Indiase regering vecht
vrijlating Gandhi aan
Zuid-Afrika kan het alleen
tegen een hoge prijs volhouden
Nieuwe Rhodesische
inval in Mozambique
Breznjew introduceert
nieuwe Sowjet grondwet
Tokio vraagt Algerije
niet om uitlevering
Nederland openhartig
over mensenrechten
Callaghan zet Labour pin op neus
Spaanse banken
weer bewaakt
Radio-Mapoeto:
Conferentie van Belgrado begonnen
WOENSDAG 5 OKTOBER 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
NEW DELHI (Reuter, DPA) De Indiase' regering van premier Morarji Desai is niet van plan
zich zonder meer neer te leggen bij de uitspraak van de rechter, die gisteren de onvoorwaardelij
ke vrijlating gelastte van oud-premier Gandhi, die de dag tevoren gearresteerd werd op
verdenking van cprruptie tijdens haar bewind.
Kort nadat mevrouw Gandhi, die
had geweigerd op borgtocht vrijge
laten te worden, triomfantelijk het
gerechtsgebouw in New Delhi ver
liet. zei een woordvoerder van het
ministerie van binnenlandse zaken
dat de regering tegen de uitspraak
van de rechter in hoger beroep zou
gaan. De regering is ervan over
tuigd, aldus de woordvoerder, dat
de vrouw in de gevangenis thuis
hoort.
Volgens de rechter waren er geen
voldoende redenen om mevrouw
Gandhi nog langer vast te houden.
De tegelijk met haar gevangen ge
zette oud-minister van justitie Hari
Gokhale en diens collega van olie
zaken Maliviya, kwamen gisteroch
tend al op vrije voeten na een borg
som te hebben gestort.
Na haar vrijlating, waarbij de oud
premier door duizenden aanhan
gers werd toegejuicht, vertrok me
vrouw Gandhi naar Ahmedabad,
de hoofdstad van de deelstaat Goe-
jarat. voor een propagandabijeen-
komst van haar Congres-partij. De
nacht die zij in de gevangenis had
doorgebracht had zij „goed gesla
pen". Het lijkt erop dat de hele
zaak de politieke terugkeer van
mevrouw Gandhi goed heeft ge
daan. Haar Congrespartij heeft
haar op zijn minst als de morele
leider geaccepteerd en zelf speelt
zij de rol van de martelaar die het
slachtoffer werd van de „politieke
willekeur" van de Janata-regering.
Voor de Indiase minister van bin
nenlandse zaken, Charan Singh,
die de opdracht gaf tot de arresta
tie, komt de uitspraak van de rech
ter minder gelegen. Hem wordt in
eigen kring verweten de verkeerde
beslissing op het verkeerde mo
ment te hebben genomen. Binnen
de Janata-partij gingen gisteren al
stemmen op die aandrongen op
zijn aftreden.
De minister zei dat Gandhi een
proces van het type Neurenberg
verdiende, zo zwaar waren haar
vergrijpen. Hij bewchuldigde me
vrouw Gandhi van schending van
de grondwet, het beperken van de
vrijheid van de burger, het breide
len van de pers, het naar haar hand
zetten van de rechtsspraak, het ge
vangen zetten van honderdduizend
arbeiders en het vernielen van dui
zenden woningen. „Het volk haat
mevrouw Gandhi en de personen
die ten gunste van haar betogen
zijn niets anders dan proleten", al
dus Singh.
Eén van de beschuldigingen van de
oud-premier hield in dat zij tijdens
haar bewind een contract ter waar
de van 17,4 miljoen dollar had ge
gund aan een Franse firma, terwijl
een Amerikaanse firma bereid zou
zijn geweest het werk (het ging om
olieboringen voor de kust bij Bom
bay) te doen voor 4 miljoen dollar.
De Franse firma heeft gisteren ech
ter laten weten dat haar contract
met India 17,5 miljoen dollar groot
was omdat het tal van andere
dienstverleningen bevatte.
