Irens van toelaatbare is overschreden
Even naarEssoen u
weet alles van cherry flips
en dropgoals.
„Esso doet wat Extra"
Regering wil voor F-16 vrijstelling douanerechten
ederzijdse dreiging met massale vernietiging door atoomwapens onaanvaardbare zaak
kwaliteit in modevanC&A
Nederlanders ontduiken vangstbeperking"
ARP, CHU en KVP
laten zich
apart inschrijven
Ga vandaag of morgen naar
Esso. Voor benzine, voor
nieuwe motorolie, maar vooral
voor een gloednieuw boekje
op sportgebied: de Esso tv-sport-
gids. Bekende sportjournalisten
vertellen in 64 pagina's alles over
sporten, die regelmatig op de tv te
zien zijn Kijkt u trouw naar
sportuitzendingen? Ga 't boekje
dan gauw halen Daar waar 't
affiche „Esso doet wat Extra"
hangt Slechts f 2,25 zolang de
voorraad strekt.
*RTE (DERDAG 15 SEPTEMBER 1977'
itslanfl
Ct€
iig het
ondsn
demo
Duit
cent,
arden
erland
;n md ,r H. von Meyenfeldt
i aan
eer de
v in ie vredesweek 1977 (18 tot en met 25 september a s.) staat de
)eest« blematiek van de atoombewapening centraal: „Help de kem-
rol. di )cns de wereld uit, om te beginnen uit Nederland." Het
""•fl jrkerkelijk Vredesberaad (IKV) heeft voor dit thema gekozen
ijk e» *at het bezor.Bd is over actuele ontwikkelingen op het gebied
i,et 11 de bewapening en omdat het een veiligheidsbeleid verwerpt
uitgaat van de dreiging met het gebruik van massavemieti-
de te
een ieigswapens.
iamse
ig jaa
;r is
leve
r mr
vrijhei
het op
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
I
dergelijk beleid versterkt het leden van de kerken om zich in te
trouwen tussen de volken van zetten voor het atoomwapen vrij ma-
en west, stimuleert de wapen- ken van de wereld en voor het verwij-
loop; haalt een atoomoorlog deren van atoomwapens uit Neder-
ons toe en staat de bevordering land. Het IKV hoopt een brede bewe-
vrede en gerechtigheid in de ging op gang te brengen die het
eld in de weg. huidige veiligheidsbeleid in een
meer verantwoorde richting zal om-
IKV staat met zijn zorgen be- buigen,
ld niet alleen. Tal van kerkelijke
>olitieke leiders en ook deskundi- De reacties op de actie van het IKV
op het gebied van de wapentech- lopen sterk uiteen. Er, is vreugde bij
agie, hebben zich waarschuwend hen die pleiten voor eenzijdige stap-
VOerli platen over de wijze waarop wij pen op het gebied van de atoombe-
daag de dag ons voortbestaan wapening. Vereet is er bij hen die
tair denken veilig te stellen. Ik menen dat de regering ervoor dient
k aan de afwijzing van de atoom- te ijveren dat de atoombescherming
rapening door de synode van de binnen de NAVO effectief blijft om
ingsn rormde kerk in 1962 en aan de een krachtige tegenmacht in stand
i wee I van de bisschoppen van Neder- te houden tegen de toenemende
1 van 1976, waarin wij worden kracht van het oostblok.
'eroon eroePen om wapens en geweld Een derde groep vormen de mensen
de wereld terug te dringen."
^entralfl daad
evangi
itlijst er in Nederland een klimaat is
leve gi oeid waarin deze netelige en
irden plexe problematiek zonder al te
irnaajk conflicten bespreekbaar is,
met het IKV tot dankbaarheid.
IKV realiseert zich echter dat EGrStG St3D
gesprekken en discussies niet
die aarzelen om zich bij de actie van
het IKV aan te sluiten. Zij zien op
tegen de gevolgen voor het eigen
bestaan van het eenzijdig afstand
doen van het bezit en het gebruik
van atoomwapens. Vooral voor deze
groep wil ik wat nader ingaan op de
voorstellen van het IKV.
