luitse justitie vraagt
ntvoerders opheldering
sraël met eigen
lan naar Vance
j/loskou brengt Eurocommunisten in het nauw
m
IN
Chilenen in Peru
zitten in het nauw
Ethiopië kondigt
nieuw offensief aan
ntact via Zwitserse advocaat Denis Payot
graan importeren
President Oeganda
„maakt het goed"
Cholera breidt zich uit'
DAG 12 SEPTEMBER 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
JN (DPA, Reuter, UPI) In een boodschap aan de ontvoerders van de Westduitse werkgevers-
zitter Hanns-Martin Schleyer, eist de Westduitse justitie „een controleerbaar bewijs dat
leyer in leven is", zo heeft gisteravond de Zwitserse bemiddelaar Denis Payot in Oenève
gedeeld.
)uitse Justitie vraagt verder van
Ifntvoerders de bestemming ken-
te maken van het vliegtuig
mee de eventueel vrij te laten
ngenen het land zouden veria-
Zij voegt daaraan toe dat het
^ilijk zou kunnen zijn een beman-
voor zo'n vliegtuig te vinden.
£=4lotte, aldus Payot. vraagt de
tse justitie bijzonderheden
de wijze waarop de ontvoerders
plan zouden zijn Schleyer vrij te
Over deze besprekingen werd niets
meegedeeld.
In de nacht van zaterdag op zondag
hebben de ontvoerders van Schleyer
in een mededeling aan de Zwitserse
precieze eisen en termijnen ge
noemd. Ongeveer 40 uur na hun laat
ste boodschap namen zij contact op
met Payot, wiens medewerkers ver
telden dat het bericht onmiddellijk
aan de regering in Bonn was doorge
geven. De advocaat zei dat hij wel
meer boodschappen had binnenge-
Ier op de avond liet de Westduit-
istitie vreten dat zij de ontvoer- P^lon mnpf mPPV
een boodschaD had eezonden -TUltJIl IIlUtJL IIICCI
kregen uit moeilijk te controleren
bronnen. De laatste was vermoede
lijk echt. zo zei hij. Dat de boodschap
inderdaad echt was bewijst de reac
tie van de Westduitse justitie.
De vorige boodschap van de ontvoer
ders was vrijdag binnengekomen. In
ruil voor de ontvoerde Schleyer eis
ten ze toen de vrijlating van elf ge
vangenen van de Baader-Meinhof-
groep, in totaal 1.1 miljoen gulden
aan losgeld en vrije aftocht naar een
land van hun keuze.
•Dit weekeinde duurde in de Bonds
republiek de door de aanslag op
gang gekomen discussie over oorza
ken en bestrijding van terrorisme
voort. Leidende politici spraken zich
daarbij uit voor een versterking van
de veiligheidsorganen en de bestrij
ding van het terrorisme met alle
middelen die ter beschikking van
een rechtsstaat staan.
Inmiddels hebben de theologen
Heinrich Albertz, Helmut Gollwitzer
en Kurt Schart te samen met de
schrijver Heinrich Böll een beroep
op de ontvoerders gedaan „het
moorddadige uitwisselen van men
senleven tegen mensenleven op te
geven." Het conservatieve dagblad
„Welt am Sonntag" heeft in zijn zon
dageditie de uitslag van een opinie
onderzoek onder de Westduitse be
volking gepubliceerd. Daaruit blijkt
dat 76 procent van de Westduitsers
voorstander zou zijn van het op-
- L AVIV (Reuter, UPI) - De Israëlische regering heeft gisteren 3XjX£j°?£iV'1?"weït
ar goedkeuring gehecht aan het ontwerp voor een vredesplan Duitsland afgeschaft
Jet genoei is opgesteld door minister van buitenlandse zaken Mosje
i keurig. |an. De minister gaat eind deze week met het plan naar New
-sleten, al -g en zaj het daar gebruiken als basis voor onderhandeling
ens schoof-- -■
Van een medewerker
Meer dan 280 Chileense vluchtelingen zitten als ratten in de val
opgesloten in de Peruaanse hoofdstad Lima. Twee jaar geleden
verbleven er nog 2000 Chilenen in Peru. Het merendeel van hen is
naar andere landen, vooral socialistische, gegaan. De nu nog in
Peru verblijvende Chilenen hebben papieren die hoogstens twee
jaar geldig zijn. De meeste zitten twee-en-een-half tot drie jaar in
Peru en hun verblijf is dus illegaal. Ze worden dan ook regelma
tig lastig gevallen door overijverige politiefunctionarissen.
