Alleen voor nazorg verantwoordelijk
f 1
wijzen
Het China van Mao
NCRV reageert op kritiek landelijke stafgroep rtv-opvang
I I'"jij1
i;i i I,i i
I 1111 11 i i 'TH
i I I Y I I Y
'i'I i i i'
II III
i'?i
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1977
RADIO EN TELEVISIE
TV-COMMENTAAR
door Ton Hydra
Uolmini/uuui,. wachtenden voor u" en dat de hele
Dat er reacties zouden komen op de
belichting van alternatieve
geneeswijzen, daarop had men bij
de NCRV wel gerekend. Ook na de
uitzending van dinsdagavond zat
een ploeg medewerkers aan de
telefoon paraat voor het geven van
nadere informatie over het
eventueel verlenen van bijstand Zij
hebben het geweten: tot heel laat
kregen ze een ononderbroken
stroom vragen te verwerken.
Qisteren wisten de
programmamakers helemaal niet
meer. hoe zij het hadden. Vele
honderden telefoontjes sloegen alle
verwachtingen met stukken
Verscheidene mensen zijn aan de
Hilversumse Schuttersweg niet aan
hun normale werk toegekomen. Het
leek de inlichtingendienst van de
PTT wel.Er zij n nog zoveel
dag door.
Uit de overstelpende hoeveelheid
reacties bleek, dat de meerderheid
van dce kijkers door het programma
hevig geïnteresseerd raakte voor de
mogelijkheden die de
natuurgeneeswijze kennelijk biedt
De hoop dat er dan misschien ook
iets tegen hun migraine zou zijn te
doen. moet velen naar de telefoon
hebben doen grijpen. Vrijwel
ledereen wilde het adres weten van
de twee artsen, die in „Onder
Behandeling" te zien en te horen
waren.
Om nagekomen belangstellenden
de tijd en kosten van het telefoneren
te besparen, laat ik hier de adressen
volgen:
Dokter H. van der Upwich woont in
Bussum, Prins Hendriklaan 1 en
dokter Han Stiekema heeft zijn
praktijk aan Blanken 7 in het
Drentse Ruinen.
Men mag natuurlijk niet
verwachten, dat zij meteen iedereen
kunnen helpen; dat is uitgesloten.
Alleen al het beantwoorden van alle
brieven zal veel extra tijd vergen.
Menigeen zal dus worden verwezen
naar één van de andere, meer in zijn
of haar buurt wonende,
natuurgenezers. Het probleem is
echter, dat er slechts dertig in ons
land praktijk uitoefenen en dat zij
nog geen organisatiebureau
bezitten om bij deze overweldigende
belangstelling bemiddelend te
kunnen optreden.
Intussen is wel overtuigend
bewezen, dat de behoefte aan een
rubriek als 'Onder Behandeling'
zeer groot is Of je daaraan
conclusies zou kunnen of moeten
verbinden met betrekking tot de
gebruikelijke gezondheidszorg, laat
ik aan deskundigen over. Ik mag
aannemen, dat de leiding van de
NCRV zich bewust is van de
bijzondere waarde van een rubriek
die het welzijn kan bevorderen Dat
je aldus in bijzondere zin
'ontspanning' kunt brengen, althans
in die richting als doorgeefluik mag
fungeren, wordt waarschijnlijk te
weinig nog beseft en op waarde
geschat in omroepland. En het
verlangen naar die ontspanning zou
wel eens in sneller tempo kunnen
gaan wedijveren met de behoefte
aan lachen Want zo gezond en
opbeurend is de samenleving
bepaald niet.
Het één heeft met het ander niets te
maken en u mag er dan ook
beslist niets achter zoeken maar
ik moet even doorgeven, van een
contactpersoon bij de EO te hebben
gehoord, dat men zich daar niet
heeft gestoten aan het artikel van
collega Klei over 'Fruitmand en
Liedboek'. 'Daar was geen enkele
aanleiding toe', aldus de man die
mij vaak terwille is, wanneer ik een
EO-programma vooraf wil bekijken.
Aanleiding tot boosheid en tot hte
schuiven van kwade trouw in onze
schoenen, was er dus evenmin, zo
voeg ik eraan toe. Lezen leer je vlug.
maar goed verstaan, wat je leest,
kan soms bar moeilijk zijn.
