Dr. Ouweneel: Je kunt het
geen van tweeën bewijzen
Meer rekening houden met
verontruste katholieken
'Schepping of evolutie'
Koopvaardijpredikant
ds. Bodaan overleden
Comité wil
aandacht voor
Russische Joden
Aandacht voor
gevangen
boeddhistenleiders
Vietnam
Vluchteling vroeg
vergeefs predikant
in DDR om hulp
maar
VANDAAG
Voorbijgangers
Trimmen in de kerk
Christenen maken zich over veel zaken druk,
DINSDAG 4 OKTOBER 1977
KERK
Trouw/Kwartet 2
door L. M. P. Scholten
DE BILT Evolutie is niet te
bewijzen en ook niet te weer
leggen. Van schepping geldt
het zelfde. Het enige wat een
natuurwetenschapper kan
doen, is gewetensvol een model
zoeken dat de beschikbare ge
gevens het best en het meest
elegant verklaart.
Aan het woord Is dr W J Ouweneel,
de grote man achter het EO-project
over schepping en evolutie, dat zo
veel stof doet opwaaien. In zijn huis.
ongeveer onder de toren van het
KNMI. wil de man. die een goedbe
taalde baan bij de Koninklijke Ne
derlandse Academie van Weten
schappen prijsgaf, om zich geheel te
wijden aan bijbellezingen en de pro
paganda van het creationisme, graag
een paar misverstanden uit de weg
ruimen, zoals deze. dat de strijd tui
sen creationisten en evolutionisten
er een is tussen geloof en weten
schap
Dr Ouweneel Het gaat om twee
wetenschappelijke modellen tegen
over elkaar. Bij de evoluUonisten is
óók geloof, en wel ln veel gevallen
humanistisch getint. Beide modellen
zijn zo betrokken op de hele werke
lijkheid. dat zij barstens vol filosofi
sche aspecten zitten. Dat neemt niet
weg. dat Je wel degelijk als natuur
wetenschappers over de vraagstuk
ken die in geding zijn, kunt praten.
Wal voor vraagstukken?
Wij. creationisten, concentreren ons
op drie punten. Om te beginnen me
nen wij. dat er voorzichtig gezegd
meer aanwijzingen zijn. dat de aarde
jong ls. dan dat zij oud Is. Maar de
evolutionist moet aannemen, dat de
aarde vijf miljard Jaar bestaat, om
ruimte te houden voor de evoluUe.
Uit de talloze methoden om de ou
derdom van aardlagen te bepalen,
kiest d*' evoluUonist dan die. die
naar miljarden jaren gaan.
Katastrofe
In de tweede plaats stellen wij. dat
op een jonge aarde de aardlagen zeer
AMSTERDAM - Zondag is op 67-
jange leeftijd overleden de oud-
koopvaardijpredlkant ds L. A Bo-
daan Dr. G. Hartdorff schreef het
volgende ..in memonam".
..Ons is een predikant bekend die
alles liever was geworden dan domi
nee. en niets liever dan zeeofficier
Zo schrijft ds. L. A. Bodaan in zijn
boekje ..Wat de lens niet zeggen
kon."
Zijn vrienden weten, dat die predi
kant Laurens Bodaan zelf is. Toch
werd hij dominee, „het moeilijkste
vak ter wereld." Een onmogelijk be
roep. vond hij zelf. Twee maanden
voor het begin van de oorlog werd hij
predikant te Westerschelling Enige
maanden na afloop van de oorlog
werd hij vlootpredlkant. Op 4 sep
tember 1946 werd hij ..gewoon" pre
dikant ln Dordrecht. Hij bleef hier
tot september 1956 Dan wordt hij
koopvaardij predikant
Kerkelijke organisaUe. besturen,
structuren: hij had er moeite mee.
Voor hem ging het om de mensen
met hun wel en wee Eens schreef hij:
..We moeten in de andere mens een
broeder of zuster zien. En die ander
moet in ons de broeder of zuster
kunnen ontdekken, of aanvoelen
En hij schaamde zich er niet voor
„skypllot te zijn, hemelloods. zoals
de Engelsen en Amerikanen een do
minee noemen Steeds was hij bezig
..naar boven te klimmen" en dat
betekende voor hem een klimmen ln
het heilig Dienstwerk.
