Neutrale omroepen moeten
straks opgaan in de NOS
NCRV-man in discussienota over toekomst radio:
Aanleg
Ringweg
vordert
Kareltje Knetter en de toverbubbel
\b
rz
ZJ
m
I
21
DINSDAG 30 AUGUSTUS 1977
RADIO EN TELEVISIE
Trouw/Kwartet
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM „Het getalcri
terium moet uit de wet verdwij
nen en neutrale of algemene
omroepen moeten opgaan in de
NOS, de enige te tolereren alge
mene omroep." Met andere
woorden, de AVRO. TROS en
Veronica zouden moeten wor
den opgenomen in de NOS.
Voor een op te richten liberale
omroep zou naast de overblij
vende omroepen nog wel plaats
zijn. Drs. Martin Veenendaal,
hoofd van de afdeling planning
en onderzoek van de NCRV,
komt met bovengenoemde sug
gestie in een zojuist versche
nen brochure over de radio.
De bezorgde vraag „Wie heeft er nog
een boodschap aan?" is de titel van
de NOS-brochure. Deze is bedoeld
als een discussiestuk over de positie
van de radio, die niet al te rooskleu
rig is. Tegenover de zender voor de
massa. Hilversum 3. blijft de beluis
tering van Hilversum 1.2 en 4 samen
al jaren heel ver achter. Volgens drs.
Veenendaal zoeken de meeste men
sen hun toevlucht bij Hilversum 3 en
worden Hilversum 1 en 2 nog weinig
beluisterd omdat daar sprake is van
te veel inhoud en te weinig verpak
king.
Tien personen, die met radio of om
roep in het algemeen te maken heb
ben komen aan het woord in het 64
pagina's dikke boekje. Enkele na
men: NOS-redacteur Renso van Ber
gen, KRO's radiodirecteur Ben
Brans, directeur VPRO-radlo Jan
Haasbroek, tv-recensent Wim Jung-
man en technicus prof dr ir. J
Geluk.
Eisen
Drs. Veenendaal, die zich In zijn
hoofdstuk „Tegen beter weten in?"
doet kennen als een kritisch voor
stander van ons omroepbestel stelt
een rijtje eisen op, waaraan dat be
stel of het omroepsysteem moet
voldoen.
Drs. Martin Veenendaal
Als belangrijkste lichten we daaruit:
een omroepsysteem moet niet alleen
ruimte bieden aan de afspiegelings
functie van de media (spiegel van de
samenleving zijn), maar aan de inno-
vaUefunctie. Dat wil zeggen gericht
zijn op het bewerken van verande
ringen: een voorhoedepositie inne
men. Eveneens van belang is de vol
gende eis: Er moet een evenwichtige
afweging zijn van de belangen van
de zenders en van die van de ontvan
gers.
Van e;eh innovatiefunctie komt vol
gens drs Veenendaal niet veel te
recht. Als NCRV-man geeft hij toe,
dat er „nog wel wat" van de VPRO is
gekomen, maar over het algemeen
vindt hij dat de radio- en televisie-
golven in windstille luchtlagen te
recht zijn gekomen. (Over pogingen
van de VARA - onder andere met
het stimuleren van het speciaal la
ten schrijven van televisiedrama en
initiatieven als de Ombudsman
rept hij niet red.)
Derde net
Heil ziet hij in een zogeheten inno-
vatienet, waarvoor het derde televi
sienet kan worden gebruikt. Evenzo
zou aan een dergelijk radionet kun
nen worden gedacht. Zo'n derde net
wordt ter beschikking gesteld aan
zendgemachtigden en dat is rui
mer dan omroepen. Programma-
ideeën voor dat net worden inge
diend bij een werkgroep. De verde
ling van de zendtijd wordt inge
diend op basis van ingediende plan
nen. Programma's die geen schijn
van kans hebben op Nederland 1 en
Ben Brans
2 door aard of vormgeving zullen wel
kans moeten krijgen op Nederland
3. Nederland 3 wordt echt een
proefnet.
