Kommer en kwel op
laatste zomerplaten
sA
Jong talent speelde
goede interland
Hoe Kortsnoj en Tal
ten onrechte scoorden
Weefcendpnzzel
Moeizaam bijeengegrabbeld allegaartje
Nieuwe
boeken
r
mmu
m
AA
(i i
L d
m a
taa «Be*
iïmm
S 1
m i
s m
5 ri i I
i A® AA
Ad AS
A
rr" A - A
6 AA A
A (*WA
nederland45c
ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
23
Terwijl de traditionele najaars-„release" hier en daar reeds is losgebarsten elpees van Rolling
Stones, Todd Rundgren, Doobie Bros., Randy Newman, Chris Hillman, Linda Ronstadt etc.
zijn onderweg hebben wij ons voor het moment nog bezig te houden met de laatste
resultaten van de aan het popfront evenzo gebruikelijke zomerinzinking: een moeizaam
bijeengegrabbeld allegaartje van uiteenlopend genre, echter alle in het bezit van tenminste dfe
gemeenschappelijke eigenschap, dat ik me sterk maak dat de wereld hirop heeft zitten
wachten. Men heeft het al begrepen: dit wordt een tamelijk somber gestemde aflevering van
deze anders zo vrolijke rubriek.
Verantwoordelijk daarvoor is aller-
leerst Harry Nilsson, die met zijn
jongste product „Knnillssonn"
(RCA PL-12276 Stereo) onverdro
ten voortbouwt aan zijn eigen kari
katuur. Reeds geruime tijd niet
meer in staat iets origineels te be
denken, maar toch ook niet terug
willen naar kantoor, zag en ziet
Nilsson zich genoodzaakt om
voortdurend muzikale leningen af
te sluiten bij zichzelf. Bijna
schaamteloos duiken oude, en toen
best aardige, thema's steeds weer
opnieuw op; dingen die destijds als
geintje waren bedoeld (de „croon-
er"-persiflages) doen door het con
stant herhalen ervan het angstige
vermoeden rijzen, dat Nilsson zijn
eigen onzin serieus is gaan nemen;
hier en daar zelfs wordt een
„tekstuele" vondst uit de beginpe
riode met een paar vlotte penne-
streken lichtelijk omgewerkt,
waarmee het dan weer voor een
„nieuw" nummer kan doorgaan. Zo
krijgt men natuurlijk zijn plaat wel
vol, de luisteraar intussen doet er
beter aan dit soort vertoningen te
mijden.
Mooie strik
Tot hun creatieve kern (David Pa
ton, Ian Bairnson) gereduceerd,
vervolgens de groep (duo dus nu)
Pilot en een derde elpee getiteld
„Two's A Crowd"(Arista SPARTY
1014). Aardige jongens hoor, maar
ook in de produktie van Alan „I
Robot" Parsons wederom toch tot
niet meer in staat dan enige wellui
dende gitaren en dito zang. Wat
ontbreekt is voldoende krachtig
materiaal, dat al deze „mooierig-
heid" functioneel zou kunnen ma
ken, zou kunnen uittillen boven het
niveau van een glimmend papiertje
en een mooie strik. Pilot mist
kortom inhoud.
Eenzelfde gebrek kan ook de ui
terst amusante hoes om „Teaching
An Old Dog New Tricks" (Chrysalis
51-1146), een werkstuk uit de koker
van de Britse zanger-pianist-com
ponist Phillip Goodhand-Tait, niet
verhelen en dat is des te opmerke
lijker, daar Tait in het verleden
herhaaldelijk zijn vermogen tot het
schrijven van (meestentijds wat
langzamer) indringende stukken
bewezen heeft. Daarvan is hier op
een enkele uitzondering na („Just
A Dream", „Parade", het laatste
onlangs ook door Roger Daltrey op
de plaat gezet) weinig terug te vin
den. Taits materiaal is overwegend
aan de „dunne" kant. Daarbij ko
men bezwaren ten aanzien van de
verpakking, die zich in alle opge
kloptheid en een teveel aan instru
menten moeilijk verdraagt met de
wijze waarop Tait het best uit de
verf komt: sober en gedragen, met
hier en daar een kleine (kleine!)
tempoverhoging. „Producer" Muff
Winwood (de oudere broer van Ste
ve) heeft daar kennelijk weinig van
begrepen, maar wat wil men ook
met zo'n naam.
