Christenen hebben het moeilijk
met het Eurocommunisme
Trouwen in de kerk?
Uit brieven van lezers
Vaart uit toenadering tot buitenverbanders
Hoe vrijzinniger elders,
hoe meer aandacht voor
vrijgemaakte hogeschool
Christelijke gereformeerde synode
Wereldrecord korte preek
VANDAAG
:Re
Voorbijgangei
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1977
KERK
Trouw/Kwartet
Van een medewerker
SALZBURG Na bijna tien Jaar te hebben gezwegen is de
internationale ..Paulusgesellschaft'" voor het eerst weer in con
gres bijeen Deze organisatie van wetenschappers is in de jaren
zestig beroemd geworden omdat zij leidinggevend was voor de
dialoog tussen christenen en marxisten In het Tsjechische
Marienbad vond in 1968 de laatste bijeenkomst plaats, kort voor
de Russische invasie.
schaft moest zwijgen is er ook voor
christenen en marxisten veel reran»
derd het Eurocommunisme van
Tsjechoslowakije is onder de voet
gelopen door de Sovjets Het socia- Moeiliik
listisch experiment in Chili is vernie- J
tigd met behulp van Noord-Amerika.
In zuid-Amerika is de theologie van
de bevrijding opgekomen.
monstraties en de stakingen. Daar
ontstaat de theologie van de prak
tijk.
Marxisten van naam die. toen het
christendom tegemoet traden moe
ten nu thuis blijven, onder andere
Machovcc die ais balling m zijn ei
gen land het boek schreef ..Jezus
voor atheïsten" Hij zegt hierin niet
in een Europa zonder christendom te
kunnen leven, maar intussen ver
biedt het Praagse regime hem sinds
Charta T7 zelfs het orgel te bespelen
in de zondagsmis
Ook in het vrije west-Europa onder
vindt de Paulusgesellschaft echter
de bedreiging van de democratie.
Omdat er communisten naar het
congres in Salzburg zouden komen
weigerde de Oostenrijkse regering
subsidie Daardoor moet met zeer
bescheiden middelen worden ge
werkt. zelfs de vertaalinstallatie in
het congresgebouw kon niet ge
huurd worden
In de tien jaren dat de Paulusgesell-
Er is de beweging van christelijke
basisgroepen en van „christenen
voor het socialisme" ontstaan. De-
vaag vaak de Westeuropese theolo
gen daarop antwoorden. Collega's
uit Zuid-Amerika en Hongarije
moesten in hun plaats spreken. Zij
maakten duidelijk waarom het
Godswoord van de solidariteit niet
van de gevestigde kerken te ver
wachten is. Over het Godswoord
wordt nagedacht In de gevangenis
sen, de fabrieken, de mijnen, de de-
De christenen blijken het er dikwijls
zeer moeilijk mee te hebben om ver
trouwen te geven aan het Eurocom
munisme. Is het een tactiek, een
infiltratie van Moskou? Kan het
communisme deze interne veelvor
migheid wel aanvaarden? Als in
Rome. Madrid en Parijs de Euro-
communistische partijen groeien,
gebeurt daar dan straks niet hetzelf
de als wat in Budapest 1956 en
Praag 1968 is gebeurd?
Wat is voor christenen het alterna
tief? Het kapitaalsysteem waarmee
Europa afhankelijk is van de Vere
nigde Staten is even onaanvaard
baar. Het vrijheidsideaal van Ameri
ka was een politiek ideaal, econo
misch heeft men met des te meer
felheid gekoloniseerd en doet dat
nog. En Europa neemt daaraan deel.
Terecht werd dit opgemerkt door
prof. dr A. J. Rasker uit Leiden die
in Salzburg de „Praagse vredescon
ferentie" vertegenwoordigt.
Is er voor het gespleten Europa een
derde weg, ingeklemd als het is tus
sen Rusland en Amerika? In een
tweede verslag wordt daarop nader
ingegaan.