Hij bracht het Evangelie Ondanks
zijn vlotte optreden, zijn moderne
woordkeus en zijn recht op de man
gaande taal. was hij zeer orthodox:
een conservatief prediker. Zoals hU
in vele opzichten een behoudende
figuur was
Hij vond het heerlijk de mensen op
de schepen te bezoeken Nog heerlij
ker vond hu het om zeereizen te
maken Hij genoot van de ruimte, die
hij nodig had Hij moest kunnen
ademen
Hij vond het ook heerlijk om via de
radio mensen te bereiken.
Misschien het grootste verdriet in
ijn 1. ven was het einde van 2i)n
werk als predikant bij de koopvaar
dij Dat er voor hem geen plaats
meer was. deed hem pijn en vervulde
hem mei verontwaardiging. Hij kon
niet begrijpen, dat er op dit werk
bezuinigd moest worden.
AMSTERDAM
Postbus 059
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 940
Westblaak 9 Rotterdam
Tel. 010-115500
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
snel ontstaan zijn. Ujdens een of
enkele wereldwijde catastrofen (zo
als de Bijbel van de zondvloed
spreekt).
In de derde plaats menen wij. dat de
verschillende levensvormen zich
niet uit elkaar ontwikkeld hebben,
maar naast elkaar zijn ontstaan De
evoluUeleer verklaart de verschil
lende levensvormen uit mutatie en
natuurlijke selectie Maar wij zeg
gen. dat dan maar eens aangetoond
moet worden, dat door mutatie ooit
iets goeds is voortgekomen. Muta
ties. die men heeft kunnen nagaan,
waren altijd storingen en veroor
zaakten degeneratie. OVerigens be
weren wij niet een wijd verbreid
misverstand dat alle vormen van
leven, die er nu zijn. vanaf Genesis 1
al bestaan. Wij beloven bijv. niet.
dat God paard, ezel, zebra enz. naast
elkaar geschapen heeft, maar wel de
familie der paardachtigen. Dat er
dan paarden, ezels, zebra's gekomen
zijn. verklaren wij uit een ingescha
pen erfelijke variabiliteit, een aan
passing aan de leefomstandigheden,
die beperkt is.
Over dit soort dingen kun je als
natuurwetenschappers wetenschap
pelijk praten. Wij zeggen puur als
wetenschappers: de evolutie-theorie
is onhoudbaar.
De overgrote meerderheid der na
tuurwetenschappers legt u dat niet
na.
Negenennegentig procent hangt het
evolutie-model aan. Maar dan moet
Op 59-jarige leeftijd moest hij nog
wljkpredlkant worden ln Amster
dam. Toch heeft hij zich ook hier
gegeven. Hij vond het machtig om
op de preekstoel te staan en enige
woorden te ..stamelen" over God en
Jezus. Hij legde contact met velen,
zoals hij dat tevoren gedaan had.
Maar een „walslurp" werd hij nooit.
Zijn zeemansbloed bleef hem de lief
de geven voor de ruimte en de onbe
stemdheid van de zogenaamde wtlde
vaart. Hij bleef de vraag stellen. Wat
betekent „het bloed des kruises"
voor u? En bij wilde dolgraag, dat
zijn woorden medium zouden zijn
van het Woord, dat heenleidt naar
rust en verontrusting. Hij wilde de
mensen heenleiden naar het vaste
punt op Oolgotha door de twijfel
heen. Op de eerste zondag van okto
ber 1975 nam hij afscheid van ..zijn"
Prinsessekerkgemeente. Precies
twee jaar later is hij overleden. De
dankdienst wordt donderdagmiddag
gehouden om 13.15 uur ln de Prtnses-
sekerk (Van Hallstraat). De begrafe
nis vindt plaats tegen 15 uur op
Zorgvlied.
