Pittoreske plaatjes in
bekroond filmdebuut
Klassenstrijd in
het luchtledige
Bon voor veel keus uit
hoge, vaste rente
Spaar
deposito's tot
Beleggings
bewijzen tot
In Napels schieten
en sterven
postgiro en
rijkspostspaarbank
THE DUELLISTb
1
Filmprogramma
Goethe-lnstituut
Prolongaties
en reprises
Nobelprijs literatuur
voor Vincente Aleixandre
DE KILLE VERNIETIGER
SERVANTE ET MAITRESSE
Voor 't eerst
ontheven van
alimentatie
Koffie gestolen
VRIJDAG 7 OKTOBER 1977
FILM KUNST
TROUW/KWARTET PS 15 - RH 19
Beeld uit „The duellists'
door W. Wielek-Berg
RidJey Scott heeft voor „The
Duellists" in Cannes de prijs
gekregen voor het beste regie
debuut. danken heeft: aan de picturale
Men behoeft niet lang na te denken schoonheid van de film, waarin de
om te begrijpen waaraan hij die eer sfeer van een vergane tijd wordt op
geroepen door beeld-composities die
niet alleen zijn geïnspireerd door,
maar soms duidelijk reprodukties
zijn van, schilderijen uit het eind van
de achttiende en het begin van de
neeentiende eeuw. Camaraman
Frank Tidy, die kan heksen met
I
i U A i
Bon v0°* te rente
tv°9e'Va ,i:,filS"SpaaidePosrtoS
I
Wilt u zeker zijn van hoge, vaste rente over spaargeld dat u langere tijd kunt
missen? Bij ons hebt u keus uit 5 spaardeposito's en 3 beleggingsbewijzen. U kunt de
bon insturen of bellen (020) 5 89 3137 of 0017 (grabs), als u meer wilt weten Over deze
aantrekkelijke spaarmogehjkheden. Of ga naar het postkantoor en vraag naar de folders.
71%
Verkrijgbaar in coupures van
f 1.000,- en f 5.000,-. Vaste rente bij
looptijd van 3 jaar 7%, 4 jaar 7'/»% en
5 jaar 7'/2%. Bij een beleggingsbewijs
knjgt u rente-op-rente: aan het einde
van de looptijd ontvangt u automatisch
uw aankoopbedrag plus de totale
rente Tussentijds opnemen zonder
renteverlies voor de aankoop van een
eigen huis is toegestaaa
licht, moet overigens zeker in de eer
delen.
„The Duellists" is gebaseerd op een
ware gebeurtenis, verwerkt in een
verhaal van Joseph Conrad. Tijdens
de Napoleontische oorlogen wordt
Armand d'Hubert, een aristocrati
sche, nuchtere luitenant, om vage
redenen door zijn rabiate wapen
broeder Gabriel Feraud gedwongen
tot een duel. Met dat ene tweege
vecht is het niet gedaan: Feraud
vindt altijd redenen om zijn eer met
sabel of pistool te wreken, d'Hubert
kan zich er niet aan onttrekken, hij
waagt zijn levens in telkens nieuwe
duels, die plaatsvinden in een tijd
vak- van vijftien jaar. Hij verliest
gezondheid en liefde en verwerft een
reputatievan doldrieste vermetel
heid, waar hij allerminst prijs op
stelt. Ferauds woeste, belachelijke
vasthoudendheid overleeft zelfs de
ijskou van de Russische veldtocht
en als d'Hubert, inmiddels opge
klommen tot generaal en halfweg
bekeerd tot het monarchisme, geluk
kig is getrouwd, haalt Artaud, als
fanatiek Napoleon-vereerder onder
politietoezicht gesteld en geheel aan
lager wal geraakt, uit voor de laatste
slag. Doch die heeft een verrassend
einde: eindelijk slaagt d'Hubert erin
op waardige wijze aan zijn horigheid
een eind te maken.
„The Duellists" heeft de gebreken
van een eerstelingswerk: de film is te
lang, de bijfiguren worden niet
scherp genoeg getekend, de vecht-
doem komt niet geheel uit de verf.