Korte duidelijk geschreven. tofst aan een kant getypte, boeven kunnen worden
gestuurd naar Seaetans Hoofdredactie Trouw/Kwartet. Postbus 059. Amsterdam Bij
pubtikatie wordt de naam van de schrijver vermeld
Mensenmoord (1)
Graag een reactie aa.v. „Is abortus
mensenmoord0" door prof. G. Kui
per in Trouw van 3 september J.l. 1.
Uiterst merkwaardig zijn de biolo-
L;isch-embryologische enormiteiten
t.a.v. de vraag: wanneer is er mense
lijk leven? 2 De bijbel bestaat op dit
punt geen enkele onzekerheid, zie
psalm 22 11, psalm 139 13 en ver
der. Ik wijs speciaal op psalm 71:6
„op u heb ik gesteund van de schoot
van mijn moeder af'. 3. Maar nu
komt de spits van de kwestie: de
kunstmatig opgeroepen onduide
lijkheid wordt nu als hefboom ge
bruikt om de kabinetsformatie mo-
gelijk te maken (slot van het arti
kel). De waarde van een progressief
kabinet wordt gesteld boven deze
zaak van leven en dood. Evenals bij
de ..zeven theologen" prevaleert de
economie boven de ethiek.
Amsterdam J. H. Becker
Mensenmoord (2)
Is totale moord ook MENSEN
MOORD? Was Hirosjima, Vietnam
enz „Mensenmoord"? Hoeveel vrou
wen met ongeboren kinderen zijn
daar gesneuveld Moeten we
nog maandenlang over abortus ho
ren op t v.. radio en in de kranten0
Nu dreigt de neutronenbom, die alle
leven doodt, maar bet eigendom
lijkt te respecteren. *n schone boom
dus Komen er schuilkelders
voor zwangere vrouwen? Wat moe
ten nog kinderen in deze goddeloze,
huichelachtige wereld? Heeft de
hci-r Van Agt een antwoord op die
vragen?
Wassenaar llilde Sloternaker
Mensenmoord (3)
In het artikel „Is abortus mensen
moord0" spreekt prof. Kuiper over
het „vernietigen" van zaad- en eicel,
en stelt daarnaast het vernietigen
van een bevruchte eicel. Het is on
juist. om in het eerste geval het
woord vernietigen te gebruiken.
Zaadcellen en eicellen hebben nog
geen eigen identiteit. Als ze niet
bevruchtend werken, resp. bevrucht
worden, gaan ze op natuurlijke wijze
Onbegrip
Wie kennis heeft genomen van de
inhoud van de brief van zeven theo
logen. gericht aan het CDA. moet
wi l zeer verbaasd staan. Het totale
onbegrip van de wijze waarop de
christen-democraten in de politiek
w illen optreden, de volstrekt foutie
ve interpretatie van de feitelijke ge
beurtenissen. leidde de theologen
tot de voor hen ellendige gedachte
dat mogelijk door toedoen van het
CDA er geen kabinet zou komen dat
onder leiding zou staan van drs J. M
den Uyl Zij begrepen niet dat de
christen-democraten niet vroegen
om hun wensen voor een nieuwe
abortuswetgeving voor 100 procent
gehonoreerd te wen. maar eisten
niet voor 100 procent gepasseerd te
worden Dal was volstrekt legitiem
en geen ondergravtng van ons demo
cratisch systeem Het is juist Den
Uyl geweest die zijn principe „de
vrouw beslui" niet ter discus»* wü-
o. stellen De oplossing van infor
mateur dr Veringa bewijst ten Over
vloede dat het CDA geen letje
staatskunde nodig had van zeven
theologen
Rotterdam
Onze adressen:
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913466
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tal. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56 ZwoUe
Tel. 05200-17030
verloren, te gronde, of hoe je dat
noemen wilt. Zelfs als er bevruch
ting plaats heeft, is dat het lot van al
de miljoenen zaadcellen min één.
Een bevruchte eicel heeft wel identi
teit: geslacht, lichamelijke en gees
telijke eigenschappen staan al vast:
nieuw menselijk leven is begonnen.
