eking en
W ashington
iiit elkaar
Leraren Soweto
nemen ontslag
Onzalige verhoudingen in El Salvador
Britse bonden achter
loonbeleid regering
Carter kijkt naar het zuiden
Afrika kreeg harde klap
ice-premier Teng: door bezoek Vance
Ier
PP'
Stimulering economie gevraagd
Hm
Gesprekken met vier Latijnsamerikaanse presidenten
„Vergeten"
Owen: Spanje in de EG
Bomontploffingen
in Washington
Jadin treedt niet toe tot kabinet-Begin
'Spertijd'
Loesaka
verlengd
De bananenrepublieken van Midden-Amerih;a (4)
ONDERDAG 8 SEPTEMBER 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
ine-
a>
>ier ve
't nog
i met
ding,
Hel
Boys
vogels
binne
dat 1
id hei
etten.
leuw
ig zijl
►EKING (AP/DPA/Reuter) Het bezoek van de Amerikaanse
linister van buitenlandse zaken Cy Vance heeft de betrekkin-
en tussen Washington en Peking eerder verslechterd dan verbe
terd.
een vraaggesprek zei vice-premier
eng Hsiao-ping dat Vance is terug-
1 tornen op beloften die waren ge-
aan door de vorige Amerikaanse
gering De in juli opnieuw in ere
erstelde Teng zei dat de Ameri-
aanse president Gerald Ford had
eloofd dat de betrekkingen met
aiwan (nationalistisch China) zou- AS6<H1
en worden verbroken, en plaats
omërmi
rdek!
eno:
t West
septei
het k.
noensin
,j mden maken voor een band met
*-~imunistisch China.
aan
;hof
egenoCJ
taal
en bl
de
nader r,
:oen
scha:
id ere
nale
len er
!5 n<
-intei
komt
ïen ge)
n scha
den tie
ieceml
grootj
'ance wilde echter een „verbin-
ingsmissie" op Taiwan handhaven
daarnaast een diplomatieke ver-
igenwoordiging in Peking, wat voor
Chinezen onaanvaardbaar is. Op
et ogenblik is het precies omge-
eerd: een Amerikaanse missie in
eking en een ambassade op Tai-
Ook zou Washington niet be-
:id zijn het defensieverdrag met
"aiwan op te zeggen en de twaalfdui-
man sterke troepenmacht daar
;rug te trekken.
>Srad
'ance heeft van communistisch Chi
de verzekering gevraagd dat nati-
g nalistisch China na eventueel te-
ughalen van de Amerikaanse mili-
,Q^airen niet zal worden aangevallen,
a
lOOp|wi
e bir
i op< BLACKPOOL (Reuter, UPI) De TUC, de overkoepelende
ïgt ojBritse vakcentrale heeft zich gisteren op haar congres achter de
oonpolitiek van de regering-Callaghan gesteld. Voor de motie,
iraarin werd voorgesteld niet binnen een tijdsbestek van een jaar
wee keer een loonsverhoging te eisen, werden 7,13 miljoen
v& temmen uitgebracht en tegen 4,34 miljoen.
^m^?ket de motie keurden de Britse
erknemers achteraf het beleid van
et dagelijks bestuur van de TUC
'V' oed. Voor de periode van loonmati-
rd? ning op 31 iuli afliep heeft het TUC' Sociale onrust
««F estuur aan minister van financiën
uur', lenis Healey de toezegging gedaan.
- ut de bonden zich aan de twaalf-
ndenregel zouden houden. Het
fC-congres doet in de motie verder
en beroep op de Britse regering om
xtra geld in de economie te pompen
t in P zodoende zorBen dat er een
hCgu 'aan
gu UC-(
fJlimaat ontstaat waarin weer vrije
l Po ollectieve loononderhandelingen
de i,ogelijk zijn"
de algemeen secretaris van de TUC
len Murray had eerder op de dag
K>k al een krachtige stimulering van
ie economie gevraagd. Murray acht
let noodzakelijk dat er nieuwe in
vesteringen worden gedaan. Hij
tindt de eis voor een kortere werk-
'eek en een vermindering van het
erwerk niet in het belang van de
rklozen zolang de Britse economie
igneert. Groot-Brittannië zou een
'.onomische groei moeten bewerk-
elligen, die twee procent boven het
iveau ligt dan waarin de plannen
j voorzien. De reële produktie zou
lan 8,5 miljoen gulden in waarde
Van een onzer redacteuren
De Amerikaanse president Jimmy
Carter is geneigd meer naar Zuid-
Amerika te kijken.