Ben Brans, radio-directeur van de
KRO, doet een boekje open over de
gezamenlijke wensen van de drie
gekleurde omroepen, KRO, NCRV
en VARA, om te komen tot "zender
kleuring". Hij schrijft eerst hoe het
niet moet: „In een aantal landen om
ons heen waar men met dezelfde
problematiek te maken kreeg als in
Nederland bracht men op één
zender uitsluitend lichte (veelal pop
muziek), op één zender ernstige mu
ziek en op de derde zender een ge
mengd programma van huiselijk ka
rakter."
Het resultaat is, dat de lichte zender
een grote luisterdichtheid heeft en
dat de andere zenders net voldoende
aandacht trekken om nog te kunnen
spreken van een massamedium.
„Duidelijk is dat iedereen zich in
zijn eigen wereldje heeft terugge
trokken. En de radio die zo graag als
eerste massamedium ook massa-
communicator had willen worden,
een springer over de hoogste rnuuR,
mag alleen nog maar de rol vervul
len van behoefte-bevrediger. Wat
buiten de kleurkring ligt, mag niet
ter sprake komen."
De oplossing van de Federatie van
Omroepverenigingen (KRO, NCRV
en VARA) is er een van meer gespeci
aliseerde zenderkleuring waarbij de
programmamaker de luisteraar op
zoekt waar hij is en hem aanspreekt
Jan Haasbroek
in zijn situatie, naar zijn interesse
vraagt en rekening houdt met zijn
leeftijd. Zo wordt per zender gepro
grammeerd, waarbij men rekening
houdt met telkens een bepaalde
groep luisteraars. Er is dan sprake
van een duidelijk herkenbare groep
luisteraars.
Zenderkleuring
Jan Haasbroek, directeur VPRO-ra-
dio, pleit voor zenderkleuring naar
programmasoort: een popzender,
een klassieke muziek-zender, een
nieuwszender en een educatieve zen
der. Hij gelooft dat op het ogenblik
onze radio behekst is. Er zijn 33
zendgemachtigden, 500 uur uitzen
ding en 800 programma's in mono en
stereo, op de middengolf en FM.
„Hilversum is een doolhof zonder
uitgang. Hilversum 3 is voor de luis
teraars de laatste strohalm."
Echt ideaal zou hij het vinden als er
twee landelijke hoofdzenders zou
den komen voor een breed publiek,
aangevuld met een netwerk van klei
ne zenders voor minderheden. De
beide zenders zouden dag en nacht
via middengolf en fm beluisterd
moeten kunnen worden. De eerste
hoofdzender zou een zuivere nieuws
zender moeten zijn met elk heel uur
een lang en elk half uur een korter
nieuwsbulletin. De tijd daartussen
zou gevuld moeten worden met actu
aliteiten, interviews, commentaren,
reportages, sportflitsen en veel goe
de muziek. Vanuit een breed scala
van politieke invalshoeken zou het
nieuws moeten worden geanalyseerd
en becommentarieerd.
Speciaal vandaag
Radio vandaag
HILVERSUM I in m. en FM-kanalen)
AVRO 7.00 Nieuw». 7 02 (S) AVRO-klok.
