Prof. Trimbos: 'Met alcohol leren leven'
m -
f> Iw
f
6
KUNST
1
V
i
•i
I
Komisch Engels I
toneel in Mickery
Uitvoerder
WAAR LIG!
HEI
GARIBALDIPLEIN?
Chirurgisch team in actie
Spa Reine
Voelde werkelijk alléén
Sosabowski nattigheid?
Vreemde piano's in
Haags Gemeentemuseum
'Misschien moet
de jeugd het
drinken léren'
FAMILIEBERICHTEN
Difco International B.V.
(Nog geen uur
vliegen van
Acapulco!
Algemene Bank Nederland iw
Algemene Bank Nederland N.V.
Bejaarden willen
dat bestuur van
tehuis aftreedt
Pool over Arnhem 1944
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
PHfc-
=3 DO
UTRECHT ANP) „Alcolhol was er, is er en zal er altijd blijven.
Zoals vuur is alcohol een zegen en een ramp: gelukbrengend en
gelukvernietigend. Het enige wat ons te doen staat is ermee te
leren leven."
De Rotterdamse hoogleraar in de sociale psychiatrie, dr. C. J. B.
Trimbos, zei dit in Utrecht op de bijeenkomst van het „Neder
lands congres voor openbare gezondheidsregeling" over alcohol
gebruik en -misbruik
Hij noemde het huidige alcoholmis
bruik zorgwekkend. Gemiddeld con
sumeert de Nederlander per jaar 79
liter bier. tien liter wijn en tien üter
jenever, en dat komt neer op een
alcoholverbruik dat vijf maal zo
groot is als in 1936 De schattingen
over het aantal probleemdrinkers lo
pen uiteen Twee onderzoekers (We
ver en Gips) kwamen niet lang gele
den tot de becijfering dat Nederland
575000 buitensporige drinkers (da
gelijks acht tot tien glazen jenever of
bleri en 286.000 alcoholisten (vijftien
glazen of meen telt.
Langdurig alcoholmisbruik leidt
niet alleen tot leverziekten, maar
ook tot beschadiging van het zenuw
stelsel. de maag. de ademhalingsor
ganen en van hart en bloedvaten,
terwijl uiteraard ook de gevolgen
van ongevallen meetellen. Ook in de
psychiatrie zijn veel kwalijke gevol
gen van alcoholmisbruik bekena-
De geschiedenis leert dat ..droogleg
ging" weinig zin heeft. Alcohol, aldus
prof. Trimbos, is behalve een chro
nisch vergif ook een genotmiddel.
waarvan het gebruik vast verankerd
ligt in ons bestaan.
Roes
Bij sociaal, maüg gebruik maakt al
cohol tussenmenselijke relaUes soe
peler en zorgt voor een .meer rozige
beleving". De roesbehoefte is wijd
verbreid. Volgens prof Trimbos
hangt dat zowel samen met de be
hoefte aan periodieke extase en uit
bundigheid in de sleur van het be
staan als met het verlangen, het al
gemene menselijke tekort te com
penseren door het als het ware toe
dekken van onmacht, getob, ver
driet. angst en verveling.
Niet-geïntegreerd
Niet-geïntegreerde drinkgewoonten
voeren blijkens onderzoek snel tot
alcoholisme, terwijl culturen waarin
drinkgewoonten van welke aard
en omvang ook goed geïntegreerd
zijn. een niet noemenswaardig per
centage alcoholisten hebben.
Prof. Trimbos vestigde de aandacht
op de tweeslachtige houding ten
aanzien van alcohol in onze cultuur:
de gezelligheidsdrinker wordt over
het algemeen positief gewaardeerd
(stoer, gastvrij, feestelijk), maar
daartegenover staat de eveneens
diep in onze cultuur gewortelde pu
riteinse stroming die een afkeer
heeft van emotionale uitingen, ont-
remmingen en uitgelatenheid. Het
etiket ..verslaafd aan drank" is sterk
negatief gekleurd: het heeft iets te
maken met onverantwoordelijk
heid. schuld, zonde en a-sociaal zijn.