In de loop van de vorige eeuw bouw
den de Verenigde Staten grote eco
nomische belangen op in Zuid-Ame-
rika. Deze invloed werd sterk uitge
breid door de aanleg van het Pana
makanaal dat onder Amerikaans be
heer kwam te staan, maar dan lang
zaam in Panamese handen overgaat.
Met ,,de grote stok" keerden de Ver
enigde Staten zich voortdurend te
gen hervormingen in Zuid-Amcrika
die tegen het belang van Washington
zou kunnen indruisen.
Pas de anti-Amerikaanse stemming
van de jaren (na de machtsovername
op Cuba) verouderde de Amerikaan
se houding. Steun aan sociale her
vormingen moest de radicalen in
Zuid-Amerika de wind uit de zeilen
nemen, in het kader van een weinig
succesvolle „alliantie van de voor
uitgang".
Nadat de Amerikaanse belangstel
ling onder andere door Vietnam een
tijdlang inzakte bracht het aantre-
den van president Carter in Wash
ington een nieuwe wijziging. Hij
maakt zich sterk voor de bescher
ming van de mensenrechten, zocht
een opening «aar Cuba en bracht het
gesprek ovor het Panainakanaal
weer op gang. Deze houding kwam
Carter te staan op tegenstand van
behoudende politici en militairen in
Zuid-Amcrika, wat niet wegneemt
dat hij gisteren een onderhoud heeft
gehad met vier Zuidamerikaan se
presidenten, ondanks de protesten
daartegen.
Afzonderlijk sprak hij met Alfredo
Stroessner van Paraguay, Francisco
Morales Bcrmudcz van Peru, Alfon
so Lopez Michielsen van Colombia
en Augusto Pinochet van Chili. Ook
had hij een ontmoeting met vice-
president Adalbcrto Pereira dos
Santos van Brazilië. Eerder op de
dag had Carter al van gedachten
gcswisseld met de Panamese presi
dent Omar Torrijos.
Dl- Amerikaanse president sprak
na.-t zijn gasten over het Panama-
akkoord. de wapenverkoop, de be-
licriting van kernenergie en mensen
rechten. Carter had hij voorbaat al
Ikiten weten „geen blad voor de
ikiond te zullen nemen". De laatste
t|jd was cr kritiek op hem geleverd
dat hij zich niet moest inlaten met
4c Zuidamcrikaansc dictators. Dc
^oordvoerder van de president. Jody
Towell. verklaarde dat het de poli-
Kick van Carter is om ook met derge
lijke staatshoofden van gedachten te
^wisselen, ook al is dc Amerikaanse
(regering het niet eens met de poli-
itick van deze Zuidamcrikaansc lei-
iders, die niet zelden de mensenrech
ten op de meest grove wijze geweld
F andoen (martelingen en gevangen-
ouding zonder rechtszaak zijn aan
de orde van de dag). Er wordt een
economisch beleid gevoerd dal
slechts een kleine elite van groot
grondbezitters en fabriekseigenaren
bevoordeelt, en het merendeel van
de bevolking in armoede laat
Bij de ontvangst heeft Carter ..ver
geten" Pinochet de hand te drukken.
Het is gebruikelijk dat men elkaar
voor dc lenzen van de fotografen
uitvoerig de hand geeft, maar Carter
verzuimde dit te doen. De Ameri
kaanse president verklaarde na af
loop van het gesprek met de Chileen
se junta-leider dat zij een zeer open
gesprek hadden gevoerd over de
kwestie van de mensenrechten. Car
ter heeft de vrijlating van politieke
gevangenen aan de orde gesteld. Pi
nochet heeft hem gezegd dat er
maatregelen zijn genomen om de
situatie op het gebied van de men
senrechten te verbeteren. Hij stelde
ook voor waarnemers van de Vere
nigde Naties toe te laten in Chili.