Als hieraan op onnatuurlijke, kunst
matige wijze een eind gemaakt
wordt, moet men het woord vernieti
gen gebruiken. Wat de morning-af-
terpil betreft: het zal prof. Kuiper
toch wel bekend zijn. dat tegenstan
ders van vrije abortus daar op zijn
minst sceptisch tegenover staan, en
in de regel zelfs afwijzend Het is.
zoals prof Kuiper zelf schrijft, een
medicijn tot abortus provocatus. en
geen anti-conceptiepil.
Hoogevren H. de Vlas.
Al wat leeft
„Naar aanleiding van het bericht
dat volgens de 'Commissie onder
zoek vleessector' van het Prod uk t-
schap voor vee en vlees de kwaliteit
van vleeswaren beter moet worden,
wil de Belangengroep 'Rechten voor
al wat leeft' haar verbazing uitspre
ken over het feit dat men dan niet
inhaakt op ons streven om altemav
tief kwali te its var kens vlees op de
markt te brengen van beesten die
een meer natuurlijk bestaan hebben
gehad en bovendien op een humane
wijze zijn vervoerd naar het slacht
huis en met voldoende verdoving
zijn geslacht. De genoemde commis
sie wil een produkt van hoge kwali
teit. voorzien van een keurmerk. Dat
is nu precies waar wij reeds twee
jaar mee bezig zijn: een tijdelijk
garantiemerk dat ook op de doosjes
van 'onze' scharreleieren staat: het
oranje voorrangsteken met daarin
gedrukt rechten voor al wat leeft
Bovendien zijn wij deze jaren ook
bezig geweest met diverse instanties
om ons embleem te laten vervangen
door een rijkskeurmerk. De consu
ment is gaarne bereid ongeveer ƒ1.-
per kilo varkensvlees meer daarvoor
te betalen, waarbij hij/zij dan weer
een vrije keuzemogelijkheid heeft
We hebben ongeveer 35 000 handte
keningen van consumenten die dat
graag zouden willen, maar we kre
gen tot nu toe van de hoge heren
totaal geen medewerking
E. de Boer
Van een onzer verslaggevers
HOOGEVEEN Op de christelijke gereformeerde synode is
gisteren de mogelijkheid besproken om te komen tot een federa
tief kerkverband met de gereformeerde kerken (vrijgemaakt;
buiten verband). Op deze wijze zou er weer schot kunnen komen
in het groeien naar eenheid.
De gedachte van een federatie tus
sen beide kerken als tussenstation
halverwege op weg naar een algeheel
samengaan werd vorig jaar ook ge
opperd in de landelijke vergadering Stationair
van de buitenverbanders. De ge
dachte werd gisteren sympatiek ge
vonden en de moeite van nader on
derzoek waard, maar concrete be
sluiten werden nog niet genomen.
weer verbroken. In 37 plaatsen is er
blijvend contact waarvan in 14
plaatsen inclusief kanselruil.
De vaart is wat uit de toenadering
tussen de 74.000 christelijke gerefor
meerden en de 30.000 buitenverban
ders. Uit een eind vorig jaar gehou
den enquête bleek dat in de 81 plaat
sen waar beide kerken vertegen
woordigd zijn, er in 21 gevallen geen
contact is. In nog eens 23 plaatsen is
er wel contact geweest maar dat is
Veel is stationair gebleven de laatste
tijd, aldus prof. dr. J. van Genderen,
voorzitter van het deputaatschap
voor de eenheid van de gereformeer
de belijders. Maar er zijn ook plaat
sen waar de erkenning van elkaar als
kerk van Jezus Christus steeds meer
gestalte krijgt. De samensprekingen
die landelijk gevoerd worden hebben
volgens prof. Van Genderen duide
lijk gemaakt dat er tussen beide
kerken geen confessionele verschil
len zijn. Hij wees met name op de
gemeenschappelijke verklaring over
de toe-eigening des heils. Men kan
alleen van accentsverschillen spre
ken. Belangrijkste opstakel op weg
naar de eenheid is volgens prof. Van
Genderen de vrees eigen identiteit te
verliezen en hij vroeg de synode of
dat verantwoord was, gezien wat het
nieuwe testament en de belijdenis
zeggen over de eenheid van de kerk.
