Japanse kerk
bang voor
keizercultus
Fietsen voor de missiegebieden
Uit brieven van lezers
'U kunt veel van Afrika leren'
Het ethisch reveil
van zwart Afrika
i
3
Wereldraad van kerken en ontwikkelingssamenwerking
KERK IN DE WERELD
VANDAAG
Voorbijgang
WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1977
KERK
T rouw/Kwartet
=5 W
door Aldert Schipper
ST. ANDREWS De kerk van Christus in Japan, een
kerk van het hervormde type, maakt zich hevig zor
gen over de herleving van de keizerverering in het
land. Dit vertelde mij hier ds. Ryolchi Hatta, die bij
het beraad van de wereldbond van hervormde (gere
formeerde) kerken (WARC) zijn kerk vertegenwoor
digt.
Ds. Hatta legde mij uit dat de chris
tenen in Japan er spijt van hebben
dat zij voor de oorlog niet geprotes
teerd hebben tegen de keizerverheer-
lijking, die gepropageerd werd door
de sjlntoisten. Deze godsdienst her
leeft de laatste Jaren onder een con
servatieve middenlaag van de Ja
panse bevolking van wie er velen
naar de SJlnto-tempel van Yasuklnl
trekken om er de zielen van de daar
begraven oorlogsdoden te vereren.
Tot dusver is het de sjlntoisten niet
gelukt de tempel tot een nationaal
heiligdom te laten verklaren. Dat het
Japanse parlement de herhaalde po
gingen daartoe sins 1969 onderno
men, heeft doen stranden, komt
vooral door het verzet van de christe
lijke minderheid in het land.
Verzet
De kerk van Christus in Japan stelt
echter vast dat steeds meer Japan
ners steun geven aan de pogingen
tot herstel van de keizercultus en de
verering van oorlogsdoden. Om het
verzet te organiseren hebben christe
nen herhaaldelijk door hongersta
kingen de aandacht gevestigd op het
gevaar van een nieuw militarisme in
Japan. De kerk van Christus is be
vreesd dat het dan opnieuw zou ko
men tot bewapening van Japan en
tot een herhaling van de pijnlijke
ervaringen in de jaren veertig.
Het verzet van de christelijke kerk
tegen het herleven van de kiezercuP
tus wordt ook ingegeven door de
vrees dat het dan wel gedaan zou
kunnen zijn met de godsdienstvrij
heid die de kerk in Japan nu geniet.
De kerk ijvert daarom voor de hand
having van de scheiding tussen
godsdienst en staat en ziet een mo
gelijke groei van de invloed van het
sjintoisme als een regelrechte be
dreiging.
Ds. Hatta, die een gemeente leidt in
een voorstad van Kyoto vraagt bui
tenlandse bezoekers niet in te gaan
op uitnodigingen van officiële zijde,
een bezoek aan de Yasukini-tempel
te brengen. En hij vraagt vooral niet
te denken dat deze tempel zoiets is
als het gral van de onbekende sol
daat, zoals in veel westerse landen
te vinden is.
Bij gelegenheid van de landelijke ac
tie, welke de MIVA (Missie Verkeers
middelen Actie) de komende dagen
houdt voor hulp op vervoersgebied
aan 402 missionarissen en hun hel
pers, wil de MIVA een extra-injectie
geven aan de catechisten, de (vaak
lopende) leke-vervangers van de
priesters uit de bevolking.
Dit op verzoek van de kerken van de
ontwikkelingslanden zelf. Vanuit
Tanzania werd geschreven: ,,Veel
priesters, broeders en zusters ont
vangen hulp op vervoersgebied van de
MIVA. Maar het is een feit dat de
catechisten en lekehelpers tot nu toe
vergeten zijn. Toch moeten zij primair
geholpen worden. Neem nu ons bis
dom Mbeya. Er wonen 900.000 mensen
van wie er 75.000 katholiek zijn: er zijn
17 parochies met in totaal 282 buiten
posten; er zijn 36 priesters werkzaam
en 282 catechisten. De priesters heb
ben gelukkig vervoer om de buiten
posten regelmatig te bezoeken. Maar
de plaatselijke catechisten, die ook tal
van kleine gemeenschappen in zijn
buitenpost te verzorgen heeft, en dat
wekelijks en soms dagelijks, moeten
lopen. Met fietsen zou hun werk ver
tienvoudigd worden."