Tijdens de rechtspraak ontstonden
er ongeregeldheden voor het ge
rechtsgebouw en de woning van
premier Desai. De politie maakte
bekend dat ruim honderd personen
werden gearresteerd. Meer dan 15
mensen liepen verwondingen op.
Mevrouw Gandhi na haar vrijlating
MOSKOU (Reuter, UPI, AFP) President Breznjew van de
Sowjet-Unie heeft gisteren, als kennelijke uitdaging aan het
adres van het Westen, gisteren bij de presentatie van de nieuwe
grondwet gezegd dat geen land ter wereld zo goed de politieke
rechten en vrijheden van de burgers garandeert als de Sowjet-
Unie.
In een rede tot de opperste Sowjet,
de Russische variant van een parle
ment, prees Breznjew het nieuwe
ontwerp voor een grondwet dat de
oude, die dateert van 1936, moet
vervangen. Breznjew vroeg zich in
zijn rede af welke rechten van de
burgers in het Westen eigenlijk gega
randeerd waren. De rechten van en
kele tientallen miljoenen op werk
loosheid? Of de rechten van de zieke
mensen die het moeten stellen zon
der medische hulp die zoveel geld
kost? Of de rechten van minderhe
den die zich discriminatie moeten
laten welgevallen? Of het recht op
georganiseerde criminaliteit? Al
deze problemen zijn in de commu
nistische landen opgelost, zo deelde
Breznjew mee. En daarom concen
treren de westelijke landen hun kri
tiek op de politieke rechten in de
Sowjet-Unie.
De nieuwe grondwet garandeert het
recht op werk, woning en gezond
heidszorg als ook de vrijheden van
meningsuiting, geweten, vergade
ring en pers. Deze rechten moeten
echter wel gebruikt worden ter ver
sterking van het socialistisch sys
teem. Verzet tegen dit systeem kan
echter niet toegelaten worden, zo
meende de Russische president.
Amendementen
In de toespraak van Breznjew waar
in hij het nieuwe ontwerp introdu
ceerde. zei de president dat de nieu-
MADRID (UPI) Bankovervallers
in Spanje hebben de afgelopen da
gen gebruik gemaakt van een sta
king van bewakingspersoneel van
de banken. Vorige week woensdag
legden zij het werk neer in verband
met een eis voor een salarisverho
ging van 240 gulden per maand. Tij
dens die staking beroofden gewa
pende overvallers vier Madrileense
banken voor een bedrag van 325.000
gulden. Gisteren besloten de bewa
kers hun werk te hervatten, nadat
een deel van hun eisen was ingewil
ligd en de werkgevers bereid waren
over de rest van de eisen te praten.
we grondwet historisch is in de zin
van een geconcentreerd resultaat
van volledige ontwikkeling van zes
tig jaar. Breznjew vertelde dat sinds
de publikatie 'van de grondwet uit
het land 400.000 amendementen op
de wet waren binnengekomen, waar
van er 150 zullen worden voorgelegd
aan de opperste Sowjet. Hieronder
een voorstel waarin het zich onttrek
ken aan werk wordt veroordeeld en
een suggestie dat afgevaardigden
naar de Opperste Sowjet minimaal
21 jaar oud moeten zijn. en niet 18
zoals in het oorspronkelijke ontwerp
was voorgesteld. Verder is er een
voorstel om in de grondwet op te
nemen dat de Sowjet-Unie moet
streven naar algemene en volledige
ontwapening.
Japan wil kapers en geld graag terug
TOKIO (Reuter, UPI) De Japanse regering heeft gisteren
besloten Algerije te vragen ervoor te zorgen dat de groep kapers
van het Rode Leger en hun geestverwanten het land niet
verlaten en tevens te voorkomen dat zij de vijftien miljoen
gulden, die ze meekregen van de Japanse regering, zullen aan
wenden voor „nieuwe terroristische acties".