DEN HAAO (ANP) Het solidari-
teltcomité voor de Joden in de Sow-
jet-Unie heeft de Nederlandse rege
ring gevraagd samen met andere
Europese landen de positie van de
Russische Joden ter sprake te bren
gen op de toetsingsconferentie in
Belgrado Volgens het comité is se
dert de slotacte van Helsinki de
schending van de mensenrechten in
de Sowjet-Unie toegenomen
Het comité oordeelt dat ontspan
ning tussen oost en west nooit ten
koste mag gaan van de rechten van
de mens. Het heeft zijn pleidooi op
gestuurd naar minister Van der
Stoel
DEN HAAG - De Nederlandse deel
nemers aan de Haagse wereldconfe
rentie voor religie en vrede hebben
minister Van der Stoel verzocht aan
Vietnam de verontrusting van de
Nederlandse regering over te bren
gen over het feit dat sinds april vijf
boeddhistische leiders worden vast
gehouden. In een brief aan de minis
ter schrijft de Nederlandse afdeling
van de wereldconferentie uit be
trouwbare bron te weten dat de
stroom van arrestaties doorgaat
„Niet alleen het boeddhisme wordt
momenteel onderdrukt in Viet
nam". aldus de brief schrijvers, „ook
veel katholieke priesters zijn gear
resteerd. evenals een groot aantal
kunstenaars, artsen. Ingenieurs en
anderen die. evenals de boeddhis
ten. Juist *en belangrijke bijdrage
zouden kunnen leveren tot de moei
lijke Laak van verzoening en herstel
tn Vietnam."
Onder de 24 Nederlandse deelne
mers aan de wereldconferentie voor
religie en vrede zijn de hoogleraren
P Camps. J. van Ooudoever. H van
der Linde, en D. C Mulder, minister
Pronk en de rabbijnen A Soeten-
dorp en D. Ltlienthal
Dr. W. J. Ouweneel
daarbij wel gezegd worden, dat de
meesten elkaar napraten. Dat bleek
tijdens het congres van zaterdag
ook weer duidelijk. Men komt met
argumenten, die al lang achterhaald
zijn en nota bene door evolütionis-
ten zelf onhoudbaar zijn bevonden.
Wij laten zoveel zwakheden van het
evolutie-model zien. dat dat als een
kaartenhuis in elkaar moet zakken.
Niet dat wij denken, dat daarmee de
juistheid van het scheppingsmodel
bewezen is. Wij hebben ook heel wat
positieve argumenten voor de drie
stellingen, die ik noemde.
Een model ls goed. als het voorspel
lende kracht heeft. Dat kan ik met
een leuk voorbeeld duidelijk maken.
Vóór de Amerikaanse maanexpedi-
ties maakte de NASA zich ernstige
zorgen over de stoflaag op de maan.
Men ging er namelijk vanuit dat de
maan vijf miljard jaar oud is. Dan
zou er vele meters dik kosmisch stof
moeten liggen en dat zou de terug
reis onmogelijk kunnen maken. Vol
gens ons zou er maar weinig kos
misch stof zijn, omdat er meer aan
wijzingen zijn. dat de maan maar
tienduizend jaar oud ls. Het kwam
precies zo uit, als wij voorspelden.
Ook dacht men. dat er door de ver
onderstelde hoge ouderdom van de
maan geen seismische bevingen
meer zouden zijn. geen magnetisme
en een vrij koel oppervlak. Maar de
maan bleek seismisch nog wel dege
lijk actief te zijn en een veel hogere
oppervlakte temperatuur te hebben,
dan men had gedacht. Dat onder
steunde allemaal het scheppings
model.
Onderkent u niet het gevaar, dat u de
natuurwetenschap het gelijk van de
Bijbel wilt laten bewijzen?
Ook dat ls een hardnekkig misver
stand. Wij zijn er helemaal niet op
uit. de Bijbel wetenschappelijk te
bewijzen. Ik geloof de Bijbel, omdat
Ik geloof in God. die de Bijbel ge
schreven heeft. Maar juist daarom
neem Ik ook de historische medede
lingen in de Bijbel serieus.
Geschiedenis
Nu verwijt men mij: jij leest de
Bijbel als een geschiedenisboek. Je
moet hem lezen als een religieus
boek. Dat vind ik een valse tegen
stelling. De Bijbel is voor mij in de
eerste plaats een religieus boek.
Maar ik kan het religieuze niet los
maken van het historische. De Bij
bel is toch het boek van Gods grote
daden in de geschiedenis. Het ver
haal van Noach'en de zondvloed
bevat voor mij een heel belangrijke
religieuze boodschap. Maar als
christen neem ik ook de historie
serieus. Als de zondvloed echt ge
beurd is. moeten de sporen daarvan
nog te vinden zijn. En die vind je
dan inderdaad.
U spreekt van historische mededelin
gen in de Bijbel. Maar volgens de
moderne bijbelwetenschap gaat het
in Genesis I-U helemaal niet om his
torische mededelingen in de zin zoals
u bedoelt.