De weduwe van de in de Verenigde
Staten vermoorde Chileense ex-mi
nister Orlando Letelier protesteerde
in Washington tegen het gesprek
tussen Carter en Pinochet. Isabel
Letelier zei dat zij genoeg bewijzen
had dat de moord op haar man. vorig
jaar. met werk was ..van de Chileen
se dictatuur".
Dc ondertekening van hot akkoord
over het Panama-kanaal zal vandaag
plaatsvinden in hel gebouw van de
Organisatie van Amerikaanse Sta
ten (OAS). In totaal 24 staatshoof
den en andere toppolitici zullen
daarbij aanwezig zijn. De voormali
ge Amerikaanse president Gerald
Ford zal de ondertekening bijwonen
als persoonlijke gast van Carter. Het
gebouw van de OAS wordt streng
bewaakt. Tegenstanders van de tota
litaire Zuidamcrikaansc regimes
hebben een protestbctoging aange
kondigd.
Elders op deze pagina een verhaal
in de serie over Midden-Amerikaan-
sc staten.
maar Peking is daarop niet inge
gaan. Berichten in de Amerikaanse
pers dat de Chinezen zich „plooi
baar" hadden opgesteld noemde
Teng ronduit „onwaar".
China heeft steun betuigd aan de
ASEAN, die in het verleden als een
„verlengstuk van het Amerikaanse
imperialisme" werd beschouwd. In
de ASEAN werken vijf pro-westerse
Zuidoost-aziatische landen samen.
Het persbureau Nieuw China haalde
aan dat de ASEAN een „zone van
vrede en vrijheid" voorstaat, los van
de supermachten, en noemde dat
een voorbeeld van de onafhankelijk
heid en de ongebondenheid van de
derde landen. Verder werd gezegd
dat de Sowjet-Unie (China's aartsri
vaal) alleen uit is op het manipuleren
van de ontwikkelingslanden, in te
genstelling natuurlijk tot China. Het
bericht van het Pekinese persbureau
volgt op het bezoek van de Joegosla
vische leider Tito, een groot voor
vechter van de ongebonden landen.
LONDEN (Reuter) Groot-Brittannië zal bij de andere landen van de
Europese Gemeenschap een stevig pleidooi houden voor dc toelating van
Spanje tot de EG. Dit heeft de Britse minister David Owen gezegd na zijn
bezoek aan Spanje. Owen zei dat dc onderhandelingen over de Spaanse
toetreding tot de EG moeilijk en ingewikkeld zullen worden. Italië en vooral
Frankrijk verzetten zich tegen het Spaanse EG-lidmaatschap omdat zij moei
lijkheden vrezen voor hun eigen agrarische sector. Die Frans-Italiaanse
reserve geldt ook een andere kandidaat voor de EG. Griekenland. Owen heeft
gisteren na zijn terugkeer de huidige EG-voorzitter. zijn Belgische ambtgenoot
Henri Simonet, van zijn bevindingen op dc hoogte gebracht.
JOHANNESBURG (AP. UPI) - De 700 leraren van de zwarte
stadswijk Soweto (bij Johannesburg) hebben gezamenlijk ont
slag genomen. De leerkrachten veroordelen het overnemen van
de scholen door de regering en zeiden dat hun plaats In het
onderwijs 'vernederend' is
In Washington zijn gisteren twee
bommen ontploft, één bij het kantoor
van de Sowjetrussische luchtvaart
maatschappij Aeroflot en één op een
terrein vlak bij het Witte Huis. Van
het Aeroflotkantoor werden de ruiten
vernield en bij het Witte Huis (zie
foto) werd een gat van bijna tien
meter doorsnee geslagen. Er deden
zich geen persoonlijke ongelukken
voor. Wie de bommen hebben fft-
plaatst is nog niet bekend. Er zijjn
twee mogelijkheden: er wordt mee
geprotesteerd tegen dc schending van
mensenrechten op Cuba en tegen de
steun van Moskou aan het bewind
van Castro of de explosies zijn een
reactie op het proces tegen leden van
de Hafani-scctc van moslems, die ver
oordeeld zijn wegens gijzeling van 149
mensen in Washington.