Geen „ziekte"
Het alcoholprobleem is in het do
mein van de gezondheidszorg te
rechtgekomen. Maar alcoholisme
een ziekt» noemen vindt prof. Trim
bos een wat te gemakkelijke uitweg
voor een ongewenst sociaal ver
schijnsel. „Het feit dat alcoholisme
ernstige ziekten tot gevolg heeft is
nog geen reden om ook de oorzaak
van het drinkgedrag als ziekte te
bestempelen. Dan zou ook het werk
in de mijnen, in verffabrieken of
asbestindustrie een ziekte zijn".
Als grote bezwaren tegen het „ziek-
temodel" voerde prof. Trimbos aan.
dat probleem en behandeling uit
sluitend bij het individu worden ge
legd. dat individualisering machte
loosheid veroorzaakt (tegen ziekte is
geen verweer mogelijk of nodig) en
dat het sociaal-culturele aandeel
van het probleemgedrag op die ma
nier in de doofpot wordt gestopt.
Positieve kanten
Maatregelen die uitsluitend vanuif
een negatieve houding tegenover al
cohol worden genomen, miskennen
de positieve kanten van het alcohol
gebruik als sociaal verschijnsel en
ze kunnen dus geen houvast krijgen
in een totale bevolking. Prof. Trim
bos gelooft niet.-dat er een echte
remedie bestaat. Misschien is er één
mogelijkheid. Als het zo is dat alco
holisme beduidend minder voor
komt in gemeenschappen met een
geïntegreerd drinkpatroon. zal hier
ook naar zo'n patroon moeten wor
den gestreefd. „We zouden onze
jeugd al vroeg moeten leren drinken
en moeten socialiseren tot een posi
tief gebruik van alcohol. Antwoor
den op het hoe, wanneer, hoeveel,
waarom van alcoholgebruik kunnen
pas in een langere ontwikkeling wor
den verworven".
Prof. Trimbos besefte, dat hij met
deze suggestie weerstanden op
roept: „Want alcohol en jeugd horen
niet bij elkaar en vormen samen een
taboe, zoals ook seksualiteit en
jeugd tot voor kort een taboo vorm
den". In ieder geval is volgens hem
de tijd „rijp" zo niet overrijp" voor
sociaal-cultureel onderzoek.
„Produkt zonder markt"
Dr. Dekker van de commissie natio
naal plan gezondheidsvoorlichting
en -opvoeding noemde het van be
lang dat de aandacht wordt uitge
breid van het alcoholisme als ziekte
naar het totale verschijnsel van het
alcoholgebruik in de samenleving.
Overigens ziet hij voor een ontmoë-
digingbeleid geen bemoedigend per
spectief. omdat er bij het alcoholge
bruik machtige economische en fi
nanciële belangen zijn betrokken.
Een beleid waaraan geen behoefte
bestaat, is bovendien bij voorbaat
gedoemd te mislukken. Geen enkele
minister kan het zich veroorloven, af
te gaan als alcoholbestrijder. Het is
bovendien moeilijk de publieke opi
nie op dit punt te beïnvloeden. „Hoe
krijg je het spul dan ooit impopu
lair?". aldus dr. Dekker.
Zijn conclusie:.Alcoholbeleid is een
goed produkt. waar nog geen markt
voor is en dat derhalve een geringe
kans maakt, verkocht te worden. We
zullen dus de vraag moeten schep
pen en intussen aan produktontwik-
keling moeten doen".
In dit verband bepleitte hij experi
menten met gezondheidsvoorlich
ting en -opvoeding en preventieve
bestuursmaatregelen op kleine
schaal. Een werkelijk beleid moet
samenhangende maatregelen op
alle niveaus omvatten. Alcoholbe
leid moet een onderdeel worden van
een breder welzijns- en volksgezond
heidsbeleid. Verder valt te denken
aan een reclameverbod, een nieuw
prijs- en belastingbeleid en vermin
dering van de verkoopmogelijkhe
den. Daarbij moet wel worden gelet
op boemerangeffecten van afge
dwongen maatregelen, net zoals bij
voorlichting over alcoholgebruik en
-misbruik moet worden gewaakt te
gen betutteling, bevoogding, stig
matisering of het aanpraten van
schuldgevoelens.
