Meningen verdeeld over gezangen
Tips voor
gespreks
groepen en
bijbelkringen
Sn
Uit brieven van lezers
Waarde en grenzen der confessionaliteit
Discussie op christelijke gereformeerde synode
Praagse vredesbeweging
vergadert in ons land
Conferenties
,0pen deur' en
Goede Tijding'
gaan samen
Vijftig jaar steun
voor kerkbouw via
'Zuiderzeefonds'
Hitler-golf
in Duitsland
VANDAAG
Voorbijgangers
KERK
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
HOOGEVEEN De christelijke gereformeerde synode heeft
zich gisteren de hele morgen en middag bezig gehouden met een
voorstel om gezangen in te voeren in de kerkdiensten. Hoezeer
deze zaak leeft bleek wel uit de ongewoon grote belangstelling
van gemeenteleden. Meer dan honderd woonden de synode
zitting bij. Tot een beslissing kwam het nog niet. De bespreking
zal vermoedelijk op 24 september worden voortgezet.
werden het best verwoord door ds K.
J. Velema uit Leeuwarden. Hij sprak
van nood in de gemeenten. Veel
mensen hunkeren naar gezangen.
Op welke bijbelse grond kun Je dat
blijven weigeren? Waarom mag de
dominee zijn preek wel eindigen met
het citeren van een lied. maar mag
de gemeente dat dan niet zingen? Nu
zie je al jaren lang dat voor en na de
dienst liederen gezongen worden.
Het voorstel was afkomstig van de
particuliere synode van het Noor
den. De voorbereidende commissie
uit de synode bracht een meerder
heids- en een minderheidsrapport
uit. Vijf commissieleden (rapporteur
ds W. J Quist uit Voorburg) advi
seerden het voorstel aan te nemen.
Twee (rapporteur ds J Brons uit
Veenendaal) wezen de gezangen af.
Nood
De argumenten van de voorstanders
De eerste synode van de christe
lijke gereformeerde kerken in
1836 in Amsterdam, bepaalde:
„In de bijeenkomsten der ge
meente zal men gebruik blijven
maken van de gewone berij
ming der 150 psalmen Davids en
der liederen, die men in de bij
bel vindt, nalatende en werende
uit de openbare vergadering der
gemeente de menselijke gezan
gen, welke niet in de bijbel ge
vonden worden, opdat bet werk
van mensen niet worde gelijk
gesteld met bet werk van man
nen, die gesproken hebben, ge
dreven door de Heilige Geest".
Op het argument dat door gezangen
„ketterijen kunnnen insluipen" zei
ds Velema dat Juist de huidige prak
tijk dat in de hand werkt. Nu gebeurt
het dat in verenigingen, zondags
scholen of kindernevendiensten de
meest vreemde liederen gezongen
worden.
Een kerkelijke gezangbundel naar
Schrift en belijdenis zou daarom
juist zuiverend kunnen werken.
alleen maar groter zal maken en de
identiteit van het kerkverband nog
meer zal verzwakken.
Anderen betoogden dat de kerk
zichzelf wezenlijk tekort doet als zij
zich beperkt tot de oud-testamenti-
sche psalmen. In welk psalm, vroeg
ds. W. Steenbergen uit Groningen,
kun Je zingen van de vergeving der
zonden als vrucht van Christus* of
fer? Wie zich beperkt tot psalmen
wordt bedreigd door een ander ge-
vaaar: dat hij te veel oud-testamen-
tisch georiënteerd raakt, meende
prof. dr. J. P. Versteeg.
Verkondiging
Niet nodig
Daartegenover stond de mening van
(wij doen maar een enkele greep uit
de vele sprekers) ds. M. C. Tanis uit
Sliedrecht: de psalmen behoren tot
het geïnspireerde Woord van God.
Zij zijn niet tijd-gebonden, je kunt
zelfs zeggen, boven-testamentair.
