Overheid moet
ADM en RSY tot
fusie dwingen"
Prijs sociaal verslag
voor Heidemaatschappij
Discriminatie vrouw bij kredietverlening
Steeds minder werk
in voedingsindustrie
Landbouwschap hekelt
geschuif bij formatie
Pond moest
iets terug
Bij kledingbedrijf
150 man op straat
Veel vracht
op Schiphol
Nederlandse baggeraars in Suezkanaal
Voedingsbonden zeer verbaasd
Hypotheekrente per 1 nov.
„Landbouw geen lichte portefeuille"
Platinamijn ontslaat
5.000 werknemers
möller&co
Financiers willen rente-percentage gaan noemen
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
P 19 - RS 21 - H 23
Geen akkoord over samenwerking
Amsterdamse scheepsbouw
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De Industriebonden NVV en NKV doen een
beroep op de overheid om met machtsmiddelen („de centen") de
Nederlandsche Dok- en Scheepsbouw Maatschappij (NDSM),
een dochter van Rijn-Schelde-Verolme, en de Amsterdamsche
Droogdok Maatschappij (ADM) te dwingen hun activiteiten op
het gebied van de scheepsreparatie te bundelen. Als die fusie er
niet komt, staat het werk van ongeveer drieduizend man op het
spel, zo menen de industriebonden.
De twee ondernemingen, die ervan
overtuigd zijn dat hun bestaan in
zelfstandigheid van korte duur zal
zijn en dus overtuigd zijn van de
noodzaak tot samengaan, zijn het
niet eens kunnen worden over de
voorstellen van oud-minister Nelis-
sen met betrekking tot de •vorm,
waarin het samengaan van de twee
Amsterdamse scheepsreparatiewer-
ven dient te worden gegoten. De
bonden hebben het rapport van de
heer Nelissen, die als onafhankelijk
deskundige in opdracht van de Be- i
leidscommissie Scheepsbouw de sa
menwerking tussen de Amsterdam
se reparatiewerven onderzoekt, gis
teren openbaar gemaakt.
Volgens bestuurder Dick Visser van
de Industriebond NVV zal door de
heer Molkenboer, directeur-generaal
van het ministerie van economische
zaken en overheidsvertegenwoordi
ger in de Beleidscommissie Scheeps
bouw. de heer Nelissen en de heer
Bakker, oud-minister van verkeer en
waterstaat en voorzitter van de be-
leidscomidissie, een nieuwe poging
worden ondernomen om de ADM en
RSV tot samenwerking te bewegen.
In dat overleg moet de overheid zijn
sleutelpositie geldgever aan RSV en
(binnenkort waarschijnlijk ook) aan
ADM uitbuiten, om de partijen bij
elkaar te brengen, aldus de indu
striebonden." Anders staan we
straks aan de groeve van twee grote
reparatiewerven," aldus Visser.
De voorstellen van de heer Nelissen
voorzien in het samengaan van de
reparatie-activiteiten van NDSM en
ADM in één onderneming, waarin
RSV weliswaar een meerderheidsbe
lang zal krijgen, maar die binnen het
RSV-concern een grote mate van
zelfstandigheid zal behouden.
Niet zwaarwegend
De ADM gaat, met enig voorbehoud
akkoord met de voorstellen van Ne
lissen. maar RSV laat een stellig
„neen" horen. RSV, die volgens de
industriebonden inlijving van de
ADM in het concern nastreeft, wijst
de suggesties van Nelissen af, omdat
de nieuwe onderneming niet zou
passen in organisatie van RSV en
bovendien aanleiding zal geven tot
concurrentie met de overige RSV-
bedrijven.