een boodschap had gezonden
Zwitserse advocaat. Deze ad-
^at, die Toorzitter is van de inter-
,aJe federatie van de rechten
de mens, was eerder door de
dsregering als bemiddelaar voor-
en werd ook door de ontvoer-
als zodanig geaccepteerd. De
luitse Bondskanselier Helmut
idt heeft gisteren verscheidene
gesproken met de leden van
kabinet en andere adviseurs.
WARSCHAU (AP) Polen zal In
het buitenland graan moeten kopen
om in eigen behoeften te kunnen
voorzien. Dit is gisteren meegedeeld
door de Poolse premier Pjotr Jaros-
jewitch in een toespraak op het jaar
lijkse oogstfestival, dat dit maal in
Lezno in Midden-Polen wordt ge
houden.
In Stuttgart hebben zaterdag duizenden geüniformeerde agenten deelgenomen
aan de rouwstoet van de begrafenis van de drie omgekomen agenten, die deel
uit maakten van bet escorte van de ontvoerde werkgeversvoorzitter Hanns-
Martin Schleyer.
Somalië steunt ook Eritrese rebellen
ADDIS ABEBA. NAIROBI (AFP, Reuter, UPI) Terwijl in vele
delen van Ethiopië zwaar gevochten werd tussen geregelde
Ethiopische troepen en guerrilla's van het door Somalië gesteun
de Westsomalische bevrijdingsfront, vierde het militaire bewind
in Addis Abeba het afgelopen weekeinde de derde verjaardag
van de val van keizer Haile Selassie.
Rene Salas Aransilla is de eerste
Chileense vluchteling in Peru die, na
een verblijf van zes maanden in de
Peruaanse hoofdstad Lima, naar
Chili gedeporteerd is. Zijn vrpuw en
zijn kind zitten op een onderduik
adres in Lima uit vrees dat het Hoge
Commissariaat voor de Vluchtelin
gen, een organisatie van de Verenig
de Naties, hen ook naar Chili terug
stuurt. Salas en zijn gezin zijn nooit
als politiek vluchtelingen erkend en
evenmin als economische vluchte
lingen.
Juan Dim as OJeda Valladaris hangt
eveneens een uitwijzing boven het
hoofd. Maar hij is de Peruaanse poli
tieke politie, de PIP en het Hoge
Commissariaat vóór geweest en al
vast ondergedoken in Lima. Dim as
kwam als vluchteling uit Argentinië
met de gedachte dat het in Peru
veiliger zou zijn. Een jaar lang pro
beerde hij als politiek vluchteling
erkend te worden. Maar de hoge
commissaris van de Verenigde Na
ties voor de vluchtelingen in Latijns-
Amerika, die Lima als standplaats
heeft, de Canadees Gilles Sicotte,
vindt het beter dat Damas teruggaat
naar het Chili van Pinochet.
Opkrassen
31 zijn Amerikaanse ambtgenoot Vance, die op zijn beurt ook
met bij1 de Arabieren praat.
;n wangei
ren uit tol plan voorziet in een beëindiging
p- en beat! de staat van oorlog tussen Israël
;zen de Arabische staten en in een
erkte zelfstandigheid van %de
giechel r Israël bezette Gazastrook en
,Precie$telijke Jordaanoever. Het plan
zo veel mogelijk alle bestuursta-
in deze gebieden aan het plaat-
ke bestuur willen overdragen,
uitzondering van de defensie en
uitenlandse betrekkingen. Daar-
ris het nodig dat er een groep
oztn Palestijnse leiders komt,,
nitt loyaal zijn aan de PLO, de
ëstijnse Bevrijdingsorganisatie.