Als variant op het gezegde „Een onge
luk komt zelden alleen" kan van de
Nederlandse omroepen tegenwoordig
wel worden opgemerkt „Een program
ma-onderwerp komt nooit alleen",
waarbij het woordje ongeluk verder
niets ter zake doet. Begon de NOS
zondag met een serie films van Joris
Ivcns over China, vanavond zendt de
VPRO de Franse documentaire „Het
China van Mao van 1893 tot 1976" uit.
Geschikt materiaal voor sinologen,
maar ook voor alle andere belangstel
lenden om te vergelijken. In de film van
vanavond van Roger Pic zal echter meer
politieke stof zitten dan in de Ivens-
cyclus. Van de vier uur film, die de
Fransman met moeite vooral buiten
China moest opsporen, omdat van de
laatste halve eeuw niets was bewaard in
archieven, hield Theo Uittenbogaard
ruim anderhalf uur over voor de VPRO-
uitzending. Deze begint vanavond om
19.45 uur op Nederland 2.
122: „Wil je graag mee naai huus.
buurman," lachte de eigenaar van
de oude auto, toen hij zijp vehikeltje
tot stilstand had gebracht ..Nee
maar! Daar hebben we warempel
boer Knolle!" riep smidje Verholen
verheugd uit. „Vertel 's op, Knolle!
Hoe kom jij zo ver van huis. hele
maal bij de grens van Barreberië?"
„Stap in. buurman." grinnikte
Knolle. ..Dan zal ik je onderweg pre
cies uit de doekies doen hoe ik hier
ben gekomme. De zaak zit zó. zie je.
Het bennen de eerappels. Eigenhei-
merse Blauwkoppies Pootgoed dus
eigenlijk min of meer Ik ben ermee
naar de grote landbouwbeurs in
Lapswansk geweest De Barrebeer-
ders hadden daar de grens een bee
tje opengezet veur buutenlandse
boeren, snap je. Nou ik erheen,
hè, met me Eigenheimerse Blauw
koppies, want betere eerappels ben-
ne d'r écht niet.
Maar nou mot je
niet denken, da'k er één cent heb
kunnen verdienen, want de Barre-
beerderse regering had de mensen
daar wiesgemaakt, dat wij in het
westen de Eigeheimerse Blauwkop
pies allemaal hadden besmet met
vreselijke ziekteverwekkers en ver-
schikkelijke baksillen „Dus je
Hebt niks kunnen verkopen.'' glim
lachte smidje Verholen. „Nog niet
eens EEN knolletje," zuchtte boer
Knolle. „Nou en daarom ga ik
maar weer rustig op huus an met de
Eigenheimerse Blauwkoppies
Zo keuvelend en pratend schoten
de vrienden mooi op. en toen tegen
de ochtend de zon opkam, bereikten
ze de rand van het Rijkhuyzer
Bos
FERD'NAND
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM „De NCRV is
alleen verantwoordelijk voor
de opvang van de eerste reac
ties op de eigen programma's
voor radio en televisie Het luis
teren. de doorverwijzing voor
hulp moet aansluiten bij de
sfeer en opvang van onze pro
gramma's." Dit zegt Rien van
der Schee, hoofd gesproken
woord van NCRV-radio over
het nazorg-werk waarmee zijn
omroep 1 april is gestart.
Zijn uitspraak is een reactie op de
kritiek van de landelijke stafgroep
rtv-opvang. Deze heeft de NCRV in
een schrijven haar misnoegen laten
weten over het feit dat de NCRV
gebruik gaat maken van een eigen
hulporganisatie. Daarbij wordt con
tact opgenomen met landelijke dia-
konale organisaUes van de Hervorm
de Kerk. de Gereformeerde Kerken
en de Christelijke Gereformeerde
Kerk
Vorig Jaar is de landelijke opvang rtv
opgezet door de federatie van telefo
nische hulpdiensten. Jiont (de lande
lijke organisatie voor maatschappe
lijk werk), de stichting Korrelatie en
de Nederlandse vereniging voor am
bulante geestelijke gezondheidszorg
Het bestaat uit elf provinciale teams
van hulpverleners die kunnen wor
den Ingezet om mensen te woord te
staan die na uitzending over psycho
logische of sociale onderwerpen be
hoefte hebben aan hulp of een
gesprek
Evenals de NCRV-nazorg is de Lan
delijke stafgroep rtv-opvang al een
aantal Jaren in voorbereiding. De
NCRV is niet de enige omroep met
een eigen voorziening. De KRO heeft
ai een aantal Jaren geleden het om
roeppastoraat opgezet en van de
IKON ls het werk van ds. Alje Kla-
mer lang bekend. Op algemeen ge
bied uitte Doll Coppes In de Tweede
Kamer midden 1975 de wens. dat er
een landelijke opvang-lnstantie zou
komen die de hulporganisaties zou
coördineren, die de nazorg na radio-
en tv-programma's verzorgen.