De bonden vinden deze bezwaren
niet zwaarwegend genoeg om de sa
menwerking tegen te houden. Zij
wijzen erop, dat de positie van de
Amsterdamse scheepsbouw snel
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN - Het herenkleding
bedrijf Levie te Groningen heeft
ontslag aangevraagd voor honderd
vijftig werknemers. De vakbonden
zijn hier slecht over te spreken. Het
gaat volgens de bonden niet aan,
dat elk bedrijf van de Confectie'
Coöperatie Nederland afzonderlijk
nog langer op eigen houtje mensen'
ontslaat. De bedrijven zullen via de
Strucon, waarin werkgevers en
werknemers samen met overheids
vertegenwoordigers zich over de
problemen in de confectie-industrie
buigen, naar oplossingen moeten
zoeken. Als er buiten de Strucon om
ontslagen blijven vallen, dan over
wegen de bonden er uit te stappen,
zo zei gisteren districtsbestuurder
Jaap Wolters van de Industriebond
NW. Volgens hem dreigen er ook bij
het confectiebedrijf S. Muller b.v. te
Drachten vijftig ontslagen te vallen.
verslechtert en dat spoed geboden
is. „De werkgevers laten opnieuw
zien niet tot samenwerking bereid te
zijn." „Ze gaan kennelijk liever zelf
standig dood, dan samen verder",
aldus Dick Visser, die dit gedrag
met het oog de werkgelegenheid on
verantwoord vindt.
De Industriebonden NW/NKV vin
den, dat de heer Nelissen met zijn
plannen een heel eind in de richting
van de bonden is gekomen. Zoals
bekend geven de industriebonden
de voorkeur aan één zelfstandige
werfcombinatie, waarin RSV en
ADM met een zo groot mogelijk
minderheidsbelang (49 procent)
deelnemen, terwijl de overheid met
twee procent „op de wip komt te
zitten."
De bonden willen zich niet uitlaten
over de vraag welke gevolgen een
fusie voor het personeel van ADM
en NSDM zal hebben. Ze verwach
ten in ieder geval geen gevolgen
voor het direct-produktieve perso
neel, omdat zowel bij de ADM als bij
de NDSM een tekort is aan deze
functies. „Beide werven kunnen zo
ongeveer 300 man aannemen", aldus
Dick Visser. „Problemen zijn eerder
te verwachten voor personeelsleden
in niet-produktieve functies", zo zei
hij.
De KLM heeft voor het eerst in
haar 58-jarig bestaan binnen
een tijdsbestek van zeven dagen
meer dan vijf miljoen kilo
vracht verwerkt. De 5000 ton-
grens werd overschreden in de
week van 16 tot 23 oktober. Bij
de KLM vrachtafdeling op
Schiphol, waar men momenteel
midden in het hoogseizoen zit,
worden honderden tonnen ex
tra vracht verwerkt als gevolg
van het sterk toenemende aan
bod op Schiphol en de meer dan
100 KLM stations in het buiten
land.
FKIESCH-GBONINGSCHE
Deze hypotheekbank gaat nieuwe
volgestorte aandelen en certiiicaten
aan toonder uitgeven. Houders van
uitstaande aandelen en certificaten
hebben een voorkeur in de verhou
ding 1:4.
DEN HAAG De werkgele
genheid in de Nederlandse voe-
dings- en genotmiddelenindu
strie is in de jaren 1973 tot en
met 1976 met gemiddeld ruim
.twee procent per jaar gedaald.
De produktie is in die vier jaar
met ongeveer 2,5 procent per
jaar toegenomen, dat is maar
de helft van de groei in de voor
afgaande tien jaren.
De ministeries van economische za
ken en van landbouw vertellen dit in
Van onze soc.-economische redactie
AMSTERDAM De Heidemaatschappij heeft gisteren een prijs gekregen voor het beste
jaarverslag. De Heidemaatschappij kreeg deze prijs, ingesteld door PW, het maandblad voor
personeelswerk en arbeidsverhoudingen, omdat naar het oordeel van de jury deze onderneming
erop een zeer goede wijze in geslaagd is verslag uit te brengen over de sociale activiteiten in 1976.
Met name bij de Voedingsbonden
FNV heeft de prijsuitreiking enige
verbazing gewekt, omdat deze vak
organisatie op dit ogenblik in een fel
conflict is gewikkeld met de Heide
maatschappij. Dat conflict heeft on
der andere het sociale beleid als
inzet.