S* f zouden er overal in de bezette
iedan Israëlische posten moeten
nen om te voorkomen dat er aan-
'en op Israël worden gepleegd
luit de Westbank of de Gaza-
lok.
lël zou wel bereid zijn zich terug
trekken uit delen van de Golan-
■^"jigten en de Sinal-woestijn in ruil
r een vredesregeling. De westelij-
"ordaanoever wordt door de rege-
Begin niet als bezet maar als
ijd gebied beschouwd.
te, dathii
iskiep ge|uchtelingen
een beet
mdat hil1 probleem van de Palestijnse
aakt ha< chtelingen die verspreid in de
nnen vai1^0*1® wereld wonen, wil Israël
ssen door deze vluchtelingen
metterwoon te laten vestigen in
gebieden waar ze nu wonen. In
__ozelfstandige Palestijnse staat
voor in* Israël helemaal niets,
ond van
Palestijnse leider Jasser Arafat
waVt de Amerikaanse voorstellen
nief>r een ongewapende Palestijnse
art. doof®1 gisteren verworpen. De Ameri-
>den. Dénse minister van buitenlandse
verbaas
Codsal
ows ha<
■lijk, d;
die ni
■ette. Zl
eSrceei
Isall du
oefen
Zij h;
a tot he
ston<
toen
Evei
toen
ha
k zat
toen
Waaron
Je tob
en, ht
gedre
oor hi
Zij lie]
and da:
et jaarta
zag haa
zaken Vance zou tijdens zijn recente
reis door het Midden-Oosten hebben
voorgesteld een zelfstandig Pales
tijnse entiteit te vestigen, die onder
controle zou moeten staan van drie
landen. Arafat zei tijdens een toe
spraak gisteren in het Libanese
Baalbek die gedachte onaanvaard
baar te vinden. Arafat zei verder dat
de strijders van de Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie PLO zich niet
uit het zuiden van Libanon zullen
terugtrekken. Overigens hebben Pa
lestijnse groeperingen gisteren on
derling gebakkeleid in het zuiden
van dat land: eenheden van het zoge
heten afwijzingsfront vochten met
pro-Syrische Palestijnen. Bij de ge
vechten zouden drie doden en drie
gewonden zijn gevallen.
Bom
Gisteren is een bom ontploft in het
bagagedepot van het busstation van
de Israëlische woestijnstad Berseba.
Acht mensen raakten hierbij ge
wond. Inmiddels heeft premier Be
gin een persoonlijke vertrouweling
uit de tijd van het verzet tegen de
Britten benoemd tot hoofd van de
terreurbestrijding. Het is de 55-jari-
ge Amichai Faglin, die het brein was
achter de bomaanslag op het Koning
David Hotel, dat tot 1948 dienst deed
als Brits militair hoofdkwartier.
Een politierechtbank heeft gisteren
vijf Israëlische politiemannen ver
oordeeld tot vijftien dagen gevange
nisstraf en tot geldboetes van 240
gulden, omdat de agenten een Israë
lische Arabier „met gebruik van ex
cessief en onnodig geweld" onder
vraagd hadden.
Adviseur van Idi Amin:
NAIROBI (Reuter) President Idi
Amin van Oeganda „maakt het
goed", zo heeft een adviseur van de
man gisteren meegedeeld na een
week van geruchten dat de Oegan-
dese dictator na een operatie in een
coma was geraakt. Amin lag nog wel
in een ziekenhuis (hij was in een
diepe slaap gevallen zoals die volgt
op een zware malaria-aanval) en
mocht geen bezoekers ontvangen,
aldus de adviseur.
In de hoofdstad werden massade
monstraties gehouden onder de leu
ze „overwinning of dood".
Zowel vanuit Somalië als vanuit
Ethiopië werden gisteren de hevige
gevechten bekend gemaakt. De
guerrilla's lieten weten dat zij de
belangrijke stad Jijiga in de Ogaden-
woestijn veroverd hadden, maar
Ethiopische legerkringen meldden
dat er nog steeds gevochten werd.