Ds. K. J. Velema
Nergen wordt het heilshandelen
Gods in Jezus Christus zo rijk be
zongen als juist daar. Wij hebben
het vrije lied als aanvulling op het
door God gegevene beslist niet no
dig. Gezangen kunnen mooi zijn,
maar blijven subjectieve persoonlij
ke reacties op het heil en het is niet
goed die kerkelijk te ijken.
Wissel
In dezelfde lijn sprak ook ds. J. H.
Velema uit Nunspeet. Gezangen in
voeren zou betekenen doortocht ge
ven aan een benadering en bewoor
ding van het leven des geloofs dat
heel gauw aftrekt van het schrif-
Prof. ds. B. J. Oosterhoff
tuurlijke juist omdat ze dan tot het
liturgisch spraakgebruik gaan
behoren.
Hij vreesde dat geruisloos een wissel
zou worden omgezet. „Nu anno 1977
besluiten om gezangen In te voeren
betekent onvermijdelijk dat je ln de
buurt komt van het liedboek, een
monument van de midden-ortho-
doxie, doordrenkt van het spraakge
bruik van het nieuwe theologisch
denken," aldus ds. Velema.
Hij en adere synode-leden verwach
ten ook dat invoering van gezangen
de interne tegenstellingen in de
christelijke gereformeerde kerken
Prof. dr. B. J. Oosterhoff wees erop
dat het in de psalmen gaat om het
bezingen van de grote daden des
Heren. Daar zit een stuk verkondi
ging in waarmee de nieuwtestamen
tische kerk is doorgegaan. De kerk
zou zich tekort doen als zij niet zingt
van de grote openbaring Gods in
Christus. Het gaat in de kerkzang
niet primair om de geloofsuiting zelf
maar om het zingen wat God ge
schonken heeft.
Daarom mag het er niet omgaan of
het een „menselijk lied" is maar of
Gods machtige heilsdaden erin be
zongen worden. „Wij kunnen praten
over gebrek aan werking van de
Heilige Geest in deze tijd maar het
is de vraag of wij de Geest geen werk
uit handen hebben genomen door
het nieuwtestamentisch lied te
weren."
Prof. Oosterhoff besprak ook het
Kort® dmdehjk geschreven, hefsi aan één kant getypte, bneven kunnen worden
gestuurd naar Secretaris Hoofdredactie Trouw/Kwartet. Postbus 859. Amsterdam Bi|
pubMiatw wordt de naam van de schaper vermeld
Aardgas (3)
Hartelijke instemming met wat de
heer H. Weggen uit Emmen in
Trouw van 6 september over de gas-
prijsverhoging schreef Zijn protest
is raak Onze volksvertegenwoordi
ging moet een stokje steken voor die
rampzalige plannen van minister
Lubbers. Trouwens, het is duidelijk
dat zijn bewind niet in het voordeel
van ons volk is Met hem legt het
CDA geen eer in.
Ir Exloermond J. Tipke Kzn
Levensstijl
Naar aanleiding van het artikel
Nieuwe levensstijl ln nieuwe fase
van eigen bestaan" van Aldert
Schipper in uw blad van 2 septem
ber. veroorloof ik me op te merken.
1 Wat vele. doch weinig zeggende
woorden. 2. Geen woord over Chris
tus die het leven is. ons leven ver
nieuwt en dus ook onze levensstijl
zou kunnen vernieuwen. 3. Oeen
woord over Christus en onze navol
ging
Rotterdam J. M. Tichelman
Mensenmoord (3)
In het artikel „Is abortus mensen- Hoogeveen
moord?" spreekt prof. Kuiper over
het „vernietigen" van zaad- en eicel,
en stelt daarnaast het vernietigen
van een bevruchte eicel. Het is on
juist, om in het eerste geval het
woord vernietigen te gebruiken.
Zaadcellen en eicellen hebben nog
geen eigen Identiteit. Als ze niet
bevruchtend werken, resp bevrucht
worden, gaan ze op natuurlijke wijze
verloren, te gronde, of hoe je dat
noemen wilt. Zelfs als er bevruch
ting plaats heeft, is dat het lot van al
de miljoenen zaadcellen min één.