In de huidige veiligheidsbeleid passen ook kernproeven. Een dergelijk
beleid staat de bevordering van vrede en gerechtigheid in de wereld in de
weg.
eren iben geleid tot een verbetering Het IKV wil de wereld atoomwapen-
eeniss de veiligheidssituatie in Europa vrij maken en aan Nederland wordt
htliinen de wereld. Het IKV vindt dan gevraagd een eerste stap te doen. De
dat de tijd meer dan rijp is om bedoeling is niet om ons land met
laad bij het woord te voegen en schone handen langs de kant van de
richt zich met een oproep tot alle weg te laten plaats nemen. Dat kan
ook niet, want door ons lidmaat
schap van de NAVO blijven wij
mede verantwoordelijk voor de
atoomstrategie van het bondgenoot
schap.
Het IKV weet ook dat het atoomwa-
penvrij maken van Nederland pas
werkelijk effect heeft wanneer ande
re landen ons voorbeeld volgen en de
geldende NAVO-stategie in een ver
antwoorde richting is omgebogen.
Maar iemand moet nu eenmaal een
eerste stap zettea Naast het atoom-
wapenvrij maken van Nederland ziet
het IKV als mogelijke andere stap
pen om atoomwapens de wereld uit
te helpen; een verklaring om niet als
'eerste atoomwapens te gebruiken,
Generaal-majoor Von Meyenfeldt
het niet-invoeren van nieuwe typen
atoomwapens (bijvoorbeeld de neu
tronenbom) en overleg tussen NAVO
en Warschau-pact over het atoom-
wapenvrij maken van bijvoorbeeld
Centraal-Europa.
Is het verwijderen van atoomwapens
uit Nederland een verantwoorde
stap? De beantwoording van deze
vraag wil ik inleiden met mijn per
soonlijke visie op de actie van het
IKV. Ik deel de zorg van het vredes
beraad over de huidige politiek-stra-
tegische situatie en ondersteun de
actie om atoomwapens uit de wereld
en uit Nederland te helpen.
Mijns inziens hebben wij met de
aanvaarding van de atoombewape
ning voor onze verdediging de gren
zen van wat toelaatbaar ls over
schreden. Een terugkeer binnen ver
antwoorde grenzen is geboden.
Met naar ik hoor vele anderen ben ik
ook niet overtuigd van de militaire
bruikbaarheid van atoomwapens.
Wederzijdse vernietiging dient geen
enkel militair doel.
Ik geloof ook niet dat atoomwapens
I
een tekort aan conventionele mid
delen kunnen compenseren. Juist in
een atoomoorlog zullen de conventi
onele strijdkrachten sneller dan in
welke voorgaande oorlog dan ook
worden opgebruikt En de langste
adem heeft de partij die bij de aan
vang van het conflict conventioneel
het sterkst Is.
Verder meen ik dat er andere, meer
verantwoorde mogelijkheden zijn
om ons voortbestaan veilig te stel
len. Ik denk dan bijvoorbeeld aan
het activeren van de betrokkenheid
van de bevolking bij onze defensie
en aan de verbetering van de territo
riale verdediging door onder andere
een versnelde Invoering van defen
sieve wapensystemen voor de be
strijding van pantservoertuigen en
vliegtuigen.
Hoger budget
Natuurlijk zal het niet eenvoudig
zijn om ons veiligheidsbeleid te ver
nieuwen in de zin als hiervoor aan
gegeven. Dat komt allereerst omdat
het schuilen onder de Amerikaanse
atoomparaplu ons niet veel geld
kost. Een overstap naar andere mid
delen en methodes kan wel eens
lelden tot een verhoging van het
defensiebudget.
De vraag is hoeveel wij voor onze
beginselen over hebben? Een andere
reden is dat alle theorieën die zijn
opgebouwd rondom het bezit en ge
bruik van atoomwapens, de veilig
heidsproblematiek zo ondoorzichtig
hebben gemaakt dat velen er geen
belangstelling meer voor kunnen
opbrengen. Bovendien is men door
de grote nadruk die wordt gelegd op
het afschrikwekkend effect van
atoomwapens, ongevoelig geworden
voor de nadelige gevolgen van de
handhaving van het atomaire af-
schrikkingsevenwicht.
Tenslotte is er de angst voor de
gevolgen van eenzijdige stappen op
het gebied van atoombewapening.
Werken wij door afstand te doen van
atoomwapens agressie in de hand?