De MIVA heeft onlangs een klein
onderzoek ingesteld naar de vervoers
situatie van catechisten. Uit 12 bis
dommen in Afrika en Azië leverde dit
onderzoek een dringende aanvrage op
van in totaal 970 fietsen. En daarbij
gaf men steeds te kennen, dat aan de
MIVA 2/3 van het benodigde bedrag
gevraagd werd omdat men de eigen
gemeenschap ook wat wilde laten
meedraaien in de kosten. Een gezon
de ontwikkeling. Omdat de MIVA
haar planning voor 1977 reeds gereed
had, is besloten om bij gelegenheid
van de komende MIVA-aktie, toch om
een extra bijdrage te vragen aan de
mensen in Nederland. Als aan die
oproep gehoor wordt gegeven wil de
MIVA in september nog aan 250 cate
chisten in Kenya en Tanzania een
fiets geven. Maar daar is 250 maal 200
gulden meegemoeid.
Veel reacties zijn uit de derde wereld
bij de MIVA binnengekomen. Het
komt allemaal hierop neer: dat hulp
aan catechisten welkom is, dat met
een simpele fiets het arbeidsterrein te
verbreden is, dat met een fiets die
plaatselijke kerkopbouw pas echt
goed van de grond komt omdat er
dagelijkse begeleiding mogelijk
wordt.
Bijdragen aan deze extra-actie voor
fietsen voor catechisten: giro 272249
ten name van MIVA, Vijverstraat 12,
te Breda. Op de foto: een catechist, die
al een fiets heeft.
Korte duidelijk geschreven, helst aan één kant getypte, brieven kunnen worden
gestuurd naar Secretaris Hoofdredactie Trouw/Kwartet, Postbus 859, Amsterdam. Bij
publikatie wordt de naam van de schrijver vermeld
door Nico Kussendrager
Jarigen
Wat een origineel idee is uw nieuwe
rubriek „jarigen in de PvdA" 17-8-
'77i Om zelfs de schijn van eenzij
digheid te vermijden, zult u onge
twijfeld deze rubriek voortzetten
met de vermelding van alle Jarige
politici. In het bijzonder verheug ik
mi) op foto's van polltiek-bedrijvers,
die vanuit hun verschillende achter
gronden elkaar liefdevol omhelzen,
b.v. mevrouw Van Someren die de
heer Pronk gelukwenst en de heer
Koekoek die mevrouw Van Leeuwen
in de armen valt.
Wageningen A. A. Koele-Huisman
Vaste prijzen
Het loslaten van vaste koffieprijzen
door Douwe Egberts is duidelijk een
Phyrrhus-overwinnlng van Donla en
Franssen. Wat de zelfstandigen be
treft, kan men niet anders spreken
dan over een a-sociale maatregel,
die DE onder druk van een kabinet,
dat zegt de zwakken in de samenle
ving te willen beschermen, heeft
moeten nemen. Iedere vakbonds
bestuurder neemt het woord „ver
kregen rechten" in de mond als het
gaat om mindere prettige maatrege
len, die genomen moeten worden om
de economlé een beetje in het spoor
te krijgen. Hier worden verkregen
rechten met voeten getreden en nie
mand staat er tegen op. Wat het
CAO-loon is voor de werknemers,
WAS de vaste prijs voor de zelfstan
dige. Wie durft er aan het CAO-loon
te turnen?? Nu de laatste kurk,
waarop de zelfstandigen nóg dreven
ls weggenomen, zullen er weer velen
verdwijnen. Veel leed en verdriet in
gezinnen, langere lijsten van faillis
sementen, werklozen en bijstand-
trekkers. De groten worden groter
en de zwakken zwakker.