Een bevruchte eicel heeft wel identi
teit: geslacht, lichamelijke en gees
telijke eigenschappen staan al vast:
nieuw menselijk leven is begonnen.
Als hieraan op onnatuurlijke, kunst
matige wijze een eind gemaakt
wordt, moet men het woord vernieti
gen gebruiken. Wat de morning-af-
terpil betreft: het zal prof. Kuiper
toch wel bekend zijn. dat tegenstan
ders van vrije abortus daar op zijn
minst sceptisch tegenover staan, en
in de regel zelfs afwijzend Het is.
zoals prof Kuiper zelf schrijft, een
medicijn tot abortus provocatus. en
geen anti-conceptiepil.
H. de Vlas.
door dr. C. Rijnsdorp
Soms zal in een boekbespreking de
nadruk vallen op het weergeven van
de Inhoud. Aan het eind komen dan
enkele opmerkingen van de recen
sent. In andere gevallen voelt de
boekbespreker het als noodzakelijk
het zwaartepunt te verleggen naar
een meer algemeen gehouden com
mentaar. Het boek van ds. M. P. van
Dijk, Theologie tussen gisteren en
morgen (uitg. Kok, Kampen, 158 blz.,
19.90) bundelt een aantal min of
meer losse artikelen uit de kerkelijke
pers over vroegere en recente publi
caties op theologsch gebied. Ze rich
ten zich tot de gemiddelde belang
stellende lezer uit de middengroep
van de gereformeerde kerken. Wat
men daar aantreft is een gematigd
klimaat van denken en handelen.
Nu ls het met de Nederlandse taal
een beetje vreemd gesteld. Vindt
men dat iemand of iets maar „ma
tig" is, dan toont men zich niet ge
heel voldaan. Spreekt men echter
van een „gematigde groep", richting
of persoon, dan speelt er een element
van gunstige waardering mee. Ge
matigd betekent letterlijk matig
worden. Het matig worden wordt dus
hoger aangeslagen dan het matig
zijn. Maar laten we het concreet
houden.
gelijk, al is het maar op bepaalde
punten, te waarderen. Zonder inte
graal te verwerpen wijst men af daar,
waar de nieuwe of nieuw schijnende
zienswijzen zich te ver van het mid
den der traditie verwijderen.
Ds. Van Dijk heeft serieuze en brede
studies ondernomen. En wij, als niet-
theologen, krijgen bij de lectuur van
zijn boek een duidelijk overzicht van
wat er alzo de laatste tien jaar aan de
hand is. Het weetgierige gemeentelid
wordt geïnformeerd en niet van zijn
stuk gebracht. Als men goed leest,
voelt men achter de rustige manier
van schrijven de emotionele betrok
kenheid van de auteur bij de zaken
die aan de orde zijn.
Strategie
Middengroep
Zendingsfeest evangelische broe
dergemeente. zaterdag 10 september
vanaf 13 uur in Zeist, Zusterplein.
Korte inleidingen door de predikant
J J Legcne. de arts H den Butter,
de landbouwkundige H. de Groot,
de onderwijsdeskundige A. Pengel
en de theologische student F. Lach
man Bazar, diashows en zang-
dienst. Inl tel 03404-11314
Hrt gebed in h«l rvangclixatic-
rrk. Instructiedag voor versprei-
doa v.in .Echo" en andere evangeli
satiewerkers, zaterdag 10 september
in De Schakel te Nijkerk, m ra v. ds.
H Smtt en G. J van den Bos Inl en
opg. herv bond voor inw zending
(tel. 033-11949)
Religieuze aspecten van Indone
sië. ontmoetingsdag van Interreli-
gio. zaterdag 24 september van half
elf tot dne uur, in het museum voor
land- en volkenkunde, Willemskade
25. Rotterdam m m v prof. dr Chr.
Hooykaas (godsdienst op Ball) en Ir.