In de brief aan de NCRV ontkent de
stafgroep dat geen aandacht wordt
besteed aan dlakonale of pastorale
zaken. „De rtv-opvang is met opzet
per provincie georganiseerd omdat
dan aansluiting mogelijk is op het
eigen karakter van de provincies,
ook in godsdienstig opzicht. Boven
dien worden de teams bemand door
mensen die in hun" dagelijks werk
ook te maken hebben met godsdien
stige aspecten van vragen om hulp."
Verder voert de stafgroep aan. dat
met name het maatschappelijk werk
in de teams van oorsprong diako-
naat is en dat de teams extra pasto
rale hulp inroepen bij uitzendingen
die dat nodig maken. De stafgroep
vindt dat pastoraat, diakonaat en
hulpverlening niet dusdanige tegen
stellingen zijn dat ze In 1977 nog een
organisatieprincipe kunnen vormen,
met alle versnippering van het
hulpaanbod dat daar het gevolg van
is. De groep heeft zich bereid ver
klaard samen met de NCRV naar een
oplossing te zoeken.
„Het is beslist de bedoeling van onze
nazorg om samen te werken met
landelijke organisaties", is de reactie
van Rien van der Schee, desge
vraagd. „Het is niet onze bedoeling
een eigen omroeppastoraat te creë
ren, maar samen te werken met
hulporganisaties. Het is beslist niet
zo, dat wij een eigen hulporganisatie
In het leven willen roepen. We willen
samenwerken met gekwalificeerde
mensen uit het achterland. Als blijkt
dat verder hulp nodig is, wordt van
zelfsprekend contact opgenomen
met sociale of andere Instellingen.
We smeren niets met pastoraat dicht
of zo," zegt hij.
De vrouw, die de NCRV-nazorg coör
dineert is Cathy Wolfswinkel, afkom
stig van Hier en Nu-radio Dat bete
kent dat luisteraars en kijkers die
reageren op programma's gehoor
zullen krijgen. Van de nazorg werd
en wordt gebruik gemaakt ln de cy
clus programma's voor radio over
rouwverwerking en de radiozieken-
bezoek-uitzending.
Overigens heeft de NCRV wel ge
bruik gemaakt van de diensten van
de landelijke stafgroep rtv na het
programma van Henk Mochel over
slapeloosheid. De VARA schakelde
de stafgroep ln bij een uitzending
over gehandicapte kinderen, de
AVRO over stervensbegeleiding en
de N08 over alcoholisme. Tijdens en
na de eerste drie uitzendingen heb
ben twaalf teams met ln totaal 250
helpers binnen 24 uur ruim tweedui
zend mensen te woord gestaan of
verder geholpen.
Speciaal vandaag
Dc VPRO vertoon! een Fran
se documentaire over het
China van Mao.
Ned. I I 19.45
Flavius Josephus en de Do-'
de-Zeerollen worden belicht
in dc derde aflevering van de
EO-serie De Bijbel open.
Ned. I 21.50
In Brandpunt: de aanslag op
de Duitse industrieel Schley-
er en het proces tegen de
Zuidmolukkers.
Ned. 2 22.05
Herr Selinger geht zu weit is
een tv-spcl over een oude we
duwnaar die er heel wat voor
over heeft om voor vol te wor
den aangezien.
Duitsl. 2 23.00
O De tenor Gerald English en
pianist John Constable ver
tolken The Holy Sonnets of
John Donne van Benjamin
Britten.
Hilv. 4 14.02
Op het orgel van de Paradijs-
kerk in Rotterdam speelt
Wouter Blacquière werk van'
Saint-Saëns en Vierna, waar
na hij eigen variaties over
psalm 141 ten gehore brengt.
