Werk van Mulisch bedacht met Constantijn Huygens-
prijs?
ót de kimme
U kiest dan zelfde voordeligste spaarrekening:
4%
6%
7%
postgiro en
rijkspostspaarbank
I
Omdat
Omdat
Black
&White
.■RENTE
REKENING
TLUS-
REKENING
STER-
REKENING
De goede smaak van
een whisky drinker herken
je niet aan de glazen
waaruit hij drinkt.Wel aan
de fles waaruit hij schenkt.
Jan Campertprijs voor dichter Hans Fawerey geen verrassing
VERPLEEGKUNDIGE
f"
m
WOENSDAG 2 NOVEMBER 1977TROUW/KWARTET 1Q1
u op uw gemak thuis
spaart, via uw eigen
postrekening, met uw
gewone girokaarten
Voor makkelijk sparen
moet u hij de postgiro zijn
u op ieder moment
elk gewenst bedrag
kunt inleggen
Zonder minimum.
u op ieder moment
elk gewenst bedrag
kunt opnemen
Zonder maximum.
Zonder opzegtermijn
door T. van Deel
J:
el
II
..Ik ben voor het prijzenstelsel, en vooral als ik ze krijg",
schertste Mulisch eens. Hij heeft ze gehad en nu hij vijftig is,
wordt zijn gehele oeuvre bedacht met de gewichtige Constantijn
Huygens prijs. Niet alleen die halve eeuw telde, ook zal bij de
jurering hebben meegespeeld dat Mulisch dit jaar zijn indru
kwekkende novelle Oude Lucht publiceert. Dat dit verhaal de
kroon op een oeuvre is. blijkt uit de onlangs verschenen, meer
dan 600 bladzijden tellende. Verzamelde Verhalen (1947 tot 1977),
die dertig jaar schrijven plegen te omvatten.
Wie het oeuvre van Mulisch overziet
en het is gelukkig vrijwel in zijn
geheel verkrijgbaar kan niet an
ders dan versteld staan van de enor
me vitaliteit die al spreekt uit de
beoefende genres. Naast verhalen,
novellen, romans en gedichten, telt
het toneel, operateksten, studies,
tijdsgeschiedenissen. autobiografi
sche geschriften. Zo n veelzijdige be
langstelling roept al veel irritatie op,
maar als daar nog een superieure
besliste stijl bij komt. wordt het me
nigeen te gortig.
Vooral wordt Mulisch verweten dat
zijn werk onhelder is. Nooit over
heersen bij hem logisch verbanden,
het zijn altijd irrationele relaties die
hij uitdrukt. Niet alleen in een bij
zonder hermetisch werk als De Ver
teller. ook in een betrekkelijk een
voudige en uitzonderlijk leesbare
roman als het succesvolle Twee
Vrouwen, verraadt Mulisch die be
hoeft. Wie tot duiding, vooral van
details, wil overgaan, moet zijn uit
spraak wel onderschrijven: „Ik ge
loof in de polyinterpretabiliteit."
In de praktijk komt het er op neer
dat aan veel Mulisch teksten een
mytische onderlaag valt te onder
scheiden. Die eigenschap van zijn
proza wekt het nodige wantrouwen,
dat misschien ten aanzien van een
aantal teksten ook wel gewettigd is.
Ik denk aan dit eveneens dit jaar
verschenen operalibretto Azon.
Kenmerkend
Maar waarover Mulisch ook schreef
over Eichmann. Cuba. De Spel
ling, Wilhelm Reich of Provous hij
deed het over zichzelf. Of beter: hij
interpreteerde gebeurtenissen en le
vens op zijn manier, die onverwissel
baar is. Het hyperbolische schrijven,
voor hem zo kenmerkend, drukt zijn
wezenlijke behoefte uit om de din
gen in het groot te zien. om elk
verschijnsel zo kontakstueel moge
lijk te beschouwen, tot zelfs kos
misch toe. Op die manier leggen zich
de (mytisch)- grondpatronen, zoals
Mulisch die ontwaart vanzelf bloot.
Een indrukwekkend bewijs van dit
participerende e tegelijk distantie-
rende denken trof ik onlangs in de
Mulisch-aflevering van Bzzletin aan.
W. L. B. Brugsma memoreert een
uitspraak van zijn vriend: ,,De Duit
sers zeggen dat het de Nazies waren,
wij zeggen dat het de Duitsers wa
ren. in Afrika en Azië zeggen ze dat
het de Europeanen waren, maar
God zegt dat het de mensen waren."