Zierikzee
D. Joppe
Neutronenbom (8)
Indien we ons levenspeil willen
handhaven, tevens ontwikkelings
landen willen helpen, ls kernenergie
in de toekomst onvermijdelijk. Het
gevaar van een atoom(kem)oorlog
zal binnenkort gaan afnemen, nu de
neutronenbom in aantocht ls. De
neutronenbom laat immers alles in
tact, behalve het leven. Zelfs brand
gevaar is zeer onwaarschijnlijk, aan
gezien de gassen, die nodig zijn voor
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
OEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
het leven en dus ook voor het vuur,
tijdelijk niet aanwezig zijn. Het „ge
vaar" ls echter, dat na herstel van
dat gebied (de natuur zelf zorgt daar
weer voor) andere volkeren deze in
tact gebleven gebieden kunnen
gaan bezetten, waardoor hun
levenspeil aanzienlijk kan worden
verhoogd. Volskverhuizlngen op
grote schaal zijn dan te verwachten.
Ook in arme landen zitten knappe
koppen. Gelijke rechten en plichten
in de wereld kan uitkomst bieden.
Ontwikkelingen kan men niet te
genhouden; wel kan men trachten
ze In goede banen te leiden.
Poeldijk J. C. Kohier
Tegenstander
TV-commentator Jac. B. Looijen
schreef (20 augustus) dat hij princi
pieel een sterk tegenstander is van
abortus. Hij vindt echter, dat al die
mensen die zo hard vechten voor
wat zij noemen „het ongeboren le
ven" wel goed moeten nadenken (ik
denk dat zij die aansporing van de
heer L. niet nodig hebben, maar 't
kan nooit kwaad!). Vervolgens komt
hij via een van de bekende verhalen
over ongewenste kinderen, die al
vóór de geboorte een stuk ellende
mee zouden krijgen, tot zijn bewe
ring, dat het de vraag is of we alles
maar op z'n beloop moeten laten en
kinderen moeten krijgen, die diep
ongelukkige mensen worden. (Wie
zijn die voorspellers?) Gewenste
kinderen behoeven niet tegen abor
tus provocatus beschermd te wor
den, het zijn de ongewenste. Als de
heer Looyen meent, dat die „onge-
lukkigen" beter ongeboren kunnen
blijven (in die geest gaan toch zijn
opmerkingen), dan moet hij niet
zeggen dat hij een principieel tegen
stander van abortus ls. hij is er in
werkelijkheid een principieel voor
stander van. En daar moet hij dan
eerlijk voor uit durven komen.
Doesburg G. Goossens
Referendum
Nu de zo dringend nodige kabinets
formatie op korte termijn opnieuw
dreigt te stranden op het abortus
vraagstuk, kan gezien het gebrek
aan uitzicht op redelijke alternatie
ven wel van een noodsituatie wor
den gesproken. In een noodsituatie
kunnen uitzonderlijke maatregelen
geboden zijn. Er zijn verschillende
recente voorbeelden dat regeringen
bij nationale vraagstukken, die bin
nen het kader van de normale partij
politiek oplosbaar bleken, de uitweg
vonden, door middel van een refe
rendum (koningskwestie in België,
toetreding tot de EEG in Engeland
en in Scandinavische landen; echt
scheidingsprobleem in Italië). Ons
staatsbestel kent het referendum
niet. maar voor zo ver mij bekend
lijkt een eenmalige toepassing
krachtens een bijzondere wet niet in
strijd met de grondwet. Een referen
dum over deze zaak acht ik in een
ware democratie te meer een geëi
gend middel, omdat de abortus-re
geling het hele volk ln al zijn gele
dingen aangaat en de opvattingen
over deze gewetenszaak zoals wel
gebleken ls ook binnen de meeste
politieke partijen verdeeld zijn. Als
de bij de formatie betrokken partij
en zich zouden verplichten tot het
Indienen van een desbetreffend
wetsontwerp op zo kort mogelijke
termijn, kunnen de pogingen tot op
lossen van de nog resterende proble
men voortgezet worden Persoonlijk
zou ik weinig moeite hebben met de
gedachte alleen vrouwelijke stemge
rechtigden aan het referendum te
doen deelnemen.