Het militaire opperbevel in Addis zei
dat men in het zuidoosten tegen de
Somalische indringers en in de
noordelijke provincie Eritrea tegen
de door Arabieren gesteunde af
scheidingsbeweging een nieuw of
fensief ontketend had.
Somalië liet weten dat, nadat Addis
de diplomatieke betrekkingen met
Somalië had afgebroken, Ethiopi
sche gevechtsvliegtuigen in de afge
lopen drie dagen twee Somalische
steden hadden gebombardeerd. De
Somalische radio sprak van een
„stap van vertwijfeling" van de
Ethiopiërs. Zaterdag maakte de So
malische radio bekend dat de rege
ring had besloten om zowel het be
vrijdingsfront voor de Ogaden als de
bevrijdingsbewegingen in Eritrea
„alle morele, materiële en overige
hulp te geven". Het was de eerste
keer dat de Somalische regering ook
Eritrease verzetsbewegeningen
openlijk haar steun toezegde. Het
was al bekend dat zij de guerrilla's in
de Ogaden met de daad steunde.
Volgens diplomatieke kringen in de
Somalische hoofdstad Mogadisjoe
zouden Saoedi-Arabië, Syrië en
Egypte al begonnen zijn met het
leveren van wapens aan Somalië, die
dan doorgestuurd zouden worden
naar de bevrijdingsbewegingen.
Boodschap
DAMASCUS (Reuter, UPI) De
cholera-epidemie die vorige maand
in Syrië en Jordanië is uitgebro
ken, lijkt steeds verder om zich
heen te grijpen. Inmiddels zijn
cholera-gevallen geconstateerd in
Israël, Turkije en ook West-Duits-
land.
Het ministerie van sociale zaken in-
Stuttgart deelde gisteren mee dat
in Reutlingen in de staat Baden-
Würtenberg, cholera is geconsta
teerd bij een chauffeur die in au
gustus in Irak is geweest en die via
Turkije naar huis is gereden.
In de Syrische hoofdstad Da
mascus zijn de laatste 24 uur 38
i nieuwe gevallen bekend geworden,
waarmee de totale aantal patiënten
dat aan cholera lijdt boven de 2000
is gekomen. Het aantal mensen dat
aan de ziekte is overleden in Syrië
bedraagt 68. Een delegatie van de
Wereld Gezondheidsorganisatie
(WHO) heeft de afgelopen dagen
een onderzoek ingesteld naar het
verloop van de ziekte in Syrië.
Het semi-officiële persbureau Ana
tolia van Turkije heeft gisteren
meegedeeld, dat in West-Turkije
drie mensen gestorven en 21 naar
het ziekenhuis gebracht zijn van
wege een onbekende ingewand
ziekte. Eind augustus waren er al
berichten dat in het oosten van
Turkije cholera was uitgebroken.
De regering in Ankara heeft deze'
berichten steeds tegengesproken.
Israëlische functionarissen heb
ben meegedeeld dat op de bezette
westelijke Jordaanoever zaterdag
een tweede cholerapatiënt in een
ziekenhuis is opgenomen. De
vrouw zou deze ziekte tijdens een
eerder bezoek aan Jordanië heb
ben opgelopen. Jordanië meldde
gisteren 38 nieuwe ziektegevallen.
De Sowjet-Russische leiders Leonid
Breznjew en Alexej Kosygin hebben
in verband met de verjaardag van de
val van de vroegere keizer Haile Se
lassie een boodschap naar het Ethio
pische staatshoofd, kolonel Meng-
stoe Haile Mariam gestuurd. Daarin
zeggen zij ervan overtuigd te zijn dat
„het Ethiopische volk zal voortgaan
naar sociale vooruitgang na met suc
ces zijn overwinning op de contra
revolutie in het land en de reactio
naire krachten in het buitenland te
hebben verdedigd". De Sowjet-Unie
zal de vriendschappelijke betrekkin
gen en samenwerking met Ethiopië
blijven versterken, zo werd gezegd.