Volgens de bonden zou de Heidemij-
directie geen gevoel voor verant
woordelijkheid hebben. „Door een
ziekmakend gebrek aan daadkracht
brengt zij de belangen van de zesdui
zend werknemers in gevaar," aldus
de Voedingsbonden. Volgens hen
zou er geen goede taakverdeling zijn
tussen de leden van de raad van
bestuur en zouden zij niet bij elkaar
passen.
De directie heeft inmiddels ontkend
dat er gevaar zou bestaan voor de
werkgelegenheid bij de Heidemaat
schappij. Volgens de Heidemaat
schappij is met de stelselmatige kri
tiek van de bonden geen enkel be
lang gediend, zeker niet dat van de
medewerkers van de Heidemij.
teiten bezit en te onzakelijk en onge
disciplineerd werkt. „Zij zijn behou
dend en schieten te kort in hun ver
mogen om problemen te lijf te gaan.
Bovendien lopen er te veel directeu
ren rond," aldus de bonden, die daar
bij verwijzen naar een rapport van
het Gemeenschappelijk Instituut
voor Toegepaste Psychologie.
De directie zegt daarover dat de ei
gen meningen van de bonden op een
verwarrende wijze worden vermengd
met conclusies uit het organisatie
rapport. „Aan de belangrijkste aan
bevelingen van dit rapport wordt
inmiddels uitvoering gegeven," al
dus de Heidemij. Die aanbevelingen
hebben voornamelijk betrekking op
de structuur van de bedrijfsleiding
en het afstemmen en herverdelen
van de verantwoordelijkheden. Ook
volgens president-directeur dr ir S.
Sonneveld is de gang van zaken bij
de Heidemij alleszins redelijk en be
staat er ook geen gevaar voor verlies
van werkgelegenheid.
blad PW opgemerkt dat het uit
blinkt door helderheid. „De grote
mate van openheid wordt gemar
keerd door het in het verslag opgeno
men kritisch commentaar van de
centrale ondernemingsraad," aldus
de jury. Op grond van de goede kwa
liteit van hun jaarverslagen werden
eervolle vermeldingen toegekend
aan Hoogovens IJmuiden, Océ Ne
derland en de Coöperatieve Con-
densfabriek Friesland.
Prof. Heertje van de Universiteit van
Amsterdam merkte bij de uitreiking
op dat van de beoordeelde verslagen
er ruim zeventig niet voldeden aan
normen als verantwoording van het
beleid, de relatie tussen sociaal be
leid en ondernemingsbeleid en de
herkenbaarheid van het verslag voor
de verschillende groepen werkne
mers.
hun bedrijfstakverkenning van deze
industrie, een van de vervolgen op de
regeringsnota „selectieve groei".
De produktiegroei die er nog was, zo
delen ze mee, was vooral te danken
aan de vergroting van de exporthoe-
veelheid.
De voedings- en genotmiddelenindu
strie, zo staat in de verkenning,
neemt ruim een kwart van de omzet
van de industrie voor haar rekening,
vijftien procent van de industriële
werkgelegenheid, vijf procent van de
bruto toegevoegde waarde tegen
marktprijzen en zestien procent van
de totale uitvoer.
Eind 1976 waren ongeveer 174.000
werknemers in deze bedrijfstak
werkzaam, waarvan een verhou
dingsgewijs groot aandeel (10-15 pro
cent) in bedrijven met minder dan
tien werknemers.
BAGGERAARS Een internatio
nale baggercombinatie, waarin deel
nemen de Hollandsche Aanneming
Maatschappij (HAM), werkmaat
schappij van de Hollandsche Beton
Groep, Bos Kalis, Dredging Interna
tional (België), Western Contracting
Corp. (V.S.) en Great Lakes Dredge
and Dock Company (V.S.) heeft een
opdracht verworpen voor bagger-
werk in het Suezkanaal.
Met het project, dat omstreeks half
1980 zal worden opgeleverd, is een
contractsom van 135 min gemoeid.
De opdracht is verstrekt door de
Suez Canal Authority en omvat het
verdiepen en verbreden van het Su
ezkanaal tussen het Timsah Meer en
het Grote Bittermeer. Het traject is
16,5 km lang.