Die gemeenschappelijke verklaring
waarin zaken besproken worden die
van wezenlijk belang zijn voor de
inhoud van de prediking in beide
kerken, werd door verschillende sy
nodeleden zuinig beoordeeld. Ds. D.
Slagboom (Barendrecht), ds. P.
Beekhuis (Noordeloos), ds. M. C. Ta-
nis (Sliedrecht) en ds. J. Brons (Vee-
nendaal) noemaen stuk voor stuk
zaken die zij erin misten, en ds. Slag
boom vroeg daarbij of wat in de
verklaring gezegd wordt, werkelijk
leeft bij de buitenverbanders. Hij
constateerde in publikaties opmer
kingen over de uitverkiezing waarte
gen hij fundamentele bezwaren had
KAMPEN Op de ook dit jaar weer drukbezochte theologische
hogeschooldag van vrijgemaakte gereiormeerden maakten vele
van de gelegenheid gebruik om het geheel vernieuwde en uitge
breide gebouwencomplex van de hogeschool aan de Broederweg
te bezichtigen, dat vorige we Ek in gebruik is genomen.
Twee mogelijkheden
Er zijn twee mogelijkheden: 1. CDA-
fractie is op ontstellende wijze aan
onkunde ten onder gegaan. Men
hield tegenover de PvdA de poot
stijf, terecht dacht ik Vervolgens
trekt men een informateur uit eigen
kring aan, niet overtuigd als ze zijn
dat Veringa denkt als zij. Enfin, men
gaat achter mekaar de boot In. Geen
wonder dat van Thijn enthousiast
was 2. De CDA-fractie heeft een
spelletje gespeeld. Naar buiten de
indruk wekken, dat men zich hard
nekkig wil blijven verzetten, terwijl
men het intern er al lang over eens
was. dat men uiteindelijk wel bij die
vnje keus terecht zou komen. Maar
laten we niet het slechte van de
mensen denken Onkunde Is in ieder
geval geen onchristelijke deugd.
J. Rotman
Het hoofdgebouw is geheel ver
nieuwd. Verder werd een nieuwe bi
bliotheek gebouwd en het Linnewee-
vers-gildehuis aan het complex toe
gevoegd. Dat kostte In t (taal bijna
drie miljoen gulden, waarvan de
overheid een miljoen (de restauratie
van het gildehuis) voor haar reke
ning heeft genomen. Een half mil
joen is gefinancierd uit een hypothe
caire lening. Het overige is door de
kerkleden bijeengebracht.
Eén van de vele sprekers op deze dag
was de rector van de hogeschool
prof. ds. Douma. Hier is een samen
vatting van zijn betoog:
Bij ons Is de bodem toebereid, niet
gehinderd door dorens en stenen.
Elke zaadkorrel maakt alle kans om
te ontkiemen. De bijbelse zaaier
zaaide op. niet in de akker en wist
dat hij een groot deel van het zaad
zou verliezen aan steenachtige plaat
sen aan de weg. Toch belette dat
hem niet om gul te strooien. Hij
zaaide spontaan zonder angstvallig
naar de resultaten te vragen, want
hij besefte dat het God was die de
vruchten moest geven.
Marcus vertelt de gelijkenis van de
man die zaad wierp op de aarde,
sliep en opstond ln het gewone ritme
van nacht en dag, terwijl het zaad
opkwam en groeide zonder dat hij
zelf wist hoe. Het ging vanzelf. Je
kunt gul strooien, weten dat er veel
verloren gaat en daaronder toch on
bezorgd blijven. Ook aan de Theolo
gische Hogeschool moeten wij dit
bedenken. Je kunt alles proberen om
de studenten kennis van de akker bij
te brengen. Wat gaat er in de moder
ne mens om? Hoe leggen we het aan
om het evangelie aanvaardbaar te
maken? Wat voor obstakels in de
akker moeten we angstvallig vermij
den om het zaad van de prediking
kans te geven? Hoe pakken we het
aan om de boodschap psychologisch
en maatschappelijk aannemelijk te
maken?