Een officiële woordvoerder zei er bij Japanse regering zijn hete debatten
dat Japan wel hoopt dat Algerije de vooraf gegaan. Het bleek dat het
kapers en het geld terug zal sturen,® Japanse ministerie van buitenlandse
President Breznjew
MAPOETO (Reuter. UPI, AP) Een grote Rhodesische troepen
macht is gisteren Mozambique binnengevallen en volgens radio-
Mapoeto woedden gisteravond nog hevige gevechten in de
noordelijke provincie Tete tussen de invallers en Mozambikaan-
se strijdkrachten.
maar dat het Algerije niet om uitle
vering zal vragen. Officieel zal Japan
Algerije van zijn bereidheid de ka
pers en hun geestverwanten op te
nemen, op de hoogte stellen en, als
de Algerijnse regering daar mee in
stemt. ook wel graag het geld terug
ontvangen.
Aan deze standpuntbepaling van de
Palestijnen zouden
vrijlating Schleyer
geregeld hebben
zaken en ook premier Foekoeda niet
op de hoogte waren van de overeen
komst tussen de Algerijnse autori
teiten en Japanse functionarissen
die zich bezig hoelden met de vlieg
tuigkaping. Deze functionarissen
kwamen met Algerije overeen dat in
ruil voor de Algerijnse medewerking
bij de afloop van de kaping Japan
niet om uitlevering van de leden van
het Rode Leger zou vragen. Dit was
van Algerijnse zijde een voorwaarde
voor de toestemming tot de landing
van het gekaapte vliegtuig.
Tijdens het debat uitten verschillen
de ministers, onder wie minister van
,'ustitie Hajime Foekoeda hun ver-
BONN, BEIROET (Reuter. DPA) ontwaardiging over deze gang van
Volgens Mozambique zijn de Rhode
sische troepen het land op drie plaat
sen binnengevallen. In Salisbury
worden de beschuldigingen ontkend
en zegt men dat het om „verzinsels"
gaat. In de radio-uitzendingen wordt
gewag gemaakt van Rhodesische
vliegtuigen, artillerie en pantserwa
gens, die grote aantallen infanteris
ten ondersteunen. De vijand zou
zware verliezen zijn toegebracht.
Mozambique, een van de zogenaam
de zwarte frontlijnstaten rond Rho-
desië, herbergt guerrillastrijders van
het Rhodesische „patriottisch
front". Bij eerdere aanvallen vanuit
Rhodesië heeft premier Ian Smith
van het blanke minderheidsbewind
altijd gezegd dat de acties „aanval
lende verdedigingsmanoeuvres"
waren.
De Zwitserse regering heeft aange
kondigd een onderzoek in te stellen
of in dat land gevestigde onderne
mingen door buitenlandse onderne
mingen zijn misbruikt voor het ont
duiken van de boycot van Rhodesië.
Dit heeft regeringswoordvoerder
Walter Busier, na klachten van de
Verenigde Naties hierover, laten
weten.
Zwitserland is geen lid van de VN,
maar heeft in 1967 wel de invoer van
enkele produktpn uit Rhodesië,
voornamelijk vleesprodukten en ta
bak. gestaakt. Aan de uitvoer naar
Rhodesië heeft de Zwitserse regering
geen beperkingen opgelegd. Die was
te klein, aldus de Zwitsers, en na
tuurlijk wordt daarop verdiend.
Palestijnse bemiddelaars hebben in
samenwerking met de Westduitse
autoriteiten een regeling getroffen
voor de vrijlating van de werkge
versvoorzitter Hanns-Martin
Schleyer, zo schrijft althans het in
Parijs verschijnende Arabische blad
Al Watan al Arabi. Volgens het blad
staat een toestel van de Westduitse
luchtvaartmaatschappij Lufthansa
klaar om de elf leden van de Baader-
Meinhofgroep wier vrijlating wordt
geëist, over te vliegen naar Aden in
Zuid-Jemen. Als dat is gebeurd,
komt Schleyer vrij, aldus het blad.
„De regeling is getroffen na contact
met Palestijnse vrienden van de
ontvoerders", zo schrijft de corres
pondent in Bonn van het blad.