(7 30 Nieuws 7 41 Radiojournaal.) 8 30
Nieuw» 8 31 Gymnastiek voor de huis
vrouw. 8 45 Dc groenteman 8.50 Morgen
wijding 0 00 (S) Gevarieerd (gr NOS. 0.30
Spiegel van Belgie AVRO 10 00 Radio La
waaipapogaat. 10.10 Arbeidsvitaminen: ver-
toek platen programma (10 30 Nieuws
10 33 10.35 Radiojournaal 11AO (S) Rondom
twaalf. 12 28 Mededelingen voor land- en
tuinbouw 12 30 Nieuws 12 41 Ra
diojournaal. 12 55 Kmpperl.cht. verkeers-
maganne 13.25 Beursplein 5 13.30 'n Mid
dagje AVRO muziek, informatie en service
'15.30 Nieuws 15 33 Radiojournaal) 17 00
Voor ons gemaakt (door ons gekraakt), kin
derprogramma OVERHEIDSVOORLICH
TING 17 20 Nieuws uil de Nederlandse
Antillen AVRO 17.30 Nieuw». 17 32 Radio
journaal 17 45 iSj Met muziek op stap 18.19
(Si Lichte grammofoonmuziek 18 30
Nicuv.\ 18-41 Per saldo 10.00 Zevende
Dagsadvrnlisten NOS (S) Acroor.i kro
niek van de amateuristische muziekbeoefe
mng AVRO 20 00 (S) Koninklijke Militaire
Kapel (gr i 21 00 Mijn naam ia Cox, hoor
apeifceri* 21 35 <S) Pim Jacob s Platcnscala
22 30 Nieuw* 22 40 Radiojournaal. 22 55 (S)
Serenade in blue 23 55 24 00 Nuuwi
HILVERSUM II (402 ra. en FM-kaaalea»
KRO 7 00 Nieuws 7.11 Ochtendgymnas
tiek 7.20 Het levende woord. 7.25 Badinerie,
klassieke muziek 7 54 Overweging 8 00
Nieuws 8 11 Echra 8 30 Aubade 9 00 De
letter M. informatief programma. (9.30
Scheepspraat. 9 35 Waterstanden.) 10.30 Ik
sta hier niet voor de banken te praten,
informatief programma (11.00-1102
Nieuws.) 11.30 Ouder worden we allemaal,
bejaardenprogramma 12 00 Vijf tellen na
nu lichte muziek. 12.49 OVERHEIDS
VOORLICHTING Mens en samenleving.
13.00 Nieuws. 13 11 Echo. 13.40 Vreemdeling
in mijn Vaders huis. Herinneringen van
missionarissen 14.00 Lange vingers, school
radio 15 00 In de wachtkamer 16 00
Nieuws 1603 Muzikaal spreekuur NOS.
17 90 Het zal mijn lijd wel duren, informa
tief programma 17.20 (S) Eurolight. lichte
muziek 17.40 Informatie uit de regio. 17.55
Mededelingen 18.00 Nieuws. KRO 18.11
Echo 18 30 (S) Op vleugels, pianoimprovisa
ties 18 50 Verkenning, sociaal maatschap
pelijk nieuws 1900 (S) Bel Canto op de
zomeravond 19 30 Soms heeft het licht een
andere kleur 20 00 Nieuws. 20 05 Over
weging. 20.15 (S) Zoals vroeger toen alles
heter was, salonmuzick uit het eind van de
19e eeuw (In de pauze 21 20 Theater, hoor
spel NOS 23.00 (S) Met het oog op morgen
23 55-24.00 Nieuw»
HILVERSUM III (445 ra en FM-kanalen)
VARA (V«n 7 1)0-8 00 Aculaliteiten via Din
gen van de dag 7 02 <S) Gesodemeurders
9 03 (S) Pep op drie 11 03 (S) Drie draait op
verzoek van mensen uit de sportwereld.
Er begint schot te
komen in de aan
leg van de Ring
weg ter hoogte
van het Europa
plein te Amster
dam, waar ver
schillende op- en
afritten van de
weg zich ongelijk
vloers vertakken.
Op de voorgrond
de Europaboule
vard waar een in
gewikkeld op- en
afrittennet wordt
aangelegd.
12.03 (S) VARA's zoekplaat)®. 14.03 (S)
Spitsbeeld. 16.03 (S) Lp-Top-20 en de Tip-
Lp. 17.03 (S) Alfred Lagarde NOS: 18.03 De
vacaturebank. 18.10 (S) NOS-maal, VARA:
19.02 (S) Poprekonstructie. 20.02 (S) Nasvil-
le 2102 (S) Popdonder.