Die mogelijkheid mogen wij zeker
niet uitsluiten, alhoewel veel zal af
hangen van onze eensgezindheid om
nieuwe wegen in te gaan en van de
wijze waarop wij zonder atoomwa
pens onze defensie organiseren.
Pokerspel
Bij de bepaling van onze houding
tegenover de oproep van het IKV
gaat het mijns inziens om meer dan
deze vraag alleen. Wij worden ook
geconfronteerd met de vraag of het
geoorloofd is om ons over te geven
aan het militair pokerspel met de
levens van miljoenen mensen als
inzet. Met andere woorden, wij zul
len de gevolgen van eenzijdige stap
pen voor ons voortbestaan, moeten
wegen tegen de gevolgen van het
doorgaan op de huidige weg. Deze
laatste zijn voor het IKV onaan
vaardbaar.
Ik wil daar nog het volgende aan
toevoegen. Wij leven in een onveili
ge wereld en een risicoloze weg uit
de situatie waarin wij ons bevinden
is er niet. Meer dan door mogelijke
risico's voor ons zelf. zullen wij onze
koers dan ook moeten laten bepalen
door de opdracht die wij hebben om
een wereld te bouwen in vrede en
gerechtigheid.
De zorg voor het behoud van wat wij
waardevol vinden zal een functie
moeten zijn van onze zorg voor an
deren die nu nog onvoldoende ruim
te hebben voor een menswaardig
bestaan. Naar mijn vasté overtui
ging staat het vasthouden aan het
atomaire afschrikklngsevenwicht.
het moeten leven met de wederzijd
se 'dreiging met massale vernieti
ging een goede uitvoering van deze
opdracht in de weg.
Mede daarom acht ik het atoomwa-
penvrij maken van Nederland een
eerste stap om ons te bevrijden uit
een onaanvaardbaar systeem, een
verantwoorde daad.
Ijde geruite jurken, die met een riem bij elkaar gesjord worden tot een mint-
|rk, waarbij dikke wollen maillots worden gedragen.
leuter-ski-overalls met kleurige biesjes. De grote kraag kan als capuchon
t>rden dichtgeritst.
'OPENHAGEN (AP) Volgens de
eense regering proberen Neder>
ndse en Noorse vissers hun sche-
fn onder Deense vlag te laten regi-
reren om zodoende aan de
ingstbeperkingen te ontkomen.
?n Nederlandse visser zou al stap
pen hebben ondernomen om ln De
nemarken een besloten vennoot
schap op te richten. Volgens de
Deense minister van visserij, Svend
Jacobsen, beraadt de Deense rege
ring zich over deze stappen.
De mode is et naar dit seizoen; de
klassieken voor alle leeftijden
veroveren de rekken in de winkels.
Rokerige, discrete kleuren, decente
tweeds, ruiten en visgraat;
plooirokken en blazerjasjes,
overhemdblouses, veel corduroy en
sportieve wollige truien, ze ademen
een sfeer van tijdloosheid zoals ln de
Engelse country sinds Jaar en dag
traditie is.
Al even klassiek is wit in al zijn
nuances van écru, z&nd, beige en
camel, een wit dat rijkelijk ls
opgenomen ln de uitstekende en
veelzijdige collectie van C A voor
deze winter. Applaus voor een serie
witte jassen, van boven smal en wijd
naar onderen, in mohair en bouclé,
die in prijs allen onder de
tweehonderd gulden blijven. Een
mode waarin oud en Jong zich
prettig kan voelen omdat iedereen
de combinaties zelf mag invullen en
daardoor voor het eerst sinds jaren
probleemloos z'n eigen stijl bepaalt.
Een prima voorbeeld toonde C A
door een groep oudere mannen en
vrouwen tijdens de presentatie mee
te laten lopen, om zo te laten zien dat
niet alleen piepjong en ragdun
flatteus en modieus gekleed is
binnen deze mode.
Ook de kinderen doen volop mee
met vrolijke sportieve Jacks, truien
en ribfluwelen broeken; zelfs de rode
geruite Schotse kilts zijn er weer (14
gulden).
Werkende vrouwen zullen zich ieder
uur van de dag prettig voelen in een
mantelpak (ja ja) dat bestaat uiteen
mooi gesneden prince-de-galles
jasjes op een pied-de-poule plooirok
met glad heupstuk. Metzo'n pak,
voor 198 gulden, zijn combinaties
talloos met bijvoorbeeld een
corduroy broek en een wijde of witte
klokrok of een heel ander jasje.