H W Dunnewoldt «de Boroboe-
doer) Inl. en opg tel. 010-194687.
Het protestantisme'in België, jaar
vergadering van „Protestants Ne
derland", vrijdagavond 16 septem
ber 19.45 uur ln de Pauluskerk, Mau
ri tsweg 20 Rotterdam. Spreker J K.
Overbeeke
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913*56
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westbtaak 9 Rotterdam
Tel. 010-115588
OEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Oen Haag
Tal 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56 Zwole
Tel. 05200-17030
DEN HAAG Verschenen ls het
eerste gemeenschappelijke nummer
van „Open deur/Goede tijding", het
evangellsatieblad onder deze titel,
waaraan hervormden, luthersen,
rooms-katholieken en gereformeer
den meewerken.
Het vroegere „De Goede Tijding" is
in gereformeerde kring ontstaan en
heeft zijn 55ste jaargang bereikt.
(De) „Open Deur" begin ln 1924
plaatselijk, in Deventer In 1948
nam de hervormde stichting „Kerk
en Wereld" de verantwoordelijkheid
voor het blad over. In 1959 besloot
de lutherse kerk medeverantwoor
delijkheid te dragen en in 1967
bracht de gereformeerde stichting
lectuur ar beid te Harderwijk haar
blad „Onderweg" in. In mei 1969
werden ook r.k. redacteuren aange
trokken
In een bijdrage „Samen verder"
wordt gezegd dat de gedachte aan
een fusie van „Open Deur" en „Goe
de Tijding" voor de hand lag. Het
ging om twee bladen met een wel
haast Identieke (evangellsatorische)
doelstelling, belde in de loop van de
Jaren Interkerkelijk van samenstel
ling geworden, mikkend op een
overeenkomstige lezersgroep. Bo
vendien bleek fuseren niet alleen
oecumenisch maar ook economisch.
Het evangelie, de bestaansreden
van het blad. blijft uitgangspunt en
het streven blijft erop gericht de
bijbel te vertalen naar de mensen
toe
De bedoelde middengroep houdt
vast aan Schrift en belijdenis (men
kent de formulering), maar is afkerig
van het verabsoluteren van het tra
ditioneel gereformeerde standpunt,
omdat dit tot geestelijke en kerkelij
ke inteelt leidt. Men neemt serieus
kennis van nieuwe, verwante of dui
delijk anderssoortige opvattingen,
zoals van Barth, Moltmann. Pannen-
berg, Berkhof, Schillebeeckx, Sölle,
Robinson, Rahner en anderen. Men
probeert te begrijpen en zoveel mo-
Maar het is mij te doen om de alge
mene strategie die achter dit soort
publicaties zit. En dat is tevens type
rend voor de confessionaliteit, waar
bij ik mij van huis uit thuis zou
moeten voelen, maar die mij toch
onbevredigd laat. Mag ik een beeld
gebruiken? Stel u het complex
'Schrift-en-belijdenis' voor als een
menselijke figuur. Deze figuur gaat
op stap. Hij ziet zichzelf weerspie
geld ln een winkelruit. Ja, hij lijkt,
maar het beeld ls te vaag. Plotseling
staat hij voor een bolle spiegel, die
hem in de breedte uitrekt. Nee, zo
horizontaal is hij niet. Even verder
een holle spiegel. Die rekt hem uit in
de lengte. Nee, dat is hem te verti
caal.