Hendryx en Sarah Dash deel uit
maakten. Gezien (en vooral ge
hoord natuurlijk) de verrichtingen
van deze danslustige dames (men
herinnert zich ongetwijfeld de, ove
rigens nog tot iets meer dan dansen
uitnodigende, hit „Voulez Vous
Coucher Avec Moi, Ce Soir"), zal
het niemand verbazen dat ook de
elpee in kwestie volledig in het te
ken staat van hetgeen inmiddels
als „funk" in de annalen van het
popwezen is geregistreerd. Daarbij
doet Patti haar bijnaam van „First
Lady Of Doowah" alle eer aan, ter
wijl intussen de begeleiding meer
dan adequaat de aan het genre
inherente, over elkaar heen schui
vende ritmische structuren in de
groeven laat afdrukken. Het zit al
lemaal gesmeerd in elkaar, regel
matig slaat de vlam in de pan.
Niettemin blijft het „funk" met alle
beperkingen vandien: niet in de
laatste plaats door zijn nu reeds
geruime tijd voortdurende toepas
sing op wereldschaal zijn verrassin
gen vrijwel uitgesloten. We weten
het nu wel. Het is leuk geweest,
maar nu maar weer eens wat
anders.
Melissa Manchester misschien?
Nou.eh, nee. Toegegeven, ze ziet
er best prima uit, maar dat is nog
weer iets anders dan het vertoonde
op haar jongste elpee „Singin'.
(Arista AL 4136), welke Melissa laat
horen als een niel? bijzonder goede,
niet bijzonder overtuigende, weinig
Melissa Manchester: weinig persoonlijks
Beperkingen
Split Enz: niet binnen de prijzen
Over naar Patti Labelle en een ge
lijknamige elpee (Epic PE 34847),
de eerste solopoging na het ver
scheiden van het in meer dan een
opzicht opmerkelijk trio „Labelle",
waarvan naast Patti voorts Nona
Philip Goodhand-Tait
persoonlijks toevoegende interpre-
tatrice van door anderen geschre
ven nummers, als daar zijn: „My
Love Is All I Know" (Wendy Wald-
man), „Stand" (Sly Stone), „You
Make It Easy" (James Taylor),
„The Warmth Of The Sun" (Brian
Wilson/Mike Love) etc. Het nogal
gevarieerde karakter van het gebo-
dene mag wellicht bedoeld zijn om
deze dame van verschillende zijden
te laten horen, waar dit alles niet
gedragen wordt door een duidelijke
eigen persoonlijkheid, is het (verve
lende) effect dat het overal en ner
gens op lijkt.
Datzelfde geldt in feite voor de wel
uitzonderlijk „snel" ogende Britse
jongeman Graham Bonnet en
diens gelijknamige langspeler
(Mercury Stereo 9199 133), waarbij
men bovendien sterk de indruk
krijgt, dat Bonnet niet eens moeite
doet te klinken als zichzelf, maar
integendeel omwille van de kassa
de muzikale materie doelbewust
als een soort kameleon te lijf gaat.
Dat wil dan nog wel eens een hitje
opleveren (naar het schijnt heeft
Bonnet Dylans „It's All Over Now
Baby Blue" al een aardig eind om
hoog gezongen), een dergelijke
werkwijze is er intussen niet min
der verwerpelijk om.
„Banjoman"
Wat voorts te denken van „Banjo
man" (Philips 6370 811), de „sound
track" van een aan het „fingerpic-
king" fenomeen Earl Scruggs ge
wijde film? Op verzoek van ene
Steve Hermes kwamen zulke lieden
als The Byrds (nog met Clarence
White zaliger; de film moet dus al
vrij oud zijn), Ramblln' Jack Elliot,
(de onvermijdelijke) Joan Baez en
The Nitty Gritty Dirt Band aange
sneld om ergens in Amerika met en
ter ere van de „banjoman" te con
certeren. Van dit concert is de on
derhavige elpee een registratie,
echter een hele slechte, zowel naar
geluidskwaliteit als naar de aard
van het gebodene. Wat het laatste
aangaat mag misschien worden
volstaan met een verwijzing naar
het gegeven, dat men hier Joan
Baez voor de tweehonderdentach-
tigste keer „Blowin' In The Wind"
en „You Ain't Going Nowhere" kan
horen zingen, en Jack Eliott tege
lijk kan horen „nlet-zingen" vanwe
ge het feit, dat hij door een keel
aandoening op de bewuste dag ei
genlijk in het geheel niet bij stem
was. Het resultaat is zo een naar
toonhoogte wel zeer gevarieerde
behandeling van het aloude „Me
And Bobby McGee." Arme Jack.