Maar hij wordt gered door de indrin
gende wijze, waarop cameraman en
regisseur zich hebben ingeleefd in de
visuele kant van het tijdvak dat zij
uitbeelden (ik wist overigens niet dat
officieren van Napoleon vlechtjes in
hun haar droegen, maar gezien
Scott's accuratesse zal het wel
klopppen). Keith Carradine en Har
vey Keitel spelen bekwaam de
hoofdrollen, in bijrollen vindt men
onder ander Albert Finney en Chris
tina Raines.
Amsterdam Calypso, 12 jr.
8%
Minimum storting f 1.000,-. Bij elke
storting keus uit looptijden van 2 tot 6
jaar met vaste rente van 6'/2% tot 8%.
Deposito's komen na de looptijd
automatisch vnj. De rente is jaarlijks
beschikbaar. Voor de aankoop van een
eigen huis kunt u ook tussentijds
zonder renteverlies geld opnemen.
Het Goethe-lnstituut Amsterdam
lanceert het komende seizoen een
uitgebreid programma in het hele
land, waarin het Duitse filmverle
den en -heden op voorbeeldige wijze
wordt behandeld. Ruimte is ge
maakt vdor filmdocumenten (over
de onder een slecht gesternte gebo
ren republiek van Weiman; filmex
perimenten (van Hans Richter en
Walter Ruttmann tot Helmuth
Herbst en Jean-Marie Straub); film
en literatuur (Georg Moorse's onver
diend vrijwel onopgemerkt geble
ven „Lenz" naar een proza fragment
van Georg Büchner. die verfilmde
ensceneringen van het „Berliner En
semble" onder regie van Bert
Brecht, Peter Stein's „Sommergas-
te" naar het gelijknamige toneel
stuk van Maxim Gorki) filmmakers
(Wim Wenders. Christian Ziewer.
Herbert Achternbusch. Thomas
Koerfer» en een retrospectief van
het werk van Jean-Mane Straub.
Wie inlichtingen wil over wat waar
plaats vindt kan terecht bij het
Goethe-lnstituut. Herengracht 470,
Amsterdam, tel. 020-230421.
Rome. open stad. Meesterwerk
van Roberto Rosselini uit 1945
over een door oorlog en bezet
ting geteisterd Rome. De gehe
le week in Cinetol, Am
sterdam.
De Markiezin van O. Perfecte
„morele komedie" van Eric
Rohmer, gebaseerd op de no
velle van Heinrich von Kleist.
De gehele week in Schouw
burg, Gouda.
1'Affiche Rouge. Briljante film
van Frank Cassenti over een
verzetsgroep in de oorlog,
waarin verleden en heden bij
na onmerkbaar in elkaar over
vloeien. 8 okt. Filmklub, Apel
doorn.
Dillinger is dood. De beste film
van Marco Ferreri, over een
man die uit verveling een
moord pleegt. 10 okt. Liga '68,
Groningen.
La Règlc du Jeu. Prachtige, in
't geheel niet gedateerde ze-
denkomedie uit 1939 van Jean
Renoir. 7 okt. Filmhuis Uilen
stede. Amstelveen.
Drie dagen van de Condor.
Voortreffelijke thriller met Wa-
tergate-achtergronden van
Sidney Pollack. De gehele
week in Tuschinski 4, Amster
dam en Noorderlicht, Tilburg.
Three Women. Psychologisch-
surrealistische film van Robert
Altman over de verweven le
vens van drie vreemde vrou
wen. De gehele week in City 2.
Amsterdam; Camera, Utrecht.
Casanova. Fellini plaatst de le
gendarische vrouwenheld als
een soort seksmachine tegen
een decor van bizarre en bar
baarse fantasie. De gehele
week in Casino, Den Bosch en
Luxor, Nijmegen.
Cadaveri cccelenti. Analyse
van een vermolmde maat
schappij in de vorm van een
thriller, door de excellente Ita
liaanse regisseur Francesco
Rosi. De gehele week in Casi
no, Breda.
Dersoe Oersala. De Japanner
Akira Kurosawa maakte in de
diepste Russische taiga een
langzame film vol lyrische
schoonheid. De gehele week in
Casino, Breda.
STOCKHOLM (AP) De No
belprijs voor literatuur is dit
jaar toegekend aan de 79-jarige
Spaanse dichter Vincente
Aleixandre. Deze mededeling
kwam donderdag als een vol
slagen verrassing.