Volgens de Somalische radio is er in
de hoofdstad een delegatie uit de
Chinese Volksrepubliek aangeko
men. Deze zal een week blijven om'
,',de vriendschapsbetrekkingen tus
sen China en Somalië te versterken".
Inmiddels heeft Kenia toegezegd
Ethiopië te zuilen steunen in geval
van een Somalische agressie, zo
heeft Michael Njenga, secretaris van
het bureau v^n president Kenyatta,
meegedeeld.
De honderd Chileense families en
gezinnen die momenteel nog in Peru
verblijven worden door de Peruaan
se regering en het Hoge Commissari
aat voor de vluchtelingen als door
gangsvluchtelingen beschouwd. De
Peruaanse militairen herhalen eLk
jaar bij monde van het ministerie
van binnenlandse zaken, dat de Chi
lenen moeten opkrassen. De vluchte
lingen worden vaak niet openlijk las
tig gevallen door de politieke politie
(PIP), maar het regelmatig bezoek
van ambtenaren is al vervelend
genoeg.
De Chilenen in Peru mogen niet wer
ken. Als je met een toeristenvisum
toch gaat werken, dan loop je de
kans door de bevolking te worden
aangegeven en opgepakt te worden.
Studeren is er evenmin bij. Sommi
gen volgens wel cursussen Engels of
Frans. Ze breken deze meestal weer
af omdat er geen enkel land is dat
hen wil hebben. De meeste vluchte
lingen zijn bang dat door de invoe
ring van een nieuwe verplichte iden
titeitskaart (met foto) de Peruaanse
.regering hen de duimschroeven nog
verder aandraait.
Visa
Een van de vluchtelingen: „De
meeste Europese landen zijn niet
geïnteresseerd in ons lot De landen
die visa verstrekken, doen dat via
het Witte Kruis of CEDAS, de Peru
aanse oecumenische hulporganisa
tie, die sinds de staatsgreep van
1973 in Chili in opdracht van het
Hoge Commissariaat de administra
tie verzorgt. De visa komen daar
door vaak bij de verkeerde mensen
terecht.
Daarnaast vernemen landen als Ca
nada en de Verenigde Staten een
minutieus onderzoek naar politieke
antecedenten bij de vluchtelingen,
in samenwerking met ambtenaren
van Pinochet in Santiago en met het
Hoge Commissariaat in Lima. Oude
re mensen worden door deze landen
geweerd. Politieke vluchtelingen ko
men evenmin in aanmerking. De
ambassades van beide landen zeg
gen dat ze alleen goede werkkrach
ten nodig hebben. De socialistische
landen hebben hun deuren eveneens
voor ons gesloten. Zij zeggen dat ze
geen vluchtelingen meer op kunnen
nemen. Wij doen een beroep op het
geweten van de regeringen in Neder
land en Noorwegen. Laten zij hun
deuren voor ons openzetten
Bureaucratie
De meeste Chilenen in Lima zijn lid
van de Undldad Popular (Volkseen
heid) van wijlen president Allende.
Zij klagen over de politieke discri
minatie die op hen wordt toegepast.
Iedere (erkende) vluchtelingen
krijgt ongeveer drie gulden per dag
voor kleding, voeding, vervoer etc..
Als het een familie van drie perso
nen betreft, krijgt ieder 2.75 per
dag, met vier mensen 2,50 per dag
etc..
De kritiek van de vluchtelingen op
de Peruaanse hulporganisatie CE-
DAS en het Hoge Commissariaat
lijkt niet overdreven. CEDAS, die
onder voorzitterschap staat van de
vriendelijke bisschop Ricardo Du-
ran S. J.. verliest zich in bureaucrati
sche onduidelijkheden. Administra
teur Alfredo Neumann, een Luthe
raan. doet zijn werk slecht volgens
de Chilenen. Van de 7,50 die dc
Verenigde Naties per dag per per
soon ter beschikking stelt, krijgen
de vluchtelingen maar drie gulden
in handen. Secretaris-generaal Er
nesto Benavente. katholiek, is oud
lid van de politieke politie van Peru.
de gehate PIP. De vluchtelingen
verwijten hem dat hij vanaf begin
1974 veel geld uit de zakken van de
Verenigde Naties geklopt heeft door
Chilenen onder te brengen in parti
culiere pensions. De Chilenen heb
ben daar zelf een einde aan
gemaakt.