Palestijnse functionarissen zouden
kortgeleden onder schuilnamen
naar West-Duitsland zijn gereisd om
over deze regeling te praten. De ver
schillende Palestijnse groeperingen
in Beiroet hebben niet op het ver
haal gereageerd, ook vanuit Bonn is
geen commentaar gegeven.
In Bonn wacht men al dagen op
nieuwe berichten van de ontvoer
ders. De boodschap die Bonn eergis
teren naar de Zwitserse bemidde
laar Denis Payot stuurde, is volgens
ingelichte kringen niet opgevraagd
door de ontvoerders.
zaken. De minister is inmiddels afge
treden. Hij had zich tot het laatste
ogenblik verzet tegen de door de
kapers geëiste vrijlating van zes le
den van het Japanse Rode Leger die
in Japan in de gevangenis zaten.
Premier Foekoeda heeft zijn ontslag
aanvaard en Misuo Setoyama als
zijn opvolger aangewezen.
door J. den Boef
BELGRADO De openingszitting van de vervolgconferentie op
Helsinki werd gistermiddag gekenmerkt door een zeer openhar
tige verklaring van de Nederlandse delegatie over de kwestie van
het herstel van de mensenrechten.
De Nederlandse ambassadeur in Bel
grado, dr. J. van der Valk verklaarde
als hoofd van de delegatie dat verwe
zenlijking van hetgeen werd afge
sproken in de slotakte van Helsinki
van 1975 een zaak van lange termijn
zal zijn, maar dat de Nederlandse
regering niettemin teleurgesteld is
over hetgeen tot dusver is bereikt.
„In bepaalde landen zijn er aanwij
zingen dat er verbeteringen hebben
plaats gevonden op het gebied van
de mensenrechten. Van land tot land
is er verschil, maar wij kunnen niet
begrijpen waarom repressieve maat
regelen, met inbegrip van gevangen
schap, genomen worden tegen perso
nen die geen andere misdaad hebben
begaan dan gebruik te maken van de
rechten die in het slotakkoord van
Helsinki werden erkend."
Dialoog
.Als respect voor mensenrechten en
fundamentele vrijheden enige prak
tische betekenis wil hebben, moeten
regeringen er voor zorgdragen dat
het gebruik maken van deze rechten
verzekerd is. Zij moeten openstaan
voor een dialoog met hun burgers
over de wijze waarop de toepassing
van het Helsinki-akkoord kan wor
den verbeterd. Regeringen waar
ook in de wereld hebben een in
stinctieve afkeer van openlijke kri
tiek. Toch is het juist deze kritiek die
beschermt tegen misbruik. Geen en-
kelè regering kan een wezenlijke bij
drage leveren aan het bevorderen
van betere betrekkingen tussen sta
ten, tenzij zij het vertrouwen van
haar eigen onderdanen heeft."
Naar de mening van de Nederlandse
regering zijn de vorderingen die tot
dusver zijn gemaakt op het gebied
van de menselijke contacten en de
uitwisseling van informatie ver be
neden de verwachtingen gebleven.
„Er wordt nog veel geleden. Later
zullen wij gelegenheid hebben om
meer gedetailleerd over deze zaken
te debatteren. Wij vertrouwen er op
dat in de toekomst werkelijke voor
uitgang kan worden geboekt en dat
deze bijeenkomst zal leiden tot ver
wijdering van de bestaande obsta
kels." Dit geldt ook voor de toevloed
van informatie uit andere landen,
die in een aantal staten nog steeds
onbevredigend is.
In de Nederlandse verklaring, die
ook een pleidooi houdt om rekening
te houden met de belangen van de
ontwikkelingslanden, wordt voorts
gezegd dat een hoge prijs betaald zal
moeten worden, als het proces van
ontspanning niet kan worden voort
gezet. Dit zal tot ernstige teleurstel
ling leiden in onze landen bij dege
nen die gehoopt hadden dat in 1975
in Helsinki een nieuw tijdperk was
aangebroken. Bezorgd is de Neder
landse regering in dit verband ook
over het gebrek aan vooruitgang op
militair gebied.