7
ge-
Smith en Goody in „Ave you eard the one about Joey Baker?
door André Rutten
kunnen van maandag tot en met vrijdag
telefonisch van 9 00-19 30 uur opgegeven
worden op nummer 020-913456.
Op zondagavond Is dit alleen mogelijk van
18.00-20.00 uur.
Wij zeggen allen die hebben bijgedragen tot het welsla
gen van ons huwelijk op 20 september j.l. hartelijk dank.
Door de overweldigende belangstelling is het ons niet
mogelijk ieder persoonlijk te bedanken.
Oud-Beijerland
P. Both
W. Both-Teeuwen.
vraagt voor haar bouwwerken in Irak een vakbekwame
bouwkundige
Wij stellen ons het volgende profiel voor:
duidelijk leidinggevende capaciteiten waarbij toezicht
op onderaannemers een belangrijk onderdeel vormt,
minstens 10-jarige ervaring als bouwkundig uitvoerder
in grote woning- en utiliteitswerken, zowel in ruw- als
in afbouw, waarbij ervaring in gietbouw op prijs gesteld
wordt.
goede beheersing van de Engelse taal,
een rustige persoonlijkheid, die prijs stelt op overleg in
een bouwteam,
een theoretische opleiding op MTS-niveau.
bij voorkeur reeds buitenlandse ervaring.
De man die deze kwalificaties in zich draagt bieden wij
o.a.
een zeer goed salaris.
goede uitzendvoorwaarden,
ruime tegemoetkoming i.v.m. huisvesting.
Uw uitsluitend schriftelijke sollicitaties voorzien van pasfoto en referen
ties worden ingewacht door de directie van Difco International B.V.,
Postbus 45, Buitenpost.
Sla je slag.
word lid van hel CNV!
Samen sta je sterk!
Bel 030-941041.
Lees erover
in het winter-
programma van
Perscombinatie
reizen
Informatie/
boeking:
Wibautstraat 131
Amsterdam
Tel. 020-913456
gevestigd te Amsterdam.
UITGIFTE van
nominaal 150.000.000,7) pet. obligaties 1977
per 1978/1987
in de vorm van CF-stukken en K-stukken van 1000,aan toonder
De koers van uitgifte zal op maandag 7 november 1977 vóór beurs worden bekend
gemaakt en in de Officiële Prijscourant van die dag worden gepubliceerd.
Ondergetekende bericht, dat zij de in
schrijving op bovengenoemde obligaties
openstelt op
WOENSDAG 9 NOVEMBER 1977
NV en de Hollandsche Bank-Unie N.V. te
Amsterdam. Rotterdam en 's-Gravenhage.
voor zover aldaar gevestigd, op de voor
waarden van het prospectus d.d. 2 no
vember 1977.
Prospectussen en inschrijvingsbiljetten
zijn bij de kantoren van inschrijving ver
krijgbaar.
Amsterdam. 2 november 1977.
van des voormiddags 9 uur tot des na
middags 3 uur, bij haar kantoren, alsmede
bij de kantoren van Bank Mees Hope
De zwaargewonde vrachtwagenchauffeur A. de Moor wordt door
het Rotterdams chirurgisch-noodteam (witte jassen) uit de cabine
van zijn wagen geholpen, nadat hij gistermiddag op de Beneluxweg
in Rotterdam in botsing was geraakt met een andere vrachtwagen
waarbij hij ernstig bekneld raakte. De brandweer moest de Am
sterdamse chauffeur uit zijn benarde positie bevrijden. De andere
chauffeur bleef ongedeerd.
AMSTERDAM In Mickery spelen
de Engelse acteurs Mel Smith en
'Bob Goody samen met de pianist
Tony Britten een show van een uur
en twintig minuten getiteld: „Ave
You Eard the one about Joey Baker"
(Heb je die over Joey Baker ge
hoord?). Een comedy show.
