.Politieman weet te weinig' De tekening van een lezer MMlU Wife VERDER Voorzitter Politiebond: onwetendheid bedreigt veiligheid Commentaar Slecht teken (1) Slecht teken (2) ^Jësfccmdig Twintig graden cadeautjes voor jarige paus autovrij excentriek ongelooflijk leeuwenodeur niet minder WOENSDAG 28 SEPTEMBER 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet Opnieuw moet worden geconsta teerd, dat het niet goed gaat met ónze economie. Nadat onze beta lingsbalans jarenlang (dank zij de export van ons aardgas) een fraai overschot te zien had gegeven, is aan deze situatie in het tweede kwartaal een einde gekomen. De lopende rekening van de beta lingsbalans (een afspiegeling van het goederen- en dienstenverkeer met het buitenland) laat namelijk over het tweede kwartaal van dit jaar een tekort zien van 645 miljoen gulden. Een aanzienlijk slechter re sultaat dan het overschot van 570 miljoen gulden over dezelfde perio de van vorig jaar. Belangrijkste oorzaken van deze verslechtering zijn: een sterke stij ging van de goedereninvoer, een voortgaande daling van onze uit voer en aanzienlijke verkopen van Nederlandse obligaties naar het bui tenland. In dit beeld is het vooral de aanhoudende teruggang van onze uitvoer de motor van onze eco nomie die tot ernstige ongerust heid aanleiding moet geven Reeds enkele malen hebben wij er op deze plaats op gewezen, dat het noodzakelijk is, dat Nederland een veel actiever exportbeleid voert. De sterke 'buitenwaarde' van de gul den, waarmede wij de laatste jaren zijn geconfronteerd (als gevolg van onze betalingsbalans-overschotten stonden wij 'er goed op bij het buitenland', wat onze gulden 'duur' maakte), is hoe fraai ook, in de praktijk toch een ernstige handicap voor onze uitvoer. Onze produkten zijn daardoor extra duur in het buitenland. Hoe paradoxaal het ook moge klinken, maar aan het rijke bezit van aardgas zitten niet alleen positieve, maar ook negatie ve aspecten voor onze economie. In hoeverre de zich thans aandie nende ongunstige ontwikkeling van onze betalingsbalans een minder sterke opwaartse druk op onze gul den tot gevolg zal hebben, kan nu nog moeilijk worden voorspeld. door Leo Kleyn AMSTERDAM Toen een paai Jaar geleden een Amsterdamse politle-agent op straat werd doodgeschoten, publiceerde de bij het NW aangesloten Nederlandse Politiebond een open brief, gericht aan de ministeries van binnenlandse zaken en van Justitie, waarvan de strekking luidde dat de „gewone" politie man vaak niet weet waarop hij wordt afgestuurd. Na de schiet partij in Utrecht, waarbij een brigadier van politie het leven liet, constateert de voorzitter van die bond, Leen van der Linden, dat de in deze brief vervatte kritiek nog steeds van kracht is. De thans gesignaleerde ontwikke ling toont ook aan, dat onze hoge aardgasopbrengsten niet langer in staat zijn, de werkelijke economi sche toestand waarin ons land ver keert, te versluieren. De harde wer kelijkheid komt nu opnieuw naar voren in de vorm van vergeleken met het buitenland te hoge ar beidskosten. Onze sociale voorzie ningen, hoe goed op zichzelf deze ook mogen zijn, moeten tenslotte toch eerst worden verdiend. Als gevolg van deze hoge kosten structuur is er een sterker wordende tendens te bespeuren, dat nogal wat bedrijven zich op het buitenland richten voor bijvoorbeeld het stich ten van dochterondernemingen. Ons land is reeds enkele jaren de op één na grootste investeerder in de Verenigde Staten. Ook het feit dat ei een toenemende belangstelling bestaat bij Nederlandse beleggers voor vastgoed in den vreemde, is een teken aan de wand. Er is geen sprake van dat onze export in elkaar stort, maar