Breznjew predikt de vrede
Extremist Haddad door
Volksfront uitgestoten
Ex-politieke gevangene in Indonesië
is wei los maar nog lang niet vrij
Franse troepen naar Sahara
Waldheim boos op VS
na besluit over ILO
Gematigde feestrede van Russische partijleider
Graanoogst
Sowj et-Unie
valt tegen
Verkiezingen in
Pakistan niet
voor november '78
Arabieren
bezorgd
over Genève
Na de geseling
Aanslag in Rome
DO
iNDERDAG 3 NOVEMBER 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
MOSKOU (UPD - De graan
oogst in de Sowj et-Unie van
dit jaar is wat tegengevallen.
President Breznjew maakte
gisteren bekend dat er dit jaar
in totaal niet meer dan 194
miljoen ton graan kon worden
geoogst. Dat is 29 miljoen ton
minder dan de oogst van 1976,
maar dat was ook een absoluut
record. Vergeleken met het ge
middelde van de jaren 1970 tot
1974 (ruim 181 miljoen ton) is
de oogst van 1977 zeer redelijk.
De opbrengst die Breznjew gis
teren bekend maakte ligt ech
ter minstens tien miljoen ton
beneden de schattingen die tot
gisteren nog de ronde deden in
het westen. Op grond van die
schattingen gingen de Ameri
kanen er vanuit dat de Sowjet-
Unie het komend jaar onge
veer vijftien miljoen ton graan
zouden gaan invoeren. Die in
voer zal nu beduidend hoger
uitvallen, wat een ongunstig
effect heeft op de voedselreser
ves in de wereld.
MOSKOU (DPA, Reuter) De Sowjet-Unie is bereid mee te werken aan een akkoord waarbij alle
landen zich verplichten geen atoomwapens meer te maken. Als eerste stap naar zo'n akkoord zou
een einde moeten komen aan alle kernproeven, ook voor vreedzame doeleinden.
Dit aanbod werd gisteren gedaan
door Leonid Breznjew, president en
partijleider van de SowjetrUnie. in
zijn herdenkingsrede bij de zestigste
verjaardag van de Russische revolu
tie. Voor deze feestrede had Brez
njew de toporganen in de Sowjet-
Unie en gasten uit ruim honderd
landen bij elkaar laten komen. De
Sowjet-leider sloeg een zeer gematig
de toon aan. Hij legde veel nadruk
op het belang van samenwerking
tussen de landen. Over de commu
nistische partijen in West-Europa,
waarmee het Kremlin in onmin leeft,
liet hij zich opvallende vriendelijk
uit.
Nabuurschap
Breznjew zei dat het stopzetten van
de bewapeningswedloop tussen oost
en west „absolute prioriteit" ver
dient in de internationale politiek.
Over de bewapening van de Sowjet-
Unie zelf zei hij dat deze nodig is
voor een „doelmatige verdediging".
De Sowjet-Unie is volgens hem niet
uit op een militair overWicht. Naar
het oordeel van Breznjew leeft de
wereld momenteel in een fase waarin
de beginselen van „vreedzame
coëxistentie" (vreedzaam naast el-
NEW YORK (UPI, Reuter) De Verenigde Staten hebben heel
wat kritiek geoogst met hun besluit de ILO, de arbeidsorganisa
tie van de Verenigde Naties, te verlaten. Tot degenen die
teleurgesteld zijn over het Amerikaanse besluit behoren secreta
ris-generaal Waldheim van de Verenigde Naties, de Nederlandse
regering en de Wereldraad van Kerken.