■fl
op de opbrengst van de olie uit de
Noordzee maar onmiddellijk maat
regelen nemen.
Inmiddels neemt in Groot-Brittan
nië de sociale onrust verder toe. Gis
teren hebben zich de bakkers bij het
leger stakers gevoegd zodat de Brit
se huisvrouwen geen brood konden
kopen. De 33.000 bakkers sloten de
ovens omdat zij extra geld willen
voor de arbeid op de „summer bank-
holiday" van vorige week. De bak
kers willen net zolang staken tot aan
hun eis is voldaan.
Het vliegverkeer ondervindt nog
steeds grote vertraging door de sta
king van de assistent-verkeerslei
ders. Deze hebben dinsdagavond
overleg gevoerd, echter zonder resul
taat, zodat de acties op de vliegvel
den gewoon zullen doorgaan. De
elektriciteitsvoorziening stagneerde
ook gisteren. De arbeiders in de cen
trales hebben gewaarschuwd voor
het uitvallen van de stroom maar tot
nu toe zit het land niet in het donker.
In de autoindustrie staakten giste
ren nog 25.000 arbeiders en de twee
Londense kranten Daily Express en
Evening Standard verschenen niet
JERUZALEM (Reuter) Een po
ging van premier Menachim Begin
van Israël om meer steun in het
parlement te krijgen voor zijn coali
tieregering, lijkt gisteren schip
breuk te hebben geleden. Begin,
wiens kabinet ter rechterzijde kan
steunen op 63 van de 120 Knesset-
afgevaardigden, voerde een gesprak
van twee uur met professor Jig;nel
Jadin, voorzitter van de Democrati
sche beweging voor verandering,
DASH.
Geen van beiden legde na de bijeen
komst een verklaring af. maar Jiun
IV (2
M (3.
-ASW1
i-De
ïstelvi
troeien. Het land moet niet wachten door een arbeidsconflict.
GENeVE: (upi) Afrika heeft een harde klap gekregen van de wereldwijde
economische teruggang. Die kwam daar harder aan dan in welk werelddeel
dan ook. Bestrijding van stijgende werkloosheid en armoede zijnj „de
zwaarste taak" waarvoor Afrikaanse landen zich gesteld zien.
Dat tenminste is de mening van Francis Blanchard, de directeur-geiu'raal
van het Wereldarbeidsbureau (ILO). In een rapport zegt hij dat er in Af rika
een „wanhopig tekort" bestaat aan alles wat tot ontwikkeling zou ki*inen
leiden. Het rapport werd gemaakt voor de vijfde Afrikaanse regionale
conferentie, die eind deze maand in Ivoorkust wordt gehouden.
Achttien van de 29 armste landen ter wereld liggen in Afrika. 69 proceA van
de bevolking is ronduit arm en 39 procent van de bevolking is ronduit aim en
39 procent noemde Blanchard „noodlijdend". Op een arbeidsmacht vun 14
miljoen mensen zijn meer dan 60 miljoen mensen zonder werk; 10 miljoen in
de steden en meer dan 50 miljoen op het platteland. Verder, aldus Blan
chard, zijn de voedselopbrengsten per hoofd sinds 1965 teruggelopen, in 29
van de 27 landen.
omgeving liet doorschemeren dat er
vrijwel geen kans was dat de DASH
lid van Begins coalitie zou worden.
Als dit inderdaad zo zou zijn, zal
Begin naar verwachting vier vacan
te kabinetsfuncties vergeven aan le
den van zijn coalitie. De functies
zijn voor de DASH beschikbaar ge
houden.
Menachim Begin heeft altijd de in
druk gewekt dat hij minder afhan
kelijk wilde worden van de religieu
ze partijen in zijn coalitie en zijn
basis in de kamer wilde verbreden
door samengaan met Jadins partij.
NAIROBI (UPI) Ethiopië heeft
gisteren de diplomatieke betrekkin
gen met het buurland Somalië ver
broken. De twee landen betwisten
elkaar de zeggenschap over de Oga-
den-woestijn, die op het ogenblik bij
Ethiopië hoort.