het (eerste) kabinetDen Uyl is wel erg laat met maatregelen gekomen om de uitvoer te stimuleren. Het Centraal Planbureau raamde dezer dagen uitgaande van een stijging van onze uitvoer, een gelijke koers van de gulden en een zeker herstel van de wereldeconomie een overschot van zes miljard gulden op de lopende rekening van de beta lingsbalans voor 1978 bij een ver wachting van 3,5 miljard voor dit jaar. Vorig jaar was het overschot 6,7 miljard gulden Als de in het tweede kwartaal gesig naleerde verslechtering zich door zet, is een scherpe bijstelling van deze ramingen noodzakelijk. En het is duidelijk, dat de economische en financiële paragraaf van het ak koord van de kabinets-informateurs daarmee ook weer wat van de fran je zal verliezen. Van der Linden meent dat In de onwetendheid van de politieman de grootste bedreiging van zijn veilig heid schuilt. Het schort bij de politie aan communicatie, zegt hij. „De mensen worden er vaak op uitge stuurd zonder precies te weten wat er gaat gebeuren. Bij een actie wor den ze ook niet van de vorderingen, van de laatste stand van zaken, op de hoogte gesteld. Ik geloof niet dat het onwil Is van hun superieuren; het komt eenvoudig niet ln hun hoofd op. Dat heeft natuurlijk alles te ma ken met de hiërarchische structuur van de politie." BIJ de „man ln het veld" bestaat daarover een groeiende wrevel. Hij neemt geen genoegen meer met een half woord, weet Van der Linden. Een paar weken geleden heeft hij dat zelf nog kunnen vaststellen. Op be zoek bij de politiemannen die be trokken waren bij de wapenzoekac ties in Assen en Bovensmilde, merk te hij dat ze urenlang „met hun po ten ln het water" stonden, zonder te weten hoe de acties verliepen. „Toen ik langs kwam, kon ik het ze vertel len. Ze bleken van niets te weten. Dat is natuurlijk krankzinnig." Voorlichting Volgens Van der Linden wordt het hoog tijd dat de politie naast externe ook interne voorlichting gaat ver schaffen. „Bij een gijzeling wordt elke paar uur een persconferentie gegeven. Maar vergeten wordt dat de man die het werk moet opknappen ook van Informatie voorzien moet worden. Het mag toch niet voorko men. zoals bij de laatste gijzeling Is gebeurd, dat het bij de politie niet bekend was dat de kinderen uit de school waren vrijgelaten." Van der Linden stelt dat de demo cratisering bij de politie „ver achter gebleven" is. „Een politle-agent wordt nog te veel gezien als een onmondige man die je maar ergens met een geweer ln zijn handen neer zet. De ernst van een zaak wordt vaak onvoldoende overgebracht. Ik geloof dat een goede communicatie alles met de beveiliging van de poli tieman te maken heeft, misschien nog meer dan een kogelvrij vest of een goed wapen." Behoedzaamheid In politiekringen heeft wel de ge dachte veld gewonnen dat een goe de benaderingstechniek, zoals dat ln het Jargon heet, de veiligheid van de politieman vergroot. Van der Linden vertelt dat daaraan bij de opleiding al meer aandacht wordt besteed. Daarbij wordt er vooral de nadruk op gelegd dat een zo groot mogelijke behoedzaamheid geboden Is. Het mag volgens Van der Linden niet meer voorkomen, zoals nog niet zo lang geleden in Rijswijk is ge beurd. dat een politieman in z'n een tje op een crimineel persoon afstapt. De betrokken rechercheur werd prompt doodgeschoten. „Je kunt de mensen niet meer benaderen als dertig Jaar geleden," zegt Van der Linden. „Je moet zorgen dat je altijd rugdekking hebt. De criminaliteit is nu eenmaal verhard. En de politie moet daartegen adequate middelen ontwikkelen. In dat verband brengt hij de fouille ring op het station ln Amersfoort ter spraken. „Dat was niet fijn, maar