Ik lees de Bijbel zoals die de eeuwen
door altijd gelezen is en ook nu nog
door vele theologen gelezen wordt.
Dat er ook theologen zijn, die de
Bijbel anders uitleggen, komt, zoals
ze zelf zeggen, onder invloed van het
„moderne natuurwetenschappelijke
wereldbeeld". Arme theologen.
Want een „natuurwetenschappelijk
wereldbeeld" bestaat helemaal niet.
Er zijn alleen bepaalde natuur filo
sofische wereldbeelden. Ik weiger
een bijbelbeschouwing te aanvaar
den. die gebaseerd is op wat mijn
vakgenoten aan de theologen ver
telden.
Ondanks een zekere toename van
het aantal priesterroepingen, blijft
er nog een groot priestertekort, dat
naar de mening van vele bisschop
pen niet wordt opgelost door het
aanstellen van permanente diakens.
Werkwijze
In vergelijking met 1974 is de
werkwijze van de synode aanzienlijk
verbeterd. Vanaf het begin wordt er
gewerkt aan het slotdocument. Het
afschelden van documenten is overi
gens niet het doel van de synode,
maar het geven van nieuwe impul
sen aan de katechese. In de plenaire
vergadering worden de bisschoppen
afgehamerd zo gauw zij buiten het
eigenlijke onderwerp gaan. Ook in
de groepsgesprekken wordt meer
lijn gebracht.
Paus Paulus heeft een deel van de
besprekingen meegemaakt. Hoewel
de synode zich tevens een soort in
formeel conclaaf noemt waarop de
pauskeuze wordt voorbereid, heeft
paus Paulus bij de 204 synodedeel
nemers het hardnekkige gerucht van
zijn aftreden de kop ingedrukt met
de mededeling: „Het is ons vaste
voornemen de tijd. die God ons nog
verleent, volledig te wijden aan het
welzijn van de kerk."
Verwacht u met uw campagne een
discussie op gang te brengen?
Ik maak me geen illusies. De meeste
geologen en biologen zullen om het
creationisme blijven lachen. Ik zie
daar vier redenen voor:
1. Het is altijd heel moeilijk, de ene
procent serieus te nemen. Het is veel
veiliger tot de 99 te behoren.
2. Onkunde over ons model. Zater
dag tijdens het congres bleek het
nog weer eens duidelijk. Er werd
vaak tegen windmolens gevochten.
3. Onkunde over het eigen evolutie
model. Een handjevol mensen weet
maar echt waarover het gaat.
4 Eigen filosofisch vooroordeel.
Men zit vast in een puur mechanis
tisch, naturalistisch wereldbeeld,
dat geen ruimte laat voor het boven
natuurlijke. Ik ontmoet nogal eens
wetenschappers, die erkennen, dat
het evolutiemodel onhoudbaar is.
maar daar dan meteen aan toevoe
gen: uiteraard is het scheppingsmo
del ondenkbaar.
Tientallen
Maar er zijn ook velen, die de proble
men wel zien. Ik denk speciaal aan
christenen, die wel voelden, dat het
evolutiemodel niet juist kon zijn,
maar die argumenten misten. Ik kan
u verzekeren, dat er over de hele
wereld duizenden natuurweten
schappers creationist zijn en ook in
Nederland zijn er tientallen. Die zul
len nu voor de dag komen. Die wil
len we moed geven en activeren.
Ik denk speciaal ook aan de leraren
opleidingen voor biologen. Tot voor
kort werd daar alleen het evolutie
model gedoceerd. Door verschillen
de opleidingen ben ik uitgenodigd
om het creationisme aan bod te la
ten komen. Wij willen niet, dat het
onderwijs in de evolutie afgeschaft
wordt. Dat zou onzin zijn. zolang 99
procent daarin gelooft. Maar geef ze
allebei een kans. Dan kunnen de
studenten een keus maken.
In de Duitse Democratische
Republiek (DDR) is opwinding
ontstaan rondom het verwijt
van ir. Wolfgang Defort aan de
kerk dat deze uit lafheid niet
heeft verhinderd dat hij na een
geslaagde uitbraakpoging uit
de gevangenis in Cottbus we
derom gevangen werd ge
nomen.