Aleixandre kreeg de prijs, waaraan
een geldbedrag van 700.000 Kronen
'ongeveer 385.000 gulden) is verbon
den. „voor zijn creatieve poëzie, die.
geworteld in de tradities van de
Spaanse lyriek en in de moderne
stromingen, het menselijk bestaan
in de koskos en in de huidige maat
schappij belicht" aldus de jury. Toen
Vincente Aleixandre
journalisten op het bekend worden
van de toekenning, aan de secretaris
van de Zweedse Academie. Lans
Glensten. vroegen of Aleixandre
geen erg onbekende dichter was.
antwoordde deze dat hij in het
Spaans sprekende deel van de we
reld in hoog aanzien staat. Maar u
moet de Nobelprijs niet zien als een
aanwijzing van de beste schrijver
van de wereld op dit moment. Zoiets
is onmogelijk. Aleixandre kreeg ge
woon de meeste stemmen", aldus
Glensten.
De bekroonde auteur die op 26 april
1898 in Sevilla werd geboren, be
hoort tot een groep van ongeveer 25
Spaanse dichters die verwant zijn.
met het surrealisme, maar wier werk
ook beïnvloed is door de Spaanse
„Gouden Eeuw" en door de volks
poëzie Deze groep wordt gewoonlijk
de „generatie 1927" genoemd Haar
belangrijkste vertegenwoordiger
was Federico Garcia Lorca die in
1936 bij het begin van de Spaanse
burgeroorlog door de nationalisten
van Franco werd gedood.
Door bepaalde omstandigheden, zo
als een tuberculeuze infectie van de
nieren in zijn jonge jaren, is Aleixan
dre. in tegenstelling tot zijn meeste
generatiegenoten, in Spanje geble
ven, hoewel hij geen sympathie had
voor het bewind van Franco.
Hij leidde meestal een teruggetrok
ken bestaan. Sinds 1949 maakt hij
deel uit van de Spaanse Academie.
Op een renbaan schieten kerels elkander neer om duistere
redenen. Yul Brynner zit dan nog heel ergens anders te vissen.
Maar dan komt een mijnheer hem een halve ton bieden voor een
moord in Napels. Op de vent die, zoals hij nu pas hoort, zijn broer
had vermoord.
Yul komt naar Napels. De bende
daar weet er al van en wil hem dus
eerder vermoorden. De politie, geleid
door Martin Balsom, doet mee aan
beide kanten. Als je ze niet kan vers
laan moet je je bij hen aansluiten,
zegt Martin op z'n Amerikaans. En
dus rossen ze allemaal, nu en dan
schietend, achter elkaar aan, door
drukke straten, lege havenloodsen
en bij dure bungalows aan het
strand. En zondat dat is Napels al
een rumoerige stad. Wie op wie
schiet is niet immer duidelijk, maar
dat doet er ook niet toe.
Yul krijgt een vrijwillig hulpje, een
aardige jongen zo te zien, Massimo
Ranieri, maar hij wordt wel opgeleid
tot sluipmoordenaar. En om nu en
dan even te rusten krijgt Yul ook
nog een blonde stripper in zijn bed.
Dat is romantisch bedoeld, maar wel
om te lachen. Verder heeft Yul. zoals
Andrea Ferrol in „Servante et maitresse"
Het thema van de verhouding tussen meester en knecht met alle
nuances en omkeringen vandien is in literatuur en film aller
minst onbekend. In de vruchtbare grond ging regisseur Bruno
Gantillon graven, spitten en planten, doch men kan piet Zeggen
dat zijn „Servante et Maitresse" („Dienstmeid en meesteres")
een tierig produkt is dat groeit en bloeit en altijd weer boeit, het
is gebleven bij een bleke scheut, waarnschijnlijk omdat hij werd
geteeld in het luchtledige.
De obligate haat-liefde relatie waar
in pesten en gepest worden aan de
orde van de dag is, speelt zich af in
een kast van een huls In Frankrijk.
Daar sterft een oud rijkaard en zijn
neef Jeróme verschenen om de erfe
nis te innen, komt van een koude
kermis thuis. Want de dienstmeid
Maria, die hij bij vroegere bezoeken
gebruikte als een voorwerp, blijkt
alles geërfd te hebben. Wat nu? Half
als spel, half om het gewin verplicht
hij zich als huisknecht. Doch het
loopt lelijk uit de hand want de
meid. vastbesloten om haar gram te
lozen, kan tegen zijn aangeboren
aristocratische levenshouding niet
op en richt inplaats van de man
zichzelf te grond.