we zullen dit soort beelden niet meer zien. Zo'n politieman heeft ook vrouw en kinderen thuis. Het lever de wel weer een rotplaatje in de krant op. maar liever een rotplaatje dan dat de veiligheid van de politie ambtenaar in het geding komt. Na tuurlijk valt daar wel meer over te zeggen. Zo vraag ik me af of de politie op grond van ras en huids kleur mag selecteren. Maar de in structies waren erg duidelijk. Dat fouilleren gebeurde onder verant woordelijkheid van minister De Gaay Fortman, en dan vind ik het hypocriet als hij zich later aan die verantwoordelijkheid onttrekt. Dat vergroot ook weer de onzekerheid van de politieman." Met betrekking tot de voorgenomen arrestatie van RAF-leden in Utrecht Leen van der Linden (foto: Eduard de Kam) staat vast dat daarbij meer dan één politieman betrokken was. terwijl de om het leven gekomen brigadier ook goed geïnformeerd zou zijn over het gevaar dat hij liep. Volgens som mige berichten zou hij zich vrijwillig gemeld hebben. Van der Linden zegt dat hij nog niet zo zeker weet of in dit geval op de communicatie niets aan te merken viel. „Ik ken alle details niet Deze zaak moet nog grondig worden uitgezocht, en niet om nou schuldigen te kunnen aan wijzen. Er zijn nogal wat vragen die beantwoord moeten worden." Twee Kamerleden van D'66 hebben de minister gevraagd of de arresta tie van de RAF-leden wel op de weg van de politie lag. Zij menen dat hier de, wat zij noemen, anti-terreurbn- gade had moeten optreden. Waar schijnlijk hebben ze daarbij gedacht aan het landelijk bijstandsteam ter reurbestrijding, wat nog wel iets an ders is. Dat team, zegt Van der Linden, is indertijd gevormd om te kunnen op treden tegen para-militaire groepen, zoals enige tijd geleden veelvuldig vliegtuigen kapende Palestijnen. De politie stelde zich op het standpunt dat er in zulke'gevallen geen taak Verschil in optreden tussen politie en de marechaussee voor haar lag, onder meer omdat de training van de politie er niet op gericht Is te doden. De politie vond het ongewenst de ene dag in een schuttersputje te moeten liggen en de volgende dag weer een oud vrouwtje te helpen bij het over steken. De arrestatie in Utrecht noemt Van der Linden een „grensgeval". Het is te verdedigen, vindt hij, dat die „binnen het takenpakket van de po litie" valt. Daarbij wijst hij erop dat er aan de inschakeling van zo'n bij standsteam ook bezwaren kleven. „Er is bijvoorbeeld een duidelijk verschil in optreden tussen de poli tie en de marechaussee. Dat kon je in Assen en Bovensmilde weer goed merken. De politie is opgeleid, hoe gebrekkig ook, in de omgang met mensen. De marechaussee is eerder geneigd ln termen van egaliseren en executeren te spreken. Een voordeel is ook dat de politie de gemeentepo litie, onder burgelljk gezag staat. De burgemeester is verantwoording schuldig." Mede op grond daarvan is Van der Linden huiverig voor een echte anti terreurbrigade. Naar zijn zeggen verlangt de politieman daar ook niet naar. „Hoe moet je je dat voorstel len? Moet Je zo'n brigade, als er geen terreur te bestrijden valt. in een kazerne opsluiten? De overheid heeft dan toch de neiging zo'n briga de elders in te zetten, misschien wel als bijvoorbeeld stakingsbrekers." Ook ln zwaardere bewapening van de politieman, ter verhoging van zijn veiligheid, ziet Van der Linden weinig heil. „In Duitsland is de poli tie veel zwaarder bewapend dan hier Maar ondanks die betere bewa pening en die hardere aanpak, wordt de terreur niet teruggedron gen. Ik geloof dat de politie het moet zoeken in betere communicatie en betere benaderingstechnieken. Een bewapeningswedloop lost niets op Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. met HET WEER door Hans de Jong Weerrapporten De natuur heeft gisteren wat gediscrimineerd. In een groot deel van het land hing ochtend mist en kwam pas na elven de zon door, in Friesland en Gro ningen scheen de zon al van de vroege morgen af. 