Ook niet binnen de prijzen vallen
dan tenslotte nog Pierce Arrow met
„Pierce Arrow" (CBS PC 34805) en
de Nieuw-Zeelandse formatie Split
Enz met eeh tweede elpee getiteld
„Dizrythmia" (Chrysalis 51-1145).
De heren zien er wel fantastisch uit.
Voor de tweede interland tussen
Frankrijk en Nederland bestond het
Nederlandse achttal uit jonge talent
volle spelers. Bondscoach Jan de
Ruiter had ze, speciaal voor deze
wedstrijd, geselecteerd uit de deel
nemers aan de centrale training. Bij
de Fransen ontbraken enige kop
stukken, zoals Hisard en Delhom,
maar de grote overwiftning met 44-20
zegt genoeg over de kracht van dit
Nederlandse achttal. Voor deze sub
toppers was dit een waardevolle trai
ning. De combinatie in de volgende
partij is waard gezien te worden. Wit:
Scholma, zwart: Delmas. 1. 35-30 20-
25 2. 33-29 19-23 3. 40-35 14-19; meestal
geeft men de voorkeur aan 14-20. 4. 30-
24 19x30 5. 35x24 9-14 6. 45-40 14-20 7.
50-45 3-9 8. 40-35; met deze zet geeft de
witspeler al min of meer aan waar hij
naar toe wil, n.l. de partie-Bonnard
en tegen de minder geroutineerde en
waarschijnlijk ook minder technisch
onderlegde Fransman is dit zeer
kansrijk. 817-22 9. 31-27 22x31
10. 36x27 11-17 11.41-36 6-11 12.46-41, al
weer een „krom" aandoende zet, die
echter helemaal niet slecht is, inte
gendeel, het is een zeer kansrijke
voortzetting. 1-6 13. 44-40 10-14 (zie
diagram 1).
Wit staat hier zwak, maar toch kans
rijk. Zo zijn 39-33; 38-33; en 37-31
verboden wegens resp. 13-19; 16-21,
25-30, 18-23 en tenslotte nogmaals
13-19.
erg goed staan wegens wits lastige
schijf op 29. Vandaar b.v. 1417-
22; dreigt al direct met 13-19!, het
geen altijd erg goed is. 15. 31-26 (ver
hindert 13-19) 22x31 16; 41-36 conse
quent. Overigens wasterugtrekken
met 32-28 zeer slecht geweest. 16.
12-17 (ook 11-17-22 is goed speel
baar). 17. 36x27 17-21 18; 26x17 11x31
19; 37x26 nog steeds wil zwart veld 22
bezetten i.v.m. 13-19 xl9! Vandaar:
1916-21 20. 26x17 7-11 en de
dam met 21. 38-33 11x22 22. 32-28
23x32 23. 33-28 22x44 24. 43-39 44x33
25. 29x27 20x29 26. 34x3! 14-20 27;
3x14 20x9 levert gelijkspel op. Daar
om is in deze variant 21; 17-12 8x17
want op 18x7 volgt altijd 23 of 24-19
gevolgd door 34 of 35-30 met schijf
winst voor wit. 22; 39-33 17-22 23; 42-
37 beter voor beiden, omdat dan zeer
interessant spel ontstaat. Partij ver
loop: 145-10 15. 41-36 17-22; wil
alsnog 13-19 spelen, maar nu is het te
laat. 16. 31-26 22x31 17. 36x27 11-17 18.
49-44 een wonderlijke zet, die de
alarmschei in werking moet stellen.
Toch zie ik na 17-22 geen directe
combinatie. Op 24-19 13x33; 39x17
12x21; 26kl7 7-11 wint zwart een
schijf. Waarschijnlijk 'had Scholma
dan alsnog 47-41 en 41-36 gespeeld,
maar na 12-17; 36x27 17-22 winnen de
damzetten met 24-19, 33x19, 35-30,
30-24, 32-28 enz. ook niet meer, zodat
de bedoeling van 18. 49-44 niet geheel
duidelijk is. 1817-21? 19. 26x17
12x21 20. 39-33 21-26 21. 44-39 8-12 22.