Defort. die inmiddels door de autori
teiten in de DDR naar West-Duits-
land is gezonden, vluchtte in januari
1975 uit de gevangenis, waar hij na
een poging de DDR te ontvluchten
werd gevangen gehouden. Nadat hij
een geslaagde uitbraakpoging deed.
vluchtte hij naar de pastorie ln Forst
Eulo en vroeg aan de daar wonende
predikant hem voor de op gang ko
mende zoekactie te verbergen. Deze
actie had plaats met hulp van heli
copters en honden en de predikant
dacht daarom dat Defort geen enke
le kans op ontkomen had. De domi
nee raadpleegde nog twee collega's
en ook dezen meenden Defort te
moeten aanraden zich vrijwillig aan
de autoriteiten over te geven. Zij
zouden trachten voor Defort op
grond van zijn bereidheid vrijwillig
boven water te komen zijn uitreis uit
de DDR te bespoedigen.
Defort, die nu in de Bondsrepubliek
is aangekomen, neemt het de predi
kanten kwalijk dat zij niet de moed
hadden, hem te verbergen. Hij wil in
de Bondsrepubliek een procedure te
gen hen op gang brengen, die moet
leiden tot hun veroordeling. Defort
meent dat hij door hun toedoen 32
maanden „ln martelkelders, alleen
in een cel en tussen moordenaars
heeft vastgezeten. Defort ls het voor
al niet eens met de predikanten, die
beweren dat hij niet in staat was zijn
positie juist te schatten, toen de
zoekactie eenmaal op gang gekomen
was. Defort meent dat hij in de nacht
nog wel had kunnen ontkomen.
Bisschop Schönherr. de voorzitter
van de bisschoppenconferentie,
hoorde van deze zaak pas toen De
fort in de Bondsrepubliek in de pu
bliciteit kwam. Hij meent dat de
predikanten juist gehandeld heb
ben. toen zij Defort aanraadden zich
bij de autoriteiten te melden, maar
dat zij in gebreke gebleven zijn, via
de leidende bisschop pogingen in het
werk te stellen, Defort met spoed
naar de Bondsrepubliek te laten ver
trekken.
In de DDR vinden sommigen dat de
hoiiding van de dominees getuigt
van lafheid. Anderen zien er een illu
stratie in van de machteloosheid van
de kerk in dit land. In elk geval toont
deze gebeurtenis aan dat velen ln de
kerk zeer onder indruk van de rege-
ringsalmacht zijn en dat de kerk bij
sommige mensen er buiten nog
steeds geldt als een toevluchtsoord.
dieren. Op dit gebied zijn verschei
dene verenigingen werkzaam, onder
meer: Dierenbescherming, postbus
1980, Den Haag; Kritisch Faunabe
heer (pretjacht). postbus 76. 's-Gra-
veland; Dier in Nood (bont. intensie
ve veehouderij, legbatterijen, vivi
sectie». Hogeweg la. Raalte; Mondi
aal Alternatief (vangen van trekvo
gels); Jack London-verbond (circus),
p a. Dierenbescherming.
Ik hoop. dat Dierendag 1977 voor
veel christenen aanleiding zal zijn.
actief te worden inzake de bestrij
ding van menselijke agressie tegen
weerloze dieren, want de strijd is wel
zeer ongelijk!
DE KRANT
Volgens Kerknieuws heeft ds. W. C.
Lamain (Grand Rapids) in De
Saambinder (het blad van de
gereformeerde gemeenten in
Nederland en Noord-Amerika) het
een en ander verteld over wijlen de
gereformeerde ds. W. den Hengst,
die in 1913 in Veenendaal ontheffing
uitzijn ambt kreeg en toen overging
naar de gereformeerde gemeente
aldaar. Het ls een wonderlijk
verhaal. Zijn eerste gemeente was
Den Helder. Daarna ging hij naar
Veenendaal 1894) „Ook daar
predikte hij de leer der
veronderstelde wedergeboorte,
totdat het de Here behaagde op zijn
negenenveertigste Jaar hem te
wederbaren door Zijn Geest en
Woord. Toen... ging hij de
noodzakelijkheid van de
wedergeboorte prediken". Hij
beleed zelfs in 't openbaar schuld
voor de gemeente van Veenendaal.
Hij had ze al die jaren voor de
eeuwigheid misleid. Waarschijnlijk
beschrijft ds. Lamain exact zoals er
in die dagen in bepaalde kringen
over het loslaten, dan wel het
aannemen van een theologisch
standpunt gedacht werd. Wat moet
dit alles ver staan van Jonge
christenen van vandaag. B.v het
prediken van de noodzakelijkheid
van de wedergeboorte.