's Middags was het overal een erg mooie dag met nazomerse allure en mlddagtemperaturen van dicht tegen of voluit twintig graden. De luchtdrukverdeling zag er gisteren vertrouwenwekkend uit. Het omvangrijke en sterke hogedrukgebied boven het con tinent overal liepen de baro meters daar nog vooruit met tegelijk een grote depressie ver zameling boven de oceaan. Een uitdiepend minimum koerste met veel bombarie op Schotland aan begeleid door sterke zuld- weste winden en matige tot zwa re regen langs zijn baan. Een maal daar aangekomen zal het slechte weer vermoedelijk wel in noordelijke richting afbuigen. In elk geval zullen er van hoge- drukkelijke kant ongetwijfeld protesten oprijzen mocht de oceaandepressie het wagen een fel offensief ln te zetten, maar het is wel zo dat de fronten er van geleidelijk aan iets dichter bij komen en verderop in de week kans geven op wat meer bewolking. Regen van betekenis lijkt voor de rest van deze week niet waarschijnlijk, in het uiter ste geval kan het tot een plaat selijke bui komen. Dat was maandag in de vooravond ook het geval in noord-Nederland. Dicht langs mijn woonplaats passeerden toen enkele buien cellen. Gorredijk zelf kreeg er ln totaal drie millimeter van, maar twee en een halve kilometer meer naar het zuidoosten bevat te een meter veertien milli meter. De boer, die deze loodrecht om laag plassende bul aftapte, ver telde mij de regen best te kun nen gebruiken. Er is ln dit deel van Friesland dan ook niet meer dan nog 17 millimeter regen ge vallen. de kleinste hoeveelheid sedert 1959, maar er zijn nu ook stations waar men nog niet ho ger zit dan toen, namelijk twee millimeter, o.a. in Herwijnen. Om de puristen en minnaars van isobaren en fronten zo actu eel mogelijk te bedienen, geef ik hier nog even het luchtdruk- overelcht voor tweeënzeventig uur vooruit, zoals dat gisteren via facsimilé uit Engeland bij me binnen kwam: „storingsfron ten van een depressie bij de zuidpunt vaq Groenland trek ken naar het noordoosten en zullen vrijdag in alle vroegte ln de Noorse zee aankomen. Een uitdiepende depressie van 996 millibaar boven Labrador gaat zich vrij snel naar het oosten verplaatsen en arriveert met 984 millibaar in de kern later op vrijdag bij de Fëröer. En zeer hoopvol voor ons en een bevesti ging van wat u eerder al van mij hoorde het grote hogedruk gebied zal zich handhaven van de Azoren tot Centraal Europa. Nog eenmaal over de herkomst van de uitdrukking oude wijven- zomer, omdat het gisteren niet goed in de krant is gekomen. Dat Waren eeuwen geleden geen Noorse, maar Noordse godin nen, die spinnend en wevend werden afgebeeld. Toen de christelijk-oostelijke mytholo gie de Noordse verdrong was de tijd van de Maria-verenlging aangebroken. Er werd toen ge sproken van Marladraden, Mari- agaren en Vrouwenzomer. Er is ook een meer menselijke bena dering geweest. Kijk bijvoor beeld naar Zwitserland waar de „Witwensömmerli" slaat op de late liefde van vrouwen In Beie ren is de term „Anlsummer" be kend. Wat dit woord letterlijk betekent is mij niet bekend, mo gelijk weet een lezer daar meer over. Amsterdam zwaar bew. De Bilt zwaar bew Deelen mist Eelde geheel bew Eindhoven zwaar bew. Den Helder zwaar bew Rotterdam zwaar bew. Twente licht bew. Vlissingen licht bew Zd Limburg zwaar bew. Aberdeen regen Athene Ucht bew. Barcelona licht bew Berlijn onbewolkt Bordeaux