Wat gebeurt er dus? Hij voelt zich in
wat hij aantreft, mistekend. Zonder
beeldspraak gezegd: het eigen stand
punt ls bepalend en wordt niet in het
onderzoek betrokken. Men vraagt
zich alleen af in hoeverre men zich
zelf in het standpunt van anderen
herkennen kan. In de praktijk valt in
de confessionaliteit te waarderen,
dat zij ln veler oog impopulair durft
te zijn (zo'n middenman, wat heb je
eran); dat zo uit is op continuïteit,
een goede voortzetting van het be
staande en dat ze rust wil bevorde
ren, mede omdat ze die behoeft. Wat
mij onbevredigd laat ls dat de nieu
we Inzichten, voorzover die positief
worden gewaardeerd, niet werkelijk
in het bestaande theologische beeld
worden opgenomen, niet echt wor
den geïntegreerd. Men durft zich niet
te ver van huis wagen, het eigen
geestesbezit niet op het spel te zet
ten. Ik mis de vonk van het creatie
ve, de diepe toon van het profetische
(en dat niet alleen bij de confessiona
liteit). Men voelt zich ingelijfd niet
bij de bejaarden, maar, om met de
dichter Bloem te spreken, bij de be
daarden. Men constateert dat er
meer bezieling nodig is, maar straalt
die zelf niet uit.
Functie
De confessionele richting binnen en
buiten de gereformeerde kerken ver
vult een nuttige functie vanwege
Minstens vijftienduizend jonge
ren verwacht evangelist Ben Hoe
kendijk op de zesde door hem en
zijn medewerkers georganiseerde
zgn. „One Way Day". De manifesta
tie wordt op 22 oktober gehouden in
de Irenehal van het Utrechtse Jaar
beurscomplex. die groter is dan alle
in de afgelopen jaren gebruikte ac
commodaties
Wie het boek Jesaja wil bespreken
heeft een goed handvat aan het
binnen enkele weken te verschij
nen boek van Hans Bouma: „De
hemel op aarde", met als ondertitel
„Meedromen met Jesaja". In het
bijzonder behandelt hij daarin Je
saja 65: 17-25: het visioen van de
nieuwe hemel en de nieuwe aarde.
Prijs 13.50.
Dr F. H. von Meyenfeldt houdt zich
in zijn boek „Minister en Magister"
bezig met een andere vraag: wat
zegt ons Romeinen 13? Hij plaatst
een vraagteken achter christelijke
politieke partijen, achter de eed en
vooral achter de zwaardmacht van
de overheid Prijs 18.95.
Een bijzonder boek is „De nieuwe
werkelijkheid" Existentie en si
tuatie van de mens in gemeen
schap met Christus. Het werd ge
schreven door Prof. Dr Lewis B.
Smedes cn uit het Amerikaans ver
taald door Dr F H. von Meyenfeldt.
Wie Paul us' leer van onze gemeen
schap met Christus wil verstaan
heeft aan dit boek een goede gids.
Prijs 29.50.
Gesprekskringen, die zich vanuit
het Evangelie willen bezig houden
met het uitwisselen van gedachten
over het begeleiden van stervenden
kunnen niet zonder het boek:
„Eerst geloven dan zien", samen
gesteld door Mevr. A. 8. Ekelmans-
van Klaveren met medewerking
van Zr M. A. Karsemeyer, Dr J. R.
Poelman. Ds Jac. J. Rebel en Dr A.
J. H. Thiadens. Binnen enkele
maanden na verschijnen was reeds
een tweede druk nodig. Prijs
13.50.
De hier/oor genoemde boeken zijn
bij een goede boekverkoper in
voorraad of hij kan ze voor u bestel
len. U kunt ook rechtstreeks bestel
len bij de uitgever. Wytse Benedic-
tus. Antwoordnummer 1000, Hil
versum. Geen postzegel nodig. Een
volledige lijst van alle uitgaven
wordt u graag toegezondea
DEN HAAG Vijftig Jaar geleden
hield prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruine in de Utrechtse Domkerk
een rede voor de vereniging van her
vormde kerkvoogdijen en bij die ge
legenheid is besloten een Zuideizee-
kerkbouwfonds te stichten. Een col
lecte bracht 134 gulden op, de vere
niging deed uit haar kas er duizend
bij en dat was het beginkapitaal van
het nu een halve eeuw oude Zuider
zeefonds van de hervormde kerk.