Naam
bank
Rente vast
gedurende:
Afsluitprov.
(procenten)
Rentepercentages
met zonder
gemeentegarantie
ABN
5 jaar
1 jaar
1.5
1.5
8.5
8.25
8.5
8.25
AMRO-Bank
5 jaar
variabel
1.5/2.-
1.5/2-
8.5
8.25
8.5
8.25
Bouwfonds
30 jaar
5 jaar
2 jaar
1.5
1.5
1.5
8.75
8.3
8.1
8.75
8.3
8.1
Centraal Beheer
10 jaar
8.3
8.3
Ennia
10 jaar
8.3
8.5
Nat. Nederl.
10 jaar
5 jaar
8.3
83
8.5
8.5
Rabo Bank
adviesrente
variabel
1.25
8.5
8.5
Rabo-Hyp-Bank
5 jaar
1.5
8.5
8.5
RPS
5 jaar
1.-
8.25
8.25
Stad A'dam
5 jaar
1.-
8.25
8.25
Westland
Utrecht
standaard
no risk
budget
5/10 jaar
5/10 jaar
variabel
2-
2.-
2-
8.3
8.7
8.5
8.5
8.9
8.5
Geldt voor alle levensverzekeringmaatschappijen die lid zijn van de
NVBL.
Er zijn geen wijzigingen in de hypotheekrentepercentages voorgeko
men. Veranderingen worden ook nog niet verwacht.
(Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huis in Amers
foort)
DEN HAAG Het heen en weer schuiven met mensen en
portefeuilles wekt wel eens de indruk, aldus voorzitter Piet
Bukman van het Landbouwschap, dat het spel een doel-op
zichzelf is en dat het landsbelang naar de marge verhuist.
JOHANNESBURG - De Zuidafri-
kaanse onderneming Rustenburg
Platinum Holdings, die een van de
grootste platinamijnen ter wereld
bezit, gaat haar produktie met tien
tot twintig procent inkrimpen. Dat
zal ruim 5.000 mensen hun baan
kosten. Er is te weinig vraag naar
platina en de lage prijzen die ervoor
worden betaald, vergen te veel van
de financiële reserves, aldus een
woordvoerder van Rustenburg.
Mefrdeze woorden ging de heer Buk
man gisteren tijdens de bestuursver
gadering van het Landbouwschap in
op de huidige gang van zaken bij de
kabinetsformatie. Hij had ook kri
tiek op publikaties, waarin de porte
feuille van Landbouw en Visserij als
„licht" wordt bestempeld. De brief
die het Landbouwschap een tijd ge
leden aan de kabinetsformateur
heeft gestuurd, wijst daar in elk ge
val niet op. zo voegde hij hieraan toe.
Volgens de heer Bukman is het voor
de landbouw als geheel slecht te
verteren, als de indruk wordt gewekt
dat men tot de politieke handels
waar behoort.
Problemen
Het lijstje van problemen, waarmee
de landbouw kampt, bevat de vol
gende punten: het markt- en prijsbe
leid voor land- en tuinbouw schiet de
laatste jaren telkens weer tekort uit
een oogpunt van inkomensonder
steuning; veel markten vertonen bo
vendien verzadigingsverschijnselen
met ongunstige gevolgen voor de
prijzen. Hernieuwd streven naar zelf
voorziening in andere landen leidt er
toe. dat verschillende traditionele
exportmarkten nu door de eigen na
tionale landbouw van die landen
worden opgevuld. De harde gulden
en het hoge kostenpeil in Nederland
verzwakken onze concurrentie
kracht. De komende toetreding van
drie nieuwe landen tot de Europese
Gemeenschap zal gevolgen hebben
voor de positie van onze land- en
tuinbouw. Wie als agrariër liever zijn
heil gaat zoeken in een andere sec
tor. voelt aan den lijve de effecten
van de werkloosheid.