Waarnemers sluiten niet uit dat de
breuk tot een openlijke oorlogsver
klaring van de kant van Ethiopië zal
leiden. Hoewel de afgelopen maan
den felle strijd is gevoerd tussen de
twee staten in de hoorn van Afrika
hebben zij elkaar nimmer de oorlog
verklaard.
Met hun on^lagaanvrage geven zij
gehoor aan een oproep van de mili
tante studentenorganisatie die ver
der de leerlingen van de zwarte scho
len heeft verzocht zich niet opnieuw
te laten inschrijven. Nadat de rege
ring de scholen had overgenomen
hebben tot nu toe slechts twee dui
zend van de ongeveer 27 duizend
leerlingen zich weer aangemeld.
Het verzet in de zwarte woonwijk
richt zich tegen de kwaliteit van het
onderwijs aan zwarten, dat veel
slechter zou zijn dan dat aan blan
ken. In een poging dit verzet de kop
in te drukken nam de regering het
beheer over de scholen over maar tot
nu toe heeft dit weinig veranderd.
Wel kwam gisteren een aantal niet
ingeschreven leerlingen opdraven op
de scholen; de politie schatte dat 5
tot 10 procent van het totaal weer In
de banken schoof.
Zomer vorig Jaar keerden de zwarte
scholieren in Soweto zich fel tegen
'net gebruik van het blanke' Afri
kaans op de scholen. Bij rellen toen
kwamen enige honderden mensen
om het leven, terwijl ook tijdens de
boycot van de afgelopen maanden
slachtoffers vielen.
Gisterochtend verspreidde de politie
vijfhonderd jongeren in Soweto die
een protestmars wilden houden naar
Johannesburg, vijftien kilometer
verder. Bij het New Canada station
aan de rand van de wijk schoot de
politie over de hoofden van de beto
gers heen. waarbij naar haar zeggen
geen slachtoffers vielen. Leraren
hebben de politie ervan beschuldigd
een bijeenkomst verstoord te
hebben.
eiland. Op een markt in Kaapstad
zijn gisteren twee pamfletbommen
ontploft, waaruit papieren kwam'-i
met daarop 'Het ANC leeft'. Tegelij
kertijd werd een spandoek met de
zelfde tekst ontvouwd op een garage
in de buurt.
Winnie Wandela
Het Zuidafrikaanse hooggerechtshof
heeft bepaald dat Zinzi Mandela, de
dochter van Winnie Mandela thuis
bezoek mag ontvangen, ondanks het
feit dat dit aan haar moeder verbo
den is. Vader en echtgenoot Nelson
Mandela, de leider van het verboden
Afrikaanse nationale congres (ANC)
zit levenslang gevangen op Robben-
LOESAKA (Reuter. PA) In de
Zambiaanse hoofdstad Loesaka is
een „spertijd" en verduistering inge
steld van acht uur 's avonds tot vijf
uur 's morgens. Dit vanwege de
„oorlogssituatie in zuidelijk Afrika"
De avondklok geldt ook voor de
steden Livingstone. Kafue en Chi-
langa. Volgens president Kenneth
Kaoenda wordt het met de dag
slechter en zullen de komende zes
maanden beslissend zijn voor zuide
lijk Afrika. Zaterdag was in de vier
Zambiaanse steden een spertijd in
gesteld voor drie dagen wat dus nu
voor onbepaalde tijd is verlengd.
Volgens Kaoenda hebben de Ameri
kaans-Britse plannen voor een
zwart meerderheidsbewind in Rho-
desië alleen kans van slagen als een
afdoende olie-boycot tegen dat land
wordt ingesteld, om de blanke min
derheidsregering op de knieën te
dwingen. De nu geldende boycot
wordt van verschillende zijden (on
der andere via Zuid-Afrika) ont
doken.
De plannen van de blanke premier
Ian Smith voor een „binnenlandse
regering" met de gematigde zwarten
in het land is inmiddels verworpen
door bisschop Abel Moezorewa en
dominee Ndabingj Sithole, op wie
hij zijn hoop had gesteld. De twee
geven de voorkeur aan de Ameri
kaans-Britse plannen voor een
zwart meerderheidsbestuur. die
voor Ian Smith volstrekt onaan
vaardbaar zijn.