Hilv. 1 21.20
9 In Spraakmaken (NCRV)
een discussie over de pers
vrijheid.
Hilv. I 21.45
Radio vandaag
HILVERSUM I (291 m en FM-kanalrn
NCRV 7 00 N»eu»» 7 02 Hrt levende
Woord 7 04 «S» Te Drum Laudamus 7 30
Nieuw*. 7 41 Hier en nu «S> 7 SS «S» Van
daag donderdag 8 24 Trefwoord 030
Nieuw8 36 Gymnastiek voor de huis
vrouw 45 (Sl Tot uw dienst 9 45 (Sl Onder
d«- hoogteron 10 30 Nieuw» 10 33 (Si In het
zilver programma voor bejaarden 12 00<S»
Dv Kiiima Hawaiian» Show 11.15 Boer en
tuinder 1126 Mededelingen t b v land en
tuinbouw 1230 Nieuws 1141 «Si Hier en
nu 12 55 «Si Middagpauredienti 13 15 (Sl
M«-tropolr Orkevt 1330 iS» NCRV Glubaai
17 30 Nieuws 17 32 (Sl Hier en nu 16 00 De
kerk indaag 10 19 Zendtijd Politieke par
'•jm D 66 14 30 N.euw» 1141 Kwartet
Rudy Bnnk (S. 16 53 'Si Zojuivt verwin
nen boekenrubriek 19 00 (Si Leger des
Heil»kwartK-r 19 15 (Si De wereld zingt
God» lof 20 00 (S) Goed gestemd Liedje-
^programma 20 40 E«-n, twee. uit de maat
programma over onderwijs en opvoeding
21 OO (Si Bastaardkinderen van de zon 2120
(Si Kerkorgelconcert 21 45 (Sl Spraakma
km 22 25 Avond
•verdenking 22 30 Nieuws 22 40 Politiek
wte-fcowr/xht 22 50 Van ofue cwrnpon
denim 23 00 'S> Rondom het woord 23 55
Jazztime 23 S5 24 00 Nieuws
Hfl.VF.RM'M tl 1402 m en FM kanalen
AVRO 7 00 Nieuwv 7 11 Ochtendgymnas
tiek 7 20 Op blote voeten, spclprogramma
8 00 Nh-uws (8 11 Radiojournaal8 50 Mor
genwijding 9 00 Staat het verenigingsleven
weer ut bloei' Informatief programma 9 35
Waterstanden 9 40 Schoolradio 10 00 Radio
Lawaaipaprgaai 10 10 Arbeidsvitaminen
ver zoekplaten pro gr am ma (It 00 Nieuws
ii 03 Radiojournaal i II 30 Rondom twaalf,
een uur allerlei. 12 30 Y all come. Country
Wi-stemmuiiek 13 00 Nieuws 13 11 Radio
journaal 13 25 Beursplein 5 13 30 'n Mid
dagje AVRO. gevarieerd programma 17.00
(Sl 13-Speciaal. jeugdprogramma 17 40 Dc
Vnje Gedachte 17 55 Mededelingen 18 00
Nieuws. 14 11 Radiojournaal IKON 18 30
Kleur, informatief programma AVRO
19 00 Sportpanorama 19 40 Eigen Baas. in
formatief programma 20 00 Nieuws 20 05
(Si Klassieke muziek 21 20 (S) Janspec
trum 22 20 Aspecten, kunstrubriek NOS
23 00 (S) Met het oog op morgen 23 05
Actualiteiten overzicht Radio Tv 23 10 De
krant van morgen 23 20 Den Haag vandaag
HILVERSUM III (445 m ea FM kanalen)
TROS 7 02 iSl Vaak v ochtends 9 03 (S) De
Hugo van Gelderen Show 11 03 (S) Gerard
de Vnes draait op verzoek 12 03 (S) Boter.