Er is aan de bestudering van Mu
lisch oeuvre nog weinig gedaan. Van
nabij leverde zijn vriend Jan Hein
Donner een eigenaardig maar
waarschijnlijk heel adequaat
commentaar. Eenvoudig is het zeker
niet om zoveel vernuft het hoofd te
bieden. Mulisch bestrijdt dermate
virtuoos de „Dood" en het „niet-
zijn", dat zijn boeken uiterst leven
dige lezers vraagt. Misschien dat de
erkenning, die toch mede door de
Huygens-prijs tot uitdrukking
komt. voor wat grondiger studie van
zijn werk kan zorgen.
Hans Fawerey
Dat de dichter Hans Fawerey de Jan
Campert-prijs krijgt zal niemand
die van poëzie houdt verbazen. Zijn
derde bundel Chrysanten, roeiers
was de poëziebelevenis vandit
jaar; ik heb daar in deze krant op 4-
6-77 ook uitvoerig van getuigd. Fa-
wereys gedichten betrekken ons op
het niets, de stilte, op afwezigheid
en dood, op zijn en niet-zijn, op
beweging en stilstand. Dergelijke
elementaire zaken deelt hij in zijn
verzen uiterst elementair uit. In ver
gelijking met zijn twee vorige bun
dels waarin het procës van beginnen
en afgebroken worden tamelijk poë-
zie-technisch en „taalkundig" werd
aangepakt, is deze nieuwe bundel
aansprekelijker, want verhalender
van aard. Er is. als het ware. meer
zachtheid in de diamantharde ge
dichten van deze doodsdichter ge
raakt. waardoor hun mystieke inpli-
caties en hun ontreddering beter
voelbaar zijn:
Als ik straks een hand zie
voor ogen. help ik mij hopen
dat het een eigen hand is.
of dat het een hand is
die bij mij wil horen.
Vijverbergprijs
De Vijverbergprijs ging naar J. Be-
rnlef voor zijn roman De man in het
midden. Bepaald geen uitschieter is
dit boek toch een waardige repre
sentant van Bernlefs omvangrijke
oeuvre. De auteur slaat er zo te zien
een nieuwe weg bij in de collage-
roman. waarin Gerrit Krol hem
voorging en een prijs is een pas
send cadeau voor zo'n initiatief.
BUCHANAN'S
CHOICE OLD SCOTCH WHBKV
BMUIIIMIM,,,, RMIHMI II IOIN
"WlUERS
OJv.n
product ar
«os scotch
WHISKIES
cVerbuqt-cDc Qiöle^lerkgn
r Christelijk Verzorgingstehuis
In ons verzorgingstehuis is een vakature voor een
voor de Ziekenafdeling.
Deze afdeling heeft de beschikking over 26 bedden en is modern
ingericht.
Aanstelling kan plaatsvinden in de rang van Verplegende-A.
Bevordenngsmogelijkheden zijn aanwezig
Belangstellenden worden uitgenodigd hun sollicitaties te richten aan de
direktnce. die ook graag bereid is telefonisch inlichtingen te verstrekken
Bitmsteratraat 546, Amsterdam - telefoon 020 366766
Als u denkt: „ik zal mijn spaar
geld wel snel weer nodig
hebben" is de Renterekening
het voordeligst voor a
Rente:
Voordeliger dan de Rentereke
ning als u uw spaargeld niet
binnen 6 maanden opneemt,
omdat bij opname 196 van het
opgenomen bedrag van uw
tegoed af gaat Rente:
Voordeliger dan de Plusreke
ning als u uw spaargeld niet
binnen 12 maanden opneemt,
omdat bij opname 2% van het
opgenomen bedrag van uw
tegoed af gaat Rente:
Automatisch sparen: u spaart nog makkelijker als u ons elke maand of elk
kwartaal een vast bedrag naar uw spaarrekening laat overmaken Uw tegoed
groeit dan helemaal .vanzelf.
Meer informatie: u vindt een duidelijke folder met aanmeldingsformulier op elk
postkantoor. Die fokfèr is ook verkrijgbaar met de bon via tel 0017 (gratis)
of via tel (020) 5 88 31 37.
I Bon voor meer infoimatie:
Stuur mij de folder .Makkelijk sparen met de
postgiro en de RPS". Folders over andere diensten
lenen hypotheken betalen tb-37
I Naam:
I Adres:
I Plaats:
Deze bon m een envelop zonder postzegel sturen naar
(Rijkspostspaarbank, afd voorlichting,
Van Baerlestraat 27,1071 AN Amsterdam.