Woordelijk wordt gezegd: „Meer dan
30 jaren na de tweede wereldoorlog
zijn we getuige van de aanwezigheid
van een militaire strijdmacht in
Oost-Europa van een omvang en in
een staat van paraatheid die ver
uitfeaat boven wat nodig is voor zelf
verdediging. De Nederlandse rege
ring hoopt dat de strategische bewa
peningswedloop kan worden ver
traagd of beëindigd door een nieuw
SALT—akkoord Ook wacht zij op
resultaten bij de MBFR-onderhan-
delingen (betreffende wederzijdse
evenwichtige troepenvermindering
in Centraal-Europa) in Wenen."
Nederland pleitte voor een eerlijke
en open discussie om te voorkomen
dat de conferentie veel van haar
betekenis verliest door een uitwisse
ling van algemeenheden De princi
pes van het Helsinki-akkoord heb
ben, aldus de Nederlandse verkla
ring. alle even grote betekenis. Zij
moeten elk afzonderlijk worden be
zien tegen het licht van de andere
Maar sommige principes vragen om
actie en andere niet. Zo is overeen
gekomen dat de staten het gebruik
maken van de mensenrechten zal
bevorderen en dat zij in goed ver
trouwen hun internationale ver
plichtingen zullen nakomen
Tito
Aan het begin van de conferentie
werd een verklaring van de Joego
slavische president Tito voorgele
zen. Tito wees de afgevaardigden op
hun grote verantwoordelijkheid en
waarschuwde met name tegen de
voortschrijdende wapenwedloop die
niet alleen het wantrouwen voedt,
maar zich ook aan menselijke con
trole dreigt te onttrekken.
De conferentie in het hypermoderne
congresgebouw in de Joegoslavi
sche hoofdstad werd geopend door
de Joegoslavische minister van bui
tenlandse zaken Mime. In een ken
nelijke verwijzing naar de nadruk
die op de kwestie van de mensen
rechten zal kunnen vallen tijdens de
besprekingen, zei Minic te willen
waarschuwen tegen de neiging de
slotakte van Helsinki uit zijn even
wicht te brengen en tegen pogingen
de permanente geldigheid van de
besluiten van de conferentie te ba
gatelliseren.
Als eerste Oosteuropese delegatie
op de conferentie van Belgrado
werd gisteren het woord gevoerd
door Roemenië bij monde van Wa-
lentin Lipatti. Hij deelde mee dat
zijn regering de inwoners van Roe
menië eventueel zou toe staan zich
te voegen bij familieleden in het
Westen, maar hij verzette zich tegen
westelijke beroepen de emigratie te
vergemakkelijken, zodat het Westen
op die manier de Roemeense specia
listen te pakken krijgt. De Roe
meense afgevaardigde wees evenals
de Joegoslaaf Minic op het gevaar
van de bewapeningswedloop.
LONDEN (Reuter. UPI) De Britse
premier James Calleghan heeft er
gisteren op het congres van de La
bour Party bij zijn partijgenoten op
aangedrongen dc loonstijgingen dit.
jaar binnen de tien procent te
houden.
In een rede van een uur op het partij
congres in Brighton zei Callaghan
dat overschrijding van dit percenta
ge tot gevolg zal hebben dat Groot-
Brittannië niet meer kan concurre
ren op de buitenlandse markten met
alle gevolgen van dien voor de Britse
werkgelegenheid. Callaghan zei dat
de kansen groter waren dan ooit dat
Groot-Brittannië uit de economi
sche moeilijkheden van de laatste
jaren komt. De olie uit de Noordzee
wordt als de basis voor het econo
misch herstel beschouwd. De eerste
minister wees echter op dat die olie
ook op kan en dat het dus niet aan
gaat om al het geld dat verdiend
wordt voor de consumptie te gebrui
ken. Callaghan stelde voor dit najaar
nog belastingverlagingen in het
vooruitzicht om de opwaartse druk
op de lon^n tegen te gaan.
