM (ANP) Dennis
Nijssen, de laatstgeborene van de
zesling uit Heemskerk, is in het So-
fia-kinderziekenhuis te Rotterdam
overleden. Hij is op tien dagen na
twee maanden oud geworden.
UTRECHT (ANP) De ongeveer dertig zigeuners van de zigeu-
nergroep Radosavljevic, die maandagavond onder aanvoering
van zigeunerkoning Petaio naar het Rijksinstituut voor de
volksgezondheid (RIV) in Bilthoven kwamen, mogen twee dagen
bivakkeren op een gemeentelijk kampeerterrein in Bilthoven.
periode gesprekken voeren met de
gemeente Amsterdam, waar de zi-
geunergroep vandaan komt, en met
onder meer de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten en het rijk
over een oplossing voor de huisves
tingsproblemen van de zigeuners.
Dit is het resultaat van onderhande
lingen die Petaio gisteren voerde
met het college van B. en W. van De
Bilt. Petaio komt in ieder geval vóór
vrijdag terug op het gemeentehuis
om daar te vernemen, waar de Rado-
savljevic-groep wel voor langere tijd
mag kamperen. Het gemeentebes
tuur heeft als voorwaarde gesteld
aan deze tijdelijke oplossing, dat Pe
taio niet nog meer zigeuners van de
betrokken groep van Amsterdam
naar De Bilt haalt. Petaio is daarmee
akkoord gegaan.
B. en W. van De Bilt zullen in die
Het jongetje werd ongeveer drie we
ken geleden van het academisch zie
kenhuis in Leiden, waar hij was ge
boren, overgebracht naar het Sofia-
ziekenhuis, in verband met storin
gen aan de maag- en darmfuncties.
Een operatie om een darmperforatie
te verhelpen slaagde, maar de alge
hele conditie van het kind bleef
slecht. Eind vorige week werd de
toestand van Dennis plotseling zo
zorgwekkend, dat men voor zijn le
ven moest gaan Vrezen. Met de an
dere vijf babies van de zesling gaat
het uitstekend. Naar verwachting
zullen zij over enkele weken naar
huis mogen.
EINDHOVEN (ANP) De hoofd-
industriegroep Elcoma van Philips
gaat het personeelsbestand in Ne
derland het komend jaar met dui
zend arbeidsplaatsen verminderen.
De directie van Elcoma heeft dat
gisteren aan de vakbonden meege
deeld. Elcoma is de grootste hoofd-
industriegroep van Philips en telt
ruim 15.000 werknemers. Ze heeft
vijftien vestigingen in Stadskanaal,
Zwolle, Doetinchem, Nijmegen,
Uden, Eindhoven, Veldhoven. Val-
kenswaard, Roermond, Sittard,
Heerlen en Maastricht.
De hoofdindustriegroep maakt
voornamelijk tv-toestellen en onder
delen voor geluidsapparatuur. Vol
gens de Elcoma-directie is de ver
mindering van het aantal arbeids
plaatsen noodzakelijk door de in
voering van nieuwe technieken en
reorganisaties. Ook kampt de
hoofdindustriegroep met een moor
dende concurrentie en blijft de om
zetstijging ver achter bij de produk-'
tiviteitsontwikkeling.
De Elcoma-directie wil het aantal
arbeidsplaatsen terugbrengen door
het natuurlijk verloop niet op te
vangen.
Uit de maandelijkse beschrijving
van de arbeidsmarkt, vervaardigd
door het ministerie van sociale za
ken, blijkt dat de werkloosheid on
der jeugdige nietrschoolverlaters
juist toeneemt. Vooral de werkloos
heid onder jongens, die nog geen 19
jaar zijn, geeft een forse stijging te
zien'van tien procent, tegen slechts
één procent in dezelfde periode van
het vorig jaar.