Medicijnen
Twee dames in dienst van de CE
DAS, Beatriz en Gloria Roman, die
bekend staan om hun conservatieve
ideeën, worden door de Chilenen het
felst gekritiseerd. Zij zouden onvol
doende medicijnen ter beschikking
stellen en evenmin zorgen voor een
goede geneeskundige behandeling
van vluchtelingen in de ziekenhui
zen van Lima. De socialist Alonso
Tejos Medel is begin juli bij gebrek
aan goede medische verzorging
overleden. Het is een misdaad die de
CEDAS op haar geweten heeft, zo
zegt de weduwe van Tejos bitter.
Ook het Hoge Commissariaat voor
de vluchtelingen krijgt in de per
soon van de Canadees Gilles Sicot
te, de wind van voren. In het geval
van de uitgewezen Chileen en de op
deportatie wachtende vluchteling,
heeft hij de mensenrechten ge
schonden, zeggen de Chilenen in
Lima. De Canadees doet absoluut
niets, voegen zij er in koor aan toe.
Een der vluchtelingen: „Ik geloof
persoonlijk dat hij samenwerkt met
de junta
Zou het opvangwerk voor de Chile
nen in Lima (en daar niet alleen) niet
herzien moeten worden? Kan de Ne
derlandse regering in samenwerking
met Europese partners de grenzen
niet opengooien om op die manier
een einde te maken aan dit gesja
cher met levens van vluchtelingen?
Vragen die door je hoofd schieten,
als je het uitgewoonde pension van
de in de steek gelaten Chilenen in
het centrum van Lima verlaat
ajor Victor Zorza
zj lord
o m
haa a
vraai
vi
je alli
,t feei
ervolj
koers van de politieke zelf-
die het Kremlin de
Communisten aan-
ifadt, hen wordt verteld dat
$weld de zekerste weg is naar
macht doet ernstige twij-
ontstaan over de bedoelin-
van Moskou. Wil het Krem-
de Franse kiezers tegen de
jjmmunistische partij opzet-
door de partij voor te stel-
als een partij die geweld,
ejorstaat? Dit beginnen som-
e communistische leiders
Frankrijk zich af te vragen,
igforlopig gebeurt dit nog privé
het sou wel eens niet lang
eer kunnen duren voor zij de
ak openlijk aan de orde
illen.
geloven dat Moskou op de eerste
Uts rekening houdt met z'n eigen
langen en dan pas met de belan-
n van de Franse partij. Moskou
eft er vooral belang bij om de
rspreidlng van de Eurocommunis-
che infectie in Oost-Europa en in
8owjet-Unie zelf te voorkomen,
i Franse partij heeft er vooral be-
>g bij voldoende stemmen te win-
n tijdens de algemene verkiezin-
n in maart volgend jaar om een
wigrijk deel van de macht in de
ilitie-regering met de socialisten
kunnen opeisen. Maar deze twee
mei ken verdragen elkaar niet zo mak-
im.fl lijk
lunistische deelname aan een
litieregering in Frankrijk of Italië
betekent de aanvaarding van het
principe dat men weggestemd kan
worden wanneer de kiezers het ver
trouwen in hen opzeggen. Kiezers in
Polen, Hongarije en Tsjechoslowa-
kije zouden dan de eersten in Oost-
Europa zijn om te vragen waarom zij
niet dergelijke rechten hebben. Of
schoon de Italiaanse communisten
wat democratischer ingesteld zijn
dan de Franse, zijn het de Franse
communisten die een grote bedrei
ging voor het Oosteuropese systeem
vormen. De Polen en hun buren heb
ben Parijs altijd beschouwd als een
bron van nieuwe culturele stromin
gen en politieke ideeën. Zij zouden
veel eerder geïnspireerd worden door
Eurocommunisten die deel uitma
ken van de Franse regering dan van
Sowjet-communisten in het
Kremlin.