23.03 (S) Wachten op middernacht. 0.02 (S)
Nacht drie-draai. 2.02 (S) Peter Holland.
5.02-7.00 (S) Truck.
De TROS vertoont de laatste
film van Spencer Tracy:
Guess who's coming to din
ner? In de andere hoofdrol
len: Katharine Hepburn,
Sidney Poitier en Katharine
Houghton.
Ned. 1/19.04
Voor de derde aflevering van
Carte Blanche verzamelde
Ivo Niehe reacties op de
vraag wat humor eigenlijk is.
Ned. 1/20.45
Van het begin van deze eeuw
dateert de traditie om één
keer per jaar een keur van
Engelse en buitenlandse ar
tiesten te laten optreden voor
de Britse koninklijke familie.
Vanavond is de Royal Variety
Performance uit 1975 op de
buis.
Ned. 1/21.50
Onderwerpen in Televizier
Magazine zijn: Een reportage
uit Rhodesië met meningen
van Nederlandse emigranten
daar; Dick Nauta in een zeil
race rond de wereld; het
KNMI over de slechte zomer;
en de politieke ontwikke
lingen.
Ned. 2/22.05
Aan Guitariteiten (14.30)
gaat een bespiegeling van
boeken over het oude Neder-
lands-Indië vooraf.
Hilv. 4/1,4.02
Onderbroken door het hoor
spel De heer en mevrouw S.
wachten op hun gasten, kan
men in het KRO-programma
luisteren naar salonmuziek
uit het laatste kwart van de
vorige eeuw.
Hilv. 2/20.15 en 22.00.
HILVERSUM IV FM-Kanalen TROS: 7.00
Nieuws. 7.02 (S) Capriccio. 9.UU Nieuws. 9.02
Aktua-klankbeeld. 9.30 (S) Van heinde en
verre. 10.00 (S) Opus tien tot twaalf. 12.00 (S)
Intermezzo. 13.00 (S) De meest verkochte
„klassieke tien". 13.30 (S) Koren en korpsen.
14.00 Nieuws. 14.02 (S) om het boek. 14.30 (S)
Guitariteiten. 15.00-17.00 (S) Belcantorium.
TV vandaag
NEDERLAND I
10.00 NOS/NOT: Schoohnlevisit
14.00 Schooltelevisie
18.45 FabeBjestaant
18.55 Journaal
19.05 TROS: Guess who's coming to dinner.
20.45 Carte blanche, mkxroatieve sene
21.35 NOS. Journaal
21 JO TROS: Royal Variety Performance 1875
amusementsprogramma
23.10 NOS: Journaal
NEDERLAND II
18.45 NOS: Fabeltje?krant
18.55 Journaal
19.05 AVRO: Nationale Hitparade
20.00 NOS: Journaal
20.25 AVRO: Gemmi man. tv-serie
21.1$ The blue knight, poUOeserte
22.05 Tetevzwc Magazine
22.45 NOS: Den Haag vandaag
23.00 Journaal
114: Toen de trein tot stilstand was
gekomen, wipte de grenswacht
kwiek de wagens in. Maar er zaten
blijkbaar niet veel reizigers in de
trein, want het duurde geen twee
minuten of daar kwam de ruwe kerel
al met veel kabaal bij smidje Verho
len binnenstommelen. „Welkomsk
in het gastvrije Barrebeerski!" bul
derde hij joviaal. „Paskipoortje in
orski? Alle stempelsk en vergunning
bij de handski? Laazienski! Ook be
wijs van inenting tegen pokski en
andere gruwelijke ziektes uit deca
dente westen? En zijt gij betrouwba
re politieke figuurski? Zo ja, waar
om niet? Zo nee, waarom weiski?"