Waldheim sprak de hoop uit dat de
Amerikanen nog terug zullen komen
op hun besluit. Hij herinnerde er aan
dat president Carter sterke steun
aan de Verenigde Naties en „verster
king van de internationale samen
werking" heeft beloofd. Hij kon de
opzegging van het ILO-lidmaat-
schap maar moeilijk rijmen met
deze belofte. De Wereldraad van
Kerken gebruikte datzelfde argu
ment in zijn verklaring over het
Amerikaanse besluit. De Wereldraad
wijst er verder op dat de ILO veel er
nuttig werk heeft gedaan voor de
naleving van mensenrechten, iets
wat president Carter toch zou moe
ten waarderen en steunen.
De Nederlandse regering vreest dat
Amerikaanse houding tegenover de
ILO wel eens een gevaarlijk prece
dent kan blijken te zijn. Dat een
grote mogendheid nu een internatio-
ANKARA (AFP) Het hoofd van
het militaire bewind in Pakistan,
generaal Zia-oel-Haq, heeft gisteren
verklaard, dat er in zijn land niet
voor november van het volgend jaar
verkiezingen kunnen worden ge
houden.
Hij deed dit op een persconferentie
in de Turkse hoofdstad Ankara. Hij
zei dat het nog wel vier tot zes
maanden zal duren voordat de toe
stand in Pakistan weer normaal zal
zijn. Voorts verzekerde hij dat het
militaire bewind niet van plan is het
politieke leven te reorganiseren. Het
ging er slechts om de veiligheid van
de politieke activiteit te waarbor
gen. De partijen zouden niettemin
„trouw moeten blijven aan de inte
griteit van Pakistan en op alle gebie
den geleid moeten worden door de
beginselen van de Islam".
nale organisatie heeft verlaten kan
wel eens navolging krijgen, zo wordt
in de Nederlandse verklaring gesug
gereerd. Overigens heeft Nederland
er wel begrip voor dat de Verenigde
Staten veel moeite hadden met be
paalde politieke handelingen van de
ILO.
kaar leven) vaste wortel hebben ge
schoten. Hij zelf noemde dit beginsel
.het enige realistische, het enige ver
standige".
Breznjew gaf hoog op van de goede
verhoudingen binnen Europa. „De
betrekkingen van goede nabuur
schap, het wederzijdse begrip en de
belangstelling der volkeren voor el
kaar" zijn zich aan het stabiliseren.
„Wij schatten deze verworvenheid
op hoge waarde en zien het als onze
plicht haar op alle manieren te be
schermen en verder te ontwikkelen."
aldus de Sowjet-leider.
Het akkoord tegen uitbreiding van
het arsenaal atoomwapens, dat
Breznjew zegt te willen, zal volgens
hem alle kernwapens moeten om
vatten: atoom-, waterstof- en neu
tronenbommen en -projectielen. Ge
lijk met zo'n akkoord zouden de
deelnemende landen de verplichting
kunnen aanvaarden het bestaande
arsenaal stap voor stap in te krim
pen. Het einddoel zou dan „liquida
tie voor de volle honderd procent"
moeten zijn. De Sowjet-leider stelde
tevens voor de lopende onderhande
lingen over een algeheel verbod op
kernproeven af te ronden.
Breznjew ging slechts terloops in op
de woordenstrijd tussen de Sowjet-
Unie en de Verenigde Staten over de
naleving van mensenrechten. „Wan
neer men zware nadruk legt op
woordenwisselingen en probeert el
kaar de les te lezen, dan is het resul
taat slechts het aanwakkeren van
argwaan en vijandschap, nutteloos
voor beide landen en gevaarlijk voor
de wereld," vond Breznjew.
Eurocommunisme
Bij zijn bespreking van de relatie
met Westeuropese communistische
partijen nam Breznjew het in Mos
kou gehate woord „Eurocommunis
me" niet in de mond. Hij zei dat de
partijen in de „kapitalistische lan
den" druk doende zijn de strategie
en de tactiek voor hun revolutionai
re strijd „te vervolmaken". Er zijn
daarbij „belangwekkende stellin
gen" naar voren gekomen. Die zijn
naar het oordeel van Breznjew „nog
niet volledig uitgewerkt" en ook nog
wel „aanvechtbaar". Maar zo voeg
de hij daar vergoelijkend aan toe,
„zo gaat dat nu eenmaal bij het
zoeken".