Velp J.C.Jansen
GENEVE „Toen ik predikant was in Londen ben ik vaak geschrokken van het taboe op de dood.
De mensen waren verslagen als iemand was overleden. Er werden brieven en kaarten gestuurd, er
waren bloemen, er kwam een begrafenis en dan was er niets meer. Niemand deed iets om degenen
op te vangen die waren achter gebleven. Ze werden aan hun lot overgelaten en kregen op zijn best
pillen om er overheen te komen, inplaats van te huilen en droevenis te mogen uiten. Bij ons in
Afrika staan dood en leven naast elkaar. Ze zijn nauw met elkaar verbonden. De dood is een
onderdeel van het leven. Mensen staan elkaar by als iemand ls heengegaan. Niemand wordt daar
met zijn verdriet alleen gelaten. U kunt nog veel van Afrika leren.
Walter Makhoeloe, die dit zegt, is
staf-medewerker voor wereldraad
van kerken. Hij geeft nog een ander
voorbeeld: „Wat gebeurt er in het
Westen met bejaarden? Ze worden
opgesloten ln tehuizen Inplaats dat
ze een plaats blijven innemen in de
familie zoals in Afrika. Zij kennen de
uitgebreide familie van grootouders,
ouders, broers en zusters, eigen kin
deren en aangetrouwde kinderen.
Bij u is het beperkt tot het enge,
kleine gezinnetje."
Westerse invloed
Makhoeloe is bang voor de westerse
invloed op de Afrikaanse samenle
ving, maar toch tegen een „moratori
um," een opschorting van de samen
werking tussen de westerse landen
en de derde wereld, om de derde
wereld de kans te geven tot zichzelf
te komen. „De tijd heeft niet stil
gestaan. Dat kan niet meer. Wel zul
len wij, Afrikanen, verschrikkelijk
moeten oppassen dat de goede din
gen, de waarden in onze samenleving
niet verloren gaan door toedoen van
het buitenland. We moeten letten op
ons kracht, onze eigen mogelijkhe
den en daarnaast zoeken naar sa
menwerking."
Tijdens gesprekken in Genève met
Makhoeloe en zijn collega's voor de
andere werelddelen komt dat voort
durend naar voren: de arme landen
zijn niet arm, ze zijn rijk waar het
gaat om zoals dat bij de wereld
raad heet „waarlijk mens zijn." „U
praat over een zogenaamde westerse
beschaving," zegt Makhoeloe, „maar
zij zit vol met rotte plekken. De
derde landen kunnen de westerse
landen helpen met hun eenvoud."
Meer vertrouwen
Het letten op de eigen kracht en de
eigen mogelijkheden van de derde
wereld is uitgangspunt in de steun
van de commissie interkerkelijke
hulp. „Helpen bij zelf-ontwikkeling,"
noemt waarnemend directeur Jean
Fischer dat. „Het betekent ook meer
vertrouwen in de landen en de ker
ken die steun krijgen." Daarom is er
bij de commissie die jaarlijks 75
miljoen „omzet", bijeen gebracht
door de aangesloten kerken een
neiging meer hulp te geven aan pro
gramma's van kerken in plaats van
aan bepaalde projecten.
Een bedrag wordt ter beschikking
gesteld aan de kerken in het ontvan
gende land, die het naar eigen plan
nen en inzichten besteden, zonder
daarbij voortdurend door de com
missie op de vingers te worden geke
ken. „Geen sprong in het duister,"
verzekert Fischer. „Vantevoren
wordt overlegt wat nodig is, wat er
moet gebeuren, maar als dat een
maal gebeurd is moet je vertrouwen
geven aan de ontvangers."
Als voorbeeld noemt hij Zaïre, waar
in samenwerking tussen de kerken
daar en de commissie leidde tot een
programma voor o.a. verbetering
van de leefomstandigheden (op
bouw van onderwijs en gezond
heidszorg) en de scholing van lei
dinggevend personeel. Ook de ge
meenschappen in het door het
rampzalig regeringsbeleid straat
arme Zaïre zullen bij de ontwikke
ling worden betrokken.