zwaar bew Brussel zwaar bew. Frankfort half bew Geneve Ucht bew. Helsinki mul Innabrueck Ucht bew. Klagenfurt geheel bew. Kopenhagen Ucht bew. Lissabon Locarno geheel bew Londen geheel bew. Luxemburg Ucht bew Madrid onbewolkt Malaga Ucht bew. Mallorca half bew Muenchen onbewolkt Nice Ucbt bew Oslo Parijs Rome Split onbewolkt Stockholm onbewolkt Wenen zwaar bew. j j Zuench onbewolkt Casablanca onbewolkt 24 Istanbul zwaar bew Las Palmas onbewolkt 25 New York geheel bew. Tel-Aviv onbewolkt 29 Tunis zwaar bew 24 HOOOWATER. donderdag 29 september Vlisatngen 2 57 15 03. Hartngvltetsluuen 3 09-15 28. Rotterdam 5 09 17 08. Scheve nlngen 4 08-16 26. IJmulden 4 40-17 00. Den Helder 9 08-2109. Harlingcn 11 13-23.29. DeltUjl 0 59-13 07. hsdf Zou een paus graag cadeautjes wil len hebben op zijn verjaardag, net als een gewoon mens? Vermoede lijk is hij niet de avond tevoren extra vroeg naar bed gegaan, zodat het maar weer gauw ochtend zou zijn. Daar zijn we na de eerste tien levensjaren allemaal al gauw over heen en paus Paulus de Zesde, net maandag tachtig Jaar geworden, heeft die periode al heel lang achter de rug. Misschien heeft paus Paulus een paar weken vóór zijn verjaardag zijn secretaris en andere hoge gees telijken in het Vatikaan een hint gegeven, zo van: als Jullie toch van plan zijn iets voor me te kopen, zoek het dan in de richting van dat of dat Maar waarschijnlijk is dat niet. Wat hij aan cadeaus gekregen heeft en deze week nog zal krijgen althans wat ons ter ore is geko men is wel leuk. mooi of lekker, maar niet direct iets persoonlijks Meer iets aardigs voor een Jarige voor wie je niet weet wót te kopen Bloemen bijvoorbeeld, die wel in ruime mate op het Vatikaan gearri veerd zullen zijn. Zo is de paus onder meer door de Nederlandse bisschoppen in de bloemetjes ge zet: namens al zijn collega's heeft mgr. Zwartkruis van het bisdom Haarlem een bloemenhulde naar Rome laten overvliegen. Paus Paulus heeft zijn verjaardag voor zover mogelijk in stilte gevierd, maar hij doet het eind deze week nog wel even dunnetjes over. Dan vindt ln Rome de bisschop pensynode plaats en met zoveel mede-bisschoppen om zich heen wil de bisschop van Rome nog wel eens een keertje Jarig zijn. Wellicht nemen de bisschoppen dan alsnog cadeaus voor hem mee. Eén doet dat ln elk geval wel: mgr Bluyssen van het bisdom Den Bosch Die heeft een persoonlijk presentje bij zich voor de Jarige, een pakketje met typisch Nederlandse en ty pisch Bossche lekkernijen In het pak zitten, naar men zegt, dingen als een Hollands kruikje Jenever (Jonge, ondanks of misschien wel Een recente foto van de nu tachtigjarige paus Paulus die deze week nog een typisch Hollands cadeau voor zijn verjaardag krijgt. dankzij het feit dat de paus de leeftijd der zeer sterken bereikt heeft), en zeker ook wel een of meer Bossche koeken. Bossche Bollen zullen er daarentegen wel niet bij. zijn. Die zijn nogal zacht, en er zit slagroom in. Stop die maar eens ln een doos met flessen en koeken. De Jarige zou er niet veel meer van Den Bosch uit kunnen proeven. Frank Sinatra kan zich wel dure pakken veroorloven. Hij moet er al heel wat in de klerenkast hebben hangen, maar nu is er dan een exem plaar bijgekomen dat waarschijn lijk meer gekost heeft dan wat een gewoon mens in een Jaar of tien voor zijn garderobe uitgeeft. Volgens Sto ry heeft de excentrieke „Voice" zich ln Londen een kostuum laten aan meten van donkerblauwe zijde, van onder tot boven gestikt met 24 ka raats gouddraad Het kostte in elk geval boven de 4500. In heel Zwitserland kun Je voort aan op de derde zondag in septem ber overal wandelen en fietsen zon der angst om