Traditiegetrouw kreeg China de fik
ste veeg uit de pan van Breznjew. De
Rus verweet de Chinezen dat ze zich
hadden afgewend van de vriend
schap en solidariteit van de socialis
tische landen en nu heulden met „de
krachten der reactie".
Leonid Breznjew tijdens het uitspreien van zijn herdenkingsrede
bij de zestigste verjaardag van de Russische revolutie.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Doctor Waddia Haddad, de Palestijnse leider die verantwoordelijk wordt
gesteld voor een groot aantal acties van extremisten, is uit het Volksfront voor de Bevrijding van
Palestina gestoten. Dit is gisteren in Beiroet meegedeeld.
voerders van het Volksfront wordt
toegegeven.
Waddia Haddad Is één van de oudste
medestanders van de leider van het
Volksfront dr. George Habasj. Nadat
zij samen aan de Amerikaanse Uni
versiteit in Beiroet medicijnen had
den gestudeerd en in de Arabische
nationale beweging actief waren ge
weest, richtten zij in 1967 het radica
le Volksfront voor de Bevrijding van
Palestina od.
Tekenen van een conflict tussen de
beide leiders kwamen voor het eerst
in 1970 naar buiten toen Habasj op
bezoek was Jn Noord-Korea. Zonder
medeweten van de Volksfrontlelder
organiseerde Haddad de kaping van
een aantal passagiersvliegtuigen
naar een landingsstrip in de Jor
daanse woestijn. Ondanks een offici
eel besluit van het Volksfront in
maart 1972 om het kapen van vlieg
tuigen te staken, bleef Haddad zich
met dit soort praktijken bezig hou
den. Zo wordt Haddad gezien als het
brein achter de kaping van een Air-
France-toestel naar het Oegandese
vliegveld Entebbe verleden jaar, iets
dat in privégesprekken door woord-
Lufthansa
De bekendmaking van het Volks
front in Beiroet gisteren hangt sa
men met Haddads betrokkenheid bij
de kaping van een toestel van de
Lufthansa die verleden maand in de
Somalische hoofdstad Mogadisjoe
eindigde. Volgens de verklaring van
het Volksfront werd Haddad reeds
verleden jaar februari uit de bewe
ging gestoten omdat hij en anderen
zich niet bij het besluit wilden neer
leggen om geen vliegtuigen meer te
kapen. De verklaring van het Volks
front van gisteren is de eerste keer
dat er officieel wordt toegegeven dat
Haddad geen deel meer uitmaakt
van deze radicale Palestijnse bewe
ging. Tot nu toe verklaarden woord
voerders van het Volksfront desge
vraagd dat Haddad weliswaar bij de
ontvoering verleden jaar van het Air-
France tegen de principes van bet
Volksfront had gehandeld maar dat
er nog altijd een besluit moest wor
den genomen over desciplinaire
maatregelen tegen hem. „Na het in
cident in Mogadisjoe vinden wij het
echter van wezenlijk belang om ncfc
een keer te benadrukken dat wij ons
aan ons eerder besluit houden," al
dus het Volksfront gisteren.
Rode Leger
Haddad wordt niet alleen verant
woordelijk geacht voor de kaping
van een reeks vliegtuigen. Hij speelt
bovendien een belangrijke rol bij de
contacten tussen groepen geweldda
dige extremisten in de gehele wereld.
Zo onderhoudt hij onder meer nau
we contacten met het Japanse Rode
Leger en de Rote Armee Fraktion.
Sinds jaren is hij niet meer in het
openbaar gesignaleerd. Aangeno
men wordt dat hij voornamelijk in
Irak en Libië verblijft. Verleden Jaar
juni zou hij in Zuid-Jemen aanwezig
zijiv geweest toen een groep Neder
landers en een groep Duitsers een
semi-militaire opleiding kregen.