Een ander blijk van programma
steun is noord-Ghana, dat later
als met zo'n samenhangende aan
pak meer ervaring is opgedaan zal
worden uitgebreid tot grotere delen
van west-Afrika. De kerken daar zul
len een voorkeur moet Uitspreken.
Zij zullen zeggen wat het hardste
nodig is, in plaats van dat dat in een
werkkamer uitkijkend op het meer
van Genève gebeurt.
Niet kunnen vragen
Kerken in derde landen moeten dan
wel de kans hebben steun te kunnen
vragen. „Dat is", zegt Fischer, „in
sommige landen onmogelijk. Daar
ontbreekt de gelegenheid aan te
kloppen bij de wereldraad voor hard
nodige steun. Helaas worden daar
mee vaak ook nog de armste landen
en de armste groepen getroffen." Hij
haalt het zuid-oost Afrikaanse Boe-
roendi aan, een van de armste lan
den ter wereld, zonder een uitweg
naar zee, verscheurd door stammen
twisten en kerken die geen lid zijn
van de wereldraad. Zending die er is,
hield zich vooral bezig met predi
king zonder te letten op de noden
van de bevolking. „Boeroendi is een
land waar de wereldraad nu zelf'is
ingesprongen, en helaas, er zijn veel
„Boeroendies", zegt Fischer die
wijst op Equatoriaal Guinea en lan
den in midden-Amerika, die vrijwel
van de buitenwereld zijn afgesloten
en waar de mensen er ronduit slecht
aan toe zijn.
Hij haalt talloze voorbeelden daar
naast aan, waar het de commissie
wel is gelukt een bijdrage te leveren
aan ontwikkeling. Wie daarvan een
beeld wil krijgen kan ook het juist
verschenen jaarverslag van de
Stichting Eucumenische Hulp nas
laan die dit jaar haar 25ste verjaar
dag viert. De stichting is de Neder
landse „poot" van de commissie in
terkerkelijke hulp van de wereld
raad, die hier geld samenbrengt
voor steun aan het werk van de
commissie.
Vorig jaar was dat een bedrag van
ruim acht miljoen gulden, dat voor
bijna één vijfde van kerken en parti
culieren kwam, voor ruim één vijfde
uit acties en voor de rest van de
Nederlandse overheid. De grootste
hap van het geld ging naar projec
ten in Azië en Afrika, maar ook naar
noord-Amerika en west-Europa,
want ook daar wordt geholpen.
Dit is het eerste van twee verhalen
over ontwikkelingswerk van de
wereldraad van kerken.
door Aldert Schipper
Ook vorige week zijn er weer bijna
tien jongelui gedood en vele honder
den gearresteerd in de zwarte woon
gebieden in het voor blanken gere
serveerde deel van Zuid-Afrika. Wat
bezielt deze jongeren, hun leven te
offeren op het altaar van Vorster?
Welke hoop leidt hen naar het marte
laarschap? Het antwoord op deze
vraag is lastig, want men zou het aan
de zwarte studenten (onder wie tal
rijke middelbare scholieren) moeten
vragen. En zodra er een opduikt, die
in staat ls, zijn hoop uiteen te zetten,
wordt hij gepakt of moet hij uit
angst voor arrestatie vluchten.
Vele buitenstaanders vallen daarom
bij gebrek aan beter terug op de
Interpretatie van blanke waarne
mers. Minister Jimmy Kruger van
Justitie heeft het over communisti
sche oproerkraaiers of over anarchis
tische rebellen, over nozems of Jon
geren die het slachtoffer zijn gewor
den van een generatieconflict. Ogen
schijnlijk kan zo'n etiket alles ver
klaren, maar bij de opstand werd en
wordt nog steeds gebeden. Kenne
lijk zijn het „communisten", die me
nen dat het gebed het een en ander
vermag.
Een gewaardeerde lezer van onze
krant maakte mij attent op een arti
kel dat Tami Zani schreef in het
juninummer van Pro Veritate, het
blad van het Christelijk Instituut.