aangereden te wor den. Die zondag, heeft het parle ment ln Bern besloten, zal vanaf nu de jaarlijkse autoloze dag zijn. Mooi, maar het had nog mooier gekund als het voorstel van een groep milieu-activisten erdoor ge komen was. Die hadden gevraagd om één autoloze zondag per maand, en op die twaalf dagen zou er zowel te land, ter zee als ln de lucht niets mogen vliegen of rijden wat maar een motor bezit. Afge stemd natuurlijk, want dat was te mooi geweest om waar te zijn. Het nu aangenomen voorstel van één zondag per Jaar heeft het trouwens ook maar op het nippertje gehaald: 73 parlementsleden stemden vóór en 70 tegen. Bouwen is duur en wordt ook steeds duurder, naarmate de tijd verstrijkt. Grote projecten blijken een paar Jaar na de opzet ineens miljoenen meer te kosten en zo kan ledereen die aan iets groots begint, al van tevoren op z'n tien vingers natellen dat de begroting nog wel een paar keer veranderd zal moe ten worden. Maar toch niet overal. In een Zwitsers blad stond deze ongelooflijke mededeling: „De res tauratie van de historische toren van 8L Alban ln Bazel is vijftigdui zend franken goedkoper uitgeval len dan een paar Jaar geleden be groot is" De redactie van de maandelijkse „Mededelingen" van de Neder lands-Duitse Kamer van Koophan del vond dat berichtje bij het zoe ken naar financleel-economisch nieuws dat ze de lezers gewoonlijk voorschotelt, en hoewel die redac tie het vermelden van dit soort berichten niet tot haar taak rekent, kon ze de verleiding niet weer staan. Ze zijn daar trouwens dit keer voor nog zo'n opmerkelijk be richt bezweken. In een Westduits blad stond een advertentie, waarin honderdvijf politlerechercheurs, al lemaal uit Keulen, hun diensten aanbieden aan particuliere onder nemingen, waarvan ze beloning naar prestatie verwachten Alien zijn ze. aldus de advertentie, „van middelbare leeftijd, zelfstandige, bewuste werkers, vertrouwd met de oplossing en bestrijding van moord, gijzelingen, roofovervallen, afpersing. Inbraak, bedrog, be- drijfssplonage" enzovoort. Ze wil len wel eens van baan veranderen „wegens onderwaardering en ge brek aan promotiekansen" Wat er van Keulen moet worden als er ln die ene stad zoveel politiemensen ontslag zouden nemen, laat zich raden. Nijlpaarden houden niet van leeu wen. In de wetenschap dat een nijl paard een leeuw altijd uit de weg gaat, hebben ze In Natal in Zuld- Afrika geéxperimenteerd met leeu- wenurtne om nijlpaarden weg te houden van plaatsen waar ze ze liever niet zien Sponzen werden drijfnat gemaakt ln deze „eau de léo", zoals het tijdschrift Artls de leeuwenodeur heeft gedoopt, en op de vaste nijlpaardenpaden uitge wrongen. Het hielp. Nijlpaarden blijken zich zelfs door leeuwenwa tertjes uit de koers te laten brengen. Voor de internationale standaardi satiecommissie (die zich bezig houdt met het bedenken van zo eenvoudig mogelijke en voor leder land bruikbare en begrijpelijke ma ten, gewichten, codes en andere aanduidingen) zijn alle mannen een 1 en alle vrouwen een 2 gewor den. Dat is gemakkelijk voor com puters en nog makkelijker dan de m (male) en f (female) die tot nu toe ln Engels-sprekende landen ge bruikt worden. Nummer 9 kan ook gebezigd worden, maar alleen ln gevallen waarin de sekse er niet toe doet. en een O zal staan voor men sen van wie het geslacht, althans bij degenen die ze ergens willen registreren, onbekend Is Denk niet, baast de commissie zich er aan toe te voegen, dat vrouwen In onze ogen minder zouden zijn dan mannen, omdat ze nummer 2 zijn geworden. Dat heeft oieta roet dis criminatie te maken, maar het kwam gewoon beter uit

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5