Het eigenaardige is dat er veel alter
natieven ontwikkeld worden, maar
de kerken leger raken. Men is doods
benauwd de geloofwaardigheid van
het evangelie te verliezen en zoekt
daarom naar nieuwe vormen in litur
gie, prediking en catechese die de
mensen aanspreken. Intussen doen
die vormen dat niet. Al deze geculti
veerde zaaimethodes voorkomen
niet dat men stenen voor brood
krijgt.
Onbezorgd
Prof. Douma benadrukte de nood
zaak om onbezorgd te blijven zaaien.
Daarom moet onze hogeschool blij
ven wat zij ls: een inrichting die
Prof. dr. Douma
studenten tot zaaiers van het Woord
maakt. Het gaat om de liefde en
onvoorwaardelijke overgave aan dat
Woord van het eerste tot het laatste
jaar. Tot onze verrassing merken we
dan dat naast ons duidelijk in het
oog springend isolement binnen de
theologische wereld er meer aan
dacht van buiten komt voor ons
werk. Hoe vrijzinniger men elders
wordt, hoe meer het zal opvallen dat
er ook nog enkele opleidingen zijn
waar men met vreugde de oude
boodschap als zeer actufeel aan stu
denten doorgeeft die dominee gaan
worden.
Prof. Douma hoopte dat de moge
lijkheden die aan de theologische
hogeschool met haar nieuwe gebou
wencomplex en met haar toenemen
de contacten in het buitenland gebo
den werden, gul en onbezorgd benut
zouden worden.
en hij vond het ook veelzeggend dat
begrippen als wedergeboorte haast
niet gehoord worden in buitenver-
bandse preken. Hij stelde voor geen
verdere stappen in de richting van
samengaan te doen, maar eerst een
onderzoek in te stellen naar de be
zwaren die volgens hem bij grote
groepen in de christelijke gerefor
meerde kerken leven.
Daartegenover stond de ervaring
van ds. A. van der Veer uit Zwolle.
Hij zei dat in het noorden van het
land en met name in de classis Zwol
le de eenheid keer op keer geconsta
teerd wordt. „Soms ervaar je de een
heid met de buitenverbanders zelfs
sterker dan die met sommigen in het
eigen kerkverband." zei hij.
Prof. Van Genderen benadrukte nog
dat de gemeenschappelijkke verkla
ring niet bedoeld is als een basis
voor vereniging. Zij is niet meer dan
een weergave van gehouden ge
sprekken, die als handleiding kan
dienen bij plaatselijk contact. Dan
moet men niet zeggen dat er niet
genoeg instaat maar blij zijn met
dat waarin men het eens pleegt te
zijn.
Ds. G. van den Brink uit Rotterdam,
die samen met ds. Mul uit Dronten
de synode bijwoonden als waarne
mers van de buitenverbanders kreeg
de gelegenheid in te gaan op de
vraag van ds. Tanis in hoeverre de
zaak van de eenheid nu leeft in zijn
kerk. Van de honderd plaatselijke
gemeenten zijn er maar vier tegen
samengaan, zei hij. Het had zelfs
niet veel gescheeld of de laatste lan
delijke vergadering had een voorstel
aangenomen om alle punten van de
agenda af te voeren en alleen te
spreken over het contact met de
christelijke gereformeerden. Över
de geconstateerde geestelijke ver
schillen zei ds. Van Den Brink: „Als
wij eens niet langer proberen alle
geschillen uit te praten, maar de
rijke boodschap van het heil in al
zijn facetten aan elkaar verkondi
gen, vallen die verschillen weg.
De besluitvorming werd uitgesteld
tot een nader tijdstip. Dan zal ook
beslist worden over een voorstel van
ouderling D. Koole uit Den Haag.
Hij wil dat de synode een krachtige
oproep zal doen opdat de zaak van
de kerkelijke gescheurdheid veel
meer gaat leven in de gemeente.