Dat stuk ging er over hoe de toekom
stige maatschappij er volgens de
Conventie van Zwarte Mensen, een
representatieve zwarte organisatie
in Zuid-Afrika, er uit zou moeten
zien. Deze beweging heeft hij herha
ling gezegd dat het haar gaat om een
egalitaire maatschappij, dat wil zeg
gen een maatschappij die tot uit
drukking brengt dat alle mensen ge
lijkwaardig zijn.
Voor het politieke systeem betekent
dat.
Dat alle mensen met gezond ver
stand gekozen kunnen worden in een
lichaam dat de wetten maakt, waar
onder allen leven;
dat alle mensen voor deze wet
gelijk zijn, afgezien van huidskleur,
godsdienst, burgerlijke staat of an
dere omstandigheden;
dat de mensen beschermd worden
tegen uitbuiting door een of meer
burgers.
Breuk
Dat zou voor Zuid-Afrika een radica
le breuk betekenen met wat er tot
dusver aan de orde is.
Bisschop Manas Buthelezi
De Conventie van Zwarte Mensen
wil een economisch systeem dat
geen uitbuiting toestaat, meer dat
gebaseerd is op samen delen en her
verdeling van de welvaart.
Het onderwijs moet gericht zijn op
het bevorderen van self reliance
(zoiets als zelfvertrouwen en zelf
standigheid), kritische zin, maat
schappelijk inzicht en een gevoel
van eigenwaarde. Tami Zani voegt
hier nog aan toe, dat het onderwijs
Geef orde; heil zij 't vaderland
,11!
bi
Er is een tijd geweest dat in, H(
confessioneel gesproken,
gereformeerde kring het spreken le)
van het voorbeeld van Christus or
taboe was. Dat was vrijzinnig en t„
U .U» Un.-.C> ,„ni .rC
hoorde niet. Dat gevoel heeft 't wal
Pt
afgelegd. We hebben ontdekt dat £e
Jezus ons ook heel veel heeft h(
voorgedaan, laten zien hoe ti(
mensenleven kan zijn. Om dat in d! D
goede banen te houden doet men '1
best nog eens Gezang 78 uit de
(oude) Evangelische Gezangen na1
lezen. Een verwerpelijker stukje r
proza kwam zelden onder mijn oge
Hier wordt in de drift van
Jezus-als-voorbeeld de zaak zelfs
volledig op z'n kop gesteld. Eerst
worden de christ'nen opgewekt om
te laten zien dat ze als christenen K
ook tegelijk de beste burgers zijn. P
Dat komt dan uit in bewustzijn var ni
roeping en z'n werk „met lust" doei
En niet hooger streven naar
grootheid, geld of goed, dan dat hij
streven moet. Dat is duidelijk. Hij i
vlijtig, met alles tevreden, kent gee
wrok, vleierij of partijschap, hij
geeft „schot en lot" en bidt voor 't
heil des lands tot God. En ook als h
hogerop komt is hij edel,
deugdzaam, de steun en d'eer der
maatschappij. Het kan niet beter.
Maar dan komt de verrassing. Dus
eerst wordt de edele vrome burger
geketend en dan: „Zoo, Heiland, zij
Gij voorgegaan. Zoo hebt Gijzelf
ons voorgedaan." Dus: Jezus als
voorbeeld van de brave,
ordelievende burger. Orde staat
trouwens bij deze dichter hoog
genoteerd. Welke orde doet er nog
niet eens zoveel toe. Ik denk dat zo
lied boven de goudmijnen van
Zuid-Afrika uit volle borst gezonge
zou kunnen worden. Uiteraard niet
door de geronselde zwarten, die uit
sleur afgesnauwd worden,
minderwaardig eten krijgen, kortoi
zuiver en alleen als verlengstukken
van spaden en houwelen worden
beschouwd. Maar dat ligt natuurlij
aan de zwarte mannen zelf. Zij
bidden niet voldoende: Geef orde,
heil zij 't vaderland. Of zouden ze
dat wel in stilte bidden en dan bij
orde denken aan wat werkelijk ord
is en te maken heeft met de wereld
van Jezus en bij heil wat echt heil i
nl. vrede en liefde en gerechtigheid
Achteraf hoop ik dat Hendrik de
Cock (van de Afscheiding) ook dit
lied voor ogen had, toen hij deze
gezangen als „Hoere- en
minneliederen" betitelde.
gevoelens van rassenwaan, stam-
menhoogmoed, separatisme, impe
rialisme en uitbuiting moet tegen
gaan. „Dit is speciaal nodig, omdat
ons volk lange tijd heeft blootge
staan aan opgelegde vooroordelen",
zegt Tami Zani.