El Salvador, het kleinste
id van het Amerikaanse con
tent. wordt de dienst uitge-
aakt door een kleine groep
<2 30^root-grondbezitters. Soms
aat dat niet goedschiks en
nenooi an maken de rijke boeren ge-
rg°(3 o ruik van de militaire regering
suniigi je desnoods met geweld elk
lu-Dsrerzet tegen de bestaande ver-
a«-sc oudingen breekt.
grootgrondbezitters schrikken
r nog drastischer maatregelen
iet terug Wanneer ze geen gebruik
lunnen maken van het apparaat van
Ie militaire regering dan nemen ze
Misdadige benden in dienst. Zo
reigde de rechtse terreurorganisa
tie Unie van Blanke Strijders vorige
tiaand alle Jezuïten in het land te
killen doden die op 20 juli nog in het
■nd zouden zijn. omdat ze zich
Fhuldig zouden hebben gemaakt
lan communistische ondermijning.
Voetbaloorlog
'1 Salvador is iets kleiner dan Neder-
ind en telt ongeveer vier miljoen
iwoners. Voor Latijnsamerikaanse
tgrippen is het land dan ook zeer
icht bevolkt met 180 mensen per
u-rkanle kilometer Met een geboor-
cijfer van 3.3 procent heeft het
nd de sterkst aanwassende bevol-
ng in Latijns-Amerika Dit heeft
t»x- geleid dat tal van Saivadoria
'•n naar het noordelijk van El Sal-
ador gelegen Honduras zijn uiige-
"'ken In dit veel minder ontwikkel
end zijn ze erin geslaagd, een
flink aantal van de sleutelposities in dat de officiële contacten tussen bei-
het economische leven te bezetten, de landen hersteld werden.
door Herman Amelink'
ker
nog
rendu,,
vier
incti
jelegk.,
opm i,
ctie. ri
►ig
>ijkef
rijd
scha
De toenemende rol van de Salvadori-
anen in Honduras leidde in 1969 tot
de zogenaamde voetbaloorlog, die
vier dagen duurde. In de voorronden
voor het wereldkampioenschap
voetbal verloor Honduras de beslis
singswedstrijd van El Salvador. Dit
leidde tot een enorme ontlading van
woede op de in Honduras wonende
Salvadorianen. El Salvador bond de
strijd aan, omdat de Hondurese pre
sident Lopez Arellano een wet uit
vaardigde die het Salvadorianen on
mogelijk maakte grond te bezitten
in Honduras De wet was oorspron
kelijk bedoeld tegen de Amerikaan
se United Fruit Company, maar de
toepassing ervan tegen de 300.000
Salvadorianen, van wie het meren
deel illegaal in Honduras verbleef,
tastte het nationale eergevoel van El
Salvador zo sterk aan dat het land
overging tot gewapende acties.
Imago
Door bemoeienis van de Organisatie
van Amerikaanse Staten (OAS) werd
het conflict gesust, maar het heeft
tot februari vorig jaar geduurd, voor-
Zoals vele militaire dictaturen, pro
beert ook de militaire regering van
El Salvador wel een beetje een de
mocratisch imago op te houden door-
regelmatig presidentiële verkiezin
gen uit te schrijven. Die verkiezin
gen leveren steeds een overwinning
op voor de presidentskandidaat die
de steun heeft van het arme deel van
de bevolking. Maar steevast weten
de militairen het weer zo te draaien
dat hun kandidaat op de presiden
tiële stoel komt te zitten.
Op 1 juli van dit jaar volgde Carlos
Humberto Romero generaal Molina
als president op. De verkiezingen,
die op 20 februari werden gehouden,
leverden hem een overwinning op
Ernesto Ciaramount Rozeville op.
de kandidaat van de Unie van de
Nationale Oppositie, bestaande uit
christen-democraten en linkse par
tijen en partijtjes De uitslag wekte
algemene verontwaardiging Zelfs
de door de regering ingestelde kies
raad was boos over het geknoei met
de verkiezingsuitslag. Sommige
stembussen zaten namelijk al
stampvol stembiljetten nog voordat
de stemlokalen waren opengegaan.