Het ministerie tekent hierbij aan dat
de dalende werkloosheid onder
schoolverlaters voor een deel is toe
te schrijven aan een speciale rege
ling voor vakopleidingen. Een be
drijf, dat een schoolverlater van de
„lichting" 1976 of 1977 in dienst
neemt en hem of haar een praktijk
opleiding biedt, kan onder bepaal
de voorwaarden -!• van het mlniste
rie een bijdrage in de opleidingskos-
ten krijgen.
De ontwikkeling van de werkloos
heid in ons land blijkt nog iets gun
stiger te zijn dan eind vorige maand
werd verwacht. Ten opzichte van
eind september is de werkloosheid
met 7900 mannen en vrouwen ge
daald (in dit cijfer zijn seizoensin
vloeden verwerkt). Eind oktober wa
ren in ons land 203.540 mensen werk
loos. Voor geheel 1977 wordt thans
GIETHOORN (ANP) De 65-jarige
J. E. is in Giethoorn tijdens een
vechtpartij met zijn 31-jarige zoon
in het water gevallen en verdronken.
Aanleiding voor de vechtpartij was
volgens de politie een gespannen
familieverhouding. Bij de vechtpar
tij zou ook een mes gebruikt zijn. De
zoon, die gearresteerd is, was in het
gezicht gewond.
een gemiddeld werkloosheidsniveau
van ongeveer 205.Q00 personen ge
raamd. Vergeleken met 1976 bete
kent dat een daling, aldus het minis
terie van sociale zaken.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG - De Hoge Raad In
Den Haag acht uitlevering van de
Ier Patrick Gallagher (38) aan Ier
land toelaatbaar. De Hoge Raad be
vestigt hiermee het vonnis van de
Amsterdamse rechtbank De beslis
sing over de uitlevering van
Gallagher, die al tweeëntwintig da
gen in hongerstaking is. is nu aan de
minister van justitie.
De Ier, voormalig lid van het Ierse
republikeinse leger IRA, wordt er
van verdacht in 1974 een postkan
toor te hebben overvallen in Dublin.
Hij kwam na de roofoverval met een
vals paspoort Nederland binnen en
werd vorig jaar in Amsterdam gear
resteerd. Hij ging in hongerstaking
om uitlevering te voorkomen. Vol
gens zijn advocaat, mr. W. J. van
Bennekom, is de gezondheidstoe
stand van de Ier momenteel zeer
slecht: zijn gewicht is van 90 tot 56
kilo afgenomen.
Maandag heeft mr. Ven Bennekom
bij het ministerie van justitie een
verzoek om politiek asiel ingediend.
Aan de Amsterdamse rechtbank
heeft hij gevraagd Gallagher voorlo
pig op vrije voeten te stellen, maar
deze deed daar gisteren nog geen
uitspraak over. Mr. Van Bennekom
stelt, gezien de toestand van de Ier,
alles in het werk om de beslissing
van de rechtbank te bespoedigen.
,,Je mag een slaapwandelaarster nooit
wakker maken
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Van het begrip „criminaliteit" gaat een onredelijke zuig
kracht uit op de collectieve emoties van publiek en overheden. De overheden
maken daarvan bewust of onbewust gebruik door, in het voetspoor van het
publiek, om meer politie te roepen. Maar met de reële behoefte aan politie heeft
die roep niets te maken. De behoefte aan kwaliteit van de politie is groter dan
die aan kwantiteit.
een niveau dat zowel wordt
beïnvloed door een publiek
met een beeld van de mis
daad dat „aan verouderde
struikrovers- en boemancon
cepten" lijdt, als door de cri
minoloog. „de predikant van
de betere straf, de zieleherder
van het nuttig effect".
Dit zei gisteren de crimino
loog prof. dr. G. P. Hoefna
gels in een rede ter gelegen
heid van de 64e dies natalis
van de Erasmus-universiteit
in Rotterdam. Hij meende
dat de wetgever niet voor
zichtig genoeg kan zijn met
het verruimen van politiële
bevoegdheden naar aanlei
ding van strafrechtelijke in
cidenten. bijvoorbeeld met
betrekking tot de Zuidmo-
lukkers of de Baader-Mein-
hof-groep.