„Ikik heb wel een pas en
spoorkaartje, meneer," antwoordde
de smid. „Maar die andere din
gen „Aha! Verdachte spi
onski! Met grote smoelski!" brulde
de grenswachter. „Denk jij, dat je
zonder vergunningski binnenkunt
in onze voortreffelijke paradijski?
Ammenooit nietski!" Smidje
Verholen trachtte nog uit te leggen,
dat hij geen enkele kwade bedoeling
had maar hij kreeg geen kans.
De ruwe grenswachter wilde niet
luisteren en ging zelfs zó ver, dat hijn
de smid bij de kraag greep.en hem'et
zonder pardon de trein uitschopte, ig
En daar belandde die arme smid uit
Rijkhuyzen op de vermolmde plan- .or
ken van het sinistere grensstation- iet
netje Lapswansk „Maak- ds
ski, dat je wegkomsk! Vuile spi-n
onsk!" brulde de grenswachter r(j,
nog eft
FERD'NAND
=j\.
74
KoïporaaT„Jumbo" Bellcham-
ber en zijn onafscheidelijke vriend
soldaat eerste klas Gedrges Brissot
hadden besloten met Cissie en Vio
let Potter te trouwen. En na de
dienst van ds. Horsey vond Jumbo,
dat zij dit maar in de kerk moesten
doen.
Jumbo leed aan kortademigheid na
een verblijf van' drie jaar in Frank
rijk, dat was geëindigd met een dub
bele longontsteking en pleuritis,
maar voor de rest was hij nog gaaf.
Hij was een dwerg vergeleken bij
Brissot, die een kunstvoet had,
maar in de jaren voor de oorlog
ervaring had opgedaan als boer in
de provincie Quebec. Toen Jumbo
ontdekt had, dat Claire bereid was
Het Benedenste Dal aan de twee
meisjes Potter in pacht te geven, als
die behoorlijk getrouwd waren, had
hij de knoop doorgehakt.
In het begin van de oorlog, waarbij
Brissot bij toeval betrokken werd,
omdat hij net in Frankrijk verbleef,
was hij een keer gered door Jumbo
en sedert dat moment waren zij on
afscheidelijk gebleven. Op de dag
waarop Jumbo zijn ontslag uit het
leger kreeg Georges was al een
maand eerder wegens invaliditeit
ontslagen deden zij hun dubbele
aanzoek. Tot dat ogenblik had
Georges nooit gedacht aan de moge
lijkheid van trouwen of zich blij
vend in Engeland vestigen, maar hij
legde zich altijd grif neer bij de
beslissingen van zijn vriend, al ver
stond hij diens Londense dialect
nog altijd maar heel slecht Jumbo
had hem uitgelegd, dat het zaak was
er gauw bij te zijn, voor de markt
werd overstroomd met gedemilitari-
seerden. Van dat hele verhaal had
Georges alleen de laatste woorden
begrepen: „Zou je een lekker stukje
land willen hebben, hier bijvoor
beeld?"
Georges wilde dat best, want de
streek herinnerde hem aan zijn ge
boorteland. Jumbo beschouwde dit
als instemming met al zijn plannen
en ging verder: „Dat boksen wij dan
wel voor elkaar. Die twee wijfies
hebben een boerderij; zij werken
hier alleen maar om een man aan de
haak te slaan. Laten wij met hen
trouwen voor een ander ze Inpikt.
Zij lijken zo veel op elkaar, dat wij er
maar om moeten loten. En voor de
rest laat je dan de zaak maar aan
mi) over."
Zij lootten en Jumbo won Cissie en
Georges Violet. Op een opmerking
van een lokale bemoeial, dat de twee
meisjes al een stel kinderen hadden.
De Boekerij Baarn
antwoordde Jumbo: „Nou en? Bo
vendien brengen zij een huis en een
boerenbedrijf mee; mijn liefje wat
wil je nog meer?"