Reveil
De lutherse bisschop Manas Buthe
lezi heeft de opstand van.de jongens
en meisjes vergeleken met een
„ethisch reveil". Dat is een vrij plot
selinge bewustwording onder het
volk, dat God het uit de slaap wil
wekken. Het komt niet alle dagen
voor. Nederland maakte zoiets in de
vorige eeuw mee. Met ethisch reveil
van de zwarten in Zuid-Afrika kan
de felheid verklaren, waarmee de
massa vorig en dit Jaar tekeer is
gegaan tegen biertapperijen en ille
gale drankverkopers. Het verklaart
de oproep tot een Ingetogen kerst
feestviering, eind vorig jaar. Want
een ethisch reveil gaat altijd samen
met een vernieuwing van de sober
heid. Zie maar naar onze negentien
de eeuw. En zoals de Vrije Universi
teit in Amsterdam voortkwam uit
een ethisch reveil, zo hebben de
zwarten in Zuid-Afrika blijkbaar be
sloten niet langer het goddeloze on
derwijs te gedogen, dat hen leert dat
er eerste en tweede klas burgers
bestaan.
Pro Veritate wordt tegenwoordig in
ons land gedrukt. Men richte zich tot
de Generale Diakonale Raad van de
Nederlandse Hervormde Kerk, Post
bus 14100, Utrecht.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Oude Tonge B. Oos!
rom te Ouderwater; te Delft R. vi
der Woude te Almen; te Monster
de Jong te Ouddorp.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen: te Vleuten-De Meern
comb, met Breukelen) A O. Rei'
ma kand. te Leiden; te Rotterdam
S. de Vries te Blokzijl.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Maassluis W. van Sol
te Schiedam.
GEREF. GEMEENTEN
Aangenomen: naar Oostkapelle
Bac te Boskoop.
Rectificatie: W. Tiekstra, Nieul
Weg 34A te Groningen is beroepbi
gesteld in de Geref. Kerken Vrijg
Ds. A. H. de Wit
Op 85-jarige leeftijd is te Buf
(Geld.) overleden de hervorm
emeritus-predikant A. H. de Wit. 1
zijn hulppredikerschap te Oost
hout diende hij de hervormde f
meenten te Uitwijk en te Zoelmo)
In 1957 ging ds. De Wit met emi
taat.
Prof. dr. A. R. Hulst
Zes bij belgeleerden uit vijf land
onder wie de Utrechtse hooglen
dr. A. R. Hulst, werken aan de h
ziening van de Hebreeuwse grol
tekst van het Oude Testament, i
eerste stap is gezet. Tijdens een s
diebijeenkomst van vier weken h'
ben de geleerden 450 van de 3'
puzzels opgelost. Het is de bedoel;
dat het karwei in 1979 klaarko!
Voornaamste taak van het zesta
het vergelijken van de varianten
het kiezen van de tekst die wel
schappelijk het meest verantwof
is. Een belangrijke steun om de H
pen te kunnen doorhakken vorD
de bijbelgedeelten die te Qum'
aan de Dode Zee werden gevond
Dr. Fokke Sierksma
Vanuit de lezerskring attendf
men ons erop dat de deze week o'
leden prof. Sierksma niét van gi
formeerden huize was, maar uit'
hervormd gezin kwam, red.
HOOGEVEEN (ANP) - De Oei»
le synode van de christelijke gf
formeerde kerken te HoogeV
heeft de CDA-fractie in de Twf
Kamer een telegram gezonden
daarin haar waardering uitgesf
ken voor de standvastigheid var
fractie inzake de abortus.