Bedreiging
De discussie binnen de Sowj et-lei
ding over de vraag hoe men dit
gevaar moet afwenden is nu met
nieuwe kracht ontbrand. Een derge
lijke discussie over de afwending
van het gevaar van de toenmalige
Tsjechische infectie werd uiteinde
lijk door de haviken in Moskou ge
wonnen die opdracht gaven voor de
invasie in augustus 1968. De gema
tigden wisten echter in het begin
een dergelijke beslissing enkele
maanden tegen te houden. In 1975
wonnen de gematigden een soorge-
lijke discussie binnen de Sowjet-
leiding over Portugual. De gematig
den wilden die Westeuropese com
munistische partijen, die voorstan
der waren van een parlementaire
weg naar de macht, niet tegen zich
in het harnas jagen. De revolutionai
re tactieken van de Portugese com
munisten die door de Moskou-havi
ken aanvankelijk werden gesteund
vormden een serieuze bedreiging
voor het aanzien van de Eurocom
munisten.
De nieuwe discussie in het Kremlin
die begin dit jaar serieus begon, leek
aanvankelijk door de gematigden te
worden gewonnen. De haviken werd
toegestaan hun argumenten ten
gunste van het hanteren van revolu
tionaire tactieken in Europa voor te
leggen op een reeks partijvergade
ringen in Moskou op hoog niveau,
maar uit de de zeer kieskeurige en
onvolledige weergave van deze bij
eenkomsten in de Sowjet-pers mag
men de conclusie trekken dat zij
weinig succes boekten.
Nu echter is de partijpers begonnen
sommige van de toespraken van ha
viken, daterend van Januari dit jaar,
in de vorm van geactualiseerde arti
kelen te publiceren. Een onlangs in
het vooraanstaande partijblad
„Kommunist" gepubliceerd artikel
dat de „parlementaire stompzinnig
heid" van de Eurocommunisten ver
oordeeld is bijvoorbeeld gebaseerd
op een in Januari door Joeri Kr as in
(een partijfunctionaris die zich be
zighoudt met de Westeuropese com
munistische strategie) gehouden
toespraak.
■'kift
Drie Eurocommunistische leiders: van links naar rechts Georges Marchais uit
Frankrijk, Santiago Carrillo uit Spanje en Enrico Berlinguer uit Italië.
Nederlaag
Wat is er tussen Januari en nu ge
beurd dat in het voordeelivan de
haviken gewerkt heeft? Leonid
Breznjew. die in deze zaak als gema
tigd moet worden beschouwd, ver
toont zoveel tekenen van lichame
lijk verval dat aangenomen moet
worden dat zijn invloed dalende is.
Hij lijkt geheel niet meer in staat te
zijn de „revolutionaire" fractie, on
der leiding van de voornaamste par
tijideoloog Mikhail Soeslow, binden
de perken te houden. Tijdens de
Portugese crisis in 1975 toen Brezn
jew zijn kracht tot het uiterst in
spande om een conferentie van Eu
ropese communisten bijeen te roe
pen, werden zijn pogingen door de
haviken gesaboteerd door voor de
publicatie van een artikel in Prawda
te zorgen (van de hand van Kon
stan tin Zardow) waarin bij de
Westeuropese communisten werd
aangedrongen de revolutionaire weg
naar de macht te kiezen. De verwij
ten over en weer tussen hen en Mos
kou naar aanleiding van het artikel
veroorzaakten het uitstel van de,
conferentie en een persoonlijke ne
derlaag voor Breznjew.