Sprekend over de internationale
handel verdedigde Callaghan de
maatregelen van zijn regering ter
bescherming van bepaalde be
drijfstakken tegen oneerlijke buiten
landse concurrentie. Hij noemde m
dit verband de schoenenindustrie,
de elektronische industrie, de staal
fabrieken en de autolndustrie. In het
algemeen achtte de premier protec
tie echter verwerpelijk.
In zijn rede deelde de premier mee
dat Groot-Brittannië blijft streven
naar een aanvaarding van het Brits-
Amerikaanse plan voor Rhodesie om
de macht daar aan de zwarte meer
derheid over te dragen. Voorts zullen
opnieuw pogingen worden gedaan
beperkt zelfbestuur voor Schotland
en Wales tot stand te brengen, waar
over deze gebieden zich bij referen
dum kunnen uitspreken. Callaghan
deed een felle aanval op oppositielei
der mevrouw Thatcher, die hij de
meest reactionaire oppositie sedert
de oorlog verweet.
door Harm Lamberts Nasleep dood Biko maakt kloof onoverbrugbaar
Nthato Motlana is voorzitter
van de Commissie van Tien,
die streeft naar zelfbestuur
voor Soweto. „Wij zijn geen ex
tremisten," zei hij enkele we
ken geleden. „Wij zijn bereid de
regering halverwege tegemoet
te komen. Wij verwachten van
haar dat zij de andere helft
aflegt."
Motlana leidde een van de rouwdien
sten die in Zuid-Afrika gehouden
zijn voor Steve Biko, de in gevangen
schap omgekomen leider van de be
weging voor zwart bewustzijn in
Zuid-Afrika. En een week later liep
Motlana mee in de stoet van vijftien
duizend mensen, die Biko ten grave
droegen. Opnieuw was een poging
om vreedzaam veranderingen in
Zuid-Afrika te weeg te brengen, in
bloed gesmoord.
Steve Biko was oprichter en ere
voorzitter van de Black Peoples Con
vention. Hij had de zwarte Zuidafri
kanen nieuwe hoop gegeven. Mis
schien was het toch mogelijk met
legale middelen echte veranderingen
tot stand te brengen. De Zuidafri-
kaanse minister van politie. J. T.
Kruger, heeft er alles aan gedaan om
die hoop de bodem in te slaan. In
plaats van de zwarte meerderheid
een stap tegemoet te komen, heeft
hij de kloof onoverbrugbaar ge
maakt door over de doodsoorzaak
van Biko zeer tegenstrijdige verkla
ringen af te leggen, er dan later om
heen te draaien en keihard te zeg
gen: „Ek is nie bly of spyt dat Biko
dood is nie. Biko laat my koud."
Inmiddels stapelen de aanwijzingen
zich op dat Biko in de gevangenis
niet een natuurlijke dood gestorven
is. Aanvankelijk beweerde Kruger
dat Biko in een ziekenhuis gestorven
was aan de gevolgen van een honger
staking. Later moest hij toegeven
dat Biko niet in een ziekenhuis,
maar in een cel overleden was en dat
er mogelijk van hongerstaking geen
sprake was.
Deze gebeurtenissen hebben de
zwarte bevolking van Zuid-Afrika
diep geschokt en de opgekropte
emoties zullen tot een uitbarsting
moeten komen. Iedere nieuwe con
frontatie tussen de zwarte bevolking
en de blanke machthebbers kan dra
matische gevolgen hebben. In okto
ber wil de regering-Vorster in Soweto
verkiezingen laten houden voor ge
meenschapsraden die wat meer be
voegdheden zullen krijgen dan de
vroegere raden van advies. Al voor
de dood van Biko hadden Motlana
en zijn Commissie van Tien aange
kondigd dat die verkiezingen geboy
cot zouden worden.
De Commissie wil het bestuur van
Soweto geheel in zwarte handen
brengen, zonder bevoogding van de
minister van Bantoe-zaken. Zij heeft
voorgesteld dat er een raad van vijf
tig gekozen wordt en daaruit een
burgemeester voor Soweto. Die raad
zou een nieuwe stad moeten bouwen
met geld verkregen uit belastingen,
vergunningen, boetes, enzovoort.