33-28 2-8 23. 28x19 14x23; de zwarte
stelling vertoont nu erg veel zwakke
plekken, aangezien zowel de schijven
op 2 als 3 ontbreken. 24. 39-33 10-14 25.
35-30 7-11 26. 47-41 zie diagram 2.
Het is duidelijk, dat zwart zeer slecht
staat. Als u nog even langer kijkt, ziet
u dat zwart zelfs verloren staat.
Twee jaar voor de mast, door R. H.
Dana. Een verhaal van het matro-
zenleven op zee. Uitg. Hollandia,
Baarn. Uit het Engels vertaald door
J. v.d. Hoeve. 256 blz. - 19.50.
De abortus-brieven, een analyse van
post aan politici over het abortus
vraagstuk door L. Brunt. Uitg.
Boom, Meppel. 130 blz - 19.50.
Westers staatsrecht als emancipatie
proces, door S. W. Couwenberg. Uitg.
Samsom, Alphen a.d. Rijn in de se
rie sociaal politieke verkenningen.
97 blz.
(ADVERTENTIE)
wit (18)
Ook 35-30 lijkt een minder aantrek
kelijk alternatief, aangezien zwart
veld 19 nog niet gesloten heeft, zodat
de tekstzet overblijft. 14. 36-31; mooi
is de volgende variant. Zwart zou erg
graag veld 22 willen bezetten, om
vervolgens met 13-19 de lastige schijf
op 24 weg te ruilen. Hij zou daarna
UNIEBOEK-TOPTIEN
De tien meest gekochte boeken in
augustus 1977.
1. Cornells Ryan
EEN BRUG TE VER <2S.50
IVan Hoikema Warendorf)
2. Auke A. Tadema/Bob Tadema Sporry
OPERATIE FARAO'S <19.60
(Fibula-Van Dishoeck)
3. Ed van der Elsken
EYE LOVE YOU <39.60
(Van Hoikema Warendorf)
4. Tony Long
SPORTVISSEN,
Het beate viswater In Europa <58.60
(Boekpost)
5. Rien Poortvliet en Wil Huygen
LEVEN EN WERKEN VAN DE
KABOUTER <48.60
(Van Hoikema Warendorf)
6 MARITIEME GESCHIEDENIS DER
NEDERLANDEN <96.00
(Oe Boer Maritiem) (deel 2)
7. Hubrecht Duijker
DE COMPLETE WIJNLIEF
HEBBER
(Van Dishoeck)
8 GROTE GODSDIENSTEN
(National Geographic Society-
De Haanl <96.00
9. A Roland Holst
DE BELIJDENIS VAN DE
STILTE 0.50
(Agathon)
10. Jaap Willems
GROOT RUNBOEK <27.60
(Oe Boer Maritiem)
TOP-TIP VOOR SEPTEMBER
bekroond met de gouden griffel
Henk Barnard
KON HESI BAKA - Kom gauw terug
(Van Hoikema 6 Warendorf) 15.90
(verkrijgbaar in elke boekhandel)
<1I.9C
In zijn biografie vertelt Kortsnoj van
een voorval, waaraan hij slechts met
een groot gevoel van schaamte te
rugdenkt In een landenwedstrijd
Polen-USSR speelde hij tegen Bra-
nicki en in wederzijdse tijdnood vie
len de vlaggetjes van de schaakklok-
ken vrijwel gelijktijdig. Omdat een
aantal malen de zetten waren her
haald, was niet nauwkeurig na te
gaan of de tijdcontrole was gehaald
en daarom werd de spelers voorge
steld met remise akkoord te gaan.
Kortsnoj bleef echter koppig, eiste
zonder werkelijke argumenten de
volle winst en kreeg tenslotte gelijk,
niet omdat hij gelijk hèd, maar om
dat hij het machtige Rusland verte
genwoordigde en zijn tegenstander
het ondergeschikte Polen.