„Dat de kerk van Christus zo ge
scheurd is, is bij de kerkleden nau
welijks oorzaak van verdriet," zei
hij.
De synode kwam wel tot een besluit
ten aanzien van de andere groep
vrijgemaakten, de 93.000 binnenver-
band. Er zal een gesprek plaatsvin
den tussen de moderamina van bei
de synoden ter toelichting van de
brief die de laatste synode van de
binnenverbanders had gestuurd. In
die brief stond de bereidheid tot een
dergelijk gesprek.
IVUW» Maal
LAKE ORION De Amerikaanse anglikaanse predikant John H Albrecht
uit Lake Orion in de Amerikaanse staat Michigan wil het wereldrecord korte
preek vestigen en daarmee opgenomen worden in het Ouinness-boek van w
wereldrecords Hij is op het idee gekomen, toen zijn collega van de conclusie dat. al is het huwelijk een
Unitariërs, ds. Robert Marshall uit Birmingham, eveneens in Michigan, het instelling Gods, het toch geen litur-
wereldrecord lang preken op zijn naam bracht, namelijk eeh onafgebroken
preek van zestig uur en 31 minuten.
door ds. A. M. Lindeboom
Naar aanleiding van het artikel van
ds W. R. van der Zee over de disserta
tie van dr Brink, zou ik willen opmer
ken dat de kerk de huwelijksbevesti
ging niet heeft overgenomen van het
Jodendom. In de oude bedeling, met
haar rijkdom aan ceremoniën, is van
een dergelijke plechtigheid niets be
kend. Van het nieuwe testament
geldt hetzelfde. Op de bruiloft te
ka na (Johannes 2) was ook Jezus
aanwezig, maar hij heeft het huwe
lijk toen noch bevestigd noch ingeze
gend. Dit brengt als vanzelf tot de
Ds Albrecht heeft zijn voornemen aan zijn gemeenteleden bekend gemaakt
en hun om medewerking verzocht Want zo verklaarde hij een korte
preek houden en het evangelie in enkele woorden kernachtig samenvatten ls
veel moeilijker dan urenlang preken. Hij heeft zijn gemeenteleden verzocht
hun vooratellen voor een korte preek wel vergezeld te doen gaan van een gift
voor de kerkekas
Verschenen Kerstliturgie 1977
„En er was geen plaats" uitgegeven
door de Qereformeerde Vrouwen
bond DeZc handreiking voor de
kerstviering is te gebruiken door
vrouwengroepen, in bejaardencen
tra en verpleegtehuizen, gemeente-
samenkomsten enz Te bestellen op
giro 515473 tnv Gereformeerde
Vrouwenbond, Buam Prijs 10 exem
plaren
Zaterdag 10 september wordt het
nieuwe cursusjaar van de Reforma
torische Bijbelschool officieel geo
pend In het schoolgebouw, Slotlaan
241 te Zeist, wordt een „open dag"
gehouden Aanvang half elf Om
dne uur wordt er een bijeenkomst
gehouden in de kerk van de Protes
tantenbond. Kerkweg 23 te Zeist.
Daarin zal officieel het cursusjaar
worden ingeluid.
gische instelling Gods ls. In de prak
tijk hebben wij dat er wel van ge
maakt. maar dat heeft dan toch zo
zijn bezwaren.
Via de kerkelijke huwelijksbevesti
ging wordt op een soortgelijke ma
nier als bij het avondmaal tucht be
diend. In bepaalde gevallen wordt
daarvoor geen toestemming gege
ven, bijvoorbeeld bij een huwelijk
met iemand, die kennelijk ongelovig
is. Vandaag is deze moeilijkheid er
ook wanneer twee Jonge mensen
reeds geruime tijd hebben gehokt en
dan. wanneer zij menen dat de tijd
daarvoor rijp is. willen gaan trou
wen. Men kan. zoals ondergeteken
de. van menig zijn dat dan een derge
lijk huwelijk niet meer kerkelijk kan
worden bevestigd.