Helder
Kritiek
Over het sociaal jaarverslag van de
Heidemij dat uiteraard op zichzelf
De bonden stellen daar tegenover geen betekenis behoeft te hebben
dat de directie geen vertrouwen ge- voor het uitvoeren van het sociaal
met, te weinig leidinggevende kwali- beleid wordt door de jury van het
We hebben echt alle machines voor de vleesverwerking.
De technieken om rendabel en efficiënt te kunnen werken.
Noem ons maar vleesMÖLLER. En bel even als u méér
vlees in de kuip wilt.
aid vleesverwerkingsapparatuur.
Handelmaatschappij Möller Co. b.v..
Oude Boekeloseweg 31, Hengelo (O).
Tel. 05400 -15933* Postbus 10. Telex 44318.
BUN NIK „Dagelijks ervaren wij
dat Nederlandse vrouwen, die in ge
meenschap van goederen gehuwd
zijn, moeilijkheden .ondervinden, in
dien zij op eigen naam een krediet
willen opnemen. Zelfs indien men al
geruime tijd in vaste loondienst
werkzaam is, dan wel uit andere hoof
de over een vast eigen inkomen be
schikt, blijkt het bij vele banken en
financieringsondernemingen onmo
gelijk onder eigen naam een kredieto
vereenkomst te sluiten."
Dit zei de heer E. W. Krijnen, voorzitter van
de Nederlandse Vereniging van Financie
ringsadviseurs tijdens de algemene leden
vergadering van de NVF in Bunnik.
Het is volgens de heer Krijnen dan ook
merkwaardig, dat de mogelijkheid tot het
aangaan van kredietovereenkomsten in de
consumptieve sector zo uitdrukkelijk exclu
sief aan de mannelijke huwelijkspartner
blijft voorbehouden. Te meer omdat in ver
reweg de meeste gezinnen juist de vrouw
veelal uit haar eigen huishoudbudget de
periodieke terugbetalingen verricht.
Het wordt dan ook tijd, zo meent de heer
Krijnen, dat het Nederlandse financierings
wezen in zijn totaliteit komt tot de erken
ning van het recht op zelfstandigheid en
kredietwaardigheid van de gehuwde vrouw
en zich bij het vormen van zijn oordeel
hierover niet langer laat leiden door de
reeds jaren bestaande inmiddels sterk
verouderde opvattingen en normen.
Zowel op grond van ethische als sociale
overwegingen vindt de NVF het eveneens
onjuist, dat een mannelijke huwelijkspart
ner zonder instemming en handtekening
van de echtgenote overal in den lande kre
dietovereenkomsten kan sluiten.
Tekort
Steeds meer wordt in de consumptieve sec
tor bij het bepalen van iemands kredietli
miet rekening gehouden met de inkomsten
van de echtgenote van de kredietaanvrager.
Mede op grond hiervan ziet de NVF het als
een tekortkoming, dat de meeste banken en
financieringsondernemingen bij een eventu
eel overlijden van de echtgenote geen kwijt
schelding van de restantschuld verlenen.
Voorts zijn ook de overige voorwaarden be
treffende de algehele kwijtschelding van de
restantschuld bij overlijden voor verbete
ring vatbaar. Met name is er volgens de NVF
dikwijls sprake van beperkende bepalingen.
die achteraf vaak zeer nadelig kunnen blij
ken te zijn.
Evenals de overheid en de consumentenor
ganisaties is ook de NVF voorstander van
een zo groot mogelijke duidelijkheid bij het
aanbieden van consumptieve kredieten, al
dus de heer Krijnen. Om het de consument
mogelijk te maken tot een prijsbewuste
afweging te komen van de verschillende
kredietaanbiedingen heeft de NVF een voor
stel gedaan aan de Commissie uitvoering
voorschriften Wet op het Afbetalingsstelsel
van de Sociaal Economische Raad.
Rente
Er van uitgaande dat de wijze van bereke
ning van het werkelijke rentepercentage in
de gehele consumptieve sector overal op
dezelfde wijze moet geschieden, dient vol
gens de NVF bij het aanbieden van kredie
ten in de consumptieve sector verplicht te
worden gesteld:
1. Noemen van het effectieve rentepercen
tage, zonder enige uitzondering.