Hierna werden in de eerste plaats in
de Wieringermeer tussen 1932 en
1939 drie kerken gebouwd en voor
zover uit oude gegevens valt na te
speuren geheel door het fonds be
taald, n.L de kerken van Slootdorp,
Middenmeer en Wieringerwerf. Kos
ten in totaal, inbegrepen de exploi
tatiekosten voor de eerste paar jaar:
106.406.99.
Daarna komt de Noordoostpolder
waar in 1951 wordt begonnen met
kerkbouw in Emmeloord. In 1961
wordt de laatste van de elf hervorm
de NOP-kerken gebouwd, door het
Zuiderzeefonds geholpen met
705.838.96. Deze kerkbouw 'op het
nieuwe land' wordt door de staat
gesubsidieerd en dankzij de hulp
van het eigen fonds eindigen de her
vormden in de NOP met een aan-,
vaardbare schuld.
Al ln hetzelfde jaar 1961 konden de
eerste subsidiebedragen van het
hervormde fonds worden verstrekt
aan Oostelijk Flevoland; daar wer
den kerken en pastorieën gebouwd
in Dronten, Biddinghuizen en Swif-
terbant. Deze gemeenten werden
met in totaal ƒ255.000 bijgestaan.
En voor kerk- en pastoriebouw in
Lelystad, die van de laatste jaren
zijn, werd 55.000 gegeven. Zodoen
de hielp het Zuiderzeefonds, gevoed
door hervormden uit heel Neder
land. met in totaal 1.122.245,99
ADVERTENTIE
Hervormd
Nederland
Verder deze week in HN:
Persvrijheid: interview met Cees.
Hamelink
Geschiedenis van de jaren '50:
hoe Nederland aan zijn kernwa
pens kwam
Het CNV in Soweto:
angst voor de consequenties
Film: Marcia Trionfale, strijd tus
sen systeem en individu.
Ik neem vrijblijvend proefabonne
ment: 2 maanden H.N. voor 5.-
Naam:
Straat:
Plaats:
Tel. nr.:
Ab. prijs 31,- per halfjaar.
Zonder postzegel verzenden aan Ant
woordnummer 1776 Den Haaq
Bellen kan ook: 070-512111
HN is ook in de losse verkoop
verkrijgbaar.
Wat de toekomst betreft wekt het
bestuur op: 'Ieders opdracht: Zor
gen dat het gouden Zuiderzeefonds
haar taak verder kan vervullen.' En
wel hierom: Lelystad is de snelst
groeiende kern van Nederland.
Voorbereidingen voor de bouw van
een tweede kerk zijn in volle gang.
En de grootste opgave wordt Alme-
re. Thans wordt Almere-Haven ge
bouwd. In 1979 wordt begonnen met
Almere-Stad en in 1981 al met de
derde kem van Almere, een stad
met naar schatting in het jaar 2000
in totaal 250.000 inwoners.
argument dat de rust en eenheid in
het kerkverband niet gediend zou
den zijn met de Invoering van gezan
gen. „Het is een valse rust en een
slechts formele eenheid als men el
kaar op belangrijke punten niet ver
staat en de zaak in de doofpot
stopt", zei hij.
Ook de hoogleraars W van 't Spijker
en J. van Genderen schaarden zich
achter het meerderheidsrapport
maar hun collega W. H. Velema koos
voor de minderheid.
Uitleggingen
Uitgebreid werd gediscussieerd over
de bijbelse gegevens en er werden
wel vijf verschillende uitleggingen
gegeven van wat Paulus zou hebben
bedoeld toen hij schreef over „psal
men, lofzangen en geestelijke liede
ren". Ook over de praktijk van de
eerste christelijke kerk, de reforma
toren in de zestiende eeuw en de
motieven van de afgescheidenen om
tegen gezangen te zijn bleken de
meningen sterk uiteen te lopen.