Natuurlijk moet men een huwelijk
wel met God beginnen, maar daaruit
volgt nog niet dat dit door middel
van een liturgische ceremonie dient
te geschieden Dit is volstrekt geen
nieuwe gedachte. Reeds in „De Stan
daard" van 12 september 1941 stond
te lezen: „De kerkelijke huwelijks
voltrekking. als het ware een tweede
huwelijkssluiting in stede van een
huwelijksdankstond te midden van
vrienden en bekenden, is feitelijk
een stuk Rooms bijgeloof, in ons
reformatorisch volksleven inge
slopen".
DE GEEST HEBBEN
Soms vragen mensen elkaar dat:
heb jij de Geest wel? U weet het, er CQF1
zijn christenen die op zo'n wijze ovepSoLJ
doop met de Heilige Geest spreken,
dat het iets bijzonders wordt, iets
datje meegemaakt behoort te
hebben. Er zit dan ook niet zelden
iets bijna inquisitorisch in die vraagkr j^u
Ze zijn dan ook niet eerder tevreden act on,
dan wanneer je een traditioneel
antwoord hebt. een antwoord dat il
hier niet behoef over te schrijven. Ikok
heb gemerkt dat die vraag toch nog e sch,
wel eens verkeerd aankomt en dat
mensen zich ten opzichte van die
bijzondere ervaringen ongerust
gaan maken. Is dat goed? Ik dacht
van niet. Ongerustheid ten aanzien
van eigen plaats en keuze kan
misschien op z'n tijd zin hebben, ik
weet het ook wel. dat er staat: wee
door
an d(
rerdac
enuw
best even laten slaan op deze
dingen, maar het moet geen
maniertje worden. Het moet ook
geen onbescheiden bemoeizucht
worden: heb je de Heilige Geest wel itellen
Want wat is dat dan. de Geest
hebben? Het zal voor een heleboel
mensen nietzozijn datzedaar
geijkte antwoorden op weten, maar
ze ervaren tegelijk wel een diepe
verbondeheid met die God. in wiens ie zaa
naam ze gedoopt zijn. die ze hebben
leren kennen in de verhalen van de
profeten en de apostelen en vooral
in de verhalen en in de verschijning
van Jezus. Een diepe verbondenheii iem v
met die God. Een niet los van Hem
iaan c
De get
er nie
ichool
d
Dat k\
n het
lad d<
- de
van te
jemas
;espre
s bij
kunnen en willen komen. Altijd met|even
Hem bezig zijn, altijd je door Hem
aangesproken weten, in duizend en
één situaties en in honderden
relaties met mensen en dingen. Ik
weet niet hoe het zit. maar ik ben
zo'n mens. zal iemand zeggen. Ik
heb m'n twijfels en ik heb m'n
vragen en ik heb ook een stuk
ontevredenheid over mezelf, maar
ondanks dat alles weet ik me aan
Hem verbonden voor vandaag en
morgen en verder. Is dat niet zoiets
als „de Geest hebben? Wie kan dat
definitief onder woorden bren;en?
Wie kan dat anders onder woorden
brengen dan alleen, als een
voor hem persoonlijk? En wat even
essentieel is. in gemeenschap met
Kulde
ïam.
ring -
schoo
Wan
Volgei
>egin
jester
zijn 1
n de
ciet v
wat
enz.
veroni
antwoord op wat hem verteld werd,
wat zi
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oud-Vossemeer: B. van|T|
't Veld te Well-Ammerzoden. 111
J an
\MS
pnde
alar
ctie
(n eei
lek
lymp
^temi
het c
en A
iev<
>en o
In het Gereformeerd Theologisch
Tijdschrift van hetzelfde jaar <bl. 70-
74) zijn nog 22 stellingen over dezelf
de zaak te vinden. Ik noem er enkele.
Stelling 2: Uit het feit dat het huwe
lijk éen goddelijke instelling is. kan
niet zonder meer de kerkelijke huwe
lijksbevestiging worden afgeleid.
Stelling 4: Het feit dat het huwelijk
niet tot de uitdelingsschat der kerk
behoort, pleit tegen het bestaan der
kerkelijke huwelijksbevestiging.