Jammer, jammer want Jeróme was
echt om haar gaan geven zodat hij de
wanhoop nabij is als zij zelfmoord
pleegt. Hoe die liefde ontstaat blijft
overigens een raadsel want Andrea
Ferreol blijkt alleen een meesteresse
in het broeierig kijken en weet met
haar dagen niets beters te doen dan
trutterige costumes te kopen, zich
schoenen met hoge hakken te laten
aantrekken aan te dikke benen en
intriges te verzinnen die niet geëi
gend zijn om interesse te wekken in
haar persoonlijkheid. Kortom: het is
een eng. dom en ook wel zielig mens.
Victor Lanoux als de man Jeróme
doet wat In zijn vermogen ligt en dat
is niet weinig, doch kan ons niet
duidelijk maken waarom hij in dat
spookhuis blijft. Maar dat Is ook
onbegonnen werk.
Amsterdam Kriterion. 16 ir.
de Amerikaanse titel al zei, „anger in
his eyes', woede in zijn ogen dus.
Er is nog meer met die ogen. een
soort psychosomatische glaucoom,
als u dat iets zegt. maar vergeleken
bij al die plotselinge sterfgevallen
(een paar onder de metro bijvoor
beeld) is dat maar een truttig kwaal
tje. Yul sterft dan ook aan een kogel.
Aan het slot uiteraard. Als die ande
re schurk ook geveld is. Precies op
Nieuwjaar, bij vuurwerk.
Anthony M. Dawson heeft het gere
gisseerd zoals al die films telkens
weer geregisseerd worden.
Amsterdam, Bellevue Cinerama 16 jr.
Ber Huising
DEN HAAG (ANP) Voor de
eerste keer in Nederlapd heeft
de rechter een gescheiden
man. die geen alimentatie
meer wilde betalen aan zijn
voormalige echtgenote, in het
gelijk gesteld. Het gerechtshof
te Den Haag bepaalde dat de
man. die al vijftien jaar ali
mentatie aan zijn ex-echtgeno
te heeft betaald, per 1 januari
van het volgend jaar van die
plicht is ontheven.
De man was een procedure begon
nen omdat zijn ex-vrouw beslag op
zijn salaris had laten leggen. Hij had
namelijk geweigerd langer alimen
tatie te betalen op grond van het feit
dat de vrouw in haar eigen levenson
derhoud kon voorzien. In eerste in
stantie had de rechtbank de vrouw
in het gelijk gesteld en de man ver
oordeeld tot betaling van 600 gulden
per maand aan alimentatie. Het ge
rechtshof heeft de man echter in het
gelijk gesteld maar de beweegrede
nen van het hof zijn nog niet precies
bekend.
Intussen heeft de organisatie van
gescheiden mensen al een verheugd
commentaar laten horen. Het is
voor de eerste keer in Nederland,
aldus de organisatie, dat de rechter
de noodzaak niet meer ziet iemand
levenslang tot boeten te veroorde
len. De organisatie zegt dat het van
zelfsprekend is dat er een alimenta
tieregeling is. zeker wanneer de
partners pas zijn gescheiden. Maar
zo n regeling mag niet inhouden dat
de man levenslang is geketend aan
zijn ex-vrouw, waardoor hij zelf dik
wijls op het randje van het be
staansminimum moet leven, of
schoon dat laatste in de boven
staande zaak niet het geval was. De
vrouw, zo zegt de organisatie van
gescheiden mensen, kan bovendien
terugvallen op de sociale verzeke
ringen.
DEVENTER (ANP) Bij twee
groothandelsfirma's op het indus
trieterrein in Deventer is voor totaal
100.000 gulden aan koffie gestolen.
Bij de ene firma stouwden de daders
voor veertig mille aan koffie in een
vrachtwagen van het bedrijf. Die wa
gen werd een paar straten verder
leeg teruggevonden bij het andere
bedrijf, waar de daders kennelijk een
eigen vrachtwagen hadden klaar
staan en waar nog eens voor zestig
mille aan koffie werd ontvreemd.