Verschillende synodeleden vroegen
zich af wat er zal gebeuren in de tijd
tussen een eventueel principe-be
sluit tot invoering van gezangen en
het moment dat een volgende syno
de een eigen bundel goedgekeurd
kan hebben. Zij vreesden dat de
wildgroei dan pas goed zou doorzet
ten of dat vele gemeenten toch in de
praktijk bij het liedboek terecht
zouden komen. Sommigen wilden
dat ondervangen door de blik maar
direct te richten op de nieuwe bun
del van de vrijgemaakten (36 ge
zangen).
haar duidelijk pastorale inslag. Maar
alle respect en sympathie voor haar
vertegenwoordigers kan niet verhe
len, dat zij sterker op het bewaren
dan op het bouwen zijn ingesteld.
Intussen rijst de vraag naar de ver
houding van het theologiseren der
gereformeerde voormannen, rechts,
links en in het midden, tot de prak
tijk van het gemeenteleven. Maken
de theologieën de kerk, of kweekt de
kerkelijke situatie een bepaald soort
theologen? Als men wisselwerking
moet veronderstellen, hoe zit het
daarmee dan precies? Wie zijn de
echte vernieuwers, en wie de manne
quins, de mannekens die nieuwe
theologische modellen vertonen? Dit
alles is ook voor de ontwikkelde leek
moeilijk uit te maken. Hij moet zich
maar troosten met de gedachte, dat
het echte christelijke leven ln de
gemeente zich voor een deel onopge
merkt, als in het verborgene af
speelt.
VOGELENZANG Morgen komt in Vogelenzang het Internationaal secre
tariaat van de Praagse Vredesbeweging bijeen. Het secretariaat omvat 18
leden en heeft als secretaris generaal de Hongaarse dr Karoly Toth. Voor de
openingsbijeenkomst van morgen zijn omstreeks 25 Nederlandse gasten
uitgenodigd, die betrokken zijn bij enigerlei vorm van christelijk vredes
werk. Dolf Coppcs, bestuurslid van de nationale commissie voorlichting en
bewustwording ontwikkelingssamenwerking (NCO) spreekt er over solidari
teit met ontwikkelingslanden en het christelijk getuigenis. Verschillende
leden van het Internationale secretariaat preken zondag in hervormde,
gereformeerde en rooms katholieke kerken.
GEEN KANS?
Intussen is het kerkelijk leven ook
weer op gang gekomen. Kerkeraden,
wijkraden, classisvergaderingen,
bijeenkomsten van commissie zus
en zo en nog eens zus en zo,
vormingsdagen en conferenties alles
staat weer in uitzicht. Hoe gaat het?
Dat is zo ongeveer de vraag.
Moeilijker dan het vorig jaar?
Misschien lijkt dat maar zo. En
misschien maken we het ook
onnodig moeilijk voor elkaar. Het is
natuurlijk wel duidelijk dat we ons
jaar op jaar door meer vragen
omtrent onze kerk en gemeente zijn
omgeven zien. En als ik zeg „wij"
dan denk ik dat dit van veel mensen
en een groeiend aantal mensen
geldt. Afgezien natuurlijk van
degenen die het met de kerk wel
voor gezien houden. Maar ik bedoel
die mensen die zich afvragen of het
nu altijd zo moet doorgaan zoals het
altijd gaat. Moet er niet eens wat
veranderen? Het gaat in veel
gevallen toch niet goed. Ja. maar,
zegt iemand, als het Woord maar
zuiver gepredikt wordt, dan is het
toch goed, dan is de rest toch franje
en al dat veranderen betekent nog
niet dat het verbetert. Dat kan wel
zo zijn, maar dan vraag ik toch of die
preek wel zo zuiver is. Want dat
hangt volgens mij ook samen met de
bereidheid om eigen gewoonten in
de kerk kritisch onder ogen te zien.