DAMASCUS (UPD In de
Arabische wereld wordt druk
overleg gepleegd over de coör
dinatie van alle politieke en
militaire activiteiten. Het in
tensieve overleg komt voort
uit het feit dat men in vele
Arabische hoofdsteden mo
menteel twijfelt aan de kansen
van slagen van de Oeneefse
vredesconferentie in het
Midden-Oosten.
De Jordaanse koning Hoessein
kwam gisteren in de Syrische hoofd
stad Damascus aan voor besprekin
gen met president Hafez al Assad.
Na beëindiging van het overleg met
Assad vertrekt Hoessein naar de Sa-
oedi-Arablsche hoofdstad Riad voor
overleg met koning Khaled en de
Egyptische president Sadat die mo
menteel een bezoek aan zijn Saoedi-
sche geldschieters brengt.
In Cairo wordt morgen de Russische
onderminister van buitenlandse za
ken. Sitlenko. verwacht om met
Egyptische regeringsfunctionaris
sen van gedachten te wisselen over
de huidige inspanningen om de Oe
neefse vredesconferentie te her
vatten.
Deze inspanningen stagneren mo
menteel omdat de verschillende be
trokken partijen het over de kwestie
van de Palestijnse vertegenwoordi
ging in Genève niet eens kunnen
worden. Terwijl de Arabieren stellen
dat de PLO de enige wettige verte
genwoordiger van het Palestijnse
volk is, wil Israël met deze beweging
niets te maken hebben. De Sowjet-
Unie. die samen met de Verenigde
Staten de Geneefse vredesconferen
tie moet voorzitten, heeft ai laten
weten dat het de conferentie niet zal
bijwonen wanneer de PLO niet zou
worden uitgenodigd.
Bij de pogingen om de Arabische
strategie te coördineren speelt Syrië
een zeer actieve rol. Om op de nood
zaak van een dergelijke coördinatie
te wijzen hebben de Syrische minis
ter van buitenlandse zaken Khad-
dam en de bevelhebber van de
luchtmacht, maarschalk Naji Jamil
de afgelopen weken verschillende
Arabische staten bezocht.
De Arabische staten streven ernaar
om hun interne geschillen op zij te
zetten en om de rol van de Sowjet-
Unie bij de vredesinspanningen te
vergroten. De PLO bemiddelt mo
menteel tussen de aartsvijanden Sy
rië en Irak.
PARIJS (AFP, Reuter, UPI) Frankrijk heeft gisteren in alle
vroegte troepen gestuurd naar West-Afrika. Deze actie houdt
verband met de gevangenhouding van acht Fransen door het
Frente Polisario, het bevrijdingsfront voor de westelijke Sahara.
Deze jonge Pakistani heeft net een pijnlijke geseling achter de rug. Hij was dooreen militair tribunaal
veroordeeld tot één jaar gevangenisstraf plus openbare geseling wegens een seksueel misdrijf. In
Pakistan worden sinds enige tijd weer op grote schaal lijfstraffen toegepast. Om de „opvoedkundige
waarde" te verhogen wordt er meestal gezorgd voor veel publiek bij de bestraffingen. Bij de
afranseling van deze militair waren duizenden jongeren aanwezig.
Acht DC-8 transportvliegtuigen heb
ben soldaten naar de basis Quakam
in Senegal gebracht. Een regerings
woordvoerder verklaarde dat de ac
tie direct verband hield met „de vei
ligheid van Franse burgers in het
gebied". De basis ligt aan de Maure-
taanse grens. In Mauretanië zelf,
waar de acht Fransen door Polisario
worden gevangen gehouden, wonen
ruim 2.000 Fransen.
Frankrijk wil druk uitoefenen op Al
gerije, dat Polisario steunt. De Alge
rijnse president Boumedlenne heeft
Frankrijk gewaarschuwd de voorma
lige Franse kolonie Mauretanië niet
binnen te vallen.