Claire schreef Paul een humoris
tisch verhaal over de dubbele brui
loft, die door alle lopende patiënten
was bijgewoond. Na afloop hadden
die zelfs een ere-escorte gevormd
voor de twee bruidsparen. Paul
kreeg de brief niet, want heel kort
nadat hij verzonden was, stortte de
Britse verdedigingslinie bij St.
Quentin in elkaar en werden de troe
pen verspreid. Daardoor kreeg Paul
ook niet te horen, wat er op De Vier
Winden was gebeurd, hetgeen hem
stellig geïnteresseerd zou hebben.
Iedereen in het dal wist, dat Eve-
leigh een liefje had, maar daarover
werd nauwelijks meer gepraat, sinds
Marian Evelelgh zichzelf weer onder
controle had gekregen en was gaan
werken in het herstellingsoord, waar
zij tot de beste krachten behoorde.
Maar begin maart trof Claire Marian
in tranen aan. Zij vroeg wat er aan
de hand was en hoorde, dat Eveleigh
zijn liefje nu in huis had gehaald en
Marian had verteld, dat zij kon kie
zen tussen de vroegere kamer van de
jongens en die van zijn liefje in de
bijgebouwen.
Toen hij daarmee klaar was, schreef
hij Claire een brief, die zij een beetje
Taadselachtig vond. Hij schreef, dat
hij haar uitnodiging aanvaardde om j
de volgende zondag een oecumeni- a
sche dienst te leiden op twee voor- 3
waarden: het bijwonen van de t>
dienst moest vrijwillig zijn en zij
mocht onder geen omstandigheden
bekend maken dat Keith was geval
len. Claire had eigenlijk al spijt van
haar spontane uitnodiging; zij wist
drommels goed, dat de mannen in
Frankrijk afgerekend hadden met
het geloof, ook als zij voordien nog
wel gelovig waren geweest. Van do
minees moesten zij helemaal niets
meer hebben. Maar omdat ds. Hor-—
sey door haar was uitgenodigd, voel
de zij zich verplicht voor enig gehoor*
te zorgen. Zij vroeg haar eigen per-g
soheel en de vrijwillige verpleeg-F
sters de dienst bij te wonen. Horsey r
kwam om half elf; behalve personeel!
en verpleegsters ware er hoogstens!
zes ambulante patiënten en nood-b
gedwongen moesten de bedlegeri-i
gen de dienst wel meemaken.
vervolgd^,
Horizontaal. 1. handweefwerk, 4.
soort duif, 9. snijwerktuig, 10. hori
zon, 11. vreemde munt, 12. roofvo
gel, 14. riviertje op Sumatra, 15.
wanneer, 16. vlaktemaat, 17. voor
zetsel, 19. werkplaats, 22. geest van
de rijstcultuur, 24. biersoort, 25.
jong schaap, 27. voorwerp om een
zeis aan te zetten, 30. familielid, 32.
vis, 33. knopje op een priktol, 35.
rustig, 37. uiterste grens, 39. jon
gensnaam, 40. zelfkant, 41. lof, 42.
plaats in N.Br. 43. strak.
Verticaal. I. onmetelijk, 2. steen. 3.
deel van een fornuis, 4. metaalsoort,
5. voorzetsel. 6. schouwspel, 7. roem,
8. koppelriem voor jagershonden,
10. slot, 13. op de wijze van. 14
jongensnaam, 16. alleen (gew.), 18.
plaats in Frankrijk, 20. eikeschors,
21. vlug, 23. land in Europa, 26. roof-
diertje, 28. teken in de dierenriem,
29 duikereend, 31. foefje (Ind.), 34.
klinknageltje, 36. vlaktemaat, 37.
watering, 38. tijdperk, 40. na dato
(afk.j.
Oplossing vorige puzzel.
Hor. Vert.
1 1 district 7 7 telepaat
2 2 Intree 8 12 pl.
3 3 steel 9 11 kee
4 4 trek 10 10 kelp
5 5 rel 11 9 Kenia
i i.e.
12 8 pelita