Amusant? Jazeker, en verbluffend
knap gedaan. Maar er is wel deze
moeilijkheid. "Waar het grappite in
de manier van spelen zit kan ik best
meekomen, maar van het niet-con-
ventionele Engels dat zij gebruiken
ontgaat mij wel het een en ander,
zodat ik verbale grappen mis.
Het wordt gespeeld in de kale speel
ruimte van Mickery. Er staat hier en
daar een stoel, maar het opvallendst
zijn de vele groepen lege flessen van
allerlei alcoholische dranksoorten.
Op de achtergrond staat een piano
met een pianist met een wit masker
voor, dat een wat ongeduldig-af-
wachtende gelaatsuitdrukking ver
toont.
De Joey Baker uit de titel, gespeeld
door de smalle Bob Goody, is 'a
comic', een» komisch nummer voor
variétés en shows, die ooit een twee
derangs-ster is geweest. Hij is even
wel, door de drank klaarblijkelijk,
volkomen in elkaar geklapt en daar
door in de war geraakt, en het zijn
feitelijk de zo ontregelende herinne
ringen van hem die worden gespeeld.
Er zit dus ook iets nachtmerrie-ach-
ties in.
Daarbij speelt de andere acteur, Mei
Smith, verschillende figuren of in
zekere zin maar één. die van Joey's
manager Ben Murphy, die in Joey's
verwarde herinneringen ook zijn
moeder is en een goochelaar met wie
hii heeft samengewerkt.
De hele comedy-show is door de twee
acteurs bedacht, toen zij besloten
hadden buiten hun normale toneel
werk om samen iets te doen en daar
bij de mogelijkheden van de comedy
en van de comic in de praktijk uit te
proberen. En omdat twee Engelse
acteurs het doen, die „het vak" in
hun vingers en hun lijf hebben is het
boeiend en amusant ook omdat
het in de manier van spelen vol klei
ne grapjes zit, van het subtiele tot
door het dolle heen.
De voorstelling is tot en met 6 no
vember in Mickery en komt volgend
jaar (31 januari tot en met 14 februa-
ADVERTENTIE.
Natriumarm bronwater
zonder koolzuur
Uitstekend geschikt
voor natriumarm dieet
ri) in het Mickery-circuit, dus in ve
schillende schouwburgen in Nedd
land en België.
HEERLEN (ANP) De 150 bejaar
den van huize „De Regenboog" in
Heerlen hebben het aftreden van
het voltallige bestuur geëist. Ze on
derschrijven daarmee een eis die het
personeel al eerder heeft geuit op
grond van ernstige moeilijkheden.
Volgens de bejaarden en het perso
neel is het huidige bestuur gekant
tegen de directeur, de heer F. G.
Arntz, die een tijdje weg is geweest
wegens ziekte. In die periode is in De
Regenboog, aldus het personeel en
de bewoners, een wanbeleid ge
voerd. waarvoor het bestuur onmo
gelijk de directeur verantwoordelijk
kan stellen. Wel. zo zeggen zij, de
adjunct-directrice. Het bestuur zou
achter haar staan.
(door Jac. Lelsz)
Na een golf van boeken en andere
publicaties ongeveer 700 titels
over de Slag om Arnhem is nu een
fraai uitgegeven verslag over de dra
matische gebeurtenissen op de
markt gekomen van de Pool Janusz
Piekalkiewicz. Eigenlijk een foto
boek met relatief weinig tekst, waar
in hij de gebeurtenissen per dag
volgt. Het boek is voor Nederland
verschenen bij Keesing BV (prijs
29,50).