Na aldus de hand in eigen boezem te
hebben gestoken, verwijt Kortsnoj
de oud-wereldkampioen Tal, over
wie hij met een opmerkelijke antipa
thie spreekt en wiens spel hij „cliché
matig" noemt, Iets dergelijks te heb
ben gedaan. Opnieuw gebeurde het
in Polen en opnieuw was r-en Poolse
speler het slachtoffer. Uiteraard
doelt Kortsnoj op de partij Tal-
Adamski. Ook Tal heef zijn biografie
geschreven (onlangs verschenen bij
RHM-Press) en in dit boek gaat hij
op deze kwestie nog eens in. In het
duel Tal-Adamski, gespeeld in 1975,
was na de 34e zet van zwart de vol
gende stelling op hèt bord gekomen:
m
A*
t£. Mi
Op 14-19 volgt 27-22! 4-10 betekent na
41-36 alleen maar uitstel van executie
en 12-17 wordt verhinderd door 27-21,
zodat er weinig anders rest dan 26.
11-17 waarna Scholma won met
de volgende, minder bekende variatie
op het principe uit de partij Wiersma-
Gantwarg (Tiblissi) 27. 37-31! 26x39
28. 38-3 3 39x28 29. 27-22 18x27 30.
29x7 20x29 31. 34x3 25x34 32. 40x29.
Een interessante partij, waarin de
Fransman zich met zijn 18e zet op glad
ijs begaf!
Frank Drost
Horizontaal. 1. verzekeringsbrief, 5.
houten vat, 7. breedvoerig, 11. be
schermgeest, 12. Europeaan, 14.
grondsoort, 16. nakomeling, 18. bui
tenhaven, 20. ontvangkamer, 23.
Holl. gravin, 24. voertuig, 25. bedor
ven, 27. dof, 28. dwaas, 30. klaar, 31.
smal bloembed. 33. patroon, 34. fa
milielid. 36. etui, 38. opstandeling,
39. oude lengtemaat, 40. legerorder
(afk.l, 42. kweker, 44. voorzetsel, 45.
reeds, 46. tweetal, 48. eetketeltje, 50.
scheepslading, 52. zeehond, 53. peul
vrucht, 54. bij, 55. venster, 57. lange
nekharen van dieren, 59. denkbeeld.
61. in loco (afk 62. voorzetsel, 63.
inhoudsmaat, 66. voegwoord, 67. bij
woord, 68. soort kers, 69. vertrouwe
lijk, 71. voorzetsel, 73. hoofddeksel,
75. bereide dierenhuid, 76. voorzet
sel. 78. vlies, 79. mak, 81. tennisterm,
82. slee, 83. plaats in Gelderland, 85.
zuidvrucht, 87. wereldtaal, 88.
vreemde, 90. boom, 91. meisjes
naam, 93. wending, 94. plaats in
N.Br. 95. kledingstuk, 96. hevige
wind.
Verticaal. 1. vrucht, 2. vreemde
munt, 3. Chinese lengtemaat, 4. mu
zieknoot. 5. vervoermiddel, 6.
vrucht, 7. voertuig, 8. familielid, 9.
schortje, 10. myth, figuur, 11. vaar
tuig, 13. boom, 15. voegwoord, 17.
losgerafelde naad, 19. kunstmens,
21. jong schaap, 22. omlijsting, 25.
recht stuk vaarwater, 26. hijswerk
tuig, 28. edel, 29. opstootje, 32. ogen
blik, 33. lengtemaat, 35. zangstem,
37. neerslag, 39. priem, 41. gebergte
in Rusland, 43. pookijzer, 45. grond,
46. plaaggeest, 47. duikereend, 49.'
kleurstof, 50. Bretonse zang, 51. ge
sloten, 53. schildpad, 56. voorkomen,
57. zangvogel, 58. schrijfkosten, 60.
loot, 62. hoog bouwwerk. 64. duiven
hok. 65. oorzaak, 67. organische ver
binding, 68. omslag, 70. keurig, 72.
dwaling, 74. wiel, 77. plaats in N.H.
79. spits, toelopend. 80. drank, 82.
levenslucht, 84. lof, 85. lidwoord, 86.
Chinese lengtemaat, 87. Europeaan,
89. landbouwwerktuig, 90. voorzet
sel, 92. overblijfsel bij verbranding,
93. sportterm.
Oplossing t/m. woensdag a.s. per
briefkaart zenden aan Trouw/Kwar
tet, Postbus 859, Amsterdam. Links
boven vermelden: Weekendpuzzel.
Oplossing vorige puzzel
Hor. 1. long, 5 mars, 9. Mekka. 14.
Amoer, 16. rata, 18. Bern, 19. tennis,
21. pels, 22. net, 23. en, 24. eelt, 26.
e.k. 27. Aneï, 29. merel, 31. even, 32.