Waarschijnlijk bedoelt men hiermee
dat het deel hebben aan het heil
Gods werk is. maar de formulering
is danopz'n minst
vragen-oproepend. Je zou ook best
de noodzakelijkheid van de
natuurlijke geboorte kunnen
prediken. Maar goed. ik lees verder.
Die bekering van ds. Den Hengst
schijnt nog al wat losgemaakt te
hebben, want ds. Lamain vertelt
verder dat hij van één van de
kinderen van ds. Den Hengst
gehoord heeft, „dat er in zes weken
geen krant in huis geweest is". Dat
laatste ls best in te denken, maar
doet vreemd aan als bewijs van
bekering. Laat je de krant dan
liggen? „Weg aards gewemel, ik reis
naar de hemel"? De dag dat ik dit
las bracht ik een bezoek aan een
dame van bijzonder hoge leeftijd.
Ondanks die leeftijd breit ze nog
elke dag aan kleertjes voor
Hongaarse kindertjes. Ik vroeg haar
of ze nog kon lezen. Weinig, zei ze. 't
Enige wat Ik lees ls de bijbel en dan
,,'t ergste in de krant". Ik kon een
heel dunne glimlach niet helemaal
bedwingen. Ik vond 't zo echt en
eerlijk. En dat allemaal zonder
toestanden. Maar ja, misschien leert
ze wel de veronderstelde
wedergeboorte. Ik heb haar er niet
naar gevraagd.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Tjerkwerd en Dedgum
(part-time; vlootpred.): D. Nijenhuis
aldaar; te Veen: G. de Greef te Wijn
gaarden; te Schoonhoven en Put
ten: H. Smit te IJsselmuiden.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Leeuwarden W.: G. W.
Kempenaar te Drachten; te Leiden
(studentenpredikant): dr. H. Wier-
singa, studentenpred. te Amster
dam; te Ulrum: C. W. Plooy te
Dokkum.
Aangenomen naar Gasselternije-
veen in combinatie met 2e Exloër-
mond: S. de Vries te Bennekom. die
bedankte voor Waterna-Warga. Nia-
wier en Westbroek.
Bedankt voor Haulerwijk, S. B. van
der Molen te Maasdijk.
GEREF. KERKEN VR1JG-
Beroepen te Schildwolde: J. Folkers
te Grijpskerk-Niezijl; te Hasslet: G.
Mulders te Den Haag O.
Aangenomen naar Ommen: L. Douw
te Enschede Z.W., die bedankte voor
Drachten.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Hilversum O.: A. Bij
kerk te Aalten.
'Aangenomen naar Nunspeet: W. van
Sorge te Schiedam.
Bedankt voor Den Haag 2.: J. Plan-
tinga te Dronten.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Boskoop: R. Boogaard
te Leiden; voor Tricht-Gelderinal-
sen: J. Mijnders te Ridderkerk; voor
Oosterland: D. Hakkenberg te Lisse.
Dr F. C. van der Horst
Op 73-jarige leeftijd is te Amersfoort
overleden de hervormde zendings
arts dr F. C. van der Horst. Hij is
verbonden geweest aan het zen
dingsziekenhuis ..Soekoen" te Ma-
lang op Oost-Java. Na de souvereini-
teitsoverdracht is hij op verzoek van
de Oostjavaanse kerk naar Malang
teruggekeerd om daar de leiding
van de wijkverpleging op zich te
nemen. Dr Van der Horst is medisch
secretaris geweest van de raad voor
de zending van de hervormde kerk
en in die kwaliteit maakte hij een
reis naar Kameroen om de evangeli
sche kerk aldaar te adviseren bij een
aantal problemen van medisch be
leid. waar deze kerk zich voor ge
plaatst zag. Van de activiteiten van
dr Van der Horst noemen wij zijn
bestuurslidmaatschap van ICCO
(interkerkelijke coördinatiecommis
sie voor ontwikkelingsprojecten! en
„Dienst over grenzen" (bemidde
lingsbureau voor het uitzenden van.
werkers in ontwikkelingsgebieden).'
Hij diende deze beide ook als me
disch adviseur.
In een kerk aan de Lombardstreet in Londen kunnen mensen in hun lunchpauze trimmen. Deze
bezigheid om fit te worden of te blijven geschiedt onder de leiding van miss Laura Mitchell.