Frankrijk probeert niet alleen via
militaire dreiging de vrijlating te be
werkstelligen van de acht gevange
nen. Ook via diplomatieke kanalen
worden pogingen ondernomen om
succes te bereiken. Zo is het Interna
tionale Rode Kruis benaderd en ook
in Algiers en Tripoli, de hoofdsteden
van Algerije en Libië, heeft Parijs
getracht druk uit te oefenen.
In een verklaring van de Franse am
bassade in Den Haag wordt echter
gesteld:
„De medewerking van het Rode
Kruis wordt verhinderd door een vol
ledig gebrek aan samenwerking van
de zijde van de Algerijnse autoritei
ten. die naar voren hebben gebracht
dat zij niet verantwoordelijk zijn
voor de acties van het Polisario. Zij
hebben laten weten dat zij niet in
staat waren rechtstreeks antwoord
te geven op de door het Rode Kruis
overgebrachte verzoeken. ZIJ stelden
slechts voor, het Rode Kruis in con
tact te brengen met de Saharaanse
Rode Halve Maan. De leiders van het
Polisario hebben echter in het open
baar verscheidene malen verklaard
dat zij alleen gegevens over hun ge
vangenen zullen verstrekken na ont
vangst van de lijst van In Mauretanië
gevangen zittende Saharanen. In de
ROME (DPA) De Italiaanse chris
ten-democraat Publio Fiori, die zit
ting heeft in het parlement van de
regio Rome, is gisteren door linkse
extremisten gewond met zes kogels
in de benen en een in de borst.
De 39-jarige Fiori werd vlakbij zijn
Romeinse woning vanuit een passe
rende wagen beschoten. Hij is bin
nen nauwelijks vijf maanden reeds
het veertiende slachtoffer van een
dergelijke aanslag.
vrees dat de overhandiging van deze
lijst een stap is in de richting van
erkenning van het Polisario, heeft
Mauretanië tot nu toe geen gevolg
gegeven aan dit verzoek.
Maar deze houding van het Polisaric
is ir< ieder geval onaanvaardbaar,
want zij heeft tot gevolg dat de Fran
se gijzelaars gelijk worden getrok
ken met de gevangenen. Van onze
kant zijn wij ook in geen geval bereid
in te gaan op voorstellen die een
rechtstreeks contact tussen Franse
en Saharaanse vertegenwoordigers
bepleiten, daar deze de weg zou kun
nen openen tot politieke chantage
waarbij de levens van onschuldige
mensen in gevaar worden gebracht."
De acht Fransen verdwenen in twee
acties van Polisario, in mei en vorige
week, in de buurt van de stad Zoue-
rate, waar ijzererts wordt gedolven.
Het lijkt onwaarschijnlijk dat beslo
ten wordt de gevangenen met ge
weld te bevrijden, aangezien de acht
Fransen zich vermoedelijk bevinden
in de mobiele kampen van het Fren
te Polisario. Wel bestaat er volgens
doorgaans goedingelichte kringen
de kans dat de Franse troepen zich
zullen vestigen rond de stad Zouera-
te en langs de spoorlijn van Zouerate
naar de haven van Nouhadibou.
Daar werken de meeste Fransen, die
zich momenteel in Mauretanië be
vinden. Behalve de pas aangekomen
troepen bevinden zich al langer een
duizendtal soldaten in Senegal, die
desgewenst kunnen worden ingezet
Als politieke gevangenen in In
donesië na vele jaren
gevangenschap eindelijk wor-,
den vrijgelaten uit de kampen,
waarin ze meestal zijn onderge
bracht, zijn ze nog lang geen
vrije burgers. Ze moeten een
lange proeftijd doormaken
voordat ze hun burgerrechten
terugkrijgen. In Jakarta en an
dere grote steden kan zo'n pro-,
ces relatief vrij soepel verlo
pen, maar in de kleinere steden
en op het platteland, waar de
meeste ex-politieke gevange
nen wonen, kan het jaren du
ren en is het vaak bijzonder
pijnlijk.