8telling 5: Plechtigheid welke op de
trouwdag ten stadhuize geschiedt,
geeft geen enkele grond van een ana-
logon (iets dergelijks) in de kerk.
Stelling 6: De heilsweldaden welke
de kerk predikt en vergezelt zijn
zonder één uitzondering gelijk voor
allen en iegelijk.
Aangezien het huwelijk lang niet
voor iedereen is weggelegd (zieken,
invaliden, het meisje dat niet werd
gevraagd) la het bestaan ener kerke
lijke huwelijksbevestiging, hetzij
deze door de week, hetzij deze des
zondags plaats grijpt, niet alleen
minder kies tegenover de in dit op
zicht minder bedeelden, maar bo
vendien in volkomen strijd met het
karakter van de gereformeerde ere
dienst. Dit zijn voor ons besef alle
maal wat vreemde gedachten, maar
we zouden er eens over kunnen na
denken.
Ds A. M. Lindeboom is gereformeerd
emeritus-predikant te Hooghalen.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Buitenpost: C. J.
Ruyter te Sneek; te Drachten:
Douw te Enschede Z.W.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: de benoeming tot ful
time leraar godsdienstonderwij
aan de Chr Scholengemeenschap
Capelle aan den IJssel Q. Huyser
Sens (Frankrijk).
OUD KATH. KERK
Benoemd: te Den Helder/Enkhuizei
C. P. van den Berg te Aalsmeer; ei
te Amersfoort^Culemborg K. Or
wens te Utrecht.
Réné Pache
Bij de Amsterdamse uitgeverij Buiji
ten en Schipperheijn verscheen*
„Inspiratie en 'net gezag van de bijft
bel" door dr. Réné Pache (306 pagst
prijs 27,50). De auteur kiest in difh
werk voor de geloofsopvatting, daU
de bijbel geheel en al door God i*i
ingegeven en hij verzet zich tegeii
degenen die het menselijk aspectr
van de bijbel naar voren brengenfe
Dr. Pache (over wie de omslag vay
het boek niets meedeelt) is in 194ï<
benoemd tot directeur van het bijj.
belinstituut Emmaüs te Vennes-surf,
Lausanne in Zwitserland, hij heef%y
zich beijverd voor de verspreiding
van christelijke lectuur in Frans»
talige gebieden, is o m. vice-voorzity
ter van de International Fellowship
of Evangelie Students en betrokkep
bij de internationale bijbelbond.
Dr. B. A. Venemans
De Yiervormde emeritus-predikaffl i
dr. B. A. Venemans te Wolfheze is ttn.1
Brussel (aan de protestantse theolo
gische faculteit) niet bij prof. dr. Ww«
Lutjeharms gepromoveerd, zoals wc
abusievelijk hebben gemeld, maai
bij prof. dr W. H. Beekenkamp (dit
tevens predikant is van de prote^**
tantse kerk te Antwerpen).
Ds. G. F. Ch. Goslinga
Op 52-jarige leeftijd ls overleden c
gereformeerde emeritus-predikan]
G F Ch. Goslinga te Amsterdam
Hij ls van 1954 tot zijn vervroeg!
emeritaat in 1962 predikant geweiJ
te Valkenswaard. Daarna was
van 1970 tot 1976 geestelijk vercol
ger van het bejaardencentrum „r
Schutse" te Amsterdam-Slott
vaart-Osdorp
VLISSINGEN (ANP) De l
van kerken in Vlissingen vindt dtC
de a s. NOS-t.v.-'serie over 2.000 Jar
christendom de nodige aandacl
verdient en heeft besloten er op in t(
haken met een aantal gesprek
vonden. Hij organiseert drie avi
den, eind november, begin januaj
en midden februari, waarop met b
langstellenden ongeacht hun evt
tuele kerkelijke afkomst zal woi
van gedachten gewisseld over i
inhoud van de t.v.-uitzendlngen
het geïllustreerde begeleidend
bij „2.000 jaar christendom".