Eem, 34. men, 35. snel, 37. kreek, 39.
mentor, 41. er, 42. air, 43. Ede, 45. Ier,
46. eva. 47. re. 48. stelle. 50. motet, 52.
keen, 53. els, 55. per, 56. gein, 57.
talon, 60. kern. 61. de, 62. olie, 64. me.
65. ork, 66. rede, 68. oemiak, 70. reep,
72. Lena, 74. roede. 75. tiran, 76. rest,
77. eter.
Vert. 1. later, 2. omen, 3. non, 4. gene,
6. ar, 7. rap, 8. steel, 10. eb, 11.
kennel, 12. kreen. 13. anti, 15. riem.
17. alk, 20. slem, 25. tremel, 27. aver,
28. meer, 30. ene. 31. enorm, 32. Erie.
33. me, 35. sté, 36. prat, 37. karn, 38.
keten. 40. niëllo, 41. ever, 44. den, 46.
eten, 48. sein, 49. Lea, 51. op. 52.
kerker, 54. solo, 56. gerei, 57. teder,
58 nier, 59. 59 keker, 60. kort. 61.
del, 63. emoe, 64. made, 67. ene, 69.
iet, 71. pa, 73. as.
De prijswinnaars zijn: mejuffrouw J.
Janssen, Corn. Erzeystraat 61,
Utrecht; de heer J. H. Hummer, G. J.
van de Veenstraat 7, Montfoort; de
heer N. A. van Woudenberg, Bergs
traat 36, Amersfoort.
Met ingang van heden verzorgt
de heer Max Pam de schaakru
briek.
en won Tal nu ongeslagen het toer
nooi.
Tenslotte kom ik nog even terug om
de elfde partij van de match Spas-
1 H PS®
ski-Portlsch. Ik schreef het onbegrij
pelijk te vinden dat Portisch remise
had gegeven en heb daarop verschei
dene reacties van lezers gekregen.
Iedereen was het er over eens dat wit
slecht stond. Een groepje lezers uit
Utrecht wilde wit nog 21Tg6 22.
Kh2 Th6 23. Kh3 g5 24 f3 laten
spelen, maar dat lijkt mij te fantas
tisch. Nee. de oplossing is tamelijk
eenvoudig: 21.Tg6 22. Pf3! Lf3x
23. Df3x Dh4x 24. Lb5! en wit wint
zijn pion terug. Schaken is meer een
soort wetenschap; de eerste conclu
sie wordt alleen gesteld om hem la
ter te herroepen.
Max Pam
OPLOSSING EINDSPELSTUDIE:
1. Lg6t Kf4 2. Lc2: Pf5t 3. LfS: T(6: 4.
hg8P! KIS: 5. h7 Th6t 6. Ph6:t Kg6 7.
h8T! en wint.
Niet goed is 3. KH3 Tf6: 4. hgD Th«t 5.
Kg2 Tg6t 6. Dg6: Ph4t.
Tal vertelt hoe hij zich gedurende de
gehele partij aan zijn tegenstander
had zitten ergeren. Adamskl had
vooraf al remise willen afspreken en
toen de Pool ook tijdens de partij
met een remise-aanbod kwam. had
Tal geïrriteerd een pion weggegeven.
Nog steeds lag een half punt binnen
handbereik, maar In tijdnood ge
beurde volgens Tal het volgende: 35.
Pc5 Tb6x 36. Pd7x Td6 37. PeS Tc6 38.
Pd7 Tc7 39. Pb6? Lc5 (wint een stuk)
40. Lc4+.
Toen viel het vlaggetje van Adams-
ki's klok. maar Tal die in tijdnood de
zetten niet had bijgehouden, dacht
dat de veertig zetten gepasseerd wa
ren, keek naar de ruine op het bord
en gaf daarop zijn tegenstander de
(drlevingerige) hand. Op dat mo
ment kwam Tals vrouw, die de partij
als toeschouwer had gevolgd, in ac
tie. „Hé, Misja," riep ze, „Adamski
heeft nog geen veertig zetten ge
daan Bij de reconstructie van de
partij kwam Tal tot de conclusie dat
.zijn vrouw gelijk had en nu eiste hij
het volle punt, want zijn redenering
was, dat hij had opgegeven nadat hij
de partij al officieel had gewonnen.