ROME Op basis van de rapporten van 42 bisschoppenconfe
renties is ten gerieve van de in Rome begonnen bisschoppensy
node een „panorama" samengesteld over de ontwikkeling van de
r.k. kerk sinds de bisschoppensynode van 1974. Daarin wordt in
verband met het optreden van de traditionalistische aartsbis
schop Lefèbvre (die het gezag van de huidige paus verwerpt)
opgemerkt dat het wellicht goed zou zijn in het vervolg meer
rekening te houden met verontruste katholieken, opdat ook zij
zich in de kerk van en na het concilie thuis kunnen voelen.
Over Lefèbvre staat ln dit rapport
dat slechts weinige van zijn aanhan
gers een afscheiding van Rome
willen.
De laatste drie jaar is de medewer
king van de leken bij het kerkewerk
toegenomen, terwijl tegelijkertijd
vooral ln de sterk geïndustrialiseer
de landen velen zich van het geloof
blijven verwijderen. Dit leidt al
dus het rapport tot een verder
afbrokkelen van de waarden ln een
maatschappij waar veel door de vin
gers wordt gezien.
In dit verband wijst het rapport op
de wettelijk toegestane abortus, ste
rilisatie, euthanasie, kunstmatige In
seminatie. proeven op foetussen en
het toenemend aantal echtscheidin
gen. Nauwer contact tussen bis
schoppen en moraaltheologen wordt
aanbevolen. Toch constateert het
rapport tevens een nieuwe trend, die
kritisch staat tegenover een puur
binnenwereldlijke levensbeschou
wing en weer aandacht krijgt voor
het religieuze.
Positief begroet het „panorama" de
basisgemeenten, die vooral ln gebie
den waar priestertekort heerst door
hun getuigenis van eenheid en broe
derschap van groot nut zijn, juist
ook als tegengif tegen de toenemen
de anonimiteit van de samenleving.
Voorwaarde is wel. dat deze basisge
meenschappen verbonden blijven
met de bisschoppen en met de we
reldkerk.
De eenheid onder de priesters is de
laatste tijd sterker geworden, hoewel
in vele gebieden bewegingen als de
theologie van de bevrijding en chris
tenen voor het socialisme verdeeld
heid hebben gebracht.
Dr*. H. Romers te Maara schrijft ter
Vandaag ls het dierendag. Kerkelij
ke voorgangers besteden als regel
hieraan geen aandacht. Christenen
maken zich over veel zaken druk.
doch het lot van hun medeschepsel,
het dier. ligt bulten hun belangstel
ling. Dit neemt niet weg. dat er voor
hen. die geloven, dat Ood behalve de
mens o a ook de dieren heeft gescha
pen. wel degelijk reden is. zich te
bezinnen op de vraag, of zij wellicht
falen ln hun zorg voor en bekommer
nis om het lot van dieren. Het ls voor
mij onbegrijpelijk, dat een christen
onverschillig kan zijn tegenover die
renleed. En dat bestaat in velerlei
gelegenheid van dierendag:
vormen: pretjacht, vissport, stieren
gevecht. rodeo, circus, paardewed-
rennen. intensieve veehouderij, leg
batterijen. doodknuppelen van jon
ge zeehondjes, wurgen van honden
en opjagen van drachtige schapen
(miskraam) voor het verkrijgen van
bont het bergopwaarts slaan en
trappen van ondervoede ezeltjes die
luie toeristen op hun rug naar boven
„dragen" (Santorinl); en als voorlo
pig toppunt van sadisme: de labora
toria. waar proeven op levende die
ren worden genomen, die zó pervers
zijn, dat een normaal mens er onpas
selijk van wordt, als hij ze leest
Men kan hopen, dat de voorgangers
van de wereldgodsdiensten op de
duur het als een deel van hun roe
ping zullen zien, de gelovigen respect
voor het dier bij te brengen. Onaf
hankelijk hiervan heeft de individu
ele gelovige mijns inziens de plicht,
mede te werken aan verbetering van
het lot van zijn gekwelde mede
schepsels, de dieren. De christen, die
inziet, dat dit een essentieel onder
deel is van zijn eerbied voor de
Schepping, kan en mag dan niet
passief blijven. Naast een bezinning
op zijn handelingen kan hij ook
daadwerkelijk bijdragen tot verbete
ring van het lot van mishandelde