Dat er bij de operatie „Market Gar
den" onvoorstelbare fouten zijn ge
maakt. heeft men in tal van geschrif
ten kunnen lezen, waarbij nogal van
nuanceverschillen sprake is. Ook
van Engelse zijde zijn er reserves
geweest ten aanzien van het welsla
gen van de onderneming in de sep
temberdagen van 1944, met het doel
de oorlog te bekorten, gedecideerd
door te stoten naar Berlijn en daar
vóór de Russen te zijn. Er werden
enorme risico's genomen en ook aan
Engelse kant waren er bange voorge
voelens. Was het niet de Engelse
generaal Browning, korpscomman
dant van het Eerste Geallieerde
Luchtlandingsleger. die zei
DEN HAAG In het gemeentemu
seum van Den Haag is op de muziek
afdeling tot 27 november een kleine
maar heel interessante tentoonstel
ling ingericht. Het betreft een zestal
piano's van ongewone constructie en
vormgeving. Zoals de hier afgebeel
de Piramide-pano die in 1828 door de
Weense pianobouwer Conrad Graf
werd gemaakt voor een Hongaarse
magnaat De vormgeving is in een
stijl die een combinatie van empire
en Louis XVI genoemd kan worden.
Het instrument heeft vier. op de foto
niet zichtbare, pedalen waarmee niet
alleen de sterke van de toon geregeld
kan worden, maar waarmee o.a ook
een reep perkament tussen hamers
en snaren gebracht kan worden
waardoor het geluid van een fagot
geïmiteerd wordt.
Dan is er een piano met het eertijds
befaamde Janko-klavier dat in 1882
werd uitgevonden door de Hongaar
se pianist Paul von Janko. Inplaats
van de bekende rij toetsen heeft het
Janko-klavier zes toetsenborden bo
ven elkaar. Volgens Janko zou dit
het spelen van accoorden met ver
uiteenliggende noten vergemakkelij
ken De vele andere voordelen van
dit toetsenbord (volgens de zienswij
ze van de uitvinder) mochten echter
niet leiden tot een algemeen gebruik
ervan. Integendeel, bijna niemand
wilde er aan. en Janko stierf in 1919
als een miskend genie. Verder zijn
nog te zien een Sc hippe rs-piano met
opklapbaar klavier (vanwege de
ruimtebesparing), een door Hildo
Krop ontworpen piano die bij een
eveneens door hem ontworpen zitka
mer-ameublement past (1915). en
een piano die door de Voorburgse
kunstenaar John L. Torenbeek in de
jaren 1974 tot 1977 van onder tot
boven werd gedecoreerd met voor
stellingen uit zijn vroegere werken.
toch geloof lk dat we wel eei
een brug te ver konden gaan"?, e<
uitspraak waaraan Cornells Ryan
titel van zijn vorig jaar verfilmt
boek ontleende.
Maar nu komt Janusz Piekalkiewi
in zijn boek „Arnhem 1944" en d
klinkt toch echt wel een beetje cha
vinistisch vertellen dat van
geallieerde opperofficieren er ma
één was. die voelde dat er bij „Ma
ket Garden" iets niet klopte. D
was zijn landgenoot, generaal Sos
bowski. chef van de Eerste Pool)
zelfstandige parachutistenbrigad
In het hoofdkwartier had hij echt)
het minste in te brengen en hij we.
dan ook niet ernstig genomen. Sos
bowski heeft zich. aldus Janusz PI
kalkiewicz niet laten wijsmaken d
er bij Arnhem slechts Duitsers m
geringe gevechtskracht lagen en m
enkele kapotte tanks, want Arnhe
was op dat moment voor de Duitse
de poort naar het vaderland.
We hebben niet de indruk dat men
Nederland, met reeds een forse bib
otheek gewijd aan de Slag om Ar
hem, op dit boek heeft zitten wac
ten. Overigens best een goed g
schreven verhaal over deze wat vu
genoemd is meest dramatische ej
sode uit de tweede wereldoorlog. I
foto's hebben minstens zoveel a
cent gekregen als de tekst; ze zi.
knap. boeiend en gruwelijk. Janu
Piekalkiewicz was op 17-jarige le<
tijd lid van het Poolse ondergrond
leger, overleefde de opstand in Wj
schau. nam in 1956 deel aan de d
stand in Hongarije en wekte als wq
arbeider in Wenen. Daartussendq
studeerde hij. was hij radioversla
gever, deed hij televisiewerk, trad I
op als filmproducent en schreef l|
over oorlogsonderwerpen en aanvj
wante zaken.