Een arbitragecommissie bestaande
uit Pytel, Vogt, Damjanovic, Prlbyl
en Estrin gaf, ondanks heftige pro
testen van Adamski, Tal gelijk, maar
de volgende dag verscheen in een
Poolse krant een artikel van Litma-
novlc, waarin gezegd werd dat Ad
amski inderdaad „volgens de Poolse
spelregels" het punt moest worden
toegewezen. Zolang de wedstrijdlei
der nog geen tijdsoverschrijding had
geconstateerd, ging de partij gewoon
door en dus had Tal opgegeven ter
wijl het duel nog aan de gang was en
dat betekende een nul voor de Rus.
In allerlei schaaktijdschriften werd
heftig gediscussieerd over deze affai
re; de meeste commentatoren gaven
Tal gelijk. Maar Adamski ging het al
lang niet meer om een formeel gelijk.
Hij beweerde wel degelijk veertig
zetten te hebben gedaan en in het
blad The Chess Player publiceerde
hij zijn reeks: 35. Pc5 Tb6x 36. Pd7x
Td6 37. Pc5 Tb6 (inplaats van Tc6) 38.
Pd7 Td6 39. Pc5 Tc6 40. Pd7 Tc7 41. Pb6
Lc5 42. Lc4+. Een onlogische zetten-
herhaling was toegevoegd, maar op
zichzelf zegt dat niet zo veel, want in
tijdnood wordt vaak maar wat ge
speeld. In ieder geval bleef de beslis
sing van de commissie gehandhaafd
Nu het winterseizoen nadert en er
meer tijd komt voor onze hobby,
maak lk u attent op het boekje van
onze PTT over de Nederlandse post
zegels 1976, een publikatie die sinds
1970 elk jaar In omloop komt. Ook
dit Jaar bevat het boekje van 104
pagina's weer een schat aan gege
vens over verschenen zegels, ver
lucht met tientallen voor-ontwerpen
en andere illustraties. Als interes
sante inleiding deze keer het artikel
„de Nederlandse postzegels, waar
om zijn ze zo?" Het boekje is een
onmisbare documentatie voor iede
re serieuze Nederland-verzamelaar.
Het ls te koop bij uw handelaar a
9.50 of bij de Staatsuitgeverij per
post 11.20.
Nog meer Nederlands nieuws. Op 6
september verschijnen in ons land
de volgende drie herdenkingszegels;
aan 50 jaar AVO (actio vlncit omnia
bezigheid overwint alles), de zorg
voor de gehandicapten op het ge
bied van onderwijs, arbeid en recre
atie. is een zegel van 40 ct gewijd,
waarop een gehandicapte zich voor
onneembare obstakels geplaatst
ziet. Eea zegel van 45 ct vestigt onze
aandacht op het waterloopkundig
laboratorium te Delft, dat 50 jaar
geleden onder leiding van ir Thijsse
werd opgericht; op de zegel een dia
gram van stroming in het water de
derde zegel van 55 ct verschijnt er
gelegenheid van het feit dat 100 Jaar
geleden dr. Th. Dentz tot lector aan
de rijksuniversiteit van Utrecht
werd benoemd om onderwijs te ge
ven ln de tandheelkunde. Op de
zegel een symbolische voorstelling
van het vak.
Een bijzonder interessante serie van
drie zegels voor de verzamelaars van
„astronomie" is verschenen in St.
Helena (Zuidatlantische Oceaan).
Men herdenkt daar het feit dat Ed-
mpnd Halley (1656-1742) ln 1677 en
kele maanden op het eiland ls ge
weest voor zijn sterrekundlge onder
zoekingen, bij welke gelegenheid hij
voorspellingen deed over de naar
hem genoemde komeet. Op de ze
gels zien we: de Halley-komeet, zo
als die voorkomt op het befaamde
tapijt van Bayeux; de 17e eeuwse
sextant, die hij gebruikt heeft en
Halley als jongeman met de naar
hem genoemde Halley-berg op het
eiland. Op een zegel van 9 kr van het
eiland Groenland komt een bijna
angstaanjagende masker voor,
waarmee de bevolking vroeger de
boze geesten zou hebben verdreven.
Het ontwerp voor de zegel ontving
de derde prijs bij een competitie in
1976 voor postzegelsontwerpers, uit
geschreven door de posterijen van
Groenland. De prijswinaar is Johan
nes Rosing.
J. J. M. Kiggen