2. Te vermelden of de betrokken bank of
financieringsonderneming gerechtigd is tij
dens de looptijd van de kredietovereen
komst het rentepercentage te wijzigen en
aan de zich wijzende marktomstandigheden
aan te passen,
3. Vermelding van de wijze van berekening
van de renterestitutie en in rekening te
brengen kosten bij vervroegde, algehele in
lossing,
4. Vermelding van het tijdstip waarop de
bank of financieringsonderneming bij ach
terstand in de termijnbetalingen overgaat
tot het in rekening brengen van extra rente.
5. Vermelden of op de betrokken krediet
aanbieding al dan niet algehele kwijtschel
ding bij overlijden van toepassing is.
De heer Bukman herinnerde eraan
dat de georganiseerde landbouw het
afgelopen voorjaar gehoor heeft ge
vonden voor zijn pleidooi voor las-
tenverlichten, gericht op verbetering
van dé inkomensmogelijkheden en
op de internationale concurrentiepo
sitie. Nu de contouren van een nieuw
kabinet eindelijk zichtbaar worden,
maar de regeringsverklaring nog
niet geschreven is, wilde hij daar nog
eens een dikke streep onder zetten.
AMSTERDAM - Het Britse pond
dat maandag sterk steeg, toen de
Bank of England de koerscontrole
even losliet, en dinsdag in lichte
mate vérder steeg, moest gisteren
enig terrein prijsgeven. In Amster
dam daalde het Britse betaalmiddel
van 4,459 tot 4.44 en in Londen
van 1,844 dollar tot 1,834. Toeristen
moeten voor Engels bankpapier
vandaag 4,64 neertellen, 3 cent
minder dan gisteren.
Als mogelijke oorzaak van de gerin
ge terugval wordt door ingewijden
aangemerkt de nieuwe looneisen
van de Britse mijnwerkers.
De dollar kwam iets uit boven de
zeer lage koers van dinsdag. In Am
sterdam was de slotnotering 2,419
tegen 2,407 op dinsdag. In Frank
fort waar dinsdag een diepterecord
werd gevestigd, kwam er anderhalve
pfennig bij voor de Amerikaanse
munt. De verlichting voor de dollar
werd voor een deel veroorzaakt door
steunaankopen van centrale ban
ken in enkele landen. Dat verhinder
de niet dat in Japan het dinsdag
bereikte dieptepunt werd gepas
seerd.
SPHINX De porselein- en aar
dewerkfabriek Kon. Sphinx is vorig
jaar uit de verliessituatie gekomen.
Er werd een nettowinst behaald van
ƒ4,4 miljoen tegenover een verlies
van 6.8 miljoen in 1975. De omzet
steeg van 148,8 tot 166.2 miljoen.
Door de gunstige financiële ontwik
keling kon een personeelsverminde
ring beneden de oorspronkelijke 1
schatting blijven. Bij Sphinx, dat
tegenwoordig eigendom is van het J
Engelse Reed, werkten op 31 decem
ber nog 2039 mensen.
VLASFABRIEK Het Rijk
geeft geen extra financiële steun
aan de Vlasfabriek Dinteloord (65
werknemers). Minister Van der Stee
van landbouw vertelde de Kamerle
den Comelissen (CDA). Hartmeijer i
(PvdA) en Nijpeis D'66) het niet ver- I
antwoord te achten om in aanvul-
ling op de jaarlijkse toeslagen van
de EG en eerder verstrekte leningen
door de regering wat extra's te doen
De Kamerleden legden zich node bij
de verklaring van de minister neer.
gelet op de zorgelijke vooruitzichten
voor de vlasfabriek.
VAN MELLE (biscuits en suiker
werken) verwacht dat het bedrijfsre
sultaat dit jaar aanmerkelijk slech
ter zal zijn dan in 1976, zo staat in
een overzicht over de eerste acht
maanden. Een aantal nieuwe activi
teiten. kostenbesparingen alsmede
de samenwerking met Smith's Che
wing Sweets zijn er op gericht de
dalende lijn in 1978 om te buigen.