Klaas en prijzen 1403 (S) Polderpoppara-
dt- 1603 (Si Europarad. NOS 18 03 De
vacaturebank 1610 NOS-maal TROS
19 00 (Sl Poster 20 02 «Si Soul show 22 02
(S> Sesjun 23 02 (S) Close up 0 02 (S) Lp-
wetV I 02-7 00 (Sl De nachtwacht
HILVERSUM IV iFM-Kaaaleai KRO 7 00
Nieuws. 7 02 (Sl Badinene 9 00 Nieuw» 9 02
(Si Aan woorden voorbij. 9 10 (Sl Vukaal
Ensemble van het Brabants Conservatori
um en Trevoi Pinnock. Clavecimbel 9 55
tSi Klassieke en moderne orkestmuziek
II 15 (Sl Hedendaagse muziek 1200 (S)
Rond
om Mrs Amy Beach 14.00 Nieuws 14 02
(S) Engelse componisten 15.00-17.00 (Sl
Kollage'
TV vandaag
I
114» NOS/NOT: Schooltelevisie
34.30 Schooltelevisie
16.00 E.O.: da WaNona. N-eana
16.45 NOS: Fafaeft)—krant
10.59 Journaal
1046 VPRO: Rubowa. kinderprogramma
19 20 Al In Ow famOy. tv-aarla
19.45 Hat CNna van Mao van 1803-1976.
NEDERLANOn
16.46 NOS: Toeristische Opa
16.55 Journaal
19.06 KRO: Cijfers an lettere. Spetprogramma.
19.25 Oa wondere wereld onoar water
20.00 NOS: Journaal
2045 KRO: De terugkeer van de wrekers
21.15 AO you need, geschiedenis van de
populaire muzwk
21.35 NOS: Journaal
71 JO E.O.: Revme JoesphueendeDode
Zeeroten Deb**open
22.15 Jeremy, dc
22.45 Journaal
22 05 Brandpunt
22.45 Levensloop geeprek
23.10 NOS: Oen Haag vandaag
23.25 Journaal
Claire had er voor gezorgd, dat hem
geen groots welkom werd bereid,
want dat vond zij veel te vermoei
end. Het gevolg was, dat zij al kort
na hun aankomst samen voor het
vuur in de bibliotheek zaten. Hij
keek heel lang naar Claire; zij was
een stuk magerder geworden en
haar ogen gaven hem de indruk, dat
^ij gerijpt was. Maar hij vond dat dit
alleen maar winst was. „Ik was bijna
vergeten, hoe mooi Je was. vro.uw!"
en toen zij wel glimlachte, maar
niets zei, ging hij verder: „Ik denk
dat het even zal duren, eer ik me
weer helemaal heb aangepast. Het is
nu allemaal nog een beetje verwar
rend, net alsof je terugkeert naar
een plek waar je sinds je jeugd niet
meer bent geweest, maar waaraan je
alleen maar blijde herinneringen
hebt."
„Het zal niet lang duren, Paul, geen
achtenveertig uur. ais je je kunt
ontspannen en het dal weer kunt
inzuigen."
Zijn zwijgzaamheid verontrustte
haar een beetje, zij dacht dat hij
zoveel te vragen zou hebben.
„Wat vond je van de baby? Je bent
een hele tijd boven geweest, maar
daarna heb Je niets gezegd".
Hij herstelde zich. maar zij zag, dat
het hem inspanning kostte: „Jill? Ik
vond het een prachtig kind," en toen
met iets van zijn oude plagerij: „Te
gen dat zij zeventien is, is zij hele
maal Claire Derwent".
„Vind Je de naam Jill leuk of wil Jij
haar een andere naam geven?"
„Nu je het me vraagt: Ja, ik zou haar
Claire willen noemen".
Zij voelde zich enorm opgelucht:
„Heb je daarvoor een speciale
reden"5"
„Zij lijkt erg op Je en bovendien
ZIJ wist precies wat hij dacht, maar
zij wilde dat hij het zou zeggen en
daarom keek zij hem vragend aan.
Hij glimlachte tegen haar en zij wist,
dat alles weer goed zou komen. „Dat
weet Je erg goed. Moet lk het heus
zeggen?"
„Ja, graag".
„Goed dan. Zij is veel meer het kind
van onze liefde dan een van de ande
ren. Dat kan niet anders, als ik te
rugdenk aan die dagen van mijn
verlof. Zo is het toch?"
„Ja zo is het".