„De generaliserende zuig
kracht van het criminele inci
dent en de daarbij aanslui
tende strafbehoefte en esca-
latiewaarde", aldus Hoefna
gels. „dienen onderkend te
worden, wil men het afglijden
naar een politiestaat voorko
men." Daarbij wees hij erop
dat met een uitbreiding van
de politie ook de staatsmacht
wordt vergroot en dat in iede
re staat, ook de rechtsstaat,
„politie-statelijke elemen
ten" zitten.
Zieleherder
..Het is", hield Hoefnagels
zijn gehoor voor. „in een
rechtsstaat de kunst om met
zo weinig mogelijk politie en
politiële bevoegdheden tot
een zo groot mogelijke be
scherming van de individu te
komen Deze balans is nood
zakelijk een wankel even-,
wicht. De roep om meer poli
tie vraagt steeds om deze af
weging. Want men kan deze
overheid vertrouwen, maar
nooit de volgende."
'In zijn rede, getiteld „De pa
radox van de straf. Een on-'
derzoek naar strafbehoeften
en staatsgeweld", hield Hoef
nagels zich bezig met de
krachten die op de straf en de
tenuitvoerlegging daarvan
inwerken.
Hij schetste een spannings
veld tussen een „boven
bouw". gevormd door theore
tici die „fraaie doelstellin
gen" aan de straf toeschrij
ven, en een „onderbouw",
waarin „collectieve emoües
van angst en wraakzucht"
een „reservoir van primitieve
beelden" vormen
De straf, aldus Hoefnagels,
wordt ten uitvoer gelegd op
Daaruit is naar zijn mening
te verklaren dat het terrein
van misdaad en straf wordt
overwoekerd door „innerlijke Klokken
tegenstrijdigheden", niet in
de laatste plaats aanwijsbaar
in „officiële stukken", zoals
de vorig jaar gepubliceerde
Nota beleidsvraagstukken
gevangeniswezen.
strafbehoefte en de onderlig
gende emoties te „verdoe
zelen".
Het strafrecht, betoogde
Hoefnagels, is „een slag in de
lucht, of beter: een slag in een
Vacuüm". Ook criminologen
kunnen daaraan naar zijn
mening weinig veranderen.
Niet alleen legt „het effect
van een criminologisch hand
boek" het zijns Inziens af te
gen „het effect van een och
tendblad", de theoreticus
tracht ook de diepgewortelde
Ook in de klachten over
rechtsongelijkheid ontwaar
de Hoefnagels een tegenstel
ling. „Enerzijds vraagt men
de rechter om de straf te indi
vidualiseren, anderzijds
vraagt men om gelijkheid.
Dat is een onmogelijke opga
ve". Hij vond dat rechtsonge
lijkheid de strafrechter moei
lijk kan worden verweten,
omdat ons strafrecht „in
hoge mate wtilekeursrecht"
is.
Hoefnagels vroeg zich af of,
met het oog op dat willekeu
rig karakter van het straf
recht, gelijkmaking wel ver
standig zou zijn. „Nu is er nog
de kans dat hier en daar een
strafrechter tot een aan per
soon en omstandigheden
aangepaste straf komt. Als
alle klokken onderling gelijk
lopen, maar op de verkeerde
tijd, lopen alle klokken voort
durend onjuist. Als enkele
klokken stil staan, geven
deze tenminste twee keer per
etmaal de Juiste tijd aan. Zo
lang we in het strafrecht niet
weten hoe laat het is, houdt
gelijkmaking het risico in on
recht te nationaliseren."
Zijn stokpaard, de „wltte-
boorden-criminaliteit" van
de miUeumisdadiger berij
dend, toonde Hoefnagels zich
er ook een tegenstander van
deze misdadiger, uit een oog
punt van rechtsgelijkheid,
„gewoon volgens het huidige
strafrecht" te behandelen
HIJ bepleitte een „opwaartse
nivellering" door „ook met
onze inbrekers en andere ver-
dachten eens redelijk (te)
gaan praten over restitutie
en schadevergoeding'