De bevolking ging massaal de straat
op. maar werd er door de militairen
even snel weer afgeknuppeld Resul
taat van de ongeregeldheden, die
enkele dagen duurden: zes doden en
vijftig gewonden. En Ciaramount
Rozeville werd op het vliegtuig naar
Costa Rlca gezet.
Daarmee herhaalde zich de geschie
denis. Vijf Jaar eerder kwam gene
raal Molina haast op Identieke ma
nier aan de macht. In 1972 won
namelijk de christen-democratische
kandidaat José Napoleon Duarte de
verkiezingen De regering die deze
uitslag niet pikte, vorderde hertel
ling. Een poging tot een staatsgreep
leidde ertoe, dat Molina president
werd en dat zijn tegenstander het
land werd uitgezet. De universitaire
wereld kreeg de schuld van de on
rust. Veertig hoogleraren werden op
gesloten en de universiteit ging voor
een Jaar dicht.
Hervormingen
De heerschappij van de kleine groep
families die vrijwel het gehele
grondgebied en gehele handel van
El Salvador in handen heeft, gaat
zover, dat zelfs zeer bescheiden po
gingen tot hervormingen onmiddel
lijk de grond Ingeboord werden.
Toen generaal Molina voorstelde om
op zeer kleine schaal een deel van de
negentig procent landloze boeren
aan een lapje grond te helpen, moest
hij dit voorstel haastig inslikken
toen de rijke boeren zich verenigden
ln de Nationale Associatie van Pri-
vé-Bezltters. (NAPE)
Inmiddels plaatst de kerk zich
steeds openlijker achter de onder
drukten. Vooral sedert de bisschop
penconferentie van Medellin in 1968
is er grote verandering gekomen in
de houding van de officiële kerk. De
kerk wijst erop dat de armoede van
het volk. dat nog voor vijftig pro
cent analfabeet is. niet te wijten is
aan de overbevolking, maar aan de
extreme ongelijkheid in dc verde
ling van de welvaart en het bezit in
het land Zeven procent van de be
volking bezit 81,3 procent van de
grond Het grootgrondbezit wordt
vooral gebruikt voor de verbouw
van exportprodukten als ko.'fie, ka
toen en suiker, terwijl het land voor
zichzelf onvoldoende voedsel produ
ceert Volgens de aartsbisschop van
San Salvador lijdt 92 procent van de
kinderen beneden de vijf Jaar aan
ondervoeding.
Jezuïeten
De campagne tegen de kerk richt
zich momenteel met name tegen de.
voor het merendeel uit het buiten
land afkomstige. Jezuïeten. Twee
Jezuïeten hebben inmiddels de dood
gevonden, onder wie de in zijn paro
chie populaire Rutllio Grande, die
door bisschop Oscar Romero y Gal
danez al de eerste martelaar van Ei
Salvador is genoemd. Zes andere
Jezuïeten zijn zwaar mishandeld tij
dens ondervragingen en veertien
zijn er uitgewezen of mogen het land
niet meer in na een verblijf buitens
lands.
Inmiddels heeft het Amerikaanse
Congres zich ook bezig gehouden
met de vervolgingen in El Salvador.
Het land, dat geen strategische be
tekenis heeft voor de Verenigde Sta
ten. lijkt bij uitstek toegankelijk
voor Amerikaanse druk om wat
menswaardiger met mensen om te
springen.
De verhoudingen verharden zich.
Het hoofd van de Jezuïeten in Mid-
den-Amerlka. Cesar Jérez. heeft al
gezegd dat de 47 nog in El Salvador
verblijvende Jezuïeten niet vrijwil
lig het land zullen verlaten. De 8al-
vadoriaanse militaire heersers zijn
ai met excommunicatie bedreigd,
wat Roomse militairen toch wel een
waarschuwing zullen vinden En de
arme boeren van het land beginnen
het gevoel te krijgen, dat ze er niet
meer alleen voorstaan