Toen de conferentie uiteindelijk ver
leden Jaar in Berlijn werd gehouden
deed Breznjew de meest vergaande
concessies om een verzoening met
de Eurocommunisten veilig te stel
den. Maar vlak daarna hield Soeslow
een toespraak waarin wederom de
Eurocommunistische afwijking
werd aangevallen. Dit was een dui
delijke poging om het w anke li ge
compromis dat in Berlijn werd be
reikt te dwarsbomen. De toespraak
die door Tass in de gehele wereld
werd verspreid lokte onmiddellijke
woedende reacties van de Eurocom
munisten uit. Dit stelde Breznjew
klaarblijkelijk in de gelegenheid om
de meest beledigende passages van
de toespraak te schrappen uit de in
:de toen volgende dagen in Prawda
gepubliceerde versie. Maar het op-
nieuw verschijnen in de Sowjet-pers
van artikelen die uit de hoek van de
„revolutionaire" fractie komen ge
ven een nieuw machtsevenwicht
aan in het Kremlin.
Campagne
De artikelen die gewelddadige revo
lutionaire actie in Europa prediken'
verzuipen in het ideologische jargon
waardoor ze over het algemeen in
het westen niet worden opgemerkt.
Dit in tegenstelling tot Moskou's
dramatische aanval op de leider van
de Spaanse communisten, Santiago
Carillo. Maar wanneer de ervaring
uit het verleden als een leidraad
mag worden gezien zijn de „theoreti
sche" artikelen bedoeld om prakti
sche actie voor te bereiden. De teke
nen suggereren dat Moskou bezig is
een campagne op touw te zetten om
de Eurocommunisten af te brengen
van hun nieuwe belangstelling voor
de democratische weg naar de
macht
;NatuurliJk heeft het Kremlin niet de
macht om bevelen aan de Eurocom
munisten uit te delen maar het is
zeker in staat een propaganda-cam-
pagne te lanceren in de vorm van
een internationale communistische
discussie die de Europese kiezers
eraan zou herinneren dat de com
munisten aanhangers van geweld
zijn. Op zijn beurt zou dit tot een
nederlaag van links kunnen bijdra
gen, waardoor een coalitieregering
waaraan Eurocommunisten zouden
deelnemen, voorkomen zou kunnen
worden. Dit zou ook de bedreiging
afwenden van de uitbreiding van de
Eurocommunistische infectie in
Oost Europa.
De partij „theoretici" die deze arti
kelen schrijven in opdracht van hun
bazen in het Kremlin geloven mis
schien dat zij gewoonweg een paar
in de vergetelheid geraakte Leninis
tische slogans aan het ophalen zijn.
Maar de leiders van de „revolutio
naire" fractie die verantwoordelijk
zijn voor de Leninistische ..ople
ving" kunnen de schade, die dit aan
de verkiezingsuitslag voor de Euro
communisten zou kunnen berokke
nen, niet over het hoofd hebben ge
zien. Wanneer men meent dat dit
een verdeel-en-heers-politiek van
hen veronderstelt, moet men beden
ken dat het Kremlin in het verleden
vaker op een nog waziger manier
gehandeld heeft.
Verraders
Westerse communistische leiders
'kunnen zich nog steeds herinneren
hoe het Kremlin gedurende de peri
ode van het pact tussen Hitier en
Stalin aan het begin van de Tweede
Wereldoorlog de Europese commu
nisten opdracht gaf zich te keren
tegen de oorlog tegen Duitsland en
hoe degenen die dit weigerden als
verrader van de communistische
zaak aan de kaak werden gesteld.
Het Kremlin hield toen vol dat de
overeenkomst in het belang van de
Sowjet-Unie was en dat de Europese
communisten gemanipuleerd moes
ten worden om dit belang te dienen.
Het Kremlin gelooft vandaag dat de
Eurocommunisten een gevaar voor
z'n belangen vormen en probeert
hen wederom te manipuleren en het
stelt degenen die zich hierbij niet
wensen neer te leggen als verraders
van het Leninisme aan de kaak.
Dit is het tweede verhaal over de
verhouding tussen de Sowjet-Unie cn
de Eurocommunistcn. Het eerste
stond zaterdag in de krant