Aldus Herman Marcus, de Indone
siër, die zelf gevangen gezeten heeft
en in verschillende artikelen in deze
krant zijn visie op het probleem der
politieke gevangen in Indonesië ge
geven heeft. Marcus schrijft in zijn
jongste brief dat er momenteel vier
fasen zijn in het vrijlatinsproces.
Huisarrest
Nadat de mensen het kamp verlaten
hebben, moeten ze thuis blijven. Ze
zijn niet vrij om te gaan en te staan
waar ze willen. Ze mogen geen bezoe
kers ontvangen, behalve hun naaste
verwanten. Ze mogen alleen over fa
milie-aangelegenheden praten en ze
ker met over politiek. Omdat ze
thuis moeten blijven, kunnen ze
geen baan zoeken. Dit strikte huisar
rest duurt 3 tot 4 maanden. Zo kon
meneer Jaya bijvoorbeeld zijn zoon
niet bezoeken, die in een kamp ge
vangen zat, terwijl hij maar een paar
honderd meter van het kamp af
woonde.
In feite, zegt Marcus, zijn ze nog
steeds gevangenen, met dit verschil
dat ze niet meer in een kamp zitten.
Marcus pleit voor een regeling, waar
bij de staat de eerste drie maanden
na de vrijlating de ex-gevangenen
een uitkering geeft, zodat hun onder
houd niet helemaal door hun familie
gedragen hoeft te worden. Die fami
lies zitten vaak toch al in moeilijke
omstandigheden.
Stadsarrest
Als de ex-gevangenen zich geduren
de de drie tot vier maanden van het
huisarrest goed gedragen hebben,
mogen ze zich vrij bewegen binnen
de grenzen van de stad. Veel moge
lijkheden hebben ze nog niet, omdat
ze meestal geen geld hebben. Ze zijn
eigenlijk dag aan dag bezig strijd te
leveren voor het naakte bestaan. Het
is vaak erg moeilijk om aan een baan
te komen, hoewel de meesten bereid
zijn elk soort werk op te knappen. Ze
proberen zich zo snel mogelijk aan te
passen aan hun nieuwe manier van
leven in de Indonesische samenle
ving. Na soms twaalf jaar gevangen
schap is dat zeker niet eenvoudig.
Eens in de veertien dagen, en later
eens in de maand, moeten ze zich
melden bij de militaire territoriale
commandant in hun district. Gedu
rende deze tijd worden hun gangen
nagegaan en als ze ervan verdacht
worden contacten te onderhouden
met „gevaarlijke of onbetrouwbare
elementen" kunnen ze weer gedegra
deerd worden tot huisarrest. Dit
stadsarrest duurt meestal tussen de
drie en zes maanden, maar in sommi
ge gevallen een jaar of meer. Dat
hangt af van de autoriteiten die hen
in de gaten moeten houden.
Volledige vrijlating
Deze derde fase is erg belangrijk
voor de ex-politieke gevangenen,
door Johan ten Hove
want nu krijgen ze de zo fel begeerde
..burgeridentiteitskaart". Maar nog
steeds zijn ze niet volledig vrije bur
gers. Deze status van zogenaamde
„volledige vrijlating" is wat mislei
dend. Ze zijnnog steeds verplicht
zich een keer in de twee maanden te
melden bij de militaire territoriale
commandant van het district en
elke keer dat ze het district willen
verlaten, hebben ze daarvoor specia
le toestemming en een speciale pas
nodig. Deze fase kan één tot ver
scheidene Jaren duren. Neem nu bij
voorbeeld meneer Aman, hij heeft
zijn identiteitskaart al in 1973 gekre
gen, maar tot op de huidige dag
moet hij zich één keer in de twee
maanden melden bij de militaire
autoriteiten.