Want meer dan gewoonte is het
vqak niet. We spinnen er wel allerlei
guirlandes van heiligheid omheen,
maar dat is niet veel waard. Iemand
vertelde mij dat hij iets met de
jongeren op touw wilde zetten. Hij
vroeg daartoe aan de scriba (de
secretaris) wie er de laatste drie jaar
belijdenis gedaan had. Hij wilde die
lui dan langs gaan om zo mogelijk
samen iets te doen. Het antwoord
was: Och, die mensen zijn allemaal
verdwenen, dat heeft geen zin. De
man die 't mij vertelde was daar
echt verdrietig over. Hij kreeg geen
kans. Van hoevelen zal dat niet
gelden in deze dagen: hij/Zij kreeg
geen kans! Het moet maarzo blijven
en al die acties lopen toch maar op
niets uit. En wij maar klagen dat de
kerk zo achteruit gaat. Trouwens:
wie vormen eigenlijk de gemeente?
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te St Philipsland (toez.):
A. B. Kysouw, kand. te Rijswijk
(ZH); te Rottevalle c.a.: R. Klooster.
aldaar.
Aangenomen naar Strijen: H. Binne-
kamp te Maarssen.
Bedankt voor Wekerom: R. A. Gris-
nigt te Nieuwland en Oosterwijk;
voor NOP (Nagele-Tollebeek): I.
Kandel te Laren (Gld.)
Afscheid op 11 september van Har
derwijk: J. Jongerden ber. te Zeist;
van Glanerbrug: H. Ommering ber.
te Baarn; van Leeuwarden: dr L. JK.
R. Ort ber. te Winterswijk.
Intrede te Rhenen: P. van Die uit
Wolphaartsdijk; te Kruiningen: J.
H. Durgerlo uit Oost- en West-Dou-
burg; te Waddinxveen (bultengew.
wijkgem. in wording): Th. H. G.
Hulst uit Westzaan (tevens pred.
van de geref. kerk); te Buurse: J. H.
Israël uit Coevorden; te Papen-
drecht: (buitengew. wijkgem. in wor
ding) G. H. Otte uit Aagtekerke.
Bevestiging te Den Haag (pastoraat
Bronovo en Nebo-ziekenhuis): mevr.
drs C. H. van Rijn-van Alkemade,
kand. te Den Haag, voorheen lerares
aan de openbare Daltonscholenge
meenschap te Voorburg.
ALG. DOOPS. SOC.
Intrede te Harlingen; B. K. Homan
uit Koog-Zaandijk.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Nieuwe Pekela (indus
triepastoraat Oost-Groningen): drs
U. A. Faber kand. te Scheemda, die
dit beroep heeft aangenomen.
Beroepbaar: drs U. A. Faber, Donel-
lenlaan 7, Scheemda.
Afscheid van Biddinghuizen: R.
Kiers ber. te Alkmaar (pastoraat re
formatorische wijkgem. Huiswaard;
gecombineerd met de herv. gem.);
van Dussen en Meeuwen: drs H. L.
Lober te Hoogvliet; van Deventer: J.
A. C. Rullmann wegens benoeming
tot leraar aan de chr. scholenge
meenschap Revius te Deventer, hij
blijft ambtelijk verbonden aan de
kerk van Deventer; van Oosterwol-
de (Fr.): L. v.d. Veer ber. te Utrecht
N.
Intrede te Delft: drs W. H. Duker uit
Berkum; te Assen; M. M. den Hol
lander uit Mariënberg en Sibculo.
Bevestiging te Amsterdam (pasto
raat bij de stichting Amstelhuizen):
A. C. Langedijk uit Waarder.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Afscheid van Hattem: M. van Doorn
ber. te Rotterdam N.
Intrede te Franeker-Sexbierum en
Arum; kand. J. J. Poutsma uit Nije-
ga (Sm).
GEREF. KERKEN VRUG. B V.
Beroepen te Kampen: W. J. v.d. Lin
de te Heerenveen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Ouddorp: A. Moerker
ken te Nieuw-Beijerland.
CHR. GEREF. KERKEN
Afscheid van Dedemsvaart:. J. van
Dijken ber. te Lisse.