De invloed van de wintersport kledij
is groot, van lekker warm, licht en
soepel zittend materiaal dat in het
dagelijkse leven ook niet misstaat.
Denk maar eens aan Noorse truien,
'gewatteerde Jacks en wijde
bloussons.
Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG - KVP, ARP en CHU
hebben zich opnieuw laten inschrij
ven ln het kiesreglster. Deze nieuwe
inschrijving was nodig, omdat de
drie partijen op 25 mei onder de ene
naam CDA aan de verkiezingen
meededen, waardoor hun afzonder
lijke inschrijving verviel.
Alleen partijen die aan de laatstge
houden verkiezingen meededen blij
ven automatisch Ingeschreven. Ze
houden het voordeel dat ze de vol
gende keer weer onder hun eigen
naam en afkorting de verkiezingen
in kunnen gaan. Bij partijen die niet
meer Ingeschreven staan, geldt dit
niet. Die moeten naamloos de ver
kiezingen in.
Om te voorkomen dat dit met KVP.
AR en CH ook het geval zou zijn,
mochten zij nog ooit eens met een
afzonderlijke lijst de verkiezingen in
willen, hebben deze drie partijen
zich thans opnieuw laten in
schrijven.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De Nederlandse rege
ring overweegt de prijs van de aange
kochte F-16-vliegtuigen wat te druk
ken, door de Invoer van F-16-onder-
delen vrij te stellen van douanerech
ten. De regering zal daarbij stuiten
op de Europese commissie (dagelijks
bestuur van de EG), die van vrijstel
ling niets wil weten.
De Nederlandse industrie neemt
Jongens gooiden al
eerder man in water
AMSTERDAM (ANP) Enkele van
de jongens die er van worden ver
dacht vrijdagnacht in Amsterdam
een Turkse bouwvakker in een
gracht te hebben gegooid, hebben
ook op 7 september iemand in het
water geduwd. Deze nog onbekende
man, die rond middernacht in de
Keizersgracht werd gegooid, werd
echter door een bij de politie beken
de omstander uit het water gehaald.
De 44-jarige Turk Ibrahim Usal werd
ook door een omstander nagespron
gen, maar bleek al te zijn verdron
ken.
deel aan de prod uk tie van het Ame
rikaanse gevechtsvliegtuig samen
met industrieën in Noorwegen, Bel
gië en Denemarken. De Deense rege
ring heeft laten weten, geen douane
rechten te zullen betalen. De Denen
menen dat dit mogelijk is op grond
van een artikel-uit het EEG-verdrag.
geleden voor de produktie van of
handel ln wapens, munitie en oor-
logs materieel, waarbij „wezenlijke
belangen van veiligheid" een rol'
spelen.
Volgens de Europese commissie zijn
zulke belangen niet aan de orde bij
de aanschaf van de F-16 door vier
Europese landen. De Nederlandse re
gering bestrijdt dit. Momenteel
wordt bestudeerd of Nederland het
voorbeeld van de Denen zal volgen.
Wordt daartoe besloten, en zal
„Brussel" een obstakel blijken te
zijn, dan blijft de prijs van de F-16 op
het peil dat de betrokken landen
afgesproken hebben. Van een prijs
verhoging is geen sprake, aldus een
woordvoerder van defensie.
Het ministerie van defensie ontkent
overigens met klem dat de F-16 ge
vechtsvliegtuigen aanmerkelijk
duurder dreigen te worden dan aan
vankelijk ls berekend. Een defensie-
woordvoerder deelde mee dat er tus
sen de vijf landen waar de F-16 zal
worden vervaardigd, een zogeheten
plafondprijs is afgesproken, die niet
zal worden overschreden. Bovendien
kan de F-16 geen dubbeltje duurder
worden, omdat ln de defensienota
van minister Vrede ling ln 1975 is
bepaald dat bij de aanschaf van de
102 F-16 vliegtuigen zowel de Invoer
rechten als de 16 pet BTW ln de prijs
(2.4 miljard gulden) zijn inbegrepen,
aldus de defensie-Woordvoerder.
ADVERTENTIEi