„Dan is het dus voortaan Claire", zei
hij en ineens was alles hem weer
even vertrouwd als vroeger. Zij voel
de het aan en het kostte haar moeite
zich niet in zijn armen te werpen
„Ik kan je nu al wel zeggen, dat zij
een lastpost wordt. Dat komt door
al mijn getob tijdens de zwanger
schap. maar een mens kan niet alles
De Boekerij Baarn
verwachten. Zij wordt misschien wel
een grondig-verwend meisje met een
hele kring lastige aanbidders om
zich heen".
„Dat mag van mij", zei Paul fel, „na
alles wat wij hebben moeten door
maken, voel ik er alles voor, dat de
volgende generatie alleen maar van
het leven geniet". Ineens dacht hij
aan de arme Ikey en Hazel en hun
kind, dat nu boven sliep. Bitter ging
hij verder: „Ik vind het toch zo ellen
dig, dat Ikey het niet gehaald heeft.
Drie maanden voor het eind!" Hij
stond op en keek Claire angstig aan:
„Claire, als ik neerslachtige buien
krijg, denk dan niet dat jij of de
kinderen er iets mee te maken heb
ben. Dan denk ik alleen maar aan
kerels als Ikey en Tom Williams en
Will Codsall en al die anderen die er
niet meer zijn".
Zij keek hem even weifelend aan,
alsof zij zich afvroeg of zij er op ln
moest gaan of niet. Toen zei zij:
„Was het het waard, Paul? Was het
het echt waard? Ik bedoel, had het
allemaal niet kunnen worden voor
komen met een beetje meer gezond
verstand en verdraagzaamheid?"
Hij hoefde niet lang na te denkei
over die vraag, want dat had hij al zo
vaak gedaan: „Het zal het waard
geweest zijn, als iedereen hierdoor
zo volwassen is geworden dat hij al
die bombast van nationalistische
vooroordelen overboord gooit. Zo
dachten wij er tenminste op het
slagveld over. Of het had kunnen
worden voorkomen? Ik geloof eigen
lijk van niet. Het had misschien een
paar jaar kunnen worden uitgesteld,
maar niet langer met van die opge
blazen idioten als de Kaiser en de
tsaar en zoveel van die blaaskaken
bij ons in de top. Maar nu staan de
zaken er anders voor; eenvoudig om
dat het moet. Niemand zal ooit meer
iets dergelijks dulden en dat geldt
ook voor de Duitsers en zeker voor
die arme drommels van Fransen, die
het 't hardst te verduren hebben
gehad". Er knapte Ineens een blok
hout in het vuur en zij zag hem
ineenkrimpen. Op hetzelfde ogen
blik stond zij naast hem en overdek
te zijn gezicht met kussen. „Laten
wij er niet meer over praten. Wij
doven het vuur en gaan naar bed. Jij
had er al uren geleden in moeten
liggen".
III
Op 1 juni 1919. zijn veertigste ver
jaardag. liep hij naar de stal en
vroeg Chlvers of de nu eenentwintig
jarige Snowdrop nog een paar uur
met hem zou kunnen rondstappen
wordt vervolgd
In elk vakje een letter plaatsen zo
dat de letters woorden vormen, tot
en met de zesde rij bestaat elk
woord uit dezelfde letters als het
voorafgaande woord plus een letter.
Na de zesde rij bestaat elk woord uit
dezelfde letters als het vooralgaan-
de woord minus een letter.
1. muzieknoot, 2. veerkracht, 3. wen
ding, 4. man, 5. tichelsteen. 6. twist,
7. smakelijk, 8. deugniet, 9. rood in
de wapenkunde, 10. water doorla
tend. 11. oude lengtemaat.
Oplossing vorige puzzel.
Hor. 1. salon. 5. spant, 10. Edam, 12.
olie, 13. re, 14. anker. 17. e.I. 18. Ira,
20. res, 21. Ate, 22. ka. 24. as, 25.
mals. 26. rata. 28. na. 30. me, 32. pat.
34. mot. 36 rap, 38. er, 39. leder, 41.
ai. 42 rede, 44 arTe. 46. tsaar. 47.
speer
Vert. 1. serie, 2. ader. 3. la, 4. oma. ft
por. 7. al. 8. niet. 9. teken. 11. akef.
15. nr. 16. es, 19. akant. 21. aster. 23
aht, 24. aam, 27. apert. 29 node, 31
spier, 33. Ares, 34. me. 35. te, 3ft
Aare, 39. Lea, 40. rap, 43. da, 45. re