Deze raad zou dan rechtstreeks ver
antwoording moeten afleggen aan
het parlement en niet meer aan de
minister voor Bantoezaken. Het plan
van de Commissie van Tien getuigt
van grote vindingrijkheid in het ge
bruik maken van het blanke apart-
heidsbestel voor het realiseren van
eigen doelstellingen.
veranderingen
Een van de meest reactionaire leden
van Vorsters kabinet, vice-minister
voor Bantoezaken Willem Cruywa-
gen, heeft de voorstellen van Motla-
na's commissie bruut van de hand
gewezen en wil de verkiezingen voor
de door de blanken bedachte ge
meenschapsraden door laten gaan.
Na wat er de afgelopen weken ge
beurd is, zal dit op een fiasco uit
lopen.
De studenten en scholieren hebben
het afgelopen jaar kans gezien het
blanke bestuur in Soweto volledig te
ontregelen. Daardoor is er in Soweto
een machtsvacuüm ontstaan, dat al
leen door de inwoners zelf gevuld
kan worden. De dood van Biko heeft
de mensen van Soweto meer dan
ooit de overtuiging gegeven dat de
blanken geen echte veranderingen
willen. Als de regering in Pretoria
desondanks haar plannen wil door
zetten. zal dat tot nieuwe uitbarstin
gen van geweld leiden.
Dc situatie in Zuid-Afrika wordt
met de dag grimmiger. De blanke
leiders bereiden hun kiezers voor op
een complete oorlogssituatie. De mi
nister van economische zaken. Chris
Heunis, heeft dezer dagen verklaard
dat de regering maatregelen heeft
genomen om een volledige boycot
van Zuid-Afrika het hoofd te kun
nen bieden. Van belangrijke grond
stoffen zouden grote voorraden aan
gelegd worden. Daarbij wordt voor
al aan olie gedacht, een van de wei
nige grondstoffen die Zuid-Afrika
moet Invoeren. Minister van defen
sie. Pieter Botha, merkte onlangs op
dat Zuid-Afrika binnenkort aange
wezen zal zijn op eigen wapenpro-
duktie. ,Als Zuid-Afrika zich wil
verdedigen en zich wil handhaven,
zal het een prijs moeten betalen die
het tot nu toe niet hoefde te be
talen."
Hoge prijs
Kennelijk zijn de blanken vastbe
sloten hun wil met geweld op te
leggen aan de zwarte meerderheid.
dwars tegen de wereldopinie in. Om
zijn handen daarbij vrij te hebben,
heeft premier Vorster onverwacht
aangekondigd dat de blanken in no
vember naar de stembus moeten om
een nieuw blank parlement te kie
zen. De verwachting is dat de Natio
nale Partij van Vorster dan een gro
te verkiezingsoverwinning zal beha
len. zodat de weg vrij komt voor een
nieuw regeringsstelsel in Zuid-Afri
ka
In dat nieuwe stelsel zal de presi
dent lees Vorster grote uitvoe
rende bevoegdheden krijgen en
geen last meer hebben van een par
lementaire oppositie. Vorster rekent
erop. dat de blanke oppositie, die de
afgelopen maanden in verschillende
groepen is uiteengevallen, bij de ko
mende verkiezingen gedecimeerd
zal worden, of wellicht geheel zal
verdwijnen Dat gebeurde immers
ook in Rhodesië, waar de angstige
blanken zich achter Ian Smith heb
ben opgesteld in een laatste wanho
pige poging hun bevoorrechte posi
tie te kunnen handhaven.
Als er geen radicale koerswijziging
komt. wordt Zuid-Afrika meer en
meer een belegerde veste, waar de
blanken ongetwijfeld nog geruime
tijd stand zullen kunnen houden,
maar wel voor een hoge prijs Het tij
kunnen ze uiteindelijk niet keren.
Als de blanken niet overspoeld wil
len worden zullen ze toch met Man
dela. Motlana en mensen als Biko in
zee moeten gaan.