Volledig burgerschap
Nadat de ex-gevangenen zich vol
gens de autoriteiten als loyale bur
gers hebben gedragen, krijgen ze de
„volledige burgerschapsstatus" met
rechten en plichten als elke andere
Indonesiër, behalve dan dat bepaal
de privileges hen onthouden wor
den. Maar om deze status te berei
ken moeten ze een schriftelijk ver
zoek indienen bij provinciale mili
taire territoriale commandant van
het leger en hierbij moeten de mili
taire commandant van het district
en de commandant van de militaire
politie in zijn regio als bemiddelaars
fungeren. De provinciale comman
dant bepaalt een dag waarop hij de
ex-politieke gevangene kan ontvan
gen en na het gesprek stelt hij vast
of de ex-gevangene het waard is
volledig burger te worden of niet.
Als alles goed gaat krijgt hij het
„certificaat van vrijlating" en wordt
officieel erkend als wettig burger.
Pas dan houdt hij op politieke ge
vangene te zijn.
Maar voor veel van de ex-gevange
nen in de dorpen en de kleinere
steden is dit certificaat nauwelijks
te krijgen. Het kost veel tijd en
relatief veel geld om al die reizen te
maken, en de meesten dienen zo'n
verzoek nooit in. ZIJ hebben het voor
hun werk op het land of in hun
kleine werkplaats ook niet nodig. Zij
verlaten vrijwel nooit hun dorpen en
steden.
Maar degenen die er uiteindelijk
toch in slagen het certificaat te be
machtigen zijn in feite alleen wette
lijk en theoretisch gelijk aan andere
burgers. Zij worden nog steeds ge
wantrouwd. zijn nog steeds onder
werp van vooroordelen en discrimi
natie. Overheidsbanen, functies in
het leger of bij de politie, een baan
in het onderwijs, zijn voor hen nog
steeds niet toegankelijk, terwijl veel
particuliere bedrijven hen liever ook
niet willen vanwege hun vroegere
gevangenschap. Daarbij komt nog
dat de banen in Indonesië toch al
niet voor het oprapen liggen. Veel
deskundigheid gaat er op deze ma
nier eigenlijk verloren, er zijn artsen
en Ingenieurs, waar het land grote
behoefte aan heeft, die nu onge
schoolde arbeid moeten verrichten.
Machtsvertoon
Herman Marcus zegt in zijn brief dat
hij niet te lang wil stilstaan bij het
misbruik en macht van plaatselijke
autoriteiten, bij de chantage, bij de
corruptie en de vernedering die ex-
gevangenen moeten ondergaan en
dte hun weg naar de volledige vrij
heid vaak onnodig veel langer ma
ken. Hij vindt het hele proces veel te
gecompliceerd en kan zich niet aan
de indruk onttrekken dat het de
Indonesische regering om am-
bachtsvertoon gaat. om zowel de
politieke gevangenen als de miljoe
nen andere Indonesiërs te laten zien
dat het huidige bewind vast in het
zadel zit en dat er niet mee te spot
ten valt. Maar. zegt Marcus, het is in
feite geen teken van kracht, maar
van zwakheid, van instabiliteit en
gebrek aan zelfvertrouwen. Een wer
kelijk stabiel bewind heeft dit soort
kunstmatige vertoningen van
macht niet nodig. Hoe willekeuriger
een regering met de macht om
springt. des ter sterker zal de onrust,
het gevoel van teleurstelling en de
weerstand tegen zo'n regering wor
den. Marcus wijst op het groeiende
(nu nog passieve) verzet onder de
Indonesische bevolking en vreest
voor gewelddadigheden in de toe
komst.
Dil is het laatste van twee artikelen
over de politieke gevangenen in Indo
nesië. Het eerste plaatsten wij afgelo
pen